Buitenlandsche Zaken bespreking Raad van Afgevaardigden van „St. Raphaël” EEN GRAFSCHRIFT in Een goede wenk: Geef BüldOOt als geschenk. LIDMAATSCHAP VAN DE K.D.P. BESPROKEN DE VOLKENBOND EN SANCTIES 12* JAAR LEIDER VAN HET P.T.T.-BEDRUF POTTER™ MOOQE 5 ÏÏliiJiatn faJJendok. WOENSDAG 1 DECEMBER 1937 TWEEDE KAMER De salarissen Verdwaald in het oerwoud In FIETSER DOODGEREDEN Amendementen op de Dienstplicht Goede wenschen voor *s Prinsen herstel De gelddiefstal te Utrecht De pensioenkorting bij de Spoorwegen Vijf verdachten achter slot en grendel IR. M. H. DAMME DOCTOR HONORIS CAUSA telefoongesprekken f0.35 Toepassing van sancties DEN HAAG, M November 1937. volgende dat H. Voorzitter de ta. Buitenlandsche Zaken noodzaakten st mij te k. M. C. E- Bongaert» te Eenheid noodig In totaal werd j 15.000 vervoerd >p voortgezet. 4» Op vrije voeten neersloeg. ia in vrijheid gesteld. de bijeenkomst met den Chr. groet gesloten. Maife/dalk. n/alat 5» Regeling broederdienst, verminde ring contingent en oefentijd Het droevig verscheiden van pater Van Rossom op Borneo verband met de inbraak in de houtvesterij te Apeldoorn Terloops kon worden medegedeeld, dat het wel niet zoo heel lang meer zal duren, dat aanneming van nieuw en jong perso neel bij de Spoorwegen zal kunnen plaats hebben. „Een model-werkgever te zün, dat is ons streven.” Met deze woorden besloot Ir. Dam me dit gesprek. te »- i i i te al Na re- en dupliek wordt tenslotte de begroe ting z.h.st. aangenomen. Als het kan, moet het gebeuren Het parool was en is: als het kan, moet het gebeuren. Mijn hoofdoogmerk was: het perso neel op te voeden In dezen zin, dat het overal en altijd bereid zij tot de grootste medewerking. ingenieur verbonden Op verschillende wijzen maakt de directie het werk in dit bedrijf aantrekkelijk. De gebouwen zijn eenvoudig, maar doeltreffend gemeubileerd De kamera en zalen in de vele vernieuwde kan toren doen prettig aan. Er is zorg voor lijders aan tuberculose, een fonds voor kinderen, een personeelfonds, dat in bepaalde gevallen voor schotten op salarissen geeft, een reclasseenngs- commissle met preventieve en repressieve func tie en verder steunt de leiding de lichamelijke (sport) en geestelijke (muziek) ontspanning van haar ondergeschikten zooveel mogelljk. De positie van het personeel is een onderwerp, dat de volle aandacht van den directeur-gene- raal heeft Een onderwerp, dat hjj gaarne aan roert en dat ook in de Kamer aanleiding tot verschillende opmerkingen was. Naar aanleiding van eenige besprekingen zeg de het H. B. toe, in den loop van het komende jaar gegevens hieromtrent te verzamelen en daarna met een voorstel te zullen komen. Daarna kwam de geestelijke adviseur, de Zeer- eerw. Heer pastoor Mutsaerts aan het woord, die zijn voldoening uitsprak over het verloop van deze vergadering, ook al werd niet steeds ..Ja" geknikt. Terzake de verhouding tusschen ouderen en jongeren wekte spr. de jongeren op. eerbied te hebben voor de ouderen en de oude ren wees spr. er op, niet te gauw te spotten met de geestdrift van de jongeren. Dan wees spr. nog op de noodzakelijkheid, om den Roomschen geest vaardig te houden onder deze organisatie. Ook In dezen moeilijken tijd is het mogelljk, moed te houden. (Applaus). De heer Damme gelooft, dat de In zijn be drijf betaalde salarissen het meerendeel zij ner ondergeschikten, gegeven het algemeen rljkssalarispell, tevreden stemt. HU wees er op, dat een verhooging niet zal zijn in te voeren zonder het bezoldigingsbesluit aan te tasten, krachtens hetwelk deze