De moderne mensch den Achterhoek Oorlof? PU ROD Epidemie onder het vee Doortrekking der Ipdië-lijn in Een slechte INDISCHE CONVERSIE- LEENING BLAUWE PARTIJ TREKT VERTRAGEND TERUG g elaatskleur behoef» niet zoo te blijven, kon zelfs mooi worden, indien deze verzorgd wordt met witte Purol. De huidzui- verende, huidgenezende en huid- voedende krocht, welke Purol bezit, maakt de huid jeugdig-frisch, ge zond, en fluweelzacht en zuivert deze tevens van alle huidonrein- heden, zooals vetwormpjes, pukkels, vlekjes en uitslag. Gebruik voor ge laatsverzorging witte Purol. Deze is na inwrijving onzichtbaar op de huid en daarom ook zeer geschikt voor gebruik overdag. ZATERDAG 18 SEPTEMBER 1937 VAN WEEK TOT WEEK Naziekte economisch fataal Vreugde in Breda MAN VERDRONKEN Denaturatie van aard- appelen WIT Electrificatie der lijn Amsterdam—Utrecht Minister Colijn uit Genève terug DE ARBEIDSTIJDEN IN HET HOTELBEDR1JF Prins Bernhard op patrouille 1 het (Van onzen spec talen verslaggever) Gods heeft zijn beteekenis voor I De SO.OOOste inwoner geboren van komen tras. Zijn lijk opgehaald werd opgehaald. Adres fn/anterie Fransche A A Roode party rukt op en verovert met stryd het dorp Zelhem ng en bU üs r- oa ig te m en en ok 2 de 3P m en iet Dg en ch ito □g ok iet sad ?le r- en or te ke n- T- de Ml in iel er Ft n k m. LS- in- sal we ün Je nt, is- Naar Aneta verneemt vertegenwoordigen de preferente inschrijvingen op de nieuwe Indische leening 1937 A, negentig procent van het totaal-bedrag, dat daar te lande aan de te converteeren leeningen uitstaat. De preferente deelname van het publiek in Indië vertegenwoordigt een percentage van 84. W erkzaamheden op station Amsterdam W. P. begonnen Australische regeering heeft thans officieel toestemming gegeven De ziekte heeft zich in September onge- loofelUk snel uitgebreid. Noord Holland ia overstroomd van mond- en klaawseer-fw- vallen en ook in de andere provincies tiert de ziekte welig. In het slachthuis te Haarlem werden bij de vleeschkeuring reeds verschillende geval len genoteerd. Op de lun Doesburg—Doetinchem—Ter- borg—Varseveld—Aalten begon Vrijdagmor gen de opmarsch van rood, die naar het Noorden moest trekken, daarin tegenge werkt door blauw, dat langzaam moest te rugtrekken en vertragende gevechten moest leveren; eenzelfde soort oefening dus als de Uchte Brigade het vorige jaar in Brabant heeft gehouden. Toevallig was de Koningin juist in Zel hem aanwezig, toen de voorposten van rood het aan den stok kregen met blauw. De 6 veld-kanonnen spuwden met doffe knallen hun kogels uit, de pantserwagens vuurden met het korte, harde geluid van hun ge schut; tusschen dit alles ratelden en blaf ten de mitrailleurs, en knalden de schoten uit de geweren der mannen, die hier en daar verdekt stonden opgesteld. Paarden hoeven kletterden op de keien, wild en woest, omdat de dieren schichtig geworden waren door al het kabaal. Er sloegen er op hol; onder het vuur van den vijand moes ten de mannen hun paarden ophalen, die ronddraafden, niet wetend waarheen. De minister-president Dr. H. Colijn is Vrijdag ochtend van zijn verblijf in Genève te ’s-Gre- venhage teruggekeerd en heeft des middags zijn werkzaamheden ten departemente hervat bedrijf, heeft het hoofdbestuur van den Ned. RJC. Bond van Hotel-, Café- en Restaurant-geëm ployeerden St. Antonius zich met een adres tot den Minister van Sociale Zaken gewend. In dit adres wordt thans gevraagd om directe invoering van