ÏÏCctv&Aaal wuiden iag
De avonturen van Stan en Pol
•w at beteekenl het HJdon In den tijd,
I vergeleken MJ een eeuwigheid van
I gelukzaligheid?
Het gasmasker
F 250.-
PLICHT en
KIDD-MILLIOENEN
DINSDAG 7 SEPTEMBER 1937
Onze Lieve Vrouw van
Montserrat
De nieuwe
hoed
Het beeld gespaard
Al 160 jaar zoekt men
Kunstwerken verwoest
te Toledo
Reeds 90 jaar geleden
uitgevonden
NAAR HET TGELUK
ENCELSCH 1-
De Britsche chemicus Stenhouse
grondlegger van het type,
zooals wy dat
kennen
Op jacht naar de schatten van een
rebel en avonturier, piraat en
ondankbaar afgewezen
Soeman
ATT T”A T”>/’“XIK.TIVTTZ’°P dlt blad zUn ingevolge de verzekeringsvoorwaarden tegen E* 7^0 bU levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door p *7 ttA bij een ongeval met
.1 t r, XX rSL/l w IN r. aj ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeerlngen vU« verlies van belde armen, beide boenen of belde oogen doodelijken afloop
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
290
2?7
2<?1
t...
l
antwoordde:
heel
i
een «ogenblik
van
jrn
met
niets
Je
28
HOOFDSTUK XXV
iemand
(Wordt vervolgd)
Tenxü bet je ongelukkig
het wereldbe-
en deze copie
doen Innemen.
ziet je vader er vanochtend opgewekt
uit,” zei Roger.
^Ja," antwoordde Evelyn, Je komst achjjnt
En h(j vertelde haar zachtjes in haar oor, wie hjj was en
hpe hij de verschillende kinderen hielp, zoodat Nel het einde
lijk begon te gelooven. Toen het vier uur was kwamen de ver
schillende meisjes meewarig naar Nel toe, maar deze maakte
zich gauw van hen af en ging naar huis om maar spoedig baar
strafwerk te kunnen maken.
den
z*n
een
de
gen gedaan over de methoden en de ervaringen
van zjjn organisatie. Over Toledo schrijft hü
om. het volgende:
In de 73 dagen van de roode heerschappij in
Toledo werd geen enkel bouwwerk beschermd,
alleen uitgezonderd de „Graftombe van Conde
de Orgaz”. In de beide groote musea werd geen
enkel schilderij van den muur genomen en het
eene museum werd zelfs als een steunpunt voor
de bestorming van het Alcazar
de schilderijen en andere kunst’
gen, omdat de menschheid van 00 jaren
de vreeselUke gifgassen, waarvan men
in den modernen oorlog bedient, gelukkig nog
niet kende. Toch hadden Stenhouse's proeven
met zwavelwaterstof, ammoniak enz. een vol
ledig succes. En hierdoor bewees Stenhouse's
masker in den waren zin des woords een .gas
masker” te zjjn.
Nel was er van geschrokken en ze probeerde om
meer te zeggen. De verleiding wus echter te machtig en na een
poos fluisterde ze Annie weer in, dat het zoon prachtig feest
zou worden, er kwamen wel twintig meisjes en een gooche
laar.... „Nel,” klonk het opeens.
De juffrouw was nu erg boos en thans volvoerde ze haar
bedreiging en Nel moest den volgenden morgen tien bladzijden
uit haar geschiedenisboek overschrijven en mee naar school
brengen. Dat was een zware straf. Nel begon te hullen. Star.-
kreeg medelijden met het meisje en fluisterde in haar oor. dat
ze niet meer moest huilen, hjj zou ze wel voor haar maken. Hij
beduidde het meisje, dat ze stil moest zijn, hjj zou haar straks
alles wel uitleggen.
Het Stenhouse-
absoluut onge-
met
deze nu kon vinden, zouden dé boorwerken
zuigpompen van de firma uit Pasadena
noodlg z(jn.
Want voorlooplg zijn de plannen om
behulp van een middelmatig sterken boor van
boven af de schacht te bereiken, en dan met
een zuigpomp alles uit de grot te halen, wat
d^ar los ligt, de meest redelijke. De menschen.
die hun geld in deze nieuwe onderneming heb
ben gestoken zijn kalme en verstandige 11e-
den, van wie men aanneemt, dat zij hun kan-
Maar het scheen, dat men dicht in de nabij- sen hebben overwogen, alvorens hun kostbare
Gezamenlijk
A als eeilge gelpftk vaaJi.UwelJilcstrouw."Lterwill dokter
„Evelyn, je zult mij toch niet wegzenden? Q
kind, had je mij lief, of was alles een vergis
sing?”