salarissen zUn geregeld. Zijn optimisme over zijn toestand is helaas niet bewaarheid. n Intusschen zal minister Romme, zooals be kend ook zonder motie alsnog overwegen, wat er ten deze voorbereid zou kunnen worden. zich opzettelijk tegen de statutaire bepaling betreffende het lidmaatschap van de stands- organlsatie verzetten, Ingaande 1 Januari 1938 worden geroyeerd. Eveneens werd verzocht het noodige te doen, dat met Ingang van 1 Januari 1938 alle leden, die daartoe verplicht zijn, aangesloten zjjn bjj de standsorganisatle. J- is n, ol 1- oi ik •D K r- 4. zijn zU paste van heer maar mc.lM, F.G.- DiERKAoe «O-Den Haag Ff' ie S. d. Ir. Damme heeft den dienst zoo veel mogelyk aangepast aan de behoeften van het bedrijfsleven van oordeel, dat de bedrijfsvoering staatsbedrijf op uitnemende wijze En wie bedenkt, dat dit bedrijf heden 12 S jaar onder leiding van Ir. M. H. Damme staat. begrUpt, dat er aanleiding was om dpn jubilee renden directeur-generaal eens te vragen uit zUn herinneringen te putten. In den breede werd besproken het voorstel, het H. B. te machtigen, een bedrag van maxi, mum f 2000.uit de bondskas beschikbaar te stellen tot aanschaffing van vlaggen. Dit voorstel houdt verband met de plannen tot modemlseering van den optocht op den sterk, om niet te zeggen machteloos in de harde oractljk. Desniettemin wil men. o. L zeer terecht, het orgaan in het leven behouden om het goede, dat het reeds bracht, maar méér nog om het goede, dat. naar gehoopt wordt, de Bond In de toekomst zal kunnen brengen. In dien geest spraken ook de heeren JOEKES (V.D.) en BIEREMA (V.B.). Alleen de N. 8. B. 1b en blijft naar Duitsch en Italiaansch voorbeeld mordicus tegen: Nederland moest den Volkenbond op staanden voet verlaten; zoo on-tntematlonaal zal Ne derland zich echter niet spoedig gedragen. Evenzoo en zonder debat het wetsontwerp tot wijziging en verhooging van hoofdstuk III der Rüksbegrooting voor 1937 (internationale con trole tot het tegengaan van toevoer van wapen tuig en vrUwilllgers naar Spanje). In de Dinsdagmorgen gehouden bespreking van den personeelsraad met de directie der N. 8. in verband met de plannen tot een pensioenkor ting van 10 pCt., is door de organisaties het ver zoek aanhangig gemaakt eventueel intrekking van het besluit tot deze verlaging door de Re- geering te willen bevorderen. Voorts is besloten, dat ambtenaren van schaal 11 lid kunnen blU- ven van het ziekte- en ondersteuningsfonds. Na rondvraag, waarbU de eere-voorzitter, de heer J. Hellemons, nog het woord voerde, werd ,De chauffeur uit Thora, die zijn schoonvader De motie werd zonder veel plichtplegingen om hals gebracht met zeer groote meerder heid. nJ. 59 tegen 25 stemmen; voor stem den de Soclaal-democraten, de N. 8. B.-ers, de Communisten en de Chrlsten.democra- ten Een telegram heeft reeds melding gemaakt van het tragische overlijden van pater Van Roasum. nadat hU in het oerwoud van Zuld-Bomeo bij Tering was verdwaald geweest. Het N v.dD.vN.-I. geeft er nog de bijzonderheden over: Toen hU ongeveer 50 M. In het oerwoud had geloopen wilde hj) terugkeeren. doch hjj kon reeds toen den weg niet terugvinden. Terugkomend op de vlaggen-aangeiegenheid werd het voorstel van het H. B. In stemming gebracht en aangenomen met de stemmen van Haarlem II en Gennep tegen. Nadat een vertegenwoordiger van ,J3t. Fran- clscus de zusterorganisatie, gewezen had op de noodzakelijkheid van maatregelen in het belang van een veilig verkeer, werd gepauzeerd. In de middagvergadering werd een bespre king gewijd aan