beide voorontwerpen. Men schrijft ons: Nu het zomerseizoen ten einde loopt, neemt de werkloosheid in het hotelbedrijf wederom schrik barend toe, terwijl aan den anderen kant zij, die blijven werken, een zeer langen arbeidstijd heb ben. Waar de Hooge Raad van Arbeid eenige maan den geleden eenstemmig van oordeel was, dat de voorontwerpen voor de werktijden voor jeug digen en de rusttijden voor volwassenen juist steekt bij manoeuvres, die in Normandie worden gehouden, een rivier over van „St. Antonius” aan den minister De oorzaak der ziekte en ook de wijze van haar verspreiding zijn nog onbekend. Tot voor eenige jaren wist men van mond- en klauwzeer nog totaal niets. Een jaar geleden vond men een middel om de smetstof aan te kweeken, maar daar er geen hulpmiddelen zijn, die haar genoegzaam vergrooten,. is de verwekker nog onbekend. Men is nu zoover, dat men kan vast stellen: hierin bevindt zich de smetstof, welke deze is heeft men echter nog niet kunnen coo- stateeren. De bacillen zijn namelijk zoo klein, dat men ze zelfs met de beste microscopen niet zicht baar vermag te maken. Hierin komt de mond en klauwzeer-bacil overeen met de miltvuur- en griep-bacillen. Met de geneesmiddelen is men ondertusschen nog geen stap verder, alhoewel dit nu spoediger te verwachten is. Ook de wijze van besmetting is nog onbekend. Altijd zijn er wel eenige gevallen van deze ziekte, maar om de vier jaar. en dit is een eigenaardig verschijnsel, treedt zij epidemisch op. Op landerijen, die niet aan elkaar grenzen, wordt tegelijkertijd de ziekte geconstateerd. ZIJ breidt zich geweldig uit. hoewel er ook beesten zijn, al is hun aantal gering, die Immuun zijn voor besmetting. Zoowel bij koeien als bij var kens komt het mond- en klauwzeer voor. De Veeartsenijkundlge Dienst heeft verschil lende maatregelen genomen om de ziekte tegen te gaan. Zoo dienen de zieke beesten afgezon derd te worden, en het vervoeren van aange taste exemplaren is verboden tn -- De Nederlandsche Staatscourant publiceerde in haar nummer van 14 September een staat van de gevallen van besmettelijke veeziekten. in Nederland geconstateerd gedurende de maand Augustus. Uit dezen staat bleek, dat in Zuid Holland bij 353 vee-eigenaren het mond- en klauwzeer bij hun dieren werd geconstateerd, in Noord Holland daarentegen was er slechte één eige naar wiens vee door deze ziekte besmet was. Ook in de andere provincies was het aantal gevallen gering. Het is te hopen dat de serumlnrlchting te Rotterdam spoedig een antl-smetstof zal vin den. waarmee het euvel doelmatig is te be strijden. Hoewel het op deze historische plek zeer beet is toegegaan, is het resultaat van de gevechten, die op het oogenblik nog voortduren, niet zoo bloedig geweest, als indertijd met de Romeinen. Het eenige ons bekende slachtoffer was later op den dag een kip, die oud van jaren en het leven zat. zich voor onzen auto heeft geworpen en daar een droeven dood gestorven is temid den der rondwaaiende veeren. Rood heeft den aanval wel zeer modem op gevat en in den stijl van dezen tijd, want ver ondersteld werd, dat het op zou rukken zonder oorlogsverklaring. Deze partij trekt op in twee gedeelten, die naast elkaar gaan met een on- derlingen afstand van een kilometer. Om kwart voor tien al waren de voorste blauwe troepen teruggetrokken naar de tweede linie, die liep over Zelhem en Halle. Vooral rondom Zelhem heeft het erg gespannen, want de aanvallen van rood waren zeer fel. Tegen het einde van den voormiddag waren de pantserwagens van rood al in dit dorp doorgedrongen en hebben daar verwoed gevochten. Tegenover hen stond het geschut van blauw. Preferente inschrijvingen vertegen woordigen in Indië 90 pCt. totaal-bed rag Naar wij van bevoegde zijde ver nemen, heeft de Australische regee ring thans officieel aan de K. N. 1. L. M. toestemming verleend tot het openen van een luchtlijn Van Ned.