voor
We luisteren naar
Ir. Mussert als getuige
de rechtbank
fr
100.000 kg papier
in 24 uur
ii
•i
EERSTE BEDRIJF BLA UWE
ZAND-AFFAIRE
VECHTPARTIJEN TE
BOEDAPEST
VRIJDAG 17 SEPTEMBER 1937
f/n^eaonden
Bemoediging
Van Gelder Zonen’»
moderne outillage
Man doodelijk gewond
F. J. M. van Ogtrop
Windhoos richt schade
aan te Landsmeer
Veerboot omgeslagen
Vijftig Britsch-Indtêrs verdronken
ERGERLIJK VANDALISME
Het weer op Zondag
Middelbare Koloniale
Landbouwschool
Boternoteering
Zaterdag 18 September
Vleesch vergif tiging
I
Groote belangstelling
in de zaal
Hoogtijdag der goud- en
zilversmeden
Ziektegevallen in twee gezinnen
te Papendrecht
Ze» maanden geëischt tegen den
man, die met steenen wierp
Voorzitter der Vereeniging voor
den Effectenhandel
Indrukwekkende productie van
de nieuwe couranten-papier-
machine te Velzen
Feestelijke bijeenkomst te Deven
ter ter gelegenheid van het
25-jarig bestaan
Een dubbel jubileum te
Schoonhoven
Zesjarig jongetje te Breda
ernstig gewond
Veertien gewonden; zes personen
gearresteerd
Onderwijzersbonden werken
samen
VAN EEN VRACHTAUTO
GEVALLEN
ACTIE VOOR VERLAGING
DER LEERLINGENSCHAAL
j
f!
<1
Bekneld geraakt tusschen auto
en boom
Koopman kon tijdig de
politie waarschuwen
By één pluimveehouder duizend
kippen gedood
ONVOORZICHTIG DEN WEG
OVERGESTOKEN
Jarenlang aan indigestie geleden
Voelt zich weer uitstekend
Voorloopig onstuimig en regfen-
achtig weer te verwachten
'k
i.
(Nadruk verboden)
•F
ork<
Schotsch “‘Srlrest. 4ÖÓ Ör^flApe!. D l"
Inl
i f
ff
- - -
Het vüf en twintigjarig bestaan der Mid
delbare Koloniale Landbouwschool te De
venter is Donderdagmiddag in *H feestelijke
bijeenkomst plechtig herdacht.
F
i
t
t
l
F F
F F
i f
de
de raadzaal
FF
4*
i f
F
4 F
F
FF
I
F F
•F
F
Ff
u
FF
*F
NOG.,
de Vere
in Nee#
Donderdagmiddag te In een bocht van den
weg te Scherpenzeel een tractor met aanhang
wagen geslipt. De wagen reed tegen een voet
ganger, die bekneld raakte tusschen den auto
en een boom. De man, uit Voorthuizen afkom
stig, werd zeer ernstig gewond en te kort na
het ongeluk overleden.
te
ver-
F
O
I
•F
1
O
- F
1
F I
1
F
F
FF
F
F
•f
•F
I
I
1 F
f F
i
H
f F
In de Donderdag gehouden vergadering
van het bestuur der Vereeniging voor den
Effectenhandel is de heer F. J. M van Og
trop benoemd tot voorsitter. ter vervulling
van de vacature, ontstaan door *t overlijden
van den heer J. Stroeve J.Ezn.
In Papendrecht zijn Maandag twee gezinnen
ongesteld geworden na het eten van paarden-
vleeaeh. Ook in Dordrecht heeft zich een der-
gelijk geval voorgedaan. De waarnemende di
recteur var. het keuringsdlstrlct Dordrecht
heeft verband gelegd tusschen de overigens zeer
onschuldige ziektegevallen en het feit, dat d«
drie gezinnen vleesch van eenzelfden Dordfr
seben slager hebben betrokken. Eenlge proef
stukken uit den voorraad van den slager wor
den thans onderzocht. De patiënten zijn intus-
•ehen zoo goed als hersteld.
Een koopman te Rotterdam had van eenlge
Haagsche jongelui het verzoek ontvangen eens
met hem te mogen praten. De ontmoeting had
plaats in een café aan den Coolslngel. Daar
vertelden de Hagenaars den koopman, dat zij
iets van hem wisten, wat hü zeker wel niet
graag bekend zou hebben. Zü vroegen f 10.000
voor hun zwijgzaamheid. Tijdens de onderhan-
delingen over dit bedrag werden de twee be
zoekers onrustig. Blijkbaar ontdekten zij on
raad en zij stelden daarom voor naar een café
m de Aert van Naesstraat te gaan. De koop
man had daar niet het minste bezwaar tegen,
daar hü n vriend gezien had en dezen had kun
nen vragen de politie te waarschuwen. Toen
het drietal dan ook In het andere café kwam
waren daar al een paar rechercheurs, die de
Hagenaars in arrest stelden. Het bleken te zijn
de 24-jarige D. M. de B. en de 31-jarige C.
N. van D. die zijn opgesloten wegens poging
tot afpersing.
