het
Chineezen trekken
van
Soetsjau-front terug
ZEGT DUITSCHLAND DEZE MAAND
HET CONCORDAAT OP?
Ramsay Macdonald plotseling
overleden
i
a j
1
heden
Het nieuws
Blijvende onrust
in Palestina
van
DE BAROMETER
Het Derde Rijk als
bemiddelaar
BEKEND STAATSMAN
HEENGEGAAN
HET WORDT ERNST MET
FRANCO'S BLOKKADE
Litwinof verlaat
Brussel
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
ELASTIEKEN KOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
Kabinetscrisis in
Roemenië
-Spaak doet een
laatste poging
li
WOENSDAG 1O NOVEMBER 1937
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
om
VAN
KERK-
Verdedigingslin ie
Zuiden verplaatst
Waar ia Bruno Mussolini?
Italië** anti-Britsche
propaganda
2
ft-
4
l
Oud-miniater-president
van Engeland
Tai-joean thans geheel
bezet
Van viaacherajongen tot
eeraten miniater
FRANSCHE VLIEGTUIGEN
NAAR DE KOLONIËN
Is Bruno Mussolini
gevangen
Waa hij ac huldig aan den aanslag
op koning Alexander?
DIT NUMMER BESTAAT UIT
8 BLADZIJDEN
Terrorist in Rijssel
gearresteerd
Twee Arabiache arbeidera door
Joden overvallen
advertentieprijzen,
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 g
p. regel; idem op pag. één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 433G
De omstandigheden zouden hier
toe niet gunstig zyn
Ontevreden over het weren van
Rusland uit de commissies
4/treden der regeering Tatareacoe
verwacht
Waarschynlyh zou hy zyn pogin
gen niet langer dan tot mid
dernacht voortzetten
Op weg naar Zuid-Ameriha aan
boord van een stoomschip
door hartverlamming
getroffen
Duizenden vluchtelingen verlaten
het brandende Nantau en vluch
ten de builenlandache
conceaaiea binnen
Uiterate inapanning verwacht,
den atryd nog dit jaar tot een
einde te brengen
ONTEIGENING VAN BEPAALDE
GEBOUWEN ZOU DAN VERWACHT
KUNNEN WORDEN
naar het
MAAND HET
DEZE
be-
O
*r
porty-polltieke beweegredenen handhaafde.
i
5}
politicus.
1
•1
Stand op Woensdag 9 uur ra.: 75L*
Vorige stand: 7663
r—
r—O
>o
Vannacht zyn de telefonische verbindingen
tusschen Tel Avlv en Haifa verbroken. Troepen
zyn derwaarts gezonden en de verbindingen zijn
omgelegd over Jeruzalem.
SJANGHAI, 9 Nov. (Havas). De woord
voerder van het Chineesche hoofdkwartier
heeft voor de pers,verklaard, dat het Chi-
In het Belgische plaatsje Scherpenheuvel wordt ieder jaar n processie ge
houden, welke „Aux Chandelles” genoemd wordt. Het is een merkwaardig
oud gebruik, dat xeel belangstelling trekt. Hierboven ziet men eenige deel
nemers aan deze processie
De .Matin” publiceert een telegram uit Lon
den van den volgenden inhoud:
Litwinof verlaat Brussel.
hineesen verplaatsen hun verdedigingslinie bö
Sjanghai meer naar het Zuiden.
De onrust in Palestina houdt aan; anti-Britsehe
propaganda van Italië.
Kabinetscrisis in Roemenië.
ZEGT DUITSCHLAND
CONCORDAAT OPT
Volgens de „Daily Telegraph" zal generaal
Franco thans zijn hoofdkwartier van Salamanca
naar Burgos overbrengen, ter voorbereiding van
de eerstvolgende phase in zijn campagne.
'Het gedeelte voor de kust, dat de nationalisten
tot gevaarlijke tone verklaren, omvat derhalve
de geheele Golf van Valencia tot de buurt van
Tarragona.
Radio Nacional meldt voorts, dat de rechtsche
troepen in Boven - Arragon vorderingen maken.
