ONS BLAD
Vernieuwde luchtaanvallen op
Nanking
Het nieuws van heden
Twee dooden bij
aanrijding
Krachtig protest te
Tokio
I
MOEILIJKHEDEN IN HET
BELGISCHE KABINET
Talrijke slachtoffers onder
de vluchtelingen
DE CONTROLE TER ZEE
De zaak-Troncoso
DE BAROMETER
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
ELASTIEKEN KOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
Uit Vatikaanstad
i
DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1937
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Koningin Alexandra
buiten gevaar
De strijd aan het
Noorderfront
Stappen van Berlijn en
x Parijs
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c., ingez. med. 40 c
p. regel/Idem op pag. één 55c p. regel
Onder neerstortende
aarde bedolven
Japans antwoord aan
Londen
Het aanstaande bezoek
van Mussolini
1
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
302
JAARGANG
No.
DERTIGSTE
Infanterie
op
maanden op vacantie gaan
maal
derde
de
„incident-
Sociale
Verschenen sjjn de begroetingen van
Hevige aardschokken geconstateerd in Indië
indien Van
Mussolini
o
•7
De Spaansche nationalisten sluiten
de grens voor alle Franse hen
Spoorwegverkeer by
gestaakt
Het Chineesche Roode Leger zal
als deel van het Nationale
Leger aan den strijd tegen
Japan deelnemen
Britsche regeering beschouwt het
„incident-Hugessen” als gesloten
Vrachtauto reed te Noordwyk-
Binnen een groepje van drie
personen aan
DIT NUMMER BESTAAT UIT
14 BLADZIJDEN
Koningin Alexandra buiten gevaar,
het
Stand op Donderdag 1* uur vna.: HU
Vorige stand: 7634
Vanmorgen heeft Delbos een onderhond,
gehad met den te Genève geaccrediteerden
Italiaanschen gezant Bova Scoppa. Dit was
het eeiste contact, dat Frankrijk sedert het
tot stand komen van het accoord van Nyon
te Genève met Italië heeft gehad.
zijn Instructies gezonden, zoo voorzichtig moge
lijk te werk te gaan, teneinde de veiligheid der
non-combattanten niet in gevaar te brengen.
KOPENHAGEN, 22 Sept. (DNB). Blijkens
een gisteren uitgegeven bulletin omtrent den
gezondheidstoestand van Kóningin Alexandra,
is thans elk gevaar geweken. Zij zou reeds de
volgende week het ziekenhuis kunnen verlaten.
Tijdens één der luchtaanvallen op Nan
king zou een bom terecht gekomen zijn in
de buurt van de Sovjet-ambassade. Een door
het luchtafweergeschut afgeschoten granaat
zou neergekomen zijn op de ambassade der
Vereenigde Staten.
De Chineesche oommunisten-lelders
ben bekend gemaakt, dat de roode Chinee
sche regeering ontbonden is en het com
munistische leger gereorganiseerd wordt,
soodat het als een deel van het nationale
BERLIJN, 22 Sept. (DK3.) Naar aanlei
ding van het bezoek van Mussolini heeft
de ryksregeering een wet goedgekeurd, die
bepaalt, dat de 25ste September voor Mün
chen en de 28ste September voor Berlijn
feestdagen zijn. Het joon moet op die da
gen aan de werknemers worden uitbetaald.
Een verordening van Hitler bepaalt, dat de
openbare gebouwen in het geheele rijk van
25 tot 29 September vlaggen; naast de Duit
sche kan de Italiaansche vlag geheschen
worden.
De vader en da oudste zoon waren deer
lijk verminkt en moeten vrijwel op slag
zjjn gedood. De andere zoon bleek een ern
stig* heroonaehaddlng ie hebben opgeteo-
pen. Hij ia in sorgwokkenden toestand naar
het Academisch Ziekenhuis te Leiden ver
voerd»
al
m
id
ip
g-
1S
k.