Het eerste treffen deed zich voor op de An-
drassy-laan voor het gebouw der natlonasl-
sociallstlsche vereeniging tot bescherming van
het ras, waar nationaal-socialisten strooibiljet
ten verdeelden. De politie heeft hier de straat
schoongeveegd.
8pr. achtte het een verheugend verschijn
sel en tevens een krachtig bewijs van het
vertrouwen in de opleving van de Indische
cultuurondememlngen. dat de belangstelling
LONDEN. 17 Sept. <D. N. B) Naar uit
Ferozpoer (Brltsch-Indië) wordt gemeld,
bü het omslaan van een
Britsch-Indiërs verdronken,
personen konden gered worden.
In den laten avond van 14 Mei werd Am
sterdam in opschudding gebracht door de
berichten van NSB.-colporteurs over een
aanslag op het leven van den leider der Na-
tionaal-Socialistische Beweging. Ir. A. A.
Mussert. De heer Mussert zou bü een be
nnek. dat hij per auto had gebracht aan
eenlge leden der NB B., die op het Blauwe
Zand aan de overzijde van het IJ woonach
tig zijn, door Ti groot aantal llnksch georiën
teerde tegenstanders zijn bedreigd. Slechts
door zich met een rijzweep te verdedigen kon
Mussert zich de menschen van het HJf hou
den, terwijl zijn chauffeur een schot In de
lucht loste om den weg vrij te maken. Den
volgenden dag diende de heer Mussert een
klacht In tegen den man. die hem bedreigd
had. terwijl deze man. Melchers genaamd,
•en klacht indiende tegen Mussert wegens
mishandeling.
Een derde man, Bunnlng geheeten. die met
steenen gegooid had, werd later gearresteerd.
Wegens openlijke geweldpleging stond
deze Bunnlng Donderdag voor de Vijfde
Kamer der Amsterdamsche Rechtbank te
recht, beschuldigd van openlijke geweldple
ging.
Er bestond voor deze zaak seer veel be-
langstelliKg. omdat het O. M den heer Mus
sert als getuige gedagvaard had.
Voorts heeft Ir. B. H. van Ruygen namens
het personeel der school een gedenkplaat aan
geboden, welke In de school aal worden aange
bracht.
Minister Steenberghe aanvaardde dit ge
schenk, waarna Ir. van Ruygen nog mededeel
de, dat er een fonds is gesticht voor de behar
tiging van bijzondere belangen van het onder
wijs aan de school en haar cursussen.
Na deze bekentenis verscheen onder eenl
ge spanning de heer Mussert in de rechts
taal. De heer Mussert. die gekleed was in
een donkergrijs colbertcostuum en een vol
komen rustigen indruk maakte, legde den
eed af en gaf daarna een korte uiteenzet
ting van wat er op den 14en Mei was ge
beurd op het Blauwe Zand. Den verdachte
Bunnlng zeide hij niet te herkennen. Wel
wist hü dat er met steenen was gegooid en
dat zün wagen ernstig beschadigd was.
doch dat dit door verdachte was gedaan,
kon getuige niet verklaren. Er was een bom
bardement loegebarsten toen hij wegreed en
de toestand was hoogst ernstig.
Van ernstiger aard was de tweede bot
sing in een volksbuurt, waar verscheidene
tegenstanders van het nationaal-socialisme
een door een afgevaardigde der uiterste
rechterzijde belegde bijeenkomst wilden ver
hinderen. Er werd eerst met stokken en
stoelpooten geslagen, doch later werden ook
schoten gewisseld. De spoedige aanwezigheid
van de poltlle maakte een einde aan deze
vechtpartij.
De firma Van (leider en Zonen te Velsen
heeft ons dezer dagen In de gelegenheid ge
steld om de groote uitbreiding, welke de
bekende papierfabriek het laatste jaar heeft
ondergaan, eens van nabij te bezichtigen
Hoewel de firma steeds met de nfeuwste
machines in haar bedrijf werkt, worden er
nog dagelijks verbeteringen aangebracht.
Ten einde mede te gaan met de moderne
wijze van papier maken door groote een
heden en ter vervanging van oude machines,
werden reeds gerulmen tijd studies gemaakt,
welke de juiste machine voor het couranten-
papier-bedrüf in Velsen zou zijn. Bespre
kingen met fabrikanten in Duttechland,
Engeland en Zweden werden geopend en na
verschillende offerten werd in Juni 1935
besloten de nieuwste papiermachine en
super-kalander te bestellen in Engeland, de
op- en overwikkel-inrlchttng alsmede de bo-
bineuse in Duitschland.
Nadat de dagvaarding was voorgelezen vroeg
de president, mr. V. O. A. Bol. of verdachte
de beschuldiging erkende.
Verdachte Bunnlng bekende volmondig met
•teenen te hebben gegooid, omdat hij zich
kwaad had gemaakt over het feit, dat Mussert
een man sloeg. HU wilde tusschen beiden ko
men en had daarna een steen ojigeraapt en
naar den auto geworpen.
BOEDAPEST, 17 Sept. (Havas). Bjj ge
legenheid van nattonaal-socialistische be-
toegingen is het te Boedapest tot twee bot
singen gekomen, waarbij van de vuurwape
nen werd gebruik gemaakt.