- Indië naar Australië, tot het verkrij gen waarvan de K. N. 1. L. M., zoo- als men weet, reeds langen tijd po gingen in het werk had gesteld, ech ter tot dusver» zonder resultaat. Naar men ons van bevoegde zijde 'mededeelt, zal Maandag 30 September a.a. een aanvang gemaakt kunnen worden met de denaturatie van aardappelen. De denaturatievergoeding bedraagt voor de periode van 1 December 0.70 per 100 KG., voor de periode van 1 December tot 1 Maart 0.80 per 100 K.G. en voor de periode van 1 Maart tot 23 Juni 0 90 per 100 KG. Met Ingang van 1 Februari 1938 zal voor klei-consumptie-aardappelen van de rubriek a. weder 1.50 per 100 KG kunnen worden be taald. In afwijking van de regeling van het vorige jaar komen fabrieks- en vroege aardappelen ook voor denaturatievergoeding in aanmerking. De minimummaat is voor dit jaar verhoogd. Voor steun kernen in aanmerking aardappelen, welke niet kunnen vallen door een opening van 1800 vierkante m.m. Tenslotte zal voor elke aanvraag tot denatu ratie een bedrag van 1.— moeten werden be taald hetwelk met het uit te keeren steunbe drag wordt verrekend. Wanneer bij een teler minder dan 3500 KG. en bij een handelaar minder dan 5000 K.G. in eens wordt gedenatureerd, zullen bovendien de werkelijk gemaakte kosten moeten worden ver goed. ij de N V. De Arbeiderspers te Amsterdam k-C verscheen een studie van P. Minderaa over het beeld van den mensch, zooals dat heden ten dage abrdt waargenomen door Deden met een bijzondere aandacht voor men- acheUjke eigenaardigheden, zooals romanschrij vers, psychiaters en philosofen. Het werkje, in de nieuwe spelling geschreven, heet ..Het mens beeld in de hedendaagse literatuur" en beant woordt aan een tamelijk ruim, doch weinig stel selmatig onderzoek. De schrijver zegt zelf, dat julk een onderzoek uiteraard niet volledig kan ójn (immers er verschijnt véél te veel .litera tuur" dan dat één mensch deze massa ooit zou kunnen overzien en ordenen) en dat het ook niet tot volstrekt geldende gevolgtrekkingen kan voeren. Maar dit neemt niet weg, dat het waarde heeft. De boeken weerspiegelen het le ven en wie een groote hoeveelheid moderne boeken las, is dus in de gelegenheid, zijn indruk ken weer te geven over dit gespiegelde men- ichenleven van tegenwoordig. Hij kan met be hulp der karaktertrekken en hoedanigheden, welke de schrijvers bij voorkeur toekennen aan hun hoofdpersonen, een min of meer gelijkend „portret van den modernen mensch" ontwer pen. Dit is de bedoeling van P. Minderaa ge weest. Zoo eerlijk- en zoo onpartijdig mogelijk heeft hl) den hedendaagschen mensch willen teekenen. Om verscheidene redenen was dit een moei lijke taak, waarvan iedereen, die er voor gesteld zou «Orden, zich op een eigen wijze zou kwijten. Of de manier van den heer Minderaa de beste is. laat zich betwijfelen. Er blijft altijd veel subjectiefs in zulk werk. Bovendien is een ze kere vluchtigheid niet vreemd gebleven aan de hier gevolgde werkmethode. Den criticus kost het geen moeite, in dit kleine boekje groote fou ten te