NATUURLIJK WEER
DE PAUS
Wordt Amsterdam
garnizoensstad
De brand op de
Kota Agoeng
Tooneelstuk
verboden
De zaak-Vrijman
LUCHTLIJN AMSTERDAM-
PARAMARIBO
DONDERDAG 2 SEPTEMBER 1937
■Z
to
Definitieve cyfers over Mei
Opening waarschynlyk in 1939
UITVINDER BEKROOND
UJL.O.-onderwijs
V ragen van den heer Thymen
Een zilveren jubileum
Het laatste geschilpunt
Minister van Boeijen
Maiscultuur in ons land
Einde 1938 zaaigraan beschikbaar
Nederlanders voor den
Sowjet-rechter
Kind overreden
Beschuldigd van verzet
HUIS- EN GRONDEIGENAREN
W1ELRIJDSTER GEWOND
VIADUCT BIJ WARMOND
De toestand is stationnair
Consumptiemelk
Arme kleine
kmI
De dollarleening der
Koninklijke
Spoorweg-ontvangsten
stijgen
Tegen Mei 1938 wordt de vol
tooiing verwacht
Telefoongesprek met den voor
zitter van de Indische groep
te Bandoeng
Minister kan geen toezegging doen,
maar verwyst naar de komen
de wetswijziging
Bronzen plaquette voor deel
neming aan 25 Nederl.
Jaarbeurzen
mag ook
opga-
NAAR EEN SCHOENEN-
EXPORT-BUREAU
PLOTSELING DEN WEG
OVERGESTOKEN
Oud-minister Marchant gtcft zijn
meening
-
-
Commissie van voorbereiding uit
industrieelen gevormd
Koninklijk Instituut van
Ingenieurs
Regelmatig Nederlandsche pro
gramma* s iedaren Woens
dag- en Zosdagnacht
Door een vrachtauto gegrepen
„De Dag des Oordeels**
te Amsterdam niet
voerd worden
Man overreden en gedood
Radio-uitzending voor
We«t-kxlië
I
*«?®5
t
li
’«t
..de
veel
bomaanvallen
in
het
ge-
P. H. L en P. C. J.
aan
woning t« zetten.
F
I
Op 6 September as. wordt Koning
Peter III van Joego-Slavië veertien jaar
over
naar
De ontvangst per dagkllometer bedroeg
Mei f 78.37, tegen f 7323 in Mei 1936.
1
1
Te Assen is op den Steensjjk het vijfjarig doch*
tertje van de familie Schut, dat daar in de na
bijheid van de ouderlijke woning aan het spe
len was en plotseling den weg overstak, onder
een auto geraakt. Het kind is in zorgwekkenden
toestand naar het ziekenhuis gebracht.
van
wordt
Rome
let zegt met de
elde feiten stei
lst niet aanne
kken," dan hebt
lid eenmaal zal
De totale inkomsten bedroegen dit jaar
van Januari tot en met Mei 40.331.618.45,
tegen t 38 185.329 36 in hetzelfde tijdvak van
1936, een voorsprong dus van 3.146.389.18,
terwijl er in 1936 ten opzichte van 1935 een
nadeelig verschil was van 3.8 mlllloen gul
den.
o
maar
bet
na-
I 1
Met een bedrag van 8 387 466 50 gaan de
definitieve ontvangsten over Mei rond
465.000.boven de geschatte en, wat van
grooter belang is, 703.391.53 boven de defi
nitieve ran Mei 1936 uit.
maken over het
verdiepen In de
een hoofdstuk,
in zijn aanwfj-
op den goeden
Met ingang van Woosdag jl worden via
den Phohl-kortegolfzealer voortaan gere
geld lederen Woensdag- en Zondagnacht
Nederlandsche radioprogramma's naar W-
Indlë uitgezonden.
