ONS BLAD
De val
van
Nanking vandaag
te verwachten
l
|l
i
F A
in
s
OVERIGE SPANJAARDEN
IN BEWARING GESTELD
DE BAROMETER
TACKs
NEDERLANDSCHE MIJNEN Het nieuws van heden
EEN VOORBEELD
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BRILLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
Wordt de stad niet
verdedigd
Delbos’ bezoek aan
Warschau
VEREENIGDE katholieke pers
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 57
t£N
Twintig dorpen staan onder water
Een incident aan de
Fransche grens
Noorsch schip in nood
De Fransche radicalen
reorganiseeren
De eerste Japansche
Een geheim Britsch
document?
Britsch vliegtuig ver
ongelukt
Strenge maatregelen in
Palestina
Amerikaansche vlieg
tuigen naar China
Overstroomingei
Griekenland
De Japansche marsch
door Sjanghai
Er zouden geen koloniale kwesties
ter sprake zijn gekomen
Franschman door Spaansche
politie doodgeschoten
Britsch journalist
uitgewezen
Italiaansche bladen publiceeren
een duister bericht over geheime
Britsche plannen in de Mid-
d eiland sc he Zee
Te belachelijk om waar
te zijn
Totdat hun ontvluchte landg<
nooten uit Spanje zullen wor
den teruggezonden
Binnen drie dagen moet hy Joego
slavië verlaten
Heliumgas naar
Duitschland
DIT NUMMER BESTAAT UIT
8 BLADZIJDEN
SNELHEIDSRECORD
VERBETERD
HOTEL - CAFE - RESTAURANT
DIJJERS
W),
Jrke-
om
x:
at
O
Mes spreekt over onze keuken
Een Engelsch oordeel in het
Lagerhuis over de Ned.
mijnindustrie
De inval van Japanners in het
Britsche Great Eastern Hotel
te Sjanghai wordt als zeer
ernstig beschouwd
Jeugdafdeeling werd e«h gevaar
voor het Volksfront
MAYONNAISE
fnSALADE5AUS
Vragen in het Britsche
Lagerhuis
ADVERTENTIEPRIJZEN*
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40 c.
p. regel; idem op pag. één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Gevechten met terroristen tusschen
Bersjeba en Hebron
ingeland is een Indische toovenaar, Linga Stngh, overleden. In z[fn testament
had hy bepaald, dat zyn attributen moesten worden vernietigd
De Engelsche staatsman Lloyd George geeft les in de politiek. Ter verduidelijking
van zijn betoog bedient hij zich van groote landkaarten
WASHINGTON. 6 Dec. (Havas). Het Ame
rikaansche Departement van Buitenlandache
Zaken deelt mede, dat de uitvoervergunningen
voor wapens en oorlogsmateriaal voor China
een waarde vertegenwoordigen van 1.703.070
dollar. zzBUna geheel deze uitvoer bestaat «it
militaire vliegtuigen.
DINSDAG 7 DECEMBER 1937
Den Haag
MAGER MENU
O o
pion
Dei
De Regeeringspersdlenst meldt:
then
5 -
In officleele kringen te Londen heeft men dit
>60
3
i
A
PERPIGNAN, 6 Dec. (Havu). De Spaan-»
sche inspecteur van den grensdienst, Massia.
heeft den prefect te Perpignan, Didkowski,
spontaan het leedwezen van zijn regeering
betuigd met den dood van Sebastian Juanola.
dan
door
‘ge.
tot
OP VASTENDAGEN
SPECIALE SCHOTELS
SJANGHAI, 6 Dec. (Havas). Volgens be
richten uit betrouwbare bron zou de Chi-
neesche generale staf ervan hebben afgezien
Nanking te verdedigen, omdat de militaire
deskundigen van meening zouden zijn, dat
Nanking practisch onverdedigbaar is en de
bij Nanking samengetrokken troepen be
dreigd zouden worden door de Japar»che om-
slngelingsmanoeuvre.
Japansche soldaten hebben een tweehonderd
tal Chlneesche jonken, welke binnen den Brlt-
schen verdedigings-sector in de Soetsjau-kreek
voor anker lagen, In beslag genomen. De Ja
pansche, vlag werd op de schepen geheschen en
nadat de Chineezen, die zich aan boord be
vonden, verwijderd waren, werden de schepen
weggesleept.
