ONS BLAD
Nachtelijke gevechten
heuvelen rond Nanking
AVANQ
F
in
SCHAATSLAARZEN
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
Treedt Italië uit
den Volkenbond?
Vliegtuigen boven
Barcelona
DE SCHRIJFWIJZE VAN
ONZE TAAL
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BREUKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
Een felle aanval
op Mgr. Preysing
Verstopte Neus
DONDERDAG 9 DECEMBER 1937
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 59
I
roem
de Fran-
Nassaufilm
1938
Tjalk gestrand
Poolsche terroristen
gearresteerd
orga-
Wijziging treedt heden in werking
van
I
Atmosferische storing
brengt geluk aan
Uitbreiding bjj de
Hoogovens
Verboden wapenhandel
naar Zuid-Amerika
Brand in drukkerij te
Amersfoort
Een taalstrijd in de
tram
Uiterst rechtsche geheime
nisatie te Lwow
Twee Nederlanders te Luik
gearresteerd
Vliegtuig in het Nijldal
verongelukt
Flohr daagt Aljechin
officieel uit
De nat.-soc. „Angriff” beschuldigt
den bisschop van „politiek
Katholicisme”
Weensch bediende maakt een
winst van 2000 pond op de
Londensche beurs
Regeering zal haar houding be
palen, nadat het Belgische
standpunt bekend is
Complete ovenbatterij
wordt gebouwd
Binnenkort zal het worden
voortgezet
VESTIGINGSWET VOOR HET
KLEINBEDRIJF
DIT NUMMER BESTAAT UIT
8 BLADZIJDEN
ONDERZOEK NAAR DE
GRAVEN VAN NASSAU
Tsjang Kai Sjek blijft?
Onbevestigde geruchten in diplo
matieke kringen zouden
hierop wyzen
Opvarenden door reddingsboot
aan wal gebracht
Geluidssmalfilm ter gelegenheid
van het a.s. regeeringsjubi-
leum van de Koningin
Londen is niet om bemiddeling
gevraagd in het Spaansche
conflict
Een bespreking tusschen beide
grootmeesters
„poort van den
Volgens de laatste berichten staan de Japansche troepen voor de muren
Nanking, welke stad door de Chineesche verdedigers is verlaten
De moord aan
sche grens
Japansche' autoriteiten verzoeken
den buitenlandschen consuls
de vreemdelingen uit Nan- j
king te doen vertrekken
ADVERTENTIEPRIJZEN i
Per lossen regel 20 a, ingez. med. 40 c -
p. regel; idem op pag. één 55a p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Groote voorraden papier en carton
vernietigd
De bemiddeling van
Duitschland
VlCKS
Va*tro-nol
Japan trekt op naar
Brand ia drukkerij te Amersfoort.
uit
voor
O o
de
waar
Tal. No. 7
Moergestel
3
doch de
I
I
Stand op Donderdag 9 war VJB. 758J
Vorige stand: 75X5
Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer
over de begroeting van Onderwijs.
Reuter meldt wit Sjanghai, dat voor aoover
tot dusverre blijkt, het bericht omtrent een af
treden van Tsjang Kai Sjek ongegrond is.
In het Britsche Lagerhuis heeft Eden heden
middag op desbetreffende vragen geantwoord,
dat tot de Engelsche regeering door geen van
belde partijen In Spanje verzoeken gericht zjjn
om bemiddelend op te treden in het Spaansche
conflict.
BARCELONA, 8 Dec. (Havas) Vanmiddag
is een escadrille rechtsche vliegtuigen, be
gunstigd door den mist, plotseling boven
Barcelona verschenen.
Woensdagmiddag
gehad
Met de voorbereidende werkzaamheden Is reeds
een aanvang gemaakt. Men hoopt de batterij In
September van het volgend Jaar in gebruik te
stellen. Het is een zeer belangrijke uitbreiding.
