goed
de prijs
WZE4 krachtig
MISSIE machtig
GRIEKENLAND HERLEEFT
VOORWAARTS k
ORANJE WIT I
WAAROM
OMDAT
FIAT-GARACE
A. DAM
SCHARLOO 2—- TELEF. 2490
hoek Snaarmanslaan 1-3-5
ZATERDAG 9 OCTOBER 1937
van
Het Hof een feestzaal
R.K. VROUWENBOND
Gedichten zijn te moeilijke kost
JUFFROUW ONDER AUTO
HEER-HUGOWAARD
Qm den Noord-Holl. Dagblad-beker
ZONDAG A.S. 2 UUR:
De lacht vervuld van vroolyh
lawaai en de straten val
duizenden feest
vierders
VRAAGT PRIJS
AANTREKKEUJK
Kinderen in optocht
T VELD
ALGEMEENE ADVERTENTIE.
VOORWAARDEN
Bij het Victoriebeeld
Herdenkingsrede
Plechtige muziek
....dat zegt men in
vakkringen van de
Ir
alkmaar in feestroes
in het
«4
ALKMAAR. S October.
in
u
die
onderdanen.
mijn
*4
ng
Donderdagmiddag had de 25-jarige mejuffr.
»n
O
jaar, Ha-
Merck toch hoe sterck.
Bede voor Vaderland,
Het oude Wilhelmus
r.
een
i
K
c
i
is
n
Bewerking
Schoen.
en
he
et
th
0,
>n
II
t,
>0
J. 1
o
o
I,
o
Niet doe| my meer erbarmen
In mijnen wederspoet,
Dan datmen siet verarmen
Des Conincks Landen goet.
Dat u de Spaengiaerts crencken
O Edel Neerlandt aoet.
Als lek daer aen ghedeneke
MUn Edel hert dat bloei.
li
la
te
lel
ti
er
rijen en zingende troepjes toonden den feest-
Uevenden aard der Alkmaarders en een enkele
felle knal, voorafgegaan door een verraderlijk
gesis en vergezeld van meisjesgegil, verried, dat
de Alkmaarsche liefde tot het maken van vuur
werk nog niet was uitgestorven.
Natuurlijk concentreerde een groot deel van
de publieke aandacht zich op de kermis, welke
op de Paardenmarkt en ’t oude Zlekenhuister-
lein werd gehouden. Ook daar was het een le
ventje van plezier en jolijt.
Zoo heeft dan Alkmaar z'n 8 Octoberdag weer
gevierd in opgewektheid en volle feestvreugde.
Moge de voldoening over het welslagen van de
zen dag de drijfveer zijn tot een minstens even
goede en enthousiaste viering in het volgende
jaar.
Temin AJ.C. (Wezterweg)
FINALE:
Entrée 2* cent pi. bel. Jongens en Werk-
looeen 10 cent pL bet
18
ro.
n.
n
it
0.
O.
0.
O.
er
en
>1-
d-
1) Weest geduldig,
rechtgeaard zijt
Reeds in de late ochtenduren begonnen de
voorbereidingen voor den grooten optocht
Lijdt u mijn Ondersaten
Die oprecht zijn van aert, 1)
Godt sal u niet verlaten,
Al zijt ghU nu beswaert:
Die vroom begheert te leven
Bidt Oodt nacht ende dach.
Dat hij mij cracht wil gheven
Dat lek u helpen mach.
Nederlanden in vrijheid van gedachten te doen
voortleven, en als een woord van voorloopig i’
scheid tot datzelfde volk, vergezeld van de vei
zekering, dat zijn belangen niet zullen worde,
vergeten: „Oorlof mijn arme Schapen Die zijt'
in grooten noot, U Herder sal niet slapen Al' aan den man of de vrouw te brengen, hospar-
zijt ghij nu verstroyt”.
Hoezeer Prins Willem van Oranje over zijn
volk heeft gewaakt, leert de geschiedenis van
ons Vaderland vanaf den dag, waarop de
Oranjevlag in den Briel werd ontplooid, tot dien
in 1584, waarop het moordend lood den Vader
des Vaderlands velde. Daarom behoeft het niet
te bevreemden, dat de woorden, die eenmaal
de Prins tot zijn volk sprak, woorden van be
moediging. belofte van trouw, betuiging van
liefde, door ons ook na verloop van eeuwen
worden herhaald als wilden wij daarmede de
bescherming, die van hem over ons volk is uit
gegaan. opnieuw Inroepen. Het Nederlandsche
Volk weet, dat het de bescherming van Oranje
niet kan ontberen en het geniet het onschatbaar
voorrecht, dat het na verloop van meer dan drie
en een halve eeuw nog steeds die bescherming
ondervindt, nu bestaande in het wijs en liefde
vol regeeringsbeleid van onze geëerbiedigde Ko
ningin. AJdus is aan het Wilhelmuslied nieuwe
zin, nieuwe Inhoud toegevloeid: in den Stam
vader eeren wij de Telg. En dat wij het thans
levend geslacht onzen eerbied en liefde voor
het Huls van Oranje vermengd weten met onze
HANDEL IN VOERBIETEN,
STROO en RIET.
