Wedloop om de poolstreken v&Aaal van den dag De avonturen van Stan en Pol I F 250.- F 750.- Stenografie in het ^parlement i PLICHT en I GELUK SS jaar geleden vertrok de eerste expeditie Zal de aarde er meer Ouder leed gaan opbrengen? 1T ze Marconi** laatste vondsten i TRAP U'AWEGGEVORPLH ElHBJf SICAAR OF SIGARET! DOE DITALTUD’, •!- •lek :ete ien. wi NAAR HET ENCELSCH r1 Alom ter wereld is groote belang stelling voor de onbeloonde ytgebieden getoond BRANDGEVAAR!, I AA Al r. ongevallen vergekerd woor.een der volgende uitkeertngen verlies van belde armen, belde beenei AANGIFTE MOET. OR STRAFFE VAN VERUES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL Jubileer^nde stelsel* Dinsdag 17 augustus 1937 226 t Middaffnut tn den Dierentuin in </e bataljon .Je moet ja voor goed stenografische stel- het stationsklok Nadruk verboden) di ht ■n o op dit blad zijn ingevolge da veraekenngsvoorwaarden tegen afloop er toch niets op tegen, dat zy meer HOOFDSTUK VIH 1 f r I t t s t i ..Dat kan niet." set de zuster beslist. „Kabouters bestaan niet. Pol- iaohte fijntjes. „U ziet toch dat het wel zoo is, zuster. Gelooft U het nog niet?" I tot werken door beenen of beloe oogen te nt t- te ld m tter uipe iden mor oun lou- toa- :on- aei- het ;rkt Hun De zuster dacht dat zy droomde. ZU wreef eens flink in baar oogen en keek maar verbaasd naar het kleine ventje Pol zei „Wilt U me geen hand geven, zuster, ik ben Pol. een kabou tertje uit het Sparrenbosch." ..Ik herinner mij mets meer van dien baronet, jy wel?” vroeg dokter Underwood. .Js zeker, en je laat hem toch komen?" „Och ja. waarom niet?" zeer bereid zijn, haar te ontvangen als Mary." Intusschen legde Grace een vuurtje aan van droge takjes en vulde zy drie potten met een kwart liter water, om thee te zetten. Op haar kalme, bezadigde wyae ging zij vervolgens aan het brood snijden en smeren en toen aan het schikken vart late druiven en meloenen op de geïmproviseerde theetafel Een paar dagen later kwam er een brief van Mrs. Gilbert, waarin deae schreef, dat zij den eersten Mei in Adelaide zou wezen en dat het gezelschapje uit Irtya van harte welkom sou zijn. Dienselfden avond werden er door Tiddly een paar hazen op het Huis af gegeven, wat dokter Underwood en zijn familie een bewijs was. dat de jagers op het eiland waren aangekomen. bQ varüee van aam band, aan voet af aam Mg. dl ie F.L rins den uur van eur ns- P bij een ongeval met doodeljjken i een daar ■re- H. be nen ran »V- nd- f Fl ir ten et rt, u- ep- ikt ou- ur UIT.1 verbreiden, uitgestraald een Ar den oor pen rer- de en- met ider en l I 1 J .Ja," zei de zuster, „nu moet ik het wel gelooven. Kom ver tel me eens iets." Daarop vertelde Pol hagr verschillende dingen uit zijn ka- bouterbestsan, en hoe het kwam dat hü in deae kast ver zeild was geraakt. ,Jk heb vanmiddag met Mary gepraat en wi) zjjn het er over eens, dat er niets kan komen van ons voorgenomen bezoek asm Adelaide in de volgende maand.” ..Dat is heel hard voor jullie allemaal, maar voornamelijk voor Evelyn. Ik geloof, dat zy er vast op heeft gerekend, Thorburn te zien, en jij en Mary hebt ook een veertien dagen vacantie zoo hoog noodig. Ik had ook juist gehoopt, dat Grace dit uitstapje veel goed zou doen, al te zij ook nog te jong, om mee te gaan naar het bal." .Maar Evelyn kan wel gaan. Je herinnert je toch wel, dat Fanny van plan is voor den winter een huis te huren op het Oester Terras? Het is heel aardig van haar, om Evelyn te willen chaperonneeren. als die wordt voorgesteld op het Gouvernementshuis. Mary beweert, dat zij er niet veel om geeft, om te gaan. maar, als Grace n verband met het feit, dat het dit jaar vijf en vijftig jaar geleden is. dat een twaalftal landen expedities uitrustten naar de Pool streken. om gedurende een jaar naar een voor uit gekozen plan meteorologische en magneti sche waarnemingen te verrichten in het belang