Zij hebben er een belangrijke loopgraaflinie be
set, die van groote strategische waarde is.
Het Episcopaat van Salerno en Lucanië heeft
aan het Spaansche Episcopaat een boodschap
gezonden, waarin medeleven wordt uitgedrukt
voor de Kerk in Spanje, en waarin de Italiaan
sche Bisschoppen er hun vreugde over uitspre
ken. dat Italiaansche zonen met de Spanjaarden,
strijden in een kruistocht tegen het bolsjewisme.
Het zal thans niet lang meer duren, voor
dat een nieuwe, uiterste krachtsinspanning
zal worden ondernomen om den burgeroor
log nog vóór het nieuwe jaar tot een einde
te brengen.
Ondanks de offlcleele tegenspraken van
Rome, blijven telegrammen uit Barcelona
en Valencia melden, dat de oudste zoon van
Mussolini. Bruno, neergeschoten is boven
het gebied der Spaansche regeering en dat
hij op het oogenblik de gevangens 13 der
regeerlngstroepen.
Men ver-
morgen
Franco laat mijnenvelden leggen in de geheele
golf van Valencia.
Spaak doet een laatste poging tot samenstelling
van een kabinet.
BRUSSEL, 9 Nov. Litwinof keert heden
avond naar Moskou terug.
Dt
DO-
rie:
dus
Int-
SALAMANCA, 9 Nov. (Havas) Radio Na
cional maakt een mededeeling van het groo
te hoofdkwartier van Franco bekend, waarin
aan zeevaarders wordt medegedeeld, dat met
ingang van 10 November in de Spaansche
territoriale wateren tusschen Kaap Nao en
Kaap Fortoea mijnvelden zullen worden ge
legd.
De rechtsche autoriteiten noemen deaen
maatregel een oorlogsnoodzaak.
kling
itbe.
mg
xxjte
jwe-
ellig
even
rera-
oor-
over
rteld
wat
ijver
jon-
Partydag te
aanmerking
?Elf
IER
524.
lën-
Het Kamerdebat over de Rjjksbegrooting
gonnen.
«de
En-
de
zich
snel
t te
na
den
ven
ling
me,
da-
Ico,
>m-
be-
rat-
>rk
les
van
itu-
eke
ers.
be
ver
net
He
len,
die
en-
em
een
de-
760
r
Een eoAununiqné, door bet Japansche hoofd
kwartier uitgegeven, meldt, dat Tai-joean heden
morgen om half negen geheel beret is door de
Japansche troepen. Het communiqué voegt
hieraan toe, dat het piaatselijke garniaoen vrij
wel vernietigd was. u
rich aan dezen
schuldig gemaakt.
De laatste tien dagen heeft het Palestjjnsche
radiostation te Jeruzalem onafhankelijk de be
richten tegengesproken over onlusten In Trans-
jordanlë.
Te Londen vinden velen het eigenaardig,
dat, ofschoon Italië ter plaatse is vertegen
woordigd door een consul-generaal, het radio
station van Bari schijnt in te staan voor de
betrouwbaarheid van dergeljjke berichten, door
ae om te roepen.
By de Arabieren heeft deze propaganda over
het algemeen weinig succes, daar het bekend
is, dat de oogst in Transjordanlë dit jaar bui
tengewoon goed is geweest en dat een groot
gedeelte hiervan de Palestjjnsche markten heeft
bereikt met een regelmatigheid, die onmogelijk
zou zjjn geweest. Indien er onlusten zouden ge
woed hebben.
Japansche vliegtuigen nebben verscheidene
brandbommen geworpen op het Zulderstatlon
in Nantau. Het gebouw der Chineesche tram-
wegmaatschappij Is daardoor in brand gevlogen.
De Japanners hebben het gebied bezet, dat aan
de Zuidwestelijke grens ligt van de Fransche
concessie. Japansche vlaggen wapperen op tal
rijke gebouwen aan den Chineeschen oever van
de rivier Zikspel.
Volgens een bericht van de Times uit
Jerusalem melden de Arabische bladen, dat
de Britsche regeering voornemens is het
Palesttinsche radiostation te gebruiken als
tegenwicht tegen de anti-Britsche propa
ganda van het Italiaansche radiostation van
Bari.
de ultnoodlging tot deelneming aan de Brussel-
sche conferentie.
