ONS BLAD
J
t1
I
I
Mr. J. A. N. Patijn
Rust aan het front
bij Sjanghai
Na den dood van
Masaryk
Het nieuws van heden
KOLONIALE EISCHEN VAN
DUITSCHLAND
DE BAROMETER
Palestina en de
V olkenbond
Spanjaard te Lyon
gearresteerd
JOH. LAU WERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BREUKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
te
1
WOENSDAG 16 SEPTEMBER 1937
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
De nieuwbenoemde Minister van Buitenlandsche Zaken Mr. J. A. N. Patijn
DIT NUMMER BESTAAT UIT
BLADZIJDEN
8
e
Eersfe verjaardag van San Sebat-
tians val gevierd
Koningin Alexandrine
Duitftchland en de
Katholieke Kerk
Duitschland
Roosevelt verbiedt het
vervoer van wapens
Mussolini’s Duitsche reis
DE KU KLUX KLAN
Met 1 October a.s. benoemd tot
minister van Buitenland
sche Zaken
Een artikel in de „Osservatore
Romano”
Is het Chineesche leger
gesovjetiseerd
Japansche oorlogsschepen bom-
bardeeren de forten tusschen
Kanton en Hongkong
Herdenking in den
V olkenbond
Zuid-Afrika niet tegen een terug
gave gekant?.
Franco*s broer in
ADVERTENTIEPRIJZEN:
I
Regeeringsschepen mogen geen
munitie brengen naar
China of Japan
fn. Ik ben
ld voor de
volk voor
te bereiden. Het spreekt overigepg^vanzelf, dat
de maatregelen en systemen van het nationaal-
soclalistische Duitschland niet zonder meer kun
nen worden toegepast op den toestand in Spanje.
Onze politieke leiders zullen gebruik maken van
de ervaringen in Duitschland en Italië.
De begrafenis zal a.s. Dinsdag
plaats hebben
Een toelichting van minister Eden
De Rijkspartijdag te Neurenberg is geslo ten met een parade van de weermacht.
Bij deze parade waren meer dan 100.000 toeschouwers aanwezig
I-
295
No
JAARGANG
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
DERTIGSTE
van
gesneuveld bü
O
;pen
wegens
ar-
tn
:e
:t
t
1
1
B
1
L»
5
e
r
t
ir
IR
IR
»-
l
t
J
Vier divisies troepen uit Kwangsi, die tot de
keurbenden worden gerekend, zouden Poetoeng
aan de Wangpoe. tegenover Sjanghai, zijn oln-
nengetrokken. Dit zou er op wijzen, dat de Chl-
neezen de verovering van Poetoeng niet willen
toelaten en een Japansche omtrekkende bewe
ging tegen de Chineesche troepen by Sjanghai
wenschen te verhinderen.
Drie verzetslieden
botsing op Borneo.
Uitspraak van den Baad voor de Scheepvaart
inzake het vergaan van de „Jonge Jacobas”.
Nieuwe administrateur van het departement van
Defensie benoemd.
Bezoek van H. M. de Koningin aan de Kolen»»’
Economische tentoonstelling te Deventer.
zoodanig werd
Februari werd
gezant en ge-
Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d.
14 September:
De Osservatore Romano wjjdt onder den titel
„Na den partijdag te Neurenberg" een beschou
wing aan den huldigen godsdienstigen toestand
in Duitschland.
Na vermeld te hebben dat het door sommigen
verwachte „fait accompli", waardoor de laatste
banden tusschen Kerk en Staat zouden worden
afgebroken, zich niet heeft voorgedaan, schrijft
het blad, dat men daaruit geen optimistische
conclusie moet trekken. De verdere ontwikkeling
„Wanneer men in Neurenberg in de rede
voeringen de waarlijk verbazingwekkende ver
klaring leest, dat „de nationaal-soclalistlsche
revolutie geen enkelen geestelijke een haar heeft
gekrenkt” alqof de feitelijke gebeurtenissen
in Duitschland op zich zelf reeds niet smar
telijk genoeg geweest zijn, al zijn zjj ook niet
te vergelijken met de bloedige daden in Spanje
moet men opmerken, dat elke revolutie haar
phasen heeft.
en nog steeds nastreeft in het belang van het
Duitsche volk zelf en dat zoodoende elke be
wering van welwillende gezindheid tegenover
het Christendom Ijdel wordt gemaakt.