„Al wat ik deed en dacht, was een vergissing
en nu kan ik niet eens meer kiezen."
.Antwoord mü die èéne vraag: heb je mij nog
lief?”
antwoordde zij kalm. „Ik heb nooit
anders lief gehad en zAl nooit een
ander lief hebben, maar ik zal vader nooit ver
laten. Er mag niets in mijn leven komen, dat
mij van hem zou afhouden.”
„Laat ik jou mogen lief hebben en laat mij
weten, dat je mjj lief hebt,” pleitte hij. „Dat is
Al, wat ik voor het oogenblik vraag.”
„Weet wel, dat de gelofte, die ik heb afgelegd,
om mij aan vader te wijden, even onverbreek-
hem goed te hebben gedaan. In den regel ziet
hij niet graag gasten."
Ze zaten allen aan het ontbijt; Mary voor het
theeblad, Anthony het koud vleesch voorsnij
dend, en er heerschte een allergezelligste, har
telijke geest aan tafel.
Na het ontbijt ging Roger met Anthony mee
en hij stond versteld, zoo praktisch als alles
was ingericht.
„Wij explolteeren het goed niet op zoo ruime
schaal, want het is er ons nu niet om te doen,
om rjjk te worden, maar om een goed bestaan
te hebben en het zóó te houden, dat het altijd
nog voor uitbreiding vatbaar is. Mary heeft een
boerendochter aangenomen voor het boter
maken. Die komt hier drie dagen in de week van
haar ouders boerderij aangereden, om te hel
pen met karnen. Rosamond zorgt dagelijks voor
het afroomen en stremmen van de melk. Daar
heeft zij een groote bedrevenheid In.”
„Wat is Grace een knap meisje geworden I"
.Ja. je moet hier nog maar een tijdje blijven.
Ik herinner mij nog, dat je zoo graag met
Grace rijden ging, en we hebben nog een prach
tig paard op stal staan.”
,Jk kan nü niet langer blijven, Stogdale. Het
was al verbazend vriéndelijk van Je. dat je mij
gisteren hier meebracht Ik heb altijd nog zoo'n
hoop gekoesterd, dat, als Evelyn mü een gun
stig antwoord gaf, de toekomst dan wel heel
Ja.dlt_wel J<1
over heen, Je vader zoo hulpeloos en afhankelijk
te zien.”
„Toch is hjj zeker gelukkiger, dan u denkt
Evelyn is zoo onultputteljjk in het bedenken van
telkens weer nieuwe afleidingen. Vader zou
doodongelukkig zjjn, als zü eens een dag van
hem wegging!”
Op dit oogenblik legde Evelyn haar boek neer,
lichtte haar vader uit zijn stoel, schoof hem een
kruk onder den arm en liep met hem het
grootste gedeelte van het tuinpad op en neer.
„Alleen een vrouw kan dergelijke beproevin
gen doorstaan.” zei Roger en Grace zag. dat
z(jn oogen vol tranen schoten.
Hjj begon haar nu te vertellen van George's
werk in Londen en kwam er eerlijk vooruit dat
hjj dien arbeid ontvlucht was.
,Je suit mij wel heel verwaand vinden, maar
ik had mjj altijd de meerdere geacht van
Illingworth, tót wij samen werken in die phllan-
tropie, en ik mij beslist zjjn mindere voelde in
den omgang met degenen, met wie wjj toen te
maken hadden. Hjj wist altijd den juisten toon
te treffen, ergerde zich niet gauw, liet menige
persoonlijke beleediging kalm over zich heen
gaan kortom, hjj voelde zich gelukkig. Geluk
kiger dan hjj wist, want zijn energie moest een
uitweg hebben en op deze wijze vindt hjj die.
Toen wjj elkaar ontmoetten, had hjj genoeg van
Londen met al zijn amusementen."
Wij hebben het goud van de Lu tine, dat wil
zeggen: men heeft het nog steeds niet. Er is
maar een klein beetje van teruggegeven door
de watermassa's, de groote pluk zit nog onder
het zand en verder dan ooit schijnt men van
het blootleggen verwijderd te zjjn. Maar ook
elders op de globe zoekt men naar verborgen
schatten.
dollars in een dergelijke onderneming te ste
ken.