Zooals men zich herinnert, werd in deze pa
ragraaf verklaard, dat de rjjksregeering bereid
is te allen tijde mede tè werken aan een actie
tot vreedzame bjjlegglng van het conflict, zoo-
dra vaststaat, dat de omstandigheden daarvoor
rijp rijn.
De Spaansche ambassade te Londen heeft
verklaard, dat zij geen enkel bericht had ont
vangen over het lot van Bruno Mussolini. De
Italiaansche ambassade heeft eveneens ver
klaard, dat zij niet op de hoogste was van de
verplaatsingen van den jeugdigen vliegerofflcier.
In een Interview met een Londenschen jour
nalist heeft de Italiaansche minister voor Pers
en Propaganda verklaard:
ISTRIS, 9 Nov. (Havas). Hedenmorgen zijn
76 Fransche vliegtuigen vertrokken naar de
Fransche koloniën en mandaten. Zij zullen zich
allereerst naar Tunis begeven, waar negen toe
stellen zullen achterblijven. Van hier gaan dan
5 machines naar.Indo-Chlna, 12 naar Marokko,
32 naar Fransch Weet-Afrika en 18 naar Da
mascus.
onteigenen en
In Duit-
deze kerkgebouwen
BUREAUX. HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal voor Alkmaar f2.—.
Voor buiten Alkmaar 2.50
Dagblad uitgegeven door de
N V. Drukkerij De Spaamestad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger
Ramsay Macdonald, de Britsche
werd op 12 October 1866 geboren.
Bij de beroepstelling, die dit jaar in Duitschland gehouden werd, moest
men opgeVen tot welk kerkgenootschap men behoorde. Dit had ten doel
vast te stellen hoeveel procent nog prijs stelde op het lidmaatschap van
een kerk. De resultaten van deze telling zijn nog niet bekend, maar vast
schijnt te staan, dat men in den loop van dezen winter met alle middelen
zal trachten te bereiken, dat genoemd percentage in het voorjaar van 1938
niet meer, maar veeleer nog minder dan 30 zal zijn. Daarop zouden
dan allerlei maatregelen tegen de kerken gebaseerd worden.
LONDEN. 9 Nov. (Havas). He
dena vond is Ramsay Macdonald over
leden.
De Chineezen geven uiting aan de op
vatting, dat de terugtocht slechts een phase
in den oorlog en niet het einde daarvan
beteekent.
I
L
voor
mer,
ilm-
RIJSSEL, 9 Nov. (Havas) Alhier heeft men
den gevaarlijken terrorist Koloman Buday ge
arresteerd. In zjjn bagage heeft men talrijke
kaarten van Fransche steden gevonden, voorzien
van aanwijzingen, welker beteakenls men niet
kent.
Koloman Buday is te Boedapest geboren. HJj
was meester in de rechten, doch werd van ae
advocatenlyst geschrapt wegens zjjn terroristi
sche opvattingen. Hij heeft reeds verscheidene
malen de aandacht van de politie getrokken.
In 1930 loste hij verscheidene revolverschoten op
de Hongaarsche legatie te Weenen. waarbij de
gezantschapsraad gewond werd. In 1932 schoot
hjj in een Volkenbondsvergadering te Genève
een revolver leeg.
Omtrent de arrestatie geeft de laatste editie
van „Le Matin” nog de volgende bijzonderheden:
de Fransche politieagenten, die hem In arrest
stelden, vonden op hem een zwart masker en
identiteitspapieren op 34 verschillende namen,
benevens een plattegrond van Marseille, waarop
een geheimzinnige route stond aangegeven, het
geen te denken geeft, dat hij heeft kunnen deel
nemen aan den aanslag op koning Alexander
en Barthou.
Nedevlaodsche broeders der Congregatie van
Jean Baptist de la Salie vertrekken binnenkort
naar Aruba (W.-L).
Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer
over de begroeting van Financiën.
Groote brand in Oost-Lombok.