Besloten werd nog, aan het Konlnklük Huls een telegram te zenden, waarin deze R. K. or ganisatie uiting geeft aan haar groote ontroe ring over het aan Z. K. H. Prins Bernhard overkomen ongeluk, haar Innige deelneming betuigt en verklaart van God een spoedig en algeheel herstel af te smeeken. HU heeft daarop op een over nacht In de moerassige «treek. Van zijn wUkplaats In den boom hoorde de pater een gong In de verte en het lavteal van het ge fluit der booten op de rivier. Maar ondanks de geluiden, welke van niet verren afstand tot hem doordrongen, slaagde pater Van Roesum er ook later niet In den weg uit *t oerwoud naar de bewoonde wereld terug te vinden. En zoo bracht hU 23 dagen In het moe rassige bosch door, zonder eten en zonder drinken Motie-Kupers betreffende een vacantie-regeling met groote meerderheid verworpen Bondsdag, welke zou kunnen bereikt worden door aanschaffing van b.v. een honderdtal kleurige vlaggen, die tusschen de afdeelings- vaandels en -vlaggen in den stoet worden mee gedragen. „BU de beantwoording van diverse vragen bleek, dat de eventueel aan te schaffen vlag gen ter beschikking zullen blUven van het Hoofdbestuur. Het betreffende Bondsbesluit zal beleidvol en omzichtig worden uitgevoerd De heer Jos. Veldman richtte, namens het R. K. Werkliedenverbond, een woord van ge- lukwensch tot het Hoofdbestuur, In verband met het aannemen van zUn voorstel betreffende de K. D. P.-kwestie. Spr. wees nog op de noodzakelijkheid, om in dezen tUd eenheld-van-front op den voor grond te houden. In verband daarmede zag spr. ook veel nut, om den Bondsdag een fleurig aspect te geven, hetwelk kan bereikt worden door te besluiten, zooals het H. B. voorstelt, ten Anzien van de propaganda naar buiten, om de mooie kans, die den katholieken In de toe komst wordt geboden, goed te benutten. De voorzitter heeft, namens de bUeenkomst, de verzekering gegeven, dat het R. K. Werklie denverbond bu zUn strevingen op den steun van „St. Raphael” kan blUven rekenen. De bespreking der begrootlng van Buiten landsche Zaken, welke hierna aan de orde kwam, leverde niet veel verscheidenheid op. Evenals vorige jaren stond ook nu weer de Volkenbond met al zUn goede kwaliteiten en.... kwade nukken en gebrek aan nuttig effect In het centrum der belangstelling; het ging vooral vóór of tegen het handhaven van sanc ties tegenover onwillige leden van den Bond; wat moet praevaleerende universaliteit van den Volkenbond of de mln of meer gestreng gehandhaafde sancties. Namens de Katholieke fractie heeft de heer BONGAERTS (men mocht al niet anders ver wachten) betoogd, dat het instituut van den Volken bond in stand ge houden dient worden, zUn waardige maaktheid. Voorts werd besloten, het door de organisa tie Ingenomen standpunt 1. z. Ijet vraagstuk van verhooging van Inkomsten voor het Spoor- en tramwegpersoneel, alsmede betreffende ’t Z. en O.-fonds naar de commissies te verwUzen. In verband hiermede werd medegedeeld, dat des morgens bU een bespreking van den Per soneelsraad met de Directie der Ned. Spoorwe gen was goedgevonden, dat ambtenaren van schaal 11 lid blUven van het Z. en O.