ONS BLAD
Fransche ministers voldaan
de besprekingen
over
Janson ontvouwt het program
der regeering
MOOR'
I
X
Kwanteh gevallen
De Prins had een
goeden nacht
Het nieuws van heden
communiqué voor
DE BAROMETER
Tokio erkent
Franco
De eed der
Cagoulards
JAPAN NEEMT SCHEPEN
IN BESLAG
Negrin bezoekt
Companys
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAK
BUIKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
Chamberlain leest het
WOENSDAG 1 DECEMBER 1937
i
Voor gelegd aan Kamer
De debatten in de Kamer
o o
De rei» van Delbos
Szalassy veroordeeld
Douanetarieven voor
Japan verlaagd?
De overval te Brest
Vacantie met behoud
van loon
Alcala de* Henares
gebombardeerd
De malversaties te
Borsselen
PRIX FEMINA TOEGEKEND
Vandaag zal het besluit
gepubliceerd worden
Chautemps en Delbos
vertrokken
Voorzitter der Hongaarsehe nat.-
socialistische party krygt
gevangenisstraf
Motie-Kupers door de Tweede
Kamer verworpen
Z. K. H. zal nog geruimen tyd
absolute rust moeten houden
Telegram Kon. Ned. Midden
standsbond
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
Een Italiaanse h protest by
J apansehe consulaat
te Sjanghai
Onafhankelijkheid in de
internationale politiek
Deelneming in de Eerste Kamer
MET
GARANTIE
Vonnis tegen oud-burgemeester
bevestigd
Behalve de allerarmsten hebben
het meerendeel der Chineezen
en de buitenlanders Nan
king verlaten
Ontrouw tegenover organisatie
brengt de doodstraf
met zich mede
--
De koloniale kwestie eischt een
diepergaande studie, waarby
ook andere landen ge
kend moeten worden
De Belgische regeering zal bijzon
dere aandacht wyden aan het
taalprobleem
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 52
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 a, ingez. tned. 40 c
p. regel; idem op pag. één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
VULPENHOUDERS'Tm00
Twee officieren van de C 2 naar
rechtsch Spanje
Telegram van de P.T.T.
en Senaat
o
EN GROS
den
die.
De Spaansche onderzeeboot C 2, waarop
Stand op Woewdag 1» nr v_aa: 151A
Een eskader Enaelsche vliegtuigen zal binnenkort van Plymouth naar Australië
vliegen. Een oefening in het formatie-vliegen boven Plymouth
PARIJS, 30 Nov. (Havas). De Prix Femina
is toegekend aan Raymonde Vincent voor haar
die de betrekkingen tusschen de beide landen
kenmerkt.
De Kamer hoorde dese «oorden staande aan.
Acht ministers waren aanwezig.
De minister van Algemeene Zakeen, de heer
Oolljn, heeft daarna het volgende gezegd:
BARCELONA, 30 Nov. (Havas). Minister
president Negrin heeft gisteravond een be
zoek aan Companys. den president der Oa-
talaansche generaliteit, gebracht. Dit bezoek
moet gezien worden als een nieuwe uiting
van solidariteit tusschen beide regeeringen.
PARUS, 30 Nov. (Reuter). De .Matin* be
richt, dat het parket te Brest aan den com
mandant van den Spaanschen onderzeeër O. 2.
luitenant ter zee Ferrando, en den machinist
Daboula toestemming heeft verleend naar bet
door Franco bezette deel van Spanje te gaan.
Op hun beurt spraken de Fransche ministers
over het as. bezoek van Delbos aan bepaalde
landen van Midden- en Oost-Europa.
zy stelden met voldoening vast, dat de beide
regeeringen gemeenschappelijk belangen heb
ben bij de handhaving van den vrede in die
deelen van Europa.
By het begin der vergadering der Eerste Ka
mer heeft Dinsdagavond de Voorzitter, mr. W
L. baron de Vos van Steenwtfk. als volgt ge
sproken
Naar aanleiding van het auto-ongeval, Z. K.
H. Prins Bemhard overkomen, heeft de Ko
ninklijke Nederlandscbe Middenstandsbond zoo
wel den Prins als H. M. de Koningin en H. K.
