tfatcrtfaal can (Un daq
e
H
De avonturen van Stan en Pol
Het raadsel van den vogeltrek
K
F 250
'i
(PLICHT en|
[GELUK
‘F’
DINSDAG 31 AUGUSTUS 1937
U
g
Liefdes-Rumba
dat
>nc?
Een modem probleem
Prijzen voor Frans Hals
162
Stilstaan verboden
ru
xri.
t
De godloosheid in
Sovjet-Rusland
ÈEN NATUURLIJK
VERSCHIJNSEL
Interezzanté wetenschappelijke
onderzoekingen en experi
menten door zoölogen
i
NAAR HET
ENCELSCH
■1 V
1 -
99
r
J
De Kerk en het verkeer
n de
MJ vertiaa van aan band,
aan voet af aan oog.
ATT f A D°P d1* bla<1 Ingevolge de venekenngsvoorwaarden tegen p levenslange gebeele ongeschiktheid tot werken door p 7^0 een ongeT*1_met
I w T*. ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen VfVJa" verlies van belde armen, belde boenen of beloe oogen e^ve doodelljken afloop
AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERUES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERUJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
Helgoland en Rossitten
de wachtposten
SV 5'
I
a
•I
t
Groep zwaluwen^op telefoondraden, voor ze naar het Zuiden vertrekken
(Ned. Chr. Persbureau)
t-
zich
met
by levenslange geheele ongeschiktheid tot verken door
HOOFDSTUK XIX
(Wordt vervolgd)
♦kW»"'
htaa
ziek
JDèri-
naar
het
big
3
t
Daar stond niets meer op. Stan zat zich te verkneukelen van
plezier om de verbaasde gezichten van de kinderen en den
meester. Deze keek erg boos en vroeg streng: Wie heeft dat ge
daan? Niemand gaf antwoord.
ha-
«be.
den
M
ratel
dent
9
l
Helgoland ontving omtrent dezen vogel
drietal brieven, nJ. van de Vereenlging
et Katholicisme kan zijn goddelijke
zending in deze wereld niet vol-
ledig ontplooien zonder Univerri-
telten. Het is daarom plicht van lederen
katholiek zijn eigen Unlverritett naar ver
mogen te steunen.
haar
anders
l Ed-
rtrok-
bom-
ekend
■ugg^-
1 is
dat
me
nist
leezen
zeer
ras en
Is ge-
geduurd,
binnen tra-
konden
Ernst
tig.
ra
rs en
nlraal
kaan-
Ame-
e me-
?hlna,
Reu-
Chl-
Zaken
barbij
m dat
«rate
ls alle
i bad
U.
n -
n
e
•t
'e
n
Is
n
to
n
n
t -
v
Dat was een vreemd geval. Stan zat te schudden van het
lachen Heeft niemand van Jullie gezien wie het uitgeveegd heeft,
vroeg meester weer. Neen, niemand haul het gezien. „Maar hoe
kan dat”, vroeg meester. „Jullie waren toch aan de sommen
bezig.” Nu kregen ze allen een kleur, want er had niemand naar
het bord gekeken. Meester wist niet trien hij moest straffen.
tedeeld.
Besui-
•paalde
gewas
niet
door
eniging j
Tenslotte zei hJJ„Ik zal Jullie allemaal een poosje school
houden, dan kunnen Jullie de sommen afmaken die Je thans
af had behooren te hebben.” Dat viel niet mee. En het was
net zoon lekker weer bulten. Thans begonnen de kinderen
ijverig te werken. Stan kreeg nu weer medelijden met de
kinderen.
.Die rust was op haar kamer. Ik zal haar
dadelijk een kopje thee brengen en ik zal er u
ook een geven. U ziet er vermoeid uit.”
„Ik .voel mij vreemd," zei hij en ging loom
kunnen leiden, moet Je eerst Je zelf kunnen be-
heerochen."
Onder het luisteren had Evelyn steeds Mary
gadegeslagen, terwijl «U een baksel wafeltjes
uit den oven haalde en er een ander Inschoof,
en dacht:
„ZU schijnt waarlijk tevreden te zijn in dat
soort leven. Hoe la het mogelijk, dat wij zusters
zijn?” Hardop zei ze: „Beste vader, u be
grijpt toch wel. dat het mij zéér leed doet, u
allen te verlaten. Ik haat het leven, dat u lelden
moet en allen, die in hun eigen onderhoud
moeten voorzien; maar tot nog toe wist Ik niet,
hoezeer ik u lief heb. Maar het lot schijnt mi)
op te leggen, om afstand te doen van alle liefde
en geluk.”
..Nee», het lot niet, kindje. Maar de koppig
heid. die je, naar ik vrees. van mU geërfd hebt.