ontdekken. Zoo gaat het b v. niet aan, dat de heer Minderaa. na een meening van Dirk Coster te hebben aangehaald, deze weerspreekt met de woorden: „Wie eenigszins belezen is,.... weet wel beter!" (blz. 25). Alsof een man als Dirk Coster niet „eenigszins belezen" was! Ook pronkt Minderaa met vreemde veeren. Als hjj een boek van Den Doolaard, dat De Groote Verwildering heet, leukweg De Groote Wildernis noemt (ook op blz. 25) kan dit nog een vergis sing zyn, maar als hij over den g rooien roman La colline mspirée van Maurice Barrès spreekt als over „een novelle” en uitgerekend het laatste hoofdstuk van dezen dikken roman aanhaalt ais „een aanzet, nauwelijks meer dan een zin nebeeldig sprookje" (blz. 105), dan moet hjj bij ons geen hoogen dunk verwachten van zijn des kundigheid te dezer zake. Op bladzijde 35 geeft hjj een karakteristiek van den dichter Slauer- hoff, die ih werkelijkheid een karakteristiek is van Hendrik de Vries. Op bladzijde 35 noemt hij een roman van Gerard Walschap, volgens hem getiteld „De man, die de rechtvaardigheid liefhad", terwijl het boek in Werkelijkheid den titel draagt: ,Jzn mensch van goeden wil”. Om een laatste voorbeeld te noemen: op bladzijde 82 staat, dat Henry de Montherlant „een vurig katholiek" is, terwijl iedereen, die met het werk van De Montherlant vertrouwd is, óch diens uiterst ruchtbare breuk met de Kerk wel her inneren moet. Dit zijn slordigheden, die ons waarschuwen tegen een overmatig vertrouwen in P. Minderaa als gids door de hedendaagsche literatuur. Dat hij talrijke boeken behandelt, die in een katho liek gezin niet op hun plaats zijn, spreekt van zelf, want om zijn onderzoek te kunnen voeren, moest hij natuurlijk kennis maken met werken, die ook de zedelijke ontaarding onzer dagen in een scherp licht stellen. Hetgeen hij echter on dernam. blijft een waardevolle poging, waarin ook voor den katholieken lezer heel wat leering schuilt. Het beeld van den modernen mensch, zooals Minderaa het vond in hedendaagsche romans en karakterbeschrijvingen, is alles behalve op wekkend. Ook al neemt hij bij de jeugd, die in allerhande moderne boeken wordt geschilderd, zekere hoedanigheden Waar, de totaalindruk blijft toch somber. De moderne mensch dit <is wel het eerst-opvallende leeft niet geluk kig. Hij wordt geteisterd door onrust. Den vrede des harten heeft hij verloren. Door den technischen vooruitgang voor onge kende mogelijkheden, doch tevens voor ontzag lijke problemen gesteld, leeft hjj in een wereld, die hij geestelijk niet beheerschen kan en die hem alzijdig bedreigt, terwijl ze hem toch ook van alle kanten opeischt. Tegenover deze nieu we wereld vond de moderne mensch een nieu we houding: de zg. „zakelijkheid", die een nieuwe, zéér aardsche romantiek van het doel matige in het léven riep. Deze houding kan zui ver zijn, maar vaak is ze een vlucht uit bet bovenzinnelijke naar de nabijheid van de tast bare dingen. „Een consequente en booze zake lijkheid" zegt Minderaa, waar hij moderne lief desopvattingen behandelt, „weet hier van niets dan natuur". WU zouden dit willen uitbreiden voor het heele leven. De moderne mensch, zoo als hij óch in zijn zg. „zakelljke” verhouding tot het bestaan leert kennen, komt sterk over een met den „natuurlijken mensch", die de genade niet kent. Ware de erfzonde er niet, dan zou het „natuurlijke” samenvallen met „het goede” nü echter is het natuurlijke, hoewel het niet slecht is in zlchzelven, toch naar