ONS BLAD
Tusschen brandende gebouwen
wordt verwoed gevochten
Fraaie overwinning
der Italianen
i
I
Het nieuws van heden
Franco’s opmarsch
naar Santander
ft
Chineezen beletten landing
Onlusten in Polen
DE BAROMETER
2
rJ
Teleurstelling te
Londen
MORGAN MAAKT ZICH
Bezorgd
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
RECHTHOUDERS
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
van Japansche troepen
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
I.
E
Een Japansche nederlaag
Duikbooten in de
Dardanellen
Reed» twintig dooden
Brand in het Casino van
Boulogne-sur-Mer
het front
De dader» gearresteerd
De granaat op de „Augusta”
Acht millioen francs
verduisterd
'3
e.
Mussolini in Rome terug
ppor&en
4
s
Tokio in een moeilijke
positie
Radioseinen gehoord
van Lewanefski?
Cupini en Paradisi
winnaars
De actie der godloozen
in Sovjet-Rusland
De aanslag op president
Salazar
'Japan beweert, dat Sovjet-Rua-
land van plan ia den Chineezen
militairen steun te verleenen
Over de houding der Sovjet-Unie
ten aanzien van het
Verre O oaten
Ebbutt uit Berlijn
vertrokken
De Baaken bieden thana hevigen
tegenatand, doch lijden
zware verliezen
Frankrijk beschermt zijn
koopvaardij
Zü bezetten de eerste drie plaataen
in de wedvlucht latrea
DamascusParijs
Aantal zenduren der godloozen
zal worden uitgebreid f-
Het Japansche antwoord op het
Britsche voorstel in Engeland
alecht opgenomen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
nsche leger wordt bijzondere zorg besteed aan de honden. Om op allés
te zijn worden de dieren geoefend in het dragen van gasmaskers
MAANDAG 23 AUGUSTUS 1937
No. 275
ADVERTENTIEPRIJZEN
Por lossen regel 20c, ingez. med. 40c
p. regel; idem op peg. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
De officieele uitslag
Groote schade aangericht
^bXWWWUUHli
De strijd aan
van Madrid
De houding van Sovjet-
Rusland
JAARGANG
DERTIGSTE
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
t
t
Luchtverdedlgingadac te Schevenlngen.
Huwelijksdrama te Rotterdam.
O O
l
en fictieve
o
toe
i
Pierpont Morgan, do groote financier in China,
maakt zich bezorgd over de hooding van de
Sovjet-Unie ten aanaten van het Verre Ooeten.
Boeren-onlusten la Polen hebben twintig siacht-
otfera geëiaehi.
p
L
de
een
toen
De daden van den aanslag op president Salaaar
gearresteerd.
Benoemingen in het bisdom Haarlem en b<) de
Paten Je»nieten.
Stand op Maandag ld aar r.n: IdM
Vorige stand 762.6
De Japanner» hebben vele plaatsen in China hevig gebombardeerd. Brand in een
graanopslagplaats bij Tientsin
Op Sicilië zijn dezer dagen groote manoe uvres gehouden. Een deel van de vloot in
de haven van Palermo
Bijzondere steunregeling voor het kleine boeren
bedrijf.
Nieswe.elearingregeling met Roemenie.
it
t.
7
Ondanks het hevig renet der Baaken settea
Franco's troepen han opmarsch naar Santander
voort.
ROME, 31 Aug. (Havas.) Mussolini en graaf
Clano zün per auto uit Oaete in Rome terug
gekeerd.
Tusschen de brandende gebouwen te Sjanghai
wordt verwoed gseinden; Chineesen verhinderen
den Japanners troepen aan land te zetten.
Casino ie Boulogne-sur-Mer door brand
nield.
Steiger te Utrecht gedeeltelijk ingestort; eën
doode en tin gewonde.
Scheepsbotaing op den Nieuwen Waterweg;
Grieksch schip zwaar gehavend.