En, let op mijn woorden: het lot, dat Je je zelf
nu daardoor op den hals haalt zal veel zwaar
der zjjn. dan hetgeen je deel was geworden,
als je het zóó aanvaard had. Dit stoat op Je
gelaat geschreven."
Evelyn pruilde:
„Als u de toekomst van ons gelaat kunt af
lezen, wat ziet u dan voor Mary?”
Met een glimlach keek hjj naar zjjn oudste
dochter, die to seer verdiept was in haar bezig
heid. cm yeel acht te kunnen slaan op hetgeen
er gesproken werd.
Ikaan-
gege-
bij de
m het
i een
it bet
is een
tenten,
thans
....eg bruggen. Maaea vea
•treurhoeken. sees hushahes, voor
uitritten, brendkronen. enzoovoortsl
i
kon maken, door zijn god regen af te srnee-
ken.
In Februari 1836 werd op Borkum een zil
vermeeuw doodgevonden. Het dier was 26 Jaar
oud geworden. In Juli 1800 kreeg de vogel zijn
Rosslttenrlng om den poot en trok elk jaar.
wanneer de winter voorbij was, weer naar het
Noorden terug.
In een ander geval werd de „landing" van
een Dultachen ooievaar In de Fransche stad
Sens aan.de Seine gemeld. De Vogelwacht van
een
van
Dierenbescherming aldaar, van het Zoölogisch
Museum en van het stadsbestuur. Wel een be-
esee, welke men in Europa
omtrent het jaarlijks terug-
g tot
aan
ielang-
iterator d
i. kun-
MJ
deellng
n bet*
d de
offen,
i Eht-
Jes-kopjes verschenen er iuaachen. en twee paar
teere handjes klapten luid op elkaar.
..Prachtig, mijnheer Langen! Wilt u dat nog
eens voor ons spelen?”
Het zekere, dat hun houding tot dusver be
paald had. was bU de belde vrienden op dit
moment ver te zoeken. Met pompoenroode
hoofden zaten ze bij de plano en wachtten, tot
’de meisjes zich naast elkaar op de fel-gebloem-
de sofa hadden neergezet Toen sloeg Ernst
Langen de eerste dreunende accoorden aan en
daverde de rumba opnieuw door de kamer.
Langzaam aan verliep het felle tempo In da
zoete melodie met de teere woordjes, die een
zacht-vibreerende stem duidelijk zong. Eerst
toen de laatste toon weggestorven was. durf
den Ernst en Heinz naar de beide meisjes om
zien. Op hun gezichten lag een dlep-roode blos.
Waren ze zoo ontroerd pi kwam het door het
schemerig zonlicht, dat lange schaduwen voor-
r. --- wvuuc,. zei
Evelyn, toen «ij Mary geluk wenachte met haar
verloving. Ik geloof, dat Anthony en JU wel
graag op zoo’n eenzame plaats wonen. Maar heb
je je wel eens afgevraagd, wat er In die ver
anderde omstandigheden van mij aal warden?”
„Natuurlijk! En ik zou er wat om geven, om je
gelukkig te maken! Ik kan enkel hopen, dat
tante Fanny misschien
4
„Onzin, Mary! Wat tante Fanny doet, maakt
voor mij geen verschil! Wat Ik te zeggen heb,
zal Jullie allen verbasen, maar Ik verzeker je,
dat Ik het doorzet. Ik zal het vader en moeder
vertellen, als ik het Jou gezegd heb. Oeen van
jullie allen zal ooit weten, wat het mij gekost
heeft. Ik ga trouwen!"
„Heb je Roger geschreven?”
..Spreek daar maar nooit meer van!" riep
Evelyn. „Den laatsten Mei heeft Sir George
Illngworth mij de eer aangedaan, bij mJ] met *n
formeel huwelijksaanzoek te voorschijn te
komen. Gisteren heb ik hem geschreven, dat ik
het aanneem en vanavond verwacht ik hem
hier. Ik zal vader vertéllen, dat ik niet wachten
wil. Want nadat jij getrouwd bent, wil Ik niet
langer thuis blijven."
.Maar, Evelyn! Je vergooit je eigen toekomst.
Dit kan niets dan verdriet en zelfverwijt baren."
Mary had de tranen in de oogen en heel veel
vriéndelijker ging Evelyn voort:
..Schrei maar niet, kindje. Je kent mij zoo
weinig, dat je niet weet, wat ik van mijn toe
komst maken zal Ik denk, dat vader en moeder
mij wel zonder eenig verzet zullen laten gaan,
wt) ruien dadejjk naar Europa trekken en daar
kan Ik leven op de manier, zooals Ik dit zelf
verkies. Dat vooruitzicht lokt mij zeer aan. daar
het mij genezen zal van die malle genegenheid
voor een man. dien ik toch niet trouwen kan.”