?k
kt
ils
op
Men heeft, naar Havas uit Brussel meldt,
te verstaan gegeven, dat er geen sprake ia
van een kabinetscrisis en ook niet van een
wijziging der regeering. Wellicht sou Van
Zeeiind één of twee maanden verlof nemen,
gedurende welken tijd De Man sjjn plaata
zou Innemen. Men verwacht in ieder geval,
dat men de volgende week zekerheid zal
hebben.
De Amerikaansche regeering kan niet ge-
looven, dat de waarschuwing, volgens welke
de geheele zóne van Nanking aan bombar
dementen kan worden onderworpen, de wel
doordachte bedoeling der Japansche rege*.
ring weergeeft. De Amerikaansche regeering
geeft derhalve, terwijl zjj haar rechten en
die der Amerikaansche burgers voorbehoudt,
ten aanzien van mogelijke door de Japan
sche krijgsverrichtingen veroorzaakte schade,
uiting aan de oprechte hoop, dat nieuws
bombardementen van Nanking en omgeving
zullen worden vermeden.
De woordvoerder der Japanners heeft
Haard, dat Nanking herhaaldelijk aan li
aanvallen aal bloot staan cn dat de v
schuwing van Hasegawa voor den gehi
van den oorlog van kracht zal zi
De nieuwe nota zegt met betrekking tot de
verklaring van den commandant van het derde
Japansche vlooteskader over het bombardement
van Nanking en de tot de vreemdelingen ge
richte waarschuwing, dat de Amerikaansche re
geering bezwaar heeft zoowel tegen het veroor
zaken van dergelijke gevaren voor het leven van
Amerikanen en non-combattanten als tegen het
voorstel, dat haar vertegenwoordigers en ae
andere Amerikaansche burgers te Nanking en
in de omgeving zich zouden moeten terugtrek
ken van de plaatsen, waar zi) hun wettigen ar
beid op wettige wijze verrichten.
Acht personen werden gedood en omstreeks vijftig gewond bij de ontsporingsramp
van den BordeauxParijs-expres nabij Angoulême. Een houten wagon werd totaal
vernield
waarbij lucht-
bestrijdings-
Na te hebben herinnerd aan vorige stap
pen verklaart de nota, dat naar de meening
der Amerikaansche regeering elk algemeen
bombardement boven een uitgestrekt gebied,- -
waar een groote bevolking zich met vreed-
zamen arbeid bezig houdt, niet te recht
vaardigen en in strijd met de beginselen van
recht en menscheljjkheid is.
Zelfs als men een beroep doet op gezondheids
redenen, zou het vertrek van Van Zeeland dooi
Rexisten en andere fasclstlsch-getinten als een
overwinning worden uitgelegd.
„Zeker aldus Vandervelde
Zeeland het kabinet zou moeten verlaten, zou
de socialistische party den moreelen plicht heb
ben, de leiding der regeering op te elschen.
Het is noodig, dat de regeerlng-Van Zeeland met
zoo weinig mogciyk wijzigingen blyft bestaan.’
De Japansche troepen hebben vandaag de be
langrijke Chineesche verdedigingsstelling bij
Tsjangtsjau. aan de spoorlijn TientsinPoékau,
ongeveer 100 KM ten Zuiden van Tientsin, in
genomen.
tjet Chineesche leger vervoerden. De regeering
i acht het, gezien de omstandigheden, niet ón
mogelijk. dat het Incident is veroorzaakt door
Japansche vliegtuigen, die den auto van den
ambassadeur aangezien hebben voor een mili
tairen autobus of transportauto.
De Japansche regeering wenscht tegenover de
Britsche regeering formeel uiting te geven aan
haar diep leedwezen.
Wat betreft het verzoek om bestraffing der
betrokken vliegers is het. aldus de Japanscb»
antwoordnota, onnoodlg te zeggen, dat de Ja
pansche regeering telkens wanneer geconsta
teerd mocht worden, dat Japansche vliegers op
zettelijk of door achteloosheid onderdanen van
een derde mogendheid hebben gedood, de noo-
dige maatregelen zal nemen.
Aan(de Japansche strijdkrachten in Chins
Bij een vechtpartij te Enschede ia een 35-jarige
man levensgevaarlijk gewand.