Aan hetzelfde adres: MEST
TE KOOP GEVRAAGD.
D. CORNELISSEN, Vischweg C SI
LIMMEN.
Verkeersongeval Vrijdagmiddag reed de
heer J. Oeusebroek, alhier, per rijwiel langs
den Middelweg. Ter hoogte van het café van
den heer Rus stond een auto geparkeerd op
den weg. Deze behoorde aan den heer Buis te
Stompetoren. Juist toen de heer O. den auto
aan den linkerkant zou passeeren, wierp de
chauffeur het portier open, met het gevolg, dat
de heer O. in minder zachte aanraking kwam
met het portier. Aanvankelijk dacht hij, dat
de wond, welke hij aan zijn rechterhand had
opgeloopen, niet zoo erg was; bij den dokter
bleek dat deze van dien aard was, dat de wond
gehecht moest worden.
bleek de greep te hoog te zijn; de react! es^en
de houding van het publiek waren
dat goede gedichten, zelfs al zijn ze
HJk, voor zeer velen een tc cccc—
en billijk la reclame tusschen
Omroepen Eiken avond hebben deze
de belangstelling van dulaandan ge
zinnen <Ue dit blad lezen.
Rood wit Zondag az. speelt Rood-Wit 1
thuis tegen Con Zelo 1 voor de competitie. Dat
zal een zware wedstrijd worden. Laten allen
goed hun best doen en er voor zorgen, dat de
wedstrijd een sportief verloop heeft, wie er ook
winnen zal. Rood-Wit Jun. A geen wedstrijd.
Rood Wit Jun. B zouden voor de competitie
tegen Voorwaarts uitkomen, doch om kerka-
lijke redenen kan Voorwaarts niet spelen.
Benoeming. Tot 4en ambtenaar ter secre
tarie Is benoemd de heer J. H. van Rijn, reeds
eerder alhier werkzaam geweest en thans te
Akersloot, als plaatsmakend wege^.lekt^ HEERHUGOWAARD-NOORD
Vingen afgekapt Met het hakkan van
hout, had de heer P. Mienes, horloger alhier,
het ongeluk de twee voorste vingers van zijn
linkerhand af te kappen. HU werd onmlddel-_
lijk naar het ziekenhuis te Alkmaar overge
bracht, waar de vingers bU het eerste lid ge
amputeerd werden.
Juist is de zon door den dikken wolkensluier
gebroken om de feestende stad in een gouden
Octoberllcht te zetten, wanneer het feestelükste
punt van het ochtendprogramma, de klnder-
optocht, een aanvang neemt. Groot is het aan
tal kinderen, dat aan den optocht deelneemt
en groot is ook de verscheidenheid van ideeën,
die zU in hun versierde fietsen, autopeds, wa
gentjes en poppenwagens vrjj nieuwe rubriek
toepassen. De een heeft meer fantasie en
meer smaak en soms ook meer geld dan de
ander, zoodat men fraaie stukken werk kan
zien naast een oude flets, waar een paar strook
jes serpentine om heen rijn geslingerd, en waar
aan stuur en bagagedrager een bosje bloemen
is bevestigd en naast een kistje op een pear
afgedankte kinderwagenwielen, dat ook „ver
sierd” Is. Maar allen hébben den goeden wil
gehad met Iets moois voor den dag te komen
en den 8-Octoberdag meer luister bU te zetten.
En wanneer er dan zooveel kinderen zfjn. die
dien wil hebben, dan is de toekomst van de
ontzetvlering verzekerd. Zei de burgemeester
vanmorgen niet tot de kinderen, dat zij Alk
maar* toekomst zjjn en dat van hen afhangt,
of de ontzetdag ook in de toekomst gevierd zal
worden of niet?
Langs de straten, waar de stoet door trekt,
staan duizenden groote en kleine nieuwsgierigen
opgesteld, die allen plezier hebben in de fleu
righeden wat zijn herfstbloemen toch mooi
versieringsmateriaal welke hen voorbijtrek
ken en die allen pret hadden, wanneer
grappig tafereeltje bU was.
De onmisbare muzikale medewerking wordt
verleend door de muzlekgezelschapjpen ,,8oli
Deo Gloria” en „St. Cecilia", die vroolljke mar
shal bliezen en het onmisbare tempo er in
hielden.