-fonds. De aangelegenheid van het vrU vervoer werd overgelatén aan het H. B. en den Personeels, raad. Hoewel de Utrechtsche politie en de directie van de coöperatie „Voorwaarts” te Utrecht het diepste stllzwUgen bewaren inzake de mysteri euze verdwUnlng van vijfenveertighonderd gul den tUdens het geldtransport te Utrecht, worden toch langzamerhand nadere bUzonderheden aan de openbaarheid prijs gegeven. Zoo Is thans bekend geworden, dat by het geldtransport In totaal een bedrag, groot vUftiendulzend gulden, werd vervoerd in drle-en-twintig zakjes van vUfhonderd gulden en een actentasch met 3540 gulden aan bankpapier en kleingeld. Een be drag van 4500 gulden Is gestoten, bestaande uit twee zakjes met vUfhonderd guldens en de actentasch. Inhoudende 3500 gulden. Laat mü u een- aldus Ir. Damme, voorbeeld geven: iemand ontving eens een telegram, dat hem door de telefoon werd voorgelezen. Uit den inhoud bleek, dat geadresseerde op reis moest en wel onmiddellUk. Had ik maar een spoor boekje, om een trein op te zoeken, verzuchtte hU door de telefoon. Aan den anderen kant van de draad werd geantwoord, dat er een spoorboekje was en de postman zocht een trein voor den aspirant-relziger op. „Dat Is een aardig geval »»n hoe het moet”, voegde de heer Damme er aan toe, „den klant helpen, als het kan”. Met cUfers illustreerde Ir. Damme de ont wikkeling van het radiotelegraaf-verkeer, dat van zoo groote beteekenls is. De telefoonverbinding met Indië was niet on middellUk zoo goed als thans. Het gebeurde Ten slotte ging de vergadering ac- coord met het standpunt van de afd. Amersfoort, waarin deze het Hoofd bestuur adviseert, het gevallen be sluit beleidvol en omzichtig uit te voeren, ieder geval op zich te beoor- deelen en een ruim genomen termijn in acht te nemen. Onder de voorstanders van den Volkenbond heerscht alleen yerschll, ja diepgaand verschil van meening over de wijze, waarop met de sancties moet worden omgesprongen. WH de eene groep de universaliteit niet in gevaar laten brengen door straffe sanctie-toepasslng, de andere groep de heeren ALBARDA (S. D A. P.) en WIJNKOOP (C. P. N.) waren haar woordvoerders eischt de onverbiddelUke toe passing van forsche sancties. Voorts ligt tus schen de meeningen dezer groepen eenige nuan- ceering ten aanzien van de strafheid der sahe- tie-toepassing, maar zóóveel is wel zeker, dat Indien de heeren Albarda en Wijnkoop hun zin kregen de Volkenbond morgen aan den dag geenVolkenbond meer zou zUn De heer SERRAREN8 <R. K.) had een ver langen temeer t. a.v. den Volkenbond. Volgens hem moest de Bond zich meer bezig houden met economische vraagstukken (in dit verband noemde hU o. a'. het grondstoffenvraagstuk), teneinde te voorkomen, dat zekere „regelin gen” getroffen worden door middel van oorlo gen. Voorts wenschte de heer Serrarens. dat ons diplomatieke en consulaire corps meer econo misch ingesteld zal worden en bestreed hU ’s Mi nisters in de Memorie van Antwoord tot uiting gekomen meening, als zou het niet van belang zUn, in katholieke landen katholieke, gezanten te benoemen. Van de overige niet den Volkenbond betref fende punten vermelden wU nog, dat de heer BONGAERTS (R KJ aandrong op spoedige re geling van sommige waterverkeerskwestles met België en op krachtig optreden tegen vaak er gerniswekkende lectuur uit Duitschland en voorts dat de heer KRIJGER (C. H.) pleitte voor een voor Nederland gunstiger surtaxe d’entrepöt-hefflng. België heeft van FrankrUk altUd meer gevraagd en gekregen. Waarom zou Nederland niet met België op één lUn gesteld kunnen worden? Op de 8t. Anna laan. welke laan van Nijme gen naar Gennep loopt, is de 50- jarige heer Van Raay uit NUmegen met zijn rijwiel ge slipt. HU kwam onder een hem achterop rij denden met meel geladen vrachtauto van de gebroeders B. uit Gouda terecht. De wielrij der werd aoo ernstig gewond, dat de dood on middellUk intrad. Het stoffeiyk overschot te naar het Canlslussiekenhute te Nijmegen ver