ONS BLAD
Kard. Verdier over
geestelijke vrijheid
den
Aan den vooravond
van
Nanking
val
van
Ernstige treinramp
Schotland
r
l
^^1
Vier-en-dertig
Het nieuws van heden
dooden
„Madrid staat nog
sterk”
DE KOFFIE CRI SIS IN
ONZE WEST
DE BAROMETER
1
Aanslag op Delbos
voorbereid
RECHTSCH OFFENSIEF
OP KOMST?
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
ENKELS TUKKEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
ZATERDAG 11 DECEMBER 1937
van China's wil
Franco verzamelt oud
ijzer
Lord Halifax en de
Missies
j
Een doos lucifers redde
aan een
zijn leven
De ontdekking
Nieuw snelheidsrecord
voor vliegtuigen
i
I
Bommen bij het station
van Jeruzalem
Een pro-Japansche
regeering te Peiping?
Volkenbond en de
Sands jak Alexandre tte
Volgent Attlee it er nog geen einde
in het zicht van den ttryd
in Spanje
De vertegenwoordiging
in Finland
Zoowel Chineezen alt Japannert
verklaren, dat de val van Nan
king geen einde van den
oorlog beteekent
Het eertte deel der werkzaam
heden beëindigd
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
Stoyadinowitsjde minister van Buitenlandsche Zaken van Joego-Slaviè, heeft
Rome, waar Mussolini hem een groote ontvangst bereidde, verlaten
i-’
VEREENIGDE katholieke pers
Reddingswerk temidden
van sneeuwjacht
Er blijken twee terrorittitche
benden te zyn in Noord
en in Zuid-Palettina
Politie ondertchept twee brieven
bekend terroritt
De Kerk veroordeelt de leer, die
Staat, klatte of rat boven het
individu ttelt
ADVERTENTIEPRIJZEN t
Per lossen regd 20 c., ingez. med. 40 c.
i op pag. één 55 c p. regel
sterk verlaagde prijzen
De Spaantche nationalisten fluiten
de grent bij Hendaye voor
alle verkeer
De Edinburgh-Glatgow-Exprett op
itilttaanden trein ingereden
Ondernemers in Suriname achten
toestand hopeloot
p. regel; idem op
Bij contract i
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
BENOEMINGEN IN O.-AFR1KA
k.
VOOR UW ZUIGELING
GECONDENSEERDE KARNEMELK MET BLOEM
IS HET ZUIGELINGENVOEDSEL. HETWELK SEDERTTAL VAN
JAREN DOOR MEDICI MET SUCCES
WORDT VOORGESCHREVEN
„NUTRICIA” - ZOETERMEEP
VRAAGT PROSPECTUS in ALLE PLAATSEN V E PT EG E N WOO 90 i G 0
Verdediging een symbool
3
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No 61
1
treinenloop
de
en
Vier en dertig inzittenden werden
gewond.
d
i.
(Aneta).
n
o
e
L.
dit
be
houdt
op
e
1
i
II
«en j_
*n bom
LONDEN, 10 Dec. (Reuter). Te
Castlecary, tusschen Edinburgh
Glasgow, zijn twee personen-treinen
met elkander ih botsing gekomen.
De lijken zijn nog niet geïdentificeerd. Toen
het ongeluk geschiedde, woedde er een sneeuw
jacht. De dokters, het personeel der ambu
lance en de vrijwillige redders moesten zier,
over de met veel sneeuw bedekte wegen naar
de plaats van het ongeluk begeven.
De oorzaak van de ramp is nog niet bekend.
LONDEN, 11 Dec. (Reuter). Te middernacht
werd brand ontdekt in de verongelukte treinen.
De brandweer van Falkirk werd gewaarschuwd
teneinde te voorkomen, dat het vuur zich zal
mededeelen aan de lichamen, die. naar men
gelooft, zich nog in het puin bevinden.
SJANGHAI, 10 Dec. (Havas). De woordvoer
der van het Japansche leger heeft verklaard,
dat de Japansche troepen de belangrijke aan
den Jangtse gelegen strategische stelling Tsjin-
kiang hebben Ingenomen.
De woordvoerder van het Japansche leger
heeft verklaard, dat zich binnen de muren
van Nanking mfhstens twintigduizend sol
daten bevinden.