Donderdagavond hield de afdeellng Alkmaar
van den R K. Vrouwenbond In de groote zaal
van de Harmonie haar eerste bijeenkomst var
het seizoen, welke bUeenkomst, ondanks de
toen reeds ingezette 8-Octoberfeesten, zeer goed
bezocht was.
De opening geschiedde door de voorzitster,
mevrouw Paleari. die allen hartelijk verwel
komde en. nadat de notulen waren vastgesteld,
mededeelde, dat ongeveer 65 nieuwe leden zich
hadden opgegeven.
Het programma voor dit seizoen Is zeer om
vangrijk, Na dezen avond wordt op 4 November
een fllmvertoonlng gegeven. terwUl op 23 De
cember de Kerstavond wordt gehouden. Deze
wordt niet verzorgd door de Graal. Instede
daarvan zal Prof Dr Lampe een lezing houden
over Kerstgebruiken, waarnaast dan de bekende
tentoonstelling van breiwerk zal worden gehou
den o
Dan volgt een feestavond met cabaret, een
avond met een lezing en een tooneelavond. Dan
zal er een theemiddag worden gegeven,
cursussen zullen worden gehouden mits er vol
doende deelname is en tenslotte zullen er In
het patronaat, ten bate van de missie van pater
van Baar, drie filmavonden worden gegeven,
uitsluitend voor de leden van den Vrouwenbond
Voorts had de voorzitster nog verschillende
verzoeken, nJ de vereenlging Huisverzorging,
die in Nov. een jubileum viert, te helpen met
haar poppententoonstelling, door er poppen
voor beschikbaar te stellen; de contributie voor
de vereenlging en voor de reiskas vlot te beta
len teneinde onnoodig geloop te voorkomen en
tenslotte, te willen helpen bij het toezicht in
den katholieken speeltuin, die regelmatig met
een gebrek aan toezicht kampt: Huismoeders en
groote dochters, die een middag vrU hebben,
ajjn van harte welkom.
Na dit formeels gedeelte was het woord aan
den heer Henk Schaer uit Amsterdam, den ra
dioluisteraars wel bekénd. die een aantal voor
drachten hield. Deze betonden uit een aantal
gedichten van eenlge 17e eeuwsche en heden-
daagsche dichters en een tweetal schetsen. De
keuze, die de heer Schaer had gedaan was niet
al te moeilijk verteerbaar, maar toch voortrel-
felUk. Wanneer men kiest uit het werk van
Stalpaert van der Wiele, Vondel. Gezelle, van
Duinkerken, Mamlx Gijsen en Jac. Schreurs.
dan geeft men, al neemt men er niet het zwaar
ste uit. blijk van een goeden smaak. Bovendien
was de wUze van voordragen van den heer
Schaer zeer verdlenstelUk, zooals b.v. jBt. Ag
nes’ bruiloft” van den 17en eeuwschen priester
dichter Johannes Stalpaert van der Wiele, een
altijd fraai en schoon stuk werk. Niettemin
R.K. V. „S.O.S.” Het programma voor*
px Zondag luidt: 2 uur 30 8. O. 3. I—Meer-
7'ogels I; 2 u. 30 Con Zelo II—S.O.S. II; 1 uur
Con Zelo a8.0.8. a (Vertrek 5 voor half esp,
geleider W. Smit). f
De administratie eau dit blad
behoudt Bieb het recht voor, heer ter
plaatsing aangeboden advertentlén op
grond van inhoud ol vorm niet op te
nemen.
Het altijd Indrukwekkende moment Is nu daar
van de huldiging bU het Victoriebeeld.
Een groote stoet kinderen, feestelijk gekleed en
getooid met de nationale en stadskleuren, trekt
met de muziek en het bestuur der 8 October-
vereenlging van het gebouw de Unie naar het
Victoriepark.
Daar zyn reeds zeer velen verzameld. Een
groot aantal genoodlgden heeft plaats genomen
op de stoelen. Wij merken op Burgemeester en
mevr. v. Kinschot, wethouders en raadsleden, en
andere autoriteiten, vergezeld van hun dames.
Voorts het bestuur der Leldsche 3 October-
vereenlging en vertegenwoordigers van den Se
naat der Unlversltelt.
Een kinderkoor, onder leiding van Corn. Jon
ker, zong op voortreffelijke wijze enkele liederen,
waarna de voorzitter der 8 October-vereenlglng
de herdenkingsrede hield.
Voor deze rede werd de krans aan het beeld
gehecht en gingen de vlaggen omhoog.
