HET ALCAZAR VERDEDIGD SvctmAaaf can den dag De avonturen van Prof je en Struis je II! II' F 250.- TWEE NICHTEN ■1 EN TWEE NEVEN id cvecüCtté"Rinsoï SPECIAAL VOOR DE WASMACHINE WOENSDAG 22 SEPTEMBER 1937 Oog»tfee«t-gebruiken meisje ENCELSCH j NAAR HET AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLUK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL Het schippers- «Uf DE WASMACHINE VRAAGT OM OVERVETTE RINSOI en „Dat is een idee,” zégt Profje. Struisje stevig touw. zoekt in den koffer naar een Profje bindt dat om zijn middel, daarna om Struisje’s hals en onder Struisje door bindt hü ook nog zijn beenen aan elkaar vast. bij levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door (Wordt vervolgd) welke een gemeene een wilde omarming. De storm ■en en weer, rolt hen over den bijna geheel vernielde Spaanache huis, dat men op het oogenblik het kasteel der middeleeuw- sche levensopvatting zou kunnen noemen, een geheel eigen, nieuwe samenleving, waarin de godsdienst de eerste en de eereplaats heeft. Dit uit de gegevens zelf duidelijk naar voren te hebben gehaald is de verdienste van Dr. Rudolf Timmermans’ Beleg van het Alcazar van Toledo, een boek, dat Ieders belangstelling zeker waard is. ÏViin'Je soldaten pakt zwijgend zijn ge el) gaat naar het raam. Even later knalt een schot en op hetzelfde oogenblik zwijgt de opruiende stem. Dammer! ik heb alleen de megafoon maar kunnen treffen, lujt. van den kletsmajoor zelf was niets te zien. Maar hij houdt tenminste zijn mond!”.... Terwijl de belegeraars beschikken over letter lijk alle middelen der moderne oorlogstechniek en daarvan overmatig gebruik maken, hebben de belegerden feltelijk alleen maar de stand vastigheid en hun onwankelbaar geloof in de overwinning tot hun beschikking om de steeds volkomener vernieling van het Alcazar mee tegen te gaan, hetgeen gelukt! Dit aan te toonen door de feiten zelf en den groei van het nieuwe uit den chaos, welke uit die feiten spreekt, was het werk van den schrijver van dit boek, dat juist hierdoor aan belangrijkheid wint. Dr. Timmermans ziet in het geval van het Alcazar een criterium voor Spanje en de poging der Spanjaarden om te komen tot een gezondere. Spaansche samenleving. Van begin tot einde boeit ons de stuwkracht, die aan de tallooee gebeurtenissen en uiteraard gevaarlijke avontuurlijkheden verband en volheid verleent, vooral daar waar de twijfel en de zware be proevingen de belegerden voor de beslissende keus stellen, uit welken strijd dan de goede ge meenschap ontstaat en zich bovendien weet te handhaven. Hoe miniem en gering In aantal ook, de middelen, alles is tenslotte In het Alcazar aanwezig. Er zijn doctoren, een musicus, die het Alcazarlled componeert, vijf zusters (hermanas de Caridadl om de zieken en ge wonden te verplegen, een burger, die scheikun dige is en na een aanval uit de lucht met traangasbommen, het lastige gas afdoende be strijdt. Er is de garnizoenscommandant José Moscardó. die uit menschelijke overwegingen, n.l. om het Alcazarvolk van een wissen dood te redden, per telefoon voorgoed afscheid neemt van zjjn zoon, die zal worden doodgeschoten, indien de vader zich niet overgeeft. De jongen wordt inderdaad gefusilleerd. Aan zijn jonge ren broer, die door tusschenkomst van een menschelük voelenden officier der roode militie van den dood door den kogel wordt gered, geeft hjj de boodschap mee: „groet.moeder van mij. en ook vader en zeg hem, d^ hij zich over rr is er de ■noemd en \de eerste Eerst neer LINK! den neer RECHT uitkijken vóór oversteekt, en even uw beurt at- wechten. (Neem lie ver een letere tram den.de euto ven den „Eerste Hulp- Daar gaan ze. Maar Struisje neemt met zijn lange beenen zulke groote stappen, dat Profje heen en weer geslingerd wordt. Krampachtig houdt hij zich vast, maar ver liest zjjn boekje, zoodat hij zich van Struisje af moet laten glijden om het weer op te rapen. m(j niet