De Japansche militaire autoriteiten ver
wachten den val van de hoofdstad btnnen
twee of drie dagen.
Van bevoegde zijde te Tokio wordt be
vestigd, dat in de kabinetszlttlng van heden
bjsloten is maarschalk Tsjang Kal Sjek niet
meer te erkennen.
a
a
Toegegeven wordt, dat de val van Nanking
van strategisch standpunt uiterst belangrijk is.
Hjj beteekent echter niet een beëindiging van
het Chineesche incident.
verdere krachtige inspanningen van den kant
der Japanners.
De Zuid-express uit Irun is de grens echter
nog gepasseerd, zij het met aanzienlijke ver
traging. Aangezien de grens hier ook al gesloten
Is geweest tijdens de offensieven aan het Noor
delijk front, veronderstelt men, dat deze maat
regel een voorteeken vormt voor een nieuw
rechtsch offensief.
BORDEAUX, 10 Dec. (Havas). De mili
taire commandant te Irun heeft vandaag
de Fransche politie medegedeeld, dat de
grens bij Hendaye streng gesloten is voor
binnenkomend zoowel als uitgaand verkeer,
tot 20 December.
Stand op Zaterdag vnaMIJ
Vorige stand; 75*
B
I
Attlee verklaarde, dat. volgens hem, er nog geen
einde te sten Is aan de vijandelijkheden in
Spanje.
De Paleetünsche terroristen maken in de steden
gebruik van bommen.
Vrachtauto op onbewaakten overweg Hj Akkrum
door sneltrein gegrepen; een doode en een ern
stig gewonde.
De Tweede Kamer is begonnen met de bespre
king van'de OnderwUsbegrooting.
O O
10
o
*2
17
•6
10
10
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
PARIJS, 10 Dec. (Havas). Z. Em. Kar
dinaal Verdier, Aartsbisschop van Parijs,
heeft heden in de „Salie des Ambassadeur."
te Parijs een voordracht gehouden over het
onderwerp „De Kerk en de geestelijke vrij
heid in den tegenwoordigen tijd.**
SsS
IÉ
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat Chineesche
kringen aldaar toegeven, dat een verdere ver
dediging van Nanking geen militaire waarde
heeft. Wel verklaren sjj dat verdere verdedi
ging belangrijk is als symbool van China’s wil
tot het bieden van tegenstand. Tenslotte neggen
sü, dat bet verlies van Nanking, evenals dat
van Sjanghai slechte een phase in den oorlog
aal beteekenen.
u
a
r-
y
t.«
TOKIO. 10 Dec. (Reuter). De Ja
pansche troepen hebben omstreeks
vüf uur hedenmiddag de Kwanghoea-
peort geforceerd; sjj gijn de straten
van Nanking binnengedrongen en op
het oogenblik woeden hevige straat
gevechten.
TOKIO, 10 Dec. (Domei). Aan den voor
avond van dén val van NankHg heeft het
Japansche Departement van Buitenlandsche
Zaken een waarschuwing gericht tot alle
divisies en militaire instellingen om zich
niet te laten bedwelmen door de komende
overwinning.
Men heeft tot nu toe 26 lijken kunnen
bergen. De andere slachtoffers heeft mep
RIJSSEL, 10 Dec. (Havas) Ongeveer een
maand geleden is te Valenciennes een Hon
gaar gearresteerd, Budai Koleman, een be
kend terrorist.
“«schikking van de regeering te stellen.
User is bestemd voor het herstel der
9egen en andere werken, die tijdens den bur-
teroorlog vernield zjjn.
in het werk gestelde pogingen om het terro
risme te onderdrukken, schijnen een gevoeligen
slag te hebben toegebracht aan de opstan
dige beweging. De politie is ervan overtuigd,
dat de daders der aanslagen lid zfjn van twee
benden, elk zestig man groot, en optreden in
het Noorden en het Zuiden van Palestina Deze
terroristische formaties ontvangen steun en
munitie uit het buitenland. Zij zouden o.m. de
vorige week 600 Palestjjnsche ponden ont-
ploffingsmiddelen ontvangen hebben. De politie
heeft drie der vermoedelljke moordenaars van
den gouverneur-generaal Andrews gearresteerd
Een hunner heeft een volledige bekentenis af
gelegd. De drie individuen waren lid van de
terroristische organisatie van sjeik Izzedoine
Kassam. Bovendien heeft de politie den leider
van een gewapende bende in het Noorden,
Badallah Asbah, gearresteerd.