Dat dit voor onze Igtdgenooten in West-
Indlë (en over het algemeen in Noord-,
Midden- en Zuid-Am«lka) een groote ver
betering is, behoeft ggn betoog.
schillende houders van zulke coupons is ver
zocht. de coupons, vervallen na 36 September
1936. in te wisselen op dezelfde basis als waarop
de inwisseling der dollar-obligaties kan ge
schieden en derhalve tegen leder bedrag aan
zulke coupons van tezamen 1000 dollar eene
obligatie ad ƒ2500, die van 1 October as. af
4 pet. rente zal dragen, plus een warrant, zoo-
als reeds in omloop is, uit te reiken ten kantore
van de Nederlandsche Handel-maatachapplj te
Amsterdam.
Deze bereidverklaring geldt tot en met 30
September 1937.
De heer Thyssen, lid der Tweede Kamer,
heeft aan den minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen gevraagd, of de minister bij
zijn Ambtgenoot van Binnenlandsche Zaken
reeds pogingen heeft aangewend om het bedrag,
dat gesaneerd» gemeenten per U. L. O.-leerling
mogen beschikbaar stellen, aanmerkelijk ver
hoogd te krijgen en wat het resultaat dezer
pogingen is geweest, ofwel of de minister dan
bereid is, zijn invloed aan te wenden, opdat aan
den noodtoestand van het uitgebreid lager on
derwijs in gesaneerde gemeenten nog bij het
begin van het nieuwe begrootlngsjaar een einde
wordt gemaakt door verhooging van het toege-
stane leerllngbedrag van ƒ3.tot een bedrag
waaruit tenminste de noodzakelUke koeten be
streden kunnen worden.
Reeds jaren worden er van verscheidene zij
den proeven genomen om een soort mals te
kweeken, welke in Nederland tot volkomen rijp
heid komt. Ons land moet tot dusverre alle be-
noodigde mals uit het buitenland betrekken en
het zou een groote bron van inkomsten betee-
kenen voor den Nederlandschen landbouw, In-
dien dit product op eigen bodem kon worden ge
teeld.
Een der vele proef telers, den heer A. H. Th.
Kortlang te Ermelo, is het nu gelukt een mals-
soort te kweeken, welke thans reeds tot rijpheid
is gekomen. Deze mals, welke tegen vrij sterke
nachtvorst is bestand gebleken, kan vroeger dan
gewoon worden uitgezaaid en komt dus vroeg
tot rijpheid. Dit jaar wordt voldoende zaad ver
kregen om het volgend Jaar eenlge H. A uit
te zetten.
Einde 1938 zal derhalve zaaigraan voor den
landbouw beschikbaar komen.
i 4e zijde der re-
ioo lang rekken,
lossingen komen,
fn krijgt.
Kamer tot de
■s zelf een oor-
|8n nieuwe feiten
Wil geen kennis
on», wij vormen
inging. Wij wen-
g met toepassing
door de uwe ge-
Voor het tegenwoordige is het den minis
ter echter niet mogeltfk met betrekking
tot deze aangelegenheid, welke o «trig en»
zijn volle aandacht heeft, eenigeflei toezeg
ging te doen.
Te Doesburg is op den Drentacheweg de wiel
rijder Leisink, toen hij plotseling den weg over
stak, onder een auto gekomen en op slag ge
dood.
De Nederlandsche Bond van huis- en grond
eigenaren en bouwondernemers zal op Woens
dag 8 September zijn gewone jaarljjksche con
gres houden te Amersfoort.
In het hotel Blrkhoven zal het congres een
aanvang nemen en daar zullen ook de delega
ties worden begroet. Na ontvangst door het ge
meentebestuur zal het congres zich per auto
cars begeven naar Figl te Zeist, waar de eigen
lijke congresvergadering zal worden gehouden.
Prof. dr. J. A. Veraart, hoogleeraar aan de
Technische Hoogeschool te Delft, zal daar het
onderwerp Inleiden: „Het private eigendoms
recht op het terrein van de volkshuisvesting in
verband met het ordenlngsstreven”.
Na afloop der congres vergadering zal het ge
zelschap een ultvoerigen rondrit maken en
daarna terugkeeren naar Amersfoort, waar in
hotel Blrkhoven de gemeenschappelijke maaltijd
wordt gebruikt.
Het 12-jarige zoontje van den heer K.. te
Beek en Donk, had bij het slootjesprlngen het
ongeluk in het prikkeldraad terecht te komen.
