ONS BLAD
voor
Moeilijkheden voor Japan
Mandsjoekwo
Een aanval op dén Britschen
torpedojager „Havock”
m
Het nieuws van heden
Zal Frankrijk zijn
houding wijzigen?
Franco’s opmarseh
in het Noorden
Groote opwinding
te Londen
DE..P.
\KOBE
Orkaan teistert
Hongkong
DE BAROMETER
3
i
JOH. LAUWERS
PAYGLOr 3
ALKMAAR
PLATVOETZOLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
'IDENT HOOVER”
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
99
Meeningsverschil in de
en
BLADZIJDEN
10
Nanking-regeering?
hadden
De Fransche ma-
noeuvrei
r
Het Britsche kabinet
heden bijeen
Baskische kinderen naar
hun vaderland terug
W. CROZIER OVERLEDEN
Grieksch vrachtschip
gebombardeerd
lx-
f Z50
Spanjaarden uit Frank
rijk uitgewezen
Een verklaring van
minister Soegijama
Samenwerking tusschen
Polen en Afghanistan
Britsche oorlogsschepen
te Venetië
Vuurgevecht tusschen twee Alba
neezen en Joego-Slavische
grenswachten
Geen c holer a-epidemie
te Sjanghai
Bespreking van den toestand in de
Middellandsche Zee
Dijkdoorbraak bij den
Jangtse
Groote verwoesting op het schip
aangericht
De Britsche minister van Oorlog
zal erbij tegenwoordig zyn
Muiterij op een Zuid-
Afrikaansch schip
De wettige voogdy zal echter eerst
moeten zyn vastgesteld
Britsche oorlogsschepen trachten
tusschen Alicante en Valencia
de onbekende duikboot
op te sporen
President van Nationale Bank
bezoekt Warschau
De vermiste Britsche
militairen terecht
Ernstige ontevredenheid over
Italiaansche inmenging
in Spanje
DONDERDAG 2 SEPTEMBER 1937
p. regel; idem op
Bij contract i
Aanteekeningen van
Andree gevonden
ADVERTENTIEPRIJZEN i
Per ló$s«n regel 20 c, ingez. med. 40c
i op pag. één 55 c p. regel
sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Bezoek draagt een vriend
schappelijk karakter
-
DE VIJFLING WORDT NIET
„VERTOON D1'
Japansch schip aan den grond
geloopen
„Havock”
fen.
Chineezen doen felle aanvallen op
Woesoeng om de forten
te heroveren
LONDEN, 1 Sept. (Reuter)
De Britsche torpedojager „Ha-
▼ock” is in den afgeloopen
nacht bij Kaap Antonio aan
gevallen door een onbekend
gebleven duikboot.
De torpedojagers „Hyperi
on” en „Hardy”, die gister
avond uit Gibraltar waren ver-
Drie dooden bij een
grensincident
trokken, hadden opdracht
zich in de richting van Kaap
San Antonio te begeven. De
werd niet getrof-^
Offensief der regeerlngstroepen
aan het Oostelyk front tot
staan gebracht
No. 284
JAARGANG
DERTIGSTE
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
N.V. Drukkerij De Spaamesiad - Haarlem
het
aaa
over
naar
1
en
de
De toeotend aan boord van de „Kota Agoeng”
ia statfonnair.
Stand op Donderde* nar v-m.: 1<U
Vorig» etend: 78K1
De „Havock” meet 1335 ton en Is bewapend
met vier kanonnen van 4 dulms T kanonnen
on acht torpedolanceerbulzen van 31 duim.
VENETIë, 1 Sept. (Havas) Het eerste eskader
der Britsche Middellandsche Zeevloot, bestaan
de uit de kruisers Sussex en London, is van
ochtend te Venetië aangekomen.
De ..Oazzetlno" wijdt haar eerste pagina aan
dit bezoek der Britsche eenheden en wijst op
het vriendschappelijke karakter van dit vloot-
vertoon.
KOBE 1 Sept. (Reuter). De ..President
Hoover", welke nabij Wocsoeng door een
Chlnèesch vliegtuig werd gebombardeerd, is
te Kobe aangekomen.
