ONS BLAD
Het Prinselijk Gezin
De Russische nota
De anti-Japansche stemming
te Hongkong
n
il-
1
I
I
B
H
B
B
s
ter»,
heden
Het
H
1/
nieuws van
OPSTAND IN PARAGUAY
Mededeeling
de
over
a. s.
blijde gebeurtenis
De strijd in Asturië
TE
DE BAROMETER
Mijngas-explosie
in Italië
Het bezoek van
Mussolini
JOH. LAUWERS
rATGLOP 3
ALKMAAR
ENKELSTUKKEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
WEER EEN BEROOVING
GRONINGEN
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
JAARGANG
DERTIGSTE
Japanners trekken
Sjanst binnen
at
t
ir
•n
Dr. J.
Geen kostbare geschenken
r
1
1
4
Britsche oorlogsschepen
naar Valencia
Franco geeft Britsche
schepen vrij
--
Een waarschuwing van
Moskou
Deensche regeering eischt
schadeloosstelling
Sovjets nemen Japansche
schepen in beslag
Dader wist zich met tasch met
geld uit de voeten te maken
Engelsch-Amerikaansche
besprekingen
PRINS TSJITSJIBOE TE
FRIEDRICHSHAFEN
DIT NUMMER BESTAAT UIT
8 BLADZIJDEN
li
ri
ll*
le
H
ii
H
Japan bedreigd met
blokkade
Ten Oosten van Sjanghai wordt
het Japansche offensief krachtig
voortgezet
WOENSDAG 8 SEPTEMBER 1937
No. 289
H
Hevige gevechten ten westen
van Peiping
Regeeringstroepen en opstande
lingen raken slaags
ADVERTENTIEPRIJZEN I
Per lossen regel 20 a, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek Telefoonnummer 4330
V
Naar Soestdyk terug
Het Prinselijk Paar
Italië zal waarschynlyk toch
aan de conferentie
deelnemen
I
3
Negentien arbeiders bedolven,
van wie negen gedood
T
□nrF» am*
1
4
^voerartikelen vervoeren,
regeerlngen
waarbij
Neren dooden bü müngasontploffing in ItaM.
Franco geeft Britsche schepen vrij.
Nieuwe opstand in Paraguay uitgebroken.
Mevr. Bather de Boervan Rijk overleden.
i
gen. die tot in de
ft
le
it
t-
it
r
5
5
ff*
L
t
l
Stand op Woensdag 1» uur vm.: JOJ
Vorige stand: 704
r
waar-
Zee-
BUENO8 AIRES, 7 Sept. (Havas) Vol
gens berichten uit Asuncion is daar heden
morgen een opstand uitgebroken. De rebellen
zouden meester zijn van den toestand.
U
1
I.
Volgens berichten uit Korea zijn weer acht
Japansche vlsschersvaartuigen door Sovjet-Rus-
slsche booten in beslag genomen.
Italië
op
OFFICIEELS MEDEDEELING OVER DE A.S.
BLIJDE GEBEURTENIS IN HET PRINSELIJK
GEZIN
Te Hongkong heerscht een sterke antl-Japan-
sche stemming.
Belgische parlement in buitengewone zitting
bi;een.
de
Is
ng
K.
je
in
Ige
Majoor Jara, de leider van den opstand,
heeft verklaard, dat een nieuwe regeering
is gevormd. Zü bestaat uit een militair drie
manschap, gevormd door de kolonels Fran
co, Smith en Juan Ayala.
Te Llanes hebben
ring de geestelijken
i
i
i
I
i
■1
n
>r
,e
Ik een offl-
nrden gepu-
:t Mussolini
or minister
It
JI
in
Ik
iet
an
en
an
X3
IC-
u-
fto
lat
iet
op
en.