van de wetenschap en de praktijk, wfllen wij een en sndef over dit pogen van de menschheid om de Pool te overwinnen, vertellen. Het eerste internationale pooljaar. gehouden in 1882. op initiatief van den Oostenrijkschen luitenant Carl Weyprecht, werd ook door Ne derland waargenomen en wij zonden een uitge breide groep naar het Noorden. Het besluit tot Nederlandsche deelname onder Buys Bal lot heeft toen zelfs den doorslag gegeven tot het doorgaan van het plan. De Nederlandsche ex peditie. onder leiding van dr. Mauritz Snellen, begaf zich met de „Varna” naar de Kara Zee achter Nova Zembla. waar de observaties wer den gedaan. Dit eerste pooljaar heeft waarde volle waarnemingen op meteorologisch en mag netisch gebied opgeleverd. Dit blijkt wel duide lijk uit het feit, dat alle magnetische kaarten van streken ten noorden van den poolcirkel nog altijd op de resultaten van deze expeditie wor den gebaseerd en dat de meteorologische waar nemingen. welke tijdens dat eerste Pooljaar werden gedaan, vele theorieën ooivpr wierpen. Toen hi) uitverteld was zei de zuster: ..Maar dan had Nico, het jongetje data hier werd binnengebracht natuurlijk toch gelijk. Hij heeft Aal een paar maal naar je gevraagd. Wil je mee naar hem tóe gaan." Dat wilde Pol natuurlijk wel en te zamen met de zuster ging hij naar het bedje van Nico toe nadat ze nem eerst had moeten beloven dat hjj daarna geheel vrij zou moeten zijr.-, want dat hij hier liever niet vilde blijven in het groote ziekenhuis De zuster beloofde hem dit. Waarde dokter Underwood. Zou u. evenals verleden jaar. weer zoo goed willen zijn, om uw toestemming te geven, om op uw goed te jagen? Een van ons is een jonge baronet, die een romantische geschiedenis heeft. Herinnert u zich nog. dat er een paar jaar geleden lets in de kranten heeft ge staan van de eigenaardige omstandigheden, waaronder het landgoed Illingworth werd nagelaten? De erfgenaam, een man van zeer slechten naam. werd door een dominee gevon den in een bestedellngenhuls. Nu verleden jaar is hij gestorven en zjjn eenlge zoon en erfge naam is een aardige, eenvoudige jongen, die voor een deel zijn opvoeding heeft gekregen f-hbt nu wei aardig vindt, zal Fanny zeker even- in Engeland. Hij is in Australië geboren en heeft de eerste, de beste gelegenheid aarde vat, om naar zijn geboorteland terug te keeren. We zullen zijn gasten zijn tenminste als u ons toestaat, op Irtya te jagen Hjj wil een stoomboot huren om het gezelschapje van de eene plaats naar de andere te brengen, met tenten en al wat er verder bij noodig is. om op het eiland te kampeeren Met de meeste hoogachting. E. WILSON. ATT C A op dit blad zijn Ingevolge de verseKenngsvoorwaarden tegen p *7^0 levenslange geheele ongeschiktheid de Zuidpoolstreek, welke kwestie zulke dreigenc de vormen aannam dat de Volkenbond tusschen- belde moest komen. Omtrent de vraag aan wie nu eigenlijk het Wrangel-elland, gelegen ten Noorden van Noord-Oost-Siberië. behoorde, heeft langen tijd oneenigheid bestaan tusschen Engeland. Oana- Russen in 1928 een :ten door op het eiland da en Rusland, totdat einde aan de kwestie ma r Russische emlgrkntep te vestigen. Spitsbergen is-Janjgë eeuwen niemandsland ge weest; doch na den Wereldoorlog wierpen ver schillende landen begeerige blikken op dit ge bied dat rijk aan kolen is! Ook Nederland heeft op Spitsbergen zijn ontdekkingsrechten kunnen laten gelden. In 1920 werd het land evenwel aan Noorwegen toegewezen, omdat dit er het meeste recht op had en tegelykertyd schadeloos moest worden gesteld voor de in den wereldoorlog ge leden verliezen. Het reusachtige Groenland vormt nog altijd een twistappel tusschen Dene marken en Noorwegen. Nog voordat de Ameri- kaansche Zuldpoolvorscher. Byrd, zijn tocht naar het Zuidpoolgebied aanving, had de Engelsche regeertng reeds officieel verklaard, dat de land streken aan de Zuidpool Britach