ONS BLAD
I
Noord-China geen tweede
Mandsioekwo
Nog geen resultaat
te Londen
I
i
I
Het nieuws van heden
Prof. Aalberse
Staatsraad
z
Treedt België’s
kabinet af?
:N
KI
DE BAROMETER
Gaat Franco een
kabinet vormen?
Von Ribbentrop te
Rome
EEN OPZIENBARENDE
ARRESTATIE
GREISER KRIJGT GEEN
ANTWOORD
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BUIKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
r
>r$t
Franck en Van Zeeland
aangeklaagd
Br it ach functionaria in recht ach
Spanje aangehouden
De Japansche meening
Rede van Von Epp te Stockholm
Drie ernstige moeilijkheden
Amnestie in Danzig
De Nationale Bank van
België
Bech geeft zjjn opdracht terug
Nieuwe vice-gouverneur benoemd
ZATERDAG 23 OCTOBER 1937
Met het besluit wordt gewacht tot
de premier ia teruggekeerd
China’s delegatie te
Brussel
De regeeringscrisis
in Luxemburg
Schuschnigg verblijft
in Hongarije
Na de ontbinding van de
Centrumpartij
Een symbolische terugtrekking
van duizend vrijwilligere
aanstaande?
De Tweede Kamer verliest
haar voorzitter
Duitschland wil zijn
koloniën terug
Rusland tegenover
Italië
Belangrijke besprekingen
voor zijn terugkeer?
Ier
eit
PIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
Kjd
es,
de
sar
sn;
ADVERTENTIEPRIJZEN 1
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c.
p. regel; idem op pag. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
In Nederland zitten tienduizen
den kinderen in
OVERBEVOLKTE KLASSEN.
Gevolg: abnormaal groot aantal
zittenblijven.
Wanneer grijpt de Regeering in?
Ambassadeurs te Parya, Londen
en Brussel benoemd tot leden
1F f
Leden van den pas gevormden
nationalen raad zouden erin
benoemd worden
il 1
Zyn protest by het Vaticaan heeft
niet den normalen weg over
Polen gevolgd
VOOR SUIKERZIEKEN
VOLLEDIGE VOEDING
■ta
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
Von Ribbentrop vertoeft enkele dagen to Rome.
om
«roep van negen Chineezen. die op het
'.«X
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No 20
Stand op Zaterdag 1» aar vj«.: 1NJ
Vorige aland: TSL4
Zr werd tevens kennis gegeven, dat de eerste-
mtnister, Van Zeeland, de regeering sou ver
laten, om zich te verweren tegen de beschuldi
gingen, die tegen hem zijn ingébracht.
Uit dit bericht volgt, dat prof. Aalberse in
de vergadering van 9 November afscheid zal
nemen van de leden der Tweede Kamer.
De ministers hebben zich blijkbaar accoord
verklaard omtrent de te volgen gedragslijn
inzake het aftreden van de regeering. Z|j
hebben eehter besloten met het ontslag te
wachten tot de terugkomst van den heer
Van Zeeland.
GIBRALTAR, 23 Oct. (Havas). Men ver
neemt, dat de voorzitter der rekenkamer te
Gibraltar, Merrick, door de rechtsche Spoan-
sche autoriteiten te Malaga is gearresteerd.
De redenen zijn niet bekend.
Nu de Centrumpartij in Danzig ontbonden is,
wordt daar een politieke amnestie afgekondigd.
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer over de
Rjjksbegrooling 1938. Samenstelling en beleid
van het Kabinet.
Franco sou voornemens zjjn een ministerraad
te vormen.
Ir. A. Museert sal toch terecht moeten staan
in verband met het incident op het Blauwe
Zand te Amsterdam.
SJANGHAI, 22 Oct. (Havas). Uit Nanking
wordt gemeld, dat Wellington Koo, de Chinee
sche ambassadeur te Parijs, Kwotaisjl, de am
bassadeur te Londen, en Sjientai, de ambassa
deur te Brussel, aangewezen zijn om de Chi
neesche regeering te vertegenwoordigen op de
conferentie te Brussel.
