ONS BLAD
DE TI^OONI^EDE
De Ver. Staten
Genève
naar
Uit de N.S.B.
getreden
I
I
MET CHRISTELIJKE
SIGNATUUR
„Vóór alles Gods wet tot opperste richtsnoer”
heden
Het
^1
LEDEN DER STATEN-CENERAAL
nieuws van
ft
k
De geruchten over
Dr. Schacht
SPANJE NIET HERKOZEN
IN DEN BONDSRAAD
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
PLATVOETZOLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 21 SEPTEMBER 1937
i
I
ie
Ds.
Hoewel
helling
r'
Chautemps richt zich
tot de V.S.
Amerika neemt zitting in de
Consultatieve Commissie
In de plechtig
hedenmiddag de volgende Troonrede
Auto-ongeluk eischt
zeven dooden
Antwoord op de rede
van Negrin
Harrison wordt zaak
gelastigde
De berichten over zyn aftreden al»
president van de Rijksbank
tegengesproken
Franco heeft niet het eerst buiten
landsche vrijwilligers te hulp
geroepen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
11
HOTEL - CAFE - RESTAURANT
DIJJERS
Telefoon 11737»
•oer mue keuken
fê weert
banjir
ochten
welke
larend
ndsche
entolk,
er OX
stort-
‘Plsche
treden
nood-
sn, die
•n ge-
7Ü ge-
Ichten
>f des
staat,
n pu-
soms
ramp,
dat zij
t dan
illnsel
Ikende
aether
I ont-
nlqué:
Vrachtauto van een
geslagen
Iedere verbetering van de econo
mische betrekkingen bevorder
lijk voor den vrede
openingszitting der Staten-Generaal heeft H.M. de Koningin
i uitgesproken:
van Duyl en mr. Pont nemen
ook ontslag als Eerste
Kamerlid
MONkWWUUllll llll/f////Z</45M^
N00RD-H0LL ANDSCH DAGBLAD
Den Haag
MAGER MENU
I
No. 300
DERTIGSTE
JAARGANG
ven-
o o
1
de
Men fpredkt
760
Stand van Dinsdag M «ar vjn.: 75K1
Vorige stand: 7MA
regeling tot co-
derenverkeer te land en te
engen, terwijl een herzie-
Japansche vliegers ontvangen, voordat zü naar het front in China vertrekken, de
laatste instructies
Zn tie Middellandsche Zee zijn reeds
talrijke Fransche en Engelsche oorlogs
schepen aangekomen. Op onze foto ziet
men duidelijk de torpedo’s, die in de
lanceefbuizen voor het afvuren gereed
liggen
OP VASTENDAGEN
SPECIALE 8CHOTIL8
GENèVF, 20 Sept. (Havas). De Voikenbonds-
vergadering heeft zich hedenmorgen tegen
een herverkiezing van Spanje in den Voi-
henbondaraad uitgesproken.
tns
rt-
iro
te
i Ju-
’rlns
schen de Vereenisrde Staten en Frankrijk be
vorderlijk zijn voor het doen verdwijnen of ver
zachten van bepaalde tegenstellingen, die de
volken scheiden, en die maar al te vaak tot oor
log leiden.
Spr. bestreed, dat belangen-conflicten alleen
of zelfs maar hoofdzakelijk oorzaak zijn van
oorlog, doch volgens hem leed het geen twijfel,
dat heel wat conflicten him oorzaak vinden in
materleele moeilijkheden. Alles wat gedaan kon
worden om de economische betrekkingen tus-
schen de landen te normaliseeren. ia volgens
Chautemps nuttig voor den vrede. De premier
wees er op, dat Frankrijk in dit opzicht steeds
zjjn medewerking heeft verleend en hij herinner
de in dit verband aan de handelsverdragen, die
Frankrijk heeft gesloten. Hij besloot met te zeg
gen. dat Frankrijk te allen tijde bereid blijft
tot het voeren van besprekingen en het sluiten
van overeenkomsten met vredelievende landen.
