EN DE COBOCLO
TEELT VAN ASPERGES
Él
H
Angst, die 500 dollars opbracht
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinn-IHriIWW—
.4
/vt
I
J
1
K
riE
4
V
NIEZEN VERBODEN
EEN EIERENBUFFET
SNEL GROEIENDE BAARD
EEN DUUR MAALTJE
r
KORT VERHAAL
Voorzichtige Chauffeur
Mi
S3
Smakelijk en geneeskrachtig
doch weinig voedzaam!
DE WETTIGE ZOON
VAN HET LAND
3 Millioen kilometer gereden zonder
ongelukken
T
‘I
H De overval
H op den trein H
ilHlIlllHHIIIIIIIIIIHIIIIIllllllllimilllW
BRAZILIEI
J
j
Kofjieverscheping tn de Braziliaansche haven Santo».
l»
nV
9.3
dat
nam
van een
de vooruitgang hem wat te dicht op
4
n
e
richt en het rumoer van buiten af bewees, dat
er in de andere wagons ook een overval plaats
had. Voor het onderzoek van den kleinen man.
had de bandiet niet veel tijd noodlg. Z'n ge
oefend oog aag dadelijk, dat er bü hem niet
‘dB
ver
S
U
e
F*
ds
4e
mid-
vond*
x*.
IKlc."
Onnoodlg te zeggen, dat de kleine man heel
tevreden was over deze oplossing, waardoor hü
voor een paar minuten angst, 500 dollars had
verdiend.
y
'j
van gunstige kans. Zoo hebben ze Brazilië open
gelegd, dat nu in de volle zon staat, maar dat
beschaduwd was door de oerwouden, met alles
wat de natuur met zich meebrengt.
De feestzaal is in de groote steden, maar de
keuken en de gerechten zijn in het binnenland
en zonder de ooboclo's is er hongersnood. De
fabrieken van de beschaving gloeien in de
centra, maar de materia prima ligt in de han
den van den coboclo. En als hU sterft, sjouwen
ze hem tn een laken aan een boomstam naar
het stadskerkhof en stoppen hem zonder kist
in de aaude, waar hjj mee vergroeid was.
Sen bamboe-.'..^ in den plantentuin
'<an Rio de Janeiro.
a New-York heeft een man zijn kookkunst
gespecialiseerd door eieren op alle verschil
lende wijzen smakelijk toe te bereiden. In
den loop van den tijd gelukte het hem, zijn
kookkunst zoo te vervolmaken, dat hjj thans in
staat is, 1043 verschillende spijzen uit eieren te
vervaardigen. Deze kok werkt thans in een zeer
geliefd en goed bezocht restaurant te New-York,
waar de gasten als spijzen slechts eieren voor
gezet krijgen. Het Eierenbuffet dit fs de
naam van het restaurant heeft zeldzame
lekkernijen In den vorm van eieren: ragout van
struls-eieren, omeletten van pinguïn- en peli-
kaan-eieren, en dergelijke meer. Toch is het
aantal gasten, die van deze lekkernijen genie
ten, niet zeer groot, omdat de prijzen van deze
zeldzame eieren zeer hoog zijn. De meeste spij
zen worden dan ook vervaardigd van kippen-
-j-'y e in Houston (Texas) wonende advocaat
1 Jim O'Neil heeft een baard, die zoo snel
groeit, dat hjj zich na verloop van twee
uur reeds weer moet scheren, wanneer hü er
waarde aan hecht, er verzorgd uit te zien. O’Neil
vertelde, dat het hem natuurlijk nfet steeds
mogelijk was, zich te scheren, omdat de tijd
hem daartoe vaak ontbrak. Wanneer hij ‘s mor
gens om 8 uur zijn werkzaamheden begint, dam
kan hü er zeker van zijn, dat hij er twee uur
later zóó uitziet alsof hü zich dien ochtend niet
geschoren had. Daarom heeft hU een bijzondere
gewoonte aangenomen; wanneer hij een feeste
lijke bijeenkomst bijwoont, die eenlge uren
duurt, dan neemt hij zijn scheerapparaat mee,
zoodat hij zich tusschentjjds nog eenlge malen
scheren kan.
ejeren. Iedere huisvrouw fn New-York zal dan
ook verbaasd staan, wanneer zjj uit de spijskaart
vfcn het restaurant ziet, hoeveel honderden ver
schillende toebereidingen mogelük zijn. Deze
diverse lekkernijen worden door de gasten
gaarne genuttigd, omdat zij voedzaam en te
vens niet zeer kostbaar zijn.