De tekst van bet verkiezingsreglement werd
opgesteld, evenals de voorstellen, welke den
voorzitter van den Bond zullen worden gedaan
inzake den datum van de verkiezingen en de
benoeming van het benoodigde personeel, dat
voor zijn taak berekend moet zijn
Vermoedelijk zal de commissie in het begin
van het volgend jaar naar Alexandria vertrek
ken om de verkiezingen volgens de grondwet
van den Sandsjak te controleeren.
De ramp heeft zich als volgt toegedragen:
De expresstrein Dundee—Glasgow stond oij
het station te Castlecary, toen de express
EdinburghGlasgow hem achterop reed. De
beide voorste wagens van den achtersten tretn
werden totaal versplinterd.
(Reuter). De ter-
zjjn er thans toe overge-
i gebruik te maken van
hebben kinderen in de Jood-
4 station van Jeruzalem een
terwijl in een
buitenwijk een bom ontplofte, zon
schade aan te richten.
In politieke kringen te Peiping verwacht men,
volgens het D.N.B., dat ondanks de voortzetting
van den oorlog in de eerstvolgende dagen een
nieuwe Chineesche anti-communistische re
geering gevormd zal worden, die niets meer zal
hebben uit te staan met de Kwomintang. De
zetel dezer nieuwe regeering en hoofdstad van
China aal waarschijnlijk Peiping worden.
De Franrehe politie onderschept twee brieven
waaruit sou blijken, dat een aanslag op Delboa
werd voorbereid.
waarmede bij de Engelsche spoorwegen
voortdurend wordt (gecontroleerd
HELSINKI, 10 Dec. (A.NP.). Nu de win
ter weer is ingetreden en de hevige sneeuwval
begonnen is, komen tallooze hongerige wolven
uit Rusland naar de even over de grens gele
gen Finsche dorpen toe.
Zoo Jieeft een Finsche boer, die tijdens een
sledetocht door het bosch door een troep wol
ven werd aangevallen, zijn leven te danken aan
een doos lucifers. Toen hij de wolven op zich
toe zag komen, had de boer geen enkel ver
dedigingsmiddel te zijner beschikking, totdat
het hem te binnen schoot, dat hij een doos
lucifers in zijn zak had. Eén voor één stak hij
de lucifers aan en slaagde er zoodoende in de
hongerige dieren op een afstand te houden, tot
hjj het naburige dorp bereikt had.
Het keizerlijk hoofdkwartier deelt mede, dat
lultenant-generaal prins Yasoehiko Asaka. eer.
schoonzoon van keizer Melji, belast is met het
bevel over de Japansche troepen aan het front
van Nanking. a
De Japanners beweren thans zes van de acht
tien poorten van Nanking te hebben ingenomen.
1*
diplomatieke vertegenwoordigster van de
peering te Barcelona, mevr. Palencia, die in
Stockholm domicilie heeft,is gisteravond on-
yi wacht in Helsinki aangekomen, teneinde den
ftaschen minister van Buitenlandsche Zaken,
Holsti, haar geloofsbrieven te overhandigen.
Volgens een bericht van Havas is de Infant
don José van Beieren, een neef van ex-koning
Alfonso, te San Sebastian dkngekomen.
Tot het publiek In het geheele door Franco
bezette gebied is een oproep gericht, om al
bet beschikbare oud-ljzer te verzamelen en ter
beschikking van de regeering te stellen. Het
Ijzer is bestemd voor het herstel der spoor-
Dank zij de ontdekking in de bagage van
Budai Koleman van een identiteitskaart, uit
gereikt door het postkantoor te Cannes, is men
er in geslaagd een poste restante aan het kan
toor te Valenciennes gezonden brief op te van
gen. Uit dezen brief bleek het bestaan van een
terroristisch complot tegen Delboa en Le Beau.
In verband met de arrestatie van den Hon-
gaarschen terrorist Budai Koleman. deelt men
in gezaghebbende kringen hier mede, dat de
Praagsche politie door de politie te Parijs op
de hoogte gesteld is van de arrestatie en van
het feit, dat tusschen de papieren v«n Budai
Koleman uit Praag afkomstige brieven zijn
gevonden.
