Zomer Franco over Spanje’s toekomst de Eeuwige Stad 4 O m D Zoekt gij betrouwbaar Personeel? Plaats dan een „Omroeper” gezinnen Ir Van St. Pieter en Pauwels Het communisme zal geheel tot St. Laurens worden uitgeroeid Geen afstand van Ponentino en Sirocco grondgebied Het Spanje van morgen 5 De „Kardinaalsvacantie”, de vlucht naar de luchtige heu vel», waar de blyde wijn oogst begint Een gelukkig volk in de toekomst r die rep doe nog tijk reel tert Wy willen duizenden scholen oprichten, maar wij zullen geen haat onderwijzen T a WOENSDAG 18 AUGUSTUS W37 WOENSDAG 18 AUGUSTUS 1937 B -* z (Van onzen Romelnschen correspondent) het Spaansche grondgebied daar sirocco electrhcha trein op «en stilstaanden stoomtrein De materieele schade was zeer aanzienlijkpersoonlijke ongelukken kwamen niet voor Btanae aiMsr «en rw me auto's «e ■aders voertuigen te- geewoortBg var bodeei He trein Maar wat ik kan bevestigen, en wat al mijn aanhangers en die worden met mlllioenen geteld U evenals Ikzelf zullen bevestigen is. dat wU geen oogenblik zouden aarzelen, als wij Na rijpe overwegingen kan ik dit verzekeren, omdat een van de laatste successen van onze troepen, de inname van Bilbao, voldoende be wijst dat geen hinderpalen onze soldaten kun nen tegenhouden. Ik verzeker dat het communisme in geheel Spanje zal worden uitgeroeid en vernietigd. Men zal niet vergeten dat de poging, om het communisme in Spanje te vestigen, het levefi heeft gekost aan 350.000 onschuldiger:, die in steden en dorpen, overal waar de woede der moordenaars de vrije teugel was gelaten, wer den vermoord. Wy willen geen klassenhaat of welken ande ren haat ook in ons land: wat wij er willen zien is: gezonde opvattingen, die den vrede onder de burgers zullen brengen. 1 en Va< bar bo pl> loc 1 op Ir midi valt van dat Wk geve pers gaar kap op af gei lelde pern was B deel bew heb haa Twi en «evi inri D dad ter gen title mal niss Weg De Koker k nie »en 1 noch van e verdai tiecht i kaktt <*an. Wj dachti In de Revue Beige heeft generaal Franco, zooaia gesneld, een artikel gepubliceerd, waaruit een fier vertrouwen in de toekomst van het Spaansche volk spreekt. HU verze kert, dat het ootmnnnlsme in geheel Spanje met wortel en al ml worden uitgerodd. WU laten hieronder den tekst van het artikel volgen: Het 13 Ju den 1 Konii een c Vorst het j haddi keken zooals zou V' de re man bij de de ee een i schoei goed We) direct aftocl tij do rolde den eentei dat aan den naam van een moderne koelma chine herinnert, maar in de liturgie voor het Zuiden begrUpelijker dan voor het Noorden een hemelsche vertroosting beteekent. Dank zy den Ponentino is de avond licht en de nacht verrukkeiyk. ,31 respira", het ademen zelf is een genot. De heele stad ademt luw en behaagiyk, met lichte muziek, op de wyde plei nen en in de donkere parken, met het koel ge klater van de fonteinen, met de kinderen, die tot laat in den nacht hoogst onopvoedkundig in de straten spelen, en de burgers, die voor hun deur of op hun drempel zelf gezeten, een glas grot-koele Frascati drinken, of ook, zóó sober zyn zij, alleen maar ademen. Wij zullen duizenden scholen in Spanje op richten, maar wy zullen geen baat onderwUzen zooals de communisten in het gedeelte van Spanje, dat in hun macht ia De orde, die her steld la in eerbied voor de wetten, aal ertoe bUdragen. dat de goederen van bet land ver- Het nieuwe Spanje zal trouw zün aan de duizend jaren oude tradities, maar het zal zich ook verder ontwikkelen, wy zullen ons toekom stig regime niet