Wilhelmus van Nassouwe
Ben lek van Duytschen bloet,
Den Vaderlant ghetrouwe
Bluf lek tot inden doet:
Een Prince van Oraengien
Ben lek vrij onverveert,
Den Coninck van Hispaengien
HebUck altUt gheeert.
vreugden over het aanschouwen van „een nieu
we lente op Hollands erf”, ziet, deze omstandig
heid verleent aan de woorden en klanken van
ons Wilhelmuslied nog dieper beteekenls, nog
Inniger waarde.
Maar dit mogen we nimmer vergeten, dat we
onze dankbaarheid voor wat ons geschonken
werd en wordt niet alleen hebben te betuigen,
maar ook te betoenen. Evenals andere volkeren
hebben ook wU te streven naar versterking van
onze nationale eenheid, hebben ook wU den weg
te zoeken, die leidt tot hét behoud van ons
volksbestaan. WH een volk zich handhaven, dan
is noodig. dat de burgers, waaruit het is samen
gesteld. elkander verdragen en begrip hebben
voor elkanders Inzichten, ook wanneer die sterk
mochten ulteenloopen. De nationale gedachte
leve ook In ons, de wil om het Vaderland te be
houden. het te dienen en te eeren, vervulle ook
ons. WU zullen ons Vaderland geven wat het be
hoeft en wU zullen elkander begrijpen, indien wu
slechts indachtig zUn de liefde en het begrtp.
die de leden van het Huis van Oranje door de
eeuwen heen aan het Nederlandsche Volk heb
ben geschonken en die tot op den huldigen dag
geen schooner vertolking hebben gevonden dan
deze woorden van het Wilhelmus:
Binnenbrandje Vrijdagmorgen ontstond
er een binnenbrandje in de schuur van den
heer p. Mienes, alhier. Ijlings toegeschoten
buren wisten het vuur met een slang op de
waterleiding te blusschen. Een petroleumver-
gasser bleek van den brand de oorzaak.
voorbereidingen voor den grooten optocht op
het Doelenveld. Praalwagens werden klaarge
maakt en een leger grimeurs was in de weer.
Wat wU er reeds van zagen, wettigt het ver-
Valerius’
„Gedenck-Clank”.
Valerius’
„Gedenck-Clank”.
Psalm 89
O NeërlandLw gtaS maer en en tot den aftocht gedwongen,
Een lied van Nederland, H. J. den Hertog.
Van Alkmaar de Victorie, Coster
Bewerking Ter Hall
Bewerking Walther Boer.
Opening schietwedstrijd Donderdagavond
Is alhier de groote schietwedstrijd geopend,
welke georganiseerd Is door de politie-schiet-
vereeniglng D. O. V. Te ongeveer 6 uur ver
zamelden zich verschillende personen In het
voormalige schoollokaal aan het Kruis, waar de
schledwedstrUd zou worden gehouden.
Aanwezig was de burgemeester van Heer-
hügowaard, alsmede de heer Ottenbos, secretaris
▼alt toch steeds weer
aller oog op de kleine
FIAT 500
een FIAT 500 1 Liter
benzine verbruikt op
20 K.M.
Prijs 995.—.
Te zien en te beproeven:
Té kwart voor acht, een kwartier vroeger dan
andere jaren, vangen de feesteUjkheden aan met
de traditioneeie reveille op de Steenenbrug, uit
gevoerd door een paar honderd schoolkinderen
onder leiding van den dirigent Cornells Jonker
en met medewerking van het muziekgezelschap
Soil Deo Gloria. Wellicht door het iets vroe
gere aanvangsuur en misschien ook door de
allesbehalve behaagluke temperatuur is de
publieke belangstelling minder han ge woon lijk
bet geval la.
Door de kinderen, die met vlaggen zUn ge
tooid, worden de liederen „Van Alkmaar de
Victorie’” en „Gelukkig Vaderland” gezongen.
Daarna trekt men in optocht naar het huis
van den burgemeester op den Nieuwlandersm-
gel, waar inmiddels reeds een flinke menschen-
menigte is samengestroomd. De bestuursleden
van de Ontzetvereeniging en verschillende co-
mitéleden, allen hoog-gehoed. stellen zich voor
bet huls op. terwUl de schoolkinderen zich weer
om den heer Jonker verzamelen om Jen burge
meester en zU gezin een aubade te brengen.
Natuurlek wordt begonnen met het victorielied.
Daarna zingen dt kinderen „Holland” en tot
slot het schoone „Wilhelmus van Nassauwe”,
waarmee ook de omstanders van harte Instem
men. Het meisje, dat het mooiste gezongen
heeft, krijgt van meneer Jonker een doos cho
colade. De heer Jonker heeft zeker een erg
Hjn gehoor, dat hU het zoo precies weet.
