over
H
De algemeene beschouwingen
de Rijksbegrooting
I
I
Vondels stad op Vondels dag
DE KIÈS GETROKKEN
1
Vier maal brand
gesticht
i
REPLIEKEN-DAG
EM
7
HOE AMSTERDAM ZIJN
GROOTEN ZOON VIERDE
Illium
MAGGI' BOUILLON
-
DONDERDAG 18 NOVEMBER 1937
TWEEDE KAMER
De dood op de rails
i
Voor verwaarloosde
kinderen
L
ns
Felle brand te Epe
IAR
De zaak-Mussert
Op 20 Januari voor de rechtbank
Oud-m
-
*1»^
De katholieken en het
kabinet
Kransen op ’s dichters
laatste rustplaats
ter Bosboom
begraven
Wielrijder doodelijk
gewond
Lasch-apparaaf vliegt
uit elkaar
Jongeman gearresteerd, die op
zyn manier voor werkver
ruiming wilde zorgen
Kijk, dat is
mijn merk!
By onbewaakten overweg door
autobus aangereden
,DE SOCIAAL-DEMC
GAAT VERDWI
Drogisten
Het begrip „positief christendom”
stond vooral in hét teeken
der belangstelling
--z
OPSPORING VERZOQ^^M^^
LOUIS DE HoógM
Verschillende plechtigheden met
een keur van sprekers
Belangryke schenking aan
den staat
-■S.1ÏT
„Als een tweede Mozes
Den Haag, 17 November 1937
nooit
4
h«
ot
OOM»,
af.
Ul
pen
«DA
®1*
1»»
zou
niet
Nog is Amsterdam Vondels stad.
en
de
ft’
regen
hierop neer, dat er drie liberale ministers
moesten worden genomen en dat ging na
tuurlijk niet, zoo zeide de minister tot vroo-
lljkheid der Kamer.
De Bank, van Leening te Amsterdam, waar
Vondel als suppoost werkzaam was, naar
een oude gravure
Dinsdagavond half acht brak brand uit in
de kapitale, moderne boerderij van den land
bouwer J. van Dongen aan de Veenestraat te
Geertruldenberg, waarin zich naast een groote
hoeveelheid hooi, stroo en veevoeder een aan
tal paarden bevond.
Onmiddellijk na het uitbreken van den brand
was de brandweer ter plaatse. Aansluiting werd
gemaakt met de waterleiding en met behulp van
nog twee handbrandspuiten werd het vuur be
streden. Een vijftigtal personen wist met mede
werking van gemeente-politle, rijks-politie, ma
rechaussee en militaire politie door zeer krach
tig optreden de omliggende perceelen nat te
houden, zoodat uitbreiding werd voorkomen. De
dieren konden gelukkig in veiligheid worden
gebracht, doch verder ging alles verloren.
Onmiddellük na het uitbreken van den brand
gingen burgemeester Bianchi en de commissaris
van de Kon. Marechaussee over tot arrestatie
van een zekeren R., afkomstig uit Raamsdonks-
veer, die zich op het terrein van den brand
bevond. Hij wordt verdacht vele malen brand
te hebben gesticht, aangezien hij den laatsten
tijd steeds bij het uitbreken van brand op het
terrein aanwezig was.
dat naast de
wette
A
15-jarige jongen op onbewaakten
overweg door trein meegesleurd
Dokter»
Birute.
tot
party
e be-
i als
van bet
blad zoo
deze og-.
O#
27
Tegenover den heer Albarda, die den Indruk
gewekt had, alsof de regeerlng voor de werk
loozen niets doet, stelde de minister het feit,
dat onze regeerlng meer dan welk ander land
ook voor de werkloozen over heeft en wie zal
zeggen hoe wy er over een Jaar aan toe zyn?
De minister was biy, al die jaren den werkloo
zen de uitkeering te hebben kunnen geven en
hy zou het een ramp achten, als wy thans on
voorzichtige dingen gingen doen. Over een paar
jaar zou het ons anders opbreken. Voor aanleg
van rykswegen was voor 1938 7,2 millioen meer
uitgetrokken en met de ruim twee millioen van
minister Romme beteekent dat toch weer 10
millioen. De regeerlng heeft dus heusch niet
alleen het oog op defensie gehad, aldus de mi
nister.
u
«n
meldt Hd V<*,
l starter aan dzn
■N
75.
sr-
?V8
unisrie
schoonzoon van den overledene, namens
mille voor de belangstelling bedankt. Hij
zich daarby in het byzonder tot den vertegen
woordiger van H. M de Koningin en de dc(m-
taties van de verschillende legeronderdeelen.