;en
len
122
Op
aJ.
ti
lls
»n
>e-
>a-
in
ten
en
it-
ins
?n,
1O£
ite
11-
sr-
ele
ion
l«re
fe
at
en
en
!T~
eci
•le
it
an
JT-
JS-
at,
re
en
re
in
of
ÏT-
de
’t
iks
re-
il-
ch
nd
mt
lur
rze
ir.
de
iht
4-
Naar Havas meldt zijn twee vrachtschepen
der Spaansche regeering, de Aldecoa en de An
tonio de Satrustegui. die vanmorgen om zeven
uur uit Algiers naar Valencia vertrokken waren
tegen twee uur vanmiddag gestrand olj
Cherchel. De bemanningen verklaarden, dat at)
achtervolgd waren door den rechtschen kruiser
.Canaria*.
GIBRALTAR, 7 Sept. (Reuter) De Britsche
torpedojager Yanoc is naar Valencia vertrokken
Men gelooft, dat hij morgen door de Hasty,
eveneens een Britschen torpedojager, gevolgd
zal worden.
FRIEDRICHSHAFEN, 7 Sept. (D NB.) Prins
Tsjitsjiboe Is vanmiddag hier aangekomen. HU
heeft In gezelschap van dr. Eckener het in aan
bouw zUnde luchtschip L. Z. 130 bezichtigd en is
daarna naar Düsseldorf vertrokken, waar hü een
bezoek aan de tentoonstelling JBchaffendes
Volk'’ zal brengen.
Met veel vertoon werd aan den vooravond
van den partijdag te Neurenberg de
Anti-Kamintern-tentapnstelling geopend
de aanhangers der regee-
en de leden van families,
die als verdacht beschouwd werden, ter dood
gebracht. Toen de rechtschen de stad binnen
trokken vonden zü op een punt tientallen lüken
van slachtoffers, die nog niet begraven waren.
NabU Cerro del Aguila, ten N W van Madrid
hebben de troepen van Franco de regeeringz-
troepen aangevallen, doch z(j stieten op Krach-
tigen tegenstand, die hen noopte, naar bun uit
gangsstellingen terug te keerën. Ook in den sec
tor van Avila hebben de rechtschen een aanval
gedaan om te trachten den ring om Las Novas
del Marques te breken. Deze poging mislukte
eveneens.
Uit Perpignan wordt gemeld, dat een hon
derdtal uit Catalonië afkomstige Spanjaarden op
Fransch grondgebied is aangekomen. ZU hebben
verzocht, in het leger van Franco te mogen
dienen. Een tiental heeft vergunning gekregen
in Frankrijk te blUven, In een ver van de grens
gelegen departement
SANTANDER. 7 Sept. (Havas) Door do
bezetting van Uanes zijn de troepen van
Franco thans meester van een tiental we-
provincie Asturië loopen.
Het Chlneesche nieuwsagentschap „Central
News” meldt, dat Chlneesche jachtvliegtuigen
vanochtend vijf Japansche bommenwerpers, die
vergezeld waren door vier Jagers, hebben ver
jaagd.
De Japansche vliegtuigen wilden Kwan Teh,
aan de grens der provincies Ngan Hoei en
Kiang Doe bombardeeren. Twee Japansche
bommenwerpers werden omlaag geschoten.
Volgens onbevestigde berichten zouden de Ja
panners ook het eiland Hainan bezet hebben.
De Japanners melden, dat hun oorlogsschepen
de forten Tsjekosan en Pauan aan den mond
van de parelrivier, ten Westen van Hongkong,
beschoten hebben.
I
Uit Tientsin wordt gemeld, dat het Japan-
sche geschut den Chlneeschen gepantserden
trein te Mantsjang aan de lijn TientsinPoekau
heeft gebombardeerd.