Spoorwegarbeider te Maastricht tusschen buf
fer en stootblok geraakt en doodeRjk gewond.
LISSABON, 33 Aug. (Havas) De politie heeft
eenlge dagen geleden de daders van den aan
slag op president Salaza rgearresteerd. De ar
restanten hebben bekend.
De arrestatie werd eerst heden bekend ge
maakt, om het ondersoek niet te hinderen. Na
dere bijzonderheden sullen spoedig in de pers
bekend gemaakL-worden.
De Britsche vlieger Clouston is om 17 uur
geland, gevolgd door de Franschen Codos en
Kolonel Francois, die reap, om 17.09 en 1830
landden.
Uit Faceting vrtordt gemeld, dat de Chlneesch»
troepen na een hevigen strüd een Japanse hen
aanval op Hoe er Sjan hebben afgeslagen. De
Japansche troepen werden gesteund door dertig
vliegtuigen en twintig stukken geschut. De Chi
neesche troepen bereiden nu een tegenoffensief
voor op TSJangteh. het centrum der Japansch-
Mandsjoerljsche krijgsverrichtingen in de pro
vincie Tsjahar.
wien het door de verdragen verboden is onder
zeeërs te bezitten, naar de wateren der Dar
danellen twee duikbooten hebben gezonden, die
de Ciudad de Cadiz en de Armuro zouden
hebben getorpedeerd.
Zoogenaamd op verzoek van buitenlandscho
luisteraars, om het aantal zenduren der god-
loozenorganlsatle uit te breiden, heeft de lei
ding van het radio-station der Komintern,
een der krachtigste zendstations ter wereld, be
sloten. de uitzendingen in de Duitsche. Engel-
sche, Nederiandsche, Bpaanache. Poolsche en
Tsjechische taal te verdubbelen. Bovendien zul
len deze uitzendingen tegelijkertijd op kortegolf-
statlons naar Amerika en over zee worden ge-
relayeerd.
Als in 1936 het nieuwe sovjet-radlostatlon in
bedrijf gesteld wordt, zullen de godloozenultaen-
dlngen, welke tot nu toe drie- tot viermaal per
maand plaats vinden, dagelijks plaats hebben,
om den invloed der godloozenbeweglng te ver-
grooten.
Uit Brussel meldt nog een Kipa-bericht, dat.
blijkens een mededeeling in de communistische
bladen, met het oog op de oppositie in België
tegen het godloozencongres. dat in Brussel zou
worden gehouden, dit congres in Londen zal
plaats vinden.
LE BOURGET. 21 Aag. (Haras). De Ita-
liaansche vliegers Cupini en Paradisi zün
om 3 min. over 4 sur op Le Bourget geland.
Zü waren hiermede de eerst aankomenden
In den luchtwedstrijd IstresDamascus—
Parijs.
Het Fransche ministerie van Marine deelt
I mede, dat reeds pp 22 April J.l. de minister
aan de oorlogsschepen en luchtstrüdkrachten
der vloot voorgeschreven heeft zoowel in volle
zee als in de Fransche territoriale wateren de
Fransche koopvaardijschepen te beschermen te
gen eventueele aanvallen, waarvan zü het voor
werp zouden kunnen zijn. Ieder Fransch oor
logsschip, dat kennis draagt van een Incident in
de wateren, waar het zich bevindt, moet het
aangehouden of aangevallen schip te hulp ko
men en den aanvaller seinen, dat t dit schip on
der zijn bescherming neemt. Wanneer de aan
valler zijn onderneming voortzet en vuurt op
het koopvaardijschip, moet het oorlogsschip on-
middellük met al zjjn wapenen dit vuur van
den aanvaller beantwoorden.