Binnen enkele weken zal men meer kunnen
vernemen over de Kldd-kwestie. Vóór a.s. No
vember moet men resultaten hebben bereikt,
want nadien zijn de stormen te hevig en is de
temperatuur op Nuova Scotia te laag.
Door den burgeroorlog zjjn, zooals men weet,
talrijke kunstwerken in Spanje vernietigd. Van
Nationalistische zijde is een organisatie opge
richt die zich „de kunstdlenst bij de voorhoede”
noemt, en die tot taak heeft de troepen aan
het front onmiddellük te volgen, om in de ver
overde plaatsen de bescherming der kunst
schatten op zich te nemen en systematisch te
organlseeren. Een lid van deze organisatie, ar
chitect Luis de Villanueva, heeft in een brief
uit Toledo aan de „Times”, nadere mededeelln-
Den volgenden ochtend stond Roger vroeg op
en ging een wandeling maken. Toen hij terug
kwam, zag hu Anthony de koeien, die pas ge
molken waren, uit den stal drijven: roode, witte
en gevlekte koelen, en ook een paar rasechte
Jerseyes, Rosamonds speciaal eigendom.
Roger liep naar den voorkant van het huis
en daar zag hij Juist Evelyn met haar vader in
den ziekenstoel den tuin Inrijden. HU versnelde
zjjn schreden en ging haar tegemoet.
Juist op het oogenblik. dat de ontmoeting
plaats had, kwam Grace de huisgenooten waar
schuwen, dat het ontbUt klaar was. Zooals zU
daar stond, was zU de bevalligheid in persoon.
gingen zü het vertrek binnen,
Underwood van de heerlüke
buitenlucht genoot ónder den wlngerd 'Wxar ds
wlnterdrulven in groote trossen hingen te
rUpen.
„Wat
Na dit eene oogenblik van wederzUdsche
zaligheid legde hü haar de hand op den schou
der en keek haar recht in het gelaat
„De Hemel zegene Je, Evelyn! Ik zal mün
best doen, het niet moeilijk te maken voor je.”
Toen hoorden zü Anthony en Mary en bü
geen van belden verraadde de uitdrukking op
het gelaat de ontroering, die zU zoo pas had
den doorgemaakt.
gebruikt, terwijl
Voorwerpen wa
ren blootgesteld aan de vernielingen van den
oorlog. Deze onvergeeflüke nalatigheid is des te
erger omdat het gebouw kelders bezit, die Beer
gemakkelUk konden ingericht worden om de
schilderijen veilig te bewaren. Niet alleen dat
de kunstwerken niet beschermd waren, maar
schitterende schilderijen zooals Jezus en Maria
van Van der Goes en de H. Familie van Ribera
werden afzlchtelük geschonden. Het is een groot
geluk dat op één na alle schilderijen van Greco
in Toledo gered werden.
De eenlge uitsondering is het schilderij van
Kardinaal Tavera, dat met een mes kapot ge
sneden werd. Deze kunstwerken werden ge
spaard voor de woede van het gepeupel, doordat
drie personen, twee kunstenaars en een boek
handelaar. ze met levensgevaar in veiligheid
hadden gebracht. De kathedraal was niet alleen
blootgesteld aan de strooptochten van hen die
kerken, kloosters en particuliere hulsen plun
derden en verwoestten, maar zü werd het
slachtoffer van het roode comité, dat de kathe
draal systematisch Het uitplunderen, waarbU de
Hongaar Thomas Malonyal de leiding in han
den had.
Men heeft een document gevonden, waarin de
gestolen voorwerpen en ook de personen, die
aan den diefstal der schatten van de kathe
draal hebben deelgenomen, worden opgesomd.
Een ontzaglUk verlies is de Bfjbel van den H.
LodewUk, die eeuwenlang de glorie der kathe
draal was.
Een büna even groot verlies is ook de bijna
totale verwoesting van alle gebrandschilderde
ramen uit de 14de en 15de eeuw. De twee
vreeselUke explosies, die het Alcazar tot over
gave moesten dwingen, vernietigden alle rui
ten van Toledo en beschadigden de meeste da
ken. Waarom hebben de bestormers die onver
vangbare kunstwerken niet beschermd en de
waardevolste stukken uit de vensters genomen,
daar zjj toch de verschrikkelijke uitwerking
kenden der ontploffingen, die menschen. stee
nen en zelfs vrachtauto's in de lucht slinger
den?