grondgebied waren! En na den terugkeer van Admiraal Byrc werd in den Amertkaanschen senaat voorgesteld, ds door Byrd bezochte gebieden tot Amert- kaansch grondgebied te verklaren. In Amerika bestrijdt men Engeland heftig om het bezit van deze streken en brengt er zelfs 'de Monroeleer bij te pas. Gezien de internationale begeerlijkheid van deze bijna onbewoonde ysgebieden. behoeft het dan ook geen verwondering te wekken, dat steeds meer Pooltochten werden voorbereid. De vele pioniers van het poolgebied, die in vroeger eeuwen met zulk een stoutmoedigheid de hooge landen doordrongen, moeten wij, kortheidshalve, stilzwijgend voorbij gaan. Van de Pooltochten uit de laatste jaren moeten evenwel worden genoemd, de Italiaansche- expeditie van Nobile, die in 1928 met een luchtschip drie vluchten in de poolstreken ondernam, dan de pogingen van Byrd en zijn assistenten, de vluchten van de Russen en Amerikanen, enz. Ter herinnering aan het eerste Pooljaar werd in Augustus 1932 een Tweede Internationaal Pooljaar gehouden. Het plan ging uit van den president der Dultache Zeevaart, te Hamburg, en werd in meteorologische kringen met instem ming ontvangen. In de programma commissie had ook Nederland zitting. Sinds het eerste pooljaar. thans 55 jaar gele den. is de meteorologie met reuzenschreden voor uitgegaan. In of nabjj de Poolstreken zijn vele stations opgericht en de middelen om meteoro logische en magnetische verschijnselen waar te nemen, zijn belangrijk verbeterd. Dit komt na tuurlijk het werk der nieuwe Poolexpedities zeer ten goede. Een der voornaamste punten, waar aan in de laatste vijf jaren de algemeene aan dacht werd geschonken, is het onderzoek der bovenlucht, een gebied, waaraan de pioniers geen aandacht konden besteden, omdat de we tenschap daartoe nog niet In staat was. Het meteorologische werk van de deelnemers aan de groote Poolexpeditie van 1932 concentreerde zich op de algemeene bestudeering van de at mosfeer en van haar verband met de atmosfeer op lagere breedten. Hiertoe werden dagelijks weerkaarten vervaardigd, welke den toestand der atmosfeer op zeepeil voorstelden. In totaal namen 40 landen aan de groote ex peditie deel. Er werden 20 hulpposten opge richt waarvan er 13 gelegen waren in de Noord- pooigebieden. welke onder de Sovjet-Russische souvereinlteit vielen. Men had zich o.a. voorge steld een post In te richten op het drijfijs. ten einde van daaruit waarnemingen te kunnen doen In het centrale gedeelte van de Noórd- poolzee Het Nederlandsch aandeel In het Inter nationaal Póoljaar bestond In de vestiging van een magnetisch station te Angmagssallk op de Oostkust van Groenland. Een Nederlandsch Na- tionaal-Poolcomlté. onder leiding van prof. dr. Van Everdlngen hoofddirecteur van het Konink lijk Nederlandsch Instituut van De Bilt, zorg de voor de voorbereidingen dezer expeditie. Voor het aerologlsch onderzoek werd gebruik •Och. waren alle iceaichaa wgs (Det Is heelemaal Met noodig, ais ze achter bet steer meer o klein beetje beter wdden oplettos. dan konden we al b**l levreden zgnt) welke men jarenlang met veel zorg, had opge bouwd om alzoo den invl^pd van de poolstreken op het klimaat der meer gematigde zones te verklaren. Op de wetenschappelijke waarde van poolrei zen en van een grootere kennis omtrent de weers- en andere toestanden bi) de polen werd dan obk reeds meermalen gewezen. De ohtdek- klng van steenkoollagen onder het ijs van de Zuidpool en van de fossielen der dieren, welke slechts in tropische klimaten kunnen hebben ge leefd, stellen de geleerden in staat interessante gevolgtrekkingen te maken omtrent het aanzien der aarde van zoovele duizenden jaren geleden; tevens kunnen zjj hieruit eenigszlns afleiden, hoe de aarde er na een kwart millioen jaren zal uit kien. De vraag in onzen praktlschen tijd is echter, van welk rechtstreeksch economisch belang de Poolstreken