Door den burgemeester wordt tot de kinderen
een toespraak gehouden, waarin hU hen be
dankt voor de aubade, terwUl hU ook woorden
van dank richt tot den heer Jonker en tot Soli
Deo Gloria.
Tot de kinderen zegt hu voorts nog. dat zU
Klop—Kwak, toen zü op de flets uit de OoUe- I
vaarstraat kwam, het ongeluk onder een vracht
auto van den houthandel Eecen te raken. De
auto kwam uit de richting Oudorp en reed ach
ter een anderen auto aan.
De juffrouw werd tegen den grond geslingerd
en zwaar aan het hoofd gewond, zoodat zU met
een ziekenauto naar het Centraal Ziekenhuis
moest worden vervoerd.
Wie van Alkmaar heeft gehoord, weet, dat
het een stad is, welker bewoners geducht feest
kunnen vieren en waar het trage Noord-Hol-
landsche bloed wat sneller stroomt dan elders
in de provincie. Zoo heeft Alkmaar dan gister
den herdenkingsdag van het ontzet in 1572, de
bloemetjes eens geducht bulten gezet. Er zUn
Plechtigheden geweest, feestelUke optochten,
spelen, er was muziek. vroolUkheid en lawaai en
het was zoo ontzettend druk in de binnenstad
dat men, om een oude uitdrukking te gebrui
ken: over de hoofden kon loopen.
Een van de hoogtepunten van bet rUke dag
programma was wel zeker de groote optocht,
waarin een verbeelding werd gegeven van de
verschillende Grieksche mythen en sagen. Deze
optocht werd, zu het nog Iets uitgebreider. op
3 October ter gelegenheid van Leldens ontzet
ook In Lelden gehouden. Groot was ze nu niet,
maar wel van gedegen kwaliteit en zeer ver
zorgd. Voorop reden drie landauers waarin dc
burgemeester van Alkmaar en het bestuur der
8 Octobervereeniglng met eenlge bestuursleden
van de LeidenscheOntzetvereeniging, die de
gasten van Alkmaar waren. Politie te paard, te
voet, op de fiets en motor zorgde, dat er overal
ruim baan was en dat de optocht geenstroo-
breed in den weg werd gelegd.
De stoet werd geopend door eenlge bazuin
blazers en Grieksche krUgers tc paard, gevolgd
door een aantal Grieksche jongelingen en jon
genseis j es. Dan volgden verschillende groepen
en wagens met de góden en godinnen van het
oude Griekenland, Zeus, de bpperste van hen,
voorop. Grieksche personages, burgers, pages,
jongelingen, meisjes, nymphen en dergelUke
completeerden het geheel, dat tot in alle on
derdeden aller bewondering kon wegdragen. De
wagens wai;ep fraai, Alsmede de velerlei costu
mes en het-was wHeen maar jammer, dat de da
mes in hun luchtige kleedU van den kouden Oc-
toberwind weinig warmte ondervonden. Vermel-
.1 apart verdient het kolossale paard van
Trpje, dat door de burgers van die stad In alle
argeloosheid werd voortgesleept; de grond
dreunde wanneer het voorbU kwam.
Muzikale medewerking werd vorleeRd door de
muziekgezelschappen ,jSt- Cecilia”, ..Excelsior”
en „Soli Deo Gloria”.
De belangstelling van de zijde van het pu
bliek was overweldigend; overal langs de stra
ten en pleinen stond men dicht opeen gepakt
om toch maar vooral niets van het moois te
missen en duizenden deden alle moeite om den
optocht twee of meer keeren te zien, hetgeen
heel wat heen en weer gedraaf en gehol gaf.
zoodat het verkeer volkomen werd stil gelegd
De optocht, die bUna een uur korter duurde
dan was aangegeven, ging langs de volgende
route;
Doelenveld, Ramen. Korte Nieuwesloot, Hof
plein, Ged. Nieuwesloot, van den Boschstraat,
Langestraat, Kraanbuurt, Hulgbrouwerstraat,
Laat, Ridderstraat, Zllverstraat, Nieuwlander-
slngel, Kennemerstraatweg, Varnebroek, Linde
laan, van der MeUstraat, Egmonderstraat, Wes-
terweg, Scharloo, Bergerweg, van Teulingenstr.,
ForestusstraatStationsweg. Scharloo, Geester-
weg, Bergerbrug, Zevenhuizen, Gasthuisstraat,
Kerkplein. Choorstraat, Rltsevoort, Kennemer-
park, Zllverstraat, Ridderstraat, Laat, Schou
tenstraat, Langestraat, Mient, Waagpleln.
Marktstraat. Ramen, Doelenveld.