De commissie heeft gisteren na een vergade
ring verklaard, dat zij niet langer dan noodlg
de verantwoordelijkheid voor de kinderen op zich
wil nemen. Zoodra zij overtuigd zal zijn van de
authenticiteit van de aanvragen der wettige
voogden, zullen de kinderen teruggezonden wor
den. De vertegenwoordigers van de commissie
te Bilbao hebben opdracht ontvangen de noo-
dlge stappen te doen.
De Havock heeft nog een tegenaanval ge
daan op de aanvallende duikboot, en eenlge
bommen in haar richting geworpen. De resul
taten hiervan zijn nog niet bekend.
Officieel wordt tegengesproken, dat de Brit
sche kruiser „Galatea” buiten Las Palmas zou
zijn aangevallen door een duikboot.
HONGKONG, 1 Sept. (Kenter). On twee
nnr In den morgen is beven de stad een
orkaan loegebroken, die, naar men vreest,
groote schade heeft aangericht. De haven
lag vol schepen, waaronder vele, die hier In
verband met de Japansche blokkade een
toevlacht hebben gezocht.
Een aanval ap de Havoek. Britsche osrisgs-
schepen naar Middenandsehe Zee vertrskkeau
Zal Frankrijk rijn hseil^ te het Spaanschs
conflict wijzigen?
Japan schijnt IHpb» ér n te ondervinden In
Mandsjoekwo.
Opmarseh der reehtaehe troepen in het Noor
den.
De minister van Defensie heeft medegedeeld,
nog geen toezeggingen te kunnen doen over het
vestigen van een garnizoen te Amsterdam
Definitieve ontvangsten der spoorwegen
Mei 1937.
Tweede dag van de nationale tenntoksmpieen-
schappen te Amsterdam
De ernstige twist te Om; de dader heeft sieh
b(j de politie gemeld.
LONDEN. 1 Sept. (Reuter) Na de manoeuvres
van het Britsche leger op 9, 10 en 11 Septem
ber. waarbij ook de chef van den Franscben
generalen staf. Gamelln, tegenwoordig aal zijn,
te hebben bijgewoond, zal de minister van Oor
log, Hore Belisha, op 13 dezer van Londen ver
trekken om de manoeuvres van het Fransche
leger, welke in Normandlé sullen worden ge
houden. mede te maken. Het zal voor de eerst*
maal zijn sedert den wereldoorlog, dat e*n Brit
sche minister van Oorlog de. Fransche ieger-
manoeuvres bUwoont.
torpedojagers, die de duikboot Moe
ken, nog niets gevonden.
Da „Prniéiul Hoever” te Kobe aangekomen.
Bij een grensincident taaoeben Albaneezen en
Joego-Slaviërs vielen drie doeden en een zwaar
gewonde.
Open brief van ond-mlntoter Marchant
oud-rljksbouwmeester Vrijman.
blijf der s'
boord. Ae
worden.
Volgens de officieele lezing bevond zich op
het oogenbllk van den aanval geen enkel schip
In de nabijheid. De passagiers stonden op het
bovendek en keken met verrekijkers naar Woe-
soeng toen zj) plotseling het geluld van "n vlieg
tuig hoorden. Do eerste bom viel voor het schip
en ontploft* met veel lawaai, de tweede both
achter het schip. De derde sloeg door het bo
vendek en maakte hierin een gat met een mid
dellijn van zes meter, bet onderste deel van
den achtersten schoorsteen werd als een stuk
karton uiteengeslagen. Twee ventilatoren wer
den geheel stukgeslagen en acht hutten wer
den vernield. De „President Hoover” slingerde
hevig tengevolge van de ontploffing, waardoor
nog schade werd aangericht In de eetzaal en in
een gang.
TORONTO, 31 Aug. (A.N.P.). Volgens *n
nededeeling van dr. Allan Roy Dafoe, den arts.
He de vijfling van Dionne behandelt, heeft men
uit bezorgdheid voor de gezondheid van de
kinderen een aanbod van de hand gewezen, om
de vijf meisjes te „vertoonen” op de wereld
tentoonstelling te New-York in 193».
