Vernieuwde luchtaanvallen op
Nanking
I
I
S
tg?
Het nieuws van heden
Krachtig protest te
Tokio
Twee dooden bij
aanrijding
u
MOEILIJKHEDEN IN HET
BELGISCHE KABINET
i!
Talrijke slachtoffers onder
de vluchtelingen
DE CONTROLE TER ZEE
De zaak-Troncoso
Uit Vatikaanstad
DE BAROMETER
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
ELASTIEKEN KOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
f-*
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1937
302
No.
DERTIGSTE
JAARGANG
4
H
wellicht enkele
maanden op vacantie gaan
I
De omsingeling van Pauting
10
Onder neerstortende
aarde bedolven
Drie koelie» gedood en een gewond
Het aanstaande bezoek
van Mussolini
i
=a
1
De strijd aan Het
Noorderfront
Japans antwoord aan
Londen
Spoorwegverkeer bij Kanton
geataakt
Stappen van Berlijn en
Parijs
Koningin Alexandra
buiten gevaar
Britache regeering beachouwt het
„incident-Hugeaaen” al» gealoten
Vrachtauto reed te Noordwyk-
Binnen een groepje van drie
peraonen aan
Het Chineeache Roode Leger zal
al» deel van het Nationale
Leger aan den atrijd tegen
Japan deelnemen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
BLADZIJDEN
Amerika weigert aan bombarde
ment van de geheele atreek
van Nanking te gelooven
In Berlyn en München al» op
nationale feeatdagen gevierd
Toenadering tuaachen Italië
en Frankrijk
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 a, ingez. med. 40 c
p. régel; idem op pag. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
De H. Vader pryat de Duitache
katholieken om hun trouw
g X,
De Spaanache nationaliaten aluiten
de grena voor alle Franachen
Van Zeeland zou
I
Dagelijks
komen
aan. Infanterie
op
J»iL<
maal
de
derde
„incident-
Hevige aardschokken geconstateerd In Indië.
O
Chineesche
UOn
l—f»
SUnd op Donderdag II uur v.m.: 7MJ
Vorige stand: 763-4
De woordvoerder der Japanners heeft ver
klaard, dat Nanking herhaaldeljjk aan lucht
aanvallen zal bloot staan en dat de waar
schuwing van Hasegawa voor den geheelen
duur van den oorlog van kracht zal zijn.
NOORD HOLLANDSCH DAGBLAD
ONS BLAD
Na te hebben herinnerd aan vorige stap
pen verklaart de nota, dat naar de meenlng
der Amerikaansche regeering elk algemeen
bombardement boven een uitgestrekt gebied,
waar een groote bevolking zich met vreed-
zamen arbeid bezig houdt, niet te recht
vaardigen en in strijd met de beginselen van
recht en menscheljjkheid is.
waarbij lucht-
bestrijdings-
Vanmorgen heeft Delbos een onderhoud,
gehad met den te Genève geaccrediteerden
Italiaanschen gezant Bova Scoppa. Dit was
het eeiste contact, dat Frankrijk sedert het
tot stand komen van het accoord van Nyon
te Genève met Italië heeft gehad.
Hunnerzijds hebben de Fransche autoriteiten
eenige voorzorgsmaatregelen genomen langs de
grensrivier de Bidassoa.
Men heeft, naar Havas uit Broosei meldt,
te verstaan gegeven, dat er geen sprake is
van een kabinetscrisis en ook niet van een
wijziging der regeering. Wellicht zou Van
Zeeland één of twee maanden verlof nemen,
gedurende welken tjjd De Man zjjn plaats
zou innemen. Men verwacht in ieder geval,
dat men de volgende week zekerheid zal
hebben.
4 -
É?-.'
KOPENHAGEN, 23 Sept. (DJiA). Blijkens
een gisteren uitgegeven bulletin omtrent den
gezondheidstoestand van Koningin Alexandra,
is thans elk gevaar geweken. Zü zou reeds de
volgende week het ziekenhuis kunnen verlaten.
