Er wordt recht gesproken
TEXELS FOKVEEDAG
I
I
Help!
p
Pt
- 1
ALS EIGEN RECHTER
OPGETREDEN
ALGEMEENE OPLEVING
4
J
I
DINSDAG 7 SEPTEMBER 1937
-
v
3
Film
1 V7
De bekroningen
•dag
Koopen op anders naam
“v-r'l Ul
'utie
T aai-T aai
naar
Het
De Teso-beker in andere
handen
\R
Officieele opening
Voortvarend Bergenaar
Hy kwam, hy zag, hy woonde
Polder Wogmeer
Grepen ait de historie
Al* het biertje wordt bemind
ROOD
i
Wat betreft aanvoer, prysen,'
kwaliteit en stemming
GROOT NAT. MUZIEKFEEST
TE AMSTERDAM
nieuwe Engelsche troepentransportschip .JJunera” vertrekt heden
Sjanghai, om het Engelsche contingent aldaar te versterken
De rechter wilde er niet aan
De middag- en
avondwedstrijd
van Zondag
Het oordeel van deskundigen
Koper- en yzerdieven blyven nog
steeds op het repertoire
K n 11 w
T*,d‘nv.oofr 9 uur-toen ai het r,e
plaatsje had Ingenomen.
IS"
m 730
I
dagen
isten
tnsi
ver
bis
waarvan 242 geregistreerde schapen en her
rd
t.
O
IS
ANTON TER STEEGE
H. L.
<r
r
4
10 uur
lering.
Als de selzoendrukte van de vacantle-
gangers op Texel voorby is er zyn nog
wel gasten, maar het is er niet druk van
dan maakt Texel rich op voor den grooten
jaariykschen fokveedag, ’n gebeurtenis, die
in het centrum staat van de belangstelling,
niet alleen van de Texelsche schapenfok
kers, maar van velen daar bulten, omdat
op desen dag 't puikje van den Texelschen
wolveestapel op de bekende „Groene Plaats”
wordt aangevoerd.
de
E
1832—1845
1845—1875
1875—1802
1892—1004
1004—1918
1918—1938
eer kooplust dan lust tot
kde verkoopers de neiging
fling van 14 September af
aterlaal in aan-
rheugend teekeu
>20—
12 20
uidië
!1 fr.
een
eer
—den 0100.410 'a witte*
7 wandelstok driegt ais M
4e wroet moet kratsen!
(Worn aoo'o stok wordt
gedragen door menechea.
die dacht kaaoea den)
week
men
t B.
11.35;
13.30;
Keu-
eulen
)1 Fr.
■ussel
)e-
rd,
>st.
m-
>u-
la-
te-
aS
en
ar
el
het
laar
leve
üng
be
de
riet
»r-
rts-
loh.
lar-
pe-
ge-
Johz.. Oosterend.
Schapen met 2 ooilammeren.
1 Y. Lap, den Hoorn.
2 Jb. Lap, den Hoorn.
3^ J. Kikkert Ns., de Westen.
C. de Wit, Elerland en Jb. Zuidewind,
Het strafrechteriyk treintje van achttien za
ken welken we natuuriyk lang niet alle de eer
der publiciteit zullen waardig keuren zeulde
verder. Voor kwam nu het wagentje van myn
heer Joh. v. d. E. te Alkmaar, die als lading een
beschuldiging van oplichting met zich voerde.
Hy zou onder valsche voorwendselen, waarby hy
den naam van de firma Joosten, vloerenfabriek
te Stttard (by welke firma hy als onderaanne-
m<
JU
Markebuurt.
Schapen met 1 ooi- en 1 ramlam.
1 C. P. Eelman, de Koog.
2 H. Mantje, Den Burg.
3 P. Kooy, Den Burg.
'E. V.: C. P. Eelman. de Koog
Viertallen ooi-lammeren.
1 Wed. G. Zym. de Hal.
3 Wed. O. zym, de Hal.
3 T. Bakker, Spyk.
E. V: r -
Kerkeplaata.
Niet-geregistreerde schapen:
Eén-jaxige rammen.
1 A. Dros Dz.. Elerland.
3 P. Kooy, Den Burg.
Oudere rammen.
1 Jac. Hln. Nes.
2 L. Roeper Pzn.. 't Koorden.
3 Gebr. Vermeulen, Bergen.
Schapen met 2 ramlammeren
1 C. Keyser Sr Den Burg.
2 C. Witte Na. de Westen.
3 P. Verbeme. Spang.
E. V.: C. P. Eelman, de Koog; en K. Eelman,
Boedyn, dat
Hier bleek hoe voortreffelyk
'n éénheid vormen. Zoowel
moderne suite „London” van
liams, als in de „Slavische
Friedemann demonstreerde de leider een direc
tie, schoon voor het gehoor en opmerkeiyk voor
het gezicht. Soms zyn mannen loslatend, dan
weer vurig toeschietend zich In het ensemble
mengend, ging hy als het ware op visite bij
elke party, ja by lederen man Het enthousiaste
publiek, opytogm avni dk-sum mi an
Hek mocht Inagfijjjkgjdch verheugen over <Je
xoortreffelükheM deywpordrqch^
vaardigheid defUxecutahten dle‘ alle Intentlën
des leiders prachtig realiseerden, flet werd dan
ook het hoogste puntental, van het concours'
405, le pr. metlof der jury. Bravo! „Voor-
van dezelfden werden by Octrooi
arl 1754 voorgaande vrijstellingen
12 jaren.