voor de wereld kunnen zjjn.Tot dus ver is er nog geen bijzondere exploitatie van de Poolstreken, af gezien dan van de walvisschen en zeehondenjacht, welke leder jaar mlllloenen oplevert. Ofschoon een blijvende nederzetting tn arctische streken onmogelijk wordt geacht, brengt het vischseizoen elk jaar een groot aan tal tijdelUke bewoners naar de streken van sneeuw en ijs. In den subare tlschen gordel schijnt het evenwel niet onmogelijk te zijn, om hier een permanente nederzetting te vestigen. Zoo is Denemarken reeds druk bezig op Groen land de schapenteelt in te voeren, terwijl in Alaska de rendierenteelt, waarmede eerst in 1922 is begonnen, zulke groote vorderingen heeft gemaakt, dat er thans reeds een half mll- lioen van deze dieren zijn. Op den mijnbouw te Spitsbergen is reeds gewezen; de steenkolen, welke hier worden getroffen, zijn bijzonder ge schikt voor oliewinning! Ook het Berenelland, dat. evenals Spitsbergen aan Noorwegen be hoort, heeft een rijken kolenvoorraaddeze ko len eigenen zich voor cokes fabricatie. Ook in den bodem van Nova Zembla heeft men kolen aan getroffen. Voorts vindt men in Groenland een grondstof, welke van groote waarde Is bij de be reiding van glas en soda, terwijl ook tn andere poolgebieden mineralen zijn gevonden. Als het dus waar is, dat de minerale beteeke- nis van een bepaalde streek in omgekeerde ver houding staat tot zijn uiterlijke aantrekkelijk heid en herbergzaamheid, dan is er voor de Poolstreken nog een groote toekomst weggelegd. Trouwens, dit blijkt voldoende uit de groote belangstelling, welke de laatste jaren allerwegen voor de Poolstreken wordt betoond. De wedijver, welke er tusschen de verschillende naties bestaat om bepaalde deelen van de poolgewesten af te bakenen en tpt hun gebied te rekenen, verraadt Intusschen een verwachting, dat de Poolstreken in de toekomst meer zullen opleveren dan tot nu toe het geval was. In 1928 b.v. maakte de Sovjet-regeerlng aan spraak op het bezit van de Noordpool en alle tusschen de Noordpool en de Russische Oost kust gelegen gebieden en tevens op die gebie den, welke in deze streek later nog zouden wor den ontdekt. Dit geschiedde in navolging van het voorbeeld door Engeland, dat in 1908 beslag legde op de antarctische eilanden ten Zuiden van Zuld-Amerika. Engeland maakte sedert den Wereldoorlog eveneens aanspraak op eilanden aan den ande ren kant van het Zuidelijk halfrond welke wor den beschouwd aan Nieuw-Zeeland te behooren Tusschen Engeland en Noorwegen ontstond een ernstige moeilijkheid over bet Bouyet-eiland in De warmte en daarmee de muskieten rer- dwenen dat jaar al gauw. De herfst aan de Murray duurt dikwijls lang en is in den regel een zacht mooi jaargetijde, met lichte vorst op den ochtend en vachten zonneschijn op den mid dag. De vloed was afgetrokken en de vochtige vlak ten waren nu overdekt met een frisch. nieuw gras. Het vee liep lederen dag door het nu on diepe meer vkn en naar het eiland. Gedurende de eerste week In Maart werd de kuil geopend voor veevoer, want het gewone voer verdween toen overal, behalve van de stukken land, die *>o pas ondergeloopen waren. Dokter Underwood en Stogdale keken lederen dag steeds even verlangend naar de lueht. want *r waren maar een paar buien in den nacht ge weest en die hadden, zoeals Stogdale dit wel had Voorzien, maar heel weinig uitgewerkt. ■Hier, Tiddly.zei Stogdale op zekeren dag d*t de lucht, weer even helder stond, terwyi Oil een handvol kleine geldstukjes op den grond Wierp GR alles ia voor jou, als js regen aunt maken." per aar slf. reel >ed, richten, als zij. Het meer werd steeds druk bezocht door watervogels. Heele zwermen pelikanen daalden s morgens op den oever neer en waadden er op den dag doorheen, op hun rooftocht naar visch. ■a Morgens en s avonds werden de elf koeien gemolken; de moestuin werd dikwijls, omtrent middernacht, besproeid, om