Mevr. Esther de Boer Rijk overleden van het van Buitengewone zitting Belgische parlement 1 J Vertolkster van Heijermans’ „figuren” AARDSCHE GOEDEREN De onveiligheid ter zee Kerkelijk leven L I KNIERTJE" DOOD! WOENSDAG 8 SEPTEMBER 1937 Vitaliteit in den ouderdom Minister van Defensie waarschuwt GE LIJKE MANOEUVRE Verklaring van Minister van Zeeland MGR. W. A. VAN DINTER NAAR DE MISSIE CLEARINGKOERSEN 1 Consul-geSsferaal te Berlijn SALARIEERING GEMEENTE- AMBTENAREN „Een wissel op Brussel is goud waard** •r, Ridder 1932 II te Nu ze dood is Nu over- en de v< Ed. 14— 16.3d. Heyermans-creaties ge- „De Woekeraarster” van „Ik kijk terug” Gouden kloosterfeest I h Nederlandsche schepen dienen de nationaliteit duidelijk zicht baar te laten uitkomen Minister De Man verdedigt het beleid van de Nat. Bank De heer M. J. van Schreven benoemd mo lton Het Ministerie van Defensie maakt bekend, dat, in verband met de heerschende onveilig heid ter zee, Nederlandschen koopvaardijschepen wordt aanbevolen ter meerdere veiligheid van personen en eigendommen.' Mevr. Esther de Boervan Rijk in haar glansrol „Kniertje" Koersen voor stortingen op 8|Sepcember 1937 tegen verplichtingen luidende int Reichsmarkan t 72.76, lires 1 8.61, peseta's f 12.20. 1 t I l I der had ge^ me- i Deze zaak is, zoo zegt de premier verder, voor ons economisch leven uiterst achattehik. Ik Vervolgens heeft de minister van Financiën. De Man de aanvulling voorgelezen van zijn rapport van 26 Augustus jl over de Nationale Bank van België, waardoor geen afbreuk wordt gedaan aan de vroegere conclusies ten aanzien van de juridische zijde van het vraagstuk. Benoemd tot bul bond van Nedy (Stichting vai semble, artis 29 Juli vlern Een al te enthousiast spiegel gevecht Afsluiting spoorwegovergang bij Da Vink Zij zelf was nog vol goeden moed. En het publiek verwachtte zijn „Kniertje" terug. Toch had ze ingezien dat ook zij afscheid te nemen had van het tooneel hetwelk haar zoo lief was en van het haar trouw gebleven publiek. Zoo werd de afscheidstournee voorbereiddie ze niet meer zou aanvangenHaar laatste jaar dag in Juli was hAar afscheid vAn allen BRUSSEL, 7 Sept. (Belg*). Ter gelegen heid van de buitengewone zitting van het parlement waa in verband met mogelUke in cidenten in de omgeving van het parle mentsgebouw veel politie en gendarmerie op de been. aêfit het overbodig met u te spreken over de uitwerking hiervan in het buitenland. Het la tijd dat men inbindt. Over enkele dagen zullen wij u een rapport voorleggen over de werk zaamheden der regeering gedurende de 15 maanden die achter ons liggen. Gij zult dan zien welk een aanzienlijke hoeveelheid were verricht is. .Als zeegebieden, waarin deze maatregelen wenschelijk zijn, worden voorloopig genoemd de Mlddellandsche Zee, het zeegebied rondom het Iberisch Schiereiland en dat, hetwelk de kust van China bespoelt. 1 Schplem Asch en „Zlwoeg" van Hrrschbein. 1928 10 October, Theo Mann-Bouwmeester hul digt voor de radio Esther de BoerV. Rijk en spreekt over de beteekenis van haar collega. 1928 11 October, 55-jarig tooneeljubileumEere- voorstelllng in den Stadsschouwburg te Am sterdam v. „Het Schouwtooneel". Opvoe ring van „Mpedef” van Cor Hermus. 1928 24 October, Ridder in de Orde van Oranje- Nassau. 