Aan de leerlingen der drie hoogste klassen
van de byzondere en openbare lagere scholen
werd *s morgens de Rymprent uitgereikt.
.«UWKeven dogr de WereldbibliothrcX. QP.
initiatief van het Nationale Vondelcomité.
Ongeveer 50.000 exemplaren zyn in handen
der Amsterdamsche jeugd overgegaan, welke
deze mooie en zinrijke herinnering aan de
Vondelviering in eere mag houden.
Te Amsterdam is op 16 dezer, in tegen
woordigheid van den minister van Binnen-
landsche Zaken, den heer H. van Boeyen,
by notarieele akte tot stand gebracht een
belangrijke schenking aan den Staat der
Nederlanden, gedaan door een inwoonster
van Amsterdam.
lof U er óók ohijd op.
wanneer U een fijne bouil
lon wik maken, dai U door
voor MAGGI' Bouillonblok
je» gebruikt! Dót zijn de
blokjes, die in kwaliteit oon
de >püt >toan! Dóórvon
■naakt U een bouillon, die
een zuivere, natuurlijke,
krachtige smook heeft, die
in olie opzichten „af" h.
let U dus óók op de
geel rode etiketten en de
fabrieksmerken: de naatn
MAGGI en de Kruisster!
In den tasten middag heeft zich op den
onbewaakten overweg te MUI een ongeluk
voergedaan. waarby een 15-jarige jongen
werd gedood en een 9-jarige jongen gewond
werd.
de Koningin in de nrovi
F. C. Posthuma en Jnr.
oud-gouverneur-generaal
officieren en de res.-officleren vtft fl
ralen staf, bestaande uit luitenant-ko! w
mar en kapitein Doorman, een deputatie van
het 2e regiment veldartillerie, een* deputatie Van
het korps rijdende artillerie turtle artdere mi
litaire autoriteiten.
Nadat een kleindochter van- den overtodene
bloemen in het graf bad gestrooid, heeft edks
de to-
richtte/
bonnet en Muller Massls. luitenant-generaal J.
J. O. baron van Voorst tot Voorst, commandant
van het veldleger en gouverneur der Residentie,
gep. luitenant-generaal Insinger, generaal-ma
joor J. H. Carstens, inspecteur der artillerie,
vergezeld vim zyn adjudant, le luitenant O. R.
Timmer, een deputatie namens den chef, de
Nadat de heer TEULINGS (R. K.) nog
opnieuw betoogd had, dat de financieele posi
tie nog wèl gunstiger was dan de Regeerlng
die ziet, en dat er méér gesaneerd wordt dan
oppervlakkig biykt, en nadat hy gepleit had
voor het doen brengen van een nationaal
„nood-offer" door middel van heffing of lee
ning, heeft namens de katholieke tractie de
heer DECKERS nog eens aangedrongen op
meer voorziening in de sociale nooden, de noo-
den der werkloozen en groote gezinnen, den
nood ook in de leerlingenklassen.
En het zonlicht speelde over den gevel van
het oude gebouw der Stadsbank van Leening
aan den winterschen Burgwal, het glansde op
de pui van Vondels woning aan de Prinsen-
ht by de Herenstraat, in de wintersche
oen van het Begynhof, het gaf een sfeer
feestelijkheid aan al die straten en grach-
waar hy heden nog zou kunnen weerkee-
en in biy herkennen zich vertrouwd en
s voelen.
De voortzetting der gisterenmiddag met
een Kerstensche speech aangevangen rede
voeringen in tweeden termyn der algemee
ne beschouwingen over de Rijksbegrooting
heeft geen repliek In groeten styi meer ge
bracht; al waren de woordvoerders niet wei
nige. Veel belangryks of zelfs maar eenlg
nieuws viel er niet in te ontdekken. Töch
mogen enkele puntjes nyg wel even aan
gestipt worden; vooral de kabinetsformatie
und keln Ende I wekte nog wel even de
belangstelling.