maar tijd te win nen voor de bezigheden overdag. Als er maar eens wat regen was gevallen, dan sou dit heel veel van de moeilijkheden uit den weg geruimd hebben, want het gras groeit snel In dat deel van Zuid-Wales! Op een avond echter was iedereen tot rust ge komen en dokter Underwood met zijn vrouw en dochters waren naar het eiland gegaan, om in de rivier te vlsschen. Mary en Grace gaven weinig om vlsschen; Grace was zelf den laatsten tijd bijzonder lusteloos geweest. Ze ging dik wijls alleen wandelen, en. als haar hulp niet noodig was voor de een of andere huishoudelijke bezigheid, zat zU in den regel alleen op naar slaapkamer. Mary was aan het lezen en Evelyn en dokter Underwood waren aan het vlsschen Ineens haalde de dokter een brief te voor schijn en reikte dien zijn vrouw over met de vraag: gestuurd, waren wel degelijk gelezen door Eve lyn al was het dan ook niet met veel gretig heid. Een groote bron van vreugde voor allen in huis was de schijnbaar totale genezing van Mrs. Underwood. Gedurende dat najaar had zjj alle werkzaamheden met haar dochters kunnen ver- alsof zjj even Jong en krachtig was oor X Noorderstatiou stopte een blauwe taxi. X Portier ging langzaam open en een heer met grijs haar stapte uit. gevolgd door een Jongen man in de uniform- der Fran- ache infanterie en een oude dame. z*n moeder. Uitgestapt, drukte zij de hand van d"r zoon, achter den rug van x’n vader, die In s*n porte- monnaie naar geld zocht. Ze hadden nog een half uur voor het afacheid Op X perron wemelde het van verlofgangers, in geselschap van hun ouders, vrouwen of ver loofden. die hun uitgeleide deden» ,A1« ik er aan denk.” begon de vader van den Jongen soldaat, „dat je een dag langer had kunnen blijven ^Jazei de jonge man. „Och. je begrijpt," zuchtte de moeder. ^ls X aan hem gelegen had...." ..Eigenlijk begrijp ik er niets van," pruttelde de oude heer En toch. Laurent had X al direct gezegd, toen hU thuis kwam. Z’n bataljon werd verplaatst en als hij den negenden dag bleef, dan moest h|j X gaan zoekenden wie weet hoe lang. HU had trouwens den commandant moeten beloven, een dag vroeger te komen, en toen had hü maar toegestemd, om gauw thuis te kunnen zijn. „X Is toch eeuwig Jammer." hernam de vader. .Ja. maar zoo gaat X nu eenmaal." zuchtte Laurent. „X Spreekt van zelf, dat je je woord moet houden „Bovendien tan h(j dan direct z’n bataljon vindon." troostte de moeder. „Enfin, dan moeten we er maar in berusten." De moeder van den jongen krijgsman drukte steviger den arm vin haar soon. De wijzers van de groote stationsklok gingen haar veel te snel. „Tt Heb me tn elk geval goed geamuseerd in die 8 dagen verlof." sei Laurent. .Xoo*n tijd gaat gauw om. maar over een maand of drie vier, zien we elkaar weer.” .Juist." knikte de vader, „laten we het ons allen dus maar niet zoo aantrekken." Laurent en z'n vader spraken toen even «ver den oorlog. Waar zou z'n bataljon over week zijn? HU zou X hun laten weten, konden ze op rekenen .Mlaachlen is dit wel je laatste verlof," op perde de oude heer De moeder huiverde. Haar échtgenqpt echter dacht aan X einde van den oorlog en Laurent ook .Ja. dan kom ik misschien wel met verlof." lachte hU. Op dit oogenbllk wees de oogenblik van schelden. „Als je een goede plaats wilt hebben, ga dan maar gauw." ael de vader; ..de trein vertrekt over 10 minuten; lieve hemel, wat oen menschen een der zeer belangrijke vondsten van den H overleden, door leder betreurden Itallaan- schen uitvinder, was de in November 1926 bekend gemaakte uitvinding op het gebied van het draadloos telegrafeeren onder gebruikma king van korte golven In bundelvorm De in richting van een draadlooze telegrafische ver binding tusschen Londen en Australië, dus over een afstand yan 20 000 K Mbaarde IndertUd groot opzien, evenals het resultaat, dat Marco ni in Maart 1930 behaalde, toen het hem ge lukte