ONS BLAD
De Russische nota
Het Prinselijk Gezin
De anti-Japansche stemming
te Hongkong
ij
ii
4
Japanners trekken
Het niéuws van heden
OPSTAND IN PARAGUAY
de
over
a. s.
De strijd in Asturië
WEER EEN BEROOVING
J
TE GRONINGEN
DE BAROMETER
1
Mededeeling
blijde gebeurtenis
Mijngas-explosie
in Italië
Het bezoek van
Mussolini
LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
ENKELSTUKKEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
S
gi
gJ
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERSf
WOENSDAG 8 SEPTEMBER 1937
289
DERTIGSTE 'JAARGANG
e
Sjanst binnen
Dr. J.
’t
Geen kostbare geschenken
ld
H
Het Prinselijk Paar
Naar Soest dijk terug
s
Een waarschuwing van
Moskou
Britsche oorlogsschepen
naar Valencia
Franco geeft Britsche
schepen vrij
Deensche regeering eischt
schadeloosstelling
Dader wist zich met tasch met
geld uit de voeten te maken
Sovjets nemen Japansche
schepen in beslag
Engelsch-Amerikaansche
besprekingen
PRINS TSJITSJIBOE TE
FRIEDRICHSHAFEN
I
I
=5
A3
Negentien arbeiders bedolven,
van wie negen gedood
Ten Oosten van Sjanghai wordt
het Japansche offensief krachtig
voortgezet
Met veel vertoon werd aan den vooravond
van den partijdag te Neurenberg de
AntirKomintem-tentopnsteUtng geopend
7
Regeeringstroepen en opstande
lingen raken slaags
Japan bedreigd met
blokkade
advertentieprijzen
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c
p. regel; idem op peg. één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Hevige gevechten ten westen
van Peiping
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
Italië zal waarschijnlijk toch
aan de conferentie
deelnemen
BUREAUX. HOF 6, ALKMAAR
Tolofooo Administratie 4330, Radactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS.
Per kwartaal voor Alkmaar 12.—
Voor buiten Alkmaar f 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N-V. Drukkerij De' Spaamestad Haarlem
Mot geïllustreerd Zondagsblad i 0.60 hooger
.“T
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
No
A
i
l
regeeringen
waarbij
van
Negen dooden b(j mUngasontploffing in Italië.
Franco geeft Britsche schepen vrij.
Nieuwe opstand in Paraguay niigebroken.
Mevr. Esther de Boervan RUk overleden.
De heer M. J.
de
en
■F
M
in
Stand op Woensdag 16 uur vju.: 763.1
Vorige stand; 7634
Volgens berichten uit Korea zijn weer acht,
Japansche visschersvaartuigen door Sovjet-Rus-
sische booten in beslag genomen.
BUENOS AIRES, 7 Sept. (Havas) Vol
gens berichten uit Asuncion is daar heden
morgen een opstand uitgebroken. De rebellen
zouden meester zijn van den toestand.
Majoor Jara, de leider van den opstand,
heeft verklaard, dat een nieuwe regeering
is gevormd. Zjj bestaat uit een militair drie
manschap, gevormd door de kolonels Fran
co, Smith en Juan Ayala.
GIBRALTAR. 7 Sept. (Reuter) De Britsche
torpedojager Yanoc Is naar Valencia vertrokken
Men gelooft, dat hij morgen door (je Hasty,
eveneens een Britschen torpedojager, gevolgd
zal worden.
Italië
op
OFFICIEELE MEDEDEELING OVER DE *.8.
BLIJDE GEBEURTENIS IN HET PRINSEL1JK
GEZIN
Te Hongkong heerscht een sterke anti-Japan-
vche stemming.
Schreven benoemd tot consul-
generaal te Berlijn.
Mededeeling van den handel over de verlaging
van den margarine-prUs.
