ZEGT DUITSCHLAND DEZE MAAND
HET CONCORDAAT OP?
Chineezen trekken
van
Soetsjau-front terug
Ramsay Macdonald plotseling
overleden
n
i
i
heden
Het nieuws
van
Blijvende onrust
Palestina
II
DE BAROMETER
II
BEKEND STAATSMAN
HEENGEGAAN
HET WORDT ERNST MET
FRANCO'S BLOKKADE
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
ELASTIEKEN KOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
R
VAN
BEPAALDE
KERK-
DAN VERWACHT
KUNNEN
WORDEN
Verdedigingslinie naar het
Zuiden verplaatst
Waar ia Bruno Muaaolini?
in
Italië’* anti-Britsche
propaganda
F»
R
a
s
e
1
Het Derde Rijk als
bemiddelaar
Do omatandig heden zouden hier
toe niet gunatig zyn
Oud-minister-president
van Engeland
Taijoean thans geheel
bezet v
In het Belgische plaatsje Scherpenheuvel wordt ieder jaar 'n processie ge
houden. welke „Aux Chandelles" genoemd wordt. Het is een merkwaardig
oud gebruik, dat veel belangstelling trekt. Hierboven ziet men eenige deel
nemers aan deze processie
Van viaacherajongen tot
eer aten minister
Spaak doet een
laatste poging
FRANSCHE VLIEGTUIGEN
NAAR DE KOLONIËN
DIT NUMMER BESTAAT UIT
8 BLADZIJDEN
Litwinof verlaat
Brussel
Terrorist in Rijssel
gearresteerd
rts
en
en
te-
w-
az.
Twee Arabiache arbeidera door
Joden overvallen
tscrisis in
gnenlë
Duizenden vluchtelingen verlaten
het brandende Nantau en vluch
ten de buitenland ache
conceaaiea binnen
Uiterate ina panning verwacht, om
den atryd nog dit jaar tot een
einde taf brengen
Waarachynlyh zou hy zyn pogin
gen niet langer dan tot mid
dernacht voortzetten
Is Bruno Mussólini
gevangen
Kabii
Was hy schuldig aan den aanslag
op honing Alexander?
ONTEIGENING
GEBOUWEN ZOU
Aftreden der regeering Tatarescoe
verwacht
Op weg naar Zuid-Ameriha aan
boord van een stoomschip
door hartverlamming
getroffen
Ontevreden over het weren van
Rusland uit de commissies
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS WOENSDAG1O NOVEMBER 1937
‘■T Voor de kleine annonces Omroepers
JUF JI^F zie de rubriek Telefoonnummer 433G
BUREAUX. HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS»
per kwartaal voor Alkmaar. f 12
Voor buiten Alkmaarf 2.50
s
MAAND HET
DEZE
en
o o
•xciatf
zouden
welke
ter der
tusschen
Stand op Woensdag 8 «ar vjn.: 75L9
politicus.
Memorie van Antwoord aan de Tweede Nemer
ever de begroeting van Financiën.
e
s-
Vannacht zijn de telefonische verbindingen
tusschen Tel Aviv en Haifa verbroken. Troepen
«Un derwaarts gezonden en de verbindingen zijn
omgelegd over Jeruzalem.
SJANGHAI, 9 Nov. (Havas). De woord
voerder van het Chineesche hoofdkwartier
heeft voor de pers verklaard, dat het Chl-
bevindt
militaire
He* Kamerdebat over de RUksbegrooting
gonnen.
ZEGT DUITSCHLAND
CONCORDAAT OP?
de ultnoodlging tot deelneming aan de Brussel-
sche conferentie.
Zooals men zich herinnert, werd in deze pa
ragraaf verklaard, dat de rijksregeering bereid
is te allen tijde
tot vreedzame,
dra vaststaal
rijp zijn.
te werken aan een actie
djlegging van het conflict, zoo-
dat de omstandigheden daarvoor
Volgens de „Daily Telegraph" zal generaal
Franco thans zijn hoofdkwartier van Salamanca
naar Burgos overbrengen, ter voorbereiding van
de eerstvolgende phase In zijn campagne.
