mond
en
I
B
Uitbreiding van
klauwzeer
S.D.A.P. EN KUNSTENAAR
I
Opstandje op
Borneo
INDISCHE PENSIOENEN
MAGGI’ AROMA
EEN ONDERHOUD MET
PROF. BERGER
HET INT. CHRISTELIJK
VAKVERBOND
I
DINSDAG 14 SEPTEMBER 1937
x
Oorzaak van dit kwaad
hebben bedankt
De Scheldemusch
vernield
De bestuurster ongedeerd
Jubileum bij A. Driessen
Conflict in Suriname
Een comité gevormd te Den Haag
OUDE MAN DOODGEREDEN
Een Europeaan gedood en twee
zwaar gewonden
Kota Agoeng te
Tandjong Priok
Drie instituten in Europa houden
zich bezig met de bestryding
dezer ziekte
ma
ma-
Schilder uit dakgoot
gevallen
Verordening tot instelling
dorpsgemeenten
In het ziekenhuis aan de bekomen
verwondingen overleden
S.D.A.P. EN KONINKLIJKE
ONDERSCHEIDINGEN
DE BLIJDE VERWACHTING IN
HET PR1NSELIJK GEZIN
t
r
t-
m
u
n
r-
45 postzakken door den brand
waardeloos geworden
De gemeenteraad van Venetië heeft
besloten het geboortehuis van den
dichter Carlo Goldoni te restauree-
ren. Een kijkje op het huis
Wie er
I
Ze horen by elkaar,
de soeplepel en het flesje MAOGI*
Aroma. Dot zult U óók ervaren,
wanneer U soep wilt trekken.
U kunt met minder vlees volstaan
door een weinig MAGOK Aroma
can Uw soep toe te voegen,
tl verkrijgt dan een écht-smakelijke
soep, die in alle opzichten „of” is.
U t*> limi M Uw sttiswt
Fusie tusschen de Internationale
der houtbewerkers en bouw-
vakarbeiders
De Engelsche Minister van Oorlog, Leslie HareBelisha was bij de jongste
noeuvres van het Engelsche leger aanwezig en beproefde een der nieuwe
Streven naar samenwerking
nog onbekend
R.K. Staatspartij en
I.K.P.
O nd er handelingen tusschen Ko
lonietalen den Gouvemeur-
Generaal over opheffing
der korting
Hotel-, café- en restaurant
personeel
-
worden
naar
com-
zwaar
tember tot 40b.
A
te
be-
In verband met de aanstaande blijde gebeur
tenis in het Prinselijke gezin heeft zich
's-Gravenhage een comité gevormd, dat
staat uit de dames, die indertijd voor het co
mité tot luisterrijke viering van het prinselijk
huwelijk de collecte hebben geregeld en uit de
echtgenooten van de wethouders.
Het heeft dezer dagen zijn eerste vergadering
gehouden en besloten pogingen in het werk te
stellen om aan zooveel mogelijk hulpbehoeven-
BATAVIA, 13 September. (Aneta). De heer
Piet Kerstens, lid van den Volksraad en voor
zitter van de I. K. P., zal zich 33 September
met de Oldenbamevelt naar Nederland bege
ven. 3 December keert hij van Genua met de
Johan de Wltt naar Indlë terug.
Op den Zuidelijken oprit van de Rijnbrug te
Arnhem is een 78-jarige man uit Arnhem, die
den rijweg wilde oversteken en daartoe niet
voldoende op het verkeer lette, door een auto
gegrepen. De man werd tegen de straat gewor
pen en was op slag dood. Het stoffelijk over
schot is naar het gemeente-ziekenhuis overge
bracht.
ilt
ra
it
i.
a
k
r
t
zal
eerevoorzltster te vervullen.
„eeuwigheidswaarden”, waar wU bet voor-
looplg mee kunnen stellen."
dat,
van
blU-
Het doel van zijn reis is het bereiken van
een samenwerking tusschen de R. K. Staats
partij en de Indische Katholieke Partij,
waartoe ook in Nederland plannen schijnen
te bestaan en waarvoor besprekingen zullen
worden gehouden met het partijbestuur der
R. K. Kamerfractie.
ij voorbaat meent Jan Mens de oor
zaak van dit alles niet te mogen en
te moeten zoeken in de schraalheid der
weinig bezielende socialistische ideologie,
zooals die thans opportunistisch wordt ge
prakkiseerd en gepraktiseerd in de SDAP.