De Amerikaansche regeering kan niet ge-
looven, dat de waarschuwing, volgens welke
de geheele zóne van Nanking aan bombar
dementen kan worden onderworpen, de wel
doordachte bedoeling der Japansche regee
ring weergeeft. De Amerikaansche regeering
geeft derhalve, terwijl zij haar rechten en
die der Amerikaansche burgers voorbehoudt,
ten aanzien van mogelijke door de Japan
sche krijgsverrichtingen veroorzaakte schade,
uiting aan de oprechte hoop, dat nieuwe
bombardementen van Nanking en omgeving
zullen worden vermeden.
BERLIJN, 23 Sept. (D.N.B.) Naar aanlei
ding van het bezoek van Mussolini heeft
de rljksregeerlng een wet goedgekeurd, die
bepaalt, dat de 25ste September voor Mün
chen en de 28ste September voor Berlijn
feestdagen zijn. Het loon moet op die da
gen aan de werknemers worden ultbetaa.d.
Een verordening van Hitler bepaalt, dat de
openbare gebouwen In het geheele rijk van
25 tot 29 September vlaggen; naast de Duit
sche kan de Italiaansche vlag geneschen
worden.
Acht personen werden gedood en omstreeks vijftig gewond bij de ontsportngsramp
van den BordeauxParijs-expres nabij Angoulême. Een houten wagon werd totaal
vernield
De nieuwe nota zegt met betrekking tot de
verklaring van den commandant van het derde
JapanSche vlooteskader over het bombardement
van Nanking en de tot de vreemdelingen ge
richte waarschuwing, dat de Amerikaansche re
geering bezwaar heeft zoowel tegen het veroor
zaken van dergelijke gevaren voor het leven van
Amerikanen en non-combattanten als tegen het
voorstel, dat haar vertegenwoordigers en ne
andere Amerikaansche burgers te Nanking en
in de omgeving zich zouden moeten terugtrek
ken van de plaatsen, waar zij hun wettigen ar
beid op wettige wijze verrichten.
Tot de geïdentificeerde slachtoffers van de
Japansche luchtaanvallen behooren meer dan
honderd vluchtelingen, die door de bommen,
welke In het aan den rivieroever gelegen kamp
ontploften, In stukken gereten zijn.
De vader en de oudste soon waren deer
lijk verminkt en moeten vrijwel op slag
zijn gedood. De andere zoon bleek een ern
stige hersenschudding ie hebben opgeloo-
pen. H0 is In zorgwekkenden toestand naar
hot Academisch Ziekenhuis te Leiden ver
voerd.
De dokters Niekerk en Nanninga waren kort
na het ongeluk ter plaatse.
De chauffeur van den vrachtauto, welke toe
behoorde aan een firma te Wassenaar, ver
klaarde door het gebeurde zoodanig geschrok
ken te zjjn, dat hij niet in staat was onmld-
dellljk te remmen.
HU schijnt door een tegenligger te zün ver
blind, waardoor hü het groepje niet heeft op
gemerkt. De snelheid van den auto moet niet
groot zün geweest, vermoedelijk een veertig
kilometer.
De politie heeft het voertuig in beslag geno
men. Het stoffelUk overschot van de overleden
slachtoffers is naar de algemeene begraafplaats
overgebracht.
het Chineesche leger vervoerden. De regeering
acht het. gezien de omstandigheden, niet ón
mogelijk. dat het incident is veroorzaakt door
Japansche vliegtuigen, die den auto van den
ambassadeur aangezien hebben voor een mili
tairen autobus of transportauto.
De Japansche regeering wenscht tegenover de
Britsche regeering formeel uiting te geven aan
haar diep leedwezen.
Wat betreft het verzoek om bestraffing der
betrokken vliegers is het, aldus de Japansche
antwoordnota, onnoodlg te Zeggen, dat ie Ja
pansche regeering telkens wanneer geconsta
teerd mocht worden, dat Japansche vliegers op
zettelijk of door achteloosheid onderdanen van
een derde mogendheid hebben gedood, de noo-
dlge maatregelen zal nemen.