Het Episcopaat van Salerno en Lucanlë heeft
aan het Spaansche Episcopaat een boodschap
gezonden, waarin medeleven wordt uitgedrukt
voor de Kerk in Spanje, en Waarin de Italiaan
sche Bisschoppen er hun vreugde over ultspre*
ken, dat Italiaansche zonen met de Spanjaarden
strijden In een kruistocht tegen het bolsjewisme.
De „Matin” publiceert een telegram uit Lon
den van den volgenden Inhoud:
Het zal thans niet lang meer duren, voor
dat een nieuwe, uiterste krachtsinspanning
zal worden ondernomen om den burgeroor
log nog vóór het nieuwe jaar tot een einde
te brengen.
Franco laat mijnenvelden leggen in de geheele
golf van Valencia.
Spaak doei een laatste poging tot samenstelling
van een kabinet.
Litwinof verlaat Brussel.
Chineezen verplaatsen hun verdedigingslinie Mj
Sjanghai meer naar bet Zuiden.
Do onrust in Palestina houdt aan; antl-Brtteehe
propaganda van Italië.
Kabinetscrisis in Roemenië.
BRUSSEL, 9 Nov. Litwinof keert heden
avond naar Moskou terug.
SALAMANCA. 9 Nov. (Havas) Radio Na
tional maakt een mededeeüng van bet groe-
te hoofdkwartier van Franco bekend, waarin
aan zeevaarder» wordt medegedeeld, dat met
Ingang van 19 November in de Spaansche
territoriale wateren tusschen Kaap Nao en
Kaap Fortooa mljnvelden sullen worden ge
legd.
De rechtsche autoriteiten noemen desen
maatregel een oorlogsnoodzaak.
Het gedeelte voor de kust, dat de nationalisten
tot gevaarlijke zone verklaren, omvat derhalve
de geheele Golf van Valencia tot de buurt van
Tarragona.
Radio Naclonal meldt voorts, dat de rechtsche
troepen in Boven-Arragon vorderingen maken.
Zjj hebben er een belangrijke loopgraaflinle be
zet, die van groote strategische waarde is.
Men ver-
morgen
Ondanks de offlcieele tegenspraken van
Rome, blijven telegrammen uit Barcelona
en Valencia mqlden, dat de oudste zoon van
Mussolini, Bruno, neergeschoten is boven
het gebied der Spaansche regeering en dat
hu op het nogenhltt; da gevangene ia dar
regeeringstroepen.
De Spaansche ambassade te Londen heeft
verklaard, dat zU geen enkel bericht had ont
vangen over het lot van Bruno Mussolini. De
Italiaansche ambassade heeft eveneens ver
klaard. dat zij niet op de hoogste was van de
verplaatsingen van den jeugdigen vllegerofficier.
In een interview met een Londenschen jour
nalist heeft de' Italiaansche minister voor Pers
en Propaganda verklaard:
Een communiqué, door bet Japanaehe hoofd
kwartier uitgegeven, meldt, dat Tal-joean heden
morgen om half negen geheel beset is door do
Japanaehe troepen. Het communiqué voegt
hieraan toe, dat het plaatseHjke garnizoen vrij
wel vernietigd was.
Naar men meent te weten, is bet plotselinge
vertrek van Litwinof uit Brussel bedoeld als
een gebaar om uiting te geven aan zijn gevoe
lens ten aanzien van de pogingen. Rusland
buiten de presidentieele commissie of de klei
nere bemlddelingaooramiasie te houden. Ook
schijnt de Sovjet-gedelegeerde beducht te *Un
voor he mogelijkheid, dat Italië aal worden op
genomen in een dezer at in beide commissies.
ons d.d. 9 November:
betrouwbare bron alhier vernemen wij over
De 76 vliegtuigen, die vanmorgen
zeven en negen uur van Istres zijn vertrokken.
z}jn alle te Tunis geland. Er heeft zich geen
Volgens een bericht van de Times uit
Jerusalem melden de Arabiache bladen, dat
de Britsche regeering voornemens ia het
Palestljnache radiostation te gebruiken ais
tegenwicht tegen de anti-Britsche propa
ganda van het Italiaansche radiostation van
Bart.