behoeft te schamen!" vhgde: burger zfjn naam wordt niet gw doet er niet toé die, wanneer, na moeilijke weken van het beleg, de leveYismld- delenvoorraad uitgeput raakt en Overste Mos cardó stoutmoedige plannen voor een uitval ter verovering van het onontbeerlijkste beraamt, zich meldt in diens bureau. Vlak bij het Alca zar moet zich een graanpakhuis bevinden; hij is daar zeker van; weet niet precies waar, doch ergens aan de Oostelijke helling moet, dat weet hij heel zeker, een graanpakhuis liggen. Nog dienzelfden nacht gaan een officier en twee mannen op onderzoek uit; zij vinden het pak huis, het Is tot de nok toe gevuld met zak ken graan: Brood! Alles wat in een behoorlijke, om niet te zeggen: middeleeuwsche samenleving te vinden is, treft men aan in dit eeuwenoude slot aan den oeve^ Zelfs wordt er twee kind geregistreerd; vn de kleine visschershaven is het een drukte I van je welste. De vloot ligt klaar voor het A vertrek. De berichten zijn de laatste dagen uitermate gunstig geweest, zoodat een rijke vangst verwacht mag worden. doel te bereiken, zijn toevlucht tot een wapen, welks vermogen nog lang niet In zijn geneel kon worden nagegaan, maar dat zeker even In fernaal is als de helsche machine van Cervan tes: het radio-apparaat. Op dichtbij gelegen punten hebben de belegeraars sterke luidspre kers opgesteld, die, dag in dag uit, ongunstige berichten over de beweging van Franco mel- den. Aan de standvastigheid en het geloof der verdedigers valt weliswaar niet te tornen, maar hun onbehéndheid met de gestadige vorderin gen der bevrijdingstroepen in de richting van Tolede pas den 26sten Juli functionneert het door enkele knutselaars onder hen gefabriceer- de eigen ontvangtoestel van grootere capaciteit i voor het eerst de felle, twijfel verwekkende, direct op het moreel der Alcazar-menschen ge richte megafoon-aanvallen der tegenstanders en de mogelijkheid, dat de berichten, die zij op deze wijze naar de vesting schreeuwen, waar heid bevatten (het Inderdaad uitblijven van elk levensteeken van het Zuidelijk leger, dat eerst eind September het Alcazar zal bereiken, heeft de waarschijnlijkheid dier mededeellngen al In de hand gewerkt) doen bij de belegerden de onrust ontstaan, die wij allen kennen uit het dagelijksch gevecht, dat leven heet, en waar tegen slechts één wapen is opgewassen: het ge loof, de zekerheid te overwinnen In het teeken des kruises. Deze katholieke zekerheid, die bij het Alcazar-volk inwoont, en niet verloren gaat, zooals de Rooden denken, wier tactiek op deze mogelijkheid geheel gericht is, maar. Integen deel, den grondslag vormt van het Alcazar-be- staan, deze zekerheid is het geweest, die het moreel der verdedigers heeft op peil gehouden en de vesting onneembaar deed zijn. Het Al- cazar-avontuur en de goede afloop ervan, be wijzen, dat er een Innerlijke macht Is, sterker dan alle andere, die slechts in schijn en dan nog voor een bepaalden tijd overheerschen, doch wier wezen schuilt in de onmacht. Zonder ver der commentaar neem ik nu uit het boek van Dr. Timmermans die regels over, welke mij de hierboven aangehaalde woorden uit den Don Quljote voor den geest brachten. Op korten afstand d wz. per radio, melden zich de Rooden. „Weer klinkt er een stem uit het hospitaal, ditmaal door een megafoon: „Heldhaftige sol daten! Heldhaftige Ouardla civil! De officieren zjjn verraders en laffe schurken,.die jullie voor „Toch is Charlie het bangst van „Dat hebben anderen hem ingepraat met de verhalen, die ze hem van mij vertellen. Die kent u toch zeker ook?” ,Jk heb er enkele van gehoord." „En u slaat er geloof aan?” „Niet aan de ergste. Ik weet nu, dat u Char lie geen leed wilde toebrengen, waht u wilde hem niet alleen de brug laten oversteken." „Geloofde u tóen waarlijk, dat ik het kind in het water wilde laten vallen en verdrinken? Goede Hemel, dacht ook al zoo over mij?” „O, neen, neen!" riep Janie, nu