Aan de Japansche strijdkrachten in Chirv<
zijn instructies gezonden, zoo voorzichtig moge-
Ujk te werk te gaan, teneinde de veiligheid der
non-combattanten niet in gevaar te brengen.
Minister Goebbels heeft een oproep tot de
BerlUnscilé bevolking gericht, waarin bü zegt
dat leder ervan overtuigd is, dat de Duce te
Berlijn met een golf van geestdrift zal worden
ontvangen en omringd zal zün door de liefde
en de genegenheid van het geheele volk Vso
27 lot en met 29 September moet BerlUn een
vlaggenzee zijn. De vlaggen van het fascistische
Italië zullen naast die van net Derde RUk wap
peren. Het hoogtepunt der feestdagen zal wor
den gevormd door de demonstratie op het Mei
veld en In het Olympische Stadion op 28 Sep
tember. waarbU Mussolini en Hitler het wooro
zullen nemen. Op order van den Rükskanseltei
blijven op dien dag alle bedrUven te BerlUo
gesloten, behalve die. welke in de eerste be
hoeften moeten voorzien.
Zoo hebben de Spastische nationalistische
autoriteiten sinds gistermiddag de grens
voor alle Franschen gesloten.
Te Malaga werd den Franschen consul-
generaal Pierre Bertrand Desmartis belet
het Fransche consulaat te verlaten.
Bovendien, aldus de nota, was het respUt, dat
In dit geval voor de ontruiming was toegestaan,
te kort en, gezien de groote uitgestrektheid van
het terrein, dat door de Japanners gebombar
deerd is, bestaat er geen zekerheid, dat de Ame
rikaansche burgers en de non-combattanten
zelfs op de plaatsen, waarheen zü zich zouden
kunnen terugtrekken, veilig zouden zUn.
Tijdens de besprekingen van heden hebben
de ministers den politieken toestand behandeld
en zich meer In het bUzonder gewijd aan de
tenuitvoerlegging van het regeerlngsprogramma.
De „Soir" schrijft in dit verband, dat er niet
temin reden is om te vermoeden, dat de on
zekerheid over het al of niet aanblpven van
Van Zeeland de voornaamste zorg Is geworden,
niet alleen In ruimere politieke kringen, maar
ook in het kabinet, en dat deze kwestie met die
van het regeerlngsprogramma onderwerp is ge
weest van de besprekingen tusschen Van Zee
land en de socialistische ministers.
Ook de christelUk-democratische afgevaardig
den hebben bü Van Zeeland inlichtingen In
gewonnen over de voortzetting van het werk
der regeering. Zü hebben op een wUzlglng van
het programma in enkele punten van nlet^ te
groote beteekenis aangedrongen.
Vandervelde heeft volgen* de .J’euple" ver
klaard, dat een kabinetshervormlng, indien zü
noodig Is, zich tot het minimum moet beperken,
In het bUzonder wat Van Zeeland betreft.
De buitenlandsche oorlogsschepen zUn niet
lastig gevallen. Men toont zich verbaasd en ver
ontrust vanwege het feit, dat het zuideiUk deel
van de stad, dat van alle wUken van Nanking
het dichtst bevolkt is, gebombardeerd is. even
als de nieuwe regeeringswuk, waar de ambas
sades van de Vereenigde Staten, Italië en
Duitschland zyn gelegen en de door buitenlan
ders bewoonde huizen.
SJANGHAI, 22 Sept (Domei). Nadat om
twee uur de Japanners een luchtaanval de
den op Nanking, heeft in den namiddag de
Japansche luchtmacht een derden aanval
op Nanking gedaan. Thans werd het station
te Hsiakwan onder vuur genomen, waarbü
troepentreinen vernietigd werden.
De Japansche troepen hebben vandaag de be
langrijke Chineesche verdedigingsstelling bü
Tsjangtsjau, aan de spoorlUn TientsinPoekau,
ongeveer 100 K M. ten Zuiden van Tientsin, in
genomen.
Ernstige aanrijding vader NooedwQk-Binnen;
twee dooden en een zwaargewonde.
BUREAUX; HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS.