Ten Noorden van de Gele Rivier, aldus
het Japanache agentschap Domei, ontwik
kelt zich een veldslag, welke zal beslissen
over het lot van de hoofdstad van Sjan-
toeng, Tsinan. De Japansche troepen trek
ken naar het Zuiden langs de lijn Tientsin-
Greiser krijgt op zijn protest ten Vaticane geen
antwoord, daar dit niet den normalen weg over
Polen volgde.
te
De viering van het vijf en seventlg- jarig be
staan van de Maatschappij voor Diergeneeakan-
de te Utrecht.
Met ingang van 1 November wordt een dienst
geopend voor de wisseling van radio-telegram
men met vliegtuigen op de luchUjjn Amster
damBatavia v.v.
ROME, 22 Oct. (D.N.B.) Von Ribbentrop is
per vliegtuig te Rome aangekomen.
De aankomst van Von Ribbentrop te Rome
aldus meldt Havas, was onverwacht. Hoewel
de reis als particulier werd voorgesteld, omdat
Von Ribbentrop vergezeld is van echtgenoote
en dochter, geeft men toe, dat de Duitschv
diplomaat ongetwijfeld contact met Itallaan
sche regeeringskringen zal hebben. Hij is ook
voor zjjn vertrek door Hitler ontvangen. Zijn
besprekingen kunnen van belang zjjn, omdat
de houding der Itallaansche regeering gedu
rende de laatste dagen gewijzigd is.
Ben beslissing hieromtrent zal worden geno
men, nadat Van Zeeland is teruggekeerd, n.l.
Zondag as.
Van Zeeland zelf is op het oogenblik feitelijk
reeds ontslag nemend. Vermoedelijk zal de
regeering in haar geheel Maandag aftreden.
Grandl zelde, cat de Itallaansche regee
ring zonder aarzeling alle negen punten van
het Britsche voorstel aanvaardt, en slechts
de voorwaarde stelt, dat alle andere leden
der commissie in denzelfden geest dat voor
stel aanvaarden.
Onze Brusselsche correspondent seint ons d.d.
22 October:
oogenblik een bezoek brengt aan het regee-
ringsgetrouwe deel van Spanje, heeft generaal
Miaja, den verdediger van Madrid, een Chinee
sche republikeinsche vlag aangeboden, gebor
duurd met Chineesche letters en gewijd „aan
de Spaansche soldaten, die de democratie ver
dedigen”.
De overhandiging van de vlag geschiedde door
den leider van het gezelschap, generaal Jang
Hpe Tsjeng, die in een toespraak-wees op de
solidariteit, die tusschen de Chineezen en Span
jaarden bestaat, daar „beide volken door het
fascisme waren overweldigd."
Aan boord van de „Gradisca” zijn gewonde
officieren en soldaten van het leger van Franco
te Napels aangekomen. Op ultnoodiging van de
Itallaansche regeering zullen deze Spanjaarden
voor hun herstel eenlgen tijd in Italië blijven.
LUXEMBURG, 22 Oct. (Belga). In verband
met de vijandige houding, die de socialis
tische partij jegens de door hem nagestreefde
kabinetsformatie heeft aangenomen, heeft Bech
zijn opdracht tot het vormen van een nieuwe
regeering weer aan de groothertogin terugge
geven.
Merrick is een der belangrijkste functionaris
sen te Gibraltar. Hij was onlangs per auto naar
Torre Molinos gegaan, om daar een korte va-
cantie door te brengen. Het bericht van zjjn
arrestatie heeft te Gibraltar veel opzien ge
baard.
De Duitsche Katholieken rallen wellicht
in de Poolsche parochie een toertocht ne
men. aldus wo-dt opgemerkt.