Uit Genève wordt gemeld, dat de Volken-
bondsraad hedenavond het beroep*van Chi
na op rjjn agenda heeft geplaatst.
Zaterdag. Zondag en Maandag zal het publiek
worden toegelaten tot het Praagsche slot, waar
het lijk is opgebaard.
De regeering zal de nagedachtenis van den
„Presldent-Bevrljder" eeren in een bijeenkomst,
die waarschijnlijk morgenmiddag zal woroen ge
houden. In deze bijeenkomst zal minister-presi
dent Hodza een rede houden, die door de radio
zal worden uitgezonden. Bij de begrafenis op
Dinsdag zal president Benesj aan de groeve het
woord voeren.
Vanmiddag zal professor Hermann Slkla zich
naar Lany begeven om het stoffelijk overschot
van oud-presldent Masaryk te balsemen.
De beeldhouwer Makovsky heeft vanochtend
het doodenmasker vervaardigd.
De senatoren Popeland en Walsh hebben be
weerd, dat Black, het nieuwe lid van het Ame-
rikaansch hooggerechtshof. Ud zou zijn van de
Ku Klux Klan, op grond waarvan zij elachten.
dat de benoeming van Black ongedaan zou wor
den gemaakt.
De leider van de Ku Klux Klan ontkent dlL
PRAAG. 14 Sept. Het Tsjecho-Slowaak-
sche nieuwsagentschap Ceteka meldt, dat
de begrafenis van Masaryk op 31 September
zal plaats vinden. De rouwstoet zal van het
Praagsche slot vertrekken en door de voor
naamste straten der hoofdstad trekken. Het
stoffelijk overschot zal voorlooplg ter aarde
worden besteld op het kleine kerkhof van
Lany, naast dat van de vrouw van den
overleden president. Later zal een beslissing
genomen worden omtrent de definitieve bij
zetting.
De ..Baleares". een der kruisers der rechtschen.
die te Cadiz gerepareerd is. voer vanavond met
vrij groote snelheid in Oostelijke richting door
de Straat van Gibraltar.
Stand op Woensdag 9 uur vna.: USA
Vuige stand: 75L4
Met groote smart moeten wij constateeren,
dat zulk een vereenzelviging er tbe strekt de
noodzakelijke voorwaarden en veronderstellin
gen te vernietigen voor die godsdienstige paci
ficaties, die de H. stoel eerlijk beeft nagtstreefd
Ook in Spanje was het anti-godsdienstige
boek bewust of onbewust de voorlooper van
de latere afgrijselijkheden. Wie de Spaan-
sehe antl-clerlcale pers vóór 1936 heeft ge
kend, ziet heden met schrikwekkende duide
lijkheid welke vruchten zjj heeft gebracht.
WASHINGTON, 14 Sept. (Reuter). Pre
sident Roosevelt heeft een verbod uitgevaar
digd, waarbij het aan koopvaardijschepen,
die toebehooren aan de regeering, niet lan
ger wordt toegestaan om wapens of munitie
te vervoeren naar China of Japan.
Per lossen regel 20 c. ingez. med. 40 c
In zün antwdord op de uitnondiging van Nyon
eischt Italië volledige gelijkstelling met Enge
land en Frankrijk.
De begrafenis van Maaarijk zal Dinsdag 21 Sep
tember plaats hebben.
Aan het front bü Sjanghai heeiwcht betrekke
lijke rust.
Koningin Alexandrine van Denemarken geope
reerd.
I
l
l
MR. J. A. N. PATIJN BENOEMD TOT MINIS
TER VAN BUITENLANDSCHE ZAKEN.
Rede van Delboe bü de onderteekenlng van het
accoord van Nyon.'
12.-
f 2.50
m
Ie
k.
n
et
1-
>g
ie
je
De „Asahl” meldt uit Hongkong, dat bet
Chineesche leger ten Zuiden van Kwan-
toang geheel gebolsjewiaeerd is. Iedere divi
sie staat, volgens de Asahl”. feltelük onder
bevel van een twintigtal Sod0et-Russische
militaire instructeurs.