Hij schrijft
Dezer dagen werd te Parijs het zevende con
gres van het Internationaal Christelijk Vakver
bond gehouden, waaraan 300 gedelegeerden uit
verschillende landen, vertegenwoordigende an
derhalf mlllioen Christelijk georganiseerde ar
beiders, deelnamen.
Dispensatie voor de Gemeente
Roermond
s;
Intusschen is men in Indlë niet geheel on
voorbereid, want op de begrooting is een post
uitgetrokkin, waaruit eventueel een verlaging
der korting of een verhooging der salarissen
kan worden gedekt. Zooals men
de Gouvemeur-Generaal in zijn
ook hierop gezinspeeld.
waarbij men te .doen heeft met ultra-vlsibele
en filtreerbare smetstoffen, daar zij nJ. zoo
klein-moeten zijn, dat zij nog door geen
enkele microscoop zichtbaar konden wor
den gemaakt. Voorbeelden van dergelijke
ultra-vlsibele smetstoffen vindt men bij de
pokken en bij de hondsdolheid, welke laat
ste intusschen nimmer epidemisch pleegt
op te treden.
Men kan verzekerd «ijn, dat al het mogelijke
wordt gedaan om de uitbreiding van het mond
en klauwzeer tegen te gaan, al is het, zoo be
sloot prof. Berger, wel bijzonder moeilijk te
strijden tegen een vijand, die zelfs microsco
pisch onzichtbaar is. Bedenkt men Intusschen,
dat er 200.000 bedrijven in ons land zijn, waar
vee wordt gehouden, dan is het wel duidelijk,
hoezeer het van groote beteekenis is, te weten
dat al het mogelijke wordt verricht om deze
gevreesde veeziekte binnen de kleinste perken
te houden.
Het heeft aan Zijne Hoogwaardige Excellen
tie den Blsschop van Roermond behaagd bij ge
legenheid van den Eersten Llmburgschen Cen-
tralen Fokveedag op Woensdag 15 September de
gemeente Roermond te dlspenseeren van de
vasten- en onthoudingswet.
Dat wil dus zeggen, dat allen, welke dien dag
in Roermond zijn en zoolang zij in Roermond
zijn, gedispenseerd worden zoowel In de vasten
ais in de onthoudingswet.
kweeken van een vruchtbaar litterair leven.
Er zal niemand, zelfs de religieus georiën
teerde partijgenoot niet, durven beweren, dat
de Strijd voor het democratisch socialisme
geen voldoende houvast biedt, gelijk de Ka
tholieke en Christelijke levensbeschouwing
dit wel doet. Natuurlijk, men kan er zich
van afmaken met de bloote bewering, dat
socialisme niets meer is dan een historisch-
materiallstische maatschappijbeschouwing, en
dat wjj geen wortels bezitten die vastzitten
aan tjjd en eeuwigheid. Zooveel beweringen,
zooveel onjuistheden. De strijd voor het so
cialisme is oneindig meer. ,,In den vorm
schijnbaar een strijd enkel voor eigen belan
gen, met eigen bevrijding tot doel,'* zegt
Roland Holst, „is haar klassenstrijd feitelijk
een strijd voor het algemeen belang, de be
vrijding der menschheid." Inderdaad. Dit zijn
BANDJERMASIN, 13 September. (Aneta).
In 'n kampong in de onderafdeellng Amoen
tai. gelegen in de Zuider- en Ooeteraf-
deellng van Borneo, had zich een hon
derdtal lieden verzameld met de bedoeling
verzet te plegen. Zij raakten hier slaags
met den controleur van Tandjong onder
af deeling Amoentai), den commandant van
de veldpolitie, een districtshoofd, acht man
van de veldpolitie en twee rechercheurs.