Het verwijt echter, dat aldus het Duitache
nationale bewustzijn in gevaar zou werden
gebracht, treft niet de Katholieke Kerk,
maar hen. die de Duitschfe Katholieken be
letten vrjj hun Godsdienst te beleven.
LONDEN, 22 Oct. (Reuter). De vergade
ring van de ondercommissie voor de nlet-
inmenging is verdaagd, opdat een commu-
niqué kan worden opgesteld. Maandag aal
een nieuwe bijeenkomst gebonden worden.
Vernomen wordt, dat nog geen overeen
stemming is bereikt ten aanzien van de ge
talsterkte voor de terugtrekking der vrijwil
liger*. Het cijfer 1000 is echter genoemd.
In de vergadering der commissie heeft de Rus
sische gedelegeerde verklaard, dat zijn regee
ring niet bereid is, den partijen in Spanje de
rechten van oorlogvoerenden toe te kennen,
voordat alle vrijwilligers verwijderd zouden zjjn.
De rab-commiasie der non-interventie heeft
nog geen resultaten bereikt; Maandag zal
opnieuw bijeenkomen. Er zjjn een drietal
ernatige moeilijkheden gerezen.
Het Belgische kabinet wacht op den terugkeer
van den premier, om te beslissen over het ge
zamenlijk aftreden. Franck en Van Zeeland
rallen in staat van beschuldiging worden ge
steld.
Het Kwantoengleger, dat een „paradijs ten
behoeve van het volk” wilde scheppen, heeft
namelijk hevig verzet van de zijde der Chinee
zen uitgelokt, door het onderdrukken van de
mogelijkheid tot het behalen van industrieële of
flnancieele winsten, daar in het algemeen voor
alle belangrijke Industrieën staatsmonopolies in
gevoerd zijn. Zij achten het beslist noodzake
lijk, monopolies te vermijden, teneinde zich de
medewerking van de invloedrijke Chineesche
financiers, industrieelen en kooplieden te kun
nen verschaffen, welke noodlg is niet alleen
voor de ontwikkeling van Noord-China, doch
vooral om het mogelijk te maken, dat de be
zettingstroepen tot het minimum worden te
ruggebracht.
TOKIO, 22 Oct. (Havas.) De woordvoerder
van het Japansche ministerie van Bulten-
landsche Zaken heeft de in het buitenland
verspreide meening, dat Japan in Noord-
China „een tweede Mandsjoekwo” wil schep
pen. .fantastisch" genoemd. Japansche
kringen verklaren eenstemmig, dat men niet
wil vervallen in de fout, die in Miuidsjoekwö
is begaan, en die veel te duur heeft gekost.
BOEDAPEST, 22 Oct. (Havas). De Oosten-
rijksche Bondskanselier is aangekomen op de
beroemde stoeterij Babuina. wa*r hij vandaag
deelnam aan een drijfjacht. Hoewel onder de
gasten geen enkele politieke persoonlijkheid
van het eerste plan voorkomt, gelooft men. dat
de Bondskanselier voor zijn vertrek naar Wee
nen de gelegenheid zal hebben, belangwekkende
besprekingen te voeren.
Een ontwerp-resolutie, de hoofdpunten van
het Britsche plan bevattende, zal den verschil
lenden regeeringen worden voorgelegd. Op de
volgende vergadering zullen de gedelegeerden
verslag uitbrengen.
Japan zegt van Noord-China geen tweede
Mandsjoekwo te willen maken. De Chineezen
melden aan beide fronten rarctsoen.
Nu de belangrijke havenstad Gijon door de nationalistische troepen veroverd is,
beschikt Franco in het Noorden over ién lang front. Verscheidene offensieven
hebben zich hierlangs ontketend: bij Cordoba, Brunete, Saragossa en Teruel.
Het Teruelfront der nationalisten blijkt voor de regeering ’t meeste zorg te baren.