vol zelfver wijt. ,Jk heb er waarlijk niet over gedacht! Ik was zeker, dat ze zich vergisten. Ik stelde u alleen op de proef, om hen van de onwaarheid van hun opvatting te overtuigen. ,De menschen, die u die dingen van mij had den verteld?” HU zweeg enkele oogenblik- ken met een sombere uitdrukking op het gelaat. Die verhalen over mü en mijn anderen broer Alfred zün niet waar. Hjj was een heel ander soort jongen dan Charlie; hU leek op zUn moeder. Ik geloof niet, dat de wereld er veel bü gewonnen zou hebben, als hü was blijven leven! Wij lagen dikwijls overhoop. Maar ik zweer u, dat ik hem den dood niet heb aangedaan! Ik mag dan wezen, wat ik wil, ik ben geen moorde naar!” ..Dat geloof ik." HU keek haar aan en ging voort: „Laatst op dien ochtend vroeg u mü, waar voor ik u hield. Ik was driftig en het kon mij niets schelen, wat u dacht Maar ik wist toén, dat u niet hoorde tot de soort vrouwen, die iets daar zUn wü ons van bewust. Miss Gilchrist Het eenige. dat wU van vrouwen, verlangen, is. dat u ons op den goeden weg leidt tot die verbetering.” .Die ervaring heb ik niet.” .Maar heeft u onze houding dan niet ver keerd opgevat? Misschien was t u geneigd wat hard te zün in uw oordeel over ons. Met een beetje vriendelijkheid zult u meer bereiken, dan met strengheid!” „Ik geloof niet, dat wU over het geheel aoo onvriendelUk zün." .Nu, dikwUls zyn de vrouyen geneigd, onze handelingen af te keuren, terwijl wü toch met de beste bedoelingen bezield waren. Waarom zouden wU nu zoo vUandlg tegenover elkaar staan, waar onze vriendschap ons beiden zooveel geluk kan aanbrengen?" Er klonk ernst door in den toon van zijn stem, want ineens was hem de gedachte inge vallen, waarom hU geen vriendschap zou op vatten voor dit waarlijk Innemende meisje. Elizabeth gaf nu een levendige beschrijving van het verloop van dien middag met enkele pikante opmerkingen er tusschen, die zelfs Mrs. Warrener deden glimlachen; ze was dan ook enkel geestig, nooit scherp. Met de bedoeling, dat dit de vriendschap soms bevorderen kon, vroeg Dick ineens: .Nebben wü geen familie, die Gilchrist heet, moeder? De naam komt mü soo bekend voor. Misschien blUkt Miss Gilchrist dan nog wel een nichtje van ons te wezen.” Het beleg van het Alcazar van Toledo, door Dr. Rudolf Timmer mans. Uitgave van De Gemeen schap, Bilt hoven 1937. van den Taag Wj Toledo, keer de geboorte van een in een der kelders, waar tegen den muur de eenvoudige schilderU met de Heilige Maagd en het Kind Jezus hangt, wordt het gedoopt, en eens heeft hier de pries ter Camarasa de H. Mis gecelebreerd. Terwül bulten het Alcazar de overmacht van het mate- rleele zich wanhopig verliest in een steeds ma- teloozer woede tegen de bestendigheid van het moreel der Alcazar-verdedigers, ontstaat in dit Stevig hield hU haar hand in de zUne gesloten en toen volgde er een korte tUd van stilte. De krekels sjilpten in het hooge gras en de zilveren maan belichtte de' veerkrachtige ge stalten van den jongen man en het jonge meisje. HOOFDSTUK IX In haar normaler omgeving had Elizabeth haar leven. behalve dan dat zU soms naar haar zuster kon verlangen, of zich wel eens ongerust maakte over Janle in het geheel niet ongeluk kig gevonden. Ze had haar bezigheden en die vond ze Interessant; ze waren echter volstrekt niet te Inspannend. Mrs. Warrener was er in het geheel niet voor, om het aoo te toonen, maar ze hield heel veel van haar secretaresse, en haar zoon was zeer correct beleefd. Gedurende de enkele weken, dat Elizabeth haar werkkring daar aan huls had aanvaard, was hU vervuld geweest van een bUzonder lastig, ingewikkeld rechtskundig geval, zoodat hü haar enkel maar aan de maaltijden had gezien; meer dan eens had zü voor zün koffie bü het ontbUt gezorgd. HU wist, dat zUn moeder zeer met haar Ingenomen was en hü was dan ook hoffelijk tegen haar; ofschoon hU haar maar zeer weinig aandacht had geschonken. Toen hU