het kwade geneigd. De zoogenaamde zakelijkheid leidt dan ook vaak tot ontaarding. „In de Sovjet-maatschappij", zegt Minderaa. „heeft men van de zakelijkheid een systeem wil len maken, dat wonderlijk genoeg zou moeten harmonieeren met zuivere kameraadschap en een idealistisch dienen der commune; ieder in dividu een naar zakelijke wetten draaiend rad in de groote machine van een wereldplan. De evolutie van het menschtype en daarmee van de maatschappij schijnt er op te wijzen, dat men niet alleen tot zekere concessies verplicht was, maar dat het wezen van den mensch zelf óch tegen zulk vertechniseeren verzet." Met andere woorden: in de practijk is deze zakelljkheids-houding niet geschikt om het ge luk der menschheid te verzekeren. Er moet iets Bjj komen, anders schiet het stelsel te kort. Heel zuiver zet Minderaa dit uiteen, maar bij de omschrijving van hetgeen de ..zakelijke" mensch nog mist, houdt hij zich in het vage. H. M. de Koningin en Prinses Juliana die een deel der oefeningen hadden bijgewoond, vertrok ken in den middag naar Brammen, waar op den IJsel de Piet Hein lag. De Koningin en de Prinses begaven óch aan boord. Eenlgen tijd later liet de Koningin óch met de barkas naar den oever brengen, waar Haar auto stond. H. M werd overgezet met bet veer, nagewuifd door de Prinses aan boord van baar jacht. Dui zenden menschen uit de omgeving stonden aan weerskanten van de rivier opgesteld om H. M. toe te juichen. Met groot enthousiasme werd het Wilhelmus gezongen, waarna de Koningin weer naar het Loo terugkeerde. klauwzeer hééft in één maand schrikbarend omjnch heen gegrepen Vrijdagmorgen zijn op *t station Amster dam- tyeesperpoort de werkzaamheden be gonnen in verband met de electrificatie van de Hjn AmsterdamUtrecht. Buiten de kap aan de zijde van de Mauritskade zijn de eerste palen geplaatst waaraan de ge leidingen moeten worden bevestigd. «■zuivert - verzacht - geneest In doozen van 30 en 60 ct. Tube 45 ct. Bij Apothekers en Drogisten. Zelhem echter werd toch genomen, niet tegenstaande de dappere verdediging der burgers, en daarmee was de strijd ten ein de. Althans voor ons, want de oorlogstoe stand blijft bestaan. Blauw trok nog meer terug naar het Noorden. Deze partij heeft in een moeilijke ótuatle verkeerd, want de troepen der Lichte Brigade liggen ver uit elkaar Toch is de commandant van blauw erin geslaagd zjjn troepen behoorlijk in de hand te krijgen. In een onderhoud, kort na de inname van Zelhem stelde de com mandant der Lichte Brigade, kolonel H. ba ron van Voorst tot Voorst, er prijs op te verklaren, dat de moeilijke ótuatle van blauw op uitmuntende wijze te boven ge- Naar wij vernemen, zal in de Nederlandsche Staatscourant de volgende bekendmaking wor den opgenomen: De Minister van Koloniën maakt bekend, dat de per 18 October 1937 aflosbaar gestelde schuldbewijzen van de Ned.-Indische conver- sieleentngen 1934 en 1934 a, zoo mede van de Nederl.-Indische leening 1934, welke niet ter omwisseling in schuldbewijzen van de NVd- Ind. leening 1937 a zjjn aangemeld, van even genoemden datum af bjj de daarvoor aangewe zen kantoren worden betaalbaar gesteld. Donderdagmiddag is te Breda de 50.000ste inwoner geboren. Zijn naam is Marinus. zoon van Adrianus Aarts en van Johanna van Praet. Het is het vierde kind van dit echtpaar, waarvan Inmiddels één kind is overleden. De burgemeester van Breda heeft aan den gelukkigen vader Vrijdagmorgen een door der. raad beschikbaar