baseeren op democratische stel sels, die in het geheel niet overeenkomen met ons volk. Het bewys is hiervan gegeven en God weet, dat het niet de goede wil was die ontbrak. Wy zullen het regime baseeren op idealen, die zich aanpassen aan het byzondere karakter van het Spaansche ras. De Spaansche arbeiders zullen’ behouden wat zu onder de Republiek gewonnen hebben en meer en beter nog: zy zullen hun privileges kunnen genieten onder een regime van vrede en van goeden wil. dat den klassenhaat en den communistlschen chaos vervangen zal. De eerste regel is kalmte. De tweede is: de zon vermyden. Liever loopt men een eindje om dan een zonnig plein over te steken. Reeds een achttiende-eeuwsche monseigneur heeft een plattegrond nagelaten, waarop aangeteeekend stond, hoe men de voornaamste punten, die voor een prelaat van belang waren, bereiken kon zonder zich aan een directen zonnestraal bloot te stellen. De derde regel luidt: sla den middag Over. Horatius heeft al degenen geprezen, die „een stuk uit den vollen dag nemen"; dat is het juist wat de siësta doet: zy slaat een gat in den dag. Na halfeen des middags stroomt het leven weg uit de straten; de winkels sluiten en het ver keer houdt op. Tot halfvier staan de witte ver keersagenten onder hun tropenhelm loome ge baren te maken over leege straten. De burgery is binnen. Ook als men niet, zooals de man uit Horatius’ gedicht, „de leden kan strekken onder een groe nen struik of by een heilige waterwel”, dan rust men toch achter de dikke huismuren, die de warmte wondergoed weten te weren, mits ven sters en luiken 's ochtends tydlg worden gesloten en eerst 's avonds weer geopend. Want dan is de „ponentino" gekomen. Zonder den Ponentino zou Rome in den zomer byna een hel zyn; met den Ponentino is het byna een paradUs. HU is het „westenwindje”, dat eiken namiddag, op de klok af, begint te spelen tusschen de zee en de Sabynsche bergen. HU wuift eerst door de pynboomen op den Plnclo en den Janlculus; dan waaiert hy door de lagere straten en verjaagt de stiklucht van het asfalt en de met schnaps vermengde benzine der auto bussen; tenslotte koelt hy de muren der huizen en de voorhoofden der burgers. Dan eerst neemt de Romein zyn hoed van het heete hoofd, veegt met zyn zakdoek langs hals en slapen en slaakt een zucht, die als een geloei klinkt: „Ah! si respira!” men kan weer ademen! Dit westen windje is het klassieke „refrlgerlum", een woord. „Wat kennen sU van Engeland, die enkel En geland kennen?” vroeg Kipling in één van zUn gedichten ter verheerlijking van het aardbol- omspannende Empire. Zoo sou men ook kunnen vragen wat kent hU van Rome, die het enkel bezocht heeft in *t „seizoen”, hetzij in *t Moeiende voorjaar of den helderen herfst of den Hauwen winter, maar die het nooit gezien heeft in de volheid van het getU, wanneer de stad der zeven heuvelen vier maanden lang ligt te stoven op het bruine aarden bord van de Campagna? HU ia tenslotte als iemand, die alleen onrijp of in gemaakt fruit gegeten heeft, maar nooit een rUpe perzik plukte zóó van een zongeschroeiden muur. Men moet niet zeggen, dat dit een droom is: wie nu mijn land zouden doorreizen, zouden er overal normale levenscondities vinden; zy zullen er een volk zien, dat temidden van de verschrikkingen van den burgeroorlog aan .het werk is en zelfs gelukkig leeft. Ja, er is nog oorlog, en toch is er reeds de hernieuwing. De oogst van dit jaar is schitte rend, en voldoende voor ons om de eerste twee jaar wat de levensmiddelen betreft