O
i r
fn Frank?
gelegen d<
Ht
Prinses Juliana en Prins Bernhard zjjn heden
per auto van het Loo naar het paleis te Soest-
djjk teruggekeerd.
Belgische parlement in buitengewone sitting
bl'een.
’i
>9
«o
n-
es
rel
►er
or
m-
re-
let
rd.
ien
de
Ike
re
sts
de
an
»-
sr-
Mt
Ing.
de
in
een
ten
de
ven
us-
IV©-
«n
rde
de
be
da
ren
Wk
DU-
*e-
ngt
te-
dkt
het
oe-
ak*
ort.
che
ne-
erd
en-
ug-
len.
dat
rlU-
oor
en-
ee-
tnet
Ien.
be-
lUft
:eer
in
of
Re
ran
loor
aak
ijko
ds-
>er-
sa~
ler-
na-
ilkt
FRIEDRICHSHAFEN, 7 Sept. (D.N.B.) Prins
Tsjitsjiboe is vanmiddag hier aangekomen. Hij
heeft In geselschap van dr. Eckener het in aan
bouw zijnde luchtschip L. Z. 130 bezichtigd en is
daarna naar Düsseldorf vertrokken, waar h(j een
bezoek aan de tentoonstelling JSchaffendes
Volk" zal brengen.
TOKIO, 7 Sept. (Domei). De correspon
dent van de Asahl Sjimboen te Hongkong
meldt, dat Me anti-lapansche stemming on
der de Chineeacjie bevolking toeneemt in
verband ipet de blokkade der Chineeoche
kust door de Japansche oorlogsschepen en
de bombardementen door de Japanners van
Chineesche strategische punten en de pro
vincie Kanton.
SANTANDER, 7 Sept. (Havas) Door de
bezetting van Llanes zijn de troepen van
Franco thans meester van een tiental wo
gen, die tot In de provincie Asturië loopen.
Deensche regeering eischt sthsdsfosm
voor bombardement van het M. .Edith**.
De ambassadeur Is er eveneens van in kennis
gesteld, dat vier Britsche onderdanen, die lid
waren van de internationale brigade en on
langs door de troepen van Franco gevangen
waren genomen, binnenkort in vrijheid zullen
worden gesteld.
De minister van Buitenlandsche Zaken in
Denemarken deelt mede, dat de Deensche ge
zant te Lissabon gisteren bij den vertegenwoor
diger van Franco heeft geprotesteerd tegen het
bombardement van het Deensche sa. Edith op
13 Aug. JJ4 waardoor dit schip verloren is ge
gaan. De Deensche regeering zal schadeloos
stelling eischen voor de verliezen, die Deensche
belangen hebben geleden.
Nader wordt door Havas bericht, dat de troe
pen van de hoofdstad majoor Martinlch met
steun der oud-strljders van zjjn commando heb
ben ontheven. Zij eischen den terugkeer van
kolonel Franco, den oud-president en willen, dat
deze met de kolonels Ayala en Smith een mili
tair driemanschap zal vormen. Oorlogsschepen
steunen de opstandige beweging, die geleld
wordt door majoor Jara. Het ministerie van Ma
rine en een regiment cavalerie bereiden zich
voor op het bieden van tegenstand.
Intusschen zijn in de buitenwijken van Asun
cion aanhangers van Franco en geregelde troe
pen met elkaar slaags geraakt, waarbij verschei
dene schoten zijn gewisseld.
Nadat de vorige week een bewoner van
de Leeuwarderstraat te Groningen, nadat
hl) op het hoofdpostkantoor geld had ont
vangen, op weg daar vandaan was beroofd
de dader is Intusschen nog niet gevon
den werd Dinsdagmiddag een dergeltjk
brutaal stukje uitgehaald bi) het hulppost-
kantoor In de Steentilstraat.
De bond van Japansche zeelieden heeft van
morgen In een buitengewone vergadering be
sloten uit de Internationale Transport Federa
tie te treden.