Het algemeene offensief, dat de Japansche
strijdkrachten gistermorgen tegen de Chlnee
sche troepen aan het oostelUk front van
Sjanghai hebben ingezet, heeft een voor de
Japanners gunstig verloop. De Japansche troe
pen staan thans op nog geen kilometer afstand
van de unlversiteit van Sjanghai. De Japan
sche strijdkrachten vallen de Chlneesche troe
pen vanuit het Noorden en het Zuiden aan, d.
w. z. vanuit Woesoeng en Jangtsepoe. De sa
menvoeging der belde deelen van deze strUd
krachten is nog slechts een kwestie van uren.
De ambassadeur is er eveneens van in kennis
gesteld, dat vier Britsche onderdanen, die lid
waren van de internationale brigade en on
langs door de troepen van Franco gevangen
waren genomen, binnenkort In vrUheld zullen
worden gesteld.
De minister van Bulteniandsche Zaken in
Denemarken deelt mede, dat de Deensche ge
zant te Lissabon gisteren bU den vertegenwoor
diger van Franco heeft geprotesteerd tegen het
bombardement van het 'Deensche as. Edith op
12 Aug. JJ„ waardoor dit schip verloren is ge
gaan. De Deensche regeering zal schadeloos
stelling eischen voor de verliezen, die Deensche
belangen hebben geleden.
Nadat de vorige week een bewoner van
de Leeuwarderstraat te Groningen, nadat
hU op het hoofdpostkantoor geld had ont
vangen. op weg daar vandaan was beroofd
de dader Is Intusschen nog niet gevon
den werd Dinsdagmiddag een dergelUk
brutaal stukje uitgehaald bU het hulppost-
kantoor in de Steentilstraat.
TOKIO, 7 Sept. (Domei). De correspon
dent van de Asahi Sjimboen te Hongkong
meldt, dat de anti-Japansche stemming on
der de Chlneesche bevolking toeneemt in
verband met de blokkade der Chlneesche
kust door de Japansche oorlogsschepen en
de bombardementen door de Japanners van
Chlneesche strategische punten en de pro
vincie Kanton.
De Engelschen schUnen evenwel te aarzelen,
aan dit verzoek gevolg te geven, verklarend,
dat zU zeer groote belangen In de Middelland-
sche Zee hebben.
De Amerikaansche vlootautorlteiten hebben
hierop geantwoord, dat de Britsche belangen in
de Mlddellandsche Zee beter zouden worden
gediend door snelle eenheden dan door kruisers
Deze schepen zouden het Britsche prestige In
het Verre Oosten verhoogen en een heilzame
waarschuwing vormen aan het adres van even-
tueele aanvallers.
De Engelsch-Amerikaansche vertegenwoordi
gers hebben eveneens officieus een plan be
sproken tot het instellen van een blokkade
tegen Japan, Indien dit land eigenmachtig zou
gaan optreden en Engelsche of Amerikaansche
vrachtschepen zou gaan bult maken in volle
zee.
De vlootautorlteiten wUzen er op, dat een
blokkade gemakkelUker zou zUn uit te voeren
tegen Japan dan tegen Italië, daar de Jtpm-
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Nader wordt door Havas bericht, dat de troe
pen van de hoofdstad majoor Martinich met
steun der oud-strUders van zUn commando heb
ben ontheven. ZU eischen den terugkeer van
kolonel Franco, den oud-president en willen, dat
deze met de kolonels Ayala en Smith een mili
tair driemanschap zal vormen. Oorlogsschepen
steunen de opstandige beweging, die geleid
wordt door majoor Jara. Het ministerie van Ma
rine en een regiment cavalerie bereiden zich
voor op het bieden van tegenstand.
Intusschen zUn in de bultenwUken van Asun
cion aanhangers van Franco en geregelde troe
pen met elkaar slaags geraakt, waarbU verschei
dene schoten zUn gewisseld.
De bokd van Japansche zeelieden heeft van
morgen in een buitengewone vergadering be
sloten uit de Internationale Transport Federa
tie te treden.
Men meent te weten, dat dit besluit een ge
volg is van den huldigen toestand in Japan in
verband met het ChlneeschJapansche con
flict. die het voor de Japansche zeeliedenbonden
moeilUk maakt, met de Internationale Transport
Federatie normale betrekkingen te onderhou
den.