niet op het buitenland te zyn aangewezen. De oogst is niet alleen schitterend door het goede weer, maar ook omdat de landbouwers rustig hebben kun nen werken, zonder dat communistische ele menten onophoudeiyk wanorde kwamen zaaien, stakingen provoceerden en alle mogelyke on lusten in de hand werkten. In de groote en kleine steden zoudt ge bemer ken, dat de magazynen geopend zyn, goed voorzien van alles, en dat de pryzen niet ver hoogd zUn. Ook de levensstandaard is laag, lager misschien nog dan voor den oorlog. OU zoudt nergens bUzondere politie-maatregelen zien. In waarheid, het volk steunt mU. zooals het de beweging steunt, die ik leid. Van St. Pieter en Pauwels af, toen de laffe vreemdeling by het feesteiyk klokgelui zyn re- tourkaartje liet stempelen, tot St. Laurens toe gaat de thermometer zachtjes en gestaag om hoog, terwyi de dagen elkander opvolgen in eendere strakke lucht en barre zonnestralen. Op het feest van den geroosterden Diaken, den zuldelyken tegenvoeter van de Usheiligen, is Rome, evenals hy. aan twee kanten gaar. En nu suddert het zooals dat in de keukentaal heet nog een maandje door op een zacht vuurtje. Wat overigens het toekomstig regime in Span je betreft, dat is een kwestie, waarover het Spaansche volk zelf moet beslissen. Ik heb reeds gezegd, als de Spanjaarden wil len terugkeeren naar het regeerlngsstelsel dat aan Spanje zün roemrük verleden heeft gege ven en dat meer dan duizend jaar duurde, dan zal de beslissing hun toebehooren. Maar onze eerste zorg zal zün, elk politiek geschil uit den weg te ruimen, de wetten, de orde, den vrede en de welvaart te herstellen en alle bitterheden te verwijderen. die een con flict als dit onvermUdeUJk achterlaat. WU zyn het tweede jaar van den oorlog in gegaan. Ik hoop dat dit jaar niet al te vee gevorderd is. als ons ideaal werkelijkheid is worden.” De stad blaakt. De marmeren monumenten schitteren verblindend; maar de poriën van de blonde travertynsteen zuigen het zonnevuur op, waardoor deze steen met de jaren tot een rossl- gen gloed verkleurt. Boven de groote pleinen siddert geschroeide lucht; wie ze moet over steken, vergelUkt zyn lot met dat van een Straatsburgsche gans. Er is maar één middel tegen de hitte: kalmte en waardigheid. Als ge ergens op een caféterras half-ultgekleede mannen ziet zitten, of langs de straat menschen ziet loopen met hun jas over den arm en een zakdoek in hun boord, kunt ge zeker zUn. dat het noordelingen zUn. De Romein doet zoo iets niet. Dit jaar voor het eerst heeft het gemeentebestuur, na een langen permestryd in de stedeiyke pers, toegestaan dat personen zonder jas in tram en bus mogen plaats nemen. De bepalingen zyn nauwkeurig omschreven: wat de man-zonder-jas draagt, mag ook een hemd met korte mouwen en een open boord wezen, maar het mag niet .aanliggend aan het vleesch” zyn, dus geen badtricot of borstrok. Doch het is overbodig geweest de gemeenteiyke kleedlng- experts deze voorschriften te laten uitkienen: Want degenen, die in de pers tegen de ontklee- ding opkwamen en het Romeinsche decorum o. a. wilden behoeden tegen wat Charivarius ..harige engerds” noemt, hebben weliswaar van den wetgever ongeiyk gekregen, maar van het publiek gelyk. Ook nu trekt geen Romein in den bus zyn jasje uit. honderdvoudigd worden en dat de bronnen van welvaart, zoo overvloedig in Spanje aanwezig, geëxploiteerd worden. WU willen de mees» vriendschappelijke betrekkingen onderhouden met alle landen der wereld met uitzondering van Sovjet-Rusland. Frankryk