LONDEN, 1 Sept. (Reuter). Het Britsche sa.
..British Viscount” heeft een telegram opge
vangen van het Zuid-Afrikaansche as. JBbe-
rard Osborn", waarin gezegd wordt, dat dit
schip In verbinding tracht te komen met net
Britsche oorlogsschip .Resolution'’, hetgeen ech
ter wegens storing niet gelukt. De JSherard
Osborn” heeft moeilijkheden aan boord gehad
en het zou zelfs bijna tot muiterij en sabotage
gekomen zijn.
Het schip Is op weg van de Tafelbaai naar
Rotterdam en was op 25 Augustus van Madeira
vertrokken.
Het oorlogsschip ..Broke”, dat te Plymouth
lag. heeft opdracht gekregen, zich naar bet sa.
.JSherard Osborne” te begeven.
Een vierde bom ontplofte naast het schip en
hierdoor werd de zijwand beschadigd. Het ver
stoken werd boven de waterlijn door-
j gaten konden met cement gestopt
SANTANDER, 1 Sept. (Havas). De recht
sche voorhoede is vanmorgen de provincie
Astwriè binnengerukt op twee plaatsen. De
kern van het leger heeft de rivier Nansa
bereikt. De voorste linie is thans op een af
stand van 5» K.M. van Santander aange-
irome-n.
De Japansche minister van Oorlog, Soegijama.
beeft in den Geheimen Raad de redenen uit
eengezet, die Japan er toe gebracht hebben
een „krachtige strafexpeditie” tegen China te
Het groote aantal vluchtelingen in San
tander vraagt van de nationalisten
groote zorg. Ben groepje wachtend op
uitdeeling der levensmiddelen
BUREAUX. HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
abonnementsprijs,
Per kwartaal voor Aflonaar
Voor buiten Alkmaar Z
Te Walton a. d. Theems is op 58-jarigen leef
tijd gestorven de brigadier-generaal William
Crozier, schrijver van vele belangrijke werken
op militair gebied.
WARSCHAU, 1 Sept. (AJ4.P.) Gisteren te
hier aangekomen de president der Nationale
Bank van Afghanistan, Abdoel Medzld Khan,
en wel op uitnoodlglng van de Poolsche regeering,
ten einde de economische betrekkingen tusschen
belde landen te verstevigen. De Europeesche reis
van den president der Natlonae Bank die
tevens het monopolie van den buitenlandschen
handel bezit, heeft ten doel het sluiten van
transacties voor de levering van machines in
verband met het plan tot Industrialisatie.
Afghanistan. Hij zal, na een bezoek aan War
schau. de voornaamste industriecentra van Polen
bezichtigen.
BELGRADO. 1 Sept. (D. N. B.) Tijdens een
grensincident zijn twee Albaneezen door de
Joego-Slavische grenswacht doodgeschoten.
hadden getracht heimelijk de grens te passer
ren. Toen zjj gesnapt werden kwam het tot een
vuurgevecht, waarbij een Joego-Slavisch grens-
ambtenaar doodgeschoten en een tweede zwaar
gewond werd. De politie vermoedt, dat de belde
Albaneezen in een Joego-Slavisch dorp bloed
wraak wilden nemen.
LONDEN, 1 SepL (Havas) Op grond van
door hen Parijecbe correspondenten ver
kregen inlichtingen, zien verscheidene Ma
den ernstig de mogelijkheid onder bet oog
van een herziening der tot dusverre deer de
Fransche regeering ten aanzien van
Spa ener he conflict gevolgde politiek.
Volgens te Londen ontvangen berichten
te het ónmogelijk gebleken na te gaan of
de tegenaanval van de Havock op de aan
vallende duikboot eueees heeft gehad. Er
te geen enkele onderzeeër sinds den aan
val op de Havock ontdekt, die met den aan
valler kan worden geïdentificeerd. Het te
hoogst onwaarschijnlijk, dat, behalve dit.
nog nadere bijzonderheden, welke ook, te
verkrijgen zonden zijn.