Op de kaart zijn twee tabellen aangebracht. Links de steden, welke door de natio
nalisten zijn veroverd, rechts de steden, die nog in handen der Valencia-regeering
zijn
STOCKHOLM, 21 Oct. (DJfJB.) De leider van
het koloniaal politiek bureau van de NB.DA.P,
generaal ridder Von Epp, heeft heden in de
Zweedsch-Dultache vereenlging te Stockholm
een voordracht gehouden over het onderwerp
„de beteekenis van ruimte en grondstoffen in
de ontwikkeling der volken".
HU zelde hierin os., dat indien het Duitache
koloniale vraagstük niet wordt opgelost, de rust
in de wereld niet terug kan keeren. Spr. ver
klaarde, dat de koloniale politiek van Duitsch
land geen roofbouw is geweest. Duitschland
vordert op formeele juridische gronden zUn ko
loniën terug; het wenscht niemand zün wettig
bezit te ontnemen en het verlangt geen bij
zondere voorrechten.
VUf projectielen, waarschUnlljk afgescho
ten uit Japansche machïne-geweren van het
Japansche vliegveld, in de richting van een
Chineesch vliegtuig, hebben eenlge ruiten
verbrijzeld van het Britsche gebouw, waar de
.Peking and Tientsin Times" te Tientsin
wordt, gedrukt. Dit gebouw ligt in het hart
van de Britsche concessie. Er zijn geen
slachtoffers gevallen.
Naar wjj vernemen heeft het H.M.
de Koningin behaagd den Minister
van Staat, Z. Exc. prof. mr. P. J.
M. Aalberse, voorzitter van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal,
met inga'ng van 10 November a.s. te
benoemen tot lid van den Raad van
State.
Een vooraanstaande Britsche ambtenaar in
Gibraltar ia te Malaga door de Spaansche na
tionalisten gearresteerd.
Wel heeft het Vaticaan de Poolsche ambas
sade ten Vaticane van den inhoud van het pro
test in kennis gesteld.
WU vernemen verder, dat Z. Esc. Mgr.
O’Rourke, bisschop van Danzig, voor hü tot de
stichting van Poolsche parochies overging, hier
toe de toestemming van het Vaticaan had ge
kregen.
Het Vaticaan heeft geen enkele reden
hierop terug te komen. De stichting vooreerst
is geheel legaal geschied en ten tweede is in
het nationaal-socialistische Duitschland de
toestand van dien aard, dat de Poolsche Katho
lieken wel gedwongen zün. van hun rechten ge
bruik te maken.
Tevens is bekend geworden, dat dè pro-
eoreur-generaai kenbaar gemaakt heeft, dat
bjj Franck, den gouverneur en Van Zeeland,
den vice-gouverneur van de Nationale Bank,
in staat van beschuldiging moet stellen, als
verantwoordelijke personen voor de onregel
matigheden en verzwijging van uitgaven,
die werden vastgesteld door deskundigen
van het Parket in de comptabiliteit van de
Nationale Bank.
marsch
merd.
Een Japansche divisie is er in geslaagd, vüf-
tien kilometer ten Westen van den spoorweg
Peking—Hankau de Xsjang-rivier in het Noor
den van Honan over te.steken en de stad Toeng
Pau Sjau te bezetten.
De Europeanen te Soentefoe, >90 kilometer
ten Zuidwesten van Peiping, met Inbegrip van
de missionarissen en zendelingen, zün allen on
gedeerd. Zü wordep door de Japansche troe
pen, die de plaats hebben bezet, beschermd en
van voedsel voorzien.
Reuter meldt nader, dat er drie ernstige
moeilijkheden zjjn gerezen gedurende de
bijeenkomst van heden, die vier en een half
uur duurde.
Een Italiaansch-Engelsche toenadering
zou natuurlük slechts in overleg met Ber
lijn tot stand kunnen komen en dit zou
het bezoek van VonRibbentrop, den des
kundige ten aanzien van Engelsche aange
legenheden, verklaren.