Gezocht wordt intusschen nog steeds naar
een biologische bestrijding dezer ziekte,
„Zeer terecht wordt af en toe in „Het Volk”
door den tooneelversiaggever de aandacht ge
vestigd op het feit, dat de Roomsch-Katho-
lleke leekenspelers mijlen ver vooruit zijn bij
datgene wat in onze kringen op hoogtU-dagen
den partijgenooten en geestverwanten wordt
voorgezet. Ik wil verder gaan, en beweren,
dat de Katholieken en Protestanten een veel
sterker onderling geestelijk contact bezitten
dan wij. Bjj ons is geen spoor te bekennen
van een Jong, krachtig, litterair leven. Jonge
auteurs, innig verbonden met het levens
ideaal, bezitten wij niet in voldoende mate.
Het zoeken naar *n vorm van „proletarische”
kunst blijkt niet mogelijk."
Maandagavond heeft zich te Utrecht een ern
stig ongeval met doodelüken afloop voorgedaan.
De schilder H. v. B. waa in de dakgoot van
een der gemeente-wonlngen in de Moerbelstraat
bezig met werkzaamheden. Op een gegeven mo
ment verloor hij het evenwicht, met bet droevig
gevolg, dat hij van zeven meter hoogte naar be
neden viel en op de straatsteenen terecht kwam.
i In bewusteloozen toestand ia het slachtoffer
per auto van den G G D. naar het Stads- en
Academisch ziekenhuis overgebracht, waar hjj
tater aan de bekomen verwondingen overleed.
De lijst van onderscheidingen, verleend op 31
Augustus, bevatte, naar men weet, ook de
namen van de soclaal-democratlsche oud-leden
der Tweede Kamer, den heer W. H. Vliegen en
mej. Suze Groeneweg.
Het Vaderland verneemt dat de minister van
Binnenlandsche Zaken een vooraanstaanden
sociaal-democraat heeft gevraagd of het stand
punt door leden der SDAP tot dusverre over
het algemeen ingenomen, dat geen onderschei
dingen werden aanvaard, wellicht wijziging had
ondergaan.
Deze aangelegenheid is vervolgens in het par
tijbestuur besproken. Men kwam daar tot het
besluit, dat het voor zittende Kamerleden on-
gewenscht moest worden geacht, onderscheidin
gen te aanvaarden. Aan afgetreden Kamerleden
wilde men echter zelf de beslissing overlaten.
Hierna zfjn de oud-leden van de Eerste Ka
mer, mr. M. Mendels en dr. Henrl Polak en de
oud-leden van de Tweede Kamer, de heeren A.
H. Gerhard, J. H. F. van Zadelhoff, W. H. Vlie
gen en mej. Groeneweg door bedoelden sociaal-
democraatgepolst of zij bereid zouden zijn een
benoeming tot ridder in de Orde van den Ne-
derlandschen Leeuw te aanvaarden. De eerst
genoemde vier hebben hierop ontkennend ge
antwoord.
Van de sociaal-democraten. die geen lid vJn
de Kamer zijn geweest, heeft, naar men wedt,
de heer Jan van Zutphen zijn onderscheiding
aanvaard; Prof. mr. W. A. Bonger heeft er voor
bedankt.
Na dit onverdachte getuigenis vraagt hij:
„Is het niet teekenend, dat geen van onze
auteurs in staat blijkt het ontzettende ver
schijnsel der werkloosheid te dramatiseeren?”
De oorzaak van het hier gesignaleerde ver
schijnsel ziet Jan Mens in het feit, ‘dat de
socialisten géén jongerenbeweging hebben,
in den zin dan van een litteraire beweging
Wel z(jn er A.J.C. en Jong Socialisten, maar
ook déér is geen voldoende litteraire belang
stelling. Zij missen, wat de Katholieken en
Christelijken bezitten: een litterair tijd
schrift.
De bestuurster, mevrouw Kessler uit Wasse
naar, kwam er goed af. Zij kreeg slechts een
metaalspllnter in een van haar beenen, welken
de dokter er gauw uit had gehaald, waarna
haar vrienden en vriendinnen uit de sport-
vllegerU mevrouw Kessler in het lokaal van de
Haagsche en Rotterdamsche aeroclubs konden
gelukwenschen.
Mevrouw Kessler had slechts een half uur
boven het veld gekruist toen het ongeval plaats
vond.