Gedurende de geheele achttiende eeuw bleven
deze vrystelllngen gehandhaafd, zooals blijkt
■uit het octrooi van 14 Maart 1778 verleend aan
Jacob Jan, Baron van Wasenaar, etc. etc. Dit
octrooi vermeldt tevens, dat in 1764 een der
watermolens door 't onweer verbrandde, 't Ging
den polder nog altijd zeer slecht. De omslag,
die de laatste jaren ongeveer vyf gulden per
morgen had bedragen, moest worden verhoogd
tot acht gulden. In totaal was reeds 'n bedrag
van ongeveer f 12.000 aan leenlngen opgenomen.
De Staten verleenen by laatstgenoemd octrooi
gedeelteiyke vrijstelling tot verhooging van den
ringdijk, voorgeschreven by Reglement van de
De eerste Maandagsche zitting na de zomer-
vacantle van den Alkmaarschen Politierechter,
Mr. Ledeboer. was een beetje rommelig en
eigenaardig, net, alsof men, na de dolce far
niente In bosch, hei. zee en buitenland nog
niet goed op dreef korf komen. Er werd nogal
heen en weer gedraafd door den een en den
ander, er waren een paar tenuitvoerleggingen er
tusschen door en ook nog een korte buitenge
wone zitting van den kinderrechter ook Mr.
Ledeboer omdat een der verdachten de straf-
wetteiyke meerderjarigheid nog niet had be
reikt, zoodat wy, en met ons de schaarsche tri-
bunlsten, om den haverklap de zaal uit moesten.
[Onaardige element werd gevormd door
f een strafzitting ongekend groot aantal
de uitkomsten zyn aanmerkeiyk beter, hetgeen
wel bljjkt uit het grooter aantal Inzendingen.
De kwaliteit is in alle rubrieken beter dan vo
rig jaar zulks als gevolg van den beteren
voedlngstoestand en de gunstige weersomstan-
E., maar hy had in reclasseering toch een zwaar
hoofd, omdat hij er aan twyfelde, of E. den
drank wel zou kunnen laten staan. Hy wilde
het evenwel, mits er bijzondere voorwaarden
werden gesteld, nog wel eens probeeren, wan
neer de rechter tot een voorwaartlelijke veroor-
deellng besloqt. Omtrent v. d. W. moest de heer
Wiggers iets dergelijks verklaren. By v. d. W.
zat de moeliykheid echter In diens slap karak
ter en diens voorliefde voor verkeerde vrienden.
De officier elschte tegen beiden 4 maanden ge
vangenisstraf voorwaardeiyk met drie proef
jaren en oplegging van bijzondere voorwaarden.
De rechter veroordeelde conform, waarop v.
d. W. bezwaar maakte tegen den proeftyd, wel
ken hy te lang vond. Dit bezwaar, dat wel even
een minder gunstlgen kyk yaf op verdachte*
karakter, schoot den rechter zoo verkeerd voor
het keelgat, dat die v. d. W. dreigde flink te
grazen te zullen nemen, wanneer meneer nog
eens een keer als verdachte terug kwam.
meer was. «Oorsprong van het tegenwoordige
rietbosch!). Voorts kreeg men veel last van
wilde rog. dulen en ander onkruid. Ook waren
zoo goed als alle perceelen „besmet” met unjer
of heermoes, dat jaariyks sterk vermenigvul
digde. en had een nieuw onkruid „neetgras” X'n
intrede in den polder gedaan. Dit zoogenaamde
neetgras (misschien is hier bedoeld kweekgras,
tritlcum repens) verstikte bijna alle gewas, zoo
dat veel land reeds jarenlang braak lag. De
prijzen der producten waren zeer laag. Het land
was door een en ander zoodanig in waarde ver
minderd. dat by publieke veiling in het jaar
1734 verscheidene perceelen onder de vyf gld.
per morgen werden verhuurd; te weinig om de
lasten te kunnen voldoen, die doorgaans zes,
zeven, ja soms twaalf gld. per morgen bedroe
gen, doch nooit minder dan vyf gid. De belas
tingen waren destijds in geen enkele droog
makerij zoo hoog als in de Wogmeer. De polder
had toen zes zeer zware achtkantige water
molens te onderhouden. Ten overvloede was
tusschen 1734 en 1744 de rundersterfte Zeel
groot tengevolge van veeziekten. Veel land was
dan ook door de gebruikers „geabandonneerd'
(in den steek gelaten)In verband met deae droe
vige omstandigheden vragen verzoekers verlen
ging van een eertijds door de Staten verleend
octrooi van vrijstelling voor diverse belastin
gen, met name grondbelasting, belasting op
hoornvee, paarden en zout, alsook van de gra-
feiyke recognitiegelden. De vrystelllngen wor
den door de Staten verleend voor den tyd van
zeven jaren, 17461753. by octrooi van 14 Juni
1747 voormeld, geteekend door den raadpensio
naris van Holland Willem Buys. Op verzoek
van 15 Janu-
verlengd voor
Een zaak, die wel een begin maar geen eind
had was die tegen de heeren Christiaan D. v.
d. V., bankwerker, én Frans M.. werkman en
Oostenryker van nationaliteit, beiden nog jong
en wonende te Alkmaar. De vrienden waren In
dienst bij de Alkmaarsche IJzer- en Metaal-
gletery, en stalen, toen de kans hun geboden
werd, een flink partijtje koper, ter waarde van
70, hetwelk zy verkochten aan den logement
houder A. J. M. te Alkmaar voor het luttele be
drag van 18.
Beide vrienden bekenden; de eerste zei te
hebben gestolen, omdat hy nog een paar schoe
nen had te betalen, hetwelk biykbaar niet van
het 12 loon per week af kon en de Oostenry
ker, die 14 verdiende, zei het voor zyn ouders
te hebben gedaan.