Naar wy vernemen zal de vyfde kamer
der arr.-rechtbank te Amsterdam op
Donderdag 20 Januari as. de strafzaak
tegen ir. A. A. Mussert behandelen, die zich
dan op dien dag te verantwoorden zal heb
ben wegens mishandeling, die hy zou heb
ben gepleegd by het bekende Blauwe Zand-
incldent.
Dinsdagavond om half negen is by een
onbewaakten spoorwegovergang te Dord
recht een wielrijder door een autobus aan
gereden en zoo ernstig gewond, dat hy
Woensdagmorgen is overleden.
Het geschonken kapitaal zal dienen als fonds,
dat, afgescheiden van het andere vermogen van
den staat, door den minister, onder wiens de
partement de zaken betreffende de armenver
zorging ressorteeren, zal worden beheerd en
waarvan de revenuen zullen worden besteed in
het belang van misdeelde kinderen in het bij
zonder uit onvolledige en ontwrichte gezinnen
die door afwezigheid van den vader of de moe
der worden verwaarloosd of met verwaarloozing
worden bedreigd.
In de eerste plaats komen voor steun in aan
merking kinderen uit de gemeente Amsterdam,
daarna kinderen uit de gemeente 'sGraven-
hage.
Tot groot vermaak van den heer Colyn i
de de heer d'ANSEMBOURG (NSB), eenm
gehoopt te hebben, dat deze premier zich
dictator zou hebbén verklaard en als een tw
de Mozes ons volk door de woestyn zou h
ben gevoerd.
Toen de N- 8. B.-er in ander verband
toogde, dat de N. S. B. niet verantwoorde
was voor wat er in Duitschland allemaal
beurt, riep de heer SMEENK (A. R.)*_ „M
ii keurt het toch ook niet afl”, waarop de
8. B.-er (voor zoover wy waarnamen) een
doend antwoord schuldig bleef.
De heer DE GEER (C. H.) toonde zich i
daan over minister Goeeling’s bedoelingen
plannen met de huweiykswetgeving (geen ec
scheiding by onderling aecoord, zonder uitbi
ding der scheidingsgronden) en om den h
Colyn by voorbaat voor een eventueel-nood
nieuwe Zondagswet te winnen, hield hy de
diens eigen program voor. Ook voor herzien
der- Begrafeniswet was de heer De Geer
▼inden.
craten van t woord waren niet wei
ducht voor dézen man- niet alleen i
woord, maar ook van de daad, die i
pagandist voor de meest linksch
teerden in de party een groote vastl
de aantrekkingskracht bezat, zy wild
wel-is-waar niet kwyt, maar zy
hem onder de huidige omstandighec
niet in de Kamer gebruiken. Dies g|
hem een plaatsje op de candidatenlyt
hy geen kans had gekoaen te words
opeet gelukte.
j Paul Kiès werd niet gekoaen. d
m Friesland, het land méér van 1
Nieuwenhuis en Pieter Jelles Troelsj
van den tegenwoordigen Albarda, <*ri
aantal voorkeurstemmen op hem werd uit
gebracht. Maar wat wel beoogd wai en hiqU
bereikt werd, was. dat de Spaansche-peper*
roode Kiès gemuilkorfd werd. Integendeel.
Hadden de roode Friezen reeds vóór
kiezlngen duidelyk doen biyken.
met de behandeling van Kiès doorT
Paul Kiès
i Friesland.
De Commissaris van
Bureau Kinderpolitie t
namens de ouders opsj
Hoogh. oud 17 jaar,
wordt vermist. Signalen
ger. schraal bleek gezicl
kerbruin sluik haar, zw
I kerbrulne oogen. grijze
[costuum, draagt bril.
Nog is Amsterdam Vondels stad. Niet
alleen omdat de dichter er 83 jaar leefde en
De minister van Algemeene Zaken, de heer
Colyn, maakte het zich by de beantwoording
der replieken niet al te moeiiyk, noch ook te
ingewikkeld. Détails zouden wel by de afdee-
lingen behandeld worden. Enkele algemeene op-
merkingen zou de minister slechts maken. Met
belangstelling had hy de rede van den heer
d'Ansembourg aangehoord. Het eerste deel daar
van, waarin de spreker de anti-parlementalre
bedoelingen der NSB. had uitgesproken, zou
hy gaarne in heel het land aangeplakt zien....