Prof Aalberse heeft afscheid genomen van <k
Tweede Kamer.
De vijftiende partij om het wereldkampioen
schap schaken is afgebroken.
Vanmiddag heeft Spaak besprekingen gevoerd
met de gemachtigden der politieke partijen.
HU woonde o-a. de vergadering van het bureau
van den generalen raad der Belgische werklie
denpartij by.
Om vyf uur ontving de formatey Eden,
doch daarna hervatte hü zyn raadplegingen.
De moeUUkheid voor Spaak is in een even
tueel kabinet vervangers te (inden voor Pier
lot en Du Bus de Warnaffe, die tot het'laatste
oogenblik om redenen van het „politieke kli
maat” geweigerd hebben de portefeuilles van
Bultenlandsche Zaken en Justitie te aanvaar
den en er Spaak een oogenblik toe hebben ge
bracht, zyn taak op te geven.
WaarschUniyk zou Spaak zUn pogingen niet
langer dan tot middernacht voortzetlen. Indien
hy zich zou terugtrekken, zou het politieke
probleem uiterst lastig op te lossen warden.
Van 1906 tot 1918 heeft hy voor Leicester,
van 1922 tot 1929 voor het district Aberavon
(Glamorgan) en van 19291931 voor Seaham
Harbour als afgevaardigde der Labour-party
deel uitgemaakt van het Lagerhuis. Sinds 1931
vertegenwoordigde hy Seaham In het Lager
huis namens de nationale Labour-party.
Macdonald heeft een belangryk aandeel ge
nomen In de oprichting van de independent
labour-party (1893). Van 1906 tot 1909 was hy
haar voorzitter. In 1930 trad hy uit. Van 1900-
1912 was hy secretaris van de Labour party,
van 1911 tot 1914 haar voorzitter, van 19121924
penningmeester. Van 19221931 was hy voorzit
ter der parlementaire labour-party. HU be
hoorde tot de oprichters der Union for demo
cratie control (1914), terwyi hy gedurende
eenlgen tyd hoofdredacteur was van de Socia
list Review. In 1922 werd hy leider der oppo
sitie en premier en minister van Bultenlandsche
Zaken in de eerste arbeidersregeering (1924).
Hy was eveneens premier in de tweede arbei
dersregeering (1929—1931). In 1929 heeft hy
een bezoek gebracht aan de Vereenlgde Staten
om met President Hoover te onderhandelen.
BOEKAREST, 9 Nov. (Havas)
zekert, dat de regeering-Tatarescoe
haar ontslag zal indienen. Na vier jaar aan X
bewind te zyn geweest, zijn de liberalen van
meenlng, dat zy zich moeten terugtrekken om
zich te wyden aan de reorganisatie der party,
die verzwakt is door een langdurige regeering
in moeiiyke omstandigheden. De koning is
leeds met zyn beraadslagingen begonnen. Ta-
tarescoe heeft hem een memorandum overhan
digd, waarin de regeering haar meening over
alle binnen- en bultenlandsche vraagstukken
uiteenzet. De koning heeft vervolgens Bratianoe
en Fllipescoe, de leiders van de liberale en de
conservatieve party ontvangen. Men verwacht,
dat de crisis van korten duur zal zyn en dat
de nationale boerenparty onder Mihalache aan
het bewind zal komen. Het is niet uitgesloten,
dat de koning Tatarescoe zal belasten met de
voorbereiding van algemeene verkiezingen voor
de Kamer van afgevaardigden.
RAMSAY MACDONALD. OUD-MINISTER-
FRES1DENT VAN ENGELAND, IS AAN HART
VERLAMMING OVERLEDEN.
BRUSSEL, 9 Nov. (Havas). De koning
heeft er Op aangedrongen, dat Spaak nog*
een laatste poging aal doen een kabinet te
vormen.
De 76 vliegtuigen, die vanmorgen tusschen
zeven en negen uur van Istres zyn vertrokken,
zyn alle te Tunis geland. Er heeft *ch geen
enkel ongeval voorgedaan.