het moeUUke geval tot een oplossing had gebracht, gunde hü zich even eenige ont spanning en zoo wandelde hü op een middag van Marble Ach naar Hyde Park Corner, toen hU zün moeder en haar secretaresse tegen kwam. die in den salon van een vooruitstevende hertogin een vergadering hadden bügewoond over de rechten van de vrouw. Ze waren beiden keurig gekleed en geheel in stemming, om een wandelingetje te maken door het Park; daarna zou Dick haar la (en thee drinken in een pas-geopende gelegenheid. „Heeft de hertogin u geen thee geboden?” vroeg Dick aan Elizabeth. „Ja, maar er waren er zoovelen, die zich be klaagden over uw sekse, dat we ieder maar een drupje kregen." „En nu wendt u zich tot die veel-gesmade sekse, om dat tekort aan te vullen?" „Als u vanmiddag ook op de vergadering was geweest en gehoord had. al wat wü hebben ge hoord, dan zou u wel beseffen, dat dit toch al het minste was, wat u doen kon.” Dick had de secretaresse van zün moeder nog nooit in zoo n stemming bügewoond. Hoe was het piogelük, dat hü nu al weken lang met die Jonge vrouw onder hetzelfde dak was geweest en nooit oog had gehad voor haar büzondere aan trekkelijkheid! Haar toiletje was hoogst-eenvoudlg, van een mooie, warme, blauw-groéne tint, die uitstekend kleurde bü haar goudblond haar. Wat schitterde dat in het stralend zonlicht en wat had zü een blanke, teere gelaatskleur! „Stelt u waar 1 Uk belang in de Rechten van de Vrouw?” vroeg hü eenigszlns sceptisch. „Wat is uw opinie betreffende die zaak?” ,Jk hoef er geen opinie op na te houden," antwoordde zü ontwUkeud. „Ik moet er alleen uw moeder bü helpen, om de hare te verspreiden. Vaar ik ben ook wel van meening, dat er nog heel wat te verbeteren valt in de wereld!" dn de wereld van den man bedoelt u? Maar Hü verwüt Struisje dat hü veel te groote passen neemt, en Struisje kükt met een schuldig gezicht naar zün rug, die zoo rond is, dat Profje er haast niet op kan zitten. .Neemt u eens een touw, en bindt u daar mee aan mü vast," zegt hü tegen Profje. bü verlies van een hand, een roet ot een oog. hun belang laten vechten. Laat ae In den steek! Neemt ze gevangen, de honden en geeft jullie over. Komt vüf aan vüf. zonder wapens en wü zullen jullie de vrüheid en eten en drinken geven!”.... Luitenant Abejón kükt zün soldaten vragend en glimlachend aan. .Nu weten jullie meteen, watjk, ben!” Een weer i a w w w-i a w-aa^KWTWT'r'op dit blad zün ingevolge de verzekeringsvoorwaarden tegen p 7^JO m blJ ^venslange geheele ongeschiktheid tot werken door p 7^0.— BONN HL ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeeringen «JVFe verlies van beide armen, belde beenen of belde oogen vFVFa doodelijken afloop mins of laags zullen doen. Ik weet nü. dat er nauwelUks iemand hier in huls is, die het waard mag heeten, met u te spreken. U weet, wat voor soort menschen wü zün en ik weet, dat het enkel om der wille van het kind is, dat u blüft. Ik wilde u nog zegen, dat.... het mjjeen genoegen zou zün, als ik u in huls het leven wat minder moellük en aangenamer kon maken.” „O, als u dan enkel wat vriendelüker wilde zün voor kleine Charlie!" „Voor Charlie?” Da. Als u voor hem meer als een groote broer wilde zün. dan zou zün leventje zoo heel anders worden. Ik kan niet altüd hier blüven. Het zou mü zoovele geruster stemmen, als ik ging en ik wist, dat er iemand zün vriend zou wezen!” .Maar als ik u dit nu beloof, dan gaat u toch niet dadelük weg?" Ze keek eens naar hem en kreeg nu ineens het gevoel, dat ze haar neef toch wel graag lüden mocht. Ze had nooit een bepaalden hekel aan hem gehad, ofschoon ze soms wel heel boos op hem was geweest. Hoe zeer ze ook haar best had gedaan, om hem te haten, was er toch altüd iets in de uitdukking van zün oogen ge weest en in den toon van zün stem, dat haar het gevoel had gegeven, hoe hü niet zoozeer een knorrig, dan wel een eenzaam, ongelukkig mensch was geweest. .Niet op stel