Het toestel stortte neer op ongeveer 600 M. in
Z.O. richting van den terreinhoek en plantte den
neus in den grond. De val werd gebroken door
een van de vleugels, die plat op den grond sloeg.
Daaraan dankt de bestuurster vermoedelijk
haar redding.
De assistent-havenmeester, de heer D. L.
Asjes, zag het ongeval gebeuren en was spoedig
ter plaatse om mevrouw Kessler te bevrijden.
In opdracht van den directeur van den lucht
vaartdienst stelde de heer De Winter, inspec
teur van dien dienst een vooronderzoek in. Het
rapport zal, zooals gebruikelijk, aan den raad
voor de luchtvaart worden uitgebracht.
Door deze poging om een der voornaamste,
zoo niet de voornaamste, der oorzaken van
het door hem geconstateerde en betreurde
verschijnsel van de wanverhouding tusschen
SDAP en kunstenaar als onaangenaam op
voorhand te „beseitlgen" ontneemt hij ons
de belangstelling voor het aan ge kondigde
slot van zijn beschouwing. Wij willen niet
ontkennen, dat de socialistische ideologie
een grondslag kin vormen voor een vrucht
baar litterair leven maar wel ontkennen wfj
ten eenenmale, dat het socialisme van de
tegenwoordige SDAP dat zou kunnen. De
socialistische ideologie logisch en consequent
doorgevoerd en doorgedacht, leidt tot het
idealistisch theoretisch communisme, waar
aan b.v. een van nature sterk menschlleven-
de groote figuur als de dichteres Henriëtte
Roland Holst haar warm voelend hart had
verpand. Dat theoretisch Idealistisch com
munisme heeft zich niet over een gebrek aan
auteurs tv beklagen, maar de auteurs, die zich
tot apostelen maken van dit pseudo-evan-
gelle, wenden zich vol afgruzen af van de
wijze, waarop in Sovjet-Rusland dit Evan
gelie zgn. in practjjk wordt gebracht, maar
in werkelijkheid met voeten wordt getreden,
getuige wat auteurs als Henriëtte Roland
Holst. André Gide en zelfs Jef Last na hun
bezoek aan de Sovjet-Unie schreven.
Het tot burgerlijkheid verwaterde socialisme
der Nederlandsche SDAP heeft haar werf
kracht op de kunstenaars en de jeugd ver
loren, omdat het aan ware bezieling en over
tuiging inboette, naarmate het uit partij
politieke overwegingen overeenkomstig de
gewijzigde verhoudingen en omstandigheden
hier te lande werd gedenatureerd. Dèt is een
der hoofdoorzaken van de slechts schijnbaar
moeilijk te verklaren, maar In werkelijkheid
zeer begrijpelijke wanverhouding tusschen de
groote SDAP en het Kleine getal en de ge
ringe beteekenis van haar auteurs.
flacon N°, 0 kost nogowld 16 cont
- 1 30
n „De Sociaal-democraat” begint Jan
Mens een beschouwing over de verhou
ding van de SDAP tot den kunstenaar. Hij
noemt dit vraagstuk belangrijk voor de socia
listische beweging en dat is het dan ook in
derdaad. HU verklaart, dat aan de verhouding
van de soclaal-democratlsche partij tot den
kunstenaar alles ontbreekt, wat men met veel
goeden wil redelUk zou willen noemen. „Onze
PartU, massa-partu toch”, aldus schrUft hU.
.heeft het niet bestaan de kunstenaars blU-
vend en in behoorlUken getale aan zich te bin
den. WU moeten tot de erkenning durven
komen, dat het aantal kunstenaars in ver
houding tot de plaats, welke de SDAP in het
u.aatschappeiük leven Inneemt, veel te klein
15.” Oth dit nader temotiveeren bepaalt hU
zich „tot die groep kunstenaars, die het
sterkst op het maatschappelijk en geestelUk
leven reageeren: de auteurs," en wel in den
uitgebreidsten zlh: romancier, dichter, too-
neelschrUver. Verwijzend naar schrijfsters en
schrUvers als Henriëtte Roland Holst. Gorter,
Heyermans, MUnssen en Querido, meent hU.
dat vroeger in de „romantische" periode van
de SDAP die verhouding anders en beter was
dan thans in den tUd van zakelljke, nuchtere
statistische maatschappijbeschouwing met ge
tallen, tabellen en grafieken. HU stelt dan de
vraag, of de .jiuchterheidsfaze" daar alleen
schuld aan is, om dan het.volgende te con-
stateeren.