voerd. De R.K. Tweede Kamerleden IJsselmulden. Steinmetz. RuUter, Stampei en Groen hebben eenige amendementen voorgesteld op het wets ontwerp tot wUziglng van de Dienstplichtwet. Voorgesteld wordt, artikel 13 der wet als volgt te lezen: „Vrijstelling wegens broederdienst wordt aoo verleend, dat van een even getal broeders da helft en van een oneven getal de grootere helft moet dienen, waarbU als regel de broeders om den ander zullen worden vrijgesteld en overi gens naar door ons te stellen regelen.” Voorts wordt voorgesteld het aantal dergenen. die moeten worden IngelUfd vast te stellen in plaats van op 33.000 op 37.500. In de derde plaats wenschen de voorstellers den eersten oefentUd te wUztgeq Van elf maan den In zes maanden. Het is waar, dat dr. Wlbaut niet meer den groeten otnzwaai der 8.D.AJ*: naar een minder Internationale en meer nationale richting heeft meegemaakt, en het valt dus alleen mastr te gissen, hoe hij zou gestaan hebben tegenover het sociaal-democratlsch opportunisme van vandaag, dat zich van de zuiver Marxis tische principes afkeert. Als man van de Tweede Internationale moge hij in zijn tjjd de aarde als zijn land hebben be schouwd, het ééne volk, waarvoor hij streed, was niet zoozeer de menschheid, als wel dat deel ervan, hetwelk zich de klasse der arbeiders noemt. Na het geloot zijner kinderjaren verloren te hebben, beleed hjj in het openbaar nog slechte het geloof in den klassenstrijd, dat lijn recht in strijd is met het geloof der liefde. WU weten niet, wat méér be vreemdend Is: dat aan een man als Wl baut een dergelljk grafschrift wordt vereerd, of dat soclaal-democraten, die de sententie van deze spreuk althans in de practijk niet huldigen, met deze woor den eer willen bewijzen aan hun gestor ven voorman. Of Is dit grafschrift misschien bere kend op een nageslacht, dat noch dr. Wlbaut, noch de sociaal-democratische politiek en practUk van vandaag zal hebben gekend? Een plechtig oogenblik vooraf. De VOORZI1 1 b-R verheft zich van zijn zetel en alle aanwezigen volgen eerbiedig zijn voorbeeld. Dan neemt de Voorzitter het woord en met innige hartelijkheid in zjjn stem gewaagt hjj van den schrik en de ontsteltenis, welke het den Prins der Nederlanden overkomen auto-ongeluk overal in het land teweeg gebracht heeft en van het floers, dat dit onge luk getrokken heeft over den van het Koninklijk Huis over het volk van Ne derland uitstralenden zonneschijn. De Kamerleden Schllthute, Oud, Joekes. mevr. BakkerNort en Ebels hebben eveneens een amendement op het wetsontwerp tot wtjzl- ging van pnxt.pl «tytr— kende om het contingent dienstplichtigen op 27 400 te brengen en den eersten oefentUd op 8 maanden te stellen. i De senaat der Technische Hoogeschooi te Delft heeft benoemd tot doctor honoris causa in de technische wetenschappen Ir. M. Damme, directeur-generaal der P. T. T. Eveneens Verklaarde het H. B. zich bereid, te Uyeren voor een verbetering van de bevorde- ringskansen, o.m. voor geslaagden voor een hoogere functie. De rapporten betreffende dienst- en HfettU- den alsmede pensioen werden goedgekeurd. Het H. B. ging accoord met een voorstel, stappen te doen bU de bevoegde Instanties der tramwegen, om een kindertoeslag-regellng te doen Invoeren. Met duidelUk waarneembare Instemmlibr aanhoorde de Kamer de gevoelvolle woorden van deelneming in het leed van H. M. de Ko ningin en vooral van de Prinses, Die vooral in deze dagen Haren Gemaal zoo noode missen kan. De Voorzitter eindigde met de beste wenschen voor 's Prinsen spoedig en algeheel