Wel is uitvoerig gesproken over Tsjecho-
Slowakije, waarbij echter geen wijziging der
wederzjjdsche opvattingen zou zijn bereikt. Wat
de kwestie van een Westelijk pact aangaat zou
bericht vanavond zoo belachelijk genoemd, dat
het volkomen ongeloofwaardig is.
Italiaansche bladen maken veel opbef ever een
zoogenaamd geheim Britsch document, dat Brit
sche plannen soa bevatten betreffende de Mid-
dellandache Zee.
doch
P 25.
Kei,
Ph5.
LONDEN, 6 Dec. (Havas) Hedenochtend to
te Kirkdale een vliegtuig omlaag gestort en in
een tuin terecht gekomen. Het toestel vloog in
brand. Een der inzittenden is omgekomen. De
Staking van personeel der Rfji
Rotterdam.
B(j het beuoek van Delbos aan Warschau zouden
geen koloniale kwesties ter sprake sjjn gek om—
Een Britsch journalist werd uit Joego-SlavH
uitgewezen.
Stand o* Dinsdag 9 uur vjn.: 7«74
Vorige stand: 747
Paolo Marella, apostolisch delegaat in Japan,
heeft van den Heiligen Stoel bericht ontvan
gen, dat de Zeereerw. Heer Tatsuo Dol, die tot
dusver secretaris van den delegaat was, be
noemd is tot aartsbisschop van Tokio. Dit is
de eerste «Japanner, die tot de aartsbisschoppe
lijke waardigheid wordt verheven.
sou deelnemen aan eventueele Desbetreffende
besprekingen.
De politie heeft nabij het dorp Dahareh, tus
schen Bersjeba en Hebron, een bende terroris
ten ontdekt. Er ontstond een gevecht, in den
loop waarvan de terroristen in de bergen kon-
den ontkomen.
De Italiaan-
bericht uit
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Balienhef Telefoon 117375
MARSEILLE. Dec. (Havas) Het radiosta
tion te Marseille heeft een bericht opgevangen
van het Noorsche stoomschip Birk, waarin werd
medegedeeld, dat een storm het schip naar de
kust dreef op veertig mijl benoorden Bayonne.
ATHENE. 6 Dec. (Havas). In AetoUO en
Acamanlë hebben hevige regens de rivier Ache-
loeo bulten haar oevers doen treden. Twintig
dorpen staan meer dan een meter onder water.
In het dorp Neochori zijn twintig huizen in
gestort. De spoorlijn van Mlssdonghi naar
Agrlnlon is over een afstand van vijf KM. be
schadigd.
Men heeft hier algemeen den indruk, dat het
van essentieel belang is, dat nu de Britsche en
Amerikaansche consuls-generaal een krachtig
standpunt innemen. Wanneer men toestaat, dat
dit incident zonder protest verloopt, beteekent
dat een practisch afstand doen van de bulten-
landsche macht in Sjanghai en een. ineenstor
ting van het laatste spoor van vertrouwen der
Chineezen in het gezag van den gemeenteraad.
De Chineezen vac alle rangen en standen zijn
door een paniekstemming aangegrepen tenge
volge van de ontwikkeling van zaken gedurende
den dag van vandaag.
MANAGUA. 6 Dec. (Reuter). In een com
muniqué deelt de minister van Oorlog van
Nicaragua mede, dat de opstandelingenleider,
Altamirano, de vroegere eerste adjudant van
den opstandlgen generaal Sandlno, gisteravond
met MJn beide zoons gedood is te Palmira in
het Noorden van Nicaragua.
LONDEN, 6 Dec. (Reuter). Verscheidene
Italiaansche bladen plaatsen het bericht uit
Weenen, volgens hetwelk Engeland wellicht
de Azoren zou bezetten om te voorkomen,
dat zij tot een tegen Engeland gerichte
luchtbasis zouden worden.
In dit rondschrijven zou gezegd worden, dat
de Britsche regeering voornemens is, op het
juiste oogenbllk Palestina te annexeeren en
met geweld de Azoren en in het bijzonder het
eiland Horta te bezetten. Tot eiken prijs moet
de vrijheid van den Atlantischen zeeweg wor
den verzekerd.