door middel van relais van zijn jacht In de haven van Genua uit, de verlichting van een tentoonstellingsgebouw te Sidney te ontsteken. Marconi’s nieuwste en buitengewoon belang rijke ontdekking, waarvan hü in Augustus 1932 kennis gaf. zUn radio-telegrafische en radio-te lefonische verbindingen met kleine ultra-korte- golven. die zich niet ringvormig maar naar bepaalde ontvangers worden, een omstandigheid, die de geheimhou ding van dergelUke berichten mogelyk maakt, wat vooral in tUden van oorlog natuurlUk van het grootste belang is, Het is geen wonder, dat in deze tüden van oorlogspsychose talrUke geruchten over ge heime stralen rondom den genlalen uitvinder moesten opduiken. Vast staat, dat Marconi in de laatste jaren van zUn leven tn opdracht van de Itallaans'he regeertng aan een reeks nieuwe technische apparaten werkte Maar ten aanzien van ^geheime stralen", waarmede een enkel land de geheele wereld zou kunnen veroveren toonde Marconi zich steeds een scepticus. HU hield het niet voor onmogelijk, dat er op zeke ren dag stralen zouden worden uitgevonden, welke vliegtuigen en automobielen stop zouden kunnen zetten, maar van dien dag. aldus ver klaarde Marconi nog in 1938. ztJn wij nog ver verwijderd Veel hield Marconi zich in den laat sten tijd bezig met de verdere ontwikkeling van de televisie en het draadloos verplaatsen van energie, waardoor het op den duur mogellfk zou moeten zijn, schepen op rfe vliegtuigen m de lucht en diverse vervoermiddelen op aarde door middel van krachtige zenders van de noo- dlge energie te voorzien, zoodat hun eigen mo toren overbodig zouden rijn. .Je hebt komen?” Mrs. Underwood las het volgende: .Dat kan ik niet," zei Tiddly somber ..Een andere Zwarte heeft rr.U myn ..been" ontnomen.” „Ga dan naar dien anderen Zwarte en zeg hem, dat ik hem een shilling wil geven, als hy je je „been" teruggeeft” „Geeft u dien dan maar aan mU- Ib zal hem dien wel brengen." „O, wat een gauwdieven zyn jullie toch alle maal!” zei Stogdale lachend. Van dag tot dag werd de taak van het boter maken, die Evelyn vrijwillig op zich genomen had. zwaarder. daar Me nieuw aangekochte koeien zeer veel melk gaven. ZU moest Mr. Stog dale wel de melk voor zich laten karnen, maar voor de daarop volgende bewerking nam zU V“*n andere hulp aan. dan van Grace. Als er op Iriya het meeste boter kon gemaakt worden, was ze elders in Zuid-Australi* het sehaarscht. Er werd iedere week zestig pond naar Marchall vervoerd en Evelyn kon er niet anders dan trotech op zijn, dat hkkr werk alleen haar vader vier pond sterling per week rijker maakte, ofschoon zy wist, dat de koeien gekocht waren door Mary, zoodat de eer van het succes allereerst haar zuster toekwam. Maar alles ging van dat oogenbllk af veel beter; dokter Underwood hoefde nu geen geld op te nemen, dus alle verdiensten waren ook wer- kelUk verdiensten. Na de Paaschvacantle werden de twee kleine jongens naar de St. Pleterzchool gezonden en dit bracht weer bijzondere onkosten mee. Het was al April geworden, eer er nog een enkele druppel regen was gevallen. De boeken, die Mr. Thorburn naar Irtya had als de uitvinder van het kortschrift HU heette Marcus Tullius Tiro en zijn .stelsel” is in de geschiedenis bekend onder den naam ..Tlronl- sche aanteekenlngen". HU was de zoon van een slaaf, maar kreeg de vrUheid als beloonlng voor de diensten die hU Cicero bewezen had als particulier secretaris Na den val van het Romeinsche Rijk raakten de Tironlsche aanteekenlngen, met de andere -J--V e .