en sprong. Voorloopig blüf ik nog en zal ook vrlendelük zün, als u belooft, dat u vrlendelük is voor mü- En als u het niet wat aanmatigend vindt voor iemand in mün positie, dan wil ik er u wel de hand op geven.” n den Don Quljote van Cervantes, en wel in ie rede van den ridder der droevige figuur □ver „de wapens en de letteren", komt de volgende merkwaardige passage voor: „Geze gend de eeuwen, welke de verschrikkingen der demonische werktuigen der artillerie niet ge kend hebben. Ik houd het ervoor, dat hun uitvinder in de hel de belooning in ontvangst neemt voor zün duivelsche schepping, het mogelük heeft gemaakt, dat en laffe arm een dapperen ridder het leven ontneemt; dat, in het heetst van den strüd en zonder te weten hoe en vanwaar, een kogel aansuist afgeschoten, misschien, door wie vol ontzetting vluchtte voor den rossen gloed bü t afgaan der helsche machine en, in een ondeelbaar oogenblik het leven en de gedach ten afsnüdt van wie verdiende, om eeuwen lang van het leven te genieten”. In enkele woor den, met enkele beelden,-wier eenvoudige hel derheid slechts aan den dieperen zin van het leven zelve ontleend kan zün. teekent Cervan tes hier den ongelüken strüd tusschen „mate rieel" en „moreel", waarvan hü zelf, in den zeeslag bü Lepanto tegen de Turken, het slacht offer werd (de linkerhand werd hem afgerukt) en die maar hoeveel grooter is nu het over wicht van het materieele, het physieke! oo het punt staat los te branden in verschillende deelen der wereld. Europa Inbegrepen, voor- zoover hü al niet ontbrand is. zooals in Spanje büvoorbeeld. Dat het overwicht van het phy sieke evenwel niet sterker behoeft te zün dan een minderheid-met-moreel, daarvan levert ons de waarlük heldhaftige verdediging van het Alcazar van Toledo qfet bewijs. Dr. Rudolf Tim mermans, die zlchMn het Alcazar bevond, „toen de Rooden nog op den anderen oever van den Taag stonden en de vernielde vesting nog met hun geweren beschoten, terwül de teruggetrok ken artillerie stad en Alcazar nog bombardeer de en de vliegtuigen hun bommen wierpen", Dr Timmermans, die de verschillende belangrijke feiten en gegevens dus wel uit de eerste hand heeft en ae in vrüwel chronologische volgord? in zün boek verwerkte, is het vooral te doen geweest om aan te toonen, dat in den zeer on gelüken strüd om het Alcazar, het moreel van de bezetting, de gemeenschapszin der geheele Alcazar-bevolking en tenslotte, de van het be gin van het beleg af aanwezige geestelüke basis voor deze beide factoren, tot de ulteln- delüke overwinning hebben geleld. De verdedi gers der vesting waren materieel wel zeer in de minderheid. Van de 1700 menschen, die zich In het Alcazar bevonden (waaronder meer dan 500 vrouwen en meisjes. 50 kinderen en een aantal oude mannen) waren slechts 800 man troepen berekend voor het gevecht. De belegeraars stel den daar ruim 4000 man tegenover. Tegen de talrüke hevige luchtaanvallen, de zware bom bardementen der 15,5 centimeters en de lichtere beschieting met 7,5 centimeter-geschut, konden de belegerden niets uitrichten: luchtafweer, en andere kanonnen waren niet aanwezig én de enkele zware mitrailleurs, waarover men be schikte, konden het gevaarlükste materiaal van' den vüand niet bereiken. De hooge, strateglsch- gunstige ligging van het Alcazar is, wanneer de beide münen tot ontploffing gebracht zün. van geen beteekenis meer, heeft die elgenlük al veel eerder verloren n.l. na het noodgedwongen en veiligheidshalve prijsgeven der bügcoouwen en vooruitgeschoven stellingen. Alle feiten en gebeurtenissen wüzen er op, dat de verdedigers het in materieel opzicht absoluut moeten af leggen tegen de aanvallers. Toch houden zü stand. Het zwaarste gevecht, dat de beleger den gedurende de 72 dagen van het beleg te zamen als één man geleverd hebben, is dan ook geweest de vermoeiende, meest afmattende strüd tegen zichzelf, en niemand beter dan de belegeraar