1929 20 Novi De K N .A.C. meldt, dat de spoorwegovergang bif De Vink, in den weg (s-GravenhageLeiden, ^n den nacht van Zondag 12 op Maandag 13 September van 0.15 tot 4.30 v.m. wegens werk zaamheden voor het verkeer zal zijn afgesloten. Het verkeer van Lelden naar ’s-Gravenhage kan plaats vinden over Voorschoten, dat van ’s-Gravenhage naar Leiden over de brug bij de Haagsche Schouw en den Lagen Morschweg. Zelf heeft ze een aardige bijdrage geschon ken tot de kennis van haar leven In haar me moires „Ik kijk terug". Ze zijn interessant eer stens-om de feitelijkheden, de kennis van men seden en toestanden uit een bepaalde periode. Tweedens om de verhaaltjes op zich zelf, de „geschiedenisles” die, ofsenoon in zich onbe langrijk, prettig zijn om te lezen. „Ik heb met Herman Heyermans te doen ge had in zijn dubbele functie van auteur en di recteur. Vooral in het laatste verband hebben wij vaak elkaar „in de haren gezeten" zoo bekent ze in haar boek: „Achteraf kan ik alles zoo goed verklaren en zoo heel goed vergeven. Wij hadden beiden onze eigenaardigheden; wij hadden ook beiden onze zorgen." Er staan booze brieven in het boek maar ook epistels vol waardeering van Heyermans zooals bij haar 650ste en 800ste opvoering van „Op Hoop van Zegen”. „Uit deze brieven blijkt wel duidelijk, dat Heyermans alle ironie, sarcasme en ver bittering ten spijt, een goed een nobel mensch was. Een groot kind eigenlijk." Tot verleden jaar is de neel eigen tooneel- speelkunst van deze merkwaardige kunstena- resse nog ongebroken gebleven. Wie haar in de laatste jaren als De Meid, Eva Bonheur, Knier tje heeft gezien, bewaart de heugenis aan een gave beelding van ongemeene suggestieve kracht. Hoe potsierlijk was haar spel in de grappige bedenksels van dan ook al reeas over leden Henri van Wermeskerke: „Tropenadel”, „Sülkerfreule". „De Tante uit Indlë” ehz. En dan de nieuwe rollen die ze nog in haar hooge jaren bracht in werk van Elsensohn, Jaap v. Poll (o.a. in kostelijk samenspel met haar dochter, mevr. De Vries). Rond een roUetje als Nadat het oude presidium van de Kamer herkozen was, las minister-president Van Zee land een verklaring voor, waarin hij o.a. zegt: Wjj zün thans gekomen aan het hoogtepunt van een lange campagne, waarvan het doel is, de regeering in haar arbeid te treffen. De regeering moet zich verweren tegen een dub bele manoeuvre, die, welke den persoon van haar chef beoogt, en die welke haar houding ten aanzien van de Nationale Bank betreft. en in toe-ge- klapte wel eens toegejuichte waardeering van het publiek als de tooneelspelers en zijn de populalren onder hen zoo aldoor omringd van belangstelling in het gewone leven en in de pers, zien zjj telkens en telkens weer hun portretten, hun creaties in allerlei rollen ge publiceerd.” Naar wij vernemen is de consul-generaal der Nederlanden M. J. van Schreven bestemd om op te treden als consul-generaal der Nederlanden te Berlijn, tevens hoofd der handelsafdeellng van H. Ms. gezantschap aldaar. De minister van Staat, minister van Buiten- landsche Zaken al brengt ter algemeene ken nis, dat de consul-generaal der Nederlanden de heer M. J. van Schreven, aan wien de leiding van het consulaat-generaal der Nederlanden te Berlijn en tevens van de handelsafdeellng van H. Ms. gezantschap aldaar zal worden opge dragen. voor belanghebbenden bij aangelegen heden betreffende het Duitsche rijk te spreken zal zijn in een localiteit van het departement van Buitenlandsche Zaken te 's Gravenhage, Plein 23 op Woensdag 8 September, des voormiddags van 912 en des namiddags van iltengewoon eerelld van»w\ nandsche Tooneelschrijvers iet De Boer van RijkEn- Minister-president Van