De rechter vond het wel heel erg, dat zy hun
baas hadden bestolen en mynheer P. Bosscher,
de directeur van de metaalgietery, beaamde de
veronderstelling van den rechter, dat hy zeker
zou hebben geholpen, wanneer hy had gewe
ten, dat de menschen in nood hadden verkeerd.
Bekaaid kwam de logementhouder er af, om-
dat het koper aan den wettigen algenaar werd
terug gegeven, terwyi hy naar zyn achttien gul
dens kon fluiten, zyn zwak protest hielp niets,
want de rechter zei, dat hy maar uit had moe
ten kyken en dat opkoopers als hy de oorzaak
waren van veel diefstallen. Dat was dus: aan
pakken asjeblieft.
De officier vond de zaak eigenlyk een voor de
Meervoudige Strafkamer, maar hy wilde het
zoo maar laten en met de maximumstraf, die
by den politierechter geéischt kan worden, vol
staan. Voor het reclasseeringsvoorstel van den
heer Hytema der Chr. Reclasseeringsvereenl-
glng, voelde de officier niet veel; verdachten
mochten biy zyn, dat de zaak voor den politie
rechter was gekomen. Zes maanden gevangenis
straf was de eisch. De politierechter, die merk
baar weifelde tusschen het standpunt van den
officier en tusschen het reclasseeringsvoorstel.
wilde geen beslissing nemen en verwees het ge
val naar de Meervoudige Strafkamer.
leveren.
Het zaakje was voor den buitenstaander ho
peloos oninteressant en taai als taal-taal, te
meer, omdat het tot in de onderdeelen werd uit
gesponnen Kort en goed kwam de zaak hierop
neer, dat v. d. E. die machine een tydje zohder
betalen had gebruikt, waarna, toen het geld
maar niet binnen kwam en de valsche voor
wendselen duideiyk bleken, het geval by den
rechtercommissaris terecht kwam, die beide
partyen vereenlgde in deze overeenkomst, dat de
gebruikte machine die aardig was afgetakeld
naar de Wild terug ging en dat verdachte
70 schadevergoeding zou betalen, en wel in
termynen. Wijl geen aflossing binnenkwam stel
de de officier een vervolging in. Verdachte be
kende, maar verschool zich achter de bewering,
dat hy door een ongeluk financieel hopeloos in
de war was, terwyi hy de boenmachine had be
steld In het belang van het werk, dat hy uit te
voeren had. Hy.zou er geen persooniyk voordeel
van gehad hebben.
Na veel gedelibereer over die afbetalingsge-
schiedenls. over het ontslag van verdachte, toen
het feit bekend werd, elschte de officier, die
constateerde, dat verdachte onwaarachtig was
geweest, drie maanden gevangenisstraf.
Mr. Wynne verdedigde den 53-Jarigen
dachte, verwierp het oogmerk van wederrechte-
lyke toeélgening, stelde in het licht, dat op ver
dachte overigens nimmer Iets te zeggen was ge
weest en dat de man veel had meegemaakt en
vroeg den rechter om een mild oordeel, omdat
verdachte anders de kans op een benoeming by
een semi-regeeringsinstelling zou mlsloopen.
De rechter achtte het ten laste gelegde wel
bewezen, maar was overigens mild en veroor
deelde tot 2 maanden voorwaardeiyk, met een
proeftyd van 2 jaar.
Een soortgelyk en even taai geval was dat
van den timmerman A. L. W. uit Jullanadorp,
die als onderaannemer van een verbouwing op
naam van zyn opdrachtgever by de firma Si
mons te Den Helder bouwmateriaal had ge-
kochtTUMfM* daartoe gerechtigd te xyn. Ver-
dacJfté ontIWndeYlat. en «el met zyn opdnwht-
geoet te zyn overeengekomen, dat die het ma
teriaal zou betalen. Overigens kreeg verdachte
van den ander nog geld ruim honderd gul
den hetgeen waar bleek te zyn. Het vreemde
was, dat de opdrachtgever, S. M. te Texel, de
leveranties van andere firma's, waar verdachte
ook op zyn naam bestelde, wél had betaald. Het
zaakje was niet erg duideWk en het werd op
De dorst naar lekkere biertjes schrijver
dezes lust ze niet, maar dat ligt aan hem had
de Wleringer arbeiders Cornells E. en Albert v.
d. W. op 28 Februari van dit jaar verlokt tot
het stelen van ongeveer 1400 kg. ballast-yzer ter
waarde van /45, hetwelk zy voor ƒ35 wisten te
verkoopen, hetgeen geen kwade prijs is voor ge
stolen goed. Het mooiste was echter, dat de hee
ren dat yzer stalen van de fa. Bosker, by welke
Cornells E. in dienst was. Dé heeren waren na
tuuriyk spoedig gesnapt. Instede van E. te ont
slaan. hield de firma hem in dienst, omdat, zoo
als de heer de Haan, uitvoerder der firma en
getuige in deze zaak, verklaarde, de firma den
man niet kon missen. Hy was handig en ge
schikt, zoodat hy altyd een goed loon had ver
diend, ongeveer 35 tot 40, dat nu was afge-
takt tot ruim 25 per week.