heeft dat ingezien. Deze laatste, zich van het volkomen isolement der Alcazar-bewo- ners bewust, viel hun gemeenzaamheid aan door hun twüfel aan de bevrijding, waarin zü allen geloofden te voeden. Hü nam, om dit Het oogstfeest wordt in Engeland op eigen aardiger wüze gevierd dan elders in West-Europa, waar men minder verzot is op oude tradities In het noorden, waar groote steden een niet zoo ultgtestrekte oppervlakte van wat eenmaal akkers waren, overweldigd hebben, en waar de „tradities van het land" nog meer in eere ge houden worden, zün eenige der grilligste oogst- feestgebrulken nog steeds in zwang. Op een eenzame hoeve en in de dorpen van Cumberland, Westmorland, Northumberland Durham, ver in t noorden van Engeland, en aan de Schotsche grens, kan men weldra vreemde dingen zien gebeuren. De oogst is thans aangevangen, en als de laatste schoof, de „corn baby", binnengehaald is. dan vangen de feesten aan. De „com baby" is aangekleed als ’n baby natuurlük. Een groot avondeten wordt aangericht voor de oogstarbelders en -arbeidsters; volksdansen worden uitgevoerd, en oude liederen gezongen Soms wordt het.feest gevierd in de dorps- hal], maar vaker in de boerenschuren die dan weer Rembrandtlek verlicht zün met de olielam pen uit de keukens. In verschillende districten hebben de feesten ook verschillende namen en verschillende vor men, maar t begint steeds met een groot avond maal. dat „kern supper" (kem-koren), of .Mellor Chum supper" en ook wel „The Feast of the In-gathering" (Het Feestmaal van het Binnenhalen) genoemd wordt. Het gaat zeer vrü en vrooiük toe. maar zelden ongebonden Rustieke verkleedpartücn spelen in de meeste districten een belangrüke rol; ook worden door vermomde personen tal van kunsten uitgevoerd Een dier vermommingen, die bUzonder populair is. bestaat hieruit, dat men zich hult in een ossehuid, en aldus toegetakeld een eeuwenouden dans uitvoert. Grilliger en spookachtiger is de „duivelsdans", ten beste gegeven door een ama teur die zich op meer of minder gelukkige wüze als satan vermomd heeft. In Cumberland het schoone graafschap van meren en bergen neemt de „corn baby" de eereplaats in aan het „kern supper". Deze „baby" bestond reeds in heldensche tijden, en heeft dus langzamerhand een eerbiedwaardigen ouderdom gekregen. Niet veel jonger 1^ het „demonen- paard", voorgesteld door een lid van het gezel schap. dat een masker draagt in den vorm van een paardenkop. Ia onzen tüd is het „demonenpaard" eenigs zlns in ongenade gevallen, maar de „com baby” ontbreekt op geen boerderü van Cumberland. Volksliederen worden gezongen die even oud zün als de oudste gebruiken, maar zü worden afgewisseld met moderne Jazzmuziek. Wanneer men over een paar honderd Jaren die feesten nog viert, dan zal men wat thans moderne Jazz muziek is. waarschünlük nog grilliger vinden dan de liederen en melodleen van eenige eeuwen vroeger. Natuurlük ontbreekt de radio niet op deze oogstfeesten. Zü, de „corn baby" en de dulvelsdansers, schieten voortreffelük met elkaar op. Heden en verleden vermengen zich op ge lukklge wüze in deze afgelegen streken, waar men zoo hecht aan de oude tradities, maar daarom het nieuwe en moderne, dat per radio ui* Londen komt, niet versmaadt De mannen naderen elkaar, dan grijpen aa elkaar beet f - slingert hen grond, werpt ae tegen den mast en de tonnen, ingst verwacht mag worden. lapafier hen te kunnen scheiden. Dat ae bloa- Ook de C W. 79 ligt opgetuigd. De schipper irTf ÓHpd verwond zün. bemerken se zelf niet rena Een oogenblik van vermoeienis doet hun greep verzwakken. Vlak tegenover elkaar, snakken ae naar adem. Hulpeloos danst de kotter op de razende golven-gevaarten. Nu eens op de hui zenhoog? toppen, dan in benauwende dalen dreigt hü elk oogenblik verloren te zün. Een aanstormende watermassa klettert tegen den boeg en overgutst het dek. Jack wordt in een hoek gesmakt. w Als hü zich daar- j