Hoewel zij de goede bedoelingen, welke de
Dultsche regeering dreven, waardeert, blijft de
Chlneesche regeering vastbesloten haar politiek
van krachtigen tegenstand te handhaven, zoo
lang Japan niet den oprechten wensch toont
de onafhankelijkheid van het Chlneesche grond
gebied te eerbiedigen, evenals de onaantast
baarheid van de Chlneesche regeering."
Te Londen wordt officieel bevestigd, dat de
commandant van de Britsche vloot in de Chi-
neesche wateren, vlce-admlraal Little, bij de
Japansche vlootautoriteiten heeft geprotesteerd
tegen het bombardement van de beide Britsche
schepen Tfckall en Tatung bjj Oehoe.
Volgens het rapport, dat op het Foreign Of
fice is ontvangen, heeft nog denzelfden dag de
Japansche chef van den staf namens admiraal
Hasegawa zijn verontschuldigingen aangeboden.
Men bericht ons uit Bremen, dat de Neder-
landsche tjalk „Drie Gebroeders", geladen met
steenkolen, aan de Oostelijke punt van Pre
row is gestrand. De opvarenden, twee mannen
en een vrouw, werden door de reddingsboot aan
wal gebracht.
Deze boot is seven uur bij zware zee onder
weg geweest.
De 28e partij van de match EuweAljechin ein
digt in remise.
LONDEN, 8 Dec. (DH8.) Een bombarde
mentsvliegtuig van het te Khartoem gestation-
neerde eskader is gisteren in het dal van den
Witten Nlfl neergestort. De piloot en een passa
gier, de Egyptische bisschop Herbert Guy Bullen,
kwamen om het leven.
waar was van de geruchten over Dultsche be
middeling. H|j heeft hierop uit Hankau het vol
gende antwoord ontvangen:
„Het groote Chlneesche hoofdkwartier geeft
toe, dat de Dultsche regeering haar be
middeling heeft aangeboden om een einde
te maken aan de Chineesch-Japansche vij
andelijkheden en tot regeling van de andere
vraagstukken.
Ilohr daagt Aljechin officieel
nieuwe titelmatch.
Dr. Aljechin heeft deze schriftelljke uitdaging
in ontvangst genomen en Flohr medegedeeld,
dat hij bet voorstel in overweging zal nemen.
Men mag aannemen, dat de wereldkampioen
binnen enkele dagen zijn principieele beslissing
zal bekend maken.
ROME, 8 Dec. (Havas) In diplomatieke krin
gen te Rome gaat het gerucht, dat Italië van
plan zou z|jn het voorbeeld van Duitschland en
Japan te volgen en zich officieel uit den Vol
kenbond terug te trekken.
Een bevestiging hiervan was noch officieel
noch officieus te krijgen. Ook waren momenteel
dienaangaande geen nadere bijzonderheden te
krijgen.
Fabrikaat:
N V. ANT. VAN GILS'
Schoenfabrieken
N00RDH0LL ANDSCH DAGBLAD
SJANGHAI, 8 Dec. (Reuter). In den
nacht van Woensdag op Donderdag, om
twee uur, rijn gevechten geleverd op de
heuvelen rond Nanking.
Een atmosferische storing, welke een onjuist
heid in een telegram tengevolge had, heeft een
Weensch bediende tweeduizend pond sterling
opgebracht.
Op aanraden van een vriend besloot hij zijn
De Luiksche politie heeft twee te Amsterdam
woonachtige Nederlanders gearresteerd, een
handelsvertegenwoordlger en een koopman, als
mede een Griek en een Luikschen wapenhan
delaar, die zich schuldig hebben gemaakt aan
levering van wapens naar Zuid-Amerika.