is onze naaste buur, en ofschoon bet Volksfront de rooden geholpen heeft op een wyze, die de geheele wereld nog niet vol doende kent, meenen wU. dat Frankryk zich In een positie bevindt analoog aan de onze van een jaar geleden, en wU vergeten niet dat veel ware Franschen dezen gang van zaken en naar gevolgen betreuren. Spanje zal altyd dankbaar blyven tegenover de naties, die begrepen heb ben in welk conflict wU ons moesten begeven, en die ons een zoo kostbaren moreelen steun verleend hebben. moesten overdoen wat wU gedaan hebben. Na in het kort te hebben herinnerd aan de onjuiste verkiezingsuitslagen van 1936, het bui tengewone geduld van de bevolking en de bloe dige uitwassen der extremisten, verklaart ge neraal Franco: „TUdlg onderricht, hebben wU de communis tische revolutie afgewend, door een opstand van zuiver defensief karakter. Niemand van ons werd geleld door het verlangen om de macht in handen te nemen. WU werden geïnspireerd door het verhevenste Ideaal en door zuiver al truïstische beweegredenen. Kortom, de opstand was, van de zUde van het volk, een daad van wettige zelfverdediging; en van de zijde der leiders, een daad van wettige verontwaardiging. In het begin was de stryd zeer ongelyk en de balans helde niet naar onze zUde over. Maar deze samenloop van omstandigheden heeft nooit onzen wil geschokt om de beweging te doen zegevieren, die de groote meerderheid van het Spaansche volk vóór zich ibad. Inder daad, de communistische beweging werd evenals alle communistische bewegingen door een kleine minderheid geleld." Na vervolgens In het kort de snelle verrich tingen van het begin van den burgeroorlog te hebben opgesomd, verzekert genera al Franco, dat de hoofdstad zal worden ingenomen. nberispelljk gekleed Rome Is de best- gekleede stad van de wereld, afgezien van de voorliefde voor kunstmatige athleten- schouders trotseert hy In waardigheid de hitte. De Romeinsche schynt er nog beter tegen gewapend; de kunstige pasteltinten van haar gezicht sedert den oorlog is het schminken algemeen geworden blyven bü veertig graden in de schaduw zoo koel, alsof zy een kleine Fri- gidalre onder haar peroxyde-blonde krullen droeg. Maar ik haast mü eraan toe te voegen, dat wy aan geen enkele natie, welke het ook zü, een vingerbreed van het Spaansche grondgebied zullen afslaan. WU strUden voor een vereenlgd gebied, en wy hebben er nooit aan gedacht deze eenheid te betalen met een gedeelte van den grond, die ons erfdeel is. Als wU tot deze verbrokkelingen bereid wa ren, dan zouden wy begonnen zün met Spanja te verdeelen. en dan zouden wy ons de moeite hebben bespaard te strUden voor de gedeelten, die wy toch niet zouden behouden. Meent overigens niet, dat een ander land van plan is ons belooning te vragen voor zyn vriendschap jegens ons. Er is trouwens een precedent. De Engelschen zyn gedurende den oorlog tegen Napoleon in Spanje tusschenbeide gekomen en zü hebben een beslissender invloed gehad dan welke steun van nu ook. Welnu, toen de oorlog geëindigd was, keerden de Engelschen naar Engeland te rug. zonder dat Spanje hun een duimbreed grondgebied of een stukje van de macht af stond. Dit is een historische perai'el, die geldt voer onzen tijd, nu buitenlandsche vrijwilligers ons zoo ridderiyk helpen. de zomer voortschrydt, wint de sirocco het van den ponentino. De laatste komt al later en later op den dag. Tenslotte, in September, is de sirocco de baas en ligt „loodzwaar”, zoo zei Horatius al, over de stad. Dan is er ook niet veel koelte