De oorzaak van den diefstal was, zoAls we
reeds zelden, de zucht naar drank, waar belde
heeren en E. in het bysonder, knap verslaafd
aan waren
De heer Wiggers. die een reclasseerlngsrap-
port uitbracht, had gunstige verklaringen over
De Teso-beker, die vorig jaar voor bet eerst
beschikbaar was gesteld voor den besten 1-ja
rigen geregisteerden op Texel geboren ram en
die vorig jaar door M. Witte Jr. van Sir Robert
Peel te Elerland gewonnen werd, ging In an
dere handen over. Er waren 28 mededingers
j. 21) en thans werd de heer Jb. Eelman Gs.
te Oosterend eigenaar; als hy het volgend jaar
weer winnaar is. biyft de beker zyn eigendom:
maar ook dan zal er wel -hevig om gestreden
worden.
De groote medaille van Prins Bernhard voor
de beste Inzending geregistreerde schapen
werd gewonnen door Joh. Roeper Johz. te
Oosterend.
De drie premies van 25 uitgeloofd door de
3 Tex. organisaties voor de drie beste gereg.
ramlammeren werden behaald door J. Kikkert
N*.. de Westen met stamb. nr. 0244 en met
stamb. nr. 0258 en door B. C. Lap, Zeewyk. Pr
H.-polder met stamb. nr. 9398.
De heer Kikkert behaalde dus twee van dese
3 premies, welke eerst In 1938 worden uitge
reikt, als'de rammen het eigendom blyven van
Inwoners van Texel, gehouden en gebruikt wor
den öp het eiland en op de keuring van vol
gend jaar verschynen.
Voorts werden nog 39 premies van f 10 ver
strekt. welke wy by de verdere bekroningen als
„premie” zullen aanduiden.
De le. 2e en 3e pr. bestond uit 5, 4 en
3.—.
De verdere bekroningen werden door de jury
als volgt toegekend:
Eén-jarige rammen.
1 Jb. Eelman Gz., Oosterend.
2 Jb. Eelman Dz Oosterend.
3 P. Brans Az Oost.
Berv. verm C. Keyser Sr., Den Burg; O. de
Wit, Elerland; B. C. Lap, Pr. H.-polder.
Twee-jarige rammen.
1 P. Brans Az„ Oost.
2 P. Breen. Oosterend.
3 P. Lap Kz.. den Hoorn.
E. V.: Jb. Eelman Dz., Oosterend: H. J. Key
ser Dz. „Molenhoeve” en Jb. Lap Kz„ den
Hoorn.
Oudere rammen.
1 P. Brans Az., Oost.
2 Jb. Lap Kz., den Hoorn.
3 Joh. J. Roeper Johzn., Oosterend.
E. V.: W. 8. Keyser, de Waal.
Schapen die gemiddeld 1 3/5 lam
laatst een stryd van ja en nee tusschen ver
dachte en 8. M„ waarby laatstgenoemde, omdat
hy onder eede stond, In bet voordeel was.
De verdediger. Mr. Wynne, vestigde op dit
laatste dan ook de aandacht, waarby hy zei dit
niet Juist te vinden. Hy vond het een civiele
kwestie, waarby de justitie als incasso-bureau
werd gebruikt. In tegenstelling met den offi
cier, die ƒ50 boete of 25 dagen had gevraagd,
vroeg spr. vryspraak. subsidiair een voorwaar-
deiyke lichte geldboete.
Het vonnis was tusschen beide in, n.l. ƒ20 of
10 dagen.
nricht in onae historie vordert dat
leder katholiek zijn ünlversttelt steu-
ne. Als de rijpe vrucht der katholieke
middeleeuwen geboren, behoort tot onae
emancipatie do volledige eigen UnlverM-
■i tstt.
Terwyi de jury haar omvangrijk werk ver
richtte, vroegen wy enkele deskundigen hun
oordeel over de Inzendingen.
De heer E. Covers noemde de stemming
evenals bet weer buitengewoon, niet alleen
dat de aanvoer in kwantiteit was toegenomen,
doch ook de conditie, waarin het materiaal
verkeerde gaf een duideiyk beeld van de ople
ving In het schapenfok-dlstrlct Texel.
Voor den Insider aldus de heer Covers
was het een verheugend feit, te constateeren.
dat uit de combinatie van Noord-Hollandach en
Texelsch fokmateriaal een productie te voor-
schyn komt, welke aller belangstelling trekt.
Dat het ongeregistreerde
tal afneemt, Is tevens een
Het jonge-rammenmateriaal de één-jarige
rammen gaf goede hoop voor de toekomst;
De bewoners van den polder De Wogmeer,
deels behoorend tot de gemeente Obdam, an
derdeels tot de gemeente Hensbroek, maken zich
op, om Donderdag 9 September feestelyk het
feit te herdenken, dat het meer vóór 325 jaren
werd drooggemaakt. Het leek ons niet onaar
dig toe, by deze gelegenheid eenige hoofdzaken
uit de geschiedenis van den polder te releveeren.
Blijkens de archivalia van de droogmakery
ging het initiatief hiertoe uit van Jonkheer Ja
cob van Duivenvoorde, Heer van Obdam en
Hensbroek, in verbinding met eenige andere per
sonen. Reeds de vader en grootvader van ge
noemden Jonkheer hadden reeds een tilan tot
droogmaking overwogen, doch „de diepten van
het meer en de bolligheid van diens bodem”
hadden hen weerhouden. Waarschyniyk verzocht
Jonkheer Jacob tegen het einde der 16e eeuw
toestemming tot droogmaking; immers op 15 No
vember 1596 stelde een beëedigd landmeter
Gerrit Dlrksz. de grootte van de Wogmeer vast
op 839 Hensbroeker morgens,zynde 618 en een
half, gelegen in de bannen Obdam en Hens
broek en 220 en een half morgen in de banne
Ursenv. <Thans meet de polder een belastbare
oppervlakte van ruim 665 Hectaren).