Het onderzoek wordt voortgezet.
spaarpenningen in Engeland te beleggen en te
legrafeerde naar Londen om vijftig aandeelen
van vier pond het stuk, te nemen in een gezond
..industrieel” concern. Tot z|jn ontsteltenis ont
ving hjj den volgenden dag een telegram uit
Londen met het bericht, dat vijfduizend aan
deelen voor hem waren aangekocht en h|j ge
debiteerd stond voor een bedrag van 20.000
pond. Zelfs een uiteenzetting van het hoofd
kantoor der posterijen, dat de oorzaak der ver
andering van het getal 50 in 5000 zeer waar
schijnlijk gezocht moest worden in luchtstorin
gen, kon hem niet geruststellen.
Toen hij zjjn vriend, die op een bank werkte
echter om raad ging vragen, vernam hij. dat d.
betreffende aandeelen dienzelfden dag acht
shilling omhoog waren gegaan en hij zoodoen
de een winst van tweeduizend pond sterling had
gemaakt.
Naar wij vernemen heeft
een eerste bespreking plaats gehad tusschen
den wereldkampioen, dr. A. Aljechin, en den
Tsjechlschen grootmeester S. Flohr, Inzake een
eventueele match om den titeL
Nader wordt vernomen, dat te Lwow na de
ontdekking van de terroristische organisatie
twaalf personen zjjn gearresteerd.
Een hunner werd in een tramwagen aange
houden. Op hem werden twee revolvers en fles-
schen met ontplofbare stoffen gevonden; hu
verklaarde dit goedje te hebben ontvangen van
een krantenverkooper en noemde de namen der-
genen, die hem opdracht hadden gegeven. Deze
namen worden geheim gehouden, maar men
veronderstelt, dat bekende personen bij de zaak
betrokken zjjn. De activiteit der organisatie
schijnt vooral antl-semietisch te zijn geweest.
De Japanners trachtten hun vooruitgeschoven
posten te doen doordringen tol de achttien
poorten van den dertig mijl langen muur. Een
der Japansche afdeelingen rukte op naar de
Kwang-hoe-amen, de „poort van den roem.” lu
Nanking zelf ia een strenge staat van beleg
afgekondigd. e»,
De Chineezen gaan voort de mooie nieuwe
huizen tusschen de binnen- en buitenmuren af
te branden ten einde de Japanners van dek
king te berooven.
Wel is de regeering bereid al het mogelijke
te doen om door haar goede diensten een einde
te maken aan de vijandelijkheden.
L
r
Zonder zich te willen binden aan elders te
nemen besluiten en overtuigd van haar taak
om eeq^ zelfstandige keuze te doen, is niette
min de' regeering van oordeel, dat gelijk
eenlge leden het uitdrukken „de cultureele
band tusschen Nederland en de Vlamingen"
zoo eenigszlns mogelijk, niet door een verschil
lende schrijfwijze van de gemeenschappelijke
taal moet worden geschaad. De regeering ver
trouwt. dat ztj weldra zekerheid zal kunnen
verkrijgen omtrent het standpunt, dat de Bel
gische regeering te dezer zake Inneemt, waarna
zij onverwijld haar verdere houding zal be
palen.
Het denkbeeld, om de spelling in hoofdlljnen
bij de wet vast te stellen, is bij de regeering in
overweging. Het ligt echter niet in de bedoeling
om met een beslissing over de thans hangende
vragen te wachten totdat deze overweging tot
een resultaat heeft geleid.
Een afdeellng van het élitecorps van maar
schalk Tsjang Kai Sjek is te Nanking aange
komen om het garnizoen te versterken en de
minder geoefende provinciale troepen te ver
vangen. Deze proyinciale troepen zjjn uit
stad gevoerd.
Als voorzorgsmaatregel zijn de leden van de
Britsche, Amenkaansche en Dultsche ambas
sade aan boord van schepen op de rivier ge
gaan. Zjj zullen hier den nacht doorbrengen.
Het kanonvuur kan duidelijk worden gehoord.
De Japansche autoriteiten hebben offi
cieel den buitenlandschen consuls verzocht
de buitenlanders uit Nanking te doen ver-v
trekken.