Macdonald's schoonzoon, dokter
Mackinnon, ontving telegrafisch be
richt, dat de vroegere Britsche minis
ter-president Dinsdagavond om kwart
voor 9 tengevolge van een hartver
lamming is overleden aan boord van
een stoomschip, waarmee hy zich op
weg naar Zuid Amerika bevond.
Macdonald bereikte jlen leeftyd van
71 jaar.
SJANGHAI, 9 Nov. (Reuter). De
voerspelling van Matsoei, dat het ge
bied van Sjanghai tegen 10 Novem
ber ven Chmsssshs treepen gezuiverd
zou zyn, is bewaarheid. In den loop
van den nacht is het gros der Chinee
sche strijdkrachten rustig en in goede
orde van ’t Westelijke front terugge-
i trokken, terwijl de achterhoede ver-
woed bleef strijden om den terugtocht
te dekken. De Japanners staan thans
tegenover de Britsche troepen, die de
Westelijke grens van de internationale
nederzetting verdedigen.
Potemkin, de tweede sovjet-gedclegeerde,
blyft te Brussel, doch het is niet onwaarschijn
lijk dat de geheele delegatie zal worden te
ruggetrokken.
Een uitgebreide Chineesche troepenmacht
van naar schatting tienduizenden soldaten
naar gemeld wordt, ingesloten In Nantau, waar
de Japansche bommenwerpers in den loop van
den middag verscheidene geweldige branden
hebben doen ontstaan. Een elndelooee stroom
van de geheele burgerbevolking, by benadering
750.000 menschen. stroomt de bultenlandsche
concessies binnen.
JERUZALEM, 9 Nov. (Reuter). Vandaag
zyn hier schoten gelost op twee Arabische
arbeiders, waarvan de een zwaar gewond,
de ander echter niet getroffen werd. De
politie heeft twee Joden gearresteerd, die
overval zouden hebben
Vanmiddag waren tijdens de begrafenis va»
de slachtoffers van den overval van hedenmor
gen. waarby vyf Joden doodelyk getroffen wer
den, alle Joodsche winkels twee uur lang ge
sloten, terwyi de Joodsche arbeiders gedurende
dien rijd het werk hadden neergelegd. Duizen
den woonden de teraardebestelling by.
BERLIJN, 9 Nov. (DJi.B.) Den laatsten
tijd hebben in de bultenlandsche pers ge
ruchten de ronde gedaan, volgens welke
Duitschland voornemens zou zyn in het
conflict tusschen China en Japan als bemid
delaar op te treden.
Het eenlg opvallende by deze geruchten is
aldus verklaart men in politieke kringen te
Beriyn dat zy konden ontstaan. Niettemin
is dit feit kenschetsend voor de positie, welke
Duitschland tegenwoordig in het concert der
mogendheden Inneemt. Overigens verwyst men
naar de démenti's, die reeds door Tokio en Nan-
kl^ gepubliceerd zyn.
Voorts herinnert men aan de laatste para-
traaf van het Duitsche afwyzende antwoord op
Verder vernemen wy nog, dat voor den Staatsprijs welke
Neurenberg aan Rosenberg werd toegekend, aanvankelyk een
kwam. Deze naam werd echter door Hitler persoonlyk een dag voer de uitreiking ge
schrapt.
Men wyst er op, dat dit geven van een onderscheiding aan Rosenberg, een des
illusie te meer beteekent daar men vaak meende, dat Hitler nog altyd niet stond
aan de zyde van Ludendorff en Rosenberg, doch dezen slechts uit opportunistische en
Naar men meent te weten, is bet plotselinge
vertrek van Litwinof uit Brussel bedoéld al?
een gebaar om uiting te geven aan zyn gevoe
lens ten aanzien van de pogingen. Rusland
bulten de presidentieele commissie of de klei
nere bemiddelingscommissie te houden. Oo*
schyr.t de Sovjet-gedelegeerde beducht te zyn
voor de mogelykheld, dat Italië zal worden op»
genomen in een dezer at in beide commissies.
O.a. zou men bepaalde kerken zonder vergoeding
deze ter beschikking stellen van de Deutsche Glaubenskirche.
sche kerkelyke -kringen weet men reeds, welke
zullen zyn.
op den
ander in
neesche opperbevel zyn troepen van het
front van Soetsjau heeft teruggetrokken.