De Staten van Holland en West-Friesland ver
leenden by Octrooi van 8 November 1607 aan
Jonkheer van Duivenvoorde voomoemd met
diens helpers vergunning tot bedyklng en
drooglegging van de Wogmeer, in het Octrooi
ook Obdammermeer geheeten. De Heer van
Duivenvoorde had in zyn verzoek aan de Sta
ten meegedeeld, dat zyn adeliyk geslacht reeds
lang verscheidene oude rechten op de Wogmeer
had bezeten, b.v. het vischrecht, waarom hy
en zyn helpers het Meer, na droogmaking, In
vollen eigendom verlangden. De Staten be
willigden hierin, mits van het polderland jaar
iyks een recognltie-geld voldaan werd en wel
over het gedeelte onder de bannen Obdam en
Hensbroek drie stuivers per morgen en onder
de banne Ursem zes stuivers per morgen. De
betaling behoorde te geschieden ten kantore
Schapen die gemiddeld 1 3/5 lam hebben
geworpen met 1 ramlam. geb. voor 1 April '37.
1 B. C. Lap, Pr. H.-polder.
2 C. W. Goeman du Porto. Spang.
3 J. M. Bakker. Pr. H.-polder.
Allen met premie van f 10.
E. V.: C. W. Goeman du Porto; H. J. Key
ser Dz., Molenhoeve; Jb. Zuidewind, Kerke
plaats, allen met premie van ƒ10, en Jb. Eel
man Gz.. Ooeterend.
Schapen, die gem. minstens 13/5 lam heb
ben geworpen met 1 ramlam, geb. na 31 Maart
1937.
1 T. Bakker, Spyk met premie 10.
2 C. A. Witte, Zuid Haffel, met premie 10.
3 T. Bakker, Spyk. met premie 10.
E. V.: P. Lap Kz., den Hoorn en wed. O. y.
Heerwaarden.
Schapen met 2 ramlammeren.
1 J. Kikkert Kz., de Westen, le prijs van 25
en 2 pr. van 10.
2 H. J. Keyser Dg., Malenhoeve, met 2 pr.
van f 10.
3 B. C. Lap. Pr. H.-polder, met premie 10.
E. V.: J. Kikkert Nz.. de Westen.
D. Brans, Spang, K. Vlaming. Nieuwe Schild.
J. Roeper. Oosterend; Jb. Lap Kz., den Hoorn
<2 x) allen met premie van 10.
Schapen met 1 ooi en 1 of meer ramlamma-
ren, geb. voor 1 April 1937.
1 Jb. Lap Kzn., den Hoorn.
2 L. Koppen. Spang.
3 Jb. Lap Kz.. den Hoorn.
E. V.: Jb. Eelman Gz„ oosterend; A. Eelman.
Harkebuurt; P. C. Hin Az., Spang; Jb. Lap
Kzn.. den Hoorn en A. J. Keyser, Den Burg.
Allen met premie van 10.
Schapen met 1 ooi en 1 of meer ramlamme-
ren, geb. na 31 Maart 1937.
1 J. Kikkert KZ., de Westen.
2 Jb. Eelman. Oosterend.
3 K. Vlaming. Nleuweschild, alien met pre
mie van f 10.
E. V.: H. J. Keyser De-, Molenhoeve; K. Vla
ming, Nleuweschild; W. 8. Keyser, de Waal
(2 x) allen met premie van 10 en J. Kikken
Wz.. de Westen.
Viertallen oudere schapen.
1 Joh. Roeper Johz., Oosterend
2 Jb. Lap Kz., den Hoorn.
3 Y. Lap. den Hoorn.
E. V.: H. J. Keyser Da., Molenhoev» on T.
Bakker, Spyk.
Viertallen één-jarige schapen.
1 Jb. Lap Kz., den Hoorn.
2 T. Bakker, Spyk. den Hoorn.
3 Joh. J. Roeper Johzn., Oosterend
E. V.: P. Lap Kz., den Hoorn.
Viertallen ooilammeren.
1 C. Keyser Sr., den Burg.
2 T. Bakker, Spyk. Den Hoorn.
3 J. Kikkert Nz., den Westen.
E. V.: Jb. Lap Kz„ den Hoorn; Joh. Boênar
TrvKw i-i r- a - j
Gecommitteerde Raden van West-Frlesland en
het Noorderkwartier van 15 April 1773, welke
verhooging enorme kosten met zich zou bren
gen en ruïneering van ‘s polders financiën ten
gevolge zou kunnen hebben. Deze verhooging by
gedeelten zou namelyk zeventig jaren moeten
duren en aan den polder een goede duizend gld
per jaar moeten kosten. Verder verleende dit
Octrooi dezelfde vrydommen van belasting als
de voorgaande voor den tyd van twaalf jaren
Ongeveer eenzelfde verlenging werd nogmaals
verleend aan Baron Carel Georg op 21 Januari
1791 voor den tyd van 12 jaren, alzoo tot 1801.
Deze octrooien In de 18de eeuw bespaarden den
polder jaariyks een bedrag aan belasting gróót
ongeveer 3800.
Van de droogmaking af tot het jaar 1842
wordt de grootte van den polder steeds opgege
ven als zynde 726 morgen en 550 roeden. In
laatstgenoemd Jaar wordt dit 659 bunders. De
omslag bedroeg tusschen 1792 en 1858 gemid
deld ongeveer zeven gld. per morgen (resp. bun
der). Daarna tot 1878 ongeveer negen en een
halven gld. per bunder. In het Jaar 1918 en het
jaar 1930 werd twintig gld. geheven. Thans
(1937) is de omslag veertien gld.