Ernstig gewond aan belde oogen is het knaapje
naar het ziekenhuis vervoerd, waar moest wor
den geconstateerd, dat de jongen het «toe oog
zal moeten missen.
zullen worden overbrugd ruimten, welke, in
dien daartoe de noodzakelijkheid dringt, gele
genheid bieden voor aanleg van twee uitbrel-
dingsspoorbanen, gelegen ter weerszijden van
de bestaande, terwijl naast deze uiterste spoor
banen’ tevens gelegenheid bestaat tot den aan
leg van wegen.
Het viaduct zelf is ingericht voor twee ba
nen voor het verkeer met motorrijtuigen, elk
breed 725 M en een afzonderlijk gelegen tram
baan. De beide verkeersbanen zullen worden
gescheiden door een verhoogd liggenden mid
denberm ter breedte van 3.50 M terwijl aan
weerskanten der banen schampkanten zullen
worden aangebracht, breed 125 M.
Ter weerszijden van het brugdek en mede ter
afscheiding van de trambaan van den rijweg
worden leuningen aangebracht.
De rijweg zal uit gewapend betonplaten wor
den samengesteld, terwijl de middenberm en
schampkanten uit ongewapend beton zullen
bestaan, dat door toevoeging van een kleurstof
eenlgszins donker zal worden gekleurd.
In verband met een opleveringstermijn van
7 maanden mag de voltooiing van het viaduct
tegen Mei 1938 worden verwacht.
rechtbank uit te voeren. De leden van het gezin
Kreenen vielen, gewapend met ijzeren stokken
e-d., onder het uiten van kreten, sooals „ban
dieten” e.d„ de gekomenen aan. De vertegen
woordigers van de commandatuur werden afge-
™nseld. De deurwaarder riep de hulp van de
Politie in, doch deze wilde den deurwaarder
niet helpen en weigerde de Hollanden uit de
Te Amsterdam is dezer dagen een vergade
ring van schoenindustrieelen gehouden ter be
spreking van exportmogelijkheid van alle soor
ten schoenwerk
Na breedvoerige discussies werd uit haar mid
den een commissie benoemd, ter bestudeering
ran dit vraagstuk en eventueels voorbereiding
Van een export-bureau.
In een zoo spoedig mogelijk te houden alge-
«neene vergadering zal een rapport van de com
missie worden uitgebracht en voorstellen ««or
den gedaan.
Het secretariaat is voorloopig opgedragen
den heer J. A. Melhado te Amsterdam.
-
w. - -
Tijdens de as. najaarsbeurs zal aan de vol
gende deelnemers de bronzen plaquette voor
deelneming aan 35 Nederlandsche Jaarbeurzen
worden uitgereikt:
Heemaf (NV.)/ Hengelo (O.).
Ned. Fabriek van Werktuigen en Spoorweg-
materieel ..Werkspoor”, Amsterdam.
O. Okkerse, Waddinxveen.
N V. Fabriek van Suikerwerken vh. M. en P.
Smulders. Rotterdam.
J. M. Borsje. Gouda.
Oostenrijk (officieels vertegenwoordiging).
Zooals bekend, heeft de burgemeester
van Den Haag, mr, S. R. de Monchy, een
dergelijke beslissing genomen op een verzoek
tot opvoering van dit tooneelstuk van den
heer Oor v. d. Lugt Melvert, directeur van
bet Rotterdamsch Hofstadtocneel, op grond
van het feit, dat dit stuk een toespeling
zou zijn op den brand in het Duiteche
Rijksdaggebouw.
goeden moet deze zijn, dat
en loyaal wil erkennen, dat 1
heeft gedaan. En in plaats
het gezag, en de overheid, dsj
ren. benadeelt men ze steeds W
was de stap omlaag de grootsg
op de pers hierop heeft ven
was voor de overheid beschaS
Men kan in deze zaak van
geering de taktiek volgens
zoo dikwijls met nieuwe veU
dat de wederpartij er genoegt
Hiertegen baat alleen, dat 1
regeerlng zegt: „Wij willen
deel vormen op de stukken. N
of beschouwingen wenschen I
meer te nemen. Bespaar at 1
geen commissie van niet-lng*
schen tot een oordeel te kom
van onze eigen methode, niet i
hlnderd."