Men meent te weten, dat dit besluit een ge
volg is varf den huldigen toestand In Japan in
verband met het ChineeschJapansche con
flict, die het voor de Japansche zeeliedenbonden
moeilijk maakt, met de Internationale Transport
Federatie normale betrekkingen te onderhou
den.
Het besluit is telegrafisch ter kennis gebracht
van het hoofdbestuur der I.T.F. te Amsterdam.
Naar Reuter meldt, spelen zich op 50 K M
ten Westen van Peiping verwoede gevechten af.
Gesteund door het vuur van de zware artille
rie en de luchtmacht, hebben de Japanners een
aanval gedaan op de Chineesche divisies, die
zich boven in de bergen verschanst hebben.
De Chineezen verklaren, dat z(j In den nacht
met goed gevolg een tegenaanval hebben onder
nomen. waardoor de Japanners met zware ver
liezen rfioesten terugtrekken. De Japanners ge
ven trouwens toe, dat hun verliezen aanzienlijk
zijn.
Het front in Noord-China strekt zich thans uit
over een afstand van meer dan 350 K M. van
Masjang. ten zuiden van Tientsin, tot Jangkau,
In het N.-O. van Sjanst.
De Staatscourant van heden zal een officieele mededeeling bevatten,
waarin de behandelende geneesheeren van H. K. H. Prinses Juliana met
groote voldoening vaststellen, dat de blijde verwachting nog ongeveer
vier en een halve maand zal duren en een geheel normaal verloop heeft.
De gezondheidstoestand van H. K. H. geeft in alle opzichten reden tot
volkomen tevredenheid.
De mededeeling ia onderteekend door Dr. C. L. de Jongh en
de Groot.
POLA. 7 Sept. (Stefani.) Hedenmorgen
zjjn ten gevolge van een mijngasontploffing
in een schacht van de steenkolenmijn Arsa
negentien arbeiders bedolven. Negen hun
ner zijn, ondanks de onmlddellUk In het
werk gestelde reddingspogingen, omgeko
men, ten gevolge van bekomen brandwon
den of door verstikking. De ontploffing
deed ziel? voor na de explosie van een elec-
trisch ontstoken mijn.
Naar Havas meldt zijn twee vrachtschepen
der Spaan.sche regeering. de Aldecoa en de An
tonio de Satrustegut, die vanmorgen om zeven
uur uit Algiers naar Valencia vertrokken waren
tegen twee uur vanmiddag gestrand o(j
Cherchel De bemanningen verklaarden, dat st)
achtervolgd waren door den rechtschen kruiser
Canarias.
sche schepen, welke Invoerartikelen vervoeren,
de twee groote vlootbases Singapore en Panama
moeten passereen.
De Engelsch-Amerikaansche vlootautoriteiten
hebben tegeflover president Rooeevelt verklaard,
dat een blokkade door Singapore en Panama
<ie kracht van Japan in vier maanden zou bre
ken, terwijl zij er bovendien op wezen, dat een
dergelijke blokkade wellicht zou kunnen worden
toegepast krachtens artikel 16 van het Volken-
bondspact.
In dit verband dient er tenslotte nog op te
worden gewezen, dat deze besprekingen de Ver-
eenigde Staten geenszins binden en dat de over-
groote meerderheid van het Amerlkaansche
volk tegen oorlog is.