De correspondent van het officieele Chinee
sche agentschap Central News te Genève, Wang,
beeft zijn regeering telegrafisch gevraagd, wat
Het vuur der luchtafweerbatterijen nood
zaakte de aanvallende vliegtuigen, zich in de
richting van de zee te verwijderen, doch niet
dan nadat zij op e^n der buitenwijken
eenlge bommen hadden geworpen. Jachtvlieg
tuigen der regeering stegen daarna op om de
aanvallers te achtervolgen. Het is tot nu toe
nog nier bekend, of de bommen nog slachtof
fers hebben gemaakt.
Het naL-socialistische blad de Angriff publi
ceert een fel artikel naar aanleiding ran den
Herderlijken Brief van Mgr. Konrad von Pleysing.
Nachtelijke gevechten in de heuvelen rond
Nanking; de geruchten over een aftreden van
Tsjang Kai Sjek worden tegengesproken.
Aan Engeland is niet om bemiddeling verzocht
in het Spaansche conflict.
Het nationaal-socialistisch blad de An-
griff publiceert een fel artikel tegen Mgr.
Konrad von Preysing, den bisschop van Ber
lijn, naar aanleiding van diens Herderlijken
Brief, die Zondag in de kerken van het
Berljjnsche diocees Is voorgelezen.
Het blad beweert in dit artikel, dat de Ka
tholieke prelaten niet voor het Christendom
zouden strijden, maar alleen voor politieke voor
rechten en dat zjj den vrede in Duitschland lp
gevaar zouden brengen.
„In plaats van hemelsche genaden en sacra
menten, zoi beschuldigt het nationaal-socla-
listische blad trachten de bisschoppen pause-
Ujke staatsleerstellingen te propageeren en een
politiek Katholicisme te verspreiden."
Het artikel besluit met deze woorden: „Voor
dit Katholicisme is er in Duitschland geen
plaats."
(In verband hiermede «ouden wU willen op
merken, dat Mgr. von Preysing verklaard heeft,
dat de toestand voor deKatholieke Kerk in
Duitschland onhoudbaar wordt. Deze aanval
van de Angriff is een teeken te meer, dat het
nationaal-socialisme in Duitschland van plan is
nog nieuwe stappen te doen in zjjn strijd tegen
de Kerk. Red.)
Er zjjn aanwijzingen, dat de Japanners een
paar dagen willen wachten en intusschen de
omsingeling der stad willen voltooien in de
hoop een onbloedige overwinning te behalen
door Instelling van een pro-Japansch bestuur
in Nanking.
Betreffende het onderzoek in de Groote Kerk
te Breda naar stoffelijke resten van graven van
Nassau valt nader te melden, dat de kisten ge
deeltelijk op een Ijzeren raam zijn geplaatst,
dat in den muur van den kelder is aangebracht
en gedeeltelijk in nissen in den wand. Twee er
van zijn geopend; een hiervan bevat het stoffe
lijk overschot van een vrouw, de andere dat
van een kind van naar schatting 3 of 3 Jaar.
Dat de andere twee kisten nog niet zjjn ge
opend. wordt toegeschreven aan het verlangen,
om de antecedenten van de belde onderzochte
geraamten eerst in de koninklijke archieven op
hun Juistheid na te gaan, want de veronder
stelling is, dat men te doen heeft met het ge
beente van de eerste graven van Nassau, waar
van de laatste rustplaats tot op heden niet met
zekerheid bekend was.
HM. de Koningin was met de ontdekking op
de hoogte gebracht, zoodat het onderzoek dan
ook geschiedde in overleg met het Koninklijk
Huis. Binnen enkele dagen zal het worden
voortgezet.