uit opricht, ont- waart hü tot zün schrik, dat hü al- leen is. Vaag ziet hü John’s l stalte, kramp- afhtig vastgeklampt aan een balk, steeds ver- dër van het scheepje wegdrüven. -Bloed en zweet stroomen over Jack’s gezicht, maar hü bemerkt het niet. Hü let alleen op dien mensch. daarginder, die zich aan een smalle plank vasthoudt. Hoopt hü zich zoo te kunnen redden? Ach, hü denkt en hoopt niets meer, hü houdt zich vast met de vertwüfeling van het instinct, dat het bedreigde leven wil redden. In een fractie van een seconde heeft Jack het roer weer in handen genomen en slechts met bovenmenschelüke inspanning gelukt het hem het schip weer in zijn macht te krügen. Lang zaam nadert hü John, vaart tenslotte vlak langs hem heen. Behulpzame handen weten den uit- geputten man aan boord te nemen en dragen hem voorzichtig in de kajuit. Dagen van sloopende onzekerheid, waarin de overvloedige vischvangst zelfs geen verbetering kon brengen, volgden. Zoo gauw als het werk het even toeliet, zat Jack aan het ziekbed, waarop de doodsbleeke John onophoudelük ül* de, over het dorp, over zün moeder, maar bo venal over Mary en hun trouwplannen. Eerst na negen dagen van doodelüken twü fel verbeterde John’s toestand langzaam maar zeker. Als Iemand zich daarover verheugde, dan zeker de jonge Jack. Op den avond, voor zü de vertrouwde vis schershaven weer zouden blnnenloopen. komt hü voorzichtig de kajuit binnen. Als hü be merkt. dat John alleen is, zucht hü hoorbaar. .John, ik wilde je wat zeggen!” begint hü- .Dat kan. Jack.” bemoedigt de aangespro kene. „Kom er maar mee voor den draad, ouwe Jongen!” „Het betreft Mary,” weifelt Jack. „Zou je het liever niet over een anderen boeg gooien?" .Neen. John. Ik moet spreken. Ik had ge zworen, dat ik Mary de müne zou noemen. Maar nu ik het zoover heb laten komen, dat ik er op een bepaald oogenblik zelfs niet tegen op zie een menschenleven te offeren om mün haan victorie te laten kraaien, nu meen ik al mün aanspraken verloren te hebben. Naast een meisje als Mary past een kerel als jü. John. Maak haar gelukkig, jó. jullie verdienen het beiden.” Twee paar handen drukten elkaar, dan stap te Jack de kajuit uit. Even later hoorde John hem schelden op het jongste maatje, dat hem blükbaar voor de voeten liep! (Nadruk verboden). het dorp algemeen bekend als de jonge Jack, staat voor de versleten loopplank en tuurt on afgebroken naar den havenweg, als verwacht hü iets of iemand, waarvoor hü zich büaonder interesseert Niets ontsnapt aan zün starende oogen. Plotseling is het of een schok door zün stevige body vaart. Achter het schot van een hut heeft hü twee figuren vandaan zien ko men. waarin hü aanstonds Mary en John er kend heeft. Meteen keert Jack zich om en schreeuwt het Jongste maatje wat toe. Hüzelf gaat aan het roer staan: verbeten staat zün anders zoo vriendelük gezicht. Als John tot op enkele meters de kade ge naderd Is, schreeuwt Jack hem toe. dat hü wel wat mag ópschieten ”t Is toch waarlük al laat genoeg geworden. Reeds geeft hü bevel de tros sen los te gooien; met een enterhaak wordt de achtersteven tegen den kademuur gehouden, om. aanstonds als John aan boord is. te worden afgestooten. Terwül Jack zün weg naar de zee kiest, wuift John van de achterplecht onop houdelük naar 'zün Mary, tot de afstand en toenemende duisternis haar doet vervagen. Over de zee ligt een wazige sluier én aan den» valen hemel glüdt de maansikkel vorbü. Zacht klotst het water voor langs den boég. Jack kijkt nog steeds voor zich uit. op niets anders dan op de golven let hü. En t is of hü er het zach te gelaat van Mary in ziet, waarin de oogen voor hem als levensbakens gloeien. Het is lang geleden, dat ze hem vrooiük heeft toegelachen, want ze heeft intusschen John leeren kennen. Wat ze in ’s hemelsnaam in dien slungelachti- gen kerel ziet, is Jack een raadsel. Hü is jong en sterk, wel, dat zün er nog zoo velen in het dorp, die