NANKING, 14 Sept. (Reuter) De Chinee-
sche troepen zijn Kalgan binnengerukt.
Deze stad is gelegen op 160 kilometer ten
Noordoosten van Peiping aan den spoorweg
PeipingSoejjoean en wordt beschouwd als
de sleutel tot Tsjahar. Jehol en Mongolië.
.Alles wat ik in het huidige stadium vraag
is machtiging voor de Britsche regeering
over te gaan tot uitwerking variatie details
van het verdeelingsplan, zoo mogelijk in
samenwerking met de vertegenwoordigers
der Joden en Arabieren, en wel aldus, dat
geen enkel plan zal worden toegepast zon
der te zijn voorgelegd aan den Volkenbonds
raad en zonder door den Volkenbond te
zijn goedgekeurd.
Volgens een telegram uit Oviedo is een
schip, aan boord waarvan zich een aantal
extremistische leiders bevond, door een
reohtsch eskader genomen, toen het uit de
haven van Gijon vertrok.
BU een met de tegenwoordige snelheid voort
schrijdende herbewapening, die ons steeds na
der brengt tot de uiteindelijke crisis, moeten
wij den moed hebben, ons met Duitschland aan
de conferentietafel te zetten om dit vraagstuk
te bespreken. Zuid-Afrika zou bereid zijn, dit
te doen, en ik ben er zeker van, dat het resul
taat een oplossing zou zijn, welke bevredigend
is voor Duitschland, zoowel als voor de man-
daatsmogendheden.
uitwijzen, dat men in de laatste vier jaren niets
heeft geleerd.
De betrekkelijke matiging, die zich op het
congres vertoonde, kan niet doen vergeten, dat
de openlijke en bedekte strijd tegen de Kerk
en haar, door het Concordaat gewaarborgde
rechten, zonder pauze voortgaat.
Het Vatlcaansche blad wijst op de teugel-
looze campagne van de pers en op de met
het Concordaat strijdige maatregelen t.a.v.
het godsdienstonderwijs, dat aan de pries
ters wordt ontnomen.
Overigens, zoo schrijft de Osservatore, heeft
het congres zelf door de toewijzing van den
prijs der natie aan Rosenberg als profeet der
nationaal-soclalistische idee, openlijk het ver
band in het licht gesteld, dat van officieele
zijde tot nu toe werd ontkend, tusschen het
nationaal-soclalistische regiem en de Nordlsche
leer van Rosenberg. Het blad vervolgt dan let
terlijk:
„Wie in het licht van deze feiten bedenkt,
welk een kapitaal gewicht de encycliek „Mlt
brennender Sorge” aan het belang van een
waren vrede tusschen Kerk en Staat hecht
te en aan de losmaking van den fatalen
band tusschen staatsmacht en de vijanden
van het Christendom, kan nu begrijpen,
hoe gevaarlijk de weg is, dien dé cultureele
ontwikkeling in Duitschland inslaat nu de
staatsleiding zich zoo uitvoerig en plechtig
volkomen solidair verklaarde met de litte
raire producten van Rosenberg.
De procedure, die de Britsche regeering zich
voorstelt te volgen wanneer de raad de politiek,
die ik geschetst heb, goedkeurt, is een tweede
speciaal organisme te benoemen, dat een be
zoek zal brengen aan Palestina en onderhan-
delingem zal voeren met Arabieren en Joden
en dat aan de Britsche regeering voorstellen zal
moeten voorleggen voor ’n gedetailleerd verdee
lingsplan. Later zou ook een commissie tot af
bakening der grenzen benoemd moeten worden.