BUREAUXHOF 6, ALKMAAR
fdldfoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS:
kwartaal voor Alkmaar. f2.-.
'yoor buiten Alkmaar 2.50
Dagblad uitgegeven door de
Als Glutenbrood. Beschuit. Meel. Havervlokken -Biscuits.
Suikerarme melk. Room. lams, etc Vraagt prosp aan
NUTRICIA” - ZOETERMEER
In alle plaatsen veitegenwoordigd
In den Belgischen kabinetsraad van Vrijdag
middag. die circa zes uur duurde en te negen
uur geëindigd was. hebben de ministers van
Justitie en Financiën, (de laatste neemt het
minister-presidentschap ad Interim waar) hun
collega's alle büzonderheden medegedeeld om
trent de gerechtelüke actie, die tegen den gou
verneur, vice-gouverneur en enkele bestuurders
van de Nationale Bank is ingezet.
WARSCHAU. 22 Oct. (Havas.) De nationaal-
socialistische autoriteiten te Danzig hebben,
naar aanleiding van de ontbinding van de Cen-
trumpartü, besloten tot het afkondigen van een
polltieken godsvrede.
Spoedig zal bekend gemaakt worden, wanneer
de amnestiewet van kracht zal worden. Deze
amnestie zal van toepassing zün cp alle poli
tieke veroordeelden, met Inbegrip van de socia
listen en communisten en leden van de Ka
tholieke en protestantsche kerken, bü elkaar
ongeveer honderd personen.
Onze Romelnsche correspondent seint ons d.d.
22 October:
Zooals bereids werd medegedeeld, heeft Orel-
»er, de president van den Senaat van Danzig
bü het Vaticaan een protest Ingediend tegen de
stichting van twee zelfstandige Poolsche paro
chies in Donzig.
Van bevoegde züde vernemen wü, dat op
het protest niet geantwoord zal worden,
omdat het het Vaticaan niet bereikte tang*
den normalen diploma tieken weg, die over
Polen voert.
De woordvoerder van het Chineesche
hoofdkwartier heeft de pers medegedeeld,
dat de algemeene Chineesche tegenaanval
bü Sjanghai, die gisteravond werd ingezet,
den Japanners niet alleen het initiatief
ontnomen heeft, maar ook tot verscheidene
plaataelüke successen geleld heeft
De Japansche afdeelingen, die op den 21sten
de grens van het dorp Kwangfoe bereikten,
zün tot een kilometer ten Oosten van het dorp
teruggedreven. Ook rukken de Chineezen naar
het Noorden op, langs den weg TaltsangLloe-
hang. Ketsjiapalloe is. in tegenstelling tot het
geen eerder gemeld was, nog in Japansche han
den. slechts een dorp ten Noorden van Ketsjia
palloe is door de Chineezen heroverd.
Met het s.s. „Conto Biancamano" Is een 172
man sterke afdeellng Itallaansche mariniers
van Genua naar Sjanghai vertrokken.
De Chineesche strijdkrachten hebben een te
genaanval ondernomen, welke heeft geleid tot
omsingeling der Japansche eenheden tusschen
Pingjoean en Joetsjeng, in de provincie Sjan-
toeng.
Mobiele groepen hebben de achterwaartsche
Unies der Japanners afgesneden, door den weg
in de omgeving van Toengkwang, in Hopel, op
te blazen.
Aan de spoorlijn PeipingHankau bereikten
de Chineesche troepen Matoh in HopeL en
drongen zü de Japansche eenheden, die tot in
de provincie Honan waren doorgedrongen,
terug.
Het Chineesche hoofdkwartier meldt,
dat de Japansche troepen aan het front
TientsinPoekau onder den druk, dien de
Chineesche troepen uitoefenen, terugtrekken
naar Tehsien.