nog goede visschers waren bovendien. De nachtelljke vaart, die hem zooveel ge legenheid tot sombere gedachten geeft, duurt Jack eindeloos lang. Als de nevel langzaam aan verdwünt en de eerste zonnestralen over het water zeilen, geeft hü het roer aan een ander over. De handen diep in de zakken geplant, kuiert hü naar het voorschip, waar John bezig is met het nazien der netten. Een oogenblik küken de mannen elkaar aan en peilen eikaars gedach ten. zonder een woord te spreken. .Mary moet zelf beslissen. Jack." klinkt John's metalen stem, zonder eenige inleiding. .Dat heeft ze al gedaan" is het verbeten ant woord. „Voor ze jou kende, heeft ze mü haar woord gegeven!” John geeft geen antwoord en buigt zün hoofd weer over het werk. Jack meent een geheim zinnig lachje om zün lippen te zien spelen; dan laat hü zich in de kombuis afzakken. Zengend stügt de zon naar den middag. Maar nog voor de C W 79 haar vischgebied bereikt heeft, slaat het weer om. In het Westen trekt een zwavelgele wolkenmassa zich samen en verduistert het firmament. Als de .eerste wind vlagen door de -touwen suizen en gieren, heeft Jack zün plaats aan het roer weer ingenomen. Met den Zuidwester op zün gebruinden kop en zün stoere lichaam in de zware oliejas gehuld, is hü het schilderachtige zeemanstype, dat het meest woeste elementsgeweld trotseert. Plotseling schünt het hemelgewelf in te stor ten. Een vloed blauwe en gele bhk^ms vlamt neer. Donder en storm mengen ziogi door el kaar tot een ontzagwekkend geraas. Jack houdt het steunende roer in handen en manoeuvreert door de hulzenhooge zeeën. John heeft met een ruk het zeil omlaag gehaald en klampt zich nu vast aan den mast, die buigt als een riet. On verwachts maakt het schip een dollen, wilden sprong. Een harde slag. John is van den mast afgeworpen en tegen den voorwand geslingerd. Als hü weer moeizaam overeind krabbelt, staat hu Vlak voor Jack. Ja, het is Jack en geen spook, zooals hü eerst vermoedt. De schipper heeft het stuur aan een maat overgelaten en staat daar in „de duisternis te wachten. Zün ge ld Toen Janie dien avond, nadat ze Charlie naar bed had gebracht, alleen op den drempel van de deur stond, kwam Rorke door den tuin bü haar en begon uit eigen beweging te praten van zün broertje: ,Het is een wonderlük kind! HU is zoo bang als een wezel!” „Hü is buitengewoon gevoelig en .schuchter. In plaats van rekening te houden met deze zwak heid. schüni lemand er een genoegen in te heb ben gevonden, om hem in zün vrees te verster ken.” „Wat bedoelt u?” vroeg Rorke. „Wie heeft hem vrees aangejaagd?” Met emstigen nadruk vroeg zü: „U heeft het toch niet gedaan?” •Neen, zoowaar niet! Ik mag dan al geen ideaal oudere broer voor hem zün geweest, dat Weet u en waarschünlük weet u ook de reden, waarom dit zoo was. Maar het ergste, dat ik iet Tentje ooit heb gedaan, wils, dat ik m(j in het geheel niet met hem bemoeid heb.” Ze twüfelde niet aan de waarheid van die Woorden. kend groot en zien naar John, die de situatie maar langzaam gaat begrüpen. Dan glüdt een lachje om zün mond. U heeft voor de was een modern hulpmiddel: de wasmachine, maar hierbij hoort een modern wasmiddel: Rinso Rinso wordt speciaal be reid voor de mogelijkheden, die de wasmachine biedt En omdat Rinso „overvet" is, geeft het de volgende, grote voordelen. Ten eerste is het zo tijdrovende voorweken van de was Rinso overbodig. Ten tweede behoeft "Rinso met te worden aangemsakt en lost bijna onmiddellijk in lauw water op Speciale, nieuwe bestanddelen verwijderen al het vuil uit Uw goed, zonder dat het nodig is, het sop tot hel kookpunt te verhitten. Tenslotte kan het uiterst werkzame sop verscheidene malen achtereen worden gebruikt. Zodoende wast U met een pakje Rinso voor slechts 1 21 ets. in ander half uur de volledige gezinswas voor 5 personen prachtig helderwit!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1937 | | pagina 21