NAZARETH. 6 Dec. (Reuter). De krijgs
raad heeft vandaag een Arabier en zijn
zoon wegens het dragen van wapens tot
BELGRADO, 6 Dec. (Havas) De cor
respondent van Reuter en van de „New
York Times” te Belgrado, Hubert Harrison,
heeft Zondag van de prefectuur te Belgra
do hek verzoek ontvangen zijn verblijfsver
gunning in te leveren en Joego-Slavlë bin
nen drie dagen te verlaten.
Het conflict verwhrrpte rich n<jg,toen op het
laatste congres de voorzitter der JeugdafdeelIngT
Sableau. een heftlgen aanval deed op Pierre
Cot.
De voornaamste bepaling der reorganisatie is.
dat de leeftijdsgrens is gesteld op 30 jaar; hier
door zullen de meeste der tegenwoordige leider o
uit de Jeugdafdeeling moeten gaan.
De prefect heeft formeel den eisch gesteld de
schuldigen te zoeken, terwijl hij een voorbeeld
wil doen stellen. HU elschte voorts een belang
rijke schadeloosstelling voor de familie van het
slachtoffer. De jongeman was een der kost
winners en de flnancieele omstandigheden der
familie zjjn zeer hachelUk.
Massia beloofde vanavond nog naar Barcelona
te gaan om er met den minister van Bulten-
landsche Zaken over te spreken, wien hü de
eischen van den vertegenwoordiger der Fran
sche regeering aal overbrengen.
LONMIN, 6 Dec. (Reuter) B(j de besprekin
gen in de afdeellngen van het Lagerhuis heeft
de Labourafgcvaardlgde Jenkins ten aanzien
van het regeerlngsontwerp voor de steenkolen-
nUverheid, waarbij de instelling van een com
missie wordt bepleit, welke de zaken der kolen
industrie zal behandelen, gezegd, dat het dan
voor de commissie mogelijk zal zUn de kolen
industrie te ontwikkelen, zooals dat In Neder
land Is geschied, waar een verhoudingsgewijs
grootere productie is dan in eenlg ander land
ter wereld. Jenkins voegde hieraan toe, dat dit
is tot stand gebracht door een industrie, die
bUna geheel zichzelf financierde. In Nederland
is volgens spreker een der bestbeheerde kolen -
industrieën van Europa. Daarenboven komen
In Nederland minder ongelukken voor. Er is een
werkdag van 7J$ uur, waarbij dan als werktUd
wordt gerekend de tUd, dien de arbeiders in de
mUn verblUVen. terwUl in Groot-Brittannlë een
werktUd van 7J4 uur per dag bestaat.
De loonen der Nederiandsche mijnwerken
zijn volgens spreker in verhouding tot die in
de kolenindustrie van welk ander land op het
vasteland gunstig en ook de huisvesting der
mijnwerkers Is In Nederland goed. De Neder
iandsche münwerkers hebben mooie moderne
woningen. Dit alles is mogelUk door het feit, dat
de staat de contróle op de industrie heeft.
SJANGHAI, 6 Dec. (Havas). Uit Hankau
wordt gemeld, dat de Japansche lucht
macht bU een aanval op Kwangle ten Zuid
westen van het Tal-meer bommen beeft
geworpen op een katholieke missiestatie,
welke ernstig werd beschadigd.
PARIJS, 6 Dec. (Havas) De Fransche ra-
dlcaal-socialistische partU heeft besloten over
te gaan tot reorganisatie van haar jeugdafdee
ling. Dit besluit Is een gevolg van het feit, dat
bU verschillende gelegenheden de leiders der
jeugdafdeeling, die tegenstanders van bet volks
front zUn, tegenover de geheele partij kwamen
te staan.
WARSCHAU, 6 Dec. In een bericht meldt
bet Dultsche Nieuwsbureau, dat naar in
welingelichte kringen te Warschau ver
nomen wordt bij de besprekingen met Del
bos geen koloniale kwesties V*r sprake sUn
gekomen.
De val van Nanking wordt volgens Japan van
daag verwacht; wrijving in de internationale
concessie te Sjanghai.