In tegenstelling hiermee beschrijft Villanueva
de vele maatregelen die sinds September ge
troffen zjjn om hetgeen nog overgebleven is
voor verdere vernietiging te beschermen. De
kunstwerken der musea en kerken zijn in spe
ciale bomvrije ruimten ondergebracht en vol
gens een zorgvuldig systeem geclassificeerd.
bij verlies van een hand,
een voet of een oog.
maakt, moet Je hier juist dikwijls komen,
hebt elkaar lief en daarom zal het prettiger
zjjn, om elkaar te zien, maar je moet je niet
binden.”
„Wat zou het beste voor haar zjjn?” over
legde Roger bij zichzelf, onder het naar huis
loopen.
Toen hü de veranda binnentrad, zat Grace
aan haar naaimachine, met een stapel tafel
linnen.
„Kon ik maar helpen.” zei Roger. ,Jk vind het
van mijzelf zoo egoïstisch, dat ik nu zoo maar
luier, terwül verder iedereen in huis druk bezig
Is!"
„Maar terwül u naderhand op uw bureau Is,
zullen wü misschien weer luieren,” zei Grace.
„We hoeven niet allemaal op hetzelfde oogen
blik bezig te zün! Het spüt mü. dat ik nu zoo'n
leven maak met die machine, anders zou Ik
wel eens willen hooren, wat u al die jaren heeft
uitgevoerd."
Met een glimlach antwoordde hü:
„Nu, het zal mü een waar genoegen zün, je
daarvan verslag af te leggen."
Na een oogenblik aarzelen zei ze: dat ze de
machine dan zoo lang sou wegzetten en wat met
de hand zou naaien.
Roger zat Intusschen met droeven bik nasrr
Evelyn te küken, die bezig was. haar vader
voor te lezen; en zoozeer was hü hierin verdiept,
dat hü geheel den tüd uit het oog verloor en
Grace er hem aan herinneren moest, dat zü
haar machine had weggeborgen, juist omdat
hü makkelüker met haar praten zou.
.Vergeef mü," zei hü- -Ik kan er maar nleU
-j—en bijzondere correspondent van The Uni-
verse meldde, dat het beeld van Onze Lie
ve Vrouw van Montserrat, waarvan vrüwel
leder meende dat het door de Rooden was buit
gemaakt toen zü het eeuwenoude klooster be
zetten, Hat op 40 mül afstand van Barcelona
in de bergen Is gelegen, zich in veiligheid be
vindt.
Vier of vüf jaar geleden, toen de communis
tische dreiging in Spanje kwam opzetten, heb
ben de Paters Benedictijnen
roemde beeld laten namaken,
de plaats van het echte beeld
Het echte beeld werd verborgen, terwül slechts
drie monniken wisten waar het zich bevond.
Men heeft hier dus eenzelfde methode toege
past als volgens de traditie werd gebe
zigd bü het verbergen van het lichaam van
Sint Cuthbert, den grooten wonderdoener uit
het Engeland der zevende eeuw, wiens lichaam
werd verborgen op het terrein van de kathe
draal van Durham, die In Noord-Engeland ver
rijst als een heerlük monument der Romanti
sche bouwkunst.
Het beeld van Onze Lieve Vrouw van Mont
serrat wordt nu al meer dan 1000 Jaar ver
eerd.
Onder de heiligen die het bergpad beklom
men dat naar haar heiligdom voerde bevonden
zich de heilige Vlncentlus Ferrerlus, de heilige
Franclscus Borgia, de heilige Ignatius van
Loyola en de heilige Petrus Claver.
Kort nadat verleden Jaar de burgeroorlog
uitbrak nam de regeerlng van Catalonië het
klooster over om het als hospitaal te gebrui
ken, en het later te bestemmen voor „een groo
te instelling ten nutte van het volk”. Later
werd het inwendige van het klooster door de
Rooden vernield en werden de monniken ver
jaagd. Dertig van hen lieten daarbü het leven.
Het zal binnenkort negentig jaar geleden
zün. dat de Engelsche geleerde, de chemicus
J. Stenhouse, het gasmasker In de wereld
bracht. Deze uitvinder van het gasmasker, het
nuttig apparaat, dat vooral In onzen tüd zoo’n
belangrüke rol speelt, mag niet worden verge
ten.
Toen de eerste gasaanvallen den grooten
oorlog Inluidden, stonden de soldaten In panl-
schen schrik en in volslagen hulpeloosheid
tegenover het nieuwe vreeselUke wapen: het
gifgas. Vochtige doeken, welke men om mond
en neus bond, waren de eerste pogingen, het
veege lüf te beschermen tegen het verschrlkke-
lük wapen. Dan werden de gasmaskers inge
voerd. zware, spookachtige toestellen, die ver
schenen als het symbool van den verschiikke-
lüken modernen tüd en die, wegens hun eigen-
aardigen vorm, den bünaam kregen van „siga
renkistjes.”