^Verhandelingen" van het pas geëindig- 1 de Internationale Stenografen-Congres. dat een week geleden door niemand min der dan den Lord Chief Justice van Engeland. Lord Hewart, In de London School of Econo mics geopend werd, zijn rUk aan belangwekken de bUzonderheden. ook voor den niet-steno graaf Toen wU eenlge weken geleden een en ander in verband met dit Congres schreven, meenden wU al een heele onthulling te doen door de mededeellng. dat een der drie thans ..jubileerende” stelsels, dat van Timothy Bright, al drie-en-'n-halve eeuw oud is. WU vermoedden niet dat deze tydgenoot van Koningin Elizabeth in werkelUkheld betrekkelijk nieuweling was in de seis, die wU nu eenmaal (maar klaarblUkelUk ten onrechte) als een bU uitstek moderne we tenschap beschouwen. Mr. G. A. 8. Oliver, de ondervoorzitter van het Congres, deelde in een rede mede, dat wU weldra de geboorte der Parlementaire stenografie zullen herdenken. Weldra zal zU den aanvalllgen leeftijd van 2000 jaar bereiken Cicero zag in. dat In den zeer woellgen tyd waarin hU leefde, nauwkeurige verslagen van de debatten in den Senaat noo* zakelUk waren. HU zorgde er dus voor, dat tn verschillende deelen van X Huls bekwame no- tarii of verslaggevers post vatten, die de rede voeringen der senatoren, en ook zUn eigen voor de vuist gehouden toespraken opechreven Deze aanteekenlngen in kortschrift werden dan met elkaar (vergeleken en uitgewerkt, en aldus kwam een volledig verslag tot stand. Hieraan danken wU het behoud van Cato's be roemde Catllinlsche rede, op 5 December van X jaar 63 v Chr dus 2000 jaren geleden, in den Senaat gehouden. De verslagen In kort schrift werden door de notarii met een metalen stylus gegrift op met was besmeerde plankjes. Veertig jaren daarvóór was te Arpinlum in Latlum, de man geboren die beschouwd wordt gemaakt van vliegtuigen, daar de ervaring heeft aangetoond, dat het vliegtuig het eenlge middel is dst in staat stelt regelmatig en praktisch bU elke weersgesteldheid de atmosfeer tot on geveer 5000 Meter hoogte te onderzoeken. Aan vankelijk wilde de expeditie op Groenland ook een vllegtulgstaUon oprichten, doch de hooge koeten deden ait plan verwerpen Toen besloot men in de omgeving van Reykjavik het vliegsta- Uon aan te leggen, waartoe door de IJslandache regeertng alle mogelyke medewerking werd ver leend. De onderzoekers met jjg vliegtuigen had den heel wat practisch voordeel te boeken, want het vliegtuig geeft op groote hoogten n veillgen luchtweg. Dat de vliegwereld met belangstelling het aerologlsch onderzoek der expeditie gade sloeg. is begrUpelUk. want een vliegweg tusschen Europa en Noord-Amerika, via‘de Pooi, zal veel tijd en kosten besparen Er zUn thans vijf jaren voorbijgegaan sinds het Pooljaar 1932 werd gehouden. In dit Pooi- jaar heeft men vele ervaringen opgedaan. Een parig hebben alle naties geholpen de wetenschap te dienen en men heeft succes mogenoogsten Dat wil echter niet zeggen, dat men daarna heeft stilgezeten. Integendeel! De successen der Poolexpeditie van 1932 waren een nieuwe aan sporing voor de pioniers der Polen en in de laat ste jaren heeft men nog vele belangryke onder zoekingstochten ondernomen Nog nimmer werd er zoo hard gewerkt in het hooge Noorden als in de na-oorlogsjaren, waarin de techniek zoo geweldig groote sprongen maakte. De interna tionale depressie en de wereldcrisis ten spyt heeft elke zich zelf respecteerende natie tyd en kosten over tot het volvoeren van grootsch op gezette plannen, welke elk land heeft, doch die men zoo lang mogeiyk verzwygt. uit vrees, dat de concurrenten (en die zijn er velenhet vóór zullen zijn kunsten en wetenschappen van Rome, in ver val. maar in de latere middeleeuwen moedigde de Kerk beoefening der Stenografie aan. tot het bUgeloof zich op deze kunst wierp en haar aan de kaak stelde als necromantie (zwarte kunst). Eerst daarna kwam Timothy Bright, 'n ge neesheer. die omstreeks 1550 tn de buurt van Leeds geboren was, uit met zUn boekje ..Chsrac- terie, an arte of shorte. swlfte and secrete writing by character", dat in 1588 verscheen. Mr Oliver deelde mede, dat den laatsten tud heele preeken ontdekt zUn. geschreven in Bright's kortschrift, dat bovendien gebruikt werd voor 't clandestien opschrUven van