Zeeland legde in buitengewone zitting van het Belgi sche parlement een verklaring af Data en feiten van Rijk Het hoofdbestuur van den Ned. bond van gemeenteambtenaren heeft In een schrijven aan de gemecntebesturtSF verzocht maatregelen te willen overwegen, waardoor de salarissen der ambtenaren op een- hooger pel) worden gebracht, ’bit de officieele cijfers toch blijkt, dat het leven sedert 26 September 1936 steeds duurder is geworden, terwijl daartegenover in tal van gevallen een verlaagd salarispeil staat, hetwelk reeds voor de geconstateerde prijsstij gingen dikwijls niet of niet geheel voldoende was om te voorzien in de normale behoeften van den ambtenaar en zijn gezin. Het hoofd bestuur vertrouwt, dat in elk geval maatrege len worden genomen dat zal worden bevor derd, dat de Indirecte verlaging, ontstaan door de bovenwaartsche ontwikkeling van het prijs peil, wórdt gecompenseerd. Dit klemt te meer nu uit het verloop der groothandelsprijzen valt af te leiden, dat de stijging van den index van het levensonderhoud zich in de komende tij den zal voortzetten. w- y an jongsaf hebben wij geleerd, dat wij ons van aardsche goederen moeten onthechten, dat het voor een rijke moeilijker is den hemel bin nen te gaan dan voor een kameel door het oog van de naald, te kruipen, en dat aardsche goederen in allerlei vorm slechts den weinig aantrekkelljken titel van aardsch slijk verdienen te dragen. Men heeft ons met nadruk Ingeprent, dat 't slechts sterke beenen zijn, die de weelde kunnen dragen en dat de om vele zaken bekommerde Martha het slechtste deel had verkoren vergeleken bij de aan de voeten van den Zaligmaker luisterende Maria. Ieder jaar hooren wij het Evan gelie over de vogelen des hemels en de leliën des velds en de vermaning, dat wij eerst het rijk Gods moeten zoeken en dat dan al het overige ons zal worden toegeworpen, en meermalen ’s jaars wordt ons het woord op het hart gebon den: „Wat baat het den 'mensch, wan neer hij geheel de wereld wint, maar schade lijdt aan zijn ziel.” En toch is gehechtheid aan aardsche goederen ve len onzer -niet geheel vreemd. Toch zijn er onder ons verschillenden, die het moeilijker willen hebben dan een ka meel. Toch vindt het aardsche slijk ook in onze kringel vurige liefhebbers. Hoe- velen onder ons meenen niet bijzonder sterke beenen te bezitten. En zijn de Ma ria's talrijker onder ons dan de Martha's? Doen wij den vogelen des hemels en den leliën des velds ernstige concurrentie aan en hebben wij zooveel vertrouwen op God, wiens rijk wij moeten zoeken, dat wij gelaten wachten op het overige, dat ons zal worden toegeworpen? Treft men onder ons ook niet menschen aan, die gaarne wat schade aan hun ziel lijden, indien zij maaf een decimale fractie van een minimaal partikeltje van de wereld daardoor kunnen winnen? Aardsche goederen, *hoe begeerens- waardig lijken zij hun. die ze niet be zitten, en hoeveel zorgen baren zjj vaak hun, die er wel mede „gezegend” zijn, vooral in onzen tijd. Het bezit van aardsche goederen is vandaag den dag minder dan ooit een onverdeeld genot, in 1 bijzonder, wanneer zij de om vangrijke vormen hebben aangenomen van landgoederen en kasteelen. De eigenaar van de Boekhorst onder Noord- wijkerhout, die zijn duinbosch wilde rooien, omdat men het op de lijst van natuuurmonumenten wenschte te plaat sen zonder dat de verkorting van zijn eigendomsrecht door een redelijke scha devergoeding zou worden gecompenseerd, kan daarvan meepraten. En