Niemand wist zich toen nog te herinneren,
hoe een Britsch geleerde en vorscher, ongeveer
70 jaar tevoren, een masker had uitgevonden,
van büna denzelfden vorm. En al heeft het
moderne gasmasker thans nog weinig van een
„sigarenkistje”, toch blüft de Brit. John Sten
house, de uitvinder van het gasmasker, dat in
principe hetzelfde Is gebleven, als toen Sten
house het construeerde.
Stenhouse heeft echter bü zün beschrüvlng
van het door hem ontworpen masker niet ge
dacht aan het feit, dat de menschheid zün
masker nog eens noodlg zou hebben, om zich
in tüden van oorlog te beschermen tegen glf-
gasaanvallen, die bedoeld zün om dood en ver
derf te zaaien. Hü dacht er slechts aan het
masker In de wereld te brengen, om de mensch
heid van dienst te kunnen zün In den strüd
tegen de bacteriën. Doch Ook hierin was hü
de voorlooper van een groote Ideeveel meer
nog dan in den oorlog heeft het gasmasker
zich in de laatste jaren ontwikkeld als een be
schermingsapparaat tegen gassen, welke moe
ten worden bestreden In fabrieken, bü verwer
king van stoffen en tegen ziektekiemen van al
lerlei soort, welke de volksgezondheid kunnen
bedreigen.
Het Interessante van Stenhouse's werk is
misschien, dat ook hü reeds van het principe
uitging, dat heden ten dage nog de gasmasker-
techniek der geheele wereld beheerscht:
maskerdeel, dat den mond en neus tegen
andere giftige buitenlucht afsluit en een
filter die in het masker wordt geplaatst. Ook
de door Stenhouse uitgedachte soort van vul
ling van den filter voorziet in werkelükheid in
de methoden, welke bü de moderne industrie
ën gasmaskers worden aangewend.
Er schuilt dus geen onwaarheid in, wanneer
men beweert, dat de Brit Stenhouse de grond
legger was van het masker, zooals de moderne
mensch dat nog prefereert.
„Over de desinfecteerende eigenschappen
van houtskool, naast 'n beschrüvlng van een
kool-resplrator, ter reiniging der lucht door
filtratie", aldus luidde het opschrift van een
in 1847 gepubliceerd artikel van den uitvinder
var, het gasmasker, Stenhouse. In dit artikel,
tnans helaas büna geheel vergeten, leest men
het volgende:
„De krachtige werking der houtskool, n.l. de
grof gepulverde, in staat gassen en dampen te
absorbeeren. Is sinds lang bekend. Toch oefent
de houtskool nog een andere, tot heden toe.
volgens mün meenlng, nog niet voldoende be
studeerde werking uit op de zoo gecompliceer
de verdervingsproducten.
„Op de belangrüke werking, welke de houts
kool als desinfecteerend middel toekomt, werd
mün aandacht gevestigd door een müner stu
dievrienden, John Thumhull. den bekenden
fabrikant van chemische producten te Glas
gow. Mr. Thumhull bracht voor ongeveer ne
gen maanden het kadaver van twee doode hon
den mee in een houten kist Deze kist legde
hü in 'n slechts enkele decimeters diepen kuil,
in houtskoolpoeder gegraven,' en overdekte de
kist met dezelfde substantie. Ofschoon de kist
geheel open was. was er. toen men de kist na
zes maanden weer blootlegde, van de ontbln-
dingsverschünselen niets meer te bemerken.
Men vond slechts een aantal beenderen. Mr.
Tumhull zond mü een deel van de houtskool,
welke vlak op het kadaver had gelegen. Aan
deze houtskool was met het bloote oog niets
meer te bemerken, doch bü nader onderzoek
bleek het absorbtievermo^en verdwenen.”
„Het doel der voorgaande mededeellngen is
hoofdzakelük zoo gaat Stenhouse voort
een poging de goede eigenschappen van houts
kool als absorbtiemiddel te leeren kennen, wel
ke volgens mü nog niet genoeg bekendheid ge
nieten. Ik zou hier graag meer bekendheid
willen geven aan een nieuwe en toch zoo een
voudige soort respirator, (ademhallngsmlddel),
die met gepulverde houtskool Is gevuld, om alle
miasmen en aanstekende deelen te absorbeeren
en te verdelgen, welke bü gele koorts, cholera
en andere besmettelüke ziekten, welke in de
atmosfeer kunnen hangen, te vernietigen.