-s—> »n zeer heftige grlep-epidemie in Dene-
H narken heeft de gezondheidspolltle van
-*-^lat land er toe gedwongen, radicale be
schermingsmaatregelen te nemen. Een van de
gezondheidsvoorschriften bevat het verbod, in
het openbaar te niezen of te hoesten, zonder
mond en neus te bedekken. In de treinen en
autobussen, alsmede in alle openbare gelegen
heden zijn aankondigingen aangeplakt, die de
bezoekers er op opmerkzaam maken, dat hoes
ten en niezen verboden is. Wie zonder zakdoek
niest of hoest, kan zonder meer naar de politie
gebracht worden en vandaar naar een zieken
huis. Behalve, dat men een aanzienlijke straf
moet betalen, moet men zfch aan een medisch
onderzoek onderwerpen en zich eventueel be
handelen laten. De Deensche gezondheidspolltle
is er op deze strenge wijze inderdaad in geslaagd,
het aantal griepgevallen, dat alleen in Kopen
hagen reeds 40.000 bedroeg, belangrijk te ver
minderen.
Per zweefbaan bereikt men den top van de „Pao de Assucar" (suikerhoed)aan
den ingang -der haven van Rio de Janei ro.
TTf1 zijn in de gelegenheid hieronder een
yy beschrijving te geven van den „Coboclo",
den zoogenaamden boer, aan wlen
Brazilië veel heeft te danken. Dit artikel
is te meer interessant, daar het afkom
stig is van Pater Hartgers M.8.C., die zestien
jaar in Brazilië gearbeid heeft onder die men-
schen, daar ook overleden is en naar wlen zelfs
een plein genoemd is.
et zal niemand verbazen, wanneer men
hoort, dat Amerika de snelste chauffeurs
bezit. Maar wel is het zeer merkwaardig,
dat er ook de meest voorzichtige chauffeurs zijn.
Een er van is Ernest Haselwood in Ohama, in
den staat Nebraska. Sedert 30 jaar is hjj werk
zaam als chauffeur en heeft in dezen tijd on
geveer een afstand van 3 millioen kilometer af
gelegd, waarbij hem nog nooit een ongeluk over
komen is, aooals de politie en de maatschappij,
waarvoor hij werkt, getuigen. Per dag legt hij
ongeveer 400 Kilometer af. Bijna net zoo merk
waardig is de prestatie van den chauffeur Owen
Meredith in Enid in den staat Oklahoma, die
sedert 1934 een afstand van 1500000 Kilometer
afgelegd heeft en ook nog nooit een ongeluk
had.
Op een keer kwam een zekere Pierre Char
pentier in een café en verklaarde dat hij geen
werk had en sedert eenlge dagen niets gege
ten had. HU was alleen in het bezit van een
lot, dat hU aan den café-houder wilde geven,
wanneer die hem daarvoor een maaltje te
eten gaf. Daar Charpentier een zeer treurigen
indruk maakte, stemde de herbergier toe en
gaf hem wat te eten. Eenigen tijd later las
Charpentier in de krant, dat zijn lot met
300.000 francs uit de loterij gekomen was. On-
middelilJk ging hü naar den herbergier en ver
langde de 300.000 francs terug. De café-houder
was over dit verzoek zeer verontwaardigd en
weigerde hieraan te voldoen. Charpentier leg
de zich hierbij echter niet neer en diende tegen
den caféhouder een aanklacht in.
Parter Hartgers schreef dan:
We zijn een beschaafd land, dank aan de re-
publikelnsche begrippen, die ons besturen, aan
de politiek, die ons beheerscht, aan het enorm
aantel baantjesjagers, dat ons belasting doet be
talen tot op het eenvoudigst artikel. Beschaafd
wegens den invoer van rijstpoeder en parfums,
hooge hakken en zijden kleedjes; bontmantels,
waar onze dames in stikken. We hebben zUden
kousen en loopen thuis op bloote voeten van
wege de economie; wonen in kleihuizen en ver
ven ons op, want we doen mee aan de bescha
ving. die ons zelfs schoonheldsconcoursen voor
schrijft. om onze vrouweljjke raseigenschappen
■ft te laten komen.