gesteld spaarbankboekje van 100.overhandigd, welk bedrag zal worden uitgekeerd bij het meerderjarig worden van den 50 000^te. Talrijke Bredasche firma's hebben voor den 50 000ste geschenken beschikbaar gesteld. De ziekte is de oorzaak dat allerlei mark ten en tentoonstellingen geen doorgang vinden. Vooral met tentoonstellingen van fokvee is dit het geval. En dat is ook heel begrijpelijk, want hoewel de «lekte «elf vrij spoedig een einde neemt, kan de naóekte fataal worden. Zoo ontstaat dikwijls een nierziekte, waardoor de koeien geen melk meer geven, terwjji de naziekte ook tot gevolg kan heb ben, dat de koe mank loopt en in dit geval wordt zij niet vet. Op de historische plek, waar de Romeinsche legeraanvoerder Varrus zijn legioenen verloor in den strijd tegen de Germanen, is Vrijdag de oefening van de Lichte Brigade be gonnen. Varseveld moet immers vol gens de jongste onderzoekingen zijn afgeleid van Varrusveld en Doetin- chem zou beteekenen. Doodenkom; hier zouden de Romeinen begraven zijn na hun jammerlijke nederlaag. De vergoedingen in de ver schillende perioden Maar niet alleen hier, ook op andere plaat sen had men moeite met de paarden. Ergens midden in het oorlogsterrein het is zeer moeilijk zich te oriënteeren in deze vreemde streek zijn op een kwaad moment alle hand- paarden van een blauw peleton losgebroken en er woedend snuivend en bevend van angst vandoor gegaan; eerst later op den middag hebben de manschappen ze weer te pakken ge kregen en ze bij elkaar kunnen brengen. Niet alleen de Koningin, ook Prinses Juliana en Prins Bernhard waren Vrijdag bjj de oefe ningen aanweóg. De Prins heeft er actief aan deelgenomen; hij voegde óch bij een patrouille huzaren, die den weg naar Zelhem moest ver kennen. Met een stalen helm op heeft hij den tocht van deze patrouille meegemaakt en is later in Zelhem aangekomen. Deze tocht was niet gemakkeljjk, want hij ging niet over gebaande wegen. Dwars door bosschen en over velden, langs smalle paadjes en vaak door de modder, trok rood op. Niet alleen de voorposten, maar ook de geheele hoofdmacht, wielrijders, huzaren te paard, mo torrijders. de artillerie, de wagens, alles moest dwars door dit zware terrein, dat dagen aan een stuk door den regen week en zacht was waren en dienden te worden Ingevoerd voor dit gemaakt. Niet alleen, dat het een mooie oefe ning in kaartlezen was, maar het terrein is hier zoo boschrljk, dat de verkenningsvliegtuigen geen kans zagen waarnemingen te doen of de troepen te volgen in hun bewegingen. Maar van menschen en dieren wordt op deze wijze heel wat gevorderd en het is zoo prettig om te óen. dat de stemming er niet onder Ujdt en dat allen graag hun plicht vervullen. De stemming van de menschen was uitmun tend en het enthousiasme der troepen brak spontaan nur bulten. Vooral op oogenblikken. als het erJRi ging, als de mannen tegenover elkander kwamen te staan en er gevochten moest worden. Met fanatisme bijna trokken ae erop los om den strijd te winnen en «e kwa men niet terug voor de vijand verdreven was. of zij zelf óch hadden moeten overgeven; of wel voor de scheidsrechters zeiden, dat zij te rug moesten. In het heetst, van den strijd verliest men de vooróchtlgheld wel eens uit het oog en zoo kan het gebeuren, dat een patrouille of een afdee- ling verder doordringt dan ój hl oorlogstijd zou kunnen komen, omdat het te gevaarlijk zou zijn. Dan beslissen de scheidsrechters, dat een bepaalde groep terug moet