Prof. mr. P. J. M. Aalberae opnieuw benoemd
tot voorzitter der Tweede Kamer.
Bovendien, aldus de nota, was het respyt, dat
in dit geval'voor de ontruiming was toegestaan,
te kort en, gezien de groote uitgestrektheid van
het terrein, dat door de Japanners gebombar
deerd is, bestaat er geen zekerheid, dat de Ame
rikaansche burgers en de non-combattanten
zelfs op de plaatsen, waarheen zy zich zouden
kunnen terugtrekken, veilig zouden zyn.
Zoo hebben de Spaanache nationalistische
autoriteiten sinda gistermiddag <je grens
voor alle Franschen gesloten.
Te Malaga werd den Franschen consul-
generaal Pierre Bertrand Desmartis belet
het Franaehe consulaat te verlaten.
en het Landbouwcrisisfond*.
TOKIO, 22 Sept. (Domei) In een ant
woord, dat de Japansche regeering aan Londen
heeft gezonden ten aanzien van het gebeurde
met den Britschen ambassadeur In China
Hugessen, wordt om. gezegd, dat twee Japan
sche vliegtuigen twee automobielen hebben ge
bombardeerd, waarvan in alle opzichten geloofd
werd, dat het militaire autobussen of trans
portauto's waren, die officieren of soldaten van
De dokters Niekerk en Nannlnga waren kort
na het ongeluk ter plaatse.
De chauffeur van den vrachtauto, welke toe
behoorde aan een firma te Wassenaar ver
klaarde door het gebeurde zoodanig geschrok
ken te zyn, dat hy niet in staat was onmid-
deliyk te remmen.
Hy schynt door een tegenligger te zyn ver
blind, waardoor hy het groepje niet heeft op
gemerkt. De snelheid van den auto moet niet
groot zyn geweest, vermoedeiyk een veertig
kilometer.
De politie heeft het voertuig in beslag geno
men. Het stoffeiyk overschot van de overleden
slachtoffers is naar de algemeene begraafplaats
overgebracht.
Toenadering tusschen Italië
en Frankryk
BRUSSEL, 22 Sept. (Belga.) De socialis
tische ministers zyn vanmiddag opnieuw
byeengekomen. Spaak en Merlot hebben
daarna een bespreking met Van Zeeland
gehad.
Het bureau van den algemeenen raad der
socialistische party zal morgen met de so-
clalBTKChë ministers bUëéhkofhëfl Wrte--
spreking van den toestand. Spaak heeft zyn
vertrek naar Oenève uitgesteld.
In Berlijn worden deze week groote manoeuvres gehouden,
aanvallen een groote rol spelen. Na een gas-aanval rukten de
colonnes uit
In Berlijn en München als op
nationale feestdagen gevierd
Men verklaart, dat door de luchtaanvallen
van 19. 20 en 22 September de regeeringsgebou-
wen, het hoofdkwartier van den generalen staf,
het hoofdkwartier van de Kwomintang, dat van
de luchtvaartcommissle, het tuighuis, de vlieg
velden en andere militaire terreinen en de
luchtdoelbatterijen volkomen verwoest zyn.
By den derden luchtaanval van heden stegen
geen Chineesche toestellen op. Gemeld wordt,
dat het grootste deel der bevolking van Nanking
de stad verlaten heeft.
Hunnerzijds hebben de Fransche autoriteiten
eenlge voorzorgsmaatregelen genomen langs de
grensrivier de Bldaasow.
Uit nlet-officleele bron verneemt Reut
het spoorwegverkeer tusschen Kanton er
loen tydelyk gestaakt Is.
Deze maatregel is ongetwijfeld genom»
gens den grooten toeloop der Chineezen
station van Kanton, waar zy de trein
staan brengen.
Men geeft uitdrukking aan een zekere
rustheid ten aayzien van de buitenla
vrouwen, die geëvacueerd wenschen te v
Dé Japansche vliegtuigen hebben er hui
dacht op gevestigd gehouden de wc
der buitenlanders te ontwijken.