Als de Eerste Kamer dan 8
Tweede Kamer: „Naar die fd
len wij geen onderzoek in,
melijk is, dat ze waar zoudznb
gij goede kans, dat de wadb
Uitschijnen.
Laten zij, die zich ongerwt
schokken van „prestige”, zieb
Imltatlo Christi. Eiken dw
Thomas k Kempis is duids*
zingen. Hij helpt ons vamdf
Volgens do laatst ontvangen berichten te
de toestand aan boord van het moterzehip
..Kota Agoeng” van den Rotterdsunscben
LJoyd, waar in luik vier brand tras ont
staan. stationnair. Het schip sal Donderdag
cm 1 uur plaatselljken tijd te Colombo
aAnkomcn.
De minister van Binnenlandsche Zaken, de
heer H. van Boeijen, heeft het ziekenhuis Bro-
novo te Den Haag kunnen verlaten. Hjj zal
echter te zijnen huize nog rust moeten nemen.
Naar men zich nog herinneren zal, hebben de
Ned. Spoorwegen, sedert eenlge jaren,loco-
motoren in gebruik genomen, die een deel der
rangeerlocomotieven kunnen vervangen en
praktisch een groote besparing beteekenen.
Dit systeem locomotoren was uitgevonden
door den heer P. Labrijn, hoofdingenieur,
plaatsvervangend Chef van Dienst van Tractie
en Materieel der Ned. Spoorwegen en werd dan
ook genoemd systeem-Labrijn. Thans is de heer
Labrijn voor deze uitvinding bekroond door
het Vereln MitteleuropaLscher EHsenbahn Ver-
waltungen. bij een prijsvraag, in Juli 1934 uit
geschreven.
Op 33 Juni verschenen de deurwaarder en
politie-ambtenaren in de woning van Kreenen.
Bij de deur stond Margaretha Kreenen. Toen
de inspecteur van politie Wolkow verscheen,
schopte zij hem met een voet. Mevrouw Kree
nen wierp zich met een mes op Inspecteur
DJatlow. Alleen door zich met zijn tasch als
met een schild te beschermen wist de inspec
teur een verwonding te voorkomen. Door de
inderhaast ontboden mannen werd de Holland-
sche familie overmeesterd en naar het politie
bureau overgebracht. Onderweg verzetten de
Kreenens zich hevig.
Op verzoek van de Kreenens werd de be
schuldiging in het Engelsch gesteld. 33 Augus
tus vond de tweede zitting van de rechtbank
plaats. Het eerst werd Ella Kreenen verhoord.
Hij antwoordde door tusschenkomst van een
tolk. Volgens de verklaringen van den Architect
Kreenen had hij geweten, dat hjj na het ver
laten van zjjn betrekking bij het volkscommis
sariaat voor de Zware Industrie, het recht op de
woning verloor, maar hem werd beloofd, dat
bij eenigen tijd uitstel sou krijgen.
Het bleek, dat Kreenen op de hoogte was van
de Powjet-wetten en dat hjj met juristen be
raadslaagde. Op de vraag van den rechter, of
hij begreep, dat hij zich aan de Sowjet-wetten
bad te onderwerpen, antwoordde Kreenen be
vestigend. Toen de rechter hem vroeg, waarom
hij zich dan niet onderworpen had aan de be
slissing in zake de ontruiming der woning, be
riep hl) zich op onbekendheid met het Rus
sisch. Kreenen erkende verzet te hebben ge
pleegd, maar uitsluitend door woorden, in geen
geval door handelingen. De ijzeren stokken zou
den alleen gediend hebben om „te zvraaien” en
het mes zras bestemd om er „brood mee te snij
den".
De Sowjet-bladen uiten, naar het Handels-
blad bericht, de verwachting, dat de Nederlan
ders zwaar gestraft zullen worden. Op het
oogenblik is de uitspraak nog niet bekend. Ook
de ware toedracht is onbekend. Het lijkt niet
waarschijnlijk, dat Nederlanders uit een be
schaafd gezin zich op de wijze zouden gedragen,
zooals in bet Sowjet-blad beschreven.