Naar wjj vernemen, is jhr. mr. E. C. Tho
massen k Thuesslnk van der Hoop van Sloch-
teren, burgemeester van Slochteren (Gr.), die
een groot kenner is van de geschiedenis van
ons Koninklijk rfuls, sedert eenigen tjjd bezig
met de samenstelling van een leidraad voor een
Nassaufilm, welke ter gelegenheid van het ko
mende regeerlngsjubileum van H.M. de Ko
ningin als geluidssmalfHm zal worden vervaar
digd door de fabriek „Zulderfilm" (W. Cox Jr.)
te Venlo.
Jhr. Thomassen, die voor historische studies
herhaaldelUk de Nassaulanden bezocht en daar
vele plaatselijke historieschrijvers onder zjjn
persoonlijke relaties telt, is bijna met zijn ar
beid gereed. Zijn bedoeling is. een reisfilm te
maken met een sterken historischen Inslag,
zoodat zij tevens kan dienen als gids voor Ne
derlanders, die ter plaatse de stamlanden van
ons Vorstenhuis willen leeren kennen en ver
der als historische en geografische voorlichting
voor het Nederlandsche Volk, dat van de
schoolbanken af betrekkelijk schaarsch over de
afstamming der Nassaus en hun stamlanden is
Ingelicht.
Voor de samenstelling van het draaiboek on
derneemt genoemde filmondernemlng binnen
kort een oriënteeringsreis naar de stamlanden
Aan de N. V. Otto WUputte's Ovenbouw Mij.
te Den Haag Is door de Kon. Nederlandsche
hoogovens en Staalfabrieken te IJmulden op
gedragen de bouw van een complete ovenbat
terij, bestaande uit 35 ovens.
Van de zijde der Dultsche spoorwegen en plaat
selijke autoriteiten is alle medewerking toege
zegd, om de opnemingen op vlotte wijze te
kunnen doen geschieden.
De exploitatie en distributie van de Nassau
film is zoodanig opgezet, dat het Nederland
sche volk in al zijn lagen ook in de Over-
zeesche Gewesten in de gelegenheid gesteld
wordt, een mooi brok historie van ons Vor
stenhuis verfilmd te zien. Het ligt daarbij in de
bedoeling, dat de film door Oranje- en natio
nale vereeniglngen zal worden vertoond. Indien
de Nassaufilm aan de verwachtingen voldoet,
zal op dezelfde wijze een OranjefUm worden
vervaardigd, welke hoofdzakelijk in Frankrijk
zal worden opgenomen.
BUREAUX. HOF 6, ALKMAAR
Tolefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS.
Par kwartaal voor Alkmaar f2.—
Voor buiten Alkmaar f 2.50
Dagblad uitgegeven door de
|tV. Drukkerij De Spaamestad - Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 booger
BRUSSEL, 8 Dec. (A. N. P.) Een dezer dagen
heeft zich een Vlaamsche oudstrijder voor üe
rechtbank te verantwoorden gehad, omdat bil
op de tram te Brussel oneenigheid had gehad
met een controleur, die weigerde zich tegen
over hem van de Vlaamsche taal te bedienen.
De ruzie was tenslotte zoo hoog geloopen, dat
er klappen waren gevallen.
In deze zaak heeft de rechtbank thans ulte
spraak gedaan. ZU veroordeelde den Vlaming
tot een maand gevangenisstraf en 700 franti
boete. De tramcontroleur, die zich civiele par
tij had gesteld, zag zich een schadevergoeding
van 899 franc toegewezen.
Deze nieuwe druppels genezen opgezwollen
slijmvliezen» verwijderen net benauwende slijm
en laten U weer vrij ademen. Tijdig gebruikt,
voorkomen zij vele
verkoudheden.
Uitgegeven is Staatsblad no. 639, wet van 3
December 1937, houdende wijziging van de ves
tigingswet kleinbedrijf 1937. Datum van in
werkingtreding 0 December 1937).