De heer De Geer behoefde zich niet ongerust
te maken over den econotnischen koers van dit
kabinet. Als men met volle zeilen in de protec-
tlonnistische richting ging varen, zou het kabinet
spoedig uiteen liggen. De premier bleef met
den grootsten nadruk ontkennen, dat een aan
tal niet-anti-rev. stemmen op de A R. lyst hem
Woensdag te omstreeks tien minuten ever
half twaalf is een laschapparaut. CL* L
smedery stond van den heer R.
aan de L'ithovenschestraatwegJ^--
vestigd. met een knal, welke tot vei^1
trek te hooren was, uit elkaar géi.
Gelukkig was niemand op dat
het apparaat bezig. De vrouw van
die bulten vry dicht by het appart
en de smid en zyn knecht, die zich 1
dery bevonden, liepen geen verwondi
beteekenis op.
Door den luchtdruk werden Aunen
ontzet, terwyi de achtergevel gedei
stortte. Het bovenstuk van het apparastt
terecht op het dak van
op dertig meter afstand
legen is.
Omstreeks half vyf passeerde een landbou-
werswagen den overweg, toen juist op dat oogen-
blik uit de richting Boxtel een trein kwam
aanrijden. De machinist kon niet tydlg meer
remmen, met het noodlottig gevolg, dat de vi
lten gegrepen werd en een eindweegs werd mee
gesleurd. Na dertig meter te zyn doorgereden,
kwam de trein tot stilstand. Den 15-Jarigen voer
man van den wagen, H. van Lanen, die dicht
by de plaats, waar het ongeluk gebeurde woont,
vond men dood langs de spoorbaan, zyn stof
felijk overschot werd naar het ouderiyk huls
vervoerd.
Naast Van Lanen had nog op den bok ge
zeten diens negenjarige buurjongen, Henst.
die het ongeluk zag aankomen en nog juist van
den wagen kon springen. Hy kwam evenwel met
een harden smak op den grond terecht en liep
daarby ernstige inwendige kneuzingen op. Hy is
by zyn ouders binnengebracht.
Het paard was reeds voorby de rails, zoodat
het dier ongedeerd bleef. De wagen is totaal
vernield. De trein had ruim een kwartier ver
traging.
Maakt van Uw zolder geen pakhuis,
maar stuurt Uw bladen, tijdschriften
of illustraties na lezing door naar een
missionaris en zendt ons Uw oude
-hoeken Ken mr>cil.„en_nuttig werk!
Vraagt het adres vanêSBTmissionaris
bij de MISSIK-BOEKEN-ACTIE van
een der groot-seminaria te Hoeven,
Roermond, Haaren, Driebergen, War
mond.
---1-
En dit Amsterdam, dat Vondel inspireerde,
lag Woensdag, op 's dichters 350en geboortedag,
te pralen en te glanzen in de wintersche zon, ter-
wyi een blauwe hemel zich spande over al
die torens en oude daken, welke Vondel de
Keyser’s, van Campen's, Vingboons’ tydgenoot
nog zag bouwen. Van tal van gevels aan de
grachten wapperden de vlaggen; ook de onder-
wyslnrichtirfgen der stad hadden de driekleur
uitgestoken* Van de tram waalden de feestelyke
vaantjes.
Min of meer gaf de heer Deckers te ver-
- staan, dat het van de al dan niet inwil
liging der katholieke desiderata sou af
hangen. of de katholieken zouden kunnen
voortgaan met het verleenen van steun.
AUe economische maatregelen moesten -ge
richt zyn op de werkloosheidsbestrijding
Of het kabinet zich al dan niet parlemen
tair noemde, vond deze katholieke spreker ten
slotte niet belangryk, alleen concludeerde hy
met een handig „ex absurde”, dat volgens de
heeren Colyn en De Geer dsm ook Alle kabi
netten parlementen- geweest^öuden zyn.
ook omdat de stad, waar hy woonde
en in welker sfeer hy ademde, waarvan hy
den voorspoed en schoonheid bezong, nog
levend en tastbaar is, nog in haar ouden
luister en pracht in onsen tyd staat
Verder zyn ’s middags en 's avonds byeen-
imsten gehouden, 's middags by het monu
ment van Vondel in het Vondelpark, waar de
dichter D. A. M. Blnnendyk een rede hield en
’s avonds In den Stadsschouwburg,
spraken wethouder E. Boekman en
dr. N. A. Donkersloot. Paul Huf
in den Stadsschouwburg. Hier
wethouder E. Boekman en Prof.