BU de besprekingen te Karlsbad van de ver
tegenwoordigers der internationale beroeps
organisaties van chrlstelUk hotel-, café- en
restaurantpersoneel kwam het loon vraagstuk,
zoomede het probleem der vrouwelijke bedien
den, naar voren. De algemeen-secretaris van
den Nederlandschen R. K. bond van hotel-,
café- en restaurant-geëmployeerden St. Anto-
nius, de heer F. van BUsterveld, zette het
standpunt van de Nederlandsche en de Belgi
sche organisaties uiteen, waarna de aanwezigen
behoudens enkele verschilpunten in verband
met landsgebruikelijke verhoudingen, omtrent
de grondslagen tot overeenstemming kwamen.
Voorts werd ten aanzien van de werkzaam
heid van vrouwelijk personeel de aandacht ge
vestigd op de zedelUke gevaren, welke hier
uit in vele gevallen voortvloeien. In elk geval
dient de opleiding van vrouwelUk personeel
niet bU die van de mannen ten achter te staan
Besloten werd met algemeene stemmen, bU
de diverse regeeringen aan te dringen op wet-
telijke regeling van het garantieloon en van
de werkzaamheid van vrouwelUk personeel in
dit bedrUf. zoomede op het totstandbrengen
De.Christelijke internationale der tgntihnvfskwn cnlkrürtwe arbejdscMeseeoKomstea.
weet, heeft
laatste rede
kers en de Christelijke internationale der b
vakarbeiders hebben in'hun congressen,
beide op September plaats vonden, besl
tot fusie over te gaan.
Men veronderstelt dan ook. zoo ging prof.
Berger weder voort, dat hier kosmische, astrale
of tellurische invloeden zich doen gelden. Een
drietal instituten in Europa, nJ. dat te Rlems,
te Lindholm, beide aan de Oostzee, en het
staatsveeartsenUkundig onderzoeklngsinstituut
te Rotterdam, waarvan dr. Frenkel de leiding
heeft, houden zich met het onderzoek naar de
oorzaken van de periodieke verbreiding van het
mond- en klauwzeer in de verschillende landen
bezig en deze drie instituten die de eenige
zUn op dit gebied hebben geregeld voeling
met elkander. Zoo is nog pas op het eiland
Rlems een conferentie van de directies dezer in
stituten met hun medewerkers gehouden ten
einde zoo mogelUk tot een wetenschappelUke
verklaring en oplossing van dit probleem te ge
raken.
Het spreekt overigens vanzelf, dat de ge
wone veterinaire politiemaatregelen zijn geno
men om besmette bedrUven te isoleeren en de
andere veebedrUven te trachten vrU te houden
van deze ziekte.
„Nu kan men moeilijk volhouden, dat de
socialistische ideologie geen behoorlUken
BATAVIA. 13 Sept. (Aneta). Het m.s. „Kota
Agoeng”, waarop nabij Colombo brand is uit
gebroken. arriveerde gistermorgen te half zeven
te Tandjong Priok. Men begon onmiddellUk met
de lossing van het schip.
De postzakken, welke het sterkst door het
vuur zUn aangetast, in totaal 151, zijn naar
Bandoeng gezonden, teneinde op het hoofdbu
reau nader op adressen en aanwijzingen te wor
den onderzocht.
De rest van de post wordt op het hoofdpost-
kantoor te Batavia-centrum behandeld. Van de
post, welke naar Bandoeng is gezonden, moeten
waarschUnlUk vUf en veertig zakken als waar
deloos worden afgeschreven, daar de inhoud als
het ware met een kolenschop bUeen moest wor
den geschept. De overige zakken bevatten vele
gave stukken. Ook te Batavia is men nog druk
bezig met het uitzoeken van dubieuze adressen.