21 September zal, naar de K. N.A.O. ver
neemt, bet laatste kunstwerk in bet in 1938 in
gebruik te nemen gedeelte autosnelweg Sassen-
heimAmsterdam vsn den Rijksweg Den Haag
Amsterdam worden aanbesteed, nl. de over
brugging over den *xx>rweg Amsterdam—Rot
terdam, ten behoef van de kruising met ge
noemden autoiveg »bij Warmond.
Het viaduct is zoidanig ontworpen, dat be
halve da twee bei lande moorbanen tevens
De heer Bteensma, technisch adviseur van
de K.L.M., die gedurende tien maanden in
Curacao werkzaam was, tijdens de afwezigheid
van den heer Bouman, is thans drie weken in
Suriname (hij vertrekt met de „Stuyvesant”
naar Europa) voor onderzoek naar de luchtlijn
AmsterdamWest-Indlë.
Een der Surinaamsche redacteuren van .De
West” heeft met den heer Steensma een onder
houd gehad, waaraan het volgende is ontleend:
,De eerste vraag, die wij hem stelden, betrof
natuurlijk den dienst AmsterdamParamaribo.
Naar alle waarschijnlijkheid beginnen de
vluchten naar Suriname in 1939. Maar reeds te
voren wordt een dienst geopend CuracaoLa
GuairaTrinidadSuriname. Dit zal zijn begin
volgend jaar.
De Portugeesche regeerlng heeft de KLM
het vliegen over en het landen op haar gebied
onlangs toegestaan?
Ja. dat is volledig in orde.
Bljjft de K.LM. b« haar oorspronkelijk
plan, om het traject AmsterdamParamaribo
vice versa met landvliegtuigen te bevliegen?
Dit voornemen is niet veranderd!
Zullen ook passagiers vervoerd worden?
De bedoeling is, te beginnen met postver
voer en dan later met passagiersdiensten.
Hoe lang zal de duur van de reis zjjn?
Wjj rekenen er op, dat de heen- en terug
reis tezamen 65 uren zullen bedragen. d.wx on
geveer 35 uren vliegen van Amsterdam naar
hier en in tegengestelde richting misschien 30
uren. Natuurlijk hangt een en ander af van de
weersomstandigheden.
Zal Paramaribo ook een modem vliegveld
rijk worden?
Ook in verband hiermede ben” ik naar Su
riname gekomen. Vooreerst kan ik daaromtrent
nog niet veel zeggen. Met den heer Seliwanows-
ky zal ik een bezoek brengen aan de Zanderij,
om mi) van het daargelegen vliegveld een idee
te vormen.
U bedoelt de verbinding CuracaoHaiti
Miami? Bestaat er nog kans, dat de K.L.M. een
dienst opent op Noord-Amerika?
De K.L.M. zal haar verbinding op Curacao
uitbreiden tot Haïti (hiervoor heeft de regee-
ring van Haiti al toestemming verleend), maar
van den dienst op Miami komt vooreerst niets.
De Amerikaansche regeerlng is er tegen.”
Tijdens de Woensdag in hotel Wlttebrug te
Den Haag gehouden bijeenkomst van leden
van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs
ter gelegenheid van het negentigjarig be
staan van het instituut «rerd na de herden
kingsrede van den president van den raad w
van bestuur, prof. L. A. van Royen, voor
een oogenblik de leiding der bijeenkomst
overgenomen door den vice-president, Ir.
Damme, die mededeelde, dat prof, van
Royen tot eere-lid was benoemd.
De reizigerzontvangsten droegen tot dit voor-
deellg verschil rond 505.000.bij (vorig jaar
rond 88.000.de goederenontvangsten rond
110.000.(vorig jaar rond twee ton). Deze
uitkomsten zijn dus zeer bevredigend, al moet
bij vergelijking er rekening mede gehouden wor
den, dat Plnksteren dit jaar geheel in Mei viel,
en het vorige jaar slechts één dag, waardoor
toen een deel der Pinksterontvangsten ten bate
van Juni kwam. Toch kan men tevreden zijn
over deze uitkomsten, al zullen zij niettemin
nog aanmerkelijk moeten stijgen.