Ondanks de ingetreden verbetering in den eco-
nomischen toestand en de daarmede samenhan
gende stijging van de opbrengst der middelen,
blijven, na de diepe depressie der laatste jaren,
de openbare financiën nog In bijzondere mate
zorg vereischeh. Buiten hetgeen op economisch
sociaal terrein en op het gebied der defensie on
vermijdelijk is tot behoud en versterking van de
Nederlandsche volkskracht, zullen vele op zichzelf
gewenschte of nuttige maatregelen, waaronder
die op het gebied van het onderwijs, dan ook
eerst ter hand genomen kunnen worden, wanneer
de inwendige positie van het budget voldoende
zal zijn versterkt. De verhooging der defensie-
uitgaven zal enkele bijzondere financieele voor
zieningen noodig maken.
In het komende zittingjaar zal weer veel arbeid
en toewijding in hartelijke samenwerking van Re-
geering en Staten-Generaal worden gevraagd.
Met de innige bede, dat ons allen door den Al-
machtigen God de kracht en de wijsheid geschon
ken worden, die Hij alleen geven kan, verklaar Ik
de gewone zitting der Staten-Generaal geopend.
GENèVE, 30 Sept. (Havas). De Hertog
van Alva heeft aan het secretariaat van
den Volkenbond een nota gezonden, waar
in geantwoord wordt op de rede, die Negrin
Zaterdag voor de Assemblée heeft gehouden.
In de nota wordt os verklaard, dat Franco
pas, nadat de Madrlleensche regeering ma
teriaal en troepen uit het buitenland had
ontvangen, besloten heeft, buitenlandsche
vrijwilligers aan te nemen.
MC3JATERD
EN AZIJN
ing
ran
jd-
kg.
dag
eur
het
iw-
ast.
ver-
i in-
ege-
rezig
voor
ive-
ne-
p de
>der-
over
veer-
on-
man,
rkten
ban-
t ons
WH
raars
telen,
elijke
lezen
ngen
ende,
is ten
heo-
tellj-
ullen
Heid
Iga-
itter
ken
van
8o-
i in
mer
der
Ich-
tter
van
In on-
voor
heeft
stroo-
Iseerd
h In-
iantal
er Jr.
egen-
ngen:
icient
ience,
Ro-
ilsten,
Vrjj-
Sltter
1 Oc-
or de
Spanje verkreeg 23 stemmen, zoodat het da
vereischte meerderheid van twee derde, t.w. 33
van de 47 uitgebrachte stemmen,, niet behaal
de.
Het verzoek van Turkije om herkiesbaar te
worden gesteld voer een Raadszetel werd even
eens verworpen.
um,
het
ar-
wa-
het
SC
BERLIJN, 30 Sept. (Havas). Van officleele
zijde worden de geruchten over een aftreden
van dr. Schacht als president van de Rijksbank
tegengesproken. Men verklaart in dit verband,
dat Schacht in officleele aangelegenheden een
algemeen erkende bevoegdheid bezit en dat er
geen enkele reden bestaat zijn dlenstan-te doen
eindigen. Daarentegen spreekt men niet de mo
gelijkheid tegen, dat Schacht, over eenlgen tijd
het ministerie van Economische Zaken zal ver
laten. Sedert het in werking treden van het
vier-jarige plan hebben zijn functies op dit
ministerie veel van haar beteekenls verloren en
de leiding van het economische leven berust
meer in handen van doering en diens des
kundigen.
PARUS. 20 Sept. (Havas) In een gisteravond
te Blois gehouden rede, welke per radio naar de
Vereenigde Staten werd uitgezonden, gaf minis-'
ter-president Chautemps uiting aan zjjn over
tuiging, dat het vrije handelsverkeer en de op
bUUljkbeid gebaseerde handelsbetrekklngen tus-
Naast de reeds genoemde voorzieningen stelt
de Regeering zich voor een
ordinatie van het go<
water tot stand te I
ning van de woningivet in voorbereiding is en
een wettelijke regeling van de opleiding der on
derwijzers zal wordeA aanhangig gemaakt.
ISTANBOEL, 30 Sept. (D.N.B.) Op den weg
tusschen Treblzonde en de grens van Iran Is
een vrachtauto van een stelle helling geslagen
De bestuurder en zes personen, die op den
gen hadden plaats genomen, kwamen om
leven, terwijl de andere reizigers ernstig
wond werden.
ken en het daarmee saamhangende gevaar van
internationale verwikkelingen, zoowel hier te
lande als in Indië, moeten worden voortgegaan
met de versterking van onze weermacht. Belang
rijke voorstellen daartoe zullen onverwijld aan
hangig worden gemaakt.