Weldra had de Praagsche politie den schrijd
ver dezer brieven in hechtenis genomen. Deze
verklaarde soldaat bij het vreemdelingenlegi
oen geweest te zijn: hij heeft slechts één been
en is behept met het idee-flxe. dat hij rechten
tegen de Fransche regeering geldend heeft te
maken. Hfl reide. dat er geen sprake was van
een samenzwering en dat hij geen medeplich
tigen had. Zijn arrestatie la gehandhaafd.
Bjj Castleeary In Schotland te de Fltlnbnrgtl
Glasgvw-Expresa op een stüstaanden trein in
gereden.
Kard. Verdier spreekt te Parite over giltelWki
vrijheid.
F
De val van Nanking wordt binnen enkele dagen
verwacht; volgens berichten uit Duiteche bron
sou te Peiping een pro-Japansehe regeering ge
vormd worden.
LONDEN. 10 Dec. (Reuter). In een ver
klaring, die de Labour-leider Attlee van
daag bij zijn terugkeer uit Spanje heeft
afgelegd, noemde bij het denkbeeld, dat de
Spaansche regeering verslagen is, volkomen
verkeerd.
GENèVE, 10 Dec. (Havas) De Volken-
bondscommissie. welke belast is met de re
geling en de contröle van de eerste verkie
zingen in den Sandsjak Alexandrette, heeft
het eerste deel van haar werkzaamheden
beëindigd.
De secretarissen-generaal der Italiaansche
regeering Enrico Cerulli, Francesco Saverio
Caroselli en Giuseppe Deodiace zijn onderschei
denlijk benoemd tot plaatsvervangend gouver
neur-generaal van Italiaansch Oost-Afrika, gou
verneur van Somaliland en gouverneur van
Erythrea.
In overeenstemming hiermede zal de Japan
sche regeering weigeren met hem onderhande-
lingen te voeren. De in Noord- en Midden-Chlna
ontstane bewegingen echter zullen bij de vor
ming van een nieuwe Chineesche regeering door
Japan ondersteund worden.
Op een vraag naar de troepensterkte der
regeeringslegers verklaarde Attlee, dat hij deze
raamt op 600 tot 700 duizend man. Wat de vrij
willigers betreft, die voor Barcelona strijden,
bepaalde Attlee zich er toe mede te deelen, dat
men hem ter plaatse gezegd had, dat ze 10.000
man en meer omvatten.
ROME, 10 Dec. (Stefani) De Italiaansche
Ingenieur Furio Nlclot heeft met een licht bom
bardementsvliegtuig het snelheidsrecord over
1000 KM, voor vliegtuigen zonder lading en
met een lading van 500 en 1000 KG. verbeterd
en gebracht op gemiddeld 535 K M,
Het record stond sedert 33 November op naam
van de Dultschera Nieechke en Dteterla met
604 KJC per uur.
De Katholieke traditie is niet vereenlg-
baar met de leerstellingen, welke de rech
ten van het individu vergeten en den staat,
een klasse of het ras vergoddelijken.
Het signaql-apparaat
De Kardinaal begon met de leerstellingen,
welke de wezenlijke persoonlijke rechten van
den mensch ontkennen, te veroordeelen. en zet
te uiteen, dat de Kerk in overeenstemming is
met de vrije democratie.
Zooals de H. Vader in zijn Encyclieken het
communisme en de rassentheorie heeft veroor
deeld, wil ook de Kardinaal op zuiver geeste
lijk standpunt blijven staan, wanneer hjj de
hulp der groote, Katholieke Kerk aanbiedt aan
de wereld, die in smarten een nieuwen toe
stand gaat voortbrengen. Na de drie sociale
perioden, welke de wereld heeft gekend, nj.
slavernij, dienstbaarheid en loondienst, moet
de wereld de boeien verbreken, welke een deel
der menschheld steeds het andere deel oplegt.
Hiervan zijn de revoluties het gevolg. De Kerk
heeft altijd de vervolging veroordeeld, van welke
zlide deze ook kwam, en onder elk regiem heeft
zij steeds het Evangelie onderwezen, waarin
staat, dat alle menschen gelijk zijn, omdat zij
kinderen van denzelfden Vader en erfgenamen
van hetzelfde paradijs zijn.