De vermindering van de Joodsche Immigratie
tot een totaal van 8000 gedurende de acht eerst
volgende maanden is een tijdelijke maatregel,
die bestemd is het hoofd te bieden aan tljde-
Hjke, uitzonderlijke toestanden.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar I
Dagblad uitgegeven door de
N V- Drukkerij De Spaarnestad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad I 0.60 hooger
KOPENHAGEN, 14 Sept. (Havas). Officieel
wordt medegedeeld, dat de gezondheidstoestand
van Koningin Alexandrine van Denemarken
bevredigend is. De patiënte heeft een rustlgen
nacht gehad.
t
GENèVE, 14 Sept. (Renter). In den Volken
bondsraad heeft de Britsche minister van Bui
tenlandsche Zaken, Eden, tijdens de gedachten
wisseling over het rapport van de mandaten
commissie betreffende Palestina, ojn. verklaard:
Vijf Japansche oorlogsschepen hebben de
forten van de Bocca Tigrlds^een der mon-
dlngsarmen van de Slkiang, halverwege tus
schen Kanton en Hongkong, gebombar
deerd. De forten beantwoordden het vuur,
terwijl Chineesche vliegtuigen opstegen om
de Japansche oorlogsschepen aan te vallen.
De vliegtuigen keerden terug, nadat zij den
Japanschen oorlogsschepen schade hadden
toe gebracht.
Men meent, dat de forten licht bescha
digd zijn.
Nader wordt gemeld, dat Krofta besloten
heeft vanavond naar Praag te vertrekken. Na
de uitvaart van den oud-presldent te hebben
bijgewoond, zal hij naar Genève terugkeeren.
s -
De Chineesche troepen hebben een grooten
brand gesticht nabij het station Tientsjoengang.
aan het eerste gedeelte van den spoorweg
SjanghaiWoesoeng, dwx. onmiddellijk ten
Westen van de Japansche kazernes en de ten
N.W. van Hongkioe gestationneerde vlootstrljd-
krachten. Men denkt, dat de bedoeling van de
zen brand is een vrije oppervlakte te vormen,
teneinde vanuit de teruggetrokken stellingen te
kunnen schieten.
Op verschillende kaden van Japgtsepoe wordt
de ontscheping van Japansche troepen en oor
logsmateriaal voortgezet.
mcnSR, 14 Sept. (Havas) Mussolini zal 25
dezer per trein naar Duitschland vertrekken.
HU zal in den morgen van den 26sten te
Berchtesgaden, het buitenverblijf van Hitler,
aankomen. De Duce zal zich dan naar München
begeven, om vervolgens twee dagen te BerlUn
door te brengen. Ten slotte zal hü den laatsten
dag van de groote Duitsche manoeuvres bü-
wonen en, alvorens naar Italië terug te keeren,
nogmaals n bezoek aan Berchtesgaden brengen.
In verband met deze verklaringen van den der betrekkingen tusschen Kerk en Staat zal
hoogen commissaris van Zuid-Afrika te Lon
den, wordt nader gemeld, dat de hooge com
missaris in deze, verklaring uitdrukking heeft
'gegeven aan zijn persoonlijke opvattingen be
treffende een voorstel tot het teruggeven van
de oude koloniën aan Duitschland.
Te Water, die zich met vacantle In Canada
bevindt zeide in zijn verklaringen ojn.:
„Persoonlijk geloof Ik, dat Zuid-Afrika be
reid zou zijn plaats te nemen aan de confe
rentietafel om In een geest van redelijkheid en
gematigdheid het Duitsche standpunt in deze
kwestie (d.wx. het koloniale probleem) en an
dere vraagstukken, die op het oogenbllk de
goede betrekkingen met Duitschland verstoren,
te bestudeeren."
Te Water weigerde zoo ver te gaan met zjjn
Uitlatingen, dat Zuid-Afrika inderdaad deel zou
nemen aan een algemeen accoord betreffende
een teruggeven van de verloren Duitsche kolo
niën. Dit achtte hij een te sterke interpretatie
van zyn woorden. Tevens legde de hooge com
missaris er den nadruk op, dat hU uitsluitend
zijn eigen opvattingen uitsprak HU voegde hier
nog aan toe, dat een conferentie een gezonde
plaats Is voor het bespreken van deze zaken.
Een gematigde geest is bovendien een gezonde
geest om dergelUke kwesties te bespreken.
Doch wie kan de huidige regeering In
Duitschland waarborgen, dat het zaad van haat
en-verguizing van alles wat heilig is, dat zich
onder het oog der overheid steeds machtlger
ontwikkelt, ook op Dultschen bodem geen vruch
ten zal dragen, die eiken waren vriend ven
Duitschland en zün toekomst moeten doen ont
stellen
Latere telegrammen echter meldden weer, dat
Kalgan door de Chineezen is ontruimd, in ver
band met hevlgen Japanschen tegenaanval.