Volgens berichten in de Japansche pers heeft
de Commandant van de Amerikaansche vloot in
de Chineesche wateren, admiraal Yarnell een
commissie benoemd, welke een onderzoek moet
instellen naar de granaat, welke op de „Augus
ta" is neergekomen en waardoor een matroos
werd gedood en achttien gewond. De admiraal
zou verder hebben ontkend, dat hjj aan Was
hington zou hebben gerapporteerd dat de gra
naat uit een Japansch stuk geschut afkomstig
Sou zün.
Het resultaat van het onderzoek der commis
sie zal overeenkomstig de Amerikaansche wet
alleen te Washington worden gepubliceerd.
langs den
opgerukt
vier K M.
In het telegram wordt er op gewezen, dat dit
besluit beschouwd wordt als een tactvol gebaar
van de Nankingregeering ten behoeve van sa
menwerking met de Chineesche communisten
en als uitnoodiging aan de Sovjet militairen
steun te verleenen.
Niettegenstaande het onmiskenbare overwicht
van de Japansche vloot en luchtmacht plaat
sen de gevechten bij Sjanghai Japan toch in
een moeilijke positie. Het schijnt, dat de Ja
pansche legerleiding de strijdkrachten van de
Chineezen heeft onderschat, zoodat de
Chineezen door Him overweldigend grooter aan
tal het ontscheiren van Japansche versterkingen
tegenhouden. Tokio schijnt verder nog niet op
de meest krachtige wijze te durven Ingrijpen,
want een actie op groote schaal te Sjanghai
zou de Japansche economie zwaar treffen en
hierdoor zou een beslissend optreden van Japan
in Noord-China voor onbepaalden tijd worden
uitgesteld.
WARSCHAU. 22 Aug. (Havas.) De boe
renonlusten in Galiclë duren voort en daar
bij waren Zaterdag en Zondag twintig doo
den en talrijke gewonden te betreuren.
Alleen reeds in het dorp Manino bü Ja-
roslaw telde men elf dooden en zestien ge
kwetsten.
Het schijnt, dat de aanleiding voor deze
ontmoeting gelegen is in den wensch van
Morgan, zich bij Davies op de hoogte te
stellen van de houding der Sovjet-Unie te
genover de tegenwoordige gebeurtenissen in
het Verre Ooeten. In dit verband wordt er
aan herinnerd, dat het bankconcern van
Morgan in den handel met China enorme
kapitalen heeft belegd.
Aan het centrale front heeft een beperkte be
drijvigheid geheerscht. De regeerlngstroepen
hebben, zonder groote moeite aanvallen hunner
tegenstanders In den sector van de Sierra voor
Brunete en Navalgamella afgeslagen. De druk,
dien de regeerlngstroepen gisteren den geheelen
dag hebben uitgeoefend op den rechteroever van
de Rio Manzanares heeft reacties gewekt in
den sector van de Jarama, waar de twee par
tijen een vrij hevig vuur op elkanders stellingen
richtten. In de frontlijn is geen wijziging ge
komen.
BRUSSEL. 21 Aug. (Havas) Het blad Le Soir
meldt, dat de wisselmakelaar Walter Bodson uit
Brussel is gearresteerd wegens verduistering
van acht millioen francs. Bodson heeft be
kend. gespeculeerd te hebben met de fondsen,
die hü onder zijn berusting had,
borderellen te hebben opgesteld.
De drie eerstaankomende bemanningen In den
luchtwedstrijd IstresDamascusParijs zijn
officieel als volgt geklasseerd:
BOULOGNE SUR MER, 22 Aug. (Havas).
Tien minuten na middernacht Is brand uit
gebroken in het casino van Boulogne sur
Mer. Het vuur vond zijn oorsprong in de
danszaal en greep snel om zich heen, zoodat
in korten tijd de hall en het hoofdgebouw
in vlammen stonden.
LONDEN. 23 Aug. (Havas). De correspondent
van de „Times" Norman Ebutt, die uit Duitsch-
land is uitgewezen, is hedenavond te Londen
aangekomen.