Sterke politie-afdeeiingen hebben moeten
ingrijpen. Er ifjn veertien gewonden, ter
wijl ses personen rijn gearresteerd.
Te Zeeland (N.-B.) heeft zich een geval van
ergerUjk vandalisme voorgedaan. Toen eenlge
leden van de Jonge Wacht een bezoek wilden
brengen aan de houten Veldkapel. welke door
hen onlangs Is opgericht, bleek het gebouwtje
door schennende handen geheel te zün ver
nield. Men had zich zelfs niet ontzien het
Mariabeeld, dat In de Kapel was geplaatst, in
stukken te slaan.
De politie stelt een uitgebreid onderzoek in,
doch tot dusverre Is van de daders nog geen
spoor ontdekt.
feestavond,
aanboden.
Den vorlgen Zondag is het weer nog even iets,
nsaar dan ook zeer weinig opgeklaard na de re
genachtige voorafgaande dagen. Daarna werd het
weer slechter en de achteruitgang is toen niet
meer tot stilstand gekomen. Uit geheel Europa
is in de laatste week het mooie weer verdreven
en heeft het plaats gemaakt voor een hoogst on-
zekeren toestand, die zich vooral over West- en
Noord-West-Europa doet gelden. De depressies,
die in het Noord-Westen voorbijtrekken, nemen
hoe langer hoe meer in omvang toe en beheer-
schen thans ook den weerstoestand In Centraal-
Europa.
Wanneer de toestand, dat de depressies zoo
actief worden, eenmaal is ingetreden en overal
zware regens beginnen te vallen, is er voorloopig
geen uitzicht meer op een groote verbetering,
tenzij van korten duur. Soms komen tusschen
twee opeenvolgende depressies opklaringen voor
maar die zijn dan altüd van korten duur en
worden gewoonlUk gevolgd door nog slechter
weer dan tevoren heerschte. Elke volgende de
pressie komt dichter in onze omgeving en gaat
van sterker beroeringen in de atmosfeer verge
zeld totdat een serie depressies voorbij getrok
ken is en een opklaring van twee of drie dagen
volgt, waarin echter volstrekt niet de zekerheid
ligt opgesloten, dat het dan voor langen tijd
goed weer blUft.
WU verkeeren thans midden in zulk een pe
riode van elkaar opvolgende depressies en de
laatste hiervan was zeer actief zooals wel geble
ken is uit den zwaren slagregen van Donderdag-
namiddag. Uitzicht op een groote weersverbete-
rlng is er niet en mocht het tusschen vandaag
en Zondag nog eenigszlns opklaren dan zal er
toch tegen Zondag weer een nieuwe storing ver
schijnen, die regen en wind zal brengen.
Het weer is dus niet alleen nog minder be
trouwbaar dan een week geleden, maar het zal
ook koud blijven en voor Zondag moet men maar
niet rekenen op mooi weer.
waarna
van de Nü-
De organisaties van onderwijzers, die geza
menlijk actie voeren voor verlaging van de leer-
lingenschaaJ, n.L het Katholiek Onderwüxers-
verbond, de Bond van Ned. OnderwUzers, het
de Unie van Christelijke Onderwijzers,
wilging van Christelijke Onderwijaers
Tiend en de Overzeesche gewesten en
de Vereeniging van Hoofden van Scholen, heb
ben na gemeenschappelijk overleg besloten een
audiëntie aan te vragen bjj den voorzitter van
den Ministerraad, dr. H. CoIIJn en den Minister
van Onderwijs, prof. dr. J. R. Slotemaker de
Bruine.
Hierna vroeg Ir. Mussert verlof de zaal te
mogen verlaten, waartoe hU toestemming kreeg.
In gezelschap van den chauffeur Schut en zijn
raadsman Mr. v. Vessem, vertrok de heer Mus
sert nog voor Mr. Rodrigues de Miranda zUn
verdediging begon.
Een verzoek van den verdediger om invrU-
heldsstelllng van den verdachte werd door de
rechtbank afgewezen.
voor deze school In de laatste jaren weder
groeiende is, hetgeen zich openbaart in de
zoo belangrUke toename van het getal leer
lingen.
Tenslotte deelde de minister mede, dat het
H.M. de Koningin heeft behaagd, als bewijs
van waaAfering den directeur der school.
Dr. H. Iff Zeylstra te benoemen tot offi
cier In de orde van Oranje Nassau.
De verdediger van Bunnlng. mr. A. Rodri
gues de Miranda, stelde eenlge vragen en vroeg
o m. of Mussert gewoon was een zweep te dra
gen. Waarop de president.opmerkte, dat deze
vraag niet terzake dlyule en eerst bU de be
handeling van de strafzaak tegen Mussert en
Melchers op 30 Sept, gesteld kan worden.
Op de vragen van den verdediger deelde Ir.
Mussert nog mede, dat er In dien tUd drie ge
zinnen van N.SB.’ers op het Blauwe Zand
woonden en dat hü op verzoek van deze men
schen naar Amsterdam was gekomen om zich
van den toestand op de hoogte te stellen.