In verband met geruchten omtrent plannen, welke reeds thans zouden bestaan
tot het aanbieden van geschenken naar aanleiding van de te verwachten blijde
gebeurtenis in het prinselijk gezin, verzoekt men ons mede te deelen, dat, hoeseer
ook leder bljjk van belangstelling en medeleven in dezen zal worden gewaardeerd,
het op prijs zal worden gesteld, indien niet opnieuw een beroep wotdt gedaan op
de burgerij tot het beschikbaar stellen van gelden voor het aanbieden van kost
bare geschenken in grooter of kleiner verband. Met groote dankbaarheid terug
denkende aan de vele prachtige en waardevolle geschenken, welke ter gelegenheid
van het huwelijk werden aangeboden, meent het prinselijk paar, in navolging
van den bereids door H.M. de Koningin kenbaar gemaakten wensch In verband
met de herdenking van Haar aanstaande regeeringsjubileum, het verzoek te
moeten doen met betrekking tot bovenvermelde heuglijke gebeurtenis, zooveel
mogeljjk eenzelfde gedragslijn te volgen.
luchtmacht
irijfmaal is
een aanval op de Chineesche stellingen rondom
Sjanghai gedaan. Ook de stellingen langs den
spoorweg NankingSjanghai zijn onder vuur
genomen. Verder waren de aanvallen gericht
op de stellingen bij de renbaan, te Poetoeng en
het Noord-Westen van Sjanghai. De Japan
sche artillerie steunde de luchtmacht.
Uit Tientsin wordt gemeld, dat het Japan
sche geschut den Chineeschen gepantserden
trein te Mantsjan/ aan de Hjn Tientsin—Poekau
heeft gebombardeerd.
Het algemeene offensief, dat de Japansche
strijdkrachten gistermorgen tegen de Chinee
sche troepen aan het oostelijk front van
Sjanghai hebben Ingezet, heeft een voor de
Japanners gunstig verloop. De Japansche troe
pen staan thans op nog geen kilometer afstand
van de unlvergiteit van Sjanghai. De Japan
ache strijdkrachten vallen de Chineesche troe
pen vanuit het. Noorden en het Zuiden aan, d.
w. z. vanuit Woesoeng en Jangtsepoe. De sa
menvoeging der beide deelen van deze strijd
krachten is nog slechts een kwestie van uren.
Italië zal, ondanks de Rn—isrhe nota, waar
schijnlijk toch aan de MiddeUandache Zee-
con(erenUe deelnemen.
BERLIJN, 7 Sept. (Havas) Mussolini, die
op 25 September te München zal aankomen, zal
een dag In de „hoofdstad der nationaal-socialis-
tische beweging” doorbrengen om uiting te geven
aan de overeenstemming In begrip en gedachte,
die er bestaat tusschen fascisme en natlonaal-
sociallsme.
In gezelschap van rjjkskanseller Hitler zal
de Duce een bezoek brengen 'aan de groote ma
noeuvres te land, te water en in de lucht, die
In Mecklenburg en Pommeren worden gehouden.
Vervolgens zullen te Berlijn politieke bespre
kingen worden gehouden, afgewisseld door
groote ontvangsten.
Op 28 September zal waarschijnlijk een offi
cieel communiqué over het bezoek worden gepu
bliceerd. Den volgenden dag vertrekt Mussolini
naar Italië. Hij zal op -zijn reis door minister
Ciano vergezeld worden.
De Engelschen schijnen evenwel te aarzelen,
aan dit verzoek gevolg te geven, verklarend,
dat zij zeer groote belangen in de Mlddelland-
sche Zee hebben.
De Affcrikaansche vlootautorlteiten hebben
hierop geantwoord, dat de Britsche belangen in
de Middellandsche Zee beter zouden worden
gediend door snelle eenheden dan door kruisers
Deze schepen zouden het Britsche prestige in
het* Verre Oosten verhoogen en een heilzame
waarschuwing vormen aan het adres van even-
tueele aanvallers.
De Engelsch-Amerikaansche vertegenwoordi
gers hebben eveneens officieus een plan be
sproken tot het instellen van een blokkade
tegen Japan. Indien dit land eigenmachtig zou
gaan optreden en Engelsche of Amerikaansche
vrachtschepen zou gaan 'bult maken in volle
•ee.