de ervarin gen van den „kasteelheer van Nijenrode,,’ zijn zeker ook niet van de alleraange naamste soort geweest. Het al of niet opvolgen van deze raadgevin gen brengt uiteraard geen enkele verandering in de gedragslijn der regeering ten aanzien van Nederlandsche schepen, waarbij zich onver hoopt incidenten zouden voordoen, doch het Is gewenscht, dat de onderscheidingsteekenen op schepen. die rechtens de Nederlandsche vlag voeren, zooveel doenlijk op gelijke wijze worden I aangebracht ten einde misverstanden zoo goed mogelijk uit te sluiten. Haar levensloop Esther de Boer-van Rijk werd 29 Juli 1853 te Rotterdam geboren. In 1873 debuteerde ze als Laura in Cremers „Emma Berthold” bij het gezelschap „Le Gras, Van Zuylen en Haspels" nadat zij al in 1867 bij het liefhebberij-tooneel was opgetreden en de zilveren medaille Rederijkerskamer „.Nut en Genoegen” behaald. De jury was gevoqnd door mevrouw Catharina Beersmans, Derk Haspels en Willem van Zuylen. Aanvankelijk was zij in de zaak van haar moeder voor modiste opgeleid. Aar. de groote actrice Catharina Beersmans had ze voor haar vorming veel te danken. In 1881 huwde de kunstenaresse met den mu sicus Henri de Boer en in 1883 vestigden zij zich te Amsterdam. Van de Nederlandsche Tooneel- reeniging was zij in 1893 mede-oprichtster en :retaresse. Later heeft ze deel uitgemaakt van Herman Heyermans’ eigen gezelschap en van „Het Schouwtooneel" om ten slotte met een eigen gezelschap het land rond te reizen. Sedert 1898 kwamen de groote Heyermans- premières: 24 December 1898 „Ghetto", 24 Dec. 1900 „Op Hoop van Zegen' 1908 ,Be Meid”. If April 1917 „Eva Bonheur". Zoowel in Londen, Berlijn. Parijs als Brussel is ze opgetreden o.a. in ..de Medailles van de Oude Vrouw” De gemeente Amsterdam verleende haar bij haar gouden jubileum de zilveren medaille der stad; 10 Oct. 1928 sprak mevr. MannBouw meester voor de radio over hare beteekenis en 24 October 1928 werd zjj begiftigd met het ridderkruis van Oranje Nassau, een jaar later met dat van de Belgische Kroonorde. Ziedaar enkele merkwaardige data waarbij nog gevoegd moeten worden haar zilveren tooneeljublleum in 1898. haar '40-Jarig jubileum 1 Maart 1918 in „Mieke” van Jacques van Hoven, haar gouden feest 9 October 1923 in Defresne’s „De Woeke raarster”. haar 55-jarig kunstenaarschap 12 October 1928 in Cor Hermus' „Móéder” en haar 60-jarig jubileum met „Levensavond” van Jaap v. d. Poll. Minister De Man verklaarde, dat de con clusie, die uit de recente gebeurtenissen ge trokken moet worden, is, dat zij een schit terende bevestiging brengen, dat het parle mentaire regime verre van overbodig is ge worden en voortgaat beter dan welk ander regime ook de contróle der burgers op de overheidsinstanties te verwerkelijken. Een zekere schandaalpers zou minder llcht- geloovige lezers vinden, wanneer meer men-, schen wisten, dat hetlgeld der belastingbeta- aat bij de Nationale iets heeft uit te staan Wil men een Juist levensoverzicht mat data, men raadplege dan volgend lijstje: 1853 29 Juli geboren te Rotterdam. 1867 Eerste rol (als dilettante) in „De Jagers- huzaar en Het Oestermeisje”. 1873 Debuut als Laura in „Emma Berthold” van Cremer. Eerste ingenuerol bij het gezelschap Le Gras, Van Zuylen en Haspels. 1877 Verbonden aan het Gezelschap v. Victor Driessens te Antwerpen. 1880 Optreden in het Imperial Theatre en Du- ry Lane Theatre te Londen. 