H. Prinses Juliana telegrafisch van het mede
leven zijner leden doen blijken.
„Het Kabinet sluit zich van heeler harte
aan bij de warme woorden, welke u gezegd
hebt naar aanleiding van het ongeval, dat
den Prins der Nederlanden heeft getroffen.
Ook wy verheugen ons, dat de berichten
van hedenavond ons de hoop mogen doen
koesteren, dat de gevolgen minder ernstig
zullen zijn dan gisteren werd verwacht. Wij
vere^nigen ons met uw gebed, dat het God
moge behagen, hem een spoedig en alge
heel herstel te schenken”.
Negrin heeft een decreet geteekend, waarbij
speciale rechtbanken worden ingesteld voor de
berechting van personen, die zich hebben schul
dig gemaakt aan splonnage. hoogverraad en
défaitisme en op heeterdaad betrapt zijn. De
berechting geschiedt volgens de verkorte pro
cedure van de militaire rechtbank.
Ook de Eerste K»mrr heeft deelneming betuigd
■pet het ongeval van Prins Bemhard; rede vee
ringen van den voorzitter en minister Colijn.
In verband met de inbraak In de houtvesterij
te Apeldoorn zjjn vijf verdachten gearresteerd.
De 23e party van de match om het wereldkam
pioenschap schaken afgebroken in een stelling,
waarin Aljechin een pion meer heeft.
De Tweede Kamer betuigt haar deelneming met
bet aan Prins Bernhard overkomen ongeval.
De meering wil bet vraagstuk der be
trekkingen tusschen Vlamingen en Walen
oplossen in den geest van eenheid en ver
sterking van de nationale gedachte door
LONDEN, 30 Nov. (Benter). Vanmiddag
heeft Chautemps de journaasien gntvan-
ged, bij welke gelegenheid hij verklaarde,
dat hij niets bad toe te voegen aan het ge
meenschappelijke communiqué, dat gepubli
ceerd zou worden.
„Wjj zijn het,” zelde hij, „volkomen eens,
en ik verheug mjj hierover ten zeerste. WU
nemen de aangenaamste herinneringen aan
ons bezoek naar Parijs mede.”
De toestand van Prins Bernhard blijft bevredi
gend geacht.
De Tweede Kamer la Dinsdag begonnen met de
behandeling van de begroeting van Buitenland
se he Zaken.
-A
vertegenwoordigers
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Het Haagsche Gerechtshof heeft in booger be
roep den oud-burgemeester van Bar meien we
gen malversaties tot maanden gevangenis
straf veroordeeld.
De wezenlijke taak deser regeering Is de
voortzetting en de voleinding van de uit
voering van het programma, dat uitgestip
peld is in de verklaring van 24 Juni 1934.
en waarmede een aanzienlijke meerderheid
zich voortdurend accoord verklaard heeft.
De voorzitter der Hongaarsehe nationaal-socta-
listische partij is tot gevangenisstraf veroor
deeld.
In het Lagerhuis heeft Chamberlain een ge
meenschappelijk communiqué voorgelezen van
de besprekingen met de Fransche ministers.
De nieuwe Belgische regeering heeft in Kamer
en Senaat haar program uiteengezet.
Vandaag zal Tokio de regeering Franco erken
nen.
Het koloniale vraagstuk werd van alle kan
ten aan een voorloopige bestudeertaig onder
werpen. De conclusie was, dat dese kwestie niet
afaonderlijk kon worden behandeld, en dat hier
in een aantal andere landen zou moeten wor
den gekend, en men was het er ever eens, dat
dit onderwerp een veel diepergaande studie noo-
dig maakt
Ten aanzien van de internationale politiek
zegt de regeeringsverklaring. dat de politiek van
werkelijke onafhankelijkheid zal worden voort
gezet, Waarbij men trouw blijft aan de begin
selen van den Volkenbond. De regeering Is
steeds bereid mede te werken aan lederen doel-
matlgen vredesarbeld.
Hedenochtend zijn in het Bols de Boulogne
achttien kisten met In totaal 566 scherpe hand
granaten gevonden. De kisten zyn gelijk aan
welke bij de huiszoekingen üjn gevonden.