Men voegde hieraan toe, dat dergeltyke be
richten slechts in omloop worden gebracht me*
de bedoeling wantrouwen te zaaien. ZU beboe
ren ie worden behandeld met de verachting,
die *U verdienen.
De mogelijkheid, dat deze eilanden door een
eventueelen vijand als basis voor zijn onder-
zéebooten zouden worden gebruikt, zou uiterst
gevaarlijk zjjn, terwijl aan den anderen kant
de kans gering is, dat op dit bijzondere punt
met de Portugeesche regeering overeenstem
ming wordt bereikt.
ftét document, dat ter kennis Is gekomen van
bepaalde internationale militaire kringen, en
waarvan volgens het krantenbericht de echt
heid bulten twUfel Is, heeft diepen Indruk ge
maakt. r
Een hooggeplaatst Britsch ambtenaar
van de internationale nederzetting te Sjang
hai heeft uitzonderlijk ernstigen commentaar
geleverd op het incident van hedenmorgen,
toen twaalf agenten van de Japansche con
sulaire politie het Britsche Great Eastern
Hotel in de internationale nederzetting
doorzochten.
Delbos beeft hedenmiddag het noenmaal ge
bruikt ten huize van Beek.
De Fransche minister zal tegen zes uur naar
Krakau vertrekken en daar Beek hem vergezelt,
is het niet uitgesloten, dat de belde ministers
nogmaals een bespreking zullen hebben. Het
communiqué omtrent de besprekingen zal dan
ook waarschUnlijk pas vanavond na aankomst
te Krakau worden gepubliceerd. De tekst zal
vermoedelijk vrü kort zUn en naar het schUnt
zullen er geen nieuwe factoren tot uiting komen.
In Hongaarsché kringen te Warschau gaat het
gerucht, dat het mogelUk is, dat de trein, die
Delbos van Belgrado naar Praag zal brengen,
ondanks het vroege uur een kort oponthoud
zal hebben te Boedapest, waar Kanya zijn Fran-
pchen collega aan het station zou komen be
groeten.
BU een ontvangst van de bultenlandsche pers
vertegenwoordigers hedenmorgen verklaarde
Delbos, dat zijn bezoek aan Polen na de be
sprekingen te Londen en het gebaar van hof-
felUkheid van Ven Neurath een groote vol
doening voor hem is. HU wil de banden welke
de mogendheden met FrankrUk verbinden, ver
sterken, doch dit is tegen niemand gericht.
FrankrUk wil sterk blUven, want iemand die
zwak Is, loopt op het oogenbllk gevaar zUn
stem in het kapittel te verliezen. De verbonden,
welke gesloten zUn, hebben ten doel de veilig
heid te vermeerderen en allen willen samen
werken om de verhoudingen te verbeteren.
WASHINGTON, 6 Dec. (Havas). Het Staato-
departement te Washington heeft den agent
van de Dultsche Zeppelln-maatschajipU ge
machtigd 17.900.000 kubieke voeten onbrand
baar heliumgas uit te voeren. Dit helium to
noodlg voor de nieuwe zeppelin L. Z. 130.
Door deze machtiging is de weg gebaand voor
een hervatting van de proefvluchten met be
stuurbare luchtschepen tusschen Duitschland
en de Vereenlgde Staten in het volgende voor
jaar.
'i:
In het Engelsche Lagerhuis heeft Eden naar
aanleiding van een vraag betreffende de Japan-
•che parade te Sjanghai medegedeeld, dat de
Britsche ambassadeur te Tokio op het vernemen
ran de plannen voor den marsch. onmlddellUk
i
vertoogen heeft gericht tot den onder-minister
van Bultenlandsche Zaken, wien hU er op wees,
dat de marsch veel leek op een uitdaging en
onnoodlg was, en dat de Japansche militaire
autoriteiten de volle verantwoordelijkheid op
zich zouden moeten nemen voor eventueele on
geregeldheden. De vertoogen werden daarop nog
eens door de Britsche regeering onderstreept.
Eden deelde verder mede, dat de weg, dien de
troepen volgden, bulten den bUzonderen sector
leidde, die op grond van het verdedigingsplan
aan de Japanners was toegewezen. De toestana
was daar niet abnormaal, en de parade was dan
ook onnoodlg.