SJANGHAI, 22 Sept. (Domei). Nadat om
twee aar de Japanners een luchtaanval de
den op Nanking, heeft in den namiddag de
Japansche luchtmncht *een derden aanval
op Nanking gedaan. Thans werd het station
te Hstakwan onder vaar genomen, waarby
troepentrelnen vernietigd wérden.
Amerika weigert aan bombarde
ment van de geheele streek
van Nanking te gelooven
De H. Vader prijst de Duitsche
katholieken om hun trouw
Tüdens de besprekingen van heden hebben
de ministers den politleken toestand behandelt»
en zich meer in het byzonder gewyd aan de
tenuitvoerlegging van het regeeringsprogramma
De .JBotr” schryft in dit verband, dat er niet
temin reden is om te vermoeden, dat de on
zekerheid over het al of niet aanbl’iven van
Van Zeeland de voornaamste zorg is geworden.'
niet alleen in ruimere politieke kringen, maar
ook in het kabinet, en dat deze kwestie met die
van het regeeringsprogramma onderwerp is ge
weest van de besprekingen tusschen Van Zee
land en de socialistische ministers.
Ook de christeiyk-democratische afgevaardig
den hebben by Van Zeeland inlichtingen in
gewonnen over de voortzetting van het werk
der regeering. zy hebben op een wijziging van
het programma in enkele punten van niet te
groote beteekenis aangedrongen.
Vandervelde heeft volgens de „Peuple" ver
klaard. dat een kablnetshervormlng, indien zy
noodig is, zich tot het minimum moet beperken,
in het byzonder wat Van Zeeland betreft.
Iemand, die de besprekingen van vandaag
heeft by gewoond, verklaarde: „Wy hebben wil
len zien, waar wij aan toe zyn. De persoon van
den eersten minister is niet in het geding ge
weest.”
Minister De Man zou morgenochtend door
den koning worden ontvangen.
In ZUn heden gehouden toespraak tot ae
Duitsche en Oostenryksche pelgrims memo
reerde Z. H. de Paus de dierbare herinnerin
gen, die hem met Duitschland verbinden, doch
die heden door droevige gebeurtenissen aoo
worden overachaduwd.
De H. Vader prees de Duitachers om bun
trouw en moed en bewonderenswaardlge stand
vastigheid in de verdediging van het gelooi
der vaderen in deze harde UJden,
Zich tot de Oostenryksche pelgrims wendena
sprak de H. Vader zyn, ook in moeliyke mo
menten. onwrikbaar vertrouwen Uit dat Oos
tenrijk zich in het hart van Europa een bol
werk van geloot zou toonen.
Britsche regeering beschouw*
Hugessen” als gesloten.
Plannen bestaan tot stichting van een Holland-
huis te New-York.
Minister Goseling heeft den eersten inspecteur
van de Rijksveldwacht geïnstalleerd.
De geschatte ontvangsten der Ned. Spoorwegen
van 1 Januari tot en met Augustus 1937 bedra
gen t 214 millioen meer dan over hetzelfde tijd
vak 193S.
Woensdagavond kwart voor negen bevonden
zich op den Heerenweg. buiten het dorp Noord-
wyk-Binnen de 45-jarige schilder Luxemburg
uit Noordwyk-Binnen en zyn beide zoons, die
op weg waren naar een aardappel* nhandelaar.
om wintervoorraad op te slaan Zy hadden
daartoe een handkarretje by zich, waarin de
jongste, tien jarige, zoon was gezeten, terwijl
de andere zoon, een jongen van zestien jaar
een fiets aan de hand met zich meevoerde
Plotseling werd het drietal door een hen ach
terop rydenden vrachtauto gegrepen en tegen
den grond geworpen. Na veertig of vyftig me
ter kwam de wagen tot stilstand.
Drie koelies gedood en een gewond
Onze Romeinsche correspondent seint ons
d.d. 22 September:
GENÈVE. 22 Sept. (Reuter) Naar men
gelooft, zal Italië genoegen nemen met er
kenning van zyn gelijke rechten, wat betreft
het patrouilleeren in de Middellandsche Zee,
zonder dat het hierin een gelyk aandeel heeft
als Engeland en Frankryk.