.Maar stel je nu eens voor, dat je ééns
wanneer het te laat is hem weer ontmoeten
zult?”
„Wjj wonen immers in heel andere deelen van
de wereld!.... Mjj dunkt, het toont al heel
De centrale raad der godloozen In Rusland
heeft aan de locale propaganda-bureaux der
beweging opgedrrgen om in het bijzonder op
de gedragingen der geestelijken te letten en
daarover regelmatig rapport te zenden, toe te
zien wie van de partij en In het bv zonder van
de jongeren de kerk bezoeken en bij herhaling
daarvan rapport aan de Gepcoe uit te brengen.
Volgens de Moskousche bladen zun in het
eerste halfjaar van 1937 in Sovjet-Rusland
samen 612 kerken en kapellen gesloten; 402
dezer gebouwen behoorden aan deRussisch -
Orthodoxe kerk. 81 aan de Roomsch-Katholieke.
Voorts werden nog 60 moskeeën, 55 synagogen.
6 Baptistlsche en 2 Methodistische kerken ge
sloten. Ook van al deze gebouwen werd gelU*
voorbeen een groot deel ter beschikking jder
communistische partij gesteld.
De godlooeenvereeni gingen van de Oekraïne
hébben aan de Sovjetregeering bet verzoek ge
richt om de biecht te verbieden, daar het ge
vaar bestaat dat in de biecht militaire gehei
men verraden worden. Reeds heeft het volks
commissariaat voor ^innenlandsche zaken (Ge-
peoe) een verbod uitgevaardigd, zonder het for-
meele besluit der regeering af te wachten en
op het overtreden van bet biechtverbod een
gevangenisstraf tot vier jaren gesteld.
De Tlchookeanskaja Zweeda, een Sovjet-Rus-
zlsch blad, bevestigt dat te Chabarowsk. Bto-
Hooge prijzen voor het werk van Frans Hals
worden nog niet zoo lang betaald. Pas in 1888,
op de veiling De Zoete bij Christie te Londen,
haalde een van zijn werken een bedrag van vier
cijfers. Voor bet portret van een man in het
zwart werd toen 960 guinjes betaald, welk werk
op de veiling Robinson In 1923 tot 19.950 pond
op liep.
Veertien jaar later werden twee schilderijen
van hem. die eenlge jaren te voren op een ver
knoping in de provincie, aldus de Tlmea. waar
aan dit ontleend is, voor 10 guinjes per stuk
waren verkocht, voor 5250 pond van de hand
gedaan, terwijl in 1813 een mansportret door
Sotheby aan een Amsterdammer voor 8000
pond werd verkocht. In 1884 was voor dit zelf
de doek slechts 5 guinjes geboden.
Een ander merkwaardig geval gebeurde in
1928. toen de collectie van Sir George Drum
mond uit Montreal bij Christie verkocht werd.
Benige jaren voor zijn dood had hjj voor 2500
pond Hals' portret van zijn vriend Joseph Coy-
mans gekocht. Op de veiling bracht dat portret
niet minder dan 26 775 pond op. een record op
een Engelsche auctie voor een werk van den
Hkatelemschen meester.
de orienteering over geheels aarddeelen
wereldzeeën volledig is opgelost, waartoe
studie der chemie belangrijk zal bijdragen.
Stumpfe en steunde deze vaak uitgesproken be
wering op Langens onverholen bewondering en
daadwerkelijke sympathie voor het hortende
jaxz-rhythme en kweelende songs, 't Was enkel
en alleen omdat mijnheer Stumpfe het
zoo uitdrukkelijk gevraagd had. maar
had ze haar piano er niet voor willen afstaan
Gelukkig was er maar eens in de week zoo n
„muziek"-avondje en dien besteedde mevrouw
Schmettllnger dan nog om een vriendin te be
zoeken.
De Augustusmaand bracht meer drukte in
het huis van mevrouw Schmettllnger Haar
dochter en een vriendin, die aan een kweek
school de noodige opvoedkundige kennis tracht
ten op te doen, logeerden dan bjj haar. Trude
Schmettllnger was een donker type, met prach
tige blauwe oogen. in tegenstelling met haar
vriendin Ema. die uitgesproken blond was en
oogen van ondefinieerbare kleurenmengeling
had. Een groote sympathie voor sport en baar
beoefenaren hadden ze gemeen.
Op een muziekavondje. toen mevrouw
Schmettllnger wél thuis was. hadden de beide
vrienden de meisjes voor het eerst gezien en
gesproken, en t is heelemaal niets buiten
gewoons om het hier zoo nadrukkelijk te ver
melden «e waren op stel en sprong verliefd
geraakt.