Per kwartaal voor Alkmaar f2.—
door buiten Alkmaarf 2.50
Dagblad uitgegeven door de
NV. Drukkerij De Spaamestad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
In Berlijn worden deze week groote manoeuvres gehouden,
aanvallen een groote rol spelen. Na een gas-aanval rukten de
colonnes uit
Onze Romelnsche correspondent seint ons
d.d. 22 September:
Iemand, die de besprekingen van vandaag
heeft bUgewoond, verklaarde: „Wü hebben wil
len zien, waar wü aan toe zün. De persoon van
den eersten minister is niet in het geding ge
weest.”
Minister De Man zou morgenochtend door
den koning worden ontvangen.
TOKIO. 22 Sept. (Domei) In een ant
woord. dat de Japansche regeering aan Londen
heeft gezonden ten aanzien van het gebeurae
met den Brltschen ambassadeur in China
Hugessen, wordt ojn. gezegd, dat twee Japan
sche vliegtuigen twee automobielen hebben ge
bombardeerd, waarvan in alle opzichten geloofd
werd, dat het militaire autobussen of trans
portauto's wpren, die officieren of soldaten van
nieuwe Japansche troepen in China
marsch Noordwaarts van Sjanghai
Onder de nationalisten in Spanje heeft de
arrestatie van commandant Troncoso groote
beroering gewekt en reeds tot scherpe tegen
maatregelen geleld.
Chineesche leger aan den strüd tegen Japan
zal deelnemen.
De conununistenleider Tsjoeteh, die in
Duitschland opgevoed I» en als een der
knapste koppen van China wordt be
schouwd, zal het bevel voeren over de ge
reorganiseerde roode strUdkrachten met den
rang van generaal.
In de communistische proclamatie wordt
gezegd, dat de nieuwe politiek ten doel heeft
op dit oogenbllk van nationale crisis, de
eenheid van het Chineesche volk te ver
stevigen.
BU een vechtpartij te Enschede is een SS-Jarige
man levensgevaarlijk gewond.
Prof. nir. P. J. M. Aalbene opnieuw benoemd
tot voorzitter der Tweede Kamer.
Men verklaart, dat door de luchtaanvallen
van 19, 20 en 22 September de regeeringsgebou-
wen. het hoofdkwartier van den generalen staf,
het hoofdkwartier van de Kwomintang, dat van
de luchtvaartcommlssie, het tuighuis, de vlieg
velden en andere militaire terreinen en de
luchtdoelbatterijen volkomen verwoest zün.
Bü den derden luchtaanval van heden stegen
geen Chineesche toestellen op. Gemeld wordt,
dat het grootste deel der bevolking van Nanking
de stad verlaten heeft.
MALANG, 22 Sept (Aneta) BU den aan
leg van een nieuwen weg op de onderneming
Soemberdjeroe nabu Toeren. zUn vier koelies
bedolven onder neerstortende aarde. Drie van
hen zün gedood en één licht gewond.
De Chineesche communisten-leiders heb
ben bekend gemaakt, dat de roode Chinee
ache regeering ontbonden Is en het com
munistische leger gereorganiseerd wordt,
soodat het als een deel van liet nationale
GENÈVE, 22 Sept. (Reuter) Naar men
gelooft, zal Italië genoegen nemen met er
kenning van zün gelüke rechten, wat betreft
het patrouilleeren in de Middellandsche Zee.
zonder dat het hierin een gelük aandeel heeft
als Engeland en Frankrijk.
BRUSSEL, 22 Sept. (Belga.) De socialis
tische ministers zün vanmiddag opnieuw
büeengekomen. Spaak en Merlot hebben
daarna een bespreking met Van Zeeland
gehad.
Het bureau van den algemeenen raad der
socialistische partU zal morgen met de so
cialistische ministers bUeenkomen ter be
spreking van den toestand. Spaak heeft zün
vertrek naar Genève'' uitgesteld.