De chauffeur Schut, daarna gehoord, gaf de
zelfde verklaring als de N.S.B.-lelder. Ook hu
herkende Bunnlng niet HU had het noodlg ge
oordeeld een schot in de lucht te lossen om
te kunnen wegrUden. De stemming was drei
gend en gevaarlUk en het steenengooien be
wees dat duidelük.
Als derde getuige verscheen de heer Strikker,
die als voorbUganger had gehoord, dat de men
schen met opgeheven vuist „Vrijheid” riepen.
Als Katholiek had hu toen meegeroepen „VrU-
held voor Kerk en Staat". HU wist dat Mussert,
dien hU gedurende de zitting steeds Israël Mus
sert noemde, tot zichtbaar ongenoegen van den
N. S. B.-leider, het middelpunt van de belang
stelling was en uit nieuwsgierigheid had hu zich
bU de massa gevoegd. HU had gezien dat Bunnlng
eenmaal een steen wierp, doch eerst nadat er
geschoten was. Dat anderen gooiden had hü
niet bemerkt.
Hetzelfde verklaarde ook get. Pelkmeer, die
aanvankelük weigerde den eed af te leggen,
doch naderhand toestemde.
Oet Couwenberg—Scholtz, die had gezien hoe
een fotograaf opnamen maakte van de relletjes,
zag Bunnlng eveneens gooien nadat er gescho
ten was.
Als laatste getuige verscheen Mej. Betlem—
Hoogezand. die niet had geconstateerd dat Bun
nlng steenen wierp doch die wel zou gehoord
hebben dat Mussert riep: „Wanneer ik de baas
ben. zal ik het Blauwe Zand op vier plaatsen
in brand steken."
Waarom Mussert dat riep en of hü 't geheel
Zonder reden riep wist zU niet, maar zü had het
duidelük verstaan. Toen de auto daarna was
weggereden was er we! gegooid, maar zü had
meer op den schietenden chauffeur gelet en
wist niet of het Bunnlng was geweest, die met
•teenen had geworpen.
g-il*dHi"I-giijlliH»(lt(MitldMHM'i!lililldPai!li!Iiir7 ilHl imHiltIÜWüll>711»<<IWK<X<<<<<<P<
Reeds sinds 1904 maakt de heer F. J. M van
Ogtrop. die in flnancieele kringen een groote
bekendheid geniet, deel uit van het bestuur der
Vereeniging voor den Effectenhandel, waarvan
hü in 1931 tot ondervoorzitter werd gekozen
Bovendien heeft de heer van Ogtrop zün rijke
ervaring in flnancieele en beursaangelegenheden
reeds lang ook in andere functies in dienst der
Vereeniging gesteld. Zoo heeft hü om. zitting
in de Commissie voor de Fondsen, bekleedt hU
het voorzitterschap van de Commissie voor Bul-
gaarsche fondsen, terwül hü bovendien thans
ter opvolging van den heer Stroeve voorzitter
is geworden van de Nederlandsche commissie
voor Russische fondsen
Voorts is de thans benoemde voorzitter lan
gen tüd lid geweest van de commissie voor ge
schillen en van de Commissie voor de Noteerln-
gen.
De heer van Ogtrop. die thans beheerend
vennoot is van de Comm. V?nn. H. J. van Og-
trdp en Zeön. is reeds jarehlang werkMam in
den effectenhandel. Allerwegen heeft BU zich
zoowel bü de beursbezoekers als bij tOoraan-
zteande personen op het gebied van handel en
nüverheid een groote sympathie verworven,
hetgeen wel ondubbelzinnig tot uiting kwam bü
zü" zilveren beursjubileum in 1929.
Van de verdere functies, welke de heer van
Ogtrop nog vervult, noemen wü het lidmaat
schap van den raad van Commissarissen van de
Nationale Hypotheekbank en de Cultuurmaat-
schappü de Vorstenlanden. Ook Is hü voorzitter
van den raad van beheer der Centrale Trust
Comp.. terwül hü verder zitting heeft in het be
stuur van het Administratiekantoor voor Ker-
kelüke Leeningen.
Te Schoonhoven, het karakteristieke
centrum der edelmetaalsmeedkunst. vierde
Donderdag de goud- en zilverindustrie een
hoogtijdag. Men herdacht namelük het
eeuwfeest van de keurkamer en het 75-
jarlg bestaan der nijverheidsvereeniglng
goud- en zilversmeden. t
gelukken kunnen gebeuren. Maar gelukkig
is alles goed afgeloopen. Er is niemand
verwond en alleen de auto werd beechadigd.
Doch dit neemt niet weg dat de daad ern
stig veroordeeld moet worden. Ons land is
een land van vrüheld en daden als deze
tegenover tegenstanders kunnen niet ge
duld worden. Verdachte heeft, na vele ont
kenningen, eindelük rulterlük bekend
hebben gegooid. HÜ heeft zeventien
oordeellngen op zün strafblad, maar toch
is hü geen slecht mensch. Hü is nlet ach-
terbeksch. Hü is een echte Jordancr, die
zeer impulsief handelt. Hü is dikwijls ver
oordeeld, maar hü Is nu ook het slacht
offer van anderen. Daarmee wilde de Offi
cier rekening houden nu de strafmaat
moest worden vastgesteld. Daarom vroeg
de Officier zes nuanden gevangenisstraf
met aftrek van den geheelen tüd van het
voorarrest.