trekken. Tegen twee uur op den middag ving de strijd om Zelhem aan Rood stond al langer voor de poorten, maar kon niet tot den aaqval over gaan. omdat de verschillende onderdeden op berichten moesten wachten, paarbu had het zeer ernstig verlies geleden, niet zoozeer door den vijand als wel door het terrein, «rant nabij Walschot en Jolink is de motor-artillerie in de modder geraakt en alle krachten moeten wor den ingespannen om deze zware stukken weer aan het rijden te krijgen. Daartegenover staat dat tijdens den opmarsch van rood de rijdende batterij 7 veld van blauw gevangen geno men is. Rood had zijn stukken nog. m»*r ze waren tjjdelljk onbruikbaar en moest wachten voor het den aanval kon beginnen. Maar het heeft den aanval ten slotte gewon nen. Weer troffen rood en blauw elkaar in Zelhem, dat In allerijl door blauw moest wor den verlaten. Nu is zulk een strijd in de stra ten vsn een dorp zeer lastig. Niet zoozeer van wege den vijand, maar meer vanwege de bur gers. Heel Zelhem. waar 't ten overvloede kermis was, was uitgeloopen om het vechten te bekij ken. De beste methode orti beide partijen te óen. is er tusschenin gaan staan. Wat de dorpelin gen dan ook Ijverig deden, met het gevolg, dat rood noch blauw elkaar zagen, want ae waren beide gedekt door een levende barricade van burgers En het liefst staan de menschen dan nog vlak voor de mitrailleurs, waar ze niet weg te slaan waren. Hoogstens weg te schieten maar dat experiment mag bjj de oefeningen nu eenmaal niet worden uitgevoerd. Omtrent de route en het eindpunt van deze luchtlijn in Australië moeten nog on- derhandelingen worden gevoerd, terwijl ook in zake het tijdstip van opening der lijn nog niets met zekerheid vaststaat. Ook hierover zijn nog besprekingen gaande. Hjj stelt aUeen duidelijk vast, dat er een groot en een pijnlijk gemis is. Als bijzonder kenmerk van den modernen mensch, zooals de boeken hem te bestudeeren geven, beschouwt Minderaa de .jnassabinding". d.wi. het feit, dat de afzonderlijke persoonlijk heid wil opgaan in een menigte. Door het snel toegenomen vervoer is dit mogelijk geworden. BU een internationalen voetbalwedstrijd komen dertig- tot zestigduizend menschen in een sta dion bjjeen. Bokswedstrijden In Amerika bren gen honderdduizend toeschouwers te zamen, die allen gezamenlijk hun aandacht spannen op dezelfde bewegingen van de boksers. Er zijn filmtheaters in New York, die vrijwel doorloo- pend vier- S vijfduizend menschen bevatten. Al die menschen ondergaan gelijktijdig dezelf de sensatie. Hoewel sU elkander in het geheel niet kennen, «kirden zU allen samen aangegre pen door één en hetzelfde gevoel, dat hen ver bindt volgens de geheimzinnige wetten van de massapsychologie, waarnaar de massa-óel luis tert. In deze massa verliest de eenling óch vrij wel aonder weerstand. HU juicht met de ande ren, siddert met de anderen, kortom hjj is een naamloos deeltje van bet juichende en sidde rende geheel! het publiek. Deze massa binding heeft een enorme politieke kracht. Op het laatste partijcongres van de naó’s te Neurenberg wsu-en honderdduizenden bijeen. Wie hier niet of slechts half overtuigd zou zijn, wordt door de geestdrift van de anderen meegesleept. HU legt zUn persoonlijk voorbehoud af. opgenomen in de gemeenschappelijke uitbundigheid. VWgens Minderaa is deze massabinding „de eeiïlge weg voor een InnerlUk uitgehold ratio nalisme om tot verpleüwing te komen". Ze kan, zoo zegt hjj. wel een ziekte