De polder telde In 1840 slechts 299 bewoners,
van wie 205 tot dé gemeente Obdam en 94 tot
Hensbroek behoorden. In 1879, toen de Meer
vier watermolens bezat, werden twee daarvan
vervangen door twee stoomgemalen. Vanaf 1
Oct. 1918 worden deze etectrisch gedreven.
Hier volgen nog de namen der dykgraven van
de Wogmeer sedert het begin der vorige eeuw:
J. Haarselhorst.
J. J. Haarselhorst.
P. de Boer.
S. Zuurbier.
C. Duin Jbzn.
K. Smal.
1936heden W. P Oudejans.
Zooals uit het voorgaande biykt is het de
Wogmeer niet altyd beter gezegd: by na
nooit naar den vleeze gegaan. Niettemin
brengen wy hulde aan de nagedachtenis van
hen. die het initiatief namen tot droogmaking
in een tyd, toen zulks zooveel moeliyker was dan
thans. Nu de Wogmeer den moeliyken tyden.
die achter ons liggen, Is te boven gekomen, wil
len we hopen, dat betere dan de voorbije tyden
voor den polder in het verschiet zullen liggen.
dlgheden. Door de betere vooruitzichten wordt
er beter op het vee gepast en geeft men den
lammeren byvoeding. hetgeen Is toe te jui
chen.
De heer J. syp was nog korter; „het is nog
nimmer zoo geweest" zei hy; de kwaliteit is
best; de pryzen zyn goed en er is een buiten
gewoon groote belangstelling.
Het
het
advocaten, dat cliënten had te verdedigen, ter-
wyi ook de reclasseering bar veel werk te ver
richten had.
De eerste die terecht stond was geen geluks
vogel. Het was een zekere Jan R. uit Nibblx-
woud, die onlangs door den politierechter we
gens mishandeling van P. Duyf by verstek tot
15 of 10 dagen was veroordeeld en die nu te
gen dit vonnis in verzet kwam. De achtergrond
van het zaakje bleek al heel spoedig een poli
tieke te zyn. De mishandelde had zich schuldig
gemaakt aan het afscheuren van een NB.B-
verkiezlngsplaat en daarover was Jan R., die
biykbaar N S.B.-sympathieën had, zoo verbolgen
geworden, dat hy zyn, huls uit stoof en Duyf
een draai om z'n ooren gaf, zoodat die stond te
suizebollen.
De verdachte, die Juridisch werd bygestaan
door Mr. van Leeuwen, bleek niet veel schuld
besef te hebben en het nogal gewoon te vinden,
dat hy als rechter was opgetreden in een land,
hetwelk Mr. Ledeboer gaarne een rechtsstaat
noemt. Overigens vond hy het nogal verschrik-
keiyk veroordeeld te worden wegens het mls-
dryf mishandeling, terwyi de klap volgens, hem
maar een lichte oorvyg was geweest.
De officier constateerde een groot gebrek aan
schuldbesef, zoodat hy reden' meende te hebben
een hoogere straf te vragen dan reeds was op
gelegd. vooral, om te voorkomen, d,at verdachte
zich nóg eens aan mishandeling of iets derge-
lijks zou schuldig maken. Zoo had dit verzet
den goeden kant, dat men verdachte tegen zich
zelf kon beschermen en hem voor éen' nieuwe
strafzaak kon behoeden. Mr. v. d. Peen de Lille
elschte daarom 25 boete of 15 dagen.
Verdachte begon nu uit een ander en ge
dweeër vaatje te tappen, hetgeen de heeren
achter de groene tafel vergenoegd deed glim
lachen.
Mr. van Leeuwen, de verdediger, vond het
gepleegde feit geen mishandeling, terwyi hy het
voor verdachte een verschrikking vond, dat die
nu geen blanco strafregister meer sou hebben
en ten eeuwigen dage een veroordeellng wegens
misdrijf op zyn naam zou hebben staan.
Pleiter vroeg den rechter verdachte daarom
ntet te veroordealenl
pe officier, die Yepllceerde, vond" ‘dat geen
mltlef tot vryspraak en ook de recMter oordeel
de aldus. Die legde er zelfs nog een schepje
boven op. Het duldeiyk doorschemeren, dat er
achter het een en ander politieke gebbetjes za
ten en veroordeelde Jan R.. na vernietiging van
het oude vonnis, opnieuw tot 15 of 10 dagen,
plus 1 maand gevangenisstraf loorwaardelijk
met een proeftyd van maar liefst drie Jaar.
Verdachte, die nu wel spyt zal hebben van
zijn verzet, zou er nog eens over nadenken, al
vorens te zeggen, dat hy niet in hooger beroep
gaat.
waarts" Vlaardingen, dlr. Ph. Jordaans werd
genoteerd 328 p. 2e pr.
Na de pauze volgde ’s avonds om acht uur
tegenover een belangstellend en prettig ge
stemd publiek de bekroning van Schevenings
Gemengd Koor, dlr. W v. d. Meer, 302 p., 2e
pr. en Thalia”, Hoogkarspel. dlr. B. Roemer,
juiste toonhoogte en muzikale voordracht. 324
p. 2e pr.
Ten slotte een met enthousiasme begroete
strijd In de eefe afd. Fanfare tusschen „Con
cordia” Hoogkarspel, dir. B. Roemer 343 p., le
pr. en „Excelsior” Warder, dlr. A. Kaag. 336 p
le pr.. die belde zich in hun hooge afdeellng
handhaafden. Voor de vele muziekmtnnenden
een mooie dag.
zen van 25. Spr. hoopt dat die drie premies
uitgekeerd kunnen worden en dag ook de be
langstelling van buiten grooter zal worden; dan
Is spr. er van overtuigd, dat de/e fokveedag
zal slagen.