We hebben de schoonste natuur, die van Rio
de Janeiro een kunstpaneel maakt. We loopen
koude Engelschen tegen het lUf. Amerikaansche
wltbroeken en actentasschen, die haast hebben
en verdwUnen door de deuren der banken. We
bezitten luchtkrabbers, die wedstrijd houden
met de koningspalmen en er op uit zijn bet
beroemde „Suikerbrood" in de schaduw te stel
len. We hebben cinema’s, die doorloopen van
's morgens twaalf tot 's nachts twaalf uur. Heb
ben stapels papier van kranten, die zelfmoorden
uitbuiten en liefdesgeschiedenissen. Dat kan
allemaal wel geleerd zUn, maar is niets traditio
neel Brazillaansch. We ontmoeten hardschrecu-
wende Italianen, die Mussolini ophemelen of
vervloeken en macaroni eten. Spanjaarden, die
alles afkeuren wat geen Catalaansche kleur
heeft Japanners, die rijst planten, waaier
tjes verkoopen; ruwe Russen (Lenlntype), die
vechten en jekkers dragen. Een Internationaal
hotel. Van heel vroeger tref je nog wel eens
een Hollandsch type aan, dat je herkent aan zijn
blonde haren. Portugeezen, die rjjk geworden
zjjn In stokvisch, en gouden kettingen op hun
buik hebben hangen en hospitalen stichten. We
kennen de moderne Brazilianen met hun warm
bloed en enthousiasme, die koffie slurpen, poli
tici critiseeren, op hun eigen land schelden en
remedies slikken.
Maar zet nu eens een rulgen bonk midden op
het asphalt van de grootstad. Een slappen vilt-
hoed op zUn hoofd, een open hemd en een stuk
broek aan zUn onderstel, een zakdoek om zijn
nek geknoopt, een stroosigaret van maïsblad
achter zijn ooren, een kapmes aan zijn buik
riem.
Op zün bloote voeten staat hü de electrlsche
tram aan te staren, hU, die altijd op zUn paardje
zonder zadel en stügbeugel heeft gehobbeld en
een vreemdeling in Israël zal zeggen: dat is
een gevaarlijk sujet, hoe is die hier verloren ge-
loopen? En toch is hü de wettige zoon van het
land, dat hjj heeft helpen opbouwen en groot-
maken en veel van de heertjes, die bang zUn,
langs hem heenschuiven, oppassend hun wit
pakje niet vuil te maken, zullen, indien ze het
in den burgerlUken stand willen nagaan, tot
de ontdekking komen, dat er een groot- of over
grootvader in dit type schuilt, die hun een stuk
rijk land bezorgd heeft. Op zUn ruw gelaat
staat de zon van Brazilië; gekneed heeft hU met
zijn bloote voeten den bodem van Brazilië voor
de welvaart; met zijn hakmes heeft hij de bos-
achen omgekapt en plaats gegeven voor de ste
den. Zjjn lange ongeordende baard is doorstre
ken met zijn zorgen en zijn eeltknulsten geven
zijn visitekaartje van „Coboclo".
ZUn plaats is niet hier, waar alles hem vreemd
is. HU herkent op het eerste gezicht de negers,
die hem nu zoo deftig geboord voorbU loopen,
als de oude slaven, die vroeger naast hem of
ook wel onder hem gestaan hebben. HU herin
nert het zich nog goed, hoe de zweep op dat
fUngestreken Jasje van nu is neergekomen. Die
mulatten heeft hü bij de heeren nog tafel zien
dienen. HU heeft er misschien nog niet eens
begrip van, dat de keizer nu President heet;
heeft een wantrouwen tegen de republiek, die
zoo iets als een ketterU is voor hem, die den
grooten baas van het hof als den grooten lands-
vader beschouwde. HU heeft nog meegemaakt
hoe er scholen geopend werden, waar een juf
frouw met een stift vreemde teekens leerde ma
ken en hoe zjjn zoontjes met boeken thuis
kwamen en de rekening voor hem opmaakten.