Donderdagavond tegen zevén uur is de om
geving van Ilpendam, Watergang en Landsmeer
geteisterd door een windhoos, die zeer veel
schade heeft aangebracht. Telefoonpalen en
luchtmasten sneuvelden hier en daar alsof het
lucifers waren, schuren en kippenhokken wer
den vernield en bü één pluimveehouder, die wel
heel zwaar getroffen is. werden ongeveer duizend
stuks pluimvee gedood.
Persoonlüke ongelukken hebben zich echter
nergens voorgedaan.
Het is overigens een noodweer geweest, zooals
men ter plaatse sinds menschenheugenis niet
heeft meegemaakt. Ter hoogte van den West-
kanaaldük op ongeveer anderhalven kilometer
van Ilpendam. werden de grootste verwoestingen
aangericht. Dicht bü elkaar staan hier vier wo
ningen met bübehoorende schuren. Bü den
pluimveehouder K. W. werden veertig kippen
hokken geheel uit elkaar geslagen en de lucht
ingeslingerd, waarbij ongeveer duizend kippen
werden gedood. Eldezs werd Ti hooischelf weg
gevaagd. terwül van een garage vrüwel niets
over bleef. BU *t Noord-Hollandsch kanaal werd
ten slotte een fietser door den wind in het ka
naal geworpen. Hü kon echter weer spoedig op
tiet dróf# worden gebracht.
De in het geheel eangerichte schede bedraagt
eenlge duizenden guldens.
de heer H.
gelukwensch
den Commissaris der Koningin in
■vens het bericht Inhield
>t ridder in de orde van
Er ttfn trieste oovenblikken in ie
ders leven. Dan is het zooveel waard
een bemoedigend woord, een meevoe
lenden handdruk te ontvangen. We
komen soms met ons leed en onze zor
gen alleen te staan. We ztfn geheel en t
al op ons zelf aangewezen. We zin
ken als in een moeras van moeilijk
heden weg. Wanneer in deze oogen-
blikken iemand ons helpt door de
kracht van zijn meegevoelen, door de
hulp van zijn daad, door de sterkte
van zijn opbeuring, dan voelen we
ons als tot een nieuw leven gebracht.
We worden heengeholpen over een
weifelpunt des levens. Het is zooveel
waard in ernstige momenten een be
moediging te ontvangen door een juist
woord, een warmen blik, een opbeu
renden handdruk, een goeden raad.
Denk daaraan wanneer ge anderen in
moeilijkheden ziet. Helpt door daden
zoo ge ‘t kunt, helpt ten minste door
uw warm menschelijk meegevoel. Be
moediging is zooveel waard in onzen
levensstrijd.
.Jarenlang heb ik erg aan indigestie geleden.
Allerlei middeltjes bleven «onder resultaat. Toen
begon Ik met Kruschen Salts en dit scheen me
wel goed te doen. Ik ging er mee door en nu
voel ik mü weer uitstekend. Ook heb ik geen
last meer van opgeblaaenheid wanneer ik iets
gegeten heb”. Mevr. E. C. D.
Indigestie wordt veroorzaakt wanneer Uw
voedsel In Uw lichaam wordt opgehoopt, waar
door dit gaat gisten en allerlei schadelüke stof
fen ontstaan De zes zouten in Kruschen Salts
zetten Uw spijsverteringsorganen aan tot regel
matig werken, waardoor er voorgoed een einde
komt aan Uw indigestie. U krügt weer een ge
zonde eetlust en kunt alles eten zonder de
minste vrees voor pün of opgeblazenheid.
Kruschen Salts is verkrügbaar bü apothekers en
erkende drogisten 5 f 0.40, f 0.75 en 1.00 per
flacon. Let op. dat op het etiket op de flesch
zoowel als op de buitenverpakking de naam
Rowntree Handels Mü A'dam, voorkomt.
zün
veerboot vüftlg
Slechts zeven
De Officier van Ji^tiUe Mr. B. Kist, re
quisitoir nemend. epÈe de belangstelling
voor dese zaak, een seer eenvoudige,
zaak is, niet goed te begrüpen. Er is met
steenen gegooid en er hadden ernstige on-
Hogben's vocaal en Instrumentaal en-
sembls. 5.00 8porpor tag®- 5-30 BH1»
Thorburn’» Band. 6 20 Berichten. 6.40
Orgelspel. 7.00 Londensch StrUZtrlo en
solisten. 7.50 ABC-Csbaret. 8.20 BBC-
Sympbonle-orkest en solisten. 10.00 Be
richten. 10.30 „Swift and Partridge", cau
serie 10.40 BBC-Theaterorkest. 11.20
Declamstle. 1135 Ambrose's Band en so
listen. 11.50 Berichten. 12.00 12 30 Ver
volg Ambrose.