Het besluit is telegrafisch ter kennis gebracht
van het hoofdbestuur der I.T.F. te Amsterdam.
Deensche regeering eischt schadelooss
voor bombardement van het „EdHh”.
Italië zal, ondanks de Russische noU,
schUnlUk toch aan de Mlddellandsche
conferentie deelnemen.
Naar Reuter meldt, spelen zich op 50 K.M
ten Westen van Peiping verwoede gevechten af.
Gesteund door het vuur van de zware artille
rie en de luchtmacht, hebben de Japanners een
aanval gedaan op de Chlneesche divisies, die
zich boven in de bergen verschanst hebben.
De Chineezen verklaren, dat zü in den nacht
met goed gevolg een tegenaanval hebben onder
nomen, waardoor de Japanners met zware ver
liezen moesten terugtrekken. De Japanners ge
ven trouwens toe, dat hun verliezen aanzlenlük
zUn.
Het front in Noord-Chlna strekt zich thans uit
over een afstand van tneer dan 350 KM. van
Masjang, ten zuiden van Tientsin, tot Jangkau,
in het N.-O. van Sjansi.
POLA, 7 Sept. (Stefani.) Hedenmorgen
zUn ten gevolge van een mUngasontploffing
in'een schacht van de steenkolenmUn Arsa
negentien arbeiders bedolven. Negen hun
ner zUn, ondanks de onmlddellUk in het
werk gestelde reddingspogingen, omgeko
men, ten gevolge van bekomen brandwon
den of door verstikking. De ontploffing
deed zich voor na de explosie van een elec-
trlsch ontstoken mUn.
LONDEN, 7 Sept. (Havas) De Britsche am
bassadeur te Hentlaye heeft bericht ontvangen
van de rechtsche autoriteiten, dat dezen voor
nemens zUn de Molton en de Candlestoo
Castle, twee der schepen, die zU opgebracht
hebben en sedert eenlge weken vasthielden, vrU
te geven.
Prinses Juliana en Prins Bemhard zUn heden
per auto van het Loo naar het paleis te Soest
dyk teruggekeerd.
De Staatscourant van heden zal een offieieele mededeeling bevatten,
waarin de behandelende geneesheeren van H. K. H. Prinses Juliana met
groote voldoening vaststellen, dat de blijde verwachting nog ongeveer
vier en een halve maand zal duren en een geheel normaal verloop heeft.
De gezondheidstoestand van H. K. H. geeft in alle opzichten reden tot
volkomen tevredenheid.
De mededeeling is onderteekend door Dr. C. L. de Jongh en
de Groot.
sche schepen, welke l'JLZ
de twee groote vlootbAses Singapore en Panama
moeten passeeren.
De Engelsch-Amêrikaansche vlootautorlteiten
hebben tegenover president Roosevelt verklaard,
dat een blokkade door Singapore en Panama
de kracht van Japan in vier maanden zou bre
ken. terwUl zU er bovendien op wezen, dat een
dergelUke blokkade wellicht zou kunnen worden
toegepast krachtens artikel 16 van het Volken-
bondspact.
In dit verband dient er tenslotte nog op te
worden gewezen, dat deze besprekingen de Ver-
eenigde Staten geenszins binden en dat de over-
groote meerderheid van het Amerikaansche
volk tegen oorlog is.