De „Scheldemusch”, het sierlüke toestel
letje, dat al geruimen tjjd in de hangar op
Ypenburg geplaatst is en waar de gebreve-
teerden af en toe mee de lucht ingaan, is
Zondagmiddag om kwart over een naar
beneden gestort en geheel vernield in de
onmiddellUke omgeving van het vliegveld
neergekomen.
Prof. Berger vertelde o.m. dat, hoewel reeds
In 1881 het mond- en klauwzeer in de Ujst van
besmet lelijke veeziekten was opgenomen, daar
aan eerst sedert 1911 in bijzondere mate aan
dacht wordt besteed. In laatstgenoemd Jaar
heeft men nauwkeurige gegevens gekregen en
van toen af is een zeer goede statistiek bUge-
houden, waaruit om. is gebleken, dat het
mond- en klauwzeer periodiek om de vier jaren
in grooten omvang terugkeert. Buitengewoon
interessant, aldus prof. Berger, zUn de gegevens,
welke de heer *t Hooft dienaangaande heeft
verzameld en welke hU op zoo voortreffelUke
wijze van week tot week heeft bUgehouden.
niet alleen uit Nederland, maar ook uit de ver
schillende andere landen, waar deze ziekte pe
riodiek pleegt op te treden. Het office interna
tional des eplzootles, waarvan ik president ben,
en waarbU 50 landen in en bulten Europa zUn
aangesloten, die zich verplichten tot het in
zenden van gegevens betreffende het optreden
van besmettelUke veeziekten, verschaft ons
daartoe het noodige materiaal. Het eigenaar
dige is nu wel, dat het mond- en klauwzeer
telkens zoo plotseling in hevige mate optreedt
in verschillende landen tegeUJk en wel zooda
nig, dat er van contact-infectie geen sprake kan
zUn, terwijl anderzUds onmiskenbaar vast staat,
dat deze ziekte juist zeer besmetteUJk is.
De heer 't Hooft, die ons vervolgens een blik
deed werpen in het door hem zoo nauwkeurig
bUeengehouden cUfermateriaal, toonde ons dat
bijv, in 1920 hier te lande niet minder dan
53.000 bedrUven met mond- en klauwzeer waren
besmet. Het volgende jaar waren het er slechts
584, het jaar daarop 325 om verder in 1923
weder toe te nemen tot 9200 en in 1924 tot het
recordcUfer 88.930. Zoo is het mond- en klauw
zeer op en neer gegaan en in 1936 zelfs gedaald
tot een 40-tal „beslagen”. In de eerste helft
van 1937 was het aantal nog buitengewoon ge
ring, doch in de laatste week van Augustus
stUgt het tot 167 en in de eerste Week van Sep-
Maandag herdacht de heer W. Faber den dag,
waarop hU vóór 50 jaar in dienst trad bU de
Cacao- en Chocoladefabriek A. Driessen te Rot
terdam. Op zeer
Jeugdigen leeftUd
kwam de jubilaris
in betrekking bU
genoemde firma,
eerst als chocola
tier, later als stads
reiziger.
Ten kantore werd
de heer Faber har-
telUk toegesproken
door de Directie,
die hem een cadeau
onder couvert overhandigde. De Inspecteur van
den Buitendienst heeft hem daarna namens het
gezamenlijke personeel met een aardige speech
een fraai souvenir aangeboden. In den loop van
den ochtend werden ten kantore verschillende
bloemstukken bezorgd. Van vele zijden ontving
I de jubilaris bewijzen van belangstelling.
De gevreesde veeziekte, het mond- en
klauwzeer, heeft in den laatsten tUd, al
thans in enkele provincies van ons land,
een vrU sterke uitbreiding gekregen, welke,
zooals men weet, aanleiding heeft gegeven
tot het afgelasten van rundveetentoonstel-
lingen en fokveedagen.
In verband hiermede hebben wU een on
derhoud gehad met prof. dr. H. C. L. E.
Berger, directeur van den veeartsenUkun-
digen dienst, waarbU mede aanwezig was de
Inspecteur van den veeartsenUkundigen
dienst, de heer P. J. *t Hooft.
de gezinnen, die in hetzelfde tüdvak, waarin
er een prins of prinses geboren wordt, door ge
boorte worden vermeerderd, een luiermand-
uitzet uit te reiken.