De volgende dagen waren Heinz en Ernst
meer in eikaars gezelschap dan anders in
maanden het geval was. Maar hun meest uit
gekiende tactiek leed schipbreuk: van de bel
de meisjes konden ze niet meer dan een glimp
opvangen. Heinz vermoedde, wat Ernst tenslot
te onomwonden als zijn meening te kennen
gaf: daar zat mevrouw Schmettllnger achter!
Ernst zwoer zich te wreken en verbeuzelde on
telbare uren met het samenstellen van een
rumba, zóó schril en opwindend, dat het den
meest rasechten Argentijn zou hebben verbijs
terd. In den melancholische bul componeer
de hij er echter een slot aan, zóó zoet en wee
Ernst zelf noemde het hartroerend dat
Heinz er liefdeswoorden voor dichtte.
De hunkerend verbeide dag om hun met
zooveel zorgen samengestelde muzikale liefdes
verklaring haar première te doen beleven,
kwam eerder dan zfj zelf hadden durven ver
moeden. En het gebeurde niet eens op hun we-
kelijksch muziek-avondje, maar op een onver-
getelijken, mooien Zondagmiddag. Vanuit
Heinz' zitkamer hadden de beide vrienden me
vrouw Schmettllnger, zomtrsch uitgedost, in
de richting van haar boezemvriendin zien stop
pen. Heinz stelde een generale repetitie van
de llefdes-rumba voor, waartegen Ernst aller
minst bezwaar voelde. In gedachten was hij
er steeds mee bezig geweest, onophoudelijk
hadden zijn vingers over de stoelleuning ge
roffeld, zoodat hij de gelegenheid, om
daadwerkelijk te uiten, gaarne aangreep.
De stemmige salon, waarin getemperd zon
licht binnenviel, was weldra vervuld van de
opwindende cadans van de onstuimige llefdes-
rumba. Met een onmiskenbare vaardigheid
raakten Ernst's lange vingers de vergeelde toet
sen, terwijl zijn niet onverdlenstelUke bariton-
stem de zoete woordjes zong, waarvan Heinz
zich telkens weer verbaasde, dat hij ze ge
schreven had. Toen de laatste dreunende ac
coorden wegstierven, werden de salon-deuren
langzaam opengeschoven. Twee lachende meis-
weinig tact van Jóuw kant, Mary, om steeds te
blijven praten* over iemand, die tegenover mij
dood is Zoodra Jij en Anthony terugkomt van
je huwelijksreis, zal ik trouwen, hier uit huis."
Tegenover haar ouders kwam zij ook voor den
dag met het uitgemaakte feit.
's Avonds kwam George, opgetogen van
vreugde, in Irlya. Ofschoon de wijze, waarop
Evelyn hem behandelde, tegenover de anderen
veel van minachting had, scheen hem dit niet
te treffen.
Het liep al naar October; de tuin was één
geurende en kleurende bloemenpracht; het gras
stond zoo hoog, als koren op het veld.
Dokter Underwood, Anthony en George
waren in den tuin aan het werk; Mary was aan
het wafeltjesbakken voor de thee en Evelyn lag
op de rustbank in de keuken en sprak van haar
huwelijksreis Je.
Mrs. Underwood rustte in haar eigen Immer,
alleen met enkele gedachten die zij zelfs haar
Mary niet wilde meededen. Grace en Rosamond
maakten een ritje.
„Ik heb een reisje opgesteld, waardoor wij
twee lentes kunnen meemaken en géén zomer.
Kijk.
„Ben Je aan het spreken over Je huwelijks
reis?" vroeg Mr. Underwood, terwijl hjj uit den
tuin binnentrad. Hl) zag er warm en moe uit
inders dan ènders.
„Waar is moeder?' vroeg hij weer.
mobilisten. Maar is dit voldoende? Want de
razend snelle ontwikkeling van het verkeers
wezen is een ware revolutie, die het karakter
van de menschheid omvormt en de levenswijze
van heele volken beïnvloedt. We krijgen meer
en meer een bevolking, die voortdurend reist en
trekt. Daaruit vloeien voor lichaam en ziel ge
varen voort, die in vroegere tijden geheel onbe
kend waren en dat niet alleen voor het reizende
volk zelf, maar ook voor de vreedzame burgers,
vooral voor kinderen en vrouwen. Byna alle be
roepen en verantwoordelijke Instanties houden
zich reeds met de nieuwe volksplaag der ver
keersongevallen bezig: De Ingenieurs hebben
geniale uitvindingen gedaan; nieuwe veiligheids
wetten werden uitgevaardigd; bijzondere ver-
eenlgingen werden opgericht, om hun nomadi-
seerende leden tegen verminking en dood te be
schermen; school en opvoeding werden gemo
biliseerd. ziekenhuizen troffen bijzondere maat
regelen."