herstel uit te spreken. De voorzitter stelde voor, deze zaak geheel in handen van bet H. B. te stellen, zoodat dit alle gevallen steeds kan bekUken en naar aan leiding daarvan beslissingen kan nemen. Op verzoek van den voorzitter werd aan het uitvoerig debat een hulshoudelUk karakter ge geven. Namens het kabinet sloot de Minister van Buitenlandsche Zaken, mr. PAJIJN, zich bU de herstelwenschen van den Voorzitter aan. verklarende, dat ook de leden van den Minister raad diep getroffen waren door dit ongeval. Na deze in al haar soberheid indrukwekken de plechtigheid he'eft de Kamer af gerekend met de verleden week door den beer Kupers (8. D. A. P.) Ingediende motie, er toe strek kende, de regeerlng te verzoeken, bU de Staten- Generaal voorstellen aanhangig te maken tot toekenning van een door de Wet gewaarborgd recht op vacantie met behoud van loon aan all» werknemers. In de Dinsdag, onder leiding van den heer Wlgman, voortgezette vergadering van den Raad van Afgevaardigden van ,JSt. Ra phael” kwam allereerst aan de orde een bespreking van het Verbondsbesluit, strek kende tot het onvereenlgbaar verklaren van het lidmaatschap van de Kath. Dem. PartU en/of het regelmatig lezen van het orgaan dier party „Onze Vaan” met dat van by het R K. W. V. aangesloten bonden. Een onzer medewerkers heeft een onderhoud gehad met Ir. M. H. Damme en vernam daarbU het een en ander over zUn leven en werken. Uitvoerig vertelde Ir. Damme over zUn werk en Indië, waar hU als werktuigkundig aan de staatsspoorwegen op Java werd. Na ruim 35 tropenjaren kreeg hy pensioen Lang heeft ir. Domme niet genoten van dit otium. „Gelukkig niet" merkte hu zelf op. ,Jk wilde nog wel wat te doen hebben en toen ik mU als gepensionneerd ambtenaar wel in het begin, dat amateurs meeluisterden De technische dienst nam toen maatregelen en maakte” er een einde aan. De tarieven konden, dank «U geperfectlon- neerde techniek en goede organisatie op een lager peil worden gebracht dan waar ook ter wereld voor een dergelüken afstand wordt ge heven. Automatiseering der telefoon Sprekende over de ontwikkeling van het btn- nenlandsch telefoonverkeer, deelde de heer Damme mede, dat over 5 i 8 jaar de automati seering in het geheele land, ook voor interlo- cale gesprekken, een feit zal zUn. Dat beteekent, dat mUnheer A. uit Maas tricht, zonder tusschenkomst van telefonisten, maar door eenvoudig het gewenschte nummer te draaien, een gesprek kan voeren met mUn heer B uit Groningen. De tariefsverlaging van blUkt uit de volgende cUfers: beneden 15 kilo meter kostte een gesprek in 1924 f0.35 en boven de 15 kilometer f 0.50. Sinds 1 Februari van dit Jaar varieert het gesprekkentarief be neden de 15 kilometer tusschen f 0.04 en f 0.10 en dat van een gesprek over langeren afstand tusschen f 0320 en f 0.40. De salarissen van het personeel P de plaats, waar de aach van den 1 knappen en strijdbaren soclaal- democratischen voorman dr. F. M. Wlbaut nut, is onlangs een In zUn een voud sferUjke grafsteen opgericht. Het Is mooi, dat ook de socialisten hun groote dooden eeren, maar eer kan alleen ge bracht worden door waarachtigheid. Van waarachtigheid vloeit het op dezen graf steen aangebrachte grafschrift echter niet over. Het luidt: Er is maar een land onze aarde. Kr is maar een volk de menschheid. Kr is maar een geloof de liefde. De centrale recherche te Amsterdam heeft hï samenwerking met de koninklijke marechaussée te Apeldoorn Dinsdag wederom drie personen gearresteerd, die er van verdacht worden, be trokken te zUn bu de inbraak op 