In verband met geruchten omtrent plannen, welke reeds thans zouden bestaan
tot het aanbieden van geschenken naar aanleiding van de te verwachten blUde
gebeurtenis In het prinselük gezin, verzoekt men ons mede te deelen, dat, hoezeer
ook ieder blük van belangstelling en medeleven in dezen zal worden gewaardeerd,
het op prUs zal worden gesteld, indien niet opnieuw een beroep woidt gedaan op
de burgerU tot het beschikbaar stellen van gelden voor het aanbieden van kost
bare geschenken in grooter of kleiner verband. Met groote dankbaarheid terug
denkende aan de vele prachtige en waardevolle geschenken, welke ter gelegenheid
van het huwelUk werden aangeboden, meent het prlnselUk paar, in navolging
van den bereids door H.M. de Koningin kenbaar gemaakten wensch in verband
met de herdenking van Haar aanstaande regeerlngsjubileum, het verzoek te
moeten doen met betrekking tot bovenvermelde heugHjke gebeurtenis, zooveel
mogelUk eenzelfde gedragslUn te volgen.
De correspondent meldt verder, dat in ver
band met de verergering van den toestand alle
Japansche vrouwen en kinderen geëvacueerd
zullen worden. Wat de mannelUke Japansche
ingezetenen betreft, deze zullen vereenigd wor
den op vUf daartoe aangewezen plaatsen. De
correspondent vreest, dat het noodig zal wor
den, alle Japanner» uit Hongkong te evacuee-
ren.
De kwestie van de blokkade der Chlneesche
kusten is te Londen grondig bestudeerd, en de
Britsche regeering heeft thans de overtuiging,
dat de Japansche regeering niet van plan Is
de Britsche scheepvaart iets in den weg te
leggen. Men vertrouwt dan ook, dat zich geen
enkel incident zal voordoen, waarbU de Brit-
sche scheepvaart betrokken is. evenmin als
kwesties, welke een gevolg zUn van den hoogst
aanvechtbaren juridischen grondslag der blok
kade.
De Japanners zUn Sjansi binnengetrokken.
ZU hebben Tientsin, dat halverwege Kalgan—
Tatoeng ligt, bezet.
De Japansche marine-autoriteiten deelen me
de, dat de luchtmacht vanmorgen een aanval
heeft gedaan op tien Chlneesche Curtis-Hawk-
toestellen bü Soetejau. Drie Chlneesche toestel
len werden neergeschoten, een vierde werd tot
landen gedwongen. De Japansche hiehUmcht
is vandaag in voile actie gekomen. VUfmaal is
een aanval op de Chlneesche stellingen rondom
Sjanghai gedaan. Ook de stellingen langs den
spoorweg Nanking—Sjanghai zUn onder vuur
genomen. Verder waren de aanvallen gericht
op de stellingen bU de renbaan, te Poetoeng en
het N\x>rd-Westen van Sjanghai. De Japan
sche artillerie steunde de luchtmacht.
De Engelsch-Amerikaansche besprekingen
blyken, naar Havas meldt, verder te gaan dan
de kwestie van de ontruiming van Shanghai
door Japan en China en schUnen thans ook
betrekking te hebben op de samenwerking van
beide naties, indien Japan de Amerikaansche
en Britsche handelsschepen zou bedreigen.
Bedoelde besprekingen zUn volkomen offi
cieus, doch uit offlcieele bron wordt vernomen,
dat de Ver. Staten Engeland zouden hebben
Verzocht, minstens zes kruisers van de Mid-
dellandsche Zee naar het Verre Oosten
zenden.
L
BERLIJN, 7 Sept (Havas) Mussolini, die
op 25 September te München zal aankomen, zal
een dag in de „hoofdstad der natlonaal-socialis-
tlsche beweging" doorbrengen om uiting te geve»
aan de overeenstemming in begrip en gedacht^,
die er bestaat tusschen fascisme en nationaal-
socialisme.
In gezelschap van rUkskanseller Hitler zal
de Duce een bezoek brengen aan de groote ma
noeuvres te land, te water en in de lucht, die
in Mecklenburg en Pommeren worden gehouden?
Vervolgens zullen te BerlUn politieke bespre
kingen worden gehouden, afgewisseld door
groote ontvangsten.
Op 28 September zal waarschünlUl
cieel communiqué over het bezoek wp
bliceerd. Den volgenden dag vertrok,
naar Italië. HU zal op zUn reis pot
Clano vergezeld worden.