Doch al dit streven houdt geen rekening met
de religieuze en zedelijke zijde van het vraag
stuk. Dit nu vooral is de taak van de Kerk.
„Onze gebeden voor reizenden stammen veelal
nog uit een tijd, toen men nog geen vaag ver
moeden kon hebben van de uitgebreidheid en
de gevaren van het huidige verkeerswezen. We
hebben allen de .lichamelijke werken van barm
hartigheid" geleerd, maar het lijkt er nog niet
op, dat vele christenen de moeite genomen heb
ben. om den werkelijken zin hiervan ook toe te
passen op de nieuwste plaag van de beschaafde
menschheid."
De schrijver betoogt dan. dat de Kerk alle
deelnemers aan het verkeer (en in het bijzon
der automobilisten en motorrijders) met nog
veel meer kracht en nadruk moet wijzen op
hun plichten ten opzichte van de gezondheid
en het leven hunner medemenschen. Want nog
altijd zijn vele ongelukken het gevolg van een
verregaande roekeloosheid en lichtzinnigheid.
De Kerk kan ongetwijfeld krachtig meewerken
aan de verdieping en versterking van het ver
antwoordelijkheidsgevoel en nieuwe motieven
geven tot het in acht nemen van meer voor
zichtigheid in het verkeer.
Tenslotte bespreekt de schrijver nog even de
.kerkelljke" zijde van het verkeersvraagstuk.
In verband met de ware volksverhuizingen op
Zondagen is het noodlg, dat de kerkdiensten
vanuit de veelal leege kerken in de groote steden
worden verlegd naar de plaatsen, waar de be
volking heentrekt. Er zouden bijzondere kerken
ter eere van St. Christophorus kunnen worden
ojjgericht en de katholieke reis- en verkeers-
vereenlglngen konden regelend en bemiddelend
optreden bj] het vervullen van de godsdienst
plichten.
naast Evelyn op de bank zitten. „Heel vreemd!
Misschien kan ik niet goed tegen het voorjaar.
En dan. ik word een dagje ouder, moet je den
ken! Dat kan ook niet anders, nu ik al twee
dochters heb, die mij verlaten voor een anderen
mui.”
HIJ liet zich door Evelyn op de kaart aanwij
zen. welke route zij souden volgen.
_*t Is nu zeker te laat, hè, lieve kind, om je te
vragen, je huwelijk uit te stellen?....” En toen
h(j de strakke uitdrukking op haar gezichtje
gewaar werd, voegde hu er bij; weet niet,
hoe innig ik dit verlangde."
„U is toch niet boos op mij. vader, dat ik.
tegen uw wil, toch mijn plan doordrijf?" vroeg
Evelyn met plotselinge gewetensknaging.
„Neen, niet boos, maar het spijt mj). dat je
je zelf zulk een taak oplegt. George aal nü nog
alles van je willen aannemen, maar als je zijn
gevoel van liefde voor jou niet veel weet te be
schaven. dan zal hij je weldra toonen. dat hij
een eigen wil heeft en verwacht, hoe Jij daar
voor buigt. HJJ is geen man. om zich op den
duur naar den wil van een ander te voegen."
„Ik ben overtuigd, dat u zich daarin toch ver
gist. Ik zal nooit buigen voor den wil van een
ander en ik verzeker u, dat ik hem zal kunnen
leiden."
„Ik wilde, dat ik denken kon, hoe Je hem
kon lief hebben. Evelyn! Je weet niet, vrat een
steun Je moeders liefde voor mij is geweest. Een
man «taat bloot aan vele verleidingen, waarvan
een vrouw niets afweet, hjj moet voelen, dat zjj
baar liefde en vertrouwen bezit. Om Georgs to
.Maar ik vind het naar, om van jullie allen
Fte schelden. Weet je Grace, dat Ik mi) soms
.ongerust maak, dat Je het een of ander verdriet
ihebt Zou Je het mij dan niet kunnen zeggen’, „Ik ben blij, dat je gelukkig zult worden."
/Dan kan ik mijn best doen, om er misschien iets'”1-
aan te veranderen."
^Neen," zei Grace vastberaden.