Het besluit der Amerikaansche re
geering werd aan den Volkenbond
medegedeeld door den Amerikaan-
seben gezant in Zwitserland. Harri
son. Deze zal ook in Genève de Ver-
eenigde Staten vertegenwoordigen.
De Regeering zal zich beijveren de samenwer
king in onderneming en bedrijf ten bate van de
geheele volkshuishouding te bevordereh.
Met handhaving van krachtige medewerking
aan de bevordering van op wederkeerigheid ge
grond internationaal ruilverkeer, is noodig verster
king van onze handelspolitieke weerbaarheid, ter
be.veiliging van den buitenlandschen en binnen-
landschen afzet van onze producten, met inacht
neming van nauwe samenwerking tusschen Ne
derland en de deelen van het Koninkrijk buiten
Europa.
De landbouwcrisismaatregelen zullen, met hand
having van den voor den landbouw nog noed-
zakelijken prijssteun, zooveel mogelijk beëindigd
worden. Daarnaast zal bevorderd worden, dat
nuttige regelingen door de bedrijfsgenooten zelf
zullen worden overgenomen en voortgezet of
opgebouwd.
Verschillende wettelijke maatregelen tot ver
hooging van het peil van den landbouw zullen
worden voorgesteld.
In voorbereiding zijn wettelijke regelingen tot
beperking van den arbeid der gehuwde vrouw
en tot het rekening houden met gezinslasten bij
het arbeidsinkomen.
Ten aanzien van de landarbeiders zal de prac-
tische uitvoerbaarheid van een wettelijke regeling
van den arbeidstijd en de veiligheid, voor zoover
misstanden niet door onderling overleg van de
georganiseerde belanghebbenden uit den weg
worden geruimd, worden onderzocht.
Het temperen van de gevolgen der werkloos
heid voor hen, die daarvan slachtoffer blijven,
beschouwt de Regeering als een harer voornaam
ste plichten. Wettelijke regelingen betreffende
werkloosheidsverzekering en steunverleening zul
len worden voorbereid. Voortgegaan zal worden
met de uitvoering van openbare werken als mid
del tot werkverruiming, met de werkverschaffing
en met het cultureele werk voor de werkloozen.
j I
I
t
De Volkenbond werd er tegelijkertijd van in
kennis gesteld, dat de Vereenigde Staten nog
niet kunnen zeggen in welke mate zij zullen
kunnen medewerken aan de werkzaamheden
van de Consultatieve Commissie, alvorens
Amerika’s functie aldaar bekend is.
Harrison zal in dezelfde hoedanigheid zitting
nemen in de commissie, als de Amerikaansche
vertegenwoordiger destijds in 1933 in de com
missie van onderzoek voor de crisis in Mand-
sjoerlje.
Het „Nationale Dagblad" bevat het bericht,
dat Ds. O. van Duyl, de bekende propagandist
voor de natlonaal-soclallstische_ beginselen, die
ook een reis voor deze beweging naar Ned -
Indlë gemaakt heeft, uit de is getreden.
Tevens heeft hij bedankt voor het lidmaat
schap der Eerste Kamer.
Tenslotte wordt in de nota verzekerd, dat
de regeering van generaal Franco er nooit aan
gedacht heeft, noch er ooit aan zal denken,
deelen van het nationale grondgebied af te
staan, in tegenstelling met de houding der re
geering te Valencia, die reeds aan sommige
landen heeft voorgesteld, te hunnen behoeve
den status In de Middellandsche Zee te ver
breken met schending van de contractueels
verplichtingen van Spanje.
Te midden van de geestelijke verwarring in de
wereld, waaraan ook ons volk niet geheel ont
komt, is steeds dringender de eisch, dat in wet
geving en bestuur vóór alles Gods wet tot opper
ste richtsnoer worde genomen. In zijn algemeen
karakter zal het Regeeringsbeleid het kenmerk
dragen van een doelbewust streven naar beveili
ging en versteviging van de positief Christelijke
grondslagen onzer samenleving. Aldus zal een
beleid kunnen worden gevoerd, dat met ver
mijding van toespitsing van tegenstellingen
ook door zijn innerlijke redelijkheid instemming
vordert.
Het karakter van dit beleid zal tot uiting komen
met name in werkdadige zorg voor een gezonde
ontplooiing van het huwelijks- en gezinsleven,
bescherming van de publieke eerbaarheid,, ont
houding door de Overheid van aanmoediging
van alles wat tot ontheiliging van den wekelijk-
schen rustdag aanleiding geeft, en krachtige
handhaving van het gezag. Eerbiediging van de
vrijheid van godsdienst en van geweten, en hand
having van den rechtmatigen volksinvloed op het
landsbestuur blijven hechte pijlers van ons volks
bestaan.