1881 Bij het nieuw gevormde gezelschap Van Zuylen te Rotterdam, huwelijk met den musicus Henri de Boer. nek leider Jaap van der Pol) ig van den 80en verjaardag, V 25 September 60-jarig Tooneeljublleum in den Stadsschouwburg te Amsterdam. 1934 Publicatie van „Ik kijk Terug", levensbe schrijving. 1935 Sprekende film „Op Hoop van Zegen". 1936 Deze film bekroond op de Biennale Venetië. Gouden Medaille. 1936 Reis naar Palestina. 19$6 Reorganisatie van haar Ensemble, thans onder leiding van Nico de Jong. (Zie Too- - neelrevue Sept. 1936). en tooneelkunstenaressen, vrouw Esther de Boer van Rijk leden. Mevrouw Esther de Boer dood! Het getuigt voor de enorme vitali teit welke deze vrouwe in hoogen leeftijd nog heeft bezeten, dat de doodstijding der 84-jarige nog komt als iets onverwachts. a. te allen tijde overdag een goed zichtbare Nederlandsche vlag met voldoend frissche kleu ren te voeren; b. den naam met de toevoeging Holland in duidelijk zichtbare letters van minstens een meter hoogte aaj^ te brengen op een huldgang ter hoogte var^fet midden van het schip; c. een Nederlandsche vlag en een wit 'doek, waarop in zwarte letters van een meter hoogte .Bolland”, uitgespreid op een voor- en een ach terluik dan wel op het dek bij voor- en achter schip. te toonen, overdag goed zichtbaar van Uit de lucht; d. een nachtverlichting te voeren zoodanig aangebracht, dat naam en land van herkomst ook des nachts van af de zeeoppervlakte kun nen worden afgelezen. het rattenvrouwtje in „Kleine Eyoll” van Hen drik Ibsen wist ze die geheimzinnige sfeer te scheppen, welke dit figuurtje uit het werkelijke leven behoeft. In „Levensavond" van Jaap v. d Poll heeft ze haar 60-jarig jubileum gevierd nadat ze met haar SOsten verjaardag de feest vreugde had ingezet. En elk nieuw jaar daarna was het op haar Jaardag te blijder feest. Met de ..Stella" van de K. N.’s. M. maakte ze op 82 jarigen leeftijd een tocht naar Pa lestina om haar kleindochter te bezoeken. En haar 83e jaardag werd daarop in de hoofdstad tot een feestdag. Waarbij het groote publiek was betrokken. Het Leldscheplein moest door de politie worden vrij gehouden om het ver keer te kunnen doen voortgang hebben, toen harer eer een middag-muzlek-uitvoering werd gegeven. Duizenden waren toegestroomd en in middels recipieerde de feestelingë in den ver sierden foyer, waar personen uit allerlei krin gen haar kwamen eeren. „Van ons tooneelspelers blijft er niets, als we dood zijn. En hoe gauw zijn onze namen, is ons werk vergeten", zoo sprak ze eens bij haar gouden feest in 1923 tot collega Bsusse bij een persgesprek. Hij kon hieraan terecht toevoegen: .Maar daartegenover ondervinden bij hun le ven dan toch ook géén andere artlsten die di recte, avond aan avond hun toegestaarde -gefluisterde, toe-gelachen, toe-geschreide, bloemen en geschenken uitgesproken, Op 84-jarigen leeftijd is een van Nederlands meest bekende vierde lers niet op het spel Bank en dat de staat met de belooning van de\banklelders. Wanneer geen enkel land ter wereld voor consolidates leeningen krijgt op zoo v\ordeelige voorwaar den als België op dit oogcnNjk is dat te dan ken aan het algemeen erkendbufeit, dat onze openbare financiën gezond zijn, ditbsmze schat kist er schitterend voor staat, dat onta^rente- markt solide is. en tevens aan een 'moïHjen factor, welke sinds ruim een eeuw bestaat eik die tot uitdrukking komt in de handelstaal in de woorden: „de wissel op Brussel is goud waard”. Wij moeten ons licht niet onder de korenmaat zetteni Integendeel, een land