Toen de optocht ten einde was verspreidde
de menigte zich in de versierde binnenstad. ter
wUl een groot deel naar het Hof trok, waar
Inmiddels de volksspelen voor de Alkmaarsche
jeugd waren aangevangen. Duizenden sloegen
de verrichtingen van de Alkmaarsche jongens
en meisjes, die op allerlei manieren om de aar
dige prUzen kampten, gade. OnderwUl deed het
kranige muziekgezelschap z’n uiterste best, zoo
dat de stemming op het Hof niets te wenschen
overliet. Het plein geleek op een feestzaal,
waarin het prettig en vroolUk vertoeven was.
Na de spelen was de dansvloer weer aan bod
om den danslustigen onder de feestvierders ge
legenheid te geven tot het maken van een
dansje.
Allengs werd het donker in de stad, maar
toen de avond goed was gevallen en de klok
zeven uur had geslagen verkeerde de pas neer
gestreken duisternis in een fantastisch licht,
dat straalde uit duizenden electrische lampjes,
die, al dan niet omhuld door kleurige lam
pions, tusschen de versieringen In de straten wa
ren opgehangen en de stad deden worden tot
een ville lumlére. De drukte, die tegen etens-
tUc en kinderbedtUd even minder was geworden,
nam weer in hevigheid toe en deed weinig on
der voor die van den middag. Overal waren
kleine en grootere muziekgezelschappen van al
lerlei aard en soort, koopmannen in allerhande
artikelen deden lulde hun best om hun waar
de toekomst van Alkmaar zUn en dat ze daar
om hun best moeten doen om dep 8-Octoberdag
In stand te houden opdat de herinnering aan
het ontzet van de stad steeds gevierd zal blij
ven.
Nadat de kinderen op verzoek van den bur
gemeester een driewerf hoera op Alkmaar heb
ben uitgebracht, worden zjj In den tuin An
het burgemeestershuis onthaald op lekkernUen.
Het muziekgezelschap Soli Deo Gloria viert
vandaag een jubileumvoor de tlënde maal
biedt het den Alkmaarders het plechtige half
uurtje koraalmuzlek aan. Velen volgden in de
langestraat met groote aandacht het program
ma dat er als volgt uitziet:
Psalm 103
Ein veste Burg 1st ünser Gott,
Het zal U misschien bevreemden, dat Ik mUn
rede aanvang met het uitspreken van twee
strophen van het Wilhelmuslied. Ik beoog er
mede Uw aandacht te vestigen op de merkwaar
digheid, niet dat het Wilhelmus ons volkslied
is geworden, maar het is gebleven en dat wjj,
walmeer we wenschen onze gevoelens jegens ons
Vaderland tot uiting te brengen, dit doen door
ons te verplaatsen in den persoon van Prins
Willem van Oranje en te herhalen de getuigenis,
die naar de woorden van den dichter de
Prins omtrent'zich zelven gaf. Kunnen wU een
verklaring hiervoor vinden door vast te stellen,
dat we ons eigenlUk de beteekenis van die Woor
den niet te binnen brengen en dat we ze dus
mln of meer onbewust en uit kracht der ge
woonte herhalen? Ónmogelijk. Immers, hoe zou
dan te verklaren zUn de ontroering, die ons
lederen keer bij het hooren van dit lied be
vangt? En dan toch ook zou reeds lang geleden
of in leder geval In onzen tpd, waarin het natio
naal bewustzijn zooveel sterker dan tevoren
leeft, dit volkslied zUn losgelaten en vervangen
door een ander, waarin onze gevoelens jegens
ons Vaderland op duidelijker en directer wijze
tot uitdrukking worden gebracht. Maar wat voor
zin heeft het dan voor ons om telkens, wanneer
wU onze liefde en trouw jegens Vaderland en
Vorstin willen vertolken, er aan te herinneren,
dat Willem van Nassau van Dultschen bloed was
en dat hu den Koning van Spanje altUd heeft
geëerd? Ten deele vindt dit hierin zUn verkla
ring, dat we ons nog steeds de onmeteltjke ver
diensten van Prins Willem van Oranje voor de
v. ijmaklng van ons volk ten volle bewust zijn
en g-en mogelUkheld zien om de liefde voor ons
Vaderland op sterker en tegelUk inniger wUze
tot uiting te brengen dan door ons in de figuur
van den Vader des Vaderlands In te leven en
zUn gevoelens van liefde jegens „Neerlant Boet”
en van bekommernis en bezorgdheid over het
lot van zun volk te herhalen.
Moge ik teneinde dit toe te lichten Uw ge
dachten voor enkele oogenblikken naar het ver
leden terugvoeren.