De Regeering overweegt een nadere regeling
van het vereenigingsrecht, ter bevordering van
een meer werkdadig repressief toezicht, naar de
reeds thans in de wet neergelegde normen van
openbare orde en goede zeden.
Blijkens een schrijven van ds. Van Duyl aan
Ir. Mussert zijn de redenen van het uittreden
geheel van persoonlijden aard.
Opvolger van ds. Van Duyl in de Eerste Ka
mer is mr. W. de Rijke, advocaat en procureur
te Haarlem.
WASHINGTON, 20 Sept. (Reu
ter). De Vereenigde Staten hebben
besloten een zaakgelastigde te zen
den naar de Consultatieve Volken-
bondscommissie tot regeling van het
JapanschChineesche conflict.
Hoewel de internationale omstandigheden
veelszins aanleiding geven tot bezorgdheid, bleef
het vriendschappelijk karakter, hetwelk onze ver
houding tot andere mogendheden pleegt te dra
gen, ongerept bewaard. Niettemin zal, gelet op
de spanningen in de verhouding tusschen de vol-
Mr. D. F. Pont. Md der Eerste Kamer,
verzoekt ons mede te deelen. dat hl) het
volgende telegram heeft verzonden aan Ir.
A. A. Mussert, leider der N S B. in Neder
land:
..Kan wegens geschokt vertrouwen in uw
leiding niet langer deel uitmaken der N. 8.
B. Stel mijn Kamerzetel ter beschikking."
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratia 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar 12.—
Voor buiten Alkmaar1 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger
B r et meer dan gewone belangstel-
r^/| ling en ongeduld is in den lande
LvA de Troonrede tegemoet gezien,
omdat men daarin eindelijk een positie
ve aanwijzing hoopte te vinden van den
koen, die door de nieuwe regeering zou
worden ingeslagen. Aan deze verwach
ting beantwoordt het staatsstuk op prin
cipieel duidelijke wijze. Bepaalden vroe
gere troonredenen zich slechts tot ’t aan
roepen van de hulpe Gods, thans wordt
uitdrukkelijk verklaard, dat Gods wet tot
oppente richtsnoer in wetgeving en be
stuur zal worden genomen en doelbewust
gestreefd zal worden naar beveiliging en
versteviging van de positief Christelijke
grondslagen onzer samenleving. Wat dit
practlsch beteekent, blijkt uit de zin
snede over de gezonde ontplooiing van
huwelijks- en gezinsleven, bescherming
van de openbare eerbaarheid en onthou
ding door de Overheid van elke aan
moediging tot ontheiliging van den Zon
dag. Voldoening wekken de beloften va.i
krachtige gezagshandhaving met behoud
van, een rechtmatigen volksinvloed op
het landsbestuur en van een werkdadig
t repressief toezicht op het vereenigings
recht, want de democratisch genoemde
vrijheid is de laatste jaren wel eens tot
schade van haar eigen prestige en ge
zondheid te tolerant en te laks geweest.
De toon van dankbaarheid en bezon
nen vertrouwen ten aanzien van den
economlschen toestand zoowel hier te
lande als in Nederl. Indië contras
teert sterk met het sombere geluid, dat
in vroegere jaren moest klinken, maar
gelukkig wordt geen voet gegeven aan
den overigens begrijpelijken lust van
zekere bevolkingsgroepen, die de huid
van den beer zouden willen verkoopen
nog voor hij geschoten is. In Indië is
reeds een aanvang gemaakt met het
verlagen der lasten en dit wekt het ver
trouwen, dat dit ook hier zal geschle-
den, zoodra het budgetalr verantwoord
zal zijn. Helaas, zal aan de als noodzake
lijk erkende maatregelen tot herstel van
’het wel zeer sterk gedrukte onderwijs
voorloopig niet veel kunnen worden ge
daan, zoolang de budgetaire toestand
niet Inwendig versterkt is. Zwaarder
weegt in het meest onmiddellijk belang
van volk en staat de versterking van dé
weermacht met het oog op de interna
tionale spanningen. Daarnaast staat als
een der voornaamste plichten van de
regeering het temperen van de gevolgen
van de werkloosheid.