Het comité heeft gemeend, dat dit in den
geest van het prinselUke paar zou zUn,
men heeft gelezen, verzocht heeft
persoonlUke geschenken verschoond te
ven. Het zal van de geldmiddelen van het co
mité afhangen hoeveel gezinnen met een baby-
ultzet kunnen worden begiftigd. Het voorne
men is niet een collecte te houden, maar wel
zal er eerlang op andere wUze een beroep op
de burgerU gedaan worden.
Mevrouw de Monchy, de echtgenoote van
den burgemeester, die op het oogenbllk in Italië
vertoeft, zal worden ultgenoodigd de functie
van
De assistent-resident van Kandangan (Z.- en
O. afdeeling van Borneo), de gewestelUke mili
taire commandant en een commissaris van po
litie zUn vertrokken naar de plaats van het
verzet. Van Amoentai uit is veldpolitie gezon
den, van Kandangan een brigade en van Band-
jermasln drie brigades militairen, welke het
verzetsgebled afzetten.
Tevens zal worden besproken de overkol
van katholieke voorm&imen uit Holland
het bUwonen van het jubileum der IK.P.
Pinksteren 1938. TUdens [zün afwezigheid
de heer Kerstens als gedelegeerde worden i
vangen door den heer Kapinjo.
Bij het verzet werd een agent van
de veldpolitie gedood, het districts
hoofd zeer zwaar gewond, de
mandant van de veldpolitie
gewond en de controleur licht ge
wond. Een karabjjn en patronen vie
len in handen der verzetslieden.
Het merkwaardige is nu, dat ook in
FrankrUk, België en zelfs TurkUe in de laat
ste weken een sterke toeneming van het
mond- en klauwzeer valt te constateeren en
dat tevens vaststaat, dat deze toeneming
in de verschillende landen geschiedt zon
der aantoonbaar contact. Men zal dit be
grijpen als men weet, dat de geval
len van mond- en klauwzeer in
FrankrUk in de ZuldelUke provincies van dat
land, in België in de noordelUke provincies,
en in Nederland, voornamelijk in Zuid-
Holland zUn geconstateerd, terwUl bUv. in
Zeeuwsch Vlaanderen, in het ZuldelUk deel
van Noord Brabant en het verdere grensge
bied met België, geen enkel is voorgekomen
in deze zelfde periode.
PARAMARIBO, 11 September. (Aneta).
De gouverneur van Suriname heeft op eigen
gezag en verantwoordelUkheid de verorde
ning tot instelling van dorpsgemeenten af-
gekondlgd.
De staten van Suriname, die het recht
daartoe aan den gouverneur betwisten, zul
len zich tot de kroon richten.
Het congres nam eerst kennis van het ver
slag van den secretaris P. J. S. Serrarens, lid
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. In
dit verslag werd geconstateerd, dpt het ledental
in de periode na Montreux met meer dan een
derde vermeerderd was.
De Kardinaal-Aartsbisschop van ParUs, die
mede tot de eeregasten van het congres be
hoorde, bracht hulde aan den directeur van
het IAB. om de groote diensten, die deze in
stelling aan de arbelderswereld in het belang
van den socialen vrede bewUst. HU zeide voorts,
dat hU eenlgszlns bU de vakbeweging behoorde,
omdat hU lange Jaren als geestelUk adviseur met
de Fransche Christelijke vakbeweging heef»
samengewerkt en op deze wUze dus de sociale
behoeften van de arbelderswereld en van de ar
beiders zelf heeft leeren kennen. De heer Zirn-
held (FrankrUk), die tot nu toe vlce-voorzltter
der Internationale was, werd tot voorzitter ge
kozen, terwUl de heer Pauwels, voorzitter van
het A.C.V. van België en de heer H. Schuetz
(gedeputeerde-Tsjecho-SlowakUe) vice-voorzlt-
ters werden. De heer Serrarens bluft dus den
post van secretaris bekleeden, terwUl het pen
ningmeesterschap toe vertrouwd blUft aan den
heer Amellnk.