Tijdens dit onderhoud heeft Flohr den
wereldkampioen een brief overhandigd,
waarin de Tsjechische meester om. het vol
gende schrijft:
Als officieel candidaat van de P.I.D.E. en
mjj precies houdend aan de door dit li
chaam genomen besluiten, heb ik de eer U
tot een titelkamp in 1940 uit te dagen. Van
den Tsjechlschen Schaakbond heb ik op
dracht gekregen U uit te noodigen naar
Praag te komen, waar alle voor een titel
kamp noodzakelijke formaliteiten, mede m
verband met een garantiefonds, geregeld
kunnen worden.
Warschau, 8 Dec. (Havas) De Poolsche
PWitie heeft te Lwow een terroristische orgam-
He ontdekt, welke een aantal aanslagen be-
™amde. Zij heeft bjj een der leiders der orga-
6611 hoeveelheid ontplofbare stoffen
■ongetroffen. Twee leden der organisatie zijn
•«“Testeerd. Het zjjn een schilder, Mielnik, en
T, kbedlende. KuddeLskl- die behooren tot
N.R., een organisatie van uiterst rechtsch
ze organisatie stelde zich voor aanslagen uit
*°“ken °P een tehuis van studenten te Lwow
univ W?feld omdat de rector-magniflcus der
wel8«rde de Joodsche studenten uit
coUegezalen te bannen.
rector heeft ontslag uit zijn functie ver-
^XtimilHgrt^* V>° Senaat heeft zjjn verzoek niet
Blijkens de memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer over de begrootlng van On
derwijs is de regeering overtuigd dat de
toestand, waarbij de regeering de eene, de
jeugd een andere spelling toepast, niet be
stendigd kan blijven; dat derhalve regee-'
ring en school in beginsel dezelfde schrijf
wijze moeten gaan volgen.
Zij is intusschen eveneens overtuigd, dat
de keuze, waarvoor zij staat, niet kan wor
den gedaan zonder dat zekerheid verkregen
is omtrent hetgeen ter zake in België kan
werden verwacht.
Woensdagmiddag omstreeks half vier brak
bTand uit in ’t fabrieksperceel in de Ansfridus-
straat 7 te Amersfoort. In dit perceel is geves
tigd een drukkerij en cartonfabriek van den
heer Salomons. Deze was met het personeel in
de benedenverdieping werkzaam toen een jon
gen brand ontdekte op de bovenverdieping.
Spoedig sloegen de vlammen aan alle kanten
uit. De politie rukte onmiddellijk uit en was
reeds aan het blusschen, toen de brandweer met
alle materiaal verscheen en met vijf stralen het
blusschingswerk overnam. Na anderhalf uur
werd het vuur bedwongen.
De geheele bovenverdieping, waar groote
voorbaden papier en carton waren opgeslagen,
brandde uit. Het geheele perceel heeft voorts
veel waterschade bekomen.
Het blusschingswerk stond onder leiding van
den adjunct brandmeester W. Droog. Op het
terrein van den brand waren aanwezig de
hoofdinspecteur van politie de heer Van Rooy-
en, de directeur van de gasfabriek en waterlei
ding de heer Van Rhljn, terwijl de burgemees
ter, die de vergadering van B. en W. leidde,
later bij den brand kwam.
De oorzaak van den brand is onbekend. Ver
zekering dekt de schade.
De familie van den Jongen boer Juanóla, die
door Spaansche karablniers werd doodgescho
ten, heeft schadeloosstelling geëischt'
De prefect" heeft den Spaanschen grens-
inspecteur ontvangen, die zijn verontschuldiging
aanbood en mededeelde, dat de Spaansche re
geering in beginsel bereid is, een schadeloos-
rstelling te betalen.
In verband met de opwinding, welke in de
streek is ontstaan, wordt in sommige kringen
verlangd, dat de Spaansche regeering de grens
posten tot driehonderd meter van de grens zal
terugtrekken.
Tsjang Kai Sjek
gen foto van den Purperen Heuvel bij Nanking met het mausoleum van
Soen-Yat-Sen