De eerste teekenen van het komende
regeeringsbeleid gegeven door de depar
tementen van economische en sociale za
ken blijken gelukkig slechts voorboden
te zijn geweest van meer en beter, dat
komen gaat. In dit opzicht opent de
Troonrede in ruime en algemeene ter
men ook ruime, zij het ook door het bud-
getair mogelljke begrensde perspectie
ven.
Dit staatsstuk met positief Christelijke
signatuur, geautoriseerd door de uit
spraak van het Nederlandsche volk ge
daan aan de stembus, wekt voor de naas
te toekomst van ons land redelijke ver
wachtingen van een principieel en finan
cieel verantwoord beleid, dat rekening
zal houden met het mogelljke, zonder
het wenschelijke daarbij uit het oog te
verliezen. -
Het is een program van opbouw en
herstel, niet van voltooiing en bekroning.
k 4 ij wederom in Uw midden bevindend ge-
fWl voel Ik allereerst behoefte uiting te geven
aan Mijne gevoelens van dankbaarheid
voor de tot dusver voortschrijdende verbetering
in het economische leven hier te lande. Deze
verbetering in belangrijke deelen van het be
drijfsleven verlevendigt de hoop, dat de nog
steeds omvangrijke werkloosheid geleidelijk ver
der zal kunnen worden ingeperkt
Alle maatregelen, die der Regeering doelmatig
voorkomen om het proces van herstel uit de lang
durige depressie te bevorderen, zullen harerzijds
worden genomen of aan Uwe goedkeuring onder
worpen. C’"'»
De ontwikkeling van den economischen toe
stand in Nederlandsch-lndië geeft reden tot vol
doening; in het gunstig verloop van de opbrengst
der Landsmiddelen weerspiegelt zich de allerwe
gen ingetreden opleving in landbouw, handel,
nijverheid en scheepvaart, waartoe mede bijdroe-
gen de over het algemeen bevredigende oogsten
van de voedselgewassen der*inheemsche be
volking.
Het stemt Mij tot verheugenis, dat als gevolg
daarvan thans weder een stijging valt waar te
nemen van het welvaartspeil der bevolking van
Nederlandsch-lndië en dat een begin kon worden
gemaakt met de verlaging van de op haar rusten
de lasten. De ruimer vloeiende middelen geven
gelegenheid, in meerdere mate dan de laatste ja
ren het geval kon zijn, gelden beschikbaar te
stellen voor de bevordering van de geestelijke en
.stoffelijke belangen der bevolking.
Poor toepassing van daartoe geëigende mid
delen zal ernstig worden gestreefd naar verbree-
ding en versterking van de economische basis,
teneinde die voor de toekomst betér bestand te
doen zijn'tegen schokken, als welke in de laatste
jaren werden ondervonden.
Hoewel in Suriname een lichte verbetering, zoo
wel bij den in- en uitvoer als bij de voornaamste
cultures viel op te merken, bleef xie economische
en financieele toestand van dat gewest nog wei
nig bevredigend, in tegenstelling met dien van
Curacao, aan welk gebiedsdeel de wereldcrisis
-schier ongemerkt is voorbijgegaan.
De Vereenigde Staten nemen aitting in de Con
sultatieve Commissie voor het Japansch-Chi-
ncesche conflict.
v
Buitenlandsche oorlogsschepen weigeren Nan
king te verlaten.
B(j de verkiezingen voer den Volkenbondaraad
werden Iran en Peru gekoeen.
Les-vliegtuig van geringe hoogte neergestort
op het militair vliegveld Andir; bestuurder niet
ernstig gewond.
Ds. van Duyl en Mr. D. F. Pont uit de N.8.B.
getreden.
Mr. J. B. H. van Schalk is voorzitter der BJL
Tweede Kamerfractie geworden.
De Algemeene Rekenkamer heeft aan de Twee
de Kamer een voordracht ingezonden voor de
benoeming van een lid der Rekenkamer.
Volgens mede&èllngen van den directeur der
Profilti-filmmaatschapptj zal het Alg. Ned. In
disch Filmsyndicaat zjjn werk voortsetten.
De toewijding, waarm^eC^ger en Vloot, zoo
mede de ambtenaren in burgerlijken dienst in het
geheele Koninkrijk, hun taak vervullen, stemt Mij
.tot erkentelijkheid.