9 November tn de woning van den houtvester van H. M. de Ko ningin, den heer J. C. E. C. N. Mulder aan den Amersfoortechen weg te Apeldoorn. DaarbU zijn, zooals men zich herinneren zal, een hoe veelheid effecten ter waarde van tienduizend gulden, alsmede een aantal gouden en diaman- ten sieraden gestolen. Het zUn tyue mannen en een vrouw, allen te Amsterdam woonachtig. De vrouw en een der mannen hadden tot voor kort hun domicilie in Het Gooi. Een aantal der gestolen effecten ter waarde van f 0700 is bu hen terug gevonden. ZU zUn opgesloten In het hoofdbureau van po litie in afwachting van hun transport naar u Apeldoorn. Het staat nog niet vast, of men met de daders wel met helers te doen heeft. Dit is evenmin het geval met de drie Amsterdammers, die Vrijdag en Zaterdag, eveneens in de hoofd- Aan het H. B. had de R. v. A. opgedra gen, het daarheen te leiden, dat alle leden, die Standsorganisatie en royemént Zondag 10 October, toen ik, dicht bU huls in het bosch mUn brevier biddende, wilde terugkeeren langs denzelfden weg, waarlangs ik gegaan was, ben ik van den weg afge weken en in de modder gekomen. Voor mU lag *n nieuw rüstveld en ik meen de binnen vUf minuten thuis te zUn langs den nieuwen weg, welken ik echter niet kon vinden. De moerassen dwalen. Nergens vond ik een uitweg. Toen het avond begon te worden en ik niet wist waar ik was en niemand zich nog zorg maakte om mU, omdat zU zouden meenen dat ik katholieken aan het bezoeken was in delf kampong, heb ik overnacht in een boomstam, met mUn voeten in het moeras. Ik droomde, bevelende mU gauw te komen mien;- Den volgenden morgen bad ik mUn brevier gebed en poogde naar huis terug te keeren Doch ik had geen succes. Tot 1 November heb ik geen voedsel gehad en ik heb slechts een paar maal kunnen drin ken uit een riviertje of een modderpoel. Ik lig nu thuis, krachteloos, doch ik beo niet ziek en eet weer en ben goed. Omtrent de richting ben ik steeds bedro gen door geluiden in den kampong, meenendi dat deze dichtbU was, doch de geluiden sche nen plotseling van richting te veranderen, ver- moedelUk door de schrielheid of de dichtheid van het bosch. Ik kwam 1 November aan een riviertje waarop zich twee visschende Dajaks bevon den, die mU langs een omweg met hun prauw in twee uur thuisbrachten. Gegroet! bU den minister van Koloniën meldde, zeide deze mU. dat zUn ambtgenoot van Waterstaat was toen prof, van Swaay wel iets voor mU had.” Het .Jets" bleek te zijn het directeur-gene- raalschap van de posterijen, telegrafie en tele fonie, een betrekking, die de oud-Indischman onmiddelUjk aanvaardde. Toen de heer Damme zUn nieuwe functie aanvaardde ging het al iets beter met het be- druf. De tUd was rUP voor zUn hervormings plannen. Verschillende bedrUfsonderdeelen, in de oor logsjaren mln of meer verstard, dienden gron dig aangepast te worden aan nieuwe behoeften. Het aantal bestellingen, om één voorbeeld te noemen, was bovenmatig opgevoerd en stond in het geheel niet in goede verhouding tot de behoeften van het groote bedrUfsleven. De heer Damme begreep, dat een groote zaak geen baat vindt bU vele bestellingen, maar wel bU één vroege en zoo groot mogelUke bestelling, opdat de geheele post bU het begin van de dag taak ter hand kan worden genomen. BU grooteren omvang van het verkeer een verlaging der tarieven. In den loop deze periode van het bewind van den Damme werden de tarieven niet één, verschillende malen verlaagd. De luchtpost, als mogelUkheld, van sneller postverkeer, kwam en het vliegtuig maakte de mogelUkheld tot