De laatst ontvangen telegra^pmen meldden te
vens, dat de Chlneéken Tatoeng hebben ont
ruimd, waar een belangrüke vertakking van den
spoorweg in het Noorden van Sjans! ligt.
De woordvoerder van het Chineesche hoofd
kwartier heeft tegenover vertegenwoordigers
van de pers verklaard, dat de toestand bU
Lloenho en Lotlen ongewüzigd is. Zeer hevige
gevechten worden geleverd In de streek van
Joegantsjau. Sommige plaatsen zUn reeds tien
maal in andere handen overgegaan.
Van alle huizen is de vlag halfstok gehecchen.
De straatlantaarns bleven den geheelen dag bran
den. De aartsbisschop van Praag heeft order
gegeven, dat alle kerkklokken gedurende een
uur geluid moesten worden. De beurs was heden
gesloten, zooals ook het geval zal zUn op den
dag van de uitvaart. De troepen zullen tot
26 October rouw dragen. BU ontstentenis van
den nuntius heeft de OostenrUksche gezant na
mens het diplomatieke corps uiting gegeven
aan zUn deelneming.
Het overlijden van ond-president Masaryk is
in de Volken bondskringen met ontroering ver
nomen. In de openbare zitting der Assemblee
heeft de voorzitter, de Aga Khan. woorden van verovering van de ziel van het gehi
hulde aan den staatsman gewijd. De Volken
bondsvergadering. aldus aeide hjj, groet in
Masaryk een vriend van den Volkenbond en
een der schoonste geesten, waarop de menach-
beid trotacb kan zün. De vergadering nam ver
volgens een minuut stilte in acht. Krofta dankte
namens de Tsjecho-Stowaakache regeering.
SJANGHAI, 14 SepL (Reuter) Het la in
den sector Sjanghai betrekkelUk kalm. De
Japanners consolldeeren het gewonnen ter
rein. ZU worden daarbü echter zeer gehin
derd door losse Chineesche groepen, die niet
geweken afjn. De jspansche qpmarsch is
voorlooplg tot staan gekomen.
MONTREAL, 14 Sept. (Reuter). „Ik ben
van nseening, dat Zuid-Afrika deel zou
nemen aan een algemeen accoord inzake
teruggave der koloniën aan Duitschland,
indien hierdoor ^en afbreuk zou worden
gedaan aan de veiligheid van Zuid-
Afrika,” aldus heeft de hooge commissaris
van Zuid-Afrika te Londen, Te Water, in
een vraaggesprek verklaard.
Bit contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek Telefoonnummer 4330
Japansche^ aanvallen zUn afgeslagen ten
Noorden van Kjangwan en voor Miauhang. De
terugtocht der Chineesche troepen is niet alge
meen.
Alleen de eenheden, die de uitspringende
punt tusschen Jangtsepoe en Woesoeng bezet
ten, hebben haar stellingen ontruimd.
Nlcolaas Franco, de broer van generaal Franco,
heeft een langdurig onderhoud met Julius Strei
cher gehad. Tegenover de ..Fraenklsche Tages-
zeitung”, het blad van Streicher, heeft hU ver
volgens onder «neer verklaard..Spanje is zich
bewust van zUn zending in Europa
wisme zal weldra geheel vernietigd
in Duitschland gekomen, om den si
De heer Patün werd op 9 Februari 1873 te
Rotterdam geboren. Na het gymnasium te
*s Oravenhage te hebben bezocht, studeerde hU
in de rechten aan de universitelt te Leiden,
waar hU in 1897 promoveerde met een disser
tatie: „Zondagswetgevlng”. Voorts studeerde
de heer Patün te Parüs aan de „Ecole libre
des sciences politlques”.