De commissaris der Koningin In de provincie
Groningen heeft aan H. M. de Koningin een
telegram gezonden, waarin wordt getuigd van
het medeleven van de bevolking in de provincie
Groningen in het aan den Prins overkoihen on
geval en van den innigen wensch tot herstel,
welke alom in de provincie wordt gekoesterd.
Aan de verdediging van het land zal men de
noodlge zorg blijven besteden: het vastgestelde
militaire program zal volledig ten uitvoer ge
legd worden.
Te half vijf zijn Chautemps en Delbos van
Londen vertrokken. Chamberlain en Eden na
men aan het Vlctoria-station afscheid van de
Fransche ministers.
Voor zijn vertrek zelde Chautemps met na
druk te willen verklaren, dat de Fransche ver
tegenwoordigers zeer voldaan zijn over de be
sprekingen en diep vereerd, dat de koning en
koningin hen op bet noenmaal hebben willen
uitnoodlgen.
H. M. de Koningin en H. K. H. Prinses Ju
liana zijn vannacht In het Burgerziekenhuis
gebleven. Dinsdag heeft Prinses Juliana van
tijd tot tijd een kort bezoek aan haar gemaal
gebracht, waarbij het den Prins echter verbo
den was te spreken. Rust is Immers een der
voornaamste voorwaarden, waarvan het herstel
der gezondheid afhankelijk Is.
De bond van Chineesche dagbladen heeft
besloten geen gevolg te geven aan het Japan
sche verzoek om twee exemplaren van alle te
Sjanghai gepubliceerde periodieken te verstrek
ken aan het bureau voor censuur, dat thans
door de Japansche autoriteiten wordt gecon
troleerd.
Trti aanzien van de nlet-lnmenging, was men
het er over eens, dat deze politiek ten volle
juist was gebleken, en besloten werd dan ook,
haar voort te zetten.
DAMME,
directeur-generaal der P.T.T.”
blad verklaart, dat Japan geenszins
--i voor zichzelf wfl gebruiken.
De Tweede Kamer heeft de motle-Kupers,
waarin de regeering wordt uitgenoodigd wet-
teiyke regeling der vacantie met behoud van
loon voor alle werknemers aanhangig te maken,
verworpen met 59 tegen 25 stemmen (vóór de
soc.-dem., communisten, chr.-dem. en NAB).
Deze belde officieren hebben geen tegenstand
geboden, toen kolonel Troncoeo en zijn 'ïnan-
nen poogden zich meester te maken van den
onderzeeër. Beide officieren zijn voornemens
zich ter beschikking van Franco te stellen.
De regeering zal een wetsontwerp indienen,
waarbij den beroepsorganisaties een statuut
wordt toegekend, benevens een ontwerp tegen
misbruik van macht op economisch gebied. De
stichting van een economisch instituut voor de
middenklassen wordt overwogen.
PARIJS, 30 Nov. (Havas). Er zijn reeds vele
bljsonderheden gepubliceerd over de geheime
comités van revolutlonnalre actie, de zg Csar.
Thans wordt bekend, dat de leden van dit ge
heime genootschap, in navolging van de Car
bonari, een eed van trouw moeten afleggen van
den volgenden Inhoud„Ik zweer trouw, ge
heimhouding en gehoorzaamheid jegetis de or
ganisatie. Iedere overtreding van dezen regel
brengt de doodstraf met zich mede.”
Hierin zou de verklaring gevonden kunnen
worden voor den moord op Jean Baptiste Julf
in Italië, In den tijd, dat de „Cagoule" nog niet
bestond. Julf. die in wapens handtide, zou ver
raad gepleegd hebben en terechtgesteld zijn.