^<au je begrijpt toch wel. kindje ik wil
mij volstrekt niet Indringen in iets, dat Je mis
schien liever geheim lioudt, maar ik vind het
verschrikkelijk, als ik Je zoo van mij weg moet
Mtan gaan, zoo bezwaard van bartel'*
■a r evrouw Schmettllnger was maar wat
ingenomen met haar nieuwen huur-
der. Tot dusver waren het in hoofd
vaak kantoor-emplojré's geweest, die haar be
scheiden gemeubileerde alt-' en slaapkamer
hadden bewoond, maar nu had se deze aan een
student verhuurd. Aanvankelijk had ze er wel
erg tegen opgezien; vriendinnen, die ook een
pension hielden, hadden er wat treurige erva
ringen mee opgedaan. Maar mevrouw Schmett
llnger zou bepaald onwaarheid hebben gespro
ken. als se ook maar iets in het nadeel van
mijnheer Heinz Stumpfe had willen zeggen.
HU studeerde veel en hard en ging zelden uit.
Toch was er wel iets, dat mevrouw Schmett
llnger hinderde, maar dat kon re toch moeilijk
mUnheer Stumpfe verwUten. Neen, se bedoelde
eigenlijk diens vriend. mUnheer Ernst Langen
Ze vond hem niet .zoo'n fUnen heer als mUnheer
gowestschensk. Tschlta en Jerkutsk te ramen
200 geesteluken werden gevangen genomen on
der beschuldiging van spionnage ten gunste van
de vUanden van Sovjet-Rusland. De streek is
namelUk militair belangrijk. Voorts heeft de
chef van de Oepeoe Jesscbow verordend, dat
alle kerken, synagogen en andere godsdienstige
lokaliteiten voortaan In de bedoelde streek ver
boden zUn. De gevangen genomen geesteluken
zullen door een speciale rechtbank berecht wor
den.
Daar de bultenlandsche god,oozenorganlsaties
vaak zeer veel moeite ondervinden met het doen
drukken van propagandaliteratuur heeft de
centrale raad te Moskou besloten daartoe een
speciale drukkerij o> te richten. Deze drukken)
zal niet minder dan 8000 man personeel tellen
en begtnt met drukwerk in 13 Europeesche ta
len af te leveren, om dan zoo spoedig mogelUk
ook voor het Verre Oosten te zorgen, alsmede
voor de andere deelen der wereld, waar Moskou
belangen heeft.
„Toe, Mary, spreek daar nu niet meer van!
Ik doe mijn best, om mijn gevoelens te over
winnen en dat zal mfj ten slotte ook wel luk
ken. Maar let liever niet op mjj. Als iemand het
•rist, dan zou ik het besterven van schaamte!"
Mary begreep wat het was had het vroeger
al zoo half en half vermoed, snaar die gedachte
steeds op zjj gedrongen.
Gerulmen tijd bleven se zwijgende, arm in
arm. naast elkaar loopen.
,Ms wU hier terugkomen, Grace," sei Mary
bijna fluisterend, „zou je dan bij ons willen
komen als vader en moeder het tenminste
goed vinden?"
,Ja, dat zou ik heel graag willen,” antwoordde
Grace every zacht .Maar nu zal je er wel nooit
meer van spreken, hè? Er Is Iets, dat mU hin
dert. Ik moét en tal er overheen komen! Maar
denk je. dat Anthony het goed zal vinden, als
er een schoonzusje bU hem In komt?" vroeg zU
op veel opgewekter toon.
„O, ja, dat weet ik vast en vader en moeder
zal ik er over spreken.”
Al eeuwen verwondert de menschheid zich
over de geheimzinnige kracht, die den trekvogel
lederen herfst, als op commando, naar het
warm Zuiden brengt, en altijd weer den goe
den weg laat kiezen
BU de jongste onderzoekingen, welke de ge
leerden hebben tngesteld, schUnt het raadsel
van den vogeltrek eindelijk te zUn opgelost.
Qpgeveer 100.000 vogels worden elk jaar door
j^-^mgelwachters van Helgoland en Rossitten
ringen uit licht aluminium, waarop een
^Lïummer staat, voorzien en dan vrijgelaten. De
vogels sluiten zich bU de vogelvluchten naar het
Zuiden aan. zooals zU dat elk Jaar gewoon zUn.
Den tUd van den „trek" kent Iedere vogel. Van
de ongeveer 100.000 gekenmerkte vogels uit
.Helgoland keeren er ongeveer 3.500 per Jaar
terug. Dit aantal is voldoende om de luchtroutes
der vogels vast te stellen en wetenschappelUke
gevolgtrekkingen te maken. Elk jaar brengt de
postbode van Helgoland rond 2000 brieven, uit
alle deelen der wereld, naar der^ vogel wachter
Sommigen schrUven. hoe zU een vogel vingen,
die een ring om den poot droeg, waarop .Helgo
land" (en datum) stond. Anderen, de vogel
liefhebbers, vragen den deskundigen in T hooge
Noorden om inlichtingen of raad. Al deze
brieven komen uit alle deelen van de wereld,
doch voor het meerendeel uit Zuid- en Noord-
Afrika.