Japansche vliegtuigen hebben verscheidene
brandbomnfen geworpen op het Zuiderstation
in Nantau. Het gebouw der Chineesche tratn-
wegmaatschappjj is daardoor in mand gevlogen.
De Japanners hebben het gebied bezet, dat aan
de ZuldwestelUke grens ligt van de Fransche
concessie. Japansche vlaggen wapperen op tal
rijke gebouwen aan den Chineeschen oever van
de rivier Zikspei.
Groote brand in Ooct-Lombok.
Prof Aalberse heeft afscheid genomen van de
Tweede Kamer.
De vijftiende partij om het wereldkampioen
schap schaken ia afgebroken.
De val van Sjanghai wekt een eigenaardige
positie voor de Chineesche ambtenaren, van wie
bekend is, dat zij door de Japanners op de
zwarte lijst zjjn geplaatst. Onder hen bevinden
zich om. T. V. Soeng. de leider van de Chi
neesche bank en Yoei, de burgemeester zonder
stad.
By de beroepstelling, die dit jaar in Duitschland gehouden werd, moest
men opgeven tot welk kerkgenootschap men behoorde. Dit had ten doel
vast te stellen hoeveel procent nog prijs stelde op het lidmaatschap van
een kerk. De resultaten van deze telling zyn nog niet bekend, maar vast
schjjnt te staan, dat men in den loop van dezen winter met alle middelen
zal trachten te bereiken, dat genoemd percentage in het voorjaar van 1938
niet meer, maar veeleer nog minder dan 30 zal zijn. Daarop zouden
dan allerlei maatregelen tegen de kerken gebaseerd worden.
neesche opperbevel zijn troepen van het
front van Soetsjau heeft teruggetrokken.
Deze troepen sullen een nieuwe verdedi
gingslinie, welke meer naar h<^ Zuiden ge
legen is. bezetten.
BRUSSEL, 9 Nov. (Havas). De koning
beeft er ep aangedrongen, dat Spaak nog
een laatste poging zal doen een kabinet te
vormen.
Nederlandsche broeders der Congregatie van
Jean Baptist de la Salie vertrekken binnenkort
naar Aruba (W.-L).
NOORD-HOLLANDSCH DAGBÜO^
a ^Dij eDiifract sterk verlaagde prijzen
Sir RamsayMasdonald was van eenvoudige
afkomst en wist door eigen energie en voort
varendheid hoog op te klimmen op de maat
schappelijke ladder.
Zoon van een eenvoudigen visscher, wist hij
zich op te werken tot minister-president.
Op 27-jarlgen leetfljd werd hU bestuurslid
van de toen pas opgerichte Soc. Dem. Arbei
derspartij van Engeland.
In 1906 kwam hij in het Parlement, waarop
zijn loopbaan snel vooruitging.
De 34-jarige MacDonald bleek een goed fi
guur te slaan in het Engelsche Lagerhuis. Hij
trok de aandacht door zjjn oprechtheid en zijn
persoonlijkheid. Hjj was tegelUk Idealist en
practicus. Hij heeft gevochten voor zijn party,
waaraan hy veel te danken heeft, doch welke
party later ook weer veel te danken heeft ge
had aan Macdonald en waarvan de leden hem
nóg later eenvoudig in den steek hebben ge
laten.
Macdonald's pacifistische redevoeringen maak
ten hem in de oorlogsjaren vaak zoo impopu
lair, dat hy soms door achterdeuren moest ver-
dwljnen, als hy na een of andere byeenkomst
huiswaarts wilde keerenNa den oorlog
wón hy evenwel weer aan sympathie by de ar
beidersbevolking. In 1923 nam hy de leiding op
zich van de oude party. Destyds was zU op één
na de sterkste van het Britsche parlement.
Twee jaar later, in Januari 1924. werd Mac
donald premier en in hetzelfde jaar legde hy
zyn functie neer van voorzitter van het eerste
Britache Arbeiderskabinet.