In 1567 was Alva In de Nederlanden gekomen
met de opdracht van Koning Ellips den Twee
den om de opstandige gewesten tot onderwer
ping te brengen. Wilde de bevolking ook nu nog
aan de verwezenlUklng der eenmaal gestelde
doeleinden vasthouden, dan zou ook van haai
kant geweld moeten worden aangewend. Op 14
April 1568 ontving Prins Willem van Oranje te
Dillenburg de Nederlandsche afgezanten, die
hem tot den vrUheldskamp opriepen. Er werd
besloten den vijand langs vier kanten aan te
vallen. Dit besluit werd ten uitvoer gelegd, maar
de aanvallen misten het verwacht gevolg. Een
broeder van den Prins, Adolf van Nassau, sneu
velde bij Heiligerlee. Enkele andere pogingen
werden ondernomen, maar met even weinig re
sultaat. Het kruit was ras verschoten, de mid
delen waren uitgeput. En zoo hopeloos was de
toestand, dat de Prins In het begin van 1569 be
sluit om naar zUn bezittingen in Duitschland
terug te keeren en daar gunstiger omstandig
heden af te wachten.
Drie jaren lang zal dit verbluf duren. Dan
valt er als een onverwachte zonnestraal vanuit
donkere wolken van verdrukking en onmacht
een gebeurtenis van groot belang: op 1 April
1572 riemen de Watergeuzen in naam van den
Prins den Briel In. De uitwerking van deze ge
beurtenis is geweldig. Van alle kanten schiet
het verzet weer op en uit talrUke steden wor
den de Spanjaarden verdreven. In Augustus
1572 verlaat de Prins zjjn Dultsche bezittingen
en valt met een gering aantal troepen de
Spaansche macht aan. Weer wordt hU verslagen
hetgeen den
Spanjaarden de gelegenheid biedt ma een nieu
wen veldtocht ter onderdrukking van dè op
standelingen te ondernemen. Mechelen, dat de
poorten voor den Prins had geopend, wordt gP'
pltmderd, Zutphen en Naarden worden uitge
moord. Meer weerstand biedt Haarlem, maar na
een maandenlang beleg moet het zich overgeven.
Dan Is Alkmaar aan de beurt. Het weerstaat de
Spaansche aanvallen en als, dank zU de bemid
deling van den Prins, tot het doorsteken der
dUken is besloten, verdrUft het water de Span
jaarden. De stad is ontzet, voor goed bevrUd
van de Spaansche overheersching en met haar
het geheele Noorderkwartier. Het volgend jaar
vangt de belegering van Leiden aan. Ook hier
bewerkt de Invloed van den Prins, dat dè dUUen
worden doorgestoken, terwUl bovendien een po
ging tot ontzet van bulten af wordt ondernomen.
Men kent den uitslag: op 3 October Ï574 bhjken
de Spanjaarden weggetrokken. Holland Is voor
den Prins!
Dit Is In korte trekken weergegeven het ver
loop van de eerste zes jaren van den tachtig
jarige n oorlog. Het is zeer waarschijnlUk, dat
het Wilhelmus aan het einde van 1568 of In het
begin van 1569 na het mislukken der pogingen
om de macht van Alva te breken, is gedicht en
wel door iemand uit de naaste omgeving van
den Prins. Op dat tUdstip, toen alle bemoeiingen
van den Prins vruchteloos waren gebleken en de
vrUmaking van ons volk zoo onmogelijk scheen
dal de Prins geen beteren uitweg zag dan zich
voorloopig terug te trekken, heeft daar men
met evengroote waarschUnUjkheld mag aanne
men Ellips van Mamlx, Heer van Sint Alde-
gonde, een man van voortreffelijke hoedanig
heden, geboren in de ZuidelUke Nederlanden,
maar aan de zaak der Nederlanden in het alge
meen even verknocht als aan zijn heer, die hem
als trouwen raadsman en vriend.had aanvaard,
dit lied „ter eeren des Doorluchtlchsten Heeren
Heere Wilhelm Prince van Oraengien, Grave
van Nassou, Patris Patriae” (d w z. Vader des
Vaderlands) gedicht, teneinde aldus zoowel den
Koning van Spanje als het Volk der Nederlan
den bekend te maken, welke gevoelens op dat
oogenbllk den Prins vervulden. En men weet
het: de figuur van den Prins is alleen dan te
begrijpen, indien men in het oog houdt, dat hjj
zich wel degelijk als onderdaan van den Ko
ning van’ Spanje beschouwde en bereid was
diens bevelen op te volgen en diens opdrachten
te vervullen, maar alleen en op dringende
voorwaarde, dat het volk, welks lot aan hem was
toevertrouwd, van alle verdrukking zou worden
bevrijd.