Eden bracht vervolgens hulde aan de ge-
meentelUke politie van Sjanghai voor haar voor
beeldig gedrag tUdens den marsch.
ROME, 6 Dec. (Havas).
■che bladen publiceeren een
Weenen, waarin een samenvatting wordt
gegeven van een bericht in het Neues Wie
ner Tageblatt, dat op zUn beurt weer uit
ParUs afkomstig zou zUn.
ROME, B Dec. (Stefanl). De Italiaan Purio
Nlclot heett met een licht bombardementstoe-
stel van h« type Breda 8* het wereldsnelheida-
record over 100 KM. verbeterd en gebracht op
gemiddeM 554 KM. per uur. Het oude record
stond met 510 KM. eveneen» op naam wan
Italié.
BlUkens berichten over de ontvluchting van
een aantal hier te lande geïnterneerde Span
jaarden, bestaat er misverstand omtrent de om
standigheden, waaronder dezen hier te lande
vertoefden.
De Spanjaarden, welke hier asyl hebben ge
vonden, behoorden tot de groep der rechtschen,
welke kort na het uitbreken van den burger
oorlog hun toevlucht In de Nederiandsche Le
gatie te Madrid hebben gezocht. Na de ver
plaatsing van de Spaansche Regeering naar Va
lencia, heeft de Nederiandsche Regeering van
haar gedaan gekregen, dat de weerbare man
nen onder de in het gezantschap verbluf hou
dende vluchtelingen, die naar Nederland
wenschten te worden gebracht, hiertoe toestem
ming verkregen, waarbU de Nederiandsche Re
geering zich tegenover de Spaansche regeering
verbond, maatregelen te nemen, ter voorkoming,
dat zU Nederland zouden verlaten.
Teneinde hun niettemin binnen Nederland
bewegingsvrUheid te kunnen toestaan, heeft on
ze Regeering hen op ©erewoord schrlftelUk aan
haar doen beloven van elke poging tot ont
vluchting af te zien.
Na de eerste gevallen van ontvluchting, wel
ke desniettegenstaande hebben plaats gevon
den, zUn allen onder dageljjksche pohtiecon-
tröle geplaatst. Enkele maanden is deze re
geling gehandhaafd, waarna zU op aandrang
der betrokkenen minder streng is gemaakt. Toen
bovendien de Franco-regeerlng zelve den geïn
terneerden had gemaand hun belofte na te ko
men, is het toezicht tot een zuiver administra
tieve contrdle teruggebracht, met dien ver
stande, dat met een aanmelding eens per week
genoegen werd genomen.
Harrlsson, die reeds dertien jaar te Belgrado
gevestigd was en die vice-president was van de
Engetoeh-Amerlkaansche-Joegoslavlsche club
aldaar, heeft reeds in Juli JJ. de kans geloopen
uit het land te worden gezet. Men had hem de
verlenging van zUn verblijfsvergunning ge
weigerd, doch kort daarna stemde Stoyadino-
wltsj er in toe dezen maatregel in te trekken.
Het agentschap .Avala" deelt in verband met
deze kwëetie mee, dat de autoriteiten Harrison
gastvrUheld hebben geweigerd wegens de ten
dentieuze en onjuiste strekking van de berich
ten, die hU aan de Britsche openbare meening
voorlegde.
In verband met dit gevaar zou 4$ generale
■taf haastig de troepen van den linkeroever 7
van den Jangtse terugtrekken. 1
De laatste te Sjanghai ontvangen berichten
wUzen er op, dat de uitzonderlUk snelle op-
marsch der Japanners zelfs officleele Japansche
kringen heeft verrast, die thans den val van
Nanking in den morgen van 7 December ver
wachten.
Reuter meldt uit Sjanghai, dat de Britsche
consul-generaal bU den Japanschen consul-
generaal heeft geprotesteerd tegen het bom
bardement van gisteren, waarbU twee Britsche
schepen te Woehoe werden getroffen.
In het bedoelde bericht wordt gesproken
van een document, dat het Britsche ministerie
van Marine tot het opperbevel der Britsche
vloot zou hebben gezonden, waarin bezorgdheid
wordt geuit over de strategische gevolgen van
de versterking der troepen in Libye en in de
luchthaven op Sicilië, alsmede over de ont
wikkeling van het Italiaansche dulkbootwapen.