De directeur van de sanitaire diensten In de
Fransche concessie te Sjanghai, dr. Rabaute,
heeft tegenover een redacteur van Havas ver
klaard, dat het volstrekt onjuist Is te spreAxn
van een cholera-epidemie In Sjanghai. Wij heb
ben, zoo zelde hij, vijf afzonderlijke gevallen
gehad, maar geen enkel doodelUk geval. Alle
voorzorgsmaatregelen zijn genomen en dagelijks
worden drieduizend personen Ingeënt, vooral
onder de uitgewekenen.
De geruchten over een epidemie zijn vooral
ontstaan doordat deze choleragevallen de eer
ste zijn, die sinds 1933 te Sjanghai voorgevallen
zijn.
SJANGHAI, 1 Sept. (Havas). Tengevolge van
den was der Gele Rivier te de dijk over een
lengte van 1500 meter doorgebroken nabij
Poetal in de provincie Sjantoeng. De gouver
neur van deze provincie heeft Nanking een be
drag van drie mlllloen verzocht om den nood
lijdenden te hulp te komen.
LONDEN, 1 Sept. (ANP.) Hoewel de com
missie, welke belast te met de zorg voor de 4000
Baskische kinderen in Engeland overtuigd is,
dat het gevaar te Bilbao Is geweken, zoodat de
kinderen teruggezonden kunnen worden, ver
langt zij toch, dat alvorens de kinderen terug
gezonden zullen worden voor ieder «nd de wet
tige voogdij moet zijn vastgesteld.
BERLIJN. 1 Sept. (DNB) De „Berliner
Lokalanzeiger" verneemt uit Tromsoe, dal daar
de visscher Davidsen te oinnengeloopen met
een dagboek van den Zweedschen ballonvaarder
Andree, die een tocht boven de Noordpool heeft
gemaakt.
Davidsen heeft op het Bastianenelland aan
de Hinlopensund een bus van koper en kurk
gevonden, waarin Andree zijn aanteekeningen
had geborgen. Blijkbaar heeft hij tijdens zijn
Poolvlucht deze bus over boord geworpen.
LONDEN. 1 SepL (Havas) Naar
aanleiding van den aanval op de
Havock wordt nader gemeld, dat het
schip deel uitmaakt van een Britsche
niet-inmengingspatrouille en dat een
onbekende duikboot in de richting
van bet schip een torpedo beeft afgw-
schoten, die geen doel heeft getroffen.
Tot dosver hebben de vier Britsche
Het Griekse!» vrachtschip Tsepo, dat met
een lading munitie van Marseille op weg was
naar Barcelona, Ls aangevallen door vliegtuigen.
De vliegtuigen lieten verscheidene bommen val
len, van welke één het schip trof. De stuurman
werd gedood en een matroos gewond. De kapi
tein slaagde er In het schip bij Arrt^late la Mar
op het strand te zetten. De aanvallende vlieg
tuigen werden verdreven door twee regeerings-
toestellen, die de Tsepo begeleidden.
RENNES, 1 Sept. (A.N.P.) De drie soldaten,
die Zondag uit het garnizoen van Guernsey
waren gedeserteerd om te pogen in een gestolen
motorboot de Britsche kust te bereiken, zijn
door een sleepboot gevonden In de nabijheid van
Saint Malo. Het roer van hun motorbootje was
weggeslagen. De sleepboot heeft hen aan boord
genomen en ter beschikking van den Britschen
consul te Saint Malo gesteld, die zorg zal dra
gen, dat zü weer naar Guernsey worden terug
gebracht.
Het binnenrukken der eerste Japansche marine-troepen in een dorpje in de om
geving van Sjanghai, waar verwoed werd gestreden
m verband met de Incidenten te Biarritz en
te St, Jean de Luz. waar een onderzoek net
bestaan van ‘n clandestienen inlichtingendienst
voor de rechtsche Bpaansche partij aan het
licht heeft gebracht, ls een bevel tot uitwijzing
uitgevaardigd tegen een zekeren Marcel y Vldal,
eéh Spanjaard, die aan de Baskische kust ver
blijf houdt. Voorts zijn de graaf De los Andes
Moreno en Vejarano, Vlro, Bertram y Muslto.