Dat was niets meer voor hem geweest, die het
al zoo lang zonder gedaan had. Een trein was
voor hem een te snel vervoermiddel, omdat hü
onderweg zijn vrienden en bekenden niet kon
bezoeken, die aan de lUn woonden en waar hü
vroeger te paard even afstapte om te almocee-
ren of een bakje ta, nemen. Een trein, die zün
bosschen in brand stak met de vonken van de
locomotief of zün beesten kapot reed. Zet hem
midden in de bosschen met een primitief ge
weer op zyn schouders, met zUn hakmes, waar
hU een voetpaadje mee open rUt, zet hem in
de bergen of aan den rand van een stroom of
waterval. Zet hem in het moeras, waar hü tot
aan de knieën in de modder zün rUst geplant
heeft. Zet hem te midden van dikke maïskol
ven, die hü tegen den berg in den grond ge
stampt heeft als voedsel voor de beesten. Laat
hem figureeren temidden van zijn koffiestrul-
ken, zün zoete aardappels; laat hem omringd
zjjn door zjjn uitgemergelde honden, die met
hem op jacht gaan, en hU neemt de plaats in,
die hem het meest bevalt en hem verheft, want
hU is de verzorger van de voorraadschuur van
Brazilië.
Op dit oogenbllk
keek ik het kleine
mannetje aan. wiens
gezicht doodsbleek
werd.
„Nu. vooruit dan,
zeg op," beval Wil
ly, en duwde het
horloge weer in z’n zak terug.
.Daar, die kleine man heeft ze bü zich. HU
heeft ze in z’n vest genaaid
De kleine man verweerde zich, maar X duur
de niet lang, of de roover had de 500 dollars te
pakken, die hU in z’n valles liet glUden. Daar
mee was de Inspectie afgeloopen, en even snel
als de bandieten waren verschenen, waren ze
verdwenen. De trein zette zich weer in be
weging.
Onze kleine medereiziger zag er ellendig uit,
maar toch straalde de woede uit z>n oogen.
,4U ellendeling, JU schurk!" beet hü den lan
gen man toe.
Ik verwachtte een hevige vechtpartü, maar
de man met het horloge van z’n grootvader,
lachte vroolUk en zei: „hou je maar kalm, waar
de heer.” Daarna opende hü z’n vest.
Bedaard stak hü z’n hand in z’n binnenzak
en haalde er eert dikke linnen enveloppe uit,
waaruit hü een bankbiljet van 1000 dollars nam
en het aan z'n kleinen medereiziger overhan
digde.
„Neem me niet kwalUk," verzocht hü, „dat ik
ongewild uw hulp, heb ingeroepen. Ik kon niet
anders. Ik heb een bedrag van 95.000 dollars
bü me^en toen ik zag, dat de schurk zich door
m’n gejammer over m'n horloge niet liet over
reden, moest ik wel de aandacht op uw 500 dol
lars vestigen. HU liet me toen verder ongemoeid
11 de vooruitgang hem wat te dicht op
de hielen komt, pakt hU zUn sobere be-
L. huizing op zUn ossekar of op den rug van
zijn pakezels en gaat op zoek naar nieuwe
bouwgronden, waar hU zich volkomen vrU in
de natuur kan rondbewegen. HU geeft niet om
moeraskoortsen of buikloop. Daar heeft hü zUn
planten voor en zijn honderden huismiddeltjes,
tschoon de asperges in ons land op ver-
f 1 schillende plaatsen worden gekweekt, ge-
schledt de teelt nog niet op groote schaal.
De meeste asperges hier te lande worden ge
teeld in de omstreken van Bergen op Zoom en
in het Westland, terwül ook in Limburg talrijke
velden In cultuur zün genomen.
In de laatste jaren breidt de teelt zich even
wel sterk uit en worden oa. Amerongen, Oost-
voorne en de omtrek van Beverwijk uitgebreide
centra van cultuur. In Dultschland worden de
asperges vooral verbouwd in BrunswUk, te Boe
ll tz, in den omtrek van Hannover, nabij Mains,
enz. Verder wordt in Engeland, in België en in
Frankrijk de asperge in het groot geteeld.