BAIIIO-PARIH, 1648 M. 8 30 en 10.35
Oramofoonmuzlek. 12.20 Locatelll-orkest
en zang. 2.50. 3.20 en 4 20 Gramofoonmu-
zlek 6 30 R. Mils' orkest. 730 Oramo-
loon muziek. 7.35 Zang. 8.00 Gramofoon-
muslek. 8.05 Pianorecital. 8.50 Nationaal
Orkest en Raugelkoor. 10.50 Gramofoon-
mulzek. 113012o Laurent's Dansorkest.
KKVLEN. 456 M. 8.^0 Landessymphonle-
orkest Saarpalta. 1230 Ostlandorkeet 2 35
Gramofoonmualek. 430 H. Hagestedt's
orkeat en aollaten. 838 AmuaemenUsex-
tet en solisten. 830 Gevarieerd pro
gramma. 10.50130 Rob. Gaden'z orkest
en Weid. Hasz' kwintet.
BKl'SSEL. 3W en 484 M. 3tï M.: 13.30
Oramofoonmuzlek. 13.50 Salonorkest.
130 Omroeporkest. 130 GramoToonmu-
alek. 330 Muzikale causerie (met gr.pl
3 30 L. Langlois* orkeat. 4 20 Gramofoon-
muzlek. 5 30 dito. 5 35 Kletnorkest. 6.30
Kamermuziek. 7.30 Zang 8.30 Omroepor
kest 10.30 Gramofoonmuziek. 11.30
13.30 Omroapdaneorlteat.
484 M.: 1330 Gramofoonmuziek. 12 50
Omroeporkest 130 Balonorkeat. 130
Gramofoonmualek. 3.23 L. Langlois* or
kest. 306 Gramofoonmuziek 4.30 Klein
orkest 835 Kamermuziek. 6-60 Zang. 8.08
Kamermuziek. 6 36 Pianorecital en zang-
soll. 7 30 Gramofoonmuziek 830 Om-
roepaympbonle-orkset 830 Waalscb Ca-
bauatprogramma. 030 Vervolg -concert
10.30 Balonorkeat. 1130—15 30 Gramo
foonmuziek.
DEUTRCHLANDSENDER. 1571 M. 8.30
Berlünach Phllharmontsch Orkeat. 930
Berichten. 935 Cabaretprogramma. 1030
Berichten. 1030 K. Rlatenpart's Kamer-
11.06 Weerbericht. 11.30—1.18
iaden'a orkest en Waldemar Hasz’
Hlerbü waren o. m. tegenwoordig Z. Exc. Mi
nister Steenberghe. de gecommitteerde voor In
dische Zaken als vertegenwoordiger van den Mi
nister van Koloniën, jhr, mr. B. C. de Jonge.
oud-Oouvemeur-Oeneraal, mr. A. O. baron tzn
Voorst tot Voorst, Commissaris der Koningin in
Overüsel. leden van Oed. Staten van Overüsel.
B. en W van Deventer, de leden van het eere-
comité. de leden, van de Commissie van Toezicht
op de M K. L. S.. vertegenwoordigers van de
Indische landbouwnijverheid en van het onder-
wüs In verschillende geledingen.
Dr H. H. Zeylstra, directeur der school, sprak
een welkomstwoord tot al deze personen en
schetste vervolgens hoe het leerlingental van de
M.K.L.S. afhankelük is van den economischen
toestand in onze koloniën. Hü wees er op hoe de
talrüke afgestudeerden van de crisisjaren, nu
de opleving komt, in overgroote meerderheid
sün geplaatst; hoe de waarde der school alge
meen wordt erkend en dat het aantel nieuwe
leerlingen dit jaar grooter is dan in eenig vorig
jaar.
De feestrede werd uitgesproken door den bur
gemeester van Deventer, mr. T. W. R. Wttewaall,
voorzitter van de commissie van toezicht, die
allereerst wees op het groote belang der school
voor het moederland en de overzeesche ge
westen.
Namens de vereeniging van oud-landbouwers
op Sumatra sprak de heer Tichelaar, die een
gedenksteen aanbood, terwül dezelfde spreker
namens de vereeniging van assistenten in Dell
een bloemenhulde bracht.
Dr. Zeylstra aanvaardde het geschenk en
macht hiervoor dank ook namens de regeering
sprak den wensch uit, dat op Java eveneens
spoedig een vereeniging van oud-leerlingen zal
worden opgericht, omdat daardoor meer contact
uaschen de school en haar abituriënten in Indlë
nogelük zal zün.
Ook werd het woord gevoerd door den minis
ter van Economische Zaken, Z. Exc. Mr. M. P.
L. Steenberghe. H.
Z. Exc. was verheugd in de gelegenheid te
sUn ook mondeling te kunnen getuigen van zün
waardeering van deze voortreffelüke onderwüs-
inrichtlng.
De commlsslenoteering voor Nederlandsche
boter Is Donderdag vastgesteld op 84 ct. p. Kg.
De officleele Deensche boternoteering bedroeg
Donderdag, naar uit Kopenhagen wordt ge
meld, 245 Kronen is 0.96.