A
I
Woensdagavond kwart voor negen bevonden
zich op den Heerenweg, buiten het dorp Noord-
wük-Blnnen de 45-jarige schilder Luxemburg
uit Noordwük-Blnnen en zün beide zoons, die
op weg waren naar eed aardappelenhandelaar,
om wintervoorraad op te slaan Zü hadden
daartoe een handkarretje bü zich, waarin de
jongste. tien-jarige, zoon was gezeten, terwijl
de andere zoon, een jongen van zestien jaar,
een flets aan de hand met zich meevoerde
Plotseling werd het drietal door een hen ach
terop rüdenden vrachtauto gegrepen en tegen
den grond geworpen. Na veertig of vüftlg me
ter kwam de wagen tot stilstand.
r/
In Zün heden gehouden toespraak lot ae
Duitsche en Oostenrüksche pelgrims memo-
reerde Z. H. de Paus de dierbare herinnenc-
gen, die hem met Duitschland verbinden doen
die heden door droevige gebeurtenissen
worden overschaduwa.
De H. Vader prees de Duitschers om bun
trouw en moed en bewonderenswaardige itano
vastigheid in de verdediging van het geloo*
der vaderen in deze narde tijden.
Zich tot de Ooetenrüksche pef&rims wendenc
sprak de H. Vader Zün. ook in moeilüke mo
menten. onwrikbaar vertrouwen uit dat Oos
tenrijk zich m het hart van Europa een bol
werk van geloof zou toonen
Uit niet-offlcieele bron verneemt Reuter, dat
het spoorwegverkeer tusschen Kanton en Kau-
loen tüdelük gestaakt Is.
Deze maatregel is ongetwüfeld genomen we
gens den grooten toeloop der Chineezen bü het
station van Kanton, waar zü <*e treinen tot
•taan brengen.
Men geeft uitdrukking aan een zekere onge
rustheid ten aanzien van de buitenlandsche
vrouwen, die geëvacueerd wenschen te worden.
De Japansche vliegtuigen hebben er bun aan
dacht op gevestigd gehouden de woonwük
der buitenlanders te ontwüken
Tüdens één der luchtaanvallen op Nan
king zou een bom terecht gekomen zün in
de buurt van de Sovjet-ambassade. Een door
het luchtafweergeschut afgeschoten granaat
zou neergekomen zün op de ambassade der
Vereenigde Staten.
Koningin Alexandra buiten gevaar.
Britache regeering beschouwt het
Hugeasen" ala gealoten.
Plannen bestaan tot stichting van een HoUand-
huis te New-York.
Minister Geseling heeft den eersten Inspecteur
van de Rijkaveldwacht geïnstalleerd.
De geschatte ontvangsten der Ned. Spoorwegen
van 1 Januari tot en met Augustus 1937 bedra
gen f 214 millloen meer dan over hetzelfde tijd
vak 1938.
ipanners hebben voor
Nanking gebombardeerd.
Krachtig protest van de Vereenigde Staten to
gen het bombardement van Nanking.
In verband met de arrestatie van Troncoso heb
ben de Nationalisten de grens voor alle Fran
se hen gesloten.
Besprekingen tnsschen Bova Scoppa en Detboa
getuigen van een toenadering tuaachen FrankrH’
en Italië.
Verschenen zijn de begrootingen van Sociale
Zaken. Economische Zaken. Onderwijs, K. en W.
en het Landbouwcrisisfonds.
Huil verklaarde ten slotte, dat hü niet ge
polst is over een voorstel, volgens hetwelk de
Britsche en Amerikaansche ambassadeur uit
Tokio zouden woraen teruggetrokken.
PARIJS, 22 Sept. (Havas). De Fransche
regeering heeft haar ambassadeur te Tokio
opgedragen bü den Japanschen minister van
Buitenlandsche Zaken stappen te onder
nemen in verband met de mogelüke gevol
gen van het bombardeeren van Nanking.
Ook de Duitsche ambassadeur heeft een be
zoek gebracht aan het ministerie van Buiten
landsche Zaken te Tokio en daar den wensch
te kennen gegeven, dat bü het bombardement
van Nanking de Duitsche ambassade en de
woonwük der Duitsche ingezetenen zullen ge
spaard blüven.