In de ontvangsten uit andere baten waren de
verschillen van weinig belang.
De „Izwestija” beeft in een paar nummers
een beschrijving gegeven van het reeds aange-
kondlgde proces tegen een Nederlandsen gezin
te Moskou. Volgens het orgaan van de Sowjet-
regeering komt het geval op het volgende neer:
De Nederlandsche onderdaan, architect Ella
Kreenen (7 De naam kan ook Krelnen en Krij-
nen luiden), zijn vrouw Marie, hun dochter
Margaretha en zoon Dik zijn voor de rechtbank
gedaagd, beschuldigd van „choellganstwo” (een
begrip, ongeveer gelijk aan het Duitsche „gro-
ber Unfug”). Begin Mei had het gezin Kreenen,
krachtens een beslissing van de rechtbank zjjn
woning in het huis van het Volkscommissariaat
van de Zware Industrie moeten ontruimen.
Kreenen had die woning gekregen voor den
tijd, dien hij bij dat volkscommissariaat in
dienst was, doch Kreenen verliet vrijwillig zijn
betrekking, aangelokt door betere voorwaarden
bij een andere Sowjet-instelllng.
De deurwaarder deelde Kreenen mede, dat
hjj de woning moest ontruimen. Daarna kreeg
de familie uitstel; 26 Mei verscheen de deur
waarder samen met vertegenwoordigers van de
commandatuur van t volkscommissariaat voor
de Zware Industrie, om de uitspraak van de
Naar wij vernemen, heeft de Bur
gemeester van Amsterdam, dr. W. de
Vlugt. thans aan de Amsterdameche
Tooneelvereeniging (directeuren de
heeren A. Defresne en A. van Dal-
sum) als zijn beslissing medegedeeld,
dat hij bezwaar heeft tegen opvoe
ring in de hoofdstad van het tooneel
stuk „De Dag des Oordeels" van den
Amerikaanachen schrijver Elmer
Rice.
Nederlandsche zulvelcentrale, 5 September
tjn. 11 September 1937 consumptiemelk regee-
rlngscontract, taxegedeelte 6.75 cent, eventueel
verhoogd met premie of verminderd met kwa-
11 tel tsaf dracht.
Afdracht bij levering in consumptie van an-
der dan taxemelk 3A0 cent.
zijn meening te kennen gaf var taas-
VriJman”.
Na een uitvoerige uiteenzet tin» de hou
ding van den minister van rtaaacien en de
«errte Kamer in de vergader»
1937, schrijft mr. Marchant o* W* volgende.
Uw positie is door de bespreklnf in de Eer
ste Kamer op 2 Maart 1937 der»r komen te
staan.
De reden, waarom men tot
u eervol ontslag te geven en W stiade te ver-
.risr. m.i 4 Iz m
gm een misgreep
«sn kich zelf, en
agrdosr te felevee-
«M. Op 3 Maart
Dt wijze, waar-
«esgeerd. terecht.
De directie der N. V. Koninklijke Nederland
sche Maatschappij tot exploitatie van petro-
leumbronnen in Nederlandsch-Indië deelt bet
volgende mede:
Nu de 4 pet. dollar obligatie-leening der
maatschappij per 1 October as zal worden af
gelost, schijnt het wenschelijk het laatste ge
schilpunt betreffende deze leening zoo mogelijk
uit den weg te ruimen. Dit betreft de betaling
van de coupons, vervallen nadat Nederland den
gouden standaard had losgelaten en de goud-
clausule ook hier te lande goeddeels nietig was
verklaard.
Het bestuur is bereid om, zooals door ver-
Het comité tot bevordering van de ves
tiging van een garnizoen te Amsterdam
beeft in antwoord op een tot den minister
van Defensie gericht verzoekschrift namens
den bewindsman een brief ontvangen, waar
in wordt medegedeeld, dat zoodra de in te
dienen voorstellen tot wijziging van de
dienstplichtwet, betreffende vergrooting van
het contingent en verlenging van den duur
der eerste oefening der dienstplichtigen tot
wet zullen zijn verheven en, in verband
daarmede, de dislocatie der Koninklijke
Landmacht herziening zal behoeven, ook
met de belangen van Amsterdam, voor zoo
veel betreft het wederom vestigen van een
garnizoen, ten volle sal worden rekening
gehouden.