van de menschheid zijn, maar dan heeft de menschheid deze óekte noodig om óch te bevrijden van het individua lisme. Intusschen is de moderne massamensch innerlijk zéér eenzaam, en zelfs leeg. HU Is waard wat hU bijdraagt aan de kudde. Zelf be- teekent hU niets. De reclame, die hem overal toeschreeuwt, is het zinnebeeld' van de tyran nic, waaraan de moderne mensch zich bloot stelt door afstand te doen van het persoonlijke. „ZU veronderstelt een beneveling, een verdof fing van het onderscheidend denken". Met deze massabinding houdt verband verschijnsel, dat de moderne mensch óchzelf zoekt te ontvluchten „in den bevrijdenden oer stroom van de natuur”, zooals- Minderaa het noemt. „Vele zUn de gretig gelezen boeken, die verhalen van het natuurleven in zijn ongerep- ten staat, van Jachtavonturen in de wildernis, expedities, wetenschappelijk of zuiver-sportief, naar j^plgebieden en nog onbestegen sneeuw toppen, van de vaart van late zeilschepen en het zwferven van vrije vagebonden". Merkwaar dig is in verband hiermee de opleving van de watersport, vooral het zwemmen. De moderne mensch wil óch „animaal" prijsgeven aan de beweging van de golven. HU wil zUn, zooals het dier is: vrij van verantwoordelijkheid. In een boek „Fleber der Zelt”. dat Minderaa aanhaalt, zegt een jong meisje: .Zou het niet beter zijn als we dat allemaal niet hadden en waren als de dieren?" De naam velen verloren. Ook die principieele Godloos- heia, en de hieruit volgende overgave aan een „mythe" worden door Minderaa* als teekenen des tUds beschouwd. Het aardsche is in de plaats getreden van het bovenónnelUke, het dierlijke in de plaats van het geestelijke, het massale In de plaats van het persoonlijke, het irrationeeie in de plaats van het redelijke, bét materialistische in de plaats van het religieuze. Ziedaar de diagnose, waartoe men komt na de kennismaking met de gevolgtrekkingen van Minderaa. Bestaat er een uitweg? Zeker Is het zelfverlies geen oplossing, doch de zelfverloochening. waarbU de persoonlijkheid ten volle behouden en geëerbiedigd blUft en ten volle bewust, óch opoffert voor hooger doel. Het zelfverlies van den modernen mensch, die óch prUs geeft aan de massa, aan de elemen ten, aan de Instincten, moet op den duur tot vernietiging lelden. Is nog iets anders te ver wachten? De socialistische schrijver Minderaa óet maar één ojilossing: ,.ïn' de kerken schemert een vernieuwing, gedragen door de jeugd." Dit is de eenige kans. Anders Wacht ons de „vitale zelfverscheuring". Europa is bezig óch massaal te vernietigen. Het kan slechts door een gees telijke persoonlijkheidscultuur gered worden. A. v. D. Zn de gemeente Landsmeer heeft een windhoos Donderdagavohd grooU verwoes tingen aangericht, waarby vooral eenige pluimveehouders zwaar werden getroffen. Hierboven een der vernielde schuren Vrijdagmorgen in alle vroegte werd de Utrecht- sche politie in kennis gesteld van het feit, dat nabU de Bartholomeusbrug, in de Domstad, aan den waterkant een rijwiel en een acte- tasch lagen. Onmiddellljk werd gedregd met het resultaat, dat het lUk van een 40-jarig koopman, wonen de aan den Catharijneslngel, Een nader onderzoek wees uit, dat hier van een ongeluk sprake is. Naar wU nog vernemen heeft de in schrijving op de Ned.-Indische leening 1937A tot resultaat gehad, dat de vrUe in schrijvingen ten volle kunnen worden toe- gewesen. Mond- en

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1937 | | pagina 17