In de laatste jaren hoorde men niet veel meer
van den Engelschen oud-premier. Door zUn tal-
ryke bezuinigingsmaatregelen in zyn regerings
jaren had Macdonald heel wat aanhangers ver
loren. doch zyn populariteit, deels ook voort
komend uit zyn bemlnneiyken omgang en zacht
karakter, was toch in en bulten Engeland nog
Vanmiddag heeft Spaak besprekingen gevoerd
met de gemachtigden der politieke partijen.
Hy woonde oa. de vergadering van het bureau
van den generalen raad der Belgische werklie
denpartij by.
Om vyf uur ontving de formateur Eden,
doch daarna hervatte hy zijn raadplegingen.
De moeliykheid voor Spaak is in een even
tueel kabinet vervangers te vinden voor Pier
lot en Du Bus de Wamaffe, die tot het laatste
oogenblik om redenen van het „politieke kli
maat’ geweigerd hebben de portefeuilles van
Bultenlandsche Zaken en Justitie te aanvaar
den, en er Spaak een oogenblik toe hebben ge
bracht, zyn taak op te geven.
Waarsehynlyk zou Spaak zyn pogingen niet
langer dan tot middernacht voortzetten. Indien
hy zich zou terugtrekken, zou het politieke
probleem uiterst lastig op te lossen worden.
Ramsay Macdonald, de Britsche
werd op 13 October 1866 geboren.
RIJSSEL, 9 Nov. (Havas) Alhier heeft men
derf gevaarlijken terrorist Koloman Buday ge
arresteerd. In zyn bagage heeft men talryke
kaarten van Fransche steden gevonden, voorzien
van aanwijzingen, welker beteekenls men niet
kent.
Kolöman Buday is te Boedapest geboren. H‘J
was meester in de rechten, doch werd van oe
advocatenlyst geschrapt wegens zyn terroristi
sche opvattingen. HU heeft reeds verscheidene
malen de aandacht van de politie getrokken.
In 1930 loste hy verscheidene revolverschoten op
de Hongaarsche legatie te Weenen. waarby de
gezantschapsraad gewond werd. In 1933 schoot
hy in een Volkenbondsvergadering te Genève
een revolver leeg.
Omtrent de arrestatie geeft de laatste editie
van „Le Matin" nog de volgende by zonderheden
de Fransche politieagenten, die hem in arrest
stelden, vonden op hem een zwart masker en
identiteitspapieren op 34 verschillende namen,
benevens een plattegrond van Marseille, waarop
een geheimzinnige route stond aangegeven, het
geen te denken geeft, dat hy heeft kunnen deel
nemen aan den aanslag op koning Alexander
en Barthou.
SJANGHAI, 9 Nov. (Reuter). De
voorspelling van Matsoei, dat het ge
bied van Sjanghai tegen 10 Novem
ber van Chineesche troepen geziwverd
zdi rijn, is bewaarheid. In den loop
van den nacht is het gros der Chinee
sche strijdkrachten rustig en in goede
orde van ’t Westelijke front terugge
trokken, terwjjl de achterhoede ver
woed bleef strijden om den terugtocht
te dekken. De Japanners staan thans
tegenover de Britsche troepen, die de
Westelijke grens van de internationale
nederzetting verdedigen. A
LONDEN. 9 Nov. (Havas). He
denavond is Ramsay Macdonald over
leden.
De Chineezen geven uiting aan de op
vatting, dat de terugtocht slechts een phase
in den oorlog en niet het einde daarvan
beteeken*.
Dagblad uitgegeven door do
N V Drukkerij De Spaarnestad Haarlem -
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 booger
De laatste tien dagen heeft het Palestynsche
radiostation te Jeruzalem onafhankeiyk de be
richten tegengesproken over onlusten in Trans-
jordanië. I
Te Londen vinden velen het eigenaardig,
dat, ofschoon Italië ter plaatse is vertegen
woordigd door een consul-generaal, het radio
station van Bart schynt in te staan voor de
betrouwbaarheid van dergeiyke berichten, door
ze om te roepen.