A. Donkersloot. Paul Huf decla
meerde en de Haarlemsche Motet- en Madn-
gaalvereeniging verleende haar muzikale mede-’ oud-mlnister van Oorlog, de staatsraden Ram-
werklng.
Het hoogtepunt van den avond vormde de
bekendmaking van het gedicht „Amsterdam en
Vondel”, dat Albert Verwey kort vóór zyn dood
in opdracht van het Amsterdamsch Vondel-
comité had voltooid. Dit gedicht, voorgelezen
door Prof. Donkersloot, maakte zeer grooten
indruk.
Nadat de heer Oud geweigerd had, ver
langden de liberalen drie vrijzinnige zeteLs
en aangezien de vryz.-c«m. niet meer
wenschten mee te doen, kwam het practisch
Het zal pyn hebben fedaao.' Of
daarmee de ontsteking in het kakement van
de 8 D.A P. tot staan zal zijn gS
een tweede. Want hoe braaf d
het oogenbllk ook doet, h«|
bloed draagt tn zich de kleme< vk com- I
munlsme. Zal Kiès cs een eigen! gaan 1
vormen of zich aansluiten bij <K communla»
tische party, in wier orgaan, he» „Volks-
dagblad”, deze anti-mllltalrlst reéos gast
vrijheid heeft genoten om zyn blzütende be
wondering voor het roode leger en fijalin
uit te spreken? Zal de getrokken «n -oeter
den schouder weggeworpen £tèa een drake-
tand biyken. waaruit een‘nieuw geslacht
van strydbare opposanten tegenéde-terbur- I
geriykte BBAP. zal voortkomen? i
Met een reeks van plechtigheden heeft Am-
erdarh Vondel herdacht, ’s Morgens werd in
Warmoesstraat, op de plek waar Vondel zes-
g Jaar lang woonde, een beeld van den dich-
r onthuld, waarby Prof. dr. B. Molkenboer
et woord voerde. In de Nieuwe Kerk op den
am, waar Vondel begraven ligt, volgde een
erdenjringsbyeenkomst. Prof. dr. Gerretson en
irgemeester dr. de Vlugt spraken hier.
Op* het graf zyn kransen gelegd door den ver-
genwoordiger van H. M. de Koningin, baron
öell, en door den burgemeester der stad, waar
?ze groote dichter byna zyn heele leven heeft
swoond en zyn werken heeft geschreven.
Dr. Ludwig, wethouder van Keulen, was ge-
>men om Vondels geboortestad te vertegen-
oordlgen en de heer J. van Haute, de consul-
ineraal van België te Amsterdam, legde even-
»ns een krans op het graf.
Woensdagmorgen werd R door de mare
chaussee en gemeente-politie uit Geertrui-
denberg en Raamsdonksveer aan een lang
durig verhoor onderworpen, waarby R. ten
slotte bekende den brand by den landbou
wer van Woerden te Raamsdonksveer en
de branden in de bioscoopzaal „Centraal” te
Geertruldenberg, by den landbouwer Van
Laarhoven te Raamsdonksveer en by den
landbouwer Van Dongen te Geertruldenberg
te hebben gesticht. Verder had hy verleden
week Donderdag nog een horloge en aes
ringen by de firma Van Gelderen te Geer-
truidenberg en Zaterdag uit een bakfiets
van een bakker te Oeertruldenberg een
brood gestolen.
Den heer ALBARDA (S.D.A.P.) bleek de
kabinetsformatie, ook na de redevoeringen van
den minister en andere sprekers over dit on
derwerp, nog. niet duidelyk. Het verbaasde
hem. naar het schynt, dat het woordje „posl-
tief”-chrlsteiyk van zoo’n beslissende beteeke
nis was geweest; hy zag ’s heeren Coiyn's for
mule voor de kabinetsformatie als een wig tus-
schen de positlef-christeiyken en de anderen.