PARIJS, 22 Sept. (Havas). Het scbünt
volgens bepaalde berichten thans wel vast
te staan, dat Troncoso heeft deelgenomen
aan den overval op de onderzeeboot C. 2,
waarschünlük in overleg met den comman
dant van de duikboot.
Het gros van het Japansche léger, dat langs
den spoorweg PeipingHankau oprukt, heeft
een begin gemaakt met de omsingeling van
Pauting, dat 146 kilometer ten Zuiden van Pei
ping ligt.
Na Toengloengmen, dat 16 K.M. ten Noorden
van Matsjeng ligt, zün ook Tatseho, 4 K M. ten
Noordoosten en Wangtsoen, 16 K M. ten Noord
westen van Pauting door de Japanners genomen.
Men schat het aantal bü Pauting samenge-
trokkén Chineesche troepen op 12 divisies, doch
de Japansche autoriteiten verwachten geen
grooten tegenstand.
Uit Peiping wordt gemeld, dat de Japanners
hopen binnen eenige uren Pauting binnen te
rukken. De Chineezen verlaten hun verdedi
gingslinie.
De Britsche regeering heeft door bemiddeling
van haar ambassadeur te Tokio laten verkla
ren. dat zü het Japansche antwoord op de
Britsche nota. Inzake het „Hugessen-lnc.dent'
bevredigend acht en het Incident als gesloten
beschouwt.
WASHINGTON, 22 Sept. (ReuterHuil
heeft medegedeeld, dat de nieuwe Amerikaan
sche stap te Tokio geschied Is fn den vorm van
een formeel schriftelük protest. De minister
verklaarde verder, dat volgens ofllcleele, te
Washington ontvangen rapporten, e^i granaat
op het erf der ambassade ontploft tfï'Dé Ame-
rikaansche bezittingen hebben geen schade ge
leden en er zün geen Amerikaansche burgers
getroffen
Men krügt den indruk, dat de Italiaansche
vertegenwoordiger tüdens dit onderhoud Delboe
gerust heeft kunnen stellen ten aanzien van
de bezoigdheld van Frankrük over de Italiaan
sche strUdkrachten In Spanje. Scopjia heeft
duidelük te verstaan gegeven, dat Italië niet
voornemens is, te handelen In strüd met de
belofte van
aspiraties.
Vanmiddag heeft Delbos opnieuw een onder
houd met Bova Scoppa gehad. De bespreking
had evenals de voorgaande betrekking op de
verschillende kanten van de Spaansche kwes
tie en op de middelen, welke tot een defini
tieve ontspanning zouden kunnen leiden In
den toestand, die door het Spaansche conflict in
Europa is geschapen.
Delbos heeft Scoppa eenige vragen gesteld,
waaromtrent deze zich met zün regeering in
verbinding moet stellen.
Uit Nanking wordt over den laatsten Japan-
seken luchtaanval gemeld, dat negen bommen
zün geworpen, waardoor twee burgers gedood
zun.
In totaal werd op de stad een twintigtal
bommen geworpen, waarvan er vier In de na
bijheid van den zetel der Kwomintang terecht
kwamen, zoodat het gebouw beschadigd wera.
Vüftlen bommen troffen het volkrijke Zulde-
lüke deel der stad, in verscheidene huizen ont
stond brand. Men vermoedt, dat de Japanners
het op het hoofdkwartier der militaire établis
sementen hadden gemunt; dit is echter niet ge
troffen. Volgens Chineesche mededeelingen zün
bü den laatsten aanval vier Japansche toe
stellen neergehaald, terwül twee C.J.—-
vliegtuigen beschadigd werden.
Zelfs als men een beroep doet op gezondheids
redenen, zou het vertrek van Van Zeeland dooi
Rexlsten en andere fascistisch-getinten als een
overwinning worden uitgelegd.
„Zeker aldus Vandervelde indien Van
Zeeland het kabinet zou moeten verlaten, zou
de socialistische partü den moreelen plicht heb
ben, de leiding der regeering op te eischen.
Het is noodig, dat de regeerlng-Van Zeeland mei
zoo weinig mogclijk wüzigingen blüft bestaan."
is, te handelen In strüd
Mussolini Inzake de territoriale