De uitvoervergunningen voor wapens neer
Rusland vertegenwoordigen een waarde van
805.613 dollar. Het betreft hier vooral geweren.
karabUnen en mitrailleurs.
De nieuwe ontvluchtlngsgevallen hebben
aanleiding gegeven de dagelUksche aanmel
ding wederom voor te schrijven, gepaard met
het verbod de woonplaats te verlaten.
Uit den aard zijn alle maatregelen tot
opsporing van de vluchtelingen genomen.
GelUk uit het bovenstaande blUkt, was
hetgeen hier opnieuw geschiedde, niet het
verbreken van een belofte der geïnterneer
den aan de Regeering van Valencia, doch
van hun aan de Nederiandsche Regeering
gegeven eerewoord.
Met de non-lnterventie-overeenkomst
heeft deze zaak niets uit te staan.
De regeeringspersdlenst meldt ten ver
volge op de mededeellng van Maandag be
treffende de ontvluchting van een aantal
hier te lande geïnterneerde Spanjaarden
dat, met het oog op de onoekerheid. die
mede daardoor aan den dag is getreden
ten aanzien van de overgebleven Spanjaar
den, de regeering besloten heeft, deze in
verzekerde bewaring te houden tot van het
bewind van generaal Franco bevestiging zal
zUn ontvangen, dat de gevluchte Spanjaar
den, die hun aan de Nederiandsche regee
ring gegeven woord hebben gebroken, bU
aankomst in het onder dat bewind staande
deel van Spanje naar Nederland zullen wor
den teruggezonden.
De betrokken Spanjaarden zUn in de
plaats waar zU vertoefden in poütlebe-
waring gesteld, In afwachting van over
brenging naar een gezamenlijke verbUJf-
plaats.
De gemeenteraad van de internationale
nederzetting heeft bU den oudsten consul ge
protesteerd tegen het binnendringen van Ja
pansche politie in het Britsche Great Eastern
Hotel hedenochtend.
PERPIGNAN. 6 Dec. (Havas). Uit Saint Lau-
ret de Cerdagne wordt gemeld, dat een jonge
beer, Sébastien Juanole, gisterenavond om
streeks zeven uur met zijn zuster en een neef
op een twintigtal meter van de Fransche grens
door drie Spaansche karabiniers werd aange
houden. De neef was een gevluchte Spanjaard
en werd door de politiemannen herkend. HU
vluchtte onmlddellUk verder op Fransch ge
bied, terwijl een woordenwisseling ontstond
tusschen Juanole en de Spanjaarden. Deze
schoten op hem, waardoor hU op slag gedood
werd. De karabiniers vertrokken, doch lieten
een bajonet achter.
Het parket van Ceret heeft een onderzoek in
gesteld. waaruit reeds is gebleken, dat Juanole
op Fransch gebied Is gedood.
De voorhoede van een der vier Japansche
colonnes, die naar Nanking oprukken, heeft de
banier van de Rijzende Zon volgens nog
niet bevestigde Japansche berichten geplant op
den „purperen berg” aan den zoom van Nan
king, waar het stoffelUk overschot van Soen
Jat Sen ter aarde is besteld.
m extra-edities, wordt door oe Japansche
dagbladen aangekondigd, dat de val van Nan
king voor de deur staat. Japansche gemotori
seerde eenheden zouden reeds vanavond (plaat-
selijken tUd) het terrein voor de Nankingsche
vestingen hebben bereikt. Het Japansche tele-
graafagentschap Domei meldt, dat de Chineezen
nog slechts zwakken tegenstand bieden.
Het groote Japansche hoofdkwartier deelt
nede, dat de Japansche luchtnjaqht de spoor
brug over de Gele Rivier in „de lUn Peiping
Hankau heeft vernield. Het doel hiérvan is,
den phineeschen troepen aan het front Pei
ping—Hankau den terugtocht af te snijden.
Verder hebben Japansche vliegtuigen de aan
den ZuidelUken oever van de Gele Rivier in
de provincie Sjantoeng gelegen Chlneesche troe
pen gebombardeerd.
tweede is levensgevaarlijk gewond.