Asperges zijn de jonge, in den grond gevorm
de en uit den wortelstok omhooggroeiende sten
gels van den Asparagus officinalis, een overbhj-
vende plant uit de familie der Lllliaceecn. In
Nederland vindt de plant haar natuurlüke
groeiplaats in de duinen. De zandgrond is voor
de teelt der asperges verreweg de beste, daar
de wortels van de asperge een groote lengte
bereiken en dus gemakkelijk door den bodem
moeten kunnen heendringen om het noodlge
vocht op te nemen. Hiervoor moet echter de
grond goed los zUn, wat bU zandgrond het ge
val ia Deze grondsoort heeft echter nog een
ander voordeel: men gebruikt n.l. van de as
perges (althans in ons land, in België en in
Dultschland), de witte stengeldeelen. welke deze
kleur verkrijgen, wanneer zij tijdens den groei
van de lucht worden afgesloten. Daafrtoe wor
den de plantjes met zooveel aarde bedekt, dat
de stengels eerst boven de oppervlakte komen
als zU een lengte van 25 k 30 cM. hebben be
reikt.
In klonterigen kleigrond zouden die stengels
krom groeien en in een veenachtlgen bodem
verkrUgen zU een roestig voorkomen, door welke
beide gebreken de handelswaarde aanzienlek
hjdt. Dat de asperges-teelt in Nederland wordt
aangetroffen op de reeds genoemde plaatsen,
staat met den aard van den bodem aldaar In
direct verband.
Men vermenigvuldigt de asperges door saad,
niet door scheuren, aooals bU de meeste andere
vaste planten het geval is. Voor het scheuren
zUn de wortelstokken te kort en kunnen zU dus
niet in een voldoend aantal stukken worden ver
deeld. Het aspergezaad wordt van Maart tot
April uitgezaaid op zaaibedden, waarop de jonge
plantjes een geheel jaar en soms nog wel lan
ger, blUven staan. Daarna worden zij verplant
op de blUvende plaats. Waar asperges worden
geplant, kunnen >U WJ goede verzorging gemid
deld 15 8 16 Jaar lang behoorluke opbrengst ge
ven. De asperges kunnen eerst worden geoogst
in het derde jaar na de planting.
In den winter, welke op het aanleggen van
dc bedden volgt, worden de als greppels uitge
graven bedden met aarde gevuld, zoodat in het
tweede Jaar 't terrein geheel vlak komt te liggen.
In het voorjaar van het derde jaar begint de>
eerste oogst. In het voorjaar wordt gedurende
de maanden Maart en April uit de tusschenruim-
ten tusschen de bedden zooveel aarde gehaald, dat
de planten met een aardlaag van ongeveer 30
cM. zUn bedekt en de bedden er uitzien als
dijkjes, welke uit de lager liggende paden op
rijzen. Omstreeks half April of begin Mei kan de
oogst beginnen. De eerste stengels hebben dan
dj oppervlakte van het bad bereikt. De kweek
ster» en kweekers moeten dit oogenbllk nauw
keurig waarnemen, want als de stengels even
boven de oppervlakte van den bodem uitkomen,
nemen zU een blauwachtige kleur aan en heb
ben zU, hoewel voor het gebruik evengoed ge
schikt, een derde van de handelswaarde verlo
ren.
In verband hiermede maken de aspergetelers
door middel van een gladgeschaafde plank, of
in de grootcultuur van een wals, den bovenkant
der bedden glad en effen, zoodat een stengel,
die de oppervlakte nadert, kan worden waarge
nomen aan een barstje. Zoodra dit zichtbaar
ireot, als men hem zag, zou men mede-
1 Ujden krijgen met het kleine mannetje.
VrU vertegen keek hU rond in den express-
trein. VUf minutep later, toen hU ergens op t
puntje van een bank was gaan zitten, stak hU
den brand in een pijp tabak op een manier,
alsof hU iedereen daarvoor om vergeving vroeg.
veel te halen viel. De weinige dollars had hU
zich gauw toegeëigend. Verder vond hU niets,
dat de moeite waard was.