Door onbekende oorzaak slipte te Beek en
Donk een zware vrachtauto, met het gevolg,
dat een posseerende wlelrijdster. mej. v. d. T.
aldaar, werd gegrepen en tegen den weg ge
slingerd. Met een gevaarlijke hoofdwonde en
een zware hersenschudding is het slachtoffer
opgenomen en In levensgevaarlijken toestand
naar het ziekenhuis vervoerd. De politie stelt
een ondersoek in naar de schuldvraag.
Reeds langen tijd wed het als een ernstig
gemis ondervonden, dst Nederlanders op het
Westelijk halfrond sledte zelden in de gele
genheid zijrx radio-pr*emma’s uit bet va
derland te hoor en.x
In Oost-Indlë en in M algemeen in de ge
bieden ten Oosten vandt MiddeUandsche Zee
tot en met Australië, haft men dit contact wél
door de dagelijksche pngnunma's, die de Phohl
in zijn kwaliteit van NMerlandschen kortegolf-
omroep via zijn zendi - -
uitzendt.
Ofschoon de Phohl nk thans nog niet
geregelde inkomsten eet uitzendingen
het Westen beschikt, asende men dezen toe
stand toch niet lang< te mogen bestendigen
en derhalve heeft de Rlohl besloten, met in
gang van September tweemaal per week een
uitzending te geven v«r de Nederlandsche ge
bieden in de West, opzoodanige uren en golf
lengten, dat men deze programma’s ter plaatee
n de avonduren zal kinnen opvangen.
De Nanking-road te Sjanghai heeft van de Japansche
lijden gehad
-w -v-u zou men zoo denken, dat de
arutaal tot „Volksdagblad” overge-
schilderde communistische Tribune
het afwijzend antwoord van Colijn zou
toe juichen, omdat dit antwoord de offl-
cieele betrekkingen met de door de com
munisten gesteunde en als „democra
tisch bolwerk" verdedigde Valencia-re-
geering intact laat en in tegenstelling
met Duitaghland en Italië de Franco-
regeering nog niet wenscht te erkennen.
Wie dit echter denkt, rekent buiten den
bedrieglijken waard van de communis
tische logica. De ex-Tribune ziet in dit
afwijzend antwoord, dat uiteraard in di
plomatieke bewoordingen slechts uit
spraak doet over de omstandigheden van
dit oogenblik en zich niet vastlegt op
nog te gebeuren staande eventualitei
ten in de toekomst, den invloed van de
met Duitschland en Italië complotteeren-
de R. K. Staatspartij, die een machtige
positie in de regeerlng inneemt. Vla dezen
invloed concludeert het dan tot een be
ïnvloeding door het Vaticaan en door den
Paus zelven, zoodat het tenslotte pathe
tisch uitroept: „Moet de Nederlandsche
buitenlandsche politiek door den Paus
van Rome worden gemaakt?”
Dat het communistische blad na de
door de R. K. Staatspartij gevoerde ver
kiezingscampagne deze partij van com-
plotteeren met het nationaal-sociallstl-
sche Duitschland en het fascistische
Italië durft beschuldigen. Is al even
dwaas, als de veronderstelling, dat de
Paus van Rome vla die Staatspartij de
hand zou hebben gehad In de houding
van de gemengd Christelijke Nederland
sche regeerlng, die afwijzend op de sug
gesties van den NBi.-er graaf de Mar
chant et d’Ansembourg beschikte.
Neen, de Nederlandsche buitenland
sche politiek moet niet door den
Paus van Rome worden gemaakt
en wordt ook niet door den Paus
van Rome gemaakt. Maar Indien
zij door den Paus van Rome kon en
mocht «vorden gemaakt, zou zij in ieder
geval heel wat heilzamer voor ons land
en zjjn buitenlandsche betrekkingen wor
den, dan, wanneer zij d^or de verrader
lijke en leugenachtige Komintern te
Moskou zou worden gedirigeerd, gelijk de
communisten het zouden wenschen. De
gedragingen van de Valencla-regeering.
die zich de Moskousche directie niet van
”t lijf heeft weten te houden, laten hier
omtrent niet den minsten twijfel be
staan.
niet
worden
door den
Maar
Rome
De heer Domme overhandigde den president
het daaraan verbonden eere-diploma.