Deze troepen zullen een nieuwe verdedi
gingslinie, welke meer naar het Zuiden ge
legen is. bezetten. J
Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d. 9 November;
Uit alleszins bevoegde en betrouwbare bron alhier vernemen wy over
den huidigen religieuzen toestand in Duitschland ’t volgendeAlles wijst er
op, dat binnen afzienbaren tijd, -waarschijnlijk nog deze maand, Duitsch
land het Concordaat met de Katholieke Kerk zal opzeggen.
NOORD-HOLL ANDSCH DAGBLAD
De bewoners van Sjanghai ademen vrijer
op. De stad wordt thans echter overstroomd
met vluchtelingen, en men moet zich voor
bereiden op een periode van langdurig iso
lement, aangezien Sjanghai door de Japan
sche troepen thans geheel omsingeld is en
volkomen is afgesneden van de rest van
China.
Ramsay Macdonald was president van de
Londensche vlootconferentie (1930). Het jaar
daarop vormde hy in Augustus de eerste natio
nale regeering. Hy was minister-president en
minister van Fin. in de tweede nkt. regeering,
(November 1931). In 1933 wfcrd hy gekozen tot
voorzitter der economische wereldconferentie.
Van zyn hand verschenen om. Socialism and
Society. Labour and the empire. A policy for
the labour party en American speeches.
Sir Ramsay Masdonald was van eenvoudige
afkomst en wist door eigen energie en voort
varendheid hoog op te klimmen op de maat-
schappeiyke ladder.
Zoon van een eenvoudlgen visscher, wist hy
rich op te werken tot minister-president.
Op 27-jarigen leetfyd werd hy bestuurslid
van de toen pas opgerlchte Soc. Dem. Arbel-
dersparty van Engeland.
In 1906 kwam hy in het Parlement, waarop
zyn loopbaan snel vooruitging.
De 34-jarige MacDonald bleek een goed fi
guur te slaan in het Engelsche Lagerhuis. Hy
trok de aandacht door zyn oprechtheid en zyn
persooniykheid. Hy Was tegeiyk Idealist en
practicus. Hy heeft gevochten voor zyn party,
waaraan hy veel te danken heeft, doch welke
party later ook weer veel te danken heeft ge
had aan Macdonald en waarvan de leden hem
nóg later eenvoudig In den steek hebben ge
laten.
Macdonald's pacifistische redevoeringen maak
ten hem in de oorlogsjaren vaak zoo Impopu
lair, dat hy soms door achterdeuren moest ver
dwijnen, als hy na een of andere byeenkomst
huiswaarts wilde keerenNa den oorlog
won hy evenwel weer aan sympathie by de ar
beidersbevolking. In 1922 nam hy de leiding op
zich van de oude party. Destyds was zf) op één
na de sterkste van het Britsche parlement.
Twee jaar later, in' Januari 1924, werd Mac
donald premier en In hetzelfde jaar legde hy
zyn functie neer van voorzitter van het eerst»
Britsche Ar beide rskabinet.
In de laatste jaren hoorde men niet veel meer
van den Engelschen oud-juemler. Door zyn taU
ryke bezuinlgingsmaatregeRgi In zyn regeerlngs-
jaren had Macdonald heel wat aanhangers ver
loren, doch zyn populariteit, deels ook voort
komend uit zyn beminneiyken omgang en zacht
karakter, was toch in en buiten Engeland nog
zeer groot.
I
„Bruno leeft en is getond. De geruchten,'vol
gens welke hy gedood of gewond of gevangen
genomen zou zyn, berusten op niets; wy kun
nen niet mededeelen, waar hy rich bevindt
want hy vervult op het oogenblik militaire
plichten.”
a
De val van Sjanghai wekt een eigenaardige
positie voor de Chineesche ambtenaren, van wie
bekend is, dat zy door de Japanners op de
zwarte lyst zyn geplaatst. Onder hen bevinden
zich o.m. T. V. Soeng. de leider van de Chi
neesche bank en Yoel, de burgemeester zonder
stad.