De vlootautoritelteïi wijzen er op. dat een
blokkade gemakkeijjker zou zijn uit te voeren
tegen Japan dan tegen Italië, daar de Japan-
Te Llanes hebben de aanhangers der regee
ring de geestelijken en de leden van families,
die als verdacht beschouwd werden, ter dood
gebracht. Toen de rechtschen de stad binnen
trekken vonden zU op een punt tientallen tijken
van slachtoffers, die nog niet begraven waren.
Nabij Cerro del Aguila, ten N.W. van Madrid
hebben de troepen van Franco de regeenngs-
troepen aangevallen, doch zij stieten op it Tach
tigen tegenstand, die hen noopte, naar hun uit
gangsstellingen terug te keeren Ook in den sec
tor van Avlla hebben de rechtschen een aanval
gedaan om te trachten den ring om Las Novas
del Matques te breken. Deze poging mislukte
eveneens.
Uit Perpignan wordt gemeld, dat een hon
derdtal uit Catalonië afkomstige Spanjaarden op
Fransch grondgebied is aangekomen. Zij hebben
verzocht, in het leger van Franco te mogen
THrnea^^en tiental heeft vergunning gekregen
ik te blijven, in een ver van de grens
parlement. v
De echtgenoote van een dokter, mevrouw R.
Brandsma, wonende te Groningen, had aan het
hoofdpostkantoor f 145 aan papiergeld ont
vangen. Zü had graag klein geld, doch aange
zien men haar dit niet kon verstrekken, begaf
zjj zich naar het hulppostkantoor. Zij plaatste
haar fiets bij de brievenbus en hing de bood-
schappentasch met de f 145 aan het stuur. Ter
wijl zij zich bukte om haar rijwiel op slot te
zetten, hoorde zij plotseling een gil. Toen zij
opkeek om te zien wat er te doen was. greep
een man haar tasch van de fiets, sprong op
een ander rijwiel en ging er met het geld van
door.
Ook deze dader wist te ontkomen en is tot
nu toe nog niet door de politie gepakt.
Het Chineesche nieuwsagentschap „Central
News” meldt, dat Chineesche jachtvliegtuigen
vanochtend vijf Japansche bommenwerpers, die
vergezeld waren door vier jagers, hebben ver
jaagd.
De Japansche vliegtuigen wilden Kwan Teh,
aan de grens der provincies Ngan Hoei en
Kiang Doe bombardeeren. Twee Japansche
bommenwerpers werden omlaag geschoten.
Volgens onbevestigde berichten zouden de Ja
panners ook het eiland Hainan bezet hebben.
De Japanners melden, dat hun oorlogsschepen
de forten Tsjekosan en Pauan aan den mond
van de parelrivier, ten Westen van Hongkong,
beschoten hebben.
De correspondent meldt verder, dat in ver
band met de verergering van den toestand alle
Japansche vrouwen en kinderen geëvacueerd
zullen worden. Wat de mannelijke Japansche
ingezetenen betreft, deze zullen vereenlgd wor
den op vijf daartoe aangewezen plaatsen. De
correspondent vreest, dat het noodig zal wor
den. alle Japanners uit Hongkong te evacuee-
ren. t
De kwestie van de blokkade der Chineesche
kusten Is te Londen grondig bestudeerd, en de
Britsche regeering heeft thans de overtuiging,
dat de Japansche regeering niet^ van plan is
de Britsche scheepvaart iets in den weg te
leggen. Men vertrouwt dan ook, dat zich geen
enkel incident zal voordoen, waarbij de Brit
sche scheepvaart betrokken is. evenmin als
kwesties, welke een gevolg zjjn van den hoogst
aanvechtbaren jurldlschen grondslag der blok
kade.
De Japanners zijn Sjans! binnengetrokken.
ZU hebben Tientsin, dat halverwege Kalgan-
Tatoeng ligt, bezet.