werkelUkheid. Toen de missionaris vermist werd, zUn de be woners van de pastorie, de schoolkinderen, de menschen uit de kampongs en militairen op zoek gegaan. Doch hoe ook gezocht werd. zU slaagden er niet in, den verdwaalde te vinden Tot eindelUk den eersten November twee Da jaks den missionaris vonden. HU was zwak en uitgeput na de vele ontberingen, doch hU kon den Dajaks nog aanwUzingen geven over de plaats, waar hU vandaan kwam en hun vragen, hem thuis te brengen. Met behulp van de beide Dajaks kwam pater Van Rossum na 22 dagen weer op de mlssle- staUe Tering. Toen hU daar zUn krachten eenigszins had herkregen, werd het noodig ge oordeeld hem naar de kust te brengen. Den lOden November vertrok hU van Tering en arriveerde 17 November te Bandjermasln. waar hu zou verblUven om zich onder behan deling van een dokter te stellen en om weer op krachten te komen. De dokter echter constateerde malaria tropica en vermoedeiyk typhus. Twee dagen later is hU door een acuten aanval van malaria tropica en typhus overleden, nadat hem de H.H. Sacra menten der Stervenden waren toegediend. Op zUn ziekbed had de pater nog een brief over zUn vreeseiyken dooltocht gedicteerd, die als volgt luidt: te ondanks betreurens- onvol- Som- mige samenstellen de deelen van den Volkenbond ziek, omdat zich niet laten lei den door de chris- telUke beginselen, welke den grond slag voor héél de samenleving moeten vormen, aldus de zeer juiste diagnose van den heer Bongaerts. En gereedelUk-Consequent maande de katholieke spreker de regeerlng aan, te Ge nève te stuwen naar aanvaarding dier beproef de en alleen-hellbrengende beginselen; slechts wanneer dergelUk streven effect sorteert, zal er vruchtbaar gearbeid kunnen worden in het belang der collectieve veiligheid. Ook de heer DE GEER (C. HJ zeide den Volkenbond als rechtsapperaat niet te wil len missen, hoe onvoldragen de Instelling ook nog zijn moge en wanneer gesteld zou worden “«t dilemma: universaliteit of onverbiddelUke landhavlng der sancties, tengevolge waarvan steeds méér landen den Volkenbond zouden verlaten, zou hU ofschoon beide deelen van net dilemma eigenlUk tot de essentialia van het instituut behooren de voorkeur geven aan «enige opoffering van sancties, mits niet aan tekere princiepen geraakt worde. De universali teit is inhaerent aan het begrip Volkenbond; ■onder universaliteit is men onmachtig by de Pogingen tot toepassing ook van de beste be- Binselen en statuten en doet zich onvermüdelUk het recht van den sterkste gelden. De heer De Geer heeft echter wel gevoeld, dat al te groote toegevendheid op het punt der sancties fnui kend zou zUn voor de kracht en de beteekenls Va° den Bond, en daarom waarschuwde hU er anderzUds tegen, dat <fe Volkenbond gedegra deerd zou worden tot niet meer dan een sulver beraadslagend college. tls en blijft naar onze meening een moeilijk vraagstukwil men den Bond volledig op kracht brengen door handhaving der sancties, dan loe pen de leden er uit en voldoet de Bond steeds “tt de elschen der universaliteit, en Miert hU omwille dier universaliteit zUn machts middelen op. dan is het instituut zeer weinig Wie de handelingen van de Tweede Kamer over de begrootlng van het staatsbedrijf der posterijen, telegrafie en telefonie voor het dienstjaar 1938 doorbladert, leest, dat de mi nister van Binnenlandsche Zaken bu de beant woording van de verschillende sprekers In het begin van zUn rede heeft gezegd: „ook ik ben van dit geschiedt".

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1937 | | pagina 17