Na vele jaren van ernstig werken heeft de
wetenschap eindelUk kunnen nagaan, dat stof-
Wissellngsprecedentie, een geheimzinnige wUri-
ging der hormonen in de klem- en schild
klieren der dieren, de raadselachtige „trek-
onrust” bewerkstelligt. Een vogel, dien men
In een kooi zet, probeert tegen den tUd, dat
zUn yr(je broeders naar het zuiden trekken,
zijn kooi te ontsnappen. HU fladdert heen en
weer en toont zich den geheelen dag onrustig.
De wetenschap heeft op deze dieren proeven
genomen en wel langs chemischen weg. En
nadat deze waren toegepast, bleek de „trek-
onrust" te zUn verdwenen. Het bewUs, is dus
geleverd; het raadsel van den „vogeltrek" is
opgelost. Het is dus geen gebrek aan voedsel,
noch magische Invloed, welke de vogels die
jaarlUksche lange rejs laten maken, doch een
natuurlUk verschUnsel. dat den trekvogel bU
den aanvang van het vogelleven wordt mee
gegeven. s
Deze vondst was het begin van een reeks
interessante wetenschappelUke onderzoekingen
en experimenten. Zoo bracht de Jonge zoöloog,
dr. Rueppel, van de Vogelwacht van Rossitten,
eens tweehonderd ooievaars uit Oost-Prulsen
yi' in een goederenwagon van een sneltrein naar
Essen en Uet de yogels daar los. Inplaats dat de
ooievaars over Spanje direct naar Afrika vlo-
j Wén. kozen de dieren een veel meer Zuld-
oostelUk liggende reisroute, welke reeds door
hun voorvaderen sinds eeuwen was gevolgd!
Een anderen keer nam dr. Rueppel op een
treinreis van Hamburg naar Osnabück een
doeUn jonge spreeuwen mee en poógde onder-
yeg de dieren door een Hst van hun weg naar
het Zuiden af te brengen. Het was echter niet
mogelUk de vogels te laten verdwalen; na zien
enkele seconden te hebben georiënteerd, vlogen
zU regelrecht naar het nest terug. Prof. dr.
Drost, leider van de Vogelwacht in Helgoland,
probeerde zelfs verscheidene malen de vogels,
door druk op een bepaald lichaamsdeel, te
hypnotl.seeren, waarna de dieren als verrtard,
alles met rich Heten doen. Doch ook in deze
gevallen sloegen de dieren, met evenveel ze
kerheid als vóór de hypnoee, na hun vrUlatlng
den weg in, welken de natuur hun voorschrijft.
En zelfs de narcose heeft hierop geen vat.
Met de gewoonte den vogels ringen om
de pooten te geven, heeft men reeds eigen
aardige ervaringen opgedaan. Niet zelden kon
den de ooievaars worden gevangen, die gedu
rende hun winterverblUf in Afrika door neger
stammen waren bescheten en met eenlge
pUlen in het gevederte den langen weg naar
het koude Noorden aflegden. Met behulp van
de wetenschap der volkenkunde kon men zelfs
uitmaken, welke negerstam de pUlen had af-
geschoten.
Meermalen kwam het ook voor, dat Inboor
lingen van Afrika de alumlnlumrlngen van de
trekdieren gebruikten als briefpapier. Dan
dachten zU. dat de vreemde vogels uh het
hemelrijk kwamen en zonden een groet naar
de góden.
Op een dag deelde een Brltsch districts
commissaris in den Soedan de Vogelwacht van
Rossitten mede, dat daar een in Pommeren
losgelaten ooievaar door Maldobnegers was ge
nogen en achter slot was gezet, omdat het
opperhoofd het dier voor een gelukaanbrengen-
den bode des hemels hield en er vast van
overtuigd iyas, dat de vogel het oogstjaar goed
wUs voor de Int
aan den dag leg
keerend wonder van den vogeltrek.
Het „duur-vlieg-record" onder alle vogels
houdt waarsehUnlljk de poolzeezwaluw Dese
soort zwaluw vertoeft In den zomer slechts twee
maanden in het hooge Noorden, op Groenland
en in Noord-Canada en vliegt dan, wanneer
de broedtijd voorbU Is. terug naar het winter
kwartier. dat, meer dan 15.000 kilometer van
het Noorden verwUderd, in de zone van de
antarktls ligt. In totaal legt de poolzeezwaluw
in één jaar minstens 30.000 KM. af en daarbU
neemt de vogel niet eens altUd den koetsten
weg. Doch ook de West-Europeesche zwaluw
heeft een groot uithoudingsvermogen en vliegt
van ons landuit gemakkelUk naar Kaapstad
Al deze curiositeiten omtrent den vogeltrek,
heeft de Vogelwacht van Helgoland verzameld
in een „vogeltrek-kalender". welke de weten
schap groote diensten kan bewUzen Het zal
niet meer lang duren alvorens het raadsel van
en
de
22 w
Mary was eenlgszlns verrast door de over-
groote teederheld, waarmee Grace haar geluk
wenachte, toen zU van de verloving hoorde.