Volgens den heer Albarda mag niet gezegd
worden, dat de niet-rechtschen niet godsdienstig
zyn. Accoordl maar als wy hem hooren be-
toogen, dat er ook buiten de kerk zooveel religie
en zedelyke nonnen bestaan, dan vreezen wb
toch te moeten constateeren. dat de heer Al
barda zich den godsdienst wel heel platonisch
denkt; hy zag in het optreden van dit kabinet
ten onrechte een zich verheffen van het
eene boven het andere volksdeel en om de mo-
geiyke gevolgen daarvan durfde hy de tot
standkoming van dit kabinet zelfs „een onge
luk voor het land” noemen.
Excusez du peul
De heer DE MARCHANT ET D’ANSEM-
BOURG (N. S B.) kwam zóó maar verkondigen,
dat speciaal de Katholieken het kabinet van
de smalle basis zouden hebben doorgedreven
De kabinetsformateur heeft ons hieromtrent
geen vertrouweiyke mededeelingen gedaan/maar
indien de bewering eens eenige waarheid be
vatte, zou dit van katholieke zyde dan zoo’n
afgryselyke misdraging geweest zyn? Als ka
tholiek voelen wy voor dit kabinet in leder ge
val veel meer dan voor een z.g. „nationaal” ka
binet, dat volgens dezen fantastisch concludee-
rendan N.8. B.-er.on- of anti-perlemen-
tair geweest zou zyn; wy vragen ons af, op een
hoe groot volksdeel, op een hoe groot Kamer-
deel zoon eigenaardig kabinet gesteund
hebben.
Den heer BIEREMA (V. B.) was de formatie
ook thans nog niet geheel belicht; hy zou nu
óók eens wat meer vertellen, maar van onthul
lingen hebben wy niet veel bespeurd, of het
moest dit zyn, dat óók de heer Van Lldth de
Jeude de breede-basis-kabinetsformatie heeft
doen mislukken, door te weigeren de beginsel-
formule te aanvaarden en door den eisch let
wel: den eisch! te stellen, dat er drie vrij
zinnige (niet positief-chrlsteiyke) ministers in
het kabinet zouden worden opgenomen. En dat,
nadat de stembus een rechtsche, inderdaad po-
sitlef-christeiyke meerderheid van 56 zetels ge
bracht had! ’t Lykt ons niet bepaald be
scheiden.
De heer OUD (V.D.) bracht al evenmin
nieuws. Hy bleef er by, dat de heer Colyn en
diens party een heel andere kabinetsformatie
hebben doen verwachten (later heeft de heer
Schouten dit krachtig tegengesproken). Ging
het van 1933 tot 1937 dan niet goed met de
samenwerking op christelyke basis? vröeg de
teleurgestelde; waarom dat woordje „positief”?
Aan de hand van Thorbecke en Groen poogde
hy aan te toemen, dat positief christendom het
vryzinnig christendom steeds uitsloot; positief-
chrlsteiyk beteekende steeds .leerstellig”.
De heeren moeten het onder elkaar nu ver
der maar uitzoeken; het woordje „positief”
nog wel eens parlementair-historische bete
nis krijgen.
Tengevolge van het terugloopsr
abonnementental op ,J>e Sociaal-Democ
het tekort op de exploitatie van
groot geworden, dat voortzetting
ploitatle niet langer verantwoord
Het Partybestuur der S.D.AP'.besloot i
halve in zyn laatste vergadering tot ophel
van dit orgaan per einde December 1937. Nader
zal worden overwogen, aldus
op welke wyae een eventMa
dag tredende behoefte aan
cussie in de Party, zal kannen
digd. y 5^
Tydens een feilen brand is Woensdagavond
de meubelfabriek „De Nyverheid” van de firma
Nienhuis en Zn., gevestigd aan de Brlnklaan
te Epe, geheel afgebrand.
Tegen zes uur is de brand, door nog onopge
helderde oorzaak, uitgebroken. De vlammen
vonden gretig voedsel in het vele hout, dat in
de fabriek lag opgeslagen. Aangewakkerd door
den feilen Noordoostenwind, greep het vuur
snel om zich heen.
De gealarmeerde motorbrandspuit uit Epe
stond machteloos tegenover de vuurzee.
De fabriek, die veertig meter lang en twintig
meter diep is, brandde geheel af. Van den inven
taris kon niets in veiligheid worden gebracht.