By de Arabieren heeft deze propaganda over
het algemeen weinig succes, daar het bekend
is, dat de oogst in Transjordanië dit jaan bui
tengewoon goed is geweest en dat een groot
gedeelte hiervan de Palestunsche markten heeft
bereikt met een regelmatigheid, die onmogeiyk
zou zyn geweest, indien er onlusten zouden ge
woed hebben.
Verder vernemen wy nog, dat voor den Staatsprijs welke op den Partijdag te
Neurenberg aan Rosenberg werd toegekend, aanvankeiyk een ander in aanmerking
kwam. Deze naam werd echter door Hitler persooniyk een dag voor de uitreiking ge
schrapt.
Men wUst er op, dat dit geven van eef> onderscheiding aan Rosenberg, een des
illusie te meer beteekent. daar men vaak meende, dat* Hitler nog altyd niet stond
aan de zUde van Ludendorff en Rosenberg, doch dezen slechts uit opportunistische en
party-politieke beweegredenen handhaafde.
BOEKAREST, 9 Nov. (Havas)
zekert, dat de regeerlng-Tatarescoe
haar ontslag zal indienen. Na vier jaar aan 1
bewind te zyn geweest, zyn de liberalen van
meening, dat zU zich moeten terugtrekken om
zich te wyden aan de reorganisatie der party,
die verzwakt is door een langdurige regeering
in moeiiyke omstandigheden. De koning is
leeds met zyn beraadslagingen begonnen. Ta-
tatescoe heeft hem een memorandum overhan
digd, waarin de regeering haar meening over
alle binnen- en bultenlandsche vraagstukken
uiteenzet. De koning heeft vervolgens BratianBe
en FlUpescoe, de leiders van de liberale en Ae
conservatieve party ontvangen. Men verwacl*.
dat de crisis van korten duur zal zyn en dJt
de natlopale boerenparty onder Mlhalache aap
het bewind zal komen. Het is niet uitgesloten,
dat da koning Tatarescoe zal belasten met de
voorbereiding van algemeene verkiezingen voor
de Kamer van afgevaardigden.
RAMSAY MACDONALD, OUD-MINISTER-
PRESIDENT VAN ENGELAND, 18 AAN HART
VERLAMMING OVERLEDEN.
Macdonald's schoonzoon, dokter
Mackinnon, ontving telegrafisch be
richt, dat de vroegere Britsche minis
ter-president Dinsdagavond om kwart
voor 9 tengevolge van een hartver
lamming is overleden aan boord van
een stoomschip, waarmee hy zich op
weg naar Zuid Amerika bevond.
Macdonald bereikte den leeftyd van
71 jaar.
Van 1906 tot 1918 heeft hy voor Leicester,
van 1923 tot 1939 voor het district Aberavon
(Glamorgan) en van 19391931 voor Seaham
Harbour als afgevaardigde der Labour-party
deel uitgemaakt van het Lagerhuis. Sinds 1931
vertegenwoordigde hy Seaham in het Lager
huis namens de nationale Labour-party.
Macdonald heeft een belangryk aandeel ge-
nphien in de oprichting van de independent
ièbour-partu (1893). Van 1906 tot 1909 was hy
haar voorzitter. In 1930 trad hy uit. Van 1900-
1913 was hy secretaris van de Labour party,
van 1911 tot f914 haar voorzitter, van 19131934
penningmeester. Van 1923—1931 was hy voorzit-
-lementaire labour-party. Hy be
hoorde to* de oprichters der Union for demo
cratic control (1914), terwyi hy gedurende
eenlgen tyd hoofdredacteur was van de Socia
list Review. In 1933 werd hU leider der oppo
sitie en premier en mlniste^an Bultenlandsche
Zaken in de eerste arbeldersregeerlng (19341.
HU was eveneens premier in de tweede arbei-
dersregeering (19291931). In 1929 heeft hy
een bezoek gebracht aan de Vereenlgde Staten
Potemkin, de tweede sovjet-gedelegeerde,
blijft te Brussel, doch hét is niet onwaarschijn
lijk dat de geheele delegatie zal worden te
ruggetrokken.