als het onze toont zijn ware kracht en zijn werkelijke waardigheid door in het volle licht de verzwe ring door te steken, die zich kan voordoen in de gezondste organismen. Ik denk, dat mijn rapport van 26 Augustus JJ. aangetoond heeft dat ik mij rekenschap gaf van den plicht de waarheid te moeten zeggen zonder rekening te houden met overwegingen van persoonlijken en geen 4 In Duitschland is voor de zoogenaamde „Arbeidsmeisjes" een speciaal tenue ontworpen, dat op het congres te Neurenberg voor ’t eerst werd gedragen politieken aard. De Nationale Bank is staatsorgaan, maar een maatschappij, welker gestie uitgeoefend wordt door organen, die af hankelijk z(jn van de aandeelhouders, maar die onderworpen is aan de contróle van den staat. Minister De Man besloot zijn rede met te zeggen, dat het land de waarheid moet zoeken en den wil moet hebben fouten te voorkomen door hervormingen aan te brengen in het re gime, dat ze in het leven zou hebben geroepen. Met haar gaat een tooneelster heen die de meest betëekenende periode uit ons vader- landsch tooneelleven in het begin dezer eenw omsluit. Waarom? Ik heb het al iroeger neergeschre ven: omdat zjj van onzen grootsten tooneel- schrijver uit dit tijdvak, Herman Heyermans. zoovele tooneelfiguren tot volle leven heeft om geschapen en wel zóó, dat meerdere geslachter. het tooneelwerk van Heyermans zagen door de macht van hAAr vermogen. Zi) heeft voor een uiterst belangrijk deel Heyermans’ moderne too neel tot ons volk gebracht. En al wilde zij zelf niet alleen als „Kniertje” door ons gewaardeerd worden natuurlijk, zij kon méér! toch houdt dit duizend en meer gespeelde „Kniertje’ een levenswaarde in voor haar. Heyermans schiep als Nederlandsen dramaturg een mensch op het tooneel tot een tooneelfiguur-voor-jaren en zij herschiep’ deze tooneelgestalte tot een tragische werkelijkheidsfiguur, die meer dan een geslacht bleef boeien. Wat geen onzer too neelschrijvers was ten deel gevallen schonk zij aan Heyermans: een kunstwerk van letterkun de werd tooneel van jaren. Dat was Heyermans macht. Dat was óók hAAr kunnen! Heyermans’ werk was geen letterkunde alléén, was volkomen tooneel. Hij werd onze beste too- neelschrjjver en Esther de Boer van Rijk deed een Eva Benheur, de Meid Kniertje e.a. tot menschen worden zooals wjj die gekend heb- tifen. Zjj bewees met de daad, welke groote too- neelwaarden Heyermans’ werken hadden. En al moge dan Heyermans' waardebepaling in een ietwat bittere pol^mlfk waarheid bevatten, dat haar kunnen beperkt „was. dit doet mets af aan het feit, dat haar tooneelleven het beste omsluit, wat ons vaderlandse!) tooneel geven kan aan éigen Nederlandsche kunst. Zoo beteekent haar naam een periode en wel een der waardevolste tijdperken van ons eigen vaderlandsch tooneel. Daarom zal haar naam nooit uit onze too- heelhistorle verdwijnen. ze dood ia beseffen we ineens te heftiger welk een groote kunstena- resae we in haar bezateq en welk een leegte ze achterlaat in ons toch reeds zoo Ze was een gelijkheden, doch wat geven schonk ze met vere diepe menscheljjkheid dat hare crea ties in de herinnering zullen blijven leven van de duizenden die haar heb ben toegejuicht en in dit uur haar na gedachtenis dankbaar eeren. De 23-jarige reserve-sergeant leerling-vlleger bij de luchtvaart-afdeeling te Soesterberg A. van U., had op 24 Juni van dit jaar met zijn vliegtuig boven Aalsmeer een vrij gevaarlijke manoeuvre gemaakt. Hjj had een voor hem vlie gende