„Ik liet zulk een respirator vervaardigen,
volgens een door mü uitgedacht model. Het
masker sluit om mond en neus. Een dekseltje.
Dot begrüp Ik En ik geloof, dat Ik mün
eigen krachten niet overschat, als Ik een even
plechtige gelofte afleg, dat Ik je nooit zal trach
ten over te halen, om je plicht ontrouw te
worden. Laten wü deze gelofte nu bezegelen
met een kus, liefste!"
Zoo is men al 150 jaar op jacht naar de
millioenenschatten van den legendarischen ka
pitein Kidd, den rebel en avonturier, den pi
raat en ondankbaar afgewezen Soeman; maar
nog nooit is men zoo wetenschappelük en zoo
goed uitgerust te werk gegaan als thans, met
behulp van een groote maatschappü. die zich
met een aanzienlük kapitaal de medewerking
van een bekende firma heeft verzekerd.
De Amerikaansche firma Sprague and Hen-
wood uit Scranton In Pasadena (Califomlë)
levert de boorwerktuigen, de zuig- en drukap-
paraten en stelt ook de werklieden aan, die
deze zeer moderne toestellen bü het zoeken
naar den schat kunnen bedienen. Een bekend
Amerlkaansch ingenieur, Frederic K. Krupp,
staat als leider aan het hoofd van de geheele
onderneming. Zoo uitgerust gaat men op de
Kldd-mlllloenen af!
Van de Kldd-mlllloenen wist men sinds lan
gen tüd- Men wist, dat de bedachtzame avon
turier zün grooten goudbult naar een geheim
zinnig eiland heeft gebracht, dat men eerst
langen tüd In den Indischen Oceaan en later
in het Zuiden van den Atlantlschen Oceaan
zocht. Toen deden plotseling drie menschen
uit Nuova Scotia, een provincie van Canada in
den Atlantlschen Oceaan, In October 1795 op
het Oak-Island een büzondere ontdekking. ZU
stieten op een elkeboom, die met groote eigen
aardige teekens was bedekt BU nader onder
zoek van de omgeving ontdekte men *n schacht
welke half onder water in een rots drong.
De schacht kon men niet onderzoeken, daar
deze met vloed geheel onder water kwam.
onzin hooren wil! Als zü besloten Is, haar vader
niet te verlaten, dan moest er ook van geen
engagement sprake zün.”
„Waarom niet? Ja, ik had haar ook kunnen
voorstellen, dadelük te trouwen en haar vader
mee te nemen naar mün huis.”
,Jk denk niet, dat zü dit ooit zou willen doen.
In de eerste plaats kunnen wü niet berekenen,
welke uitwerking dat op den armen man zou
hebben, als hü werd weggehaald uit zün ge
wone omgeving; en na de eerste paar Ja#ir zou
Je het wel eens een veel te groot verband kun
nen vinden, om dien ouden man steeds bü Je
te houden. Hü kan nog wel eens meer hulp
noodlg hebben, als hü Uchamelük achteruit
gaat. Hier is dat anders: mocht het Evelyn
soms te zwaar worden, dan heeft zü altüd nog
drie zusters, die bereid zün, haar plaats In te
nemen. ZÜ is nu evenwichtig en gelukkig in het
bewustzün, haar plicht te doen Jegens haar
vader; tenminste dit wis zoo, tot je kwam.”
,X>us vind je elgerUUk. dat Ik liever had moe
ten wegblüven?”
..Neen, maar het spüt mü, dat je niet beiden
den toestand aanvaardt, zooals die is, en af
stand doet van elkaar."
„Wat nu? Wilde Je dan. dat ik haar zei, hoe
Ik, na rüp beraad, tot de slotsom was gekomen,
dat onze verloving toch een fout was?"
„Dat nu misschien niet, maar ik denk, dat zü
...I .zemen, eer je weggaat, en dat
je haar dan bütraSF-Wiiül'aIUIMI nemen."
„In dat geval moet ik hier ook niet langer
blüven komen.”
.Waarom niet?
op die befaamde hoedenkwestle. Geen van bal
den gaf ook maar een duimbreed toe.