Men kent Franco het voornemen toe. bin
nenkort ministers te benoemen, die het eer-
»*e kabinet van den nieuwen Spaanschen
■taat rallen vormen. Het is aeker, dat hler-
•nder persoonlijkheden rallen voorkomen,
«e deel uitmaken van den nationalen raad,
kabinet sou tien portefeuilles omvatten.
Unksch-Spaansche minister-president Ne-
*rtn m de President van de Cataiaansche Ge-
beralitelt, Companys, zün vanmorgen te Ma
drid aangekomen, waar zü verschillende per-
^“"lükheden, o.a. generaal Miaja, ontvingen.
zü verlieten later de hoofdstad om een bezoek
■*n het centrale front te brengen.
t Poekau en hebben hun stellingen bü
Tsjantsjoean, halverwegen Tetsjau en Tsi
nan, versterkt.
De Chineezen hebben de düken van de
ToesJdrrivler doorgestoken, zoodat een groot ge
deelte van het gebied benoorden Joetsjeng on
der water is gezet, waardoor de Japansche op-
in Zuidelüke richting wordt belem-
BRU8SEL, 22 Oct (Belga) De vierde di
recteur van de Nationale Bank en voorzitter van
de bank-commlssie, Georges Janssens, is be
noemd tot vice-gouverneur van de Nationale
Bank,
In den kabinetsraad waren de meeningen der
ministers verdeeld. Sommigen kwamen op voor
een onmlddeUük collectief ontslag. Anderen
waren van meening dat het programma der re
geering Van Zeeland moest worden voortgezet
zonder Van Zeeland en dat de regeering zoo
weinig mogelük moest worden gewürigd.
BURGOS, 22 Oct. (Havas). De vorming van
den nationalen raad in rechtsch-Spanje geeft
’■sten vorm aan de door Franco gewenschte
•amensmelting van de twee voornaamste par-
tiien: de Phalanxisten en de Traditionalisten.
Ueze raad, die uit ten hoogste vijftig leden zal
bestaan, telt thans bü de oprichting 48 leden.
Het aantal phalanxisten en traditionalisten in
den raad is ongeveer gelük. Voorts zün er drie
vo°rmallge leiders van de Acclon Popular, de
P<rtü van GU Robles, in vertegenwoordigd.
De eerste moeilükheid is het Itallaansche
voorbehoud, dat alle andere gedelegeerden het
Britsche plan, evenals Italië, moeten aanvaar
den.
De tweede wordt gevormd, doordat de Russi
sche gedelegeerde volledige terugtrekking der
vrüwllUgers elscht, alvorens hü over de toe
kenning der oorlogsrechten wU spreken.
De derde moeilükheid veroorzaakt de verkla
ring der Itallaansche, Duitsche en Portugeesche
gedelegeerden, dat hun regeeringen zich niet
verplicht kunnen achten tot het aanvaarden
van cüfers over hun vrüwllUgers, die door de
naar Spanje te zenden commissies gepubliceerd
zouden kunnen worden.
Maisky zelde, dat zün regeering deze cüfers
zou aanvaarden, doch er niet door gebonden zou
zün.
Fanzi Kawadje, de leider der opstandige Arabieren tn Palestina, heeft zijn trouwe
FRANKRIJK
REG.
DE BEIDE FRONTEN IN SPANJE
INWONERS I 889 000
F9
79
77.
75
236 000
199.
iga.
INWONERS
2.88O.OOO
BARCELONA 061 OOO
ton.
341.
«64.
9T.
TA
T*
50.
SEVILLA
MALABA
saraaossa
BILBAO
•RA^AOA
CORDOBA
VALLADOL'O
PALMA
SANTANDER
6IJON
LA CORUNA
OW EDO
CADIZ
JEREZ
VIBO
L A LINEA
MADRID
VALENCIA
MURCIA
CARTAGENA
ALICANVC
LORCA
ALMERIA
STEDEN MINDER DAh
50 000 INWONERS
ZIJN NIET VERMELD
-El -
-ovirtxw
-CORUNA
jfc - Xiwtr