machine gepasseerd door daar onder door te duiken en alleen door snel optrekken had de bestuurder van dat vliegtuig een bot sing kunnen voorkomen. De krijgsraad had den onvoorzichtigen vlie ger veroordeeld tot 50 boete subs, tien dagen hechtenis, doch de auditeur-milltair teekende hooger beroep aan. Voor het Hoog Militair Gerechtshof ver klaarde de vlieger, dat hij de manoeuvre uit enthousiasme had verricht, bjj wijze van spie gelgevecht. De advocaat-fiscaal mr. A. Rombach vorder de bevestiging van het vonnis van den krijgs raad, waarbij alleen een geldboete was op^éiegd. Het Hof zal nader uitspraak doen. achterlaat in ons gescholct tooneelleven. actrice met beperkte ze ons een zoo zui- gaafheid, zoo een directheid 1883 Vestiging te Amsterdam^Tngagement bij het „Salon des Varleté’s" Bamberg en Charlier, later Kreukniet en Poolman, eer ste rol in „Het Huisgezin van den Schrijn werker”. 1893 De Nederlandsche Tooneelverecniging wordt opgericht (medeoprichtster en so- ciétalre). 1895 Optreden te Berlijn in het ..Neues Schèu- spielhaus”. 1898 23 November, 25-jarig tooneeljublleum als „Moeder Pierrot” in „De Verloren Zoon”, muziekdrama van Wormser. 1898 24 December. Première van „Ghetto”. 1900 24 December. Première van „Op Hoop van Zegen” (in de rol van „Kniertje”) 1908 „Kniertje” in „Op Hoop van Zegen” in het .Bebbeltheater" te Berlijn en andere be kende rollen In de stukken van Herman Heijermans. 1908 Première van ,De Meld". 1909 35-jarlg tooneeljublleum In „Op Hoop van Zegen”, te Amsterdam. 1910 29 Januari, de 590ste „Falkland"-,.Noctur ne", opgedragen aan Esther de Boer- van Rijk. Toetreden tot het nieuw gevormde gezel schap „Tooneelvereeniging”, onder directie van Herman Heijermans. 1912 15 November, 400e maal „Kniertje’Ed. Frankfort schildert de speelster in deze rol. Plaatsing van het portret In het Rijksmu- seum te Amsterdam. 1916 1 Maart 40-jarig tooneeljublleum in den Hollandschen Schouwburg te Amsterdam. 1916 Najaar. Première van „Tropenadel". 1917 14 April Premfère van Eva Bonheur". 1918 4 September. Première van „Suikerfreule’ 1918 De eerste bioscoopfilm van „Op Hoop van Zegen", wordt (door Maurits Binger voor de „Hollandia Film" te Haarlem) maakt. 1919.Toegetreden tot „Het Schouwtooneel" on der directie van Van der Horst en Musch. 1920 Opnieuw verbonden aan de „Tooneelveree niging”. Directie Herman Heijermans. 1923 18 September, behaalt (op 70-jarigen leef tijd) het zwemdiploma. 9 October. 50-jarig tooneeljublleum In den Stadsschouwburg te Amsterdam. De gemeente Amsterdam schenkt de jubi- laresse de zilveren medaille van de Stad Amsterdam. Eerste opvoering van van A. Defresne. Overplaatsing van het geschilderde portret - van „Kniertje” naar den Stadsschouwburg te Amsterdam. De Kon. Edelmetaaloedrijven slaan den Knlertjespenning. 1924 24 Februari. Gezelschap „Esther de Boer” met „Op Hoop van Zeegen" in „Maison de 1’Oeuvre" te Parjjs. 1925 12 October, optreden bij „Het Vereehlgd Tooneel” in Eva Bonheur (reprise) van Herman Heijermans. 