Het eerste voorwerp echter, dat Willy uit den
zak van den langen man haalde, was het hor
loge van diens grootvader.
,Jk zou het een ramp vinden, als ik
moest missen; t is een erfstuk,” verzekerde hU
met een erbarmeiUk gezicht, ,,’t Behoorde aan
m’n grootvader.”
Maar Willy scheen daarvan niet de minste
notitie te nemen. HU hield het horloge in de
eene hand, en strekte de andere uit. om de bui
tenzakken van den langen man te onderzoeken.
,Je krijgt er nog geen halven dollar voor,”
hernam deze. ..Laat mU *t horloge behouden,
dan zal ik je zeggen, waar je 500 dollars kunt
vinden; ergens waar Je niet dacht, waar ze
zouden zitten.”
Ik zat tegenover hem en nam hem eerst
goed op. HU was boekerig gebouwd, met een
vierkant hoofd. Z’n haar was slecht verzorgd.
HU droeg goedkoope confectiekleeren
ordinaire, bruine kleur.
De trein had nog niet z’n volle vaart, toen
hU begon te vertellen.
Jk had een soort vrachtrUdlenstden Sonora-
express. Twee vrachtauto’s. M’n vrouw werd
echter ziek en ik moest haar naar Preston stu
ren voor herstel. Ik verkocht m'n boeltje en ben
nu op weg naar m’n vrouw. Is een van u al
eens in Preston geweest, heeren?”
Ik bepaalde mjj ertoe even te knikken, maar
de andere heer in den coupé, die er nogal def
tig uitzag, was gaarne bereid om inlichtingen te
verstrekken. Al heel gauw waren beiden dan
ook in een druk gesprek gewikkeld over de zieke
vrouw van den kleinen man en den express-
dlenst. De dienst was niet zoo voordeellg ge
weest en hU was blü dat hU er uit was. Z’n
vrouw was erg ziek. De mogelijkheid was niet
uitgesloten, dat zo niet meer zoo heel lang zou
den samen zUn. Een of twee jaar nog, misschien.
HU zou trachten in Preston een betrekking te
krijgen. Met het geld, dat de vrachtauto's had
den opgebracht, kon hU het nog wel een tUdje
uitzingen. Z'n vrouw mocht nergens ge
brek aan hebben. U kent zeker niemand in
Preston?" -
Ja, de heer, die er zoo deftig uitzag en héél
lang was, kende daar wel iemand, die toevallig
ook twee vrachtauto's bezat.
Op dit oogenbllk viel m’n oog op de kennis
geving van een trelnroof, aan den wand van
onzen coupé vastgehecht.
„Ben Joyce ontvluchtte gisteravond te Dar
lington uit de strafgevangenis,” las ik hard
op ,Kr waren nog zes andere mannen, in
verband met deze ontvluchting. Ze reden de
stad uit en schoten in alle richtingen ar -op los
Ten Zuiden van Berama is de politie hun spoor
kwijt geraakt. Alle treinen en alle stations van
Sonora worden bewaakt.”
„Ik heb anders niets gezien,” zei de lange
man.
Niet de Romeinsch- veldheer Lucullus kan
zich er op beroemen, het duurste middageten
van de wereld gebruikt te hebben, maar een
eenvoudige man uit het volk, die voor een een
voudig menu 300.000 francs betaald heeft. Dit
heeft zich in de Zuid-Fransche stad Pau af
gespeeld.
„We waren zeker juist vertrokken," opperde
het kleine mannetje schuchter.
„Nou, ik sow het vreeselUk vinden, m'n 500
dollars te verliezen.”
„VUfhonderd dollars, zegt u?"
„O, t is natuurlijk niet veel,” zei de Sonora-
express-man bU wjjze van verontschuldiging,
.maar t is alles wat ik bezit. Gelukkig heb ik
alles in m’n vest genaaid. Geen treinroover zal
wel zoo pienter zUn, het daar te vinden.
„Ik wilde, dat ik dat ook gedaan had,” sprak
de lange man. ,Jk heb een horloge, een erfstuk
van m’n grootvader, bU me, en zou het ver
schrikkelijk vinden om X te verliezen.”