De Britache verliezen te Sjanghai worden
geraamd op zes millioen pond sterling en de
schade wordt van uur tot uur grooter. Zondag
avond woedden dertien groote branden in de
wijken, waar gevochten wordt.
I
I
I
De commandant van een Japansche
luchtvlooteenheld heeft tegenover de pers
een verklaring afgelegd, waarin hü o.m.
zeide: „wij hebben bijna alle belangrijke
Chineesche luchtbases onbruikbaar gemaakt.
De Japansche vliegers nemen geen valscher
men mee, maar dolken, en hebben opdracht
harikiri te plegen, wanneer zjj een nood
landing moeten doen. Eerst moeten zü dan
hun toestel in brand steken. Door de moei
lijke navigatieomstandlgheden hebben
Japansche luchtstrüdkrachten bijna
derde deel harer toestellen verloren
voor de eerste maal een aanval werd on-
ernomen op een Chlneesch vliegveld.”
Vooral in de streek van Malapolska Is de op
winding groot. Het dorp Charta In het district
Brzozow is door de politie geheel ontruimd. Te
Glazowa bü Rzeszow waren Zondag 10.000 boe
ren samengestroomd. De autoriteiten, die onge
regeldheden vreesden, hebben den voorzitter der
afdeellng Krakau van de volkspartü, den afge
vaardigde Gruszka, die gisteren gearresteerd
was, weer vrijgelaten, met het verzoek, bü zijn
aanhangen op handhaving der orde aan te
dringen.
m een officieel communiqué van het natio
nalistische hoofdkwartier te Salamanca wordt
gemeld, dat de Basken thans hevigen tegen
stand bieden. Tot tweemaal toe zün zü tot eert
tegenoffensief overgegaan, doch zü werden met
zware verliezen teruggeslagen. Vooral in den
sector van Vlllacarriedo was de strüd fel. Vól
gens een oorlogscommuniqué van Valencia heb
ben de Basken den troepen van Davila ernstige
verliezen toegebracht bü den strüd om Ontane-
da. dat gelük gemeld. Inmiddels reeds door de
rechterflank van het nationalistische leger be
zet la. Van linksche züde wüst men er op, dat
hier vier Italiaansche divisies en groote afdee-
lingen Mooren aan den strüd deelnemen. Deze
mededeeling berust op de verklaring van een
Italiaanschen sergeant, die aan dit front ge
vangen genomen werd.
BERLIJN. 21 Aug. (Havas) De uitgewezen
correspondent van de „Times" te vanavond van
hier vertrokken, oa. uitgeleide gedaan door
tachtig leden vah de bultenlandsche persver-
eeniging.
„Het zal wel overbodig zün als ik zeg, dat
het mü zeer diep spüt van zooveel goede col
lega's en vrienden afscheid te moeten nemen,"
zeide Ebbutt bü zün vertrek.
Verder weigerde hü eenlge verklaring af te
leggen; hü zeide, dat de „Times” zelf daarvoor
zou zorgen.
SJANGHAI, 22 Augustus (Reuter)
Den geheelen dag door is bü
Sjanghai tusschen de brandende
eigendommen van de buitenlanders
in het Oostelijk deel der stad ver
woed gestreden. De Chineezen poog
den de Japansche mariniers te dwin
gen zich terug te trekken, waarby zü
voor den eersten keer gebruik maak
ten van tanks.
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat heden
ochtend midden in de internationale nederzet
ting een granaat te ontploft. Men weet niet of
het een Japansche of een Chineesche is geweesi.
De stad werd hedenochtend gewekt door een
hevig artillerievuur. De Chineesche kanonniers
richtten hun vuur op het Japansche consulaat.
Een granaat is terecht gekomen op de dokken,
welke toebehooren aan de Britsche Kamer
van Koophandel.
Later keerde de rust weer, nadat de Japan
sche vliegtuigen een aanval hadden gedaan op
Klangnan en Poetoeng.