Burgemeester Kamp zal niet over de Groene
Plaats gaan loopen met een gezicht, of hy iéts
van schapen en rammen afweet, doch slechts
de hoop uitspreken, dat de rubriek niet-gere-
glstreerde schapen, die nu nog een 44 num
mers omvat, geheel uit den catalogus zal mogen
verdwynen. Spr. herinnerde aan den geslaag
den aanval, dien *t gemeentebestuur van Texel
met de besturen der organisaties op het z.g.
Schapenpotje heeft moeten doen, waarmee nog
juist bytjjds voor de betere tyd- aanbrak
de bult werd binnengehaald; hy hoopte, dat
het nooit meer noodig zou zyn, <Ut een Texel-
sche burgemeester een aanval op het Schapen
potje behoefde te doen.
De heer E. Govers bracht namens de H. M.
v. L. hulde aan de organisatoren van dezen
fokveedag.
By de ramlammeren was door den groo-
ten aanVoer nogal wat materiaal, dat meer
voor verkoop dan voor expositie geschikt was;
vele koopers wierpen zich in eerste instantie
dan ook op het betere materiaal, waarby prij
zen van 100 en Iets daar beneden veelvuldig
gemaakt werden.
Er waren koopers uit Groningen. Friesland,
Zuld-Holland en zeeland, terwyl er ook een ge
zelschap uit Frankrijk was. dat het vorig voor
jaar onverrichter zake naar huis was gegaan,
doch thans in de concurrentie van het goede
materiaal aardig meedeed.
De minimum-gestelde exportpry zen bleken
thans by hun bod in 't geheel geen bezwaar
op te leveren.
De pryzen waren hooger dan vorig jaar en
over het algemeen In overeenstemming met de
algemeene conjunctuurverbetering.
T. a. v. de woiprijzen sefde de heer Govets
nog, dat door de goede stemming, welke vanuit
Australië in het begin van hst wolseizoen naar
Europa overwaait, over het algemeen In West-
Europa een levendige vraag bestaat naar de
middelfyne wollen; In Noord-Holland werd
reeds f 125 per K.G. geboden en over het al
gemeen bestaat er m
verkoopen en hebben
om de Londenschj-vé
te wachten.
Ir. de Vries, Ryksveeteelt-consulent was niet
zoo uitvoerig als de heer Govers, doch gaf ook
als zyn meentng te kennen, dat de algemeene
Indruk van dezen fokveedag zeer gunstig ia;
in dienst was) ten onrechte gebruikte, de
a de Wild te Alkmaar een electrlsche boen-
line ter waarde van f 145 hebben laten
De „Groene Plaats" biedt in de morgenuren
op dezen fokveedag steeds een Interessanten
aanblik, als uit de vele nauwe en bochtige
straatjes van het typisch gebouwde elland-
stadje Den Burg de paard-en-wagens komen
aanrollen met hun wollige vracht, uit alle hoe
ken van het eiland afkomstig.
Tusschen de Texelaars bewegen zich nog vele
vreemdelingen, vacantlegangers, die luisteren
naar het gemengde koor van de honderden
schapen op het marktplein.
Om 8 uur moesten alle dieren aangevoerd wor-
- Vvwewa» vsnss gvs v510vt wtuv o*,zsac»>z^aa vsa saw
Even later gaat de omroeper met zyn bel
over het marktplein, om de Jury-leden en ge-
noodlgden by elkaar te bellen voor de officieels
onening in de Oranjeboom.
Hierby waren het voltallig college van B. en
W de gemeentesecretaris, alsook ir. L.
Vries, Ryksveeteelt-consulent en de heer
Govers namens het hoofdbestuur van H M
L. aanwezig. De heer Alb. Keyzer, voorzitter
van de afd. Texel van de H. M. v. L. sprak eep
kort woord.
Het vorig jaar heeft hy de hoop uitgespro
ken. dat 1937 een gunstig jaar mocht worden
voor de schapenfokkerij en het verheugt hem
thans te kunnen zeggen, dat de fokkers over
de resultaten tevreden kunnen zyn. De belang
stelling voor dezen fokveedag van fokkerszyde
Is zeer groot; op de eerste plaats is dit te
danken aan het groot aantal nieuwe leden van
het Texels Schapenstamboek; spr. hoopt, dat
dit aantal ook in hët vervolg sterk mag toe
nemen. hetgeen van belang is voor de schapen-
fokkery.
Zeer vereerd aldus spr. zyn we met
de groote medaille van Z. K. H. Prins Bernhard
waarom evenals om den Teso-wisselbeker
hard gestreden zal worden. Dank brengt spr.
aan de Texelsche organisaties voor dg geldpry-
van den Rentmeester-Generaal van Kennemer-
land en West-Friesland.
De bedykers zullen gedurende 16 Jaren na
droogmaking vrydom van verscheidene belas
tingen op onroerende goederen genieten, alsmede
18 Jaren vrydom van belasting op hoornvee en
veldgewassen. Tijdens het dykjaar wordt vrij
stelling verleend van bieraccyns voor het bier,
dat door de arbeiders aan den dyk zal worden
gebruikt. Verzoekers moeten binnen drie jaar
met de droogmaking gereed zyn.
(Het octrooi werd geteekend door den beken
den raadpensionaris Johan van Oldenbame-
veld).