Geen wonder dus, dat Elsa slecht gehumeurd
was: dat Frank zich aan s*n zaken wüdde met
*n üver en *n ernst, waarvan z*n oudere deelge
noot in de firma, vreemd en ietwat geamuseerd,
opkeek.
qat duurde zoo eenlge weken voort, tot Frank
op zekeren dag in z'n pension aan de telefoon
werd geroepen. In z'n haast, om bü de telefoon
te komen, wierp hü een stoel omver. Hü bracht
den hoorn aan z'n oor, en zei op afgemeten, za-
kelüken toon:
.Jlallo.”
Een dun. maar lief stemmetje
„Ben Jü daar, lieve Frank?"
Even precies en duldelük sprak hü terug:
,Ja, lieveling.”
„O. Frank, ik voelde me zoo ongelukkig
enhoe dwaas was het toch van me; och,
t spüt me toch zóó
..Spreek er toch niet meer over, engel 1" riep
Frank; .alles is nu achter den rug."
,Ja, gelukkig
maar. O, t was
mün schuld
hooren hoe
Hef toch van je,
om vanmiddag
langs ons huis te
rüden met dien
hoed op.”
„En nu wU ik dat akelige ding niet meer zien;
verbrand het maar; set t in elk geval nooit
meer op. O, toen je er mee voorbü reed in je
auto
JZoo. heb Je me gezien?” vroeg Frank,
onschuldig.
„Natuurlük. *t Was allerliefst van je om zoo
aan m*nm'n gril toe te geven."
„Absoluut niet”, zei Frank heel grootmoedig.
„In elk geval”, klonk het weer door de tele
foon „moeten we onzen tüd hier niet staan te
verknoeien. Waarom kom je niet direct?”
„Ik ben al onderweg”, juichte Frank. HU liet
den hoorn vallen, nam een hoed maar niet
den hoed greep z'n handschoenen en verliet
snel de kamer.
In de gang bleef hü staan en riep:
.Karend!"
Barend de huisknecht, stond
later voor hem.
„Weet je wel Barend", zei Frank streng, „weett
Je wel, dat Je elgenlük ontslagen moet worden.7
„Ik münheer?" J
„Zeker Jü”. zei Frank, nog strenger. .JEn hiew
heb Je een riks. Vooruit, pak aan. en nog één
woord: als je weer eens een vrijen middag
hebt, leen dan niet den hoed van een ander
en ook niet z'n auto. Begrepen?"
et verloofde paar Elsa en Frank wandelde
door een drukke winkelstraat, toen Elsa
voor een etalage bleef staan en zei:
.JTank, kük eens. die hoed”, en ze wees naar
een hoed in de etalage van een heerenmodezaak.
„Och ja. wel aardig", antwoordde Frank.
„Wat zou die je prachtig staan."
Frank keek opnieuw, t Was een beige hoed en
nogal harig, met neerhangenden rand. Tusschen
het lint waren twee veertjes gestoken, t Was
een hoofddeksel waarvoor Frank z'n neus optrok
en hü verheelde dit niet.
„Geen hoed voor mü
.Juist voor jou. Ik zie je hem al op hebben."
,JMn zal je dat niet anders dan In je ver
beelding zien.”
.Kom Frank, ga er in en koop hem”, verzocht
Elsa. büna smeekend. en ze trok hem aan z'n
arm en zoo. als 't ware, den winkel In.
Eenmaal in den winkel kon Elsa's verloofde
niet anders. Hü kocht den hoed.
Toen hü dien namiddag op z’n kamer was.
zette hü hem op. Misschien viel t nog mee.
Maar voor den spiegel viel t geweldig tegen. In
een oogwenk had hü hem weer van z'n hoofd
gerukt. HU wilde niet, dat Barend, de huis
knecht van t deftige pension waar hü woonde
hem toevallig met dat leelüke ding op z'n hoofd
zou zien.
Hoe is t mogelük. vroeg’ Frank zich af. dat
zoo'n smaakvol meisje als Elsa geen kük heeft
op de kleeding van een man. waartoe toch niet
op de laatste plaats een hoed behoort? En het
stond bü hem vast. dat. als ze man en vrouw
waren, hü de Inkoopen voor z'n eigen garderobe
alleen zou doen. Hü stond op, en wierp
nieuwen hoed op de hoogste plank van
kleerkast. Daar mocht dat miserabele ding voor
zün part blüven liggen. HU zou er niet meer
aan denken.
Maar Elsa dacht er wél aan en er anders over.
Ze had nu eenmaal een zwak voor dien heeren-
hoed. En daarom wilde zü persé, dat Frank dien
hoed zou dragen. Het was bovendien haar keus.
Meer dan eens zei ze het hem.