TOKIO, 30 Nov. (Domei). De minister
van Buitenlandsche Zaken. Hlrota, heeft
den voormaligen eonsai van Spanje te Kobe,
Jooé del Castillo, mededeeüng gedaan van
het besluit der Japansche regeering, gene
raal Franco met ingang van 1 December te
erkennen. Naar men gelooft sal Del Castillo
de eerste zaakgelastigde zijn, dien Franco te
In het ministerie van Onderwijs zullen twee
eultureele raden worden Ingesteld, die consul
tatieve bevoegdheid voor het onderzoek van
SJANGHAI, 30 Nov. (Domei). De Ja
pansche troepen in het Noord-Ooaten der
provincie Anhwei hebben hedenmorgen
Kwanteh bezet, een belangrijke stad te-
legen tusschen Woehoe aan den Jangise en
Tsjanghsing in de provincie Tsjekiang.
Uit Nanking wordt gemeld, dat de buiten
landers In verband met de nadering der Ja
pansche troepen de stad verlaten.
In het Lagerhuis heeft Chamberlain het
communiqué voorgelezen. dat na afloop van de
Britsch-Fransche besprekingen Is uitgegeven.
In het communiqué wordt gezegd, dat de Fran
sche ministers een uiteenzetting van lord Hali
fax hebben aangehoord over zijn besprekingen
In Duitschland. Zij constateerden met vreugde
dat, terwijl van het bezoek van Halifax, dat van
particulieren en on-officieelen aard was, niet
verwacht kon worden, dat het tot directe resul
taten zou leiden, het toch had bijgedragen tot
het wegnemen van de oorzaken der internatio
nale oneenigheld en tot een verbetering der
atmosfeer zou kunnen leiden. De Europeesche
vraagstukken in hun geheel en de vooruitzich
ten op kalmeering en ontwapening zijn aan een
gedachtenwisseling onderworpen. Op deze be
langrijke punten constateerden de Brltsche en
Fransche ministers nieuwe bewijzen van de
overeenstemming van houding en zienswijze.
China.
H«t
deze Inkomsten
Naar bevestigd wordt willen de Japansche
autoriteiten binnenkort censoren instellen bij
de drie groote telegraafmkatschappUen, ni de
Britsche Eastern Company, de Deensche Great
Northern Company en de Amerikaansche
De particuliere secretaris van Z. K. H. Prins
Bernhard, Jhr. mr. O. Dedel. verstrekte ons
hedenochtend het volgende communiqué:
Prins Bernhard is tevreden ov<pr
zijn nachtrust. De hoofdpijn is min
der geworden. De hoofdwonde werd
hedenmorgen opnieuw verbonden.
Zij blijkt goed te genezen. Overigens
is de toestand onveranderd. De Prins
zal nog geruimen tijd absolute rust
moeten houden.
Na de voorlezing van de regeeringsverklaring
vingen de debatten in de Kamer aan.
Vandervelde verklaarde dat de socialisten
zonder aarzelen steun zullen verleenen aan het
ministerle-Janson, aangezien dit er naar zal
streven het programma van het vorige kabinet
ten uitvoer te leggen.
De liberaal Dévèze zegde de regeering
onvoorwaardeiyken steun van de liberale lin
kerzijde toe.
Van Cauwelaert spreekt als zijn meening uit.
dat de regeeringsverklaring een sympathieken
kant heeft (levendige protesten van de
Vlaamsch-nationalistische banken). Wij zullen
ons, zoo zelde hl), niet leenen voor een finan
cieels politiek, die het economische leven des
lands in gevaar zou brengen.
Wat dit betreft houden wij ons aan wat Van
Zeeland heeft gezegd over de noodzakelijkheid
evenwicht te brengen in de begrootlng konder
nieuwe belastingen in te voeren.
Spr. wil, dat de Vlaamsche rechten geëer
biedigd worden evenals de Waalsche rechten en
hy stelt in het licht, dat het noodzakelijk Is
snel op te treden. Spr. •geeft dan een zeker aan
tal hervormingen aan, welke hij snel zou wil
len zien toegepast.
Namens de Rexlsten deelt Daye mede, dat hij
niet zal stemmen voor de motie van vertrou
wen. Ook Borginon, sprekende namens de
Vlaamsche nationalisten, zegt zijn stem niet
te kunnen geven aan de motie van vertrouwen,
aangezien by de regeering Janson niet In staat
acht da hervormingen, die door da Vlamingen
geëisebt worden, ten uitvoer te leggen.