Minister Goebbels heeft een oproep tot de
Berlynsche bevolking gericht, waarin hy zegt
dat ieder ervan overtuigd is, dat de Duce te
Beriyn met een golf van geestdrift zal worden
ontvangen en omringd zal zyn door de liefde
en de genegenheid van het geheele volk Van
27 tot en met 29 September moet Beriyn éen
vlaggenzee zyn. De vlaggen van het fascistische
Italië zullen naast die van bet Derde Rük wap
peren. Het hoogtepunt der feestdagen zal wor
den gevormd door de demonstratie op bet Mei
veld en In het Olympische Stadion op 28 Sep
tember, waarby Mussolini en Hitler het woord
zullen nemen. Op order van den RykskanseUer,
biyven op dien dag alle bedryven te Beriyn
gesloten, behalve die, welke in de eerste be
hoeften moeten voorzien.
Onder de nationalisten in Spanje heeft de
arrestatie van commandant Troncoso groote
beroering gewekt en reeds tot scherpe tegen
maatregelen geleid.
Huil verklaarde ten slotte, dat hy niet ge
polst is over een voorstel, volgens hetwelk de
Britsche en Amerikaansche ambassadeur uit
Tokio zouden worden teruggetrokken.
PARIJS, 22 Sept. (Havas). De Fransche
regeering heeft haar ambassadeur te Tokio
opgedragen by den Japanschen minister van
Buitenlandsche Zaken stappen te onder
nemen in verband met de mogelyke gevol
gen van het bombardeëren van Nanking.
Ook de Duitsche ambassadeur heeft een be
zoek gebracht aan het ministerie van Buiten
landsche Zaken te Tokio en daar den wensch
te kennen gegeven, dat by het bombardement
van Nanking de Duitsche ambassade en de
woonwyk der Duitsche Ingezetenen zullen ge
spaard biyven.
ff
De Britsche regeering heeft door bemiddeling
van haar ambassadeur te Tokio laten verkla
ren, dat zy het Japansche antwoord op de
Britsche nota inzake het „Hugessen-lnadent”
bevredigend acht en het incident als gesloten
beschouwt.
Ernstige aanrijding onder Noerdwijk-Binnen;
twee dooden en een zwaargewonde.
Uit Nanking wordt over den laatsten Japan
schen luchtaanval gemeld, dat negen bommen
zyn geworpen, waardoor twee burgers gedood
zyn.
In totaal werd op de stad een twintigtal
bommen geworpen, waarvan er vier in de na-
byheid van den zetel der Kwomintang terecht
kwamen, zoodat- het gebouw beschadigd wera.
Vijftien bommen troffen het volkrijke Zulde-
lyke deel der stad. In verscheidene huizen ont
stond brand. Men vermoedt, dat de Japanners
bet op het hoofdkwartier der militaire établis
sementen hadden gemunt; dit is echter niet ge
troffen. Volgens Chineesche mededeelingen zyn
by den laatsten aanval vier Japansche toe
stellen neergehaald, terwyl twee Chineesche
vliegtuigen beschadigd werden.
PARIJS, 22 Sept. (Havas). Het schynt
volgens bepaalde berichten thans wel vast
te staan, dat Troncoso heeft deelgenomen
aan den overval op de onderzeeboot C. 2,
waarschijnlijk in overleg met den comman
dant van de duikboot.
Tot de geïdentificeerde slachtoffers van de
Japansche luchtaanvallen behooren meer dan
honderd vluchtelingen, die door de bommen,
Welke in het aan den rivieroever gelegen kamp’
ontploften, in stukken gereten zyn.
De buitenlandsche oorlogsschepen zyn niet
lastig gevallen. Men toont zich verbaasd en ver
ontrust vanwege het feit, dat het zuldelyk deel
van de stad, dat van alle wyken van Nanking
het dichtst bevolkt is, gebombardeerd i
als de nieuwe regeeringswyk, waar de
sades van de Vereenigde Staten, It
Duitschland zyn gelegen en de door bt
ders bewoonde hulzen.