Bertram Felipe en Doucel verplicht ten Noor
den van de Loire te gaan wonen.
ondernemeh. HU verklaarde, dat Japan met het
grootste geduld een politiek gevoerd heeft met
het doel een plaatselijke regeling en niet ver
ergering van het conflict te verkrUgen, maar dat
de Nanklngregeering In overtreding van het
accoord van OemetsoeHojingtsjlng en van
het accoord DolharaTsjtntetshöen belangrijke
strijdkrachten had geconcentreerd langs den
spoorweg PeipingHankau en TientsinPoekau
en dreigde de provincie Jehol binnen te vallen.
De Japansche regeering, zoo zelde hij verder,
was dus gedwongen af te zien van de vroegere
politiek en te besluiten een beslissende* slag toe
te brengen aan de Chlneesche legers bt wijze
van bestraffing. Admiraal Yonal. de minister
van Marine, heeft rapport uitgebracht ever den
toestand in Sjanghai.
Hlrota, tenslotte, gaf een uiteenzetting van
het standpunt van Japan ten aanzien van de
Britsche nota betreffende de zaak-Hugessen.
Vooriaan lederen Woensdag- en Zondagnacht
■iteending van Nederlandsche radte-program-
ma's naar Weot-Indië.
O
In officieele kringen te Londen bevestigt men,
dat gisteren te Falmouth een torpedojager van
de Spaansche regeering, de „José Luis Diez", >s
aangekomen. In verband hiermede merkt men
op, dat er niets bijzonders In steekt, dat een
oorlogsschip van een regeering waarmee Enge
land diplomatieke betrekkingen heeft onder
houden en onderhoudt, een Engelscbe haven
aanloopt, vooral, wanneer het geen vlootbasis
betreft. De aankomst van dezen torpedojager
doet echter verschillende delicate problemen
opkomen, ojn. betreffende eventueele verplaat
singen van de „José Luis Dlez".
Naar het Japansche persagentschap Domei
van welingelichte zijde verneemt zijn er op het
oogenbllk In dé Nanklng-regeerlng drie stroo-
mingen. De eerste wordt gesteund door de jonge
officieren, die een beslissenden strijd tegen Ja
pan eischen. De tweede wil een geschikt oogen
bllk afwachten om tot een cwnpromts met Japen
te komen, en de derde wil onmiddellUk met
Japan onderhandelen over het sluiten van vrede.
Het Japansche ministerie van Oorlog heeft
medegedeeld, dat de Japansch* troepen in
Tsjahar den Chlneezen zware verliezen hebben
toegebracht. Twee divisies werden op een of
twee bataljons na vernietigd en van twee andere
divisies ls ongeveer de helft gesneuveld.
Acht Japansche vliegtuigen hebben zestien
bommen van klein kaliber geworpen nabij de
Westelijke grens van de internationale neder
zetting te Sjanghai Een bom ontplofte op vjjf
Meter afstand van een post Britsche soldaten,
die de nederzetting bewaakten. De Britsche sol
daten werden niet getroffen.
Naar uit Tslngtau gemeld wordt, zijn troepen
der Chlneesche centrale regeering In Tslngtau
aangekomen. Daarmede, zoo wordt te Tokio ge
zegd, hebben zij de overeenkomst met Japan
geschonden, terwijl Japan volgens verdrag de
Japansche consulaire ambtenaren en de Japan
sche consulaire politie uit Tslngtau heeft terug
getrokken.
Terwijl de Chlneesche troepen 8^* Sjanghai
rond het Noorderstatlon tegenstand bieden
aan krachtige aanvallen van de Japansche
troepen, doen hun kameraden bU de man-'
ding van de Wangpoe felle aanvallen op
Woesoenjj, om de forten te heroveren.
In het Oosten hebben de rechtschen vandaag
hun tegenoffensief voortgezet. Het OosteUJk
front heeft thans weer ongeveer de positie van
acht dagen geleden. Het rechtsche opperbevel
te van meenlng, dat het offensief der regee-
ringstroepen definitief tot staan ls gebracht.