Sha- kespeare's stukken, terwijl deze opgevoerd werden. „Zonder Bright's Characterie”, zelde Mr Oliver. ..zouden wU thans de onvolledigheid van deze letterkundige schatten hebben moeten betreuren.” Maar hoe groot Bright's verdiensten ook ge weest mogen zUn, de patriarch der stenografie was toch die Marcus Tullius Tiro, die zestien eeuwen voos hem leeffle tenzU iemand nog ontdekken mocht, dat dê Chlneezen hem paar duizend jaren vóór geweest sUn. Een duizeling overviel haar Een oogenbllk scheen alles om haar heen in X rond te draaien. Wat is er?" vroeg de vader. ZU greep z'n arm. De auto was weg Heel in de verte snelde hu voort. ZU had het begre pen maar al te goed de negende dag ..Och. niets." zei ze. „Arme Emllle." zei de vader; goed houden, hoor." En hU sprak haar mcht en vriéndelijk toe. Ze moest maar blijven hopen, evenals hü- D® oorlog sou zoo lang niet meer duren. Hun zoon hield zoo veel van hen. Zwygend liepen ze een poos verder „Wat zou hU op X oogenbllk doen?" vroeg de vader eensklaps. HU ztt in een coupé." glimlachte de moeder. ..HU denkt aan ons Den volgenden dag kwam Mr Wilson met den jongen baronet de familie Underwood een be zoek brengen, maar de dokter zelf was uit en Mary was te druk htwig dan dat zij de gasten kon ontvangen. ..HU ziet er niet heel knap uit," zei Evelyn later ..Hy is klein van stuk en zijn kleeren zyrv hem allemaal te wjjd; hU doet zyn mond niet goed dicht en zijn oogen zUn haast te donker; hy heeft een Oostersch type: Perzisch, Arabisch of Turksch." Tegelijkertijd deelde Sir George Illingworth zUn Indruk van Evelyn mee aan Mr. Wilson. ,MUn Hetnel, wat is zy mooi! Wat sou zy een opschudding verwekken in Londen! rfeb je ooit zoon geolchtje. zoo'n figuurtje gezien? Je be- grUpt toch wel. dat ik nu niets meer geef om het jagen. Als ae mU daar ontvangen willen, dan is er geen macht ter wereld, die my uit dat Eden terughaalt!" .^feen, dat is toch niet heel beleefd tegen over ons. aegl" bracht Mr. Wilson hem onder het oog. ..We zyn toch uw gasten?" „Voor de reet van het uitstapje kunnen jullie het best zonder my stellen.” zei Illingworth. Mr. en Mrs Underwood wisten niet, hue *9 eigeniyk konden doen, dan hem voortdurend uitnoodlgen, aóó roerend gaf hu blijk van rijn genot in hun geselschap Nadat hu een middag op Iriya had doorgebracht, noodlgde hU de Underwoods, om dien volgenden dag met zyn gasten te lunchen in hun kamp. HU gaf toen onmiskenbaar te verstaan, dat. als hU voor dien avond op Iriya werd gevraagd, hij dan gaarne zou blyven. Twee omhelzingen, kort, afgebroken, en T rent was in X gedrang »eid wenen. Roerloos en zwijgend bleven de ouders naast elkander staan. Toen gingen ae naar bulten, omstuwd door tal van onbekenden. „Zullen we naar huis gaan loopen?" vroeg de vader. .Jteosüs je wilt." ,Jk denk er nog maar steeds aan, dat we Laurent nog een dag langer hadden kunnen hebben.” zei de vader weer. „Denk daar nu niet meer aan. Als htj had kunnen blyven. had hU X wel gedaan „Natuurlijk. Maar nu hij weg is. wil ik je -el zeggen, dat het geen manier is- van dien com mandant. hesn een dag van z'n verlof af te nemen .Laten we er maar niet meer over praten; „X geeft toch niets." Ze liepen gearmd, dicht tegen elkaar. Ze namen de rue Bastiat Nu en dan lieten ze een paar woorden tegen elkander los. en gingen dan weer op tn hun gedachten. Zoo wandelden ze een klein half uur Van tyd tot tyd moesten ze aan een kruispunt stil staan, wegens X drukke verkeer. De vader keek naar den kant van de winkels, de moeder naar den tegenover- gestelden kant. Op dat oogenbllk hield een auto, die hen ach terop was gekomen, vlak by hen in. om een vrachtauto te laten passeeren en juist nog kon de moeder in den auto een meisje zien, dat lachte, en Laurent, die de hand van X meisje vasthield en haar in X gezicht keek.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1937 | | pagina 15