Na zün promotie trad mr. Patün In diplo-
matieken dienst en was van 1898 tot 1902 ge-
zantschapsattaché en .assistent legal adviser”
van het koninkrük Siam, terwijl hü reizen deed
naar Oost-Indië, Japan en Amerika. BU zUn
terugkeer in ons land trad mr. Patün In dienst
der gemeente 's Gravenhage en werd hü be
noemd tot chef der afdeeling Gemeentebe-
drüven ter gemeentesecretarie, als hoedanig hü
tot 1908 werkzaam was. In dat jaar verwisselde
de heer Patün de gemeentelüke voor een rüks-
betrekking en wel als referendaris aan de af
deeling Arbeid van het departement van
Landbouw, Nüverhetd en Handel.
Als chef van de afdeeling Gemeentebedrüven
ter gemeentesecretarie van ’s Gravenhage, heeft
de heer Patün een werkzaam aandeel gehad in
de oprichting van de gemeentelüke arbeidsbeurs.
In 1911 werd mr. Patün benoemd tot burge
meester van Leeuwarden, terwül hü in 1918
aan het hoofd werd gesteld van de gemeente
’s Gravenhage als opvolger van den tot minister
van Buitenlandsche Zaken benoemden burge
meester der residentie jhr. mr. dr. H. A. van
Karnebeek.
De heer Patün bekleedde bet burgemeester
schap van ’s.Gravenhage tot 1930, toen hem op
zün verzoek eervol ontslag als
verleend. Het volgend jaar in
hü benoemd tot buitengewoon
volmachtigd minister te Rome.
In Juli 1936 verliet hü dezen gezantschaps-
post voor dien te Brussel als opvolger van jhr.
mr. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer, die
tot Gouverneur-Generaal van Ned.-Indlë werd
benoemd. Mr. Patün is tevens geaccrediteerd
bü het Hof te Luxemburg.
Mr. Patün is ridder in de orde van den Ne-
derlandschen Leeuw, grootofflcier der Huis
orde van Oranje, grootofflcier in de orde van
de Kroon van Roemenië, ridder 2de klasse der
orde van civiele verdiensten van Spanje en
commandeur tweede klasse In de orde van St.
Olaf van Noorwegen.
Hoewel niet aangesloten bü een politieke
partü. ia mr. Patün van liberalen huize.
KOPENHAGEN, 14 Sept (Havas). Konin
gin Alexandrine van Denemarken, die met
ernstige pün in de Ingewanden naar het
ziekenhuis te Skagen werd overgebracht, is
daar gisteravond geopereerd.
LYON, 14 Sept. (Havas). De veiligheidspolitie
te Lyon heeft een zekeren Sanchez Juan, büge-
naamd Ramon Dimoro. gearresteerd, die door
het parket van Castres werd gezocht
oplichting.
Sanchez was op het oogenbllk van zün
restatle In het bezit van tal van papieren be
treffende zün werkzaamheid ten behoeve van
de Spunsche Nationalisten.
Hü verklaarde als agent van Franco belast te
aün met het toezicht op de geldinzamelingen ton
bate der rechtschen. In afwachting van zij"
overbrenging is hü Ingesleten.
Miss Margery Ragless van Bogno Reges,
die sinds haar vierde jaar op\zee heeft
gevaren, heeft met succes examen ge
daan voor kapitein. Zj} is de eerste
vrouwelijke kapitein van Engeland.
Hierboven ziet men haar aan het stuur
rad op een schip van haar broeder
iniUf verkeersongeluk nabü Groningen;
twee zwaar- en twee lichtgewonden.
nachtelüke
Men vier^, naar Reuter meldt, te San Se
bastian den eersten verjaardag van den va» van
deze stad, de badplaats aan de Noordkust. Een
jaar geleden trokken de ..requetes" van generaal
Franco, na de inneming van Irun, San Se
bastian binnen. In alle kerken worden thans
Missen van dankbaarheid opgedragen. De stad
heeft een feestelük aanzien en velen zün geko
men van naburige plaatsen om de optochten,
parades en processies, welke van veel muziek en
vlagvertoon vergezeld gaan, bü te wonen.
De regeeringspersdienst deelt mede:
Tot minister van Buitenlandsche
Zaken is met ingang van I October
a.s. benoemd mr. J. A. N. Patijn,
buitengewoon -gezant en gevolmach
tigd minister te Brussel.
W