Woensdagmorgen had het tienjarig zooitje
van den landbouwer N. van Asseldonk, te
Odiliapeel, het ongeluk van- een vrachtauto te
vallen, die over het kermisterrein reed.
Het knaapje werd ernstig gewond opgeno-
men en is des nachts aan syta verwondingen
besweken.
HU.VF.RSl.M I. 1875 M. VARA-ultsen-
Slng) 8.00 Gramofoonmuziek. 10.30
Cor Steyn's Accordeonorkest, solisten en
VARA-Orkest. 13.001.45 en 3 00 Gra-
mofoonmuslek. 3.15 Damcursus. 3.30
Reportage van Schiphol. 4.00 Herbert
Norman'S Celeste-kwlntet. 4.30 Rsperan-
to-ultzendtng. 4.60 Gramofoonmualek.
6.05 Vervolg kwlntetconcort. 5.40 Letter
kundig overzicht. 6 00 Orgelspel. 6.30 De
Wielewaal 7.00 Filmland. 8.00 Herhaling
SOS-berlctUen 8.03 Berichten ANP.
VARA-Varla. 8.15 Bonte avond m. m. V.
het VARA-Orkest. de Lucky Birds. Fan
tasia, de Four Kes ths (accordeon) en
solisten. 930 Radlotooneel. 9.45 Orgel
spel 10 00 Berichten ANP. 10.06 Vervolg
Bonte Avond. 11.3013.00 Gramofoon
muziek.
HII.VKRNL’M II. 301 M. KRO-uitzending)
1130 Godsdienstig halfuur. 13.00 Berich
ten. 13 15 KRO-Orkest (om 1.00 Gramo
foonmuziek en Postóuivenberlchten)
2 00 Voor de rüpere jeugd. 330 Gramo
foonmuziek. 3.00 Klnderuur 4.00 KRO-
Melodlsten en solist. 4.45 Oramofoonmu-
zlek. 5.45 De KRO-Nachtegaaltjes. 6 15
Gramofoonmuziek. 6.30 Journalistiek
weekoverzicht. 6.46 Gramofoonmuziek.
700 Berichten. 7.15 .De Meesters van de
Nieuwe Tüden", causerie. 7 35 Aetueele
aetherUlteen. 735 .30 jaar Espe
ranto". causerie. 8 00 Berichten ANP.
Mededeellngen 8 15 Overpeinzing
met muzikale omlUstlng. 8.36 Gramo
foonmuziek 845 KRO-Orkest. 9 30 Gra
mofoonmuziek. 9 45 De KRO-Melodlsten
en solist. In de pauxe: Causerie over den
as. modecursus (Om 10 30 Berichten
ANP. Om 10.40 Internationale Sport
vus). 11.3012 00 Gramofoonmuziek.
DROITWICB. 1500 M. 11.05 Orgels]
1135 Gramofoonmuziek. 13.06 BI
Northern-Orkest. 1330 Henry" Hall's
Band. 130 Toespraak door President Roo
sevelt. 130 Het Commodore Grand Or
kest. 3 30 Gramofoonmuziek. 330 Trol-
De machine, welke een gëwfcht heeft van on
geveer 1500 ton en is aangevoerd in eenlge
scheepsladingen, werd geplaatst In een nieuw
gebouwde machinehal, 132 M. bü 30 M. en met
een hoogte van 18.50 Meter. Op 15 December
1935 werd met de ontgravingen voor de fun-
deeringen van dit gebouw begonnen. 3500 M3,
gewapend beton Is hiervoor gestort, terwül voor
het stalen skelet van de gebouwen 1700 ton con-
structle-staal werd gebruikt. Ten einde een goede
verlichting in het gebouw te verzekeren, werden
1450 M2, stelen ramen aangebracht. In Juli 1936
was het gebouw zoover gereed, óat met de mon
tage van de enorme papiermachine kon worden
begonnen, wat een zeer minutieus werk was,
want de aanvoer geschiedde in kleine onder
deden. Ten einde de montage van de machines
te vergemakkelUken en om ze ook later in het
bedrüf te gebruiken, werden twee electrlsche
loopkranen in de nieuwe machinehal aange
bracht. Deze kranen hebben een hüschveirnogen
van 15.000 K G en 30.000 K G. De papier
machine wordt geheel electrlsch gedreven, en
is voorzien van regelbare draalstroom-collector-
motoren, welke in Duitschland werden besteld.
De order voor de overige tientallen motoren voor
aandrüving van pompen, luchtververschtng enz
werden büna geheel In Nederland geplaatst. In
Mei 1937 was men zoover gekomen, dat met
proefdraaien der machines kon worden begon
nen.