De Japansche marlne-autoritelten deelen me
de, dat de luchtmacht vanmorgen een aanval
heeft gedaan op tien Chineesche Curtis-Hawk-
toestellen bU Soetsjau. Drie Chineesche toestel
len werden neergeschoten, een vierde werd tot
landen gedwongen. De Japansche.
la vandaag in volle actie gekomen.
LONDEN, 7 Sept. (Havas) De Britsche am
bassadeur te Hendaye heeft bericht ontvangen
van de rechtsche autoriteiten, dat dezen voor
nemens zijn de Molton en de Candlestoo
Castle, twee der schepen, die zij opgebracht
hebben en sedert eenlge weken vasthielden, vrij
te geven.
De Engelsche landingstroepen houden voortdurend oefeningen,
gasmaskers gebruik wordt gemaakt
De Engelsch-Amerikaansche besprekingen
blUken, naar Havas meldt, verder te gaan dan
de kwestie van de ontruiming van Shanghai
door Japen en China en schijnen thans ook
betrekking te hebben op de samenwerking van
beide naties. Indien Japan de Amerlkaansche
en Britsche handelsschepen zou bedreigen.
Bedoelde besprekingen zijn volkomen offi
cieus, doch uit officieele bron wordt vernomen,
dat de Ver. Staten Engeland zouden hebben
verzocht, minstens zes kruisers van de Mid
dellandsche Zee naar het Verre Oosten
zenden.
Mochten de regeeringen van Italië en
Dultschland evenwel besluiten, niet op deze
conferentie te verschijnen, dan. zoo meldt Reu
ter uit Londen, sal de Britsche regeering. naar
verluidt, de bUeenkonut van de Middellandsche
Zee-conferentie toch doorzetten.
Welingelichte kringen te Moskou beschouwen
de Sovjet-nota aan Italië niet slechts als een
protest, doch tevens als een waarschuwing en
als de eerste schrede naar verdere actie, voor
het geval deze waarschuwing niet ter harte
mocht worden genomen.
PARIJS, 7 Sept. (Havas) In Fransche
diplomatieke kringen verheelt men niet, dat
de Russische nota aan Italië te Parijs veel
sensatie en verwondering gewekt heeft.
Men legt er den nadruk op, dat de Rus
sische stap werd gedaan juist op den dag.
waarop Engeland en FrankrUk de ultnoodi-
gingen voor de Middellandsche Zee-conle-
rentle In zee zonden.
Parijs was niet door Moskou gewaarschuwd.
Toen Delbos gisteravond den Russischen zaak
gelastigde heeft ontvangen, heeft deze geen en
kele toespeling gemaakt op de demarche, die
eenlge uren tevoren door zUn collega te Rome
gedaan was.
Ook de Fransche zaakgelastigde te Moskou
is niet op de hoogte gesteld, toen hU de uit-
noodiging voor de conferentie kwam overhan
digen. De Fransche zaakgelastigde te Rome.
Blondel, heeft Parijs van de zaak in kennis moe
ten stellen: hij was Ingelicht door minister
Ciano, toen hij de uitnoodiging aan Italië over
handigde.
laten dóórschemeren, dat de nota een pijnlijke
situaUe had geschapen, die wellicht invloed zou
kunnen uitoefenen op de houding der Itallaan-
sche regeering ten aanzien van de uitnoodiging.
doch dc minister heeft nlete gezegd, dat een
weigering zou kunnen doen verwachten.
Reuter meent te weten, dat Italië ondanks
de Sovjet-Russlsche nota niet zal weigeren
deel te nemen aan de conferentie inzake de
Middellandsche Zee.
Politieke kringen zeggen, dat de nota
werd afgedaan met de categorische weige
ring van Italië om op het protest in te
gaan.
Dinsdagavond om half twaalf is
mevrouw Esther de Boervan
Rijk in den ouderdom van ruim 84
jaar in haar woning aan het Oost-
einde te Amsterdam, na een ziek
bed van enkele weken, zacht en
kalm overleden.