Nu ging het gesprek over roovers. overvallen
en bandieten. Ben Joyce en z'n handlangers wa
ren zoowat de eenlge overgeblevenen. De be
reden politie had danig onder dit volkje huis
gehouden. Maar die Ben Joyce en z’n kornuiten,
hadden een reeks bank- en treinovervallen op
hun geweten. Hun namen alleen brachten er
den schrik reeds in.
Al sprekend, waren onze stemmen eenlgszlns
gedempt, terwUl de trein door de duisternis
heen schoot.
Eensklaps gebeurde het Een knetterend ge
weervuur, het knarsen der remmen, en de trein
stopte zóó snel, dat ik voorover viel en met m’n
gezicht op de knie van m’n overbuur terecht
kwam. Deze was al opgestaan, maar de vol
gende stoot wierp hem weer op'z’n plaats terug,
en vóór we er ons van bewust waren, wat er
eigenlijk aan de hand was, bevonden zich twee
mannen meer in ons compartiment. Elk van
hen strekte een revolver voor zich uit.
.Banden op!” beval de een. „en oiistaan! Die
lange man daar schUnt een revolver bU zich te
hebben, Willy.”
.Banden omhoog, heeren!" riep Willy, „dan
zal ik inspectie houden!"
HU deed het vlug en netjes, begon met de
revolver van den langen man en Inspecteerde
nauwkeurig onze heupzakken. Ook aan mü
schonk hU de noodlge aandacht en beroofde me
van m'n portefeuille en m'n beurs.
Alles wierp hU in een geopend valles en
wendde zich toen tot den kleinen express- man.
De andere roover stond in de deuropening van
is. verwUdert men de aarde tot aan den vo.
van den stengel en trekt dezen vervolgens met de
hand van den wortelstok.
De stengels en de knoppen der aspergeplan
ten ontspruiten n.l. alle zeer dicht bU elkaar uit
den top van den wortelstok, zoodat men b<j be'
steken van een leverbaren stengel groot gevaar
loopt willekeurig een of meer kleinere stengels
of knoppen te beschadigen en daardoor den
oogst der volgende dagen te verminderen.
De asperges worden niet altUd geoogst in de
witte kleur, waarin zU bU ons algemeen bekend
zltn. In FrankrUk en Engeland houdt men meer
van groene asperges, welke onder den Invloed
van bet zonlicht zUn opgekweekt. Ook is in die
landen het telen onder glas, in kassen en bak
ken, veel in gebruik. Het eten van asperges is
zeer gezond, hoewel er niet veel voedingswaarde
in dit gewas aanwezig ia De chemicus, die de
asperges naar haar voedingswaarde onderzoekt,
komt tot de ontdekking, dat behalve de augur
ken er geen groente ia die zoo weinig voedings
waarde bevat als asperge! Van een kilogram
asperges zUn slechts 674 gram eetbaar en van
die hoeveelheid zUn slechts 30 gram zuivere
voedingsstoffen. Maar daarop komt bet niet al
leen aan. Want meer dan de helft van de in
den kop van de asperge en in het weeke deel
zich bevindende stikstof bestaat deels uit aspar-
glne, een stof, die de eigenschap heeft in bet
menscheldk lichaam de werking van zwakke en
zieke nieren opnieuw te prikkelen. De gunstige
Invloed van de asperge bU nlerzieken is in elk
geval zoo opvallend, dat de geneeskundige waar
de van de asperge tegenwoordig als een vast
staand feit wordt aangenomen.
Het is de geneeskunde gelukt de aan de ver-
sche asperge ontnomen aspargine in den vorm
van een aftreksel te winnen, hetwelk als een
geneesmiddel door de zieken wordt gebruikt.
Het innemen van aspargine werkt gunstig op
de spijsvertering en daarom worden maaglUders
vaak aangespoord tot het eten van asperges.
Volgens een oud bügeloof zou de asperge-eter
steeds heerlUk en aangenaam droomen en te-
gelUk zou een deel van zün liefste droomen ook
In vervulling gaan. In Zuid-Duitschland gelooft
men aan dit verhaaltje nog men moet echter
een geregeld gebruiker van de asperges zün!