„Dien hoed?” riep Frank. ,Jk verzeker je.
kindlief, dat ik m'n ergsten vüand. dat deksel
niet op z’n hoofd zou willen zetten."
.Dwaasheid”, hield Elsa vol; „t is een alle
machtig aardige hoed.”
,Ku, ik kan hem niet luchten of zien.”
En zoo bqgon de ruzie, die zóó hoog liep, dat
ze elkander noe langer hoe minder zagen. Elsa
beweerde, dat Frank een stüfkop en eenvoudig
onhandelbaar was. en Frank, dat Elsa met de
redelükheid op voet van oorlog stond. Waarom,
dacht het meisje, draagt hü dien hoed dan niet,
om mü een plezier te doen? Ik wil niet voor gek
loopen. dacht Frank.
De kloof, die de verloofden scheidde, werd da-
gelüks breeder. Al hun grieven baseerden zich
dat geopend en vast gesloten kan worden, dient
om er versche houtskool door te laten, dat op
haar beurt weer moet dienen als absorbtiemid
del tegen kwade atmosferen. De respirator
wordt door een elastieken band, welke rond t
achterhoofd loopt, op zün plaats gehouden."
Het masker, dat Stenhouse onder den naam
..respirator" beschrüft, bezat reeds alle nuttige
onderdeelen. waarvan heden ten dage nog het
gasmasker wordt voorzien,
masker wordt zelfs thans nog
wüzigd gebruikt In vele fabrieken, waar
gevaarlüke stoffen wórdt omgegaan.
Het typische is wel. dat ook Stenhouse ex
perimenteerde met gifgassen, ofschoon de be
doeling van zün uitvinding niet was: een be
schermingsmiddel tegen gifgassen te vervaardl-
terug
zich
goed kan aansluiten bij het verleden.”
„Bedoel je daarmee, dat jullie verloofd züt?”
.Ja; maar we zullen niet trouwen, zoolang
haar vader in leven Is.”
Uk begrüp niet, dat Evelyn van zulk een
heid der schatkamer was en waarschünlük had
men deze hier gebracht, om het dengenen, die
het gebied of een anderen toegang niet kenden,
onmogelük te maken er binnen te dringen.
Toch gelukte het den besten zwemmer der
drie, bü de eerstvolgende eb In de grot te drin
gen en eenlge handen vol goud er uit te ha
len, niet meer dan wat hü In zün zakdoek ge
knoopt met de tanden kon vasthouden. Doch
de nieuwsgierigheid van de schatgravers was
gewekt. En sindsdien is de goudschat niet ver
geten. Doch eerst veel later kwam men op de
gedachte deze grot In verband te brengen met
het avontuurlük leven van Captain Kldd.
Niet minder dan zeven groote expedities
hebben zich op weg begeven om tot de schat
kamer door te dringen. Maar idle mislukten
door het vraagstuk van den vloed. Niet eens
met dulktoestellen kwam men Iets verder, daar
de grot zóó ligt, dat de luchtslang In elk ge
val dicht gedrukt wordt. Doch nog tweemaal
zün büzonder moedige ondernemers, leden van
een Amerikaansche expeditie, er in geslaagd
eenlge stukken goud uit den grond tastend in
het duister naar boven te brengen, als een
bewüs, dat men werkelük op het goede spoor
Is en geen fantoom najaagt.
Deze successen dateeren reeds uit de Jaren
1830 en 1897. De bult van 1897 werd verkregen
doordat men van opzü een boor door het ge
steente dreef, toen Inderdaad op een holte
uitkwam en men met deze tamelük nauwkeu
rige kennis Van het terrein, een man In de
diepte kon zenden. Doch deze boorwerkzaam-
heden moesten worden opgegeven, waar zü te
duur werden en werkelüke resultaten nog In
de verre, verre toekomst lagen.
Onlangs werd opnieuw beweerd, dat de grot
niet alleen de kostbaarheden van Capt. Kldd
herbergde, maar ook de schatten van een aan
tal vluchtelingen, die ontkwamen aan de ver
schrikkingen van de Fransche revolutie en
„voorlooplg” hun goudwaarden en Juweelen
hier opborgen.
Daarbü komt echter de vraag hoe deze vluch
telingen dan den ingang tot het gewelf von
den. Steeds weer rijst de veronderstelling, dat
er een tot nu toe onbekende toegang bestaat,
welke misschien werd dichtgemetseld of Is in
gestort, doch In elk geval werd gebruikt door
Kapitein Kldd en de vluchtelingen. Als men
i en
niet
nu
Basilielc van den H. Antonius te Padua