Havas meldt uit Istanboul dat het onder
zoek hetwelk is ingesteld naar het torpedee-
ren van het ss. Armuro heeft uitgewezen,
dat de aanval in Turkse he territoriale wa
teren is ondernomen. De Armuro zit in
drüfzand vast en kan, naar men weet, niet
weer vlot gebracht worden. De geredde op
varenden zün heden te Istanboul aangeko
men.
De kapelmeester verzocht den aanwezigen snel
en kalm het gebouw te verlaten. Deze raad werd
opgevolgd er. in groote orde verlieten de aan
wezigen het gebouw.
Vermoedelük is het vuur ontstaan door on
voorzichtigheid van een danser, die tüdens een
storing in het electrlsch licht met een sigaren
aansteker licht wilde maken. Niemand werd bü
den brand gewond.
Volgens latere berichten was men vanmorgen
om tien uur het vuur meester. De schouwburg
zaal, het restaurant, de vestiaire en de groote
tentoonstellingszaal, waar büna vierhonderd
doeken en beeldhouwwerken Ojjgesteld waren,
werden vernield.
Een groot aantal Chineezen In burger heeft
het vuur geopend op het Japansche vlagge-
schip „Izoemo”, doch de bemanning verdreef
de Chineezen.
Chineesche vliegtuigen hebben de Japansche
stellingen bestookt, doch zü wierpen geen bom
men naar de „Izoemo".
WARSCHAU. 21 Aug. (PAT) De Poolsche
bladen vernemen, dat de ambassadeur der Ver-
eenigde Staten te Moskou, Davies, die op het
oogenbllk een kruistocht op de Oostzee maakt,
binnenkort op zee een ontmoeting zal hebben
met Pierpont Morgan.
Om deze ontmoeting hangt een waas van ge
heimzinnigheid. Men weet niet, waar zich het
Jacht van Morgan bevindt Het schip te, naar
men zegt, overgeschilderd, om het onherkenbaar
te maken en aan de waakzaamheid der pers-
menschen te ontsnappen.
LONDEN. 31 Aug. (Havas). Naar in
diplomatieke kringen verklaard wordt is de
Engelsche regeerlng diep teleurgesteld over
het feit dat de Japansche regeerlng tot
dusver geen antwoord gegeven heeft op het
Digelsche voorstel tot neutralisatie van de
internationale concessie te Sjanghai. Voorts
is de Engeteche regeerlng teleurgesteld over
de ongunstige commentaren, welke aan
Japanache züde over het voorstel gegeven
wordeiv
De Chineezen beweren, dat zü met hun
artillerie hebben belet, dat Japansche
troepen te Woesoeng aan land werden gezet
onder dekking van een spervuur van de
Japansche vloot. Ook bü Poetoeng werd een
landingspoging verüdeld. De Chineesen ver
klaren, dat nergens Japansche troepen aan
land konden worden gezet.
De schade wordt geraamd op verscheidene
millioen francs. Volgens een ingesteld onder
zoek zou de oorzaak in kortsluiting gezocht
moeten worden.
Naar verluidt zou de Spaansche zaakgelastig
de morgen een belangrijk onderhoud hebben
met den Turkschen minister van buitenland-
sche zaken, Roestoe Aras. De regeerlng zou
strenge maatregelen voorbereiden ter bewaking
$n controleering van de territoriale wateren.
Volgens het blad „La Reallque” zou een staat,
TOKIO. 22 Aug. (Domei) De Hotsji Sjim-
boen meldt, dat Sovjet-Rusland. dat op tact
volle wüze sedert het uitbreken van het inci
dent in Noord-China het zwügen bentaard
heeft, in het geheim den Chineeschen generalis
simus Tsjang Kal Sjek aanmoedigt door bemid
deling van den Russischen ambassadeur in
China, Bogomoloff, om vüandelükheden op
langen termün tegen Japan voor te bereiden
In afwachting van een mogelüke interventie der
mogendheden. Het blad baseert dit op uit Tsoe-
hoega ontvangen Inlichtingen.