1927 16 Februari, verbonden aan Ned. Studio Theater, dlr. M. Lleber in „Haskalah” van Op 27 September a s. hoopt Mgr. W. A. van Dinter, Magister Generaal der Orde van het H. Kruis te St. Agatha, den dag te herdenken, waarop hij vóór vijftig jaar in het klooster trad. Toen verleden jaar het bericht kwam, dat de actrice in het ziekenhuis moest worden op gekomen voor een lichte operatie en kert daar op ze als genezen de ziekenverpleging heette te verlatentoen hebben alleen de intimi begrepen dat het Nederlandsche publiek hier afscheid te nemen had van een kunstenaresse die een lang leven de verpersoonlijking was van het beste op ons vaderlandsch tooneel. Want al mocht de operatie tijdelijk verlichting heb ben gebracht, de kwaal vrat verder. Op 't too neel was ze onwel gewordenhaar mede spelenden maakten zich ongerust over haar stem, haar kracht.... De huisgenooten raad pleegden een geneesheer. Dan bleek dat ze al een week zoo goed als niets had gegeten om dat de keelorganen niet naar wensch werkten. Een operatie bracht verlichting. Maar voor de ingewijden groeide de vrees dat de kunstena resse haar vroegere kracht niet meer zou her winnen. Half September zullen naar de Missie op Borneo vertrekken de Broeders Andreas en Bruno. Ze worden vergezeld door den Eerw. Algemeenen Overste Br. Sylvester, die in de Missiegebieden aldaar, die aan de Congregatie van Huybergen zijn toevertrouwd, de voorge schreven visitaties der stichtingen zal ver richten. Vóór de 84-jarige actrice haar af- scheidstournée door Neder land kon aanvangen, is haar afscheid ge komen -|—eze twee markante gevallen, J waarbij de persoonlijke gedragin- gen van de bezitters mede aan- leiding zijn geworden tot de opgedane ervaringen, bieden echter niet zulk een overtuigenderr-en algemeenen kijk op de bezwaarlijkheden van dit soort van aard sche. goederen als de door den Neder landschen Oudheidkundigen Bond uit geven brochure „De nood der Kastee len” van de hand van Jhr. dr. E. van Nispen tot Sevenaer. In deze brochure wordt ernstig alarm geslagen over de „kwaal die als een venijnige griep door heel Nederland slachtoffers maakt. Be doeld wordt de nood der tijden, die de vroegere kasteelcigenaars dwingt de prachtige bossclien en parken, vervolgens de kasteelen zelf te verwaarloozen om ze tenslotte geheel aan hun lot over te la ten, zoodat zjj In plaats van ’n welver zorgd monument van historische en cul- tureele beteekenis, worden tot een triest beeld van verval. Vele kasteelen in Nederland ver- keeren in nood tengevolge van den nood hunner eigenaren, die de hooge kosten voor het onderhoud niet meer kunnen opbrengen. Voor een groot deel draagt de fiscus de schuld van dezen betreu- renswaardigen toestand en het is dan ook volkomen terecht, dat het bestuur van den Oudheidkundigen Bond zich met een request tot den Minister van Fi nanciën heeft gericht om de zoo nood zakelijke verlichting van lasten te ge ven, opdat niet vele schatten van na tuurschoon en vaak nationaal histori sche waarde voor goed te loot zullen gaan. Gelukkig heeft de overheid reeds door het helpen behouden van landgoe deren als natuurmonument blijk gegeven van een juist begrip en«een juiste waar deering voor onvervangbare of moeilijk te vervangen waarden van algemeen belang. Wanneer de betrekkelijk zeldzame kasteelen in ons land op soortgelijke wijze In haar aandacht en hulp zouden worden betrokken, zou de thans dreigen de onherstelbare schade voor de toe komst kunnen worden afgewend. Deze zorg mag niet uitsluitend overgelaten worden aan een schaarschen enkeling, die nog over voldoende aardsche goede ren beschikt om andere aardsche goe deren ten nutte van het algemeen van den ondergang te redden. Hier is plaats voor overheidszorg omdat het zoowel uit toeristisch als uit cultureel en historisch oogpunt een belang van geheel Ket land geldt.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1937 | | pagina 5