Voorts werden tot eere-leden benoemd de
heeren Leon Greiner (België), Ernest Mercier
(Frankrijk), George F. T. Seabury (Ver. Sta
ten), C. G. O. Malm (Ztreden), prof. P. Nlg-
gll (Zwitserland) en dr. H. J. van der BUI (Z -
Afrika).
Vervolgens heeft de voorzitter van de Indi
sche groep, Ir. Hllle, langs telefonischen weg de
in de zaal aanwezige leden toegesproken en den
raad van bestuur met het negentigjarig be
staan van het Instituut harteljjk geiukge-
wenscht.
Van de zaal uit «rerd de rede van Ir. Hille
die uitgesproken «rerd in de studio te Ban
doeng, door prof, van Royen beantwoord. H>j
dankte den voorzitter van de Indische groep
voor diens hartelUke woorden en deelde mede,
dat de in de zalen aanwezige leden het gevoel
van medeleven, hetwelk uit de woorden was
te beluisteren, met groote waardeering hadden
aangehoord.
Belde toespraken werden door hartelUk ap
plaus onderstreept.
De van Bandoeng uit gesproken woorden
waren seer duidelijk te verstaan.
p-Tt ooals men zich sal herinneren,
heeft het katholieke Tweede Ka-
merlid der NJS.B., graaf de Mar
chant et d’Ansembourg, eenigen tijd ge
leden een aantal vragen aan den
minister van Buitenlandsche Zaken ge
steld om te suggereeren, dat, nu de
Spaansche Bisschoppen In een herderlijk
schrijven zich duidelijk hebben uitge
sproken over de oorzaken, den aard en
de beteekenis van den burgeroorlog in
Spanje en de hoop en verwachtingen,
welke zij koesteren, er voor de christe
lijke Nederlandsche regeerlng alle reden
zou zijn om de betrekkingen met de
Valencla-regeering te verbreken en de
Franco-regeering te erkennen. Wij heb
ben toen op onze beurt aan graaf de
Marchant et d’Ansembourg gevraagd met
welk recht hU wel zooveel gezag aan het
herderlijk schrijven van de Spaansche
bisschoppen toekent, dat hij het tot een
dwingende reden voor een wijziging in
de Nederlandsche buitenlandsche politiek
ten aanzien van Spanje wil maken,
aan het herderlijk schrijven van
Nederlandsch Episcopaat over het
tionaal socialisme en de NS.B. alsmede
aan de Pauselijke Encycliek „Mlt bren-
nender Sorge" zoo weinig gezag toe
schrijft, dat hjj deze practisch aan zijn
N.S.B.-ers-laars meent te mogen lappen.
Op deze vraag is graaf de Marchant et
d’Ansembourg. gelijk Wij verwachtten en
voorspelden, het antwoord schuldig ge
bleven, en zijn zwijgen levert het bewijs
van de politieke onzuiverheid, en niet
van de katholieke zuiverheid zijner aan
den minister van Buitenlandsche Zaken
gestelde vragen. Z.Exc. Colijn, die nog
altijd ad Interim het departement van
Buitenlandsche Zaken beheert, heeft
echter, zooals men heeft kunnen lezen,
wel geantwoord op de vragen van den
parlementsafgevaardigde van de antl-
parlementaristische N^B Dit antwoord,
ontdaan van alle gebruikelijke voorzich
tige omschrijvingen en aanduidingen
kwam kort en goed hierop neer, dat de
Nederlandsche regeerlng op dit oogen
blik geen reden heeft de bestaande be
trekkingen tusschen Nederland en de
Spaansche republiek te verbreken en de
Franco-regeering reeds thans „de
jure" te erkennen. Graaf de Marchant
et d’Ansembourg kreeg dus duidelijk nul
op zijn request.