ISTRIS, 9 Nov. (Havas). Hedenmorgen zyn
76 Fransche vliegtuigen vertrokken naar de
Fransche koloniën en mandaten, zy zullen zich
allereerst naar Tunis begeven, waar negen toe
stellen zullen achterbiyven. Van hier gaan dan
5 machines naar Indo-Chlna. 13 naar Marokko,
33 naar Fransch West-Afrika en 18 naar Da-
ms^cus.
Vanmiddag waren tijdens de begrafenis var
de slachtoffers van den overval van hedenmor
gen, waarby vyf Joden doodelUk getroffen wer
den, alle Joodsche winkels twee uur lang ge
sloten, terwijl de Joodsche arbeiders gedurende
dien tyd het werk hadden neergelegd. Duizen
den woonden de teraardebestelling by.
„Bruno leeft en is gezond. De geruchten, vol
gens welke hy gedood of gewond of gevangen
genomen zou zyn, berusten op niets; wy kun
nen niet mededeelen, waar hy zich
want hU vervult op het oogenblik
plichten.”
Onze Romelnsche correspondent seint
Uit alleszins bevoegde en
den huidigen religieuzen toestand in Duitschland ’t volgendeAlles wjjst er
op, dat binnen af zien baren tyd, waarsehynlyk nog deze maand, Duitsch
land het Concordaat met de Katholieke Kerk zal opzeggen.
Een ultgebrelde Chineesche troepenmacht
van naar schatting tienduizenden soldaten is,
naar gemeld^ wordt, ingesloten in Nantau, waar
de Japansche bommenwerpers In den loop van
den middag verscheidene geweldige branden
hebben doen ontstaan. Een eindelooae stroom
van de geheele burgerbevolking, by benadering
750.000 menschen. stroomt de bultenlandsche
concessies binnen.
JERUZALEM, 9 Nov. (Reuter). Vandaag
zyn bier schoten gelost op twee Arabische
arbeiders, waarvan de een zwaar gewond,
de ander echter niet getroffen werd. De
politie heeft twee Joden gearresteerd, die
zich aan dezen overval zouden hebben
schuldig gemaakt.
BERLIJN, 9 Nov. (DN.B.) Den laatsten
tyd hebben in de bultenlandsche pers ge
ruchten de ronde gedaan, volgens
Duitschland voornemens zou zyn in het
conflict tusschen China en Japan als bemid
delaar op te treden.
Het eenlg opvallende by deze geruchten is
aldus verklaart men in politieke kringen te
Beriyn dat zy konden ontstaan. Niettemin
is dit feit kenschetsend voor de positie, welke
Duitschland tegenwoordig in het concert der
Wqgendheden Inneemt. Overigens verwyst men
baar de démenti's, die reeds door Tokio en Nan
king gepubliceerd zyn.
Voorts herinnert men aan de laatste para
graaf van het Duitscbe afwijzende antwoord op
Ramsay Macdonald was president van de
Londensche vlootconferentie (1930). Het jaar
daarop vormde hU in Augustus de eerste natio
nale regeering. Hy was minister-president en
minister van Fin. in de tweede nat. regeering
(November 1931). In 1933 werd hU gekozen tot
voorzitter der ecóhomische wereldconferentie.
I Van zyn hand verschenen om. Socialism and
Society. Labour and the empire. A policy tor
the labour party en American speeches.
De bewoners van Sjanghai ademen vryer
op. De stad wordt thans echter overstroomd
met vluchtelingen, en men moet zich voor
bereiden op een periode van langdurig iso
lement, aangezien Sjanghai door de Japan
sche troepen thans geheel omsingeld is en
volkomen is afgesneden van de rest van
China;
O.a. zou men bepaalde kerken zonder vergoeding onteigenen
deze ter beschikking stellen van de Deutsche Glaubenskirche. In Duit-
sche kerkelyke kringen weet men reeds, welke deze kerkgebouwen
zullen zijn.