Verzekering dekt gedeelteiyk de schade-
Door dezen brand zyn tien arbeiders der fa
briek zonder werk gekomen.
zou hebben verplicht, om ondanks alle bezwa
ren een kabinet op breede basis te vormen en
opnieuw verklaarde de minister, dat het opne
men van het woord „positief” by de vermelding
van het christendom in de formuleering der
grondslagen van het kabinet geen leerstellige
beteekenis had. omdat t alleen de tendenz wilde
aangeven, dat de duidelyk gewenschte christe
lyke beginselen grondslagen van het regeerings-
beleld zouden moeten zyn. Iets wat moest ge
schieden. nu de drie rechtsche partyen met dat
doel ter stembus waren gegaan en versterkt uit
den stembusstryd te voorschyn gekomen waren.
Had ik, zoo vroeg de heer Colyn, in die om
standigheden met zes vriJz.-dem. en vier libe
ralen in een kabinet moeten gaan zitten?
Onder zeer groote belangstelling is Woens
dagnamiddag op de algemeene begraafplaats te
Den Haag ter aarde besteld het stotteiyk over
schot van den gep. luitenant-generaal N. Bos-
boojp. oud-mlnister van Oorlog.
Aanwezig waren de minister van Defensie,
de heer J. J. C. van Dyk, de oud-ministers Jhr
mr. dr. H. A. van Karnebeek, Commissaris van
de Koningin in de provincie Zuid-Holland, dr
mr. W. C. de Jonge,
van Ned.-Indië en
^gen:
magen
bunnen
°erdragen r I
Een goederentrein passeerde op dat tijdstip
den straatweg naby den Weeskinderendyk, toen
een autobus,, bestuurd door F. H. Ch. uit Am
sterdam, naderde, die, door den mist, den trein
te laat opmerkte. Door sterk te remmen
naar rechts uit te halen wist hy een aanrijding
met den trein te voorkomen, doch reed tegen
een wlelryder, den heer C. Klootwyk uit Zwhjn-
drecht, die stond te wachten totdat de trein
was gepasseerd, aan. De man werd ernstig aan
het hoofd gewond. In het gemeenteziekenhuis
te Dordrecht is het slachtoffer overleden.
De politie heeft dezaak in onderzoek.
v y an het oogenbllk af, waarop het
party-bestuur der 8. D. A. P. on-
der drang van de totaal verander
de omstandigheden tot een min of
meer burgeriyke party met begrip
voor de onvermydeiykheld van een
nationaal defensief militair apparaat, voor
de democratische waarde van ons constitu
tioneel koningschap en voor de beteekenis
van een zeker christeiyk religieus senti
ment evolueerde, moest de radicale pacifis
tische antl-mllitarist en uiterst linksch ge
richte oud-officier Paul Kiès naar den ach
tergrond wordt gedrongen. De figuur van
Kiès was te consequent doctrinair Marxis
tisch gebleven en trachtte te stipt te vw-
wezenlijken, wat de groote heeren ten be
hoeve van de massa alleen maar zeiden te
willen verwezeniyken. De leiding van de
8. D. A. P. achtte zich in haar nieuwe snel
geleerde burgerlijke rol ietwat gecompro
mitteerd door dezen partijgenoot, wien zy
echter niets anders kon verwdten dan dat
hy den oorspronkelyken Marxistischen be
ginselen trouwer was gebleven dan ril zelf.
Albarda en Kupers dweepten in woord en
geschrift wel met de Spaansche Volksfront-
regeerlng, die zy met papier in de dubbel
zinnige beteekenis van dit woord trachtten
te steunen, maar wat zy als de redding voor
Spanje aanpreaen. achtten zy verderfelUk
voor het eigen land. Kiès trok echter naar
het Spaansche Volksfront om er met zyn
vroeger opgedane militaire kennis de roode
recruten militalrement te drillen en te oefe
nen vopr den burgerkryg. De sociaal-demo-
Alle branden hebben in veertien dagen tyds
gewoed, waarvan de laatste drie in de afge-
loopen drie dagen. R., die twintig Jaar oud is,
werd twee jaar geleden tot drie maanden ge
vangenisstraf veroordeeld. Hy gaf voor de bran
den te hebben gesticht, om daardoor een pre
mie voor hulp te verdienen en anderen werk te
verschaffen. r- J
dU zü bet
Tiet Oen-
traal Partybestuur niet eens warett na de
verkiezingen werd de actie voor hun favb-
riet zoo mogeiyk nog heftiger ♦oortge^et.