Nadat deze spreken het woord hadden ge
voerd werd de zitting verdaagd. Morgen zullen
de debatten worden voortgezet.
De Japansche consul gaf uiting aan etjn leed
wezen en beloofde een onderzoek te zullen in
stellen.
Ook sleepbooten, die de Portugeesche vlag
voerden, zouden in beslag ztfn genomen. Men
brengt in herinnering, dat de Japanners zich
het recht hebben voorbehouden, alle Chinee
sche schepen, die na het begin der blokkade
aan vreemdelingen verkocht zijn, in beslag te
nemen.
MADRID, 30 Nov. (Havas). Volgens een of
ficieel bericht is Alcala de Henares, op 30 K.M.
van Madrid, vanmiddag zwaar gebombardeerd.
Verscheidene Inwoners werden gewond. Benige
gebouwen werden verwoest. Nauwkeurige ge
gevens zijn nog niet bekend. Een vliegtuig
werd neergehaald.
Commercial Pacific Company. Deze censoren
zullen het toezicht moeten hebben op de In
komende en uitgaande telegrammen. De Ja
pansche autoriteiten verlangen verder, dat deze
maatschappijen in het vervolg aan hen de
gelden overdragen, welke tot nu toe aan de
Chineezen werden betaald.
De plaatselijke leiders van de maatschap
pijen hebben deze zaak voorgelegd aan hun
hoofdkantoren.
onderwijs- en beschavingsproblemen zullen
hebben, Op het stuk der academiën zal een
hervorming tot stand worden gebracht, die het
den geleerden van de twee groote nationale cul-
tuurstroomingen mogelijk zal maken hun werk
zaamheden te ontwikkelen in het kader van
autonomie. -
De regeering wil de eenheid van het leger
handhaven en zal een wetsontwerp indienen,
waarbij het leger een definitief taalkundig sta
tuut wordt gegeven, en de soldaten volledig in
hun moedertaal zullen worden opgeleid.
Het Staatsdepartement te Washington heeft
den consulalren vertegenwoordigers der Ver-
eenigde Staten in China nadere inlichtingen
gevraagd betreffende de berichten, volgens
welke de douanetarieven te Tientsin in groo-
ten omvang verlaagd zouden zijn ten gunste
van Japansche producten. Mocht deze verla
ging bevestigd worden, dan zal dit naar men
meent het einde beteekenen van de opendeur-
politiek der commercieele gelijkheid.
Het Haagsche gerechtshof heeft bevestigd het
vonnis van de rechtbank te Middelburg, waar
bij de oud-burgemeester van Borsselen wegens
valschheld In geschrifte en verduistering is
veroordeeld tot een gevangenisstraf van zes
De Amerikaansche consul-generaal heeft
eveneens geprotesteerd tegen het neerhalen van
de Amerikaansche vlag en het in beslag netnen^
van een stoombarkas aan de Bund. De Ja-'
panners zouden de vlag van dit vaartuig in het
water hebben geworpen.
BOEDAPEST, 30 Nov. (Havas) Het ge
rechtshof van Boedapest heeft majoor Szalassy
den voorzitter van de Hongaarsehe natlonaal-
soclallstlsche partij, tot tien maanden gevan
genisstraf veroordeeld, wegens beleediglng van
het Hongaarsehe volk, misdaad jegens den Hon-
gaarschen staat en de maatschappelijke orde.
Szalassy heeft In Hongarije een beweging met
een militair karakter, de „party van den na-
tkmalen wil" georganiseerd, teneinde in het
land een natlonaal-soclalistisch bewind in te
voeren.
De Chineesche regeering brengt kunstschat
ten van onschatbare waarde in veiligheid, oa.
I ook de verzameling, welke vorig jaar op ae
Londensche tentoonstelling te zien was. De
bergplaats wordt geheim gehouden.
De echtgenoote van maarschalk Tsjang Kal
Sjek zal by haar echtgenoot te Nanking ble
ven. In de straten van de stad zyn reeds prik
keldraadversperringen aangebracht en de
autobussen ryden niet meer. Alleen de aller
armsten zyn in de stad gebleven, aangezien
sy een vlucht niet konden betalen.