Van Zeeland zou wellicht enkele
Chineesche leger aan den strijd tegen Japan
zal deelnemen.
De communistenleider Tsjoeteh, die in
Duitschland opgevoed is en als een der
knapste koppen van China wordt be
schouwd. zal het bevel voeren over de ge
reorganiseerde roode strydkrachten met den
rang van generaal.
In de communistische proclamatie wordt
gezegd, dat de nieuwe politiek ten doel heeft
op dit oogenblik van nationale crisis, de
eenheid van het Chineesche volk te ver
stevigen.
De omsingeling van Pauting
BUREAUX HOF 6, ALKMAAR
fglefoon Administratie 4330,' Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal voor Alkmaar f2.—
Voor buiten Alkmaarf 2.50
WASHINGTON, 22 Sept. (Reuter Huil
heeft medegedeeld, dat de nieuwe Amerikaan
sche stap te Tokio geschied is fn den vorm van
een formeel schrifteiyk protest. De minister
verklaarae verder, dat volgens officleele, te
Washington ontvangen rapporten, een granaat
op het erf der ambassade ontploft is. De Aiée-
rikaansche bezittingen hebben geen schade ge
leden en er zyn geen Amerikaansche burgers
getroffen
Men krijgt den indruk, dat de Italiaansche
vertegenwoordiger tydens dit onderhoud Delbos
gerust heeft kunnen stellen ten aanzien van
de bezorgdheid van Frankryk over de Italiaan
sche strydkrachten in Spanje. Scoppa heeft
duidelyk te veAtaan gegeven, dat Italië niet
voornemens is, te handelen in stryd met de
belofte van Mussolini inzake de territoriale
aspiraties.
Vanmiddag heeft Delbos opnieuw een onder
houd met Bova Scoppa gehad. De bespreking
had evenals de voorgaande betrekking op de
verschillende kanten van de Spaansche kwes
tie en op de middelen, welke tot een defini
tieve ontspanning zouden kunnen leiden in
den toestand, die door het Spaansche conflict in
Europa is geschapen.
Delbos heeft Scoppa eenige vragen gesteld,
waaromtrent deze zich met zyn regeering? in
verbinding moet stellen.
Het gros van het Japansche leger, dat langs
den spoorweg PeipingHankau oprukt, heeft
een begin gemaakt met de omsingeling van
Pauting, dat 148 kilometer ten Zuiden van Pei
ping ligt. -w
Na Toengloengmen, dat 16 K.M. ten Noorden
van Matsjeng ligt, z(jn ook Tatseho, 4 K.M. ten
Noordoosten en Wangtsoen, 16 K M ten Noord
westen van Pauting dooi- de Japanners genomen.
Men schat het aantal by Pauting samenge
trokken Chineesche troepen op 12 divisies, doch
de Japansche autoriteiten verwachten geen
grooten tegenstand.
Uit Peiping wordt gemeld, dat de Japanners
hopen binnen eenige uren Pauting binnen te
rukken. De Chineezen verlaten hun verdedi
gingslinie.
Japanners hebben voor
Nanking gebombardeerd.
Krachtig protest van de Vereenigde Staten te
gen het bombardement van Nanking-
In verband met de arrestatie van Troncoso heb
ben de Nationalisten de grens voor alle Fran
schen gesloten.
Besprekingen tusschen Böva Scoppa en Delboe
getuigen van een toenadering tusschen Frankrijk
rn Italië.
MALANG, 22 Sept. (Aneta) By den aan
leg van een nieuwen weg op de onderneming
Soemberdjeroe naby Toeren. zyn vier koelies
bedolven onder neerstortende aarde. Drie van
hen zyn gedood en één licht gewond.
□t
|4.V. Drukkerij De Spaarnestad Haarlem
Mei geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger
L
L
n
n
n
te
-
g - '- -
IHR. f
g.
n
te
Dagelijks komen nieuwe Japansche troepen in China aan.
marsch Noordwaarts van Sjanghai