LONDEN, 1 SesL (Reuter) De goedinge-
llchte diplomatieke correspondent van de
„Manchester Gaardlan” .verklaart, dat de
Japanners |n Mandsjoekwo groote moeilijk
heden zullen ontmoeten. Er «On weinig bij
zonderheden beschikbaar, daar de Japansehe
autoriteiten er natuurlijk naar streven, dat
de feiten niet zullen uitlekken.
In den sector van den weg naar Andalusië
hebben de regeerlngstroepen vanmorgen den
aanval geopend. Op sommige plaatsen zijn zij
drie kilometer opgerukt.
De Britsche torpedojagers Hereward en
Hasty zullen zich aansluiten bU de Hype
rion en de Hardy en de andere Britoehe
oorlogsschepen om tusschen Alicante
Valencia de duikboot op te sporen, die
Havock beeft aangevallen.
LONDEN. 1 Sept (Reuter). Minister
Eden zal morgen in Downingstreet met
eenlge zijner collega's in bet kabinet den
toestand in de Middellandsche Zee be
spreken.
De Incidenten in de Middellandsche Zee heb
ben de opwinding in de Engelscbe hoofdstad,
die reeds verontrust te door de telegrammen
uit het Verre Oosten over het getroffen worden
van twee Britsche oorlogsschepen door gra
naatscherven te Sjanghai, hoog doen stijgen.
Hoewel men, evenals vanmorgen, nog steeds
weigert In officieele kringen commentaar te
leveren op de gebeurtenissen, verwacht men
nadere bijzonderheden over het gebeurde en
vooral identificatie der verantwoordelijke partU-
Het ls duldelUk, dat er thans een geladen at
mosfeer In Whitehall heerscht. Op straat ver
toonen de krantenverkoopers groote borden met
sensatloneele opschriften, zooals: .Duik boot-
aanvallen" en „Britsche schepen aangevallen”,
en ondanks de geringe geneigdheid van het
Britsche publiek zijn gevoelens te toonen, bljjkt
uit de gesprekken toch wel. dat men diep ver-
ontwa*rdi#a te over het steeds brutaler optre
den van oorlogsschepen In de Middellandsche
Zee,
Deze verandering van houding wordt be
schouwd als logisch gevolg van het brutale op
treden van een ..zékere buitenlandse!» vloot”
In de Middellandsche Zee cn van de ultwisue-
ling van de telegrammen tusschen Franco en
MussollnL
De beraadslagingen van het kabinet-Chau-
temps van gisteren zouden voor een groot deel
betrekking hebben gehad op deze gebeurtenis
sen en gedachtenwisselingen tusschen Parijs en
Londen zouden hierover reeds zijn geopend. Een
formeel protest van Frankrijk bij het nlet-
inmengingscomlté tegende thans toegegeven
inmenging van Italië In Spanje, is zeer waar
schijnlijk, zonder dat daardoor afbreuk wordt
gedaan aan de anders maatregelen, die de
omstandigheden zouden kunnen aan de hand DIT NUMMER BESTAAT UIT
doen.
Twee bataljons troepen uit Mandsjoekwo
zouden In de buurt van Moekden aan het
muiten zijn geslagen, terwijl er ook troebelen
moeten zijn geweest in Jehol, waar twee Ja
pansche generaals zouden zjjn gedood, van wie
een door zijn eigen manschappen.
Het Japansche stoomschip ^Asama Maru"
is aan den grond geloopen te Junkbay. Alle
winkels aan den waterkant staan meer dan een
meter onder water. Door douanebeambten te op
heldhaftige wijze redding geboden. Tengevolge
van de duisternis en de algemeene verwaning,
kunnen nog geen nadere bijzonderheden worden
gegeven.
Er zijn groote verwoestingen aangericht.
Reeds zijn er dooden te betreuren.
BU het eerste alarm gaf de kapitein bevel,
allen naar de beneden-dekken te gaan. De
slachtoffers vielen alleen onder hen die dit bevel
niet opvolgden.
BlUkbaar hield het Chlneesche vliegtuig da
zwarte schoorsteenen met het roode merk van
de '.President Hoover” voor de zwarte schoor-
steenen met den rooden cirkel van de Japan
sche Nippon-Yusen-Kalsha-lUn.