„Deernis met Hare Koninklyke Hoogheid
de Kroonprinses heeft ons allen diep ver
vuld, toen gisterenmorgen de mare zich
verspreidde van het ongeval. Hoogstderzelver
Gemaal overkomen.
Naar Hare Majesteit de Koningin gingen
onze deelnemende gevoelens mede zeer le
vendig uit.
Van ganscher harte verheugen wy ons
over de bevredigende berichten, welke ons
sinds dien bereikten en bidden het Konlnk-
Wk Huis en der natie toe, dat het God den
Heere goedgunstigiyk moge behagen, da
ernstige zorge, welke over Nederland is ge
bracht, alsnog zy het spoedig weg te
nemen".
Hoewel de Japansche autoriteiten biykbaar
niet veel voelen voor een veilige zone, zet de
Internationale commissie haar pogingen toch
voort.
De hof jager Van der Spek had eveneens een
goeden nacht. De operatie van de knleschyf
zal vermoedeiyk aan het eind van de week
plaats hebben.
O.BLAZER KAE.TZ NV
De Kokoemln Sjimboen, welke in den regel
de inzichten van de militairen aanhangt..
sAryft ten aanzien van de stappen van de
vertegenwoordigers van Engeland, Frankrijk
en de Vereenigde Staten Inzake de douane te
Sjanghai, dat Japan door het In beslag ne
men van de douape-inkomsten, tevens de ge-
heele verantwoordelykheid op zich neemt, dat
het bedrag van deze inkomsten dient als
kavantie voor de buitenland ache leenlngen van
SJANGHAI. 30 Nov. (Reuter) De
Italiaansche consul-generaal heeft op het
Japansche consulaat-generaal geprotes
teerd tegen het In beslag nemen van twee
Italiaansche sleepbooten, die aan de Bund
gemeerd lagen, en het vervangen van de
Italiaansche vlag door de vlag van 40
Rijzende Zon.
Dinsdagmorgen is ten hoofdkantore P.T.T. te
Den Haag een vergadering gehouden van hoofd
inspecteurs, inspecteurs en verschillende hoofd
ambtenaren van het hoofdbestuur, onder pre
sidium van Ir. Damme, directeur-generaal P.T.T
Van deze vergadering uit weid het volgende
telegram gezonden aan H. K. H. Prinses Ju
liana, paleis Soestdyk:
„Het zy my vergund H. K. H. namens het
geheele personeel van het staatsbedryf der
P.T.T., waarvan een groot aantal hoofdambte
naren heden In vergadering bijeen is. de verze
kering te geven van ons hsrteiyk medeleven met
het geheele Koninklyke Huls ook in deze om
standigheden en Haar eerbiedig te verzoeken
zoo mogeiyk zyn beste wenschen voor spoedig
herstel ook aan Z. K. H. Prins Bemhard te wil
len overbrengen.
lp" BRUSSEL, 30 Nov. (Belga). De Belgische
regeeringsverklaring. die vanmiddag in de
Kamer en in den Senaat Is voorgelezen
fe- vangt aldus aan:
De regeering, die zich aan u voorstelt, is ge
vormd in het teeken van gemeenschaiJpeiyke
bezorgdheid voor het verdedigen van het erf-
3 deel der grondwettelljke vrijheden, het langs
ordeiyken weg verwezeniyken van een biliyke
K en vooruitziende sociale politiek, en het voor-
bereiden van aKe wenscheiyk geachte maat-
I regelen, teneinde in de omraming van den on-
aantastbaren Belgischen staat de eultureele
I ontwikkeling te verzekeren van de beide taal
gemeenschappen, en de eerbiediging van de
rechten, door elk harer leden verworven.
De commendery Nederland van de Johan-
nlterorde heelt In het Burgerziekenhuls te Am
sterdam door den persoon vnkt-hgjr. secrete ris
Jhr. W. Laman Trip, haar iiëlangstelling doen
biyken voor haar mederechtsridder Z. K. H.
Prins Bemhard. wien Maandag het suto-onge-
luk op den Mulderstraatweg is overkómen. Jhr.
Laman Trip sprak zyn beste wenschen uit voor
een spoedig herstel.
O i