Aldus leeren wU het Wilhelmuslied kennen
als een herhaalde betuiging van trouw jegens
den Koning, mits deze bereid is het Volk der
---
ren
den
zjjt\
Burgerlijke Stand Geboren: Cornells, z.
van O. Klercq en A. Smit. Hubertus Theodo-
rus Bernardus, z. van H. Kroone en A. Vree-
ker. Allert, z. van A. Hofman en I. Haveman.
Jacobus Laurentius, z. van P. Appel en G.
L. Schilder. Adriana Maria, d. van J. Komen
en B. Stet.
Ondertrouwd: Nlcolaas WajJ. 23
renkarspel en Cornelia Bes, 23 jaar.
Getrouwd. N. WaU en C. Bes.
Overleden: Veronica Machtel, 75 jaar wed.
van 8. Mul.
moeden, dat het weer schitterend zal worden.
Het zonnetje is intusschen verdwenen, maar
wU houden ons vast aan De Bilt. Zoo Iets
moois mag niet verregenen.
van de Gew. Landstorm Commissie
verband Alkmaar.
In zUn openingswoord, door <l«n voorzitter
der schletvereenlglng, den heer fiieUendaal.
bracht hU dank aan den burgemeester van
Heerhugowaard. voor diens groote belangstelling
voor deze vereenlging en hoopte dat deze be
langstelling nog steeds grooter mag worden.
Verder bracht hU rijn grooten dank aan de
personen, die zoowel met geldelijke als met
stoffelijke gave de vereenlging In de gelegen
heid hadden gesteld dezen wedstrijd te hou
den. Voorts hoopte hU. dat deze wedstrijd
den band mocht versterken tusschen hen, dia
zich beschikbaar hebben gesteld voor de hand
having van orde en gezag. Met den wensch,
dat hiermede het beoogde doel mocht bereikt
worden, verzocht hjj den heer burgemeester
van Heerhugowaard. als beschermheer van de
vereenlging de wedstrijden te openen door hel
eerste schot te lossen.
De burgemeester, de heer Sutman Melfer,
zelde volgaarne aan dit verzoek te voldoen en
zelde dat voor deze vereenlging bij hem steeds
groote belangstelling bestond. Het organlseeren
van deren wedstrUd vond zUn sympathie, te
meer daar deze wedstrijd gehouden werd op
het grondgebied van Heerhugowaard'. HU
hoopte, dat de vereenlging dezelfde energie
steeds mocht behouden, want ondanks dat zU
nog slechts zeer kort bestaat. Is het toch reeds
een vereenlging, die wat aandurft.
Hierna deed de burgemeester het openings-
schot en vingen de wedstrUden aan.
Vermelden wU nog. dal de wedstrijd georga
niseerd is tusschen afdeellngen van den Bjjz.
VrU». Landstorm, Vrtfw. Burgerwachten, Poli-
tieschietvereenigingen en andere schletvereeni-
glngen. Dat voor deelneming aan dezen wed
strUd groote belangstelling bestaat, blijkt wel
daar reeds 40 InschrUvingen van afdeellngen
zjjn ingekotnen.
De prUzencollectie. die opgesteld staat in de
schietzaal, biedt een schitterenden aanblik.
De „Omroeper*” (gerubriceerde
kleine annonces) worden geset In
seenunts-letter-, voor de tekstge
deelten die tier, meest moeten uit
tomen kan een letterhoogte van
maximaal u punts (to K oM.)
worden gebezigd. Het gebruik van
randen. lijnen, cllchëa ed la niet
toegestaan. De breedte van „Omroe-
pe«*~ kan *i)n Mn at twee kolom;
voor Mn-kolommen mag de hoogte
*0 regels niet overechrljden.
WU reeerveeren ons net recht
brieven op sdvertentlën niet af te
geven. Indien w(J daartoe gronden
aanwezig achten. Nlet-afgehaalde of
niet door-gesonden brieven worden
een maand na ontvangst vernietigd.
WU minnen geen verantwoordelijk
heid op ons nemen voor de gevolgen
van het niet of met vertraging door,
renden van brieven op adverientlèn
M voor onjuistheden en drukfouten
In de sdvertentlën selve anders dan
door het eventueel wwwtaan vin
gratis herplaatsing of recttflcaUei
Deze alge nu ene voorwaarden liggen
ten onzen kantore ter lezing en wbr-
Mn periodiek tn on* blad afgedrukt
een bewUs.
niet moel-
i te zwaar en moelluk
verteerbare kost zUn. Het was Jammer van de
gedane moeite. Nederland Is wel een land van,
maar niet voor dichters.
Vermelden we tot slot, dat met succes drie
taarten werden verloot tot stUvlng der kas. Dit
zal ook In den vervolge geschieden.
J
zl.