De drooglegging kwam tot stand in 1612 en
werd spoedig daarna in kaart gebracht. Het
onderschrift der kaart luidt:
,,’t Octrooi om de Wogmeer te bedyken Is
verleend op den Ssten November Anno 1807; en
tot droog land gemaakt zynde, bevonden groot
te zyn 726 morgen 550 roeden contribuabel
land.”
In de lengte-richting (NoordoostZuidwest)
liepen de Middelweg en de Ooster- en Wester-
tochtsloot. Rechthoekig op den Middelweg ston
den de Verlaatsweg en de Kwakelweg, alsmede
de Pronksloot, de Dwarsskxit en de Zulder-
dwarssloot. Vier watermolens en het polderhuis
stonden in het Zuiswesteiyk deel van den pol
der. De verkaveling en de toewyzing der percee
len onder de droogmakers zyn duidelyk aange
geven, evenals het Wapen van de Wogmeer:
twee hazen ópstaande tegen een korenbos, welk
wapen thans nog te zien is op de ruit boven de
deur van de herberg van den heer Homan.
In het jaar 1675 liep de geheele polder onder
water tengevolge van de doorbraak van den
acedyk. Dit feit heeft zeer langen tyd een nood-
lottigen invloed geoefend op het welvaartspeil
In den polder, zooals biykt o m. uit een octrooi
van de Staten van Holl. en W -Friesland in dato
14 Juni 1747. Willem, baron van Wassenaar,
Obdam, Hensbroek, enz., voornaamste ingeland
van den polder, had, in verbinding met andere
ingelanden, zyn nood geklaagd by de Staten. In
zyn verzoek vermeldt hy, dat na het onderloo-
pen van de meer in 1675 het land ruim ander
half jaar onder het zoute water had gestaan,
waardoor het zeer In vruchtbaarheid was afge
nomen; dat bovendien een der watermolens
was verbrand; dat men ongeveer een zesde deel
met riet had laten begroeien, omdat dit ge
deelte voor andere doeleinden niet geschikt
By een opzichter van een woningbouwveree-
ntglng te Amsterdam vervoegde zich Maan
dagavond een man, afkomstig uit Bergen, die
een sleutel van een leegstaande woning ver
zocht omdeze te bezichtigen. Na een uur kwa
men bewoners van hetzelfde blok by den op
zichter informeeren of deze een étage ver
huurd had.
Immers het leek hun vreemd dat in het late
avonduur een volledige huisinventarls was bin
nengebracht. Het bleek dat de man met een
vrachtauto met meubelen uit Bergen was ge
komen. Hy had zonder verdere toestemming de
woning betrokken. De opzichter riep nu de
hulp van de politie in, die den man gelastte
met zyn meubelen de woning te verlaten.
I. K.
Des
Opnieuw weerklonken Zondagmiddag en
-avond heldere fanfare- en harmonleklanken
op de grens van Amsterdam West en Zuid.
De marschwedstryd van twaalf uur werd door
de jury beloond als volgt: .Juliana” (Jeugd-
corps) ’s Gravenhage en .Kunst na Arbeid”
Grootebroek 52)4 p. 2e pr.; .Kunst na Arbeid”
Bennebroek 54 p. le pr.> „Kunst na Arbeid”
Hoorn 58J4 p. le pr. Prachtig weder, groote
belangstelling..
Het concours verdeeld in middag- en avond-
wedstryd, was ook verder grootendeels in han
den van fanfare- en harmonlekorpeen. Vooraf
ging nog le afd. Mandolineclub „Sempre Vivo”.
Zaandam, dlr. L. Kat. De stereotiepe behaag-
lykheld dezer tokkelklanken is niet byster ge
schikt tot weergeven van muzikaal verbeel
dingsleven; toch kwam de club met aangenaam
timbre, zuiver spel en goedgekozen tempi op
295 p., 2e pr.
In de 2e afd. Fanfare volgde „Concordia”
Abbekerk, dir. B. Koolhaas Jr„ 328 p. 2e pr.
Dan in le afd. „Willen is Kunnen”, Groote
broek, dir. P. Ham, 292 p. 3e pr.; Juliana” Den
Haag, dlr. G. F. Jouvenaar, 307 p., 2e pr. „Kunst
na Arbeid” Bennebroek, dlr. A. O. Jutjens, 315
p. 2e pr.; „Kunst na Arbeid”, Grootebroek. dlr.
A. Kaag, 333 p., 2e pr. Deze stygende lyn voer
de ons in de eere afd. „Winkel s Harmonie", dir
P. Pranger. Deze toonde zich wederom ’n ge
ducht stryder in den .King”. Fjjngekoeen scha-
keeringen. soli en tutti (fluit, clarinet) in
schoone onderlinge verhouding, parelende figu
ren. In l’Arléslenne kregen met alle dissonan
ten de juiste toonhoogte (eerste deel). Maar
toch met welverdiend succes 342 p. le pr.
De wedkamp werd spannender: Super afd.
Harmonie. Hier vonden wy ^J. O. Z.” (Jurgens
Ollefabrleken Zwyndrecht) dlr. Joh. Bonte.
Rustige, beheerschende leiding. Met sonore
klanken de Oberon” en „Ricnzle”-ouverture.
degeiyk samenspel, zuiver en beschaafd, hield
dit corps de eer rijner voorname standing op.,
350 p., le pr.
De belangstelling voor deze hooge afdeellng
steeg met groote verwachting die met be
schaamd werd. Het gold het- optreden van
„Kunst na Arbeid”, Hoorn, onder Gerard H
ons een prachtuitvoering bood
koor en dirigent
in de gematlgd-
Coates, arr. Wtl-
Rhapsodie” van