meer over binnen de dikke muren van de paleizen. De stad is óvergaar. Dan is het tijd voor de klas sieke Romeinsche vacantle, de kardinaalsvacan tie, de vlucht naar de luchtige heuvels, waar de blyde wUnoogst begint. Ik ben soldaat, en als zoodanig houd ik niet van omwegen. Ik zal dus alles oprecht zeggen: neen, ik dacht niet dat de oorlog zoo lang zou duren, en ik weet ook nu niet hoe lang hU nog zal duren, ofschoon mün hoop hem spoedig be ëindigd te zien, eiken dag groeit, daar de krUgsverrichtingen ons gunstig zUn. e Ponentino zou het zomersche Rome tot een paradüs kunnen maken, als hy geen tegenstander had: den Sirocco. Het woord zelf is als een heete vloek. HU zelf komt uit Afrika, waar hy nog „ghibli" heet en kara vanen begraaft onder golven van gloeiend zand. Soms draagt hy het woestynzand over de Mid- dellandsche Zee tot op Sicilië en tot Rome zelf toe.- Maar op zyn reis over het water is hy zwaarder geworden en op geheimzinnige wyze vergiftigd. Want met meteorologie en luchtdruk alleen kan men de werking niet verklaren, die de sirocco op den mensch heeft en die sterker wordt, hoe langer men in het Zuiden woont. Het is een psychische werking; de sirocco demoraliseert. Het is niet alleen, dat hy u af mat, u het zweet uit alle poriën perst, uw ge zwollen voeten zwaar maakt als lood en uw han den klam als caoutchouc. Neen, hy vreet uw geestvaan; hU ondermynt uw levensbeschouwing Als de onvermoeide sightseeër in zyn touring car wordt aangegrepen door een plotselinge beu- held van „al dat marmer", als de jonge schryver zich ineens afvraagt, of de wereld wel werkeiyk snakt naar zyn verzamelde werken; als de scholastieke fllosofie-professor den tekst van Sint Thomas niet duldeiyk vindt en als het zwarthemd-van-1919 gaat twyfelen of Mussolini wel .altijd gelyk” heeft, dan ook al is de lucht blauw en staan de boomen beweegloos waait de sirocco. De moraaltheoloog en de straf rechter houden er rekening mee. Het sceptlsch- onverschilllge karakter der Romeinen wordt er uit verklaard. Heele theorieën zyn er op ge bouwd, die betoogen, dat de groote Romeinen zelden of nooit uit Rome zelf komen en, een maal in de Eeuwige Stad gevestigd, hun genie niet aan hun nakroost overdoen. De sirocco vergiftigt de stad. In de bureaux woeden de chefs en wrokken de ondergeschikten. Op straat en vooral in de openbare vervoer middelen is de atmosfeer geladen. Haatdragend kyken de passagiers om zich heen, wachtend op dengene, die hen zal grieven. Een stootje in de zü, een trapje op den voet, dat anders wordt goedgemaakt met een verontschuldigend ,pa- zlenza” of op zyn hoogst gelaakt met een scherp „attent!”, leidt, als de sirocco waalt, maar al te licht tot een „maleducato”, hetgeen „slecht- opgevoede” beteekent en hier overigens een teeken van hooge beschaving als een zware beleediging geldt, waarop rechtens slagen dienen te volgen. Naarmate FOTOREPORTAGE D c p r r< Jeugdige tennisspelers, aangewezen door den Ned. Tennisbond, worden te Den Haag getraind en tot „ster* opgeleid Richard Tauber is Dinsdag uit Engeland te Scheveningen aangekomen. De zanger op het ualcon van zijn hotel kamer De bemanning van de „Zeearend" die de Fastnet-race won en Dins dag te Amsterdam terugkeerde, na aankomst in de Sixhaven. In het midden (met grooten beker) de heer C. Bruynzeel Jr., kapi tein van het jacht Reveille In het tentenkamp van de Infanterle-reglmenten 3 en 14 op het Chasséterrein te Breda

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1937 | | pagina 12