Het Party-bestuur dreigde met dietatoriate
disciplinaire maatregelen tegen dra ultra-
rooden frondeur en diens aan hang, ,maar Mlt
werkte als olie op het vuur. Klés wqfgenlp te
verschijnen voor een door het Pan
ingestelde commissie om verantwoj
te leggen en ontzegde aan deze d
als partijdige instantie de bevoegd
te oordeelen. Zijn aanhangers hiO
testvergaderingen tegen de houdmj
Partybestuur en er werden plannen
voor het oprichten van een eigen, J
tleke. maar cultiweele vereenigir* on een I
eigen orgaan „Het Vrije Woord*. Maar At
vrijheid van meenlngsulUng moge eenr Ar
meest hartstochteiyk verdedigde stellingen I
van de 8.D.A.P. zyn. wanneer he<om de'ver
dediging van het Neo-Malthusianisme en
Vrijdenkery gaat, in de eigen pasty ta z©
blijkbaar minder gewenscht. Kiès en zijn
aanhang werden met royement beprddfl en
zy antwoordden daarop met een ópen hrtef
aan het Partybestuur, waarin zQ verklaar
den zyn verdere daden af te vrafliten ra tfé I
consequenties daarvan te aanvaard*^ I
et Partybestuur heeft KMe ca. *nlet I
lang meer op verdere laten I
wachten. Het heeft - wlójl
Anema. 8. de Groot, J. D. .’VK
Walllnga-Veldman. H. Eisenga TI. I
Loots geroyeerd. Lang heeft ne ..bekeerde
8. D. A. P. geaarzeld om den rieken Anrau-
nlstisch geïn fee teerden Kiès sS zyn toebe- I
hooren te trekken. X J
'I o I
’s Morgens heeft Meester Vincent op het
carillon van het oude stadhuis, welks bron-
aenstemgeluid geestdriftig riooz- Vendel -
werd bezongen, een speciaal programma
van gouden eeuwsche klanken ten gehoore
gebracht Hoe vaak heeft de dichter zelf
naar dit klokkenspel geluisterd, toen hy in
zyn woning aan het Singel over de War-
moesgracht zyn laatste jaren sleet
T T y hebben sk reeds op gewezen, hoe
de sociaaf-democratlsche pers er
op uit is een splytzwam tusschen
de Christelyke regéeringspartyen te kwee-
ken door elk meeningsverschil tusschen
haar aan te dikken en de groote en prlncl-
pieele punten var) overeenstemming te klei-
neeren of te ng^eeren. Maar deze kuns*
matige splytzwam wil alleen maar gedyen
in den humus der sociaal-democratlsche
verbeelding, in werkelykheid vertoont zy
niet de minste groeikracht De bedoeling
van dezen imagtnalren politieken padden-
stoelenkweek is natuuriyk te suggereeren.
dat de Katholieken beter met de tot burger-
lyk rose verschoten 8. D. A. P. dan met hun
protestantsch-christelyke broeders had
den kunnen samengaan om hun ordenings-
en sociale-rechtvaardigheidsprogram uit te
voeren. Al zyn we er niet heelemaal ge
rust op. dat de schoone voorspiegelingen,
welke tydens de verkiezingscampagne aan
het Katholieke kiezersvolk werden gedaan
ook ten volle geconcretiseerd zullen kun
nen worden in een tastbare gedaante, toch
is het thans zeker nog niet de tyd voor wat
Mgr. Nolens eens alleen als „uiterste nood
zaak” acceptabel achtte. Integendeel. het
zal de taak der Katholieken in regeerlng
en Kamer zyn, ervoor te zorgen, dat de tyd
voor zulk een „uiterste noodzaak”
zal nanbreken.
Terwijl de socialistische pers zich
1
druk
maakt over hetgeen de Christelyke partyen
heette te verdeelen, zoodat haar samenwer
king een fictie, een onwezenlykhetd ge
noemd zou moeten worden, heeft zich in de
8. D. A. P. zelve een zeer wezeniyk en
tastbaar conflict voorgedaan, waarvan de
gevolgen nog niet te overzien zyn. wy be
doelen de voor de 8. D. A. P. en haar be
stuur zeer pyniyke zaak-Klès.