Merkwaardige dingen verwachtten de oude
Romeinen van X gebruik van asperges. X Drin
ken van aspergewater, aftreksel van gekook
te asperges, zou liefde opwekken en een stengel
van een asperge om den hals gedragen gold als
liefdesamulet en het eten der asperges werd
ook zeer aanbevolen aan lieden, die het woord
moesten voeren. Asperge-eten zou n.L een gun-
stigen invloed hebben op sprekers, die zich wat
scnuwachtlg gevoelden. Dat men door het eten
van asperges oud wordt, beeft de 17-eeuwsc(>«
Fransche schrüver, Fontenelle, beweerd. HU zelf
heeft zün bewering bewesen: hü was een harts-
tochtelük asperge-eter en.hü werd honderd
jaar oud!
die de wortels van zün bosschen hem ver
schaffen. Daar trekt hü wederom zün hut op.
Bindt zün boomtakken kruiselings over elkaar,
besmeert ze met vette klei van zün gronden en
nestelt zich in dat gebouw van primitief gewa
pend beton.
Een dakbedekking van stroo, een paar gaten
voor lucht, en zün paleis Is gereed. De rook van
zün kleifomuls walmt door zün paaltjesvertrek-
ken en verdrijft de muskieten.
Zjjn lied is van maïsbladeren, gestrooid op
een fatras van takken, waarop hü slaapt als
een natuurkind. Zün ameublement zün een paar
kistjes, in de stad opgediept en zün keu
kengerei een paar tinnen borden en kroesjes,
die hü in de beek achter zün huls uitspoelt.
ZUn spüskaart varieert tusschen boonen en rijst
en rüst en boonen, met vet en af en toe een
feestmaal eerste klas: een geroosterd speenvar-
kentje of een lapje gedroogd touwachtig vleesch.
Zün deur staat open voor eiken voorbijganger,
die van vrede is; zjjn tafel gedekt voor lederen
vriend, of die honger heeft. Hü heeft de naas
tenliefde als Braziliaansche deugd in de ziel
vastgeworteld en gaat door weer en wind, door
stroomen en poelen, bü nacht en bü ontü. dicht
bü of ver af, om een geneesmiddel voor zün
buurman te halen, die misschien op een uur
afstand van hem woont. Hü waakt zorgvuldig
over zün familie en heeft een eergevoel van een
ridder, als het om vrouwendeugd gaat; ver
bergt zün dochters als juweelen voor al te vrij
postige blikken en wee dengene, die aan de eer
van zün stam komt. Jaren kan hü zinnen op
vergelding; het lemmet van zün dolk is ge
scherpt en zün revolver geladen.
Als patriarch zetelt hü tusschen zün veel
vuldig kroost, dat met hem ploetert en zwoegt
om den grond vruchtbaar te maken. Hü is In
staat om na een slangenbeet zün voet of hand
af te hakken en kwijnt weg van vermoeienis
door de wormen, die hem door de bloote voeten
In de Ingewanden treden en hem geel verven
in het gezicht. Hü zweert bü zün heiligen, die
berookt in zün hut hangen; bU zün kruis, dat
op zün erf staat geplant. Spreekt den naam
van God alleen met ongedekt hoofd uit en heeft
een onbegrensd vertrouwen in zün geloften. Hü
tokkelt zün droefgeestige liedjes als treurzangen
voor een begrafenis op zün guitaar. bü het wal
mend schemerlicht van een ollepltje en fanta
seert zün gedichten op slag, want hü heeft een
poëtischen geest en taal.
Zoo loopt zün leven eentonig, melancholisch,
arbeidzaam dag in dag uit en de magazünen
zün gevuld met zün producten en de treinen
voeren züB vee naar de groote abattoirs.
Dat is de Coboclo, zonder wlen Brazilië niet
zou zün wat het is. Zonen van Portugeezen en
inlanders zat de trek van het kolonlseeren er
natuurlijk in. ZÜ hebben het binnenland open
gelegd. Eerst op zoek naar het goud en de dia
manten, die verborgen lagen in den schoot der
aarde, waar niemand het wist. En ze hakten
omver wat hun in den weg stond, vingen het
water der stroomen op, om grondstof op te van
gen. En dan maar weer verder, op nieuwe hoop
Gezicht op Rio de Janeiro, de hoofd stad van Brazilië.