„Wat ben ik blfj voor Je, Mary! Ik was al
bang, dat je niet genoeg om hem gaf. Ik geloof.
dat jullie voor elkaar geschapen zUt! HU zal je
zoo goed begrijpen en JU zult je geïnspireerd
voelen, om nog beter te dichten. Ik mag hem
btjsonder graag en Ik ben blU, dat hU mUn
zwager wordt."
v De meisjes liepen in den maneschun en Mary
von niet de uitdrukking van Grace's gezichtje
uit wierp? Zonder dat er een woord gesproken
was verlieten Trude en Erna den salon en toen
zU na enkele minuten, die oneindig lang had
den
weer
den.
Heinz en
van hun gezicht
jes lezen. hoe
ontroerd ze wa
ren Langzaam
gingen de vrienden op de meisjes toe en Heinz
was de eerste die sprak
„Maar meisjes, wees toch niet zoo sentimen
teel.”
.Het was toch maar een liedjevoegde
Ernst er aan toe.
,X>acht u werkelUk. mUnheer Langen." begon
Trude, .dat we daarom zoo down zUn? Van die
liedjes, als u daar Juist speelde, kennen we er
tientallen. Neen, we hebben zoo Juist even naar
het sigarenmagazijn op den hoek getelefo
neerd...
„Excelsior" heeft met 43 verloren
Dat Trude aan haar relaas nog toevoegde,
dat de kans op het kampioenschap nu finaal
verloren was. hoorden de beide vrienden niet
meer. Met enkele sprangen werd de trap naar
Heinz* kamer genomen, waar ze sprakeloos
eenlgen tUd elkaar aanzagen.
Ze schenen weer tot de werkelUkheld terug
te keeren. toen vanuit de hall opgewonden
mannenstemmen weerklonken, 't Was duldelUk;
dat het over den fatolen wedstrijd van des
middags ging en waaraan de Jongelui een werk
zaam aandeel hadden gehad.
„Kom maar gauw binnen Jongens, dan zul
len we ons verdriet met een kop thee wat weg
spoelen!"
Langs een stoffig en landweg slenterden
Heinz en Ernst, die af en toe de „onbegrijpe-
lUke secte", .harten-brekers” en „pietluttige
sportjochlee" beschimpten.
Mevrouw Schmettllnger. behsaglUk achter
overleunend in haar easy-chair. verbaasde er
zich telkens opnieuw over, dat haar beide ne
ven. die zoo sprekend op haar eenlgsten broer
geleken, rich zoo uitstekend met de meisjes
vermaakten. I
(Nadruk verboden)
-j—s en actueel onderwerp, waaraan wellicht
H toch nog niet voldoende aandacht besteed
•*“^werd, is de verhouding van de Kerk ten
opzichte van het moderne verkeer.
Wanneer we de statistieken en de elndelooze
reeksen van ongevallen in de couranten be
schouwen, krijgen we bUna den Indruk, dat het
moderne verkeer voor de menschheid een plaag
dreigt te worden, die meer slachtoffers elscht
dan vroeger pest en oorlog.
De vraag rijst, of de Kerk voldoende rekening
heeft gehouden met de eischen dezer ontwik
keling.
.Moet de Kerk dan ook al het verkeer gaan
regelen?" zoo zal menig lezer zich misschien
niet zonder wrevel afvragen. ZU kunnen gerust
zUn. WU hebben hier niet het oog op de tech
nische regeling van het verkeer, doch enkel op
de moreele en ethische zUde ervan. En niemand
zal ontkennen, dat voor de Kerk hier een taak
is weggelegd.
Het katholieke Engelsche weekblad „The
Tablet" gaf enkele Interessante beschouwingen
over dit onderwerp.
,^eker, de Kerk zegent auto's, schepen en
vUegtulgen; er «Un zelfs vereenlgingen van auto-
plaatsje aan de Engelsche Zuidkust voor een
schilderU van twee viaschersjongens 3 pond be
taald; bU Christie bracht het werk 2940 pond
op en in Maart van dit jaar is een mansportret
van den nveeater, dat op een vliering, waar het
jaren had gelegen, gevonden werd, voor 12706
pond geveild.