an figuren als Henriëtte Roland Holst,
Gorter, Heyermans en Quarido doet
Jan Mens feitelijk groot onrecht,
wanneer hU hen tracht uit te spelen als
typisch S. D. A. P.-sche auteurs. ZU zUn
veel meer en beter geweest in hun sterk
ste oogenbllkken. Hun kunst was in haar
hoogste uitingen slechts schUnbaar socia
listische propaganda, in waarheid was zU
de uiting van een groote liefde voor de ver
drukte en misdeelde klasse, die zU wilde
steunen en sterken in haar strUd tegen het
meedoogenloos uitbuitende liberalisme. Maar
als uiting van liefde voor de verdrukte en
naar economische en sociale bevrijding snak
kende massa stond hun kunst dichter bU
het tot sociale rechtvaardigheid en naasten
liefde verplichtende Christendom, dan bU het
changeerende hlstorisch-materiallsme van de
Nederlandsche SDAP, die ten bate van de ,lï
eigen menschen vaak aan andere menschen
onrechtvaardigheden wilde plegen. Wat Hen-
grondslag kan vormen tot het scheppen en riëtte Roland Holst over den klassenstrUd
heeft gezegd, mag door Jan Mens niet
meer aangehaald worden als een argument
ten gunste van de SDAP, die aan dit begin
sel nauwelUks nog durft vast te houden en
het altijd anders heeft gezien en toegepast
dan Henriëtte Roland Holst het wenschte.
Het Christendom inspireert de kunstenaars
wel en het huidige Nederlandsche SDAP-
sociallsme Inspireert de kunstenaars niet,
omdat wat er nog aan inspireerende over
tuiging in dat socialisme overgebleven ia,
overeenkomt met het natuurlUk goede, dat
alleen door en in het Christendom boven
natuurlijke waarde dJ. eeuwigheidswaarde
krijgen kan.
(Van onzen c parlementairen redacteur)
Naar wij. "vernemen, worden er onder-
handelingen gevoerd tusschen het departe
ment van koloniën en den Gouverneur-Ge-
neraal over dt^kortlng der Indische pensioe
nen. Op dit moment is nog niet te zeggen
hoe «e uitslag van deze onderhandellngen
zal zijn. De kansen, dat de korting zal wor
den opgeheven of verlaago. ofwel, dat zU
gehandhaafd zal worden, zUn thans alle
nog even groot.
Het bestuur der nieuw opgerichte interna
tlonale federatie van Christelijke bouwvakarbel
ders- en houtbewerkersorganisatles bestaat ui
de hëeren: Braeckman (Chr. hout- en bouw
werkersverbond van België) voorzitter, Andries
sen (R. K. bouwvakarbeidersbond van Neder
land) vlce-voorzltter, tyan der Post (R. K. hout
bewerkersbond van Nederland) secretaris vqc
de groep der houtbewerkers en Schaafsma (Chi
bouwarbeidersbond in Nederland) secretari
voor de groep der bouwvakarbeiders en Behel
bert (Chr. bond van houtbewerkers en bouw
vakarbeiders van Zwitserland) penningmeester.
Het ledental der nieuw opgeriehte internationale
bedraagt 120.000.
WU teekenen bU dit bericht aan, dat an
ders dan in Nederlandsch-Indië tot nu toe
geen algemeene regeling in Suriname bestond
voor de bestuursorganisatie ten plattelande.
Onder de districts-commissarissen is er elgen-
lUk niets geregeld en zoo ontbraken bUv. locale,
communale organisaties. De. tegenwoordige
Gouverneur wil hierin verandering brengen.
Deze ontwierp dan ook een verordening, waar
in een regeling werd neergelegd, die op ver
schillende punten bezwaren ontmoet heeft in
den boezem van de staten.
Of de verordening afgestemd werd en drin
gende omstandigheden een onverwUlde voorzie
ning elschten, dan wel het ontwerp niet binnen
den door den Gouverneur gestelden termUn af
gehandeld werd blUkt niet, doch In elk geval
heeft de Landvoogd thans gebruik gemaakt van
de hem in art. 101 der nieuwe Surinaamsche
staatsregeling gegeven bevoegdheid om de ver
ordening op eigen gezag vast te stellen.
III
I
■h