Tijdens onzen rondgang was de machine in
vol bedrüf. Wü zagen de zeeven of knoopvangers,
waarin de papierstof wordt gezuiverd, om dan
opgepompt te worden in de welkast. Uit dé wel-
kast, die na zeer veel proeven, onder voorlich
ting van het Waterloopkundig Laboratorium der
Delftsche Hoögeschool, Sen geheel anderen vötm
had gekregen, dan men voorheen bü de oude
welkasten gewend was, komt de papierstof in
zeer groote verdunning op een koperdoek zonder
eind. Hierop vindt gedeeltelüke ontwaterfhg
plaats, door het wegzakken van het water uit
de stof door de mazen van het kopergaas en
vervolgens door zuigbakken, waarin een vacuum
is. Daarna gaat het reeds gevormde blad papier
tusschen persen door om dan te komen in z.g.
droogpartü. Dit is een serie door stoom ver
warmde cylinders. Het nog zeer natte papier
wordt langs deze cylinders geleid om er geheel
droog af te komen. Steens verder gaat dit blad
papier met een snelheid van ongeveer 20 K M
per uur, wordt door een kalander geleid, waar
over het papier zün gladheid verkrügt, om ten
slotte als een groote rol ter breedte van 5.50 M.
gewikkeld te worden.
Na nog eens te zün overgewikkeld, ten einde
de fouten, die in het papier mochten voorkomen,
te verwüderen. komt de rol op de bobineuse. Op
deze machine wordt het papier in banen ge
sneden en weer opgerold naar gelang van breedte
en dikte der rollen zooals de dagbladen ze wen-
schen. Daarna komt het pakpapier om de rollen
en gaan de rollen papier naar het magasün of
dadelük naar de dagbladen.
Om nu nog even in het kort uiteen te zetten
wah papier eigenlük is, diene, dat papier een
dunne laag innig in en om elkander gestren
gelde plantaardige vezels is. De vezelmassa, die
aan de fabrlkatie van papier dienstbaar wordt
gemaakt, is van tweeërlei aard: cellulose en
houtstof, beide grondstoffen bereid uit hout,
meestal van den fünspar (Plcea Excelsa). Voor
de fabrlkage van krantenpapier wordt in de
malerü ca. 76 pCt. houtstof. 1 pet. cellulose en
6 pCt chinaclay intensief door elkander ge
mengd. De voor het papier gewenschte kleur
wordt verkregen door enkele grammen opge
loste aniline-kleurstof aan de papierstof toe te
voegen. De stof is dan gereed om naar de pa
piermachine te worden opgepompt, welke in
een halve minuut de melkachtige vloeistof in
een blad papier omzet.
De productie van de nieuwe machine, die een
papierbreedte heeft van 540 cJ4„ bedraagt per
week c a. 100.000 kg. De totale productie van
deze en de in de oude fabriek opgestelde ma
chines beloopt circa 1 mfllioen kg. per week.
Ecu bedrüf dat er wezen mag, en waarop ons
land trotsch kan zün.
Ter gelegenheid van dit dubbele
hebben in de ochtenduren
landelüke patroonsbonden
grossiers en winkeliers en
bonden in de Lekstad
den. doch
den middag.
Zü begonnen met een carlllonbespeling van
den stadhuistoren en een muzlkalen rondgang
van een plaatselük muziekgezelschap,
om twee uur de feestvergaderlng
verheidsvereeniglng begon.
De voorzitter der vereeniging,
Hooykaas. las een telegram van
voor van
Zuld-Holland. dat teve
van zün benoeming u>l
Oranje-Nassau.
De heer Hooykaas heeft voorts in zün ope
ningsrede de betcekenis van de belde Jubilea
geschetst en het verband tusschen industrie en
keurkamer aangetoond.
Daarna gaf de heer C. Vreedenburgh. con
troleur van de Waarborg te Rotterdam, vroeger
te Schoonhoven, een uitvoerig historisch ovet-
zicht van de industrie en het werk der keurka
mer. waarbü hü wees op de groote voordeelen,
welke door de samenwerking in Séhoonhoven
zün bereikt.
De heer Mieras sprak over de wederzüd-
sche waardeering tusschen keurkamer en in
dustrie en juichte het toe. dat deze herdenkin
gen aan elkaar zün verbonden.
De burgemeester van Schoonhoven, de heer
A. M. Nieuwenhuisen, heeft in een hartelüke
toespraak de gelukwenschen van het gemeen
tebestuur aangeboden, de samenwerking tus
schen dat college en de plaatselüke zilverin
dustrie in het licht gesteld en aangedrongen
op bestendiging en versterking van de samen
werking tusschen de industrie onderling en
tusschen deze, de keurkamer en de vakscholen.
Vele andere sprekers voerden nog het woord,
ioowet fn deze vergadering ats daarna op het
stadhuis, waar burgemeester en wethouders de
besturen der betrokken vereenlgingen en
autoriteiten van de Waarborg in
ontvingen.
De dag werd besloten met een
dien de patroons den werknemers
In de Terheydenstraat te Breda kwam het
zes-Jarlg jongetje v. E., dat onvoorzichtig den
weg overstek, Donderdagmiddag onder een luxe
auto terecht, waarbü een achterwiel het knaap
je over het hoofd ging. Ernstig gewond Is het
knaapje een café binnengedragen waar dr. van
Hattum eerste hulp verleende.
In stervenden toestand Is het jongetje daar
op naar het St. Ignatiuszlekenhuis overge
bracht.
Jubileum
de verschillende
van fabrikanten,
de horlogemakers-
vergaderlngen gehou-
de feestelükheden geschiedden in