Be Sovjet maakt plannen voor het ver
leenen van militairen steun aan China door
het leveren van munities, militaire piloten
e- d. Het blad meldt verder, dat de Russi
sche commandant in 't Verre Oosten, gene
raal Bluecher, in het geheim een bezoek
heeft gebracht aan de hoofdstad van Bui
ten Mongolië en daar generaal Mao tee
^"°cng. den vertegenwoordiger van de Chi
neesche Sovjetregeering, beloofd heeft Chi
na militairen steun te verleenen door be
middeling van de Chineesche communisten.
Fiori en Lucchini, in 17'uur 57 minuten
en 1 seconde, gemiddeld 344.839 km. per uur.
3. Biseo en Bruno Mussolini, 18 uur 3 mi
nuten en 35 seconden, gemiddeld 343.746 km.
per uur.
Meer dan tien Russische vliegtuigen zün
kortgeleden naar Nanking gezonden met vlieg-
°tf!cieren, die reeds hebben deelgenomen aan
den strüd aan het Chineesche front.
Een laerlcht in de bladen meldt voorts nog,
de Nankingregeering op 21 Aug. besloten
heeft Tsjen teh SJoen, den leider van de com
munistische partü in Kiansoe, in vrijheid
Hü was 30 Juni 1933 veroordeeld
Jw dwangarbeid.
1. Cupini en Paradisi, tüd 17 uur 33 mtauten
en 45 seconden, gemiddelde snelheid 352 789 km.
per uur.
2.
SANTANDER-FRONT, 23 Aug. De
nationalistische troepen zijn in de laatste
24 uur wederom eenlge K.M.
straatweg RelnoeaSalander
en staan thans op nog geen
van het stadje Los Corrales, dal Is op 15
K.M. van Torrelavega» dat nu reeds onder
het bereik ligt van het nationalistische ge
schut.
BUREAUX. HOF 6, ALKMAAR
fghloon Adminiitraiia 4330, Redact» 4220
ABONNEMENTSPRIJS.
far kwartaal voor Alkmaar f2.—
door buiten Alkmaar Z y I 2.50
Datfblad uitgegeven door de
|4.V. Drukkerij De Spaarnestad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger
Cupini en Paradis! zün aldus de winnaars
van den luchtwedstrüd. Zü bestuurden een
machine .JSavoia Marchetti”.
Ook het tweede toestel dat boven Le Bourget
verscheen, was een Italiaansch. Het was de
machine van commandant Flor! en kapitein
Lucchini. Zü kwamen aan om 17 min. over 4 u.
Vervolgens kwamen aan, om 37 mln. over 4
uur, Biseo en Bruno Mussolini.
luchtvaart
autoriteiten hebben medegedeeld, dat radio-
teekens zün ojigevangen, welke afkomstig kun
nen zün van Lewanefski. Slechts enkele letters
waren verstaanbaar.
In de veronderstelling, dat de ontvanger van
het vliegtuig nog in orde is, zenden de radio-
poolstatlons dagelüks mededeelingen voor de
bemanning uit over de maatregelen, welke ge
nomen zün om naar hen te zoeken.
Het vliegtuig van Wilkins is aan de monding
van-de Coppermlnerivier gedaald. Grazlanskl is
bü Nordwik geland en Golowln is aan den be
nedenloop van de Ob aangekomen.
Volgens berichten uit Fairbanks heeft het
vliegtuig, dat Mattem in de lucht van benzine
zou voorzien averü opgeloopen en moest een
noodlanding maken; de bemanning bleef onge
deerd.
De Usbreker „Krassin" wist zich uit het üs
los te maken en vaart naar den 71sten breedte
graad.
In