4^-
De Engelsche landingstroepen houden voortdurend oefeningen,
■gasmaskers gebruik wordt gemaakt
De echtgenoote van een dokter, mevrouw R
Brandsma, wonende te Groningen, had aan het
hoofdpostkantoor f 145 aan papiergeld ont
vangen. ZU had graag klein geld, doch aange
zien men haar dit niet kon verstrekken, begaf
zU zich naar het hulppostkantoor. ZU plaMste
haar fiets bü de brievenbus en hing de bood-
schappentasch met de f 145 aan het stuur. Ter-
wül zü zich bukte om haar rijwiel op slot te
zetten, hoorde zü plotseling een gil. Toen zü
opkeek om te zien wat er te doen was. greep
een man haar tasch van de fiets, sprong op
een ander rüwiel en ging er met het geld van
door.
Ook deze dader wist te ontkomen en is tot
nu toe nog niet door de politie gepakt.
Mochten de regeerlngen van Italië en
Duitschland evenwel besluiten, niet op deze
conferentie te verschünen. dan. zoo meldt Reu
ter uit Londen, zal de Britsche regeering. naar
verluidt, de bijeenkomst van de Mlddellandsche
Zee-conferentie toch doorzetten.
Welingelichte kringen te Moskou beschouwen
de Sovjet-nota aan Italië niet slechts als een
protest, doch tevens als een waarschuwing en
als de eerste schrede naar verdere actie, voor
het geval deze waarschuwing niet ter harte
mocht worden genomen.
De heer- M. J. v. Schreven benoemd tot consul-
generaal te Berlijn.
Mededeeling van den handel over de verlaging
van den margarine-prijs.
O O
BUREAUX: HOF 6, MXJAAMl
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS i
Per kwartaal voor Alkmaar. (2
if oor buiten Alkmaar 2 f 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaamestad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
PARIJS, 7 Sept. (Havas) In Fransche
diplomatieke kringen verheelt men niet, dat
de Russische nota aan Italië te Parüs veel
sensatie en verwondering gewekt heeft.
Men legt er den nadruk op, dat de Rus
sische stap wend gedaan juist op dyn dag,
waarop Engeland en Frankrijk de uitnoodi-
glngen voor de Mlddellandsche Zee-confe
rentie in zee zonden.
Parüs was niet door Moskou gewaarschuwd.
Toen Delbos gisteravond den Russischen zaak
gelastigde heeft ontvangen, heeft deze geen en
kele toespeling^gemaakt op de demarche, die
eenige uren tevoren door zUn collega te Rome
gedaan was.
Ook de Fransche zaakgelastigde te Moskou
is niet op de hoogte gesteld, toen hü de ult-
noodiglng voor de conferentie kwam overhan
digen. De Fransche zaakgelastigde te Rome.
Blondel. heeft Parijs van de zaak in kennis moe
ten stellen: hü was ingelicht door minister
Ciano, toen hü de uitnoodlging aan Italië over
handigde.
laten doorschemeren, dat de nota een pünlüke
situatie had geschapen, die wellicht invloed zou
kunnen uitoefenen op de houding der Italiaan-
sche regeering ten aanzien van de uitnoodlging.
doch de minister heeft niets gezegd, dat een
weigering zou kunnen doen verwachten.
Reuter meent te weten, dat Italië ondanks
de Sovjet-Russische nota niet zal weigeren
deel te nemen aan de conferentie Inzake de
Mlddellandsche Zee.
Politieke kringen zeggen, dat de nota
werd afgedaan met de categorische weige
ring van Italië om op het protest in te
gaan.
Dinsdagavond om half twaalf is
mevrouw Esther de Boervan
Rijk in den ouderdom van ruim 84
jaar in haar woning aan het Oost-
einde te Amsterdam, na een ziek
bed van enkele weken, zacht en
kalm overleden.
i
van
tan