PARAMARIBO, 10 December (Aneta). Da
koffie-crisis, welke het gevolg is van de recente
gftote prijsdalingen, heeft voor Suriname ern
stige gevolgen. Verscheidene ondernemingen
zijn reeds stilgelegd en alle ondernemingen van
de West-Indlsche cultuurbank zullen na dan
oogst gesloten worden.
In kringen van belanghebflendan is man v^n
oordeel, dat de houding van het gouvernement
teleurstellend moet worden genoemd en dat
geen voldoende hulp wordt verschaft.
nog niet tusschen de 'brokstukken van
daan kunnen halen.
Dit is de grootste treinramp, die sinds
1915 in Groot Brittannië is voorgevallen.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
falefoon Administratie 4330. Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS.
ftr kwartaal voor Alkmaar.
‘foor buitan Alkmaar f 230
Dagblad uitgegeven door de
Drukkerij Do Spaamestad - Haarlem
Mei geflustroerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Ik heb, aldus Attlee, sterk den Indruk ge
kregen, dat het den nationalisten thans niet
mogelijk is Madrid In te nemen, en ik heb
teen mogelijkheid van overeenstemming tus-
•chen de beide partijen gezien.
Het is dan ook waarschijnlijk, dat de strijd
zal voortduren, hetgeen voor het Spaansche
volk tot de ernstigste ontberingen zal leiden.
hierbij gedood en meer dan veertig
Sinds zijn arrestatie was de politie er in ge
slaagd twee brieven te onderscheppen, die in
gewone taal gesteld aan zijn adres te Valen
ciennes en te Saint Amand gezonden waren. Na
ontcijfering bleken de brieven echter gegevens
te behelzen omtrent twee aanslagen, die ont
worpen waren en waarvan één In Praag zou
hebben moeten worden uitgevoerd op Yvon
Delbos tijdens zijn rondreis en één op den Al-
gerljnschen gouverneur-generaal Le Beau.
De onderteekenaar van de belde brieven, die
Koleman geld vroeg voor de uitvoering van den
aanslag, is te Praag gearresteerd. Gelijk bekend
is, zijn in verband met deze ontdekking speciale
maatregelen genomen, toen Delbos uit Polen
vertrok.
Er zijn thans verschillende bevelen tot voor
geleiding uitgevaardigd tegen de medeplichti
gen van Koleman, die den uitvoerders van den
aanslag naar het schijnt de noodige aanwijzin
gen moest overbrengen. Koleman is met spoed
van Doornik naar Valenciennes overgebracht,
waar hij door den rechter van instructie ge
hoord zal worden.
De rechten van den mensch en den bi
mogen nooit vergeten v - -
achten van deze rechten is de
tegenspoed.
Kardinaal Verdier besloot zijn toespraak met
zijn hoorders te bezweren nooit het Ideaal van
de menschelljke persoonlijkheid op te offeren
voor een nieuwe ideologie. Men mag niet ver
geten, dat de staatsinstellingen steeds diena
ren van de vrijheid moeten blijven. Frankrijk,
de oudste dochter, van de Kerk en door de
eeuwen de bewaakster en de voorspreekster van
de vrijheid der volkeren, moet zich zijn zen
ding en geschiedenis herinneren.
Sprekend over de betrekkingen tusschen
Individu en staat veroordeelde de Kardi
naal de staatsverafgoding, die het individu
vervolgt. In iedere politieke organisatie
moet vóór alles de menschelljke waardig
heid en de rechtmatige vrijheid van den
mensch gewaarborgd zijn. De Kerk verzet
zich tegen de leer, dat de mensch moet wor
den opgeslorpt in de collectiviteit, waarbij
hu slechts een klein rad is in de groote
De duisternis en de sneeuw maakten het
aanvankelijk ónmogelijk de gewonden te hulp
te komen
De redders werkten eerst bij het schijnsel
der brandende wagens en stookten later een
vuur van het verspreid liggende houtwerk.
Het schijnt, dat andere Japansche troe
pen de stad zijn binnengedrongen door een
bres ia den Noord-oosteiyken buitenmour,
langs den Purperen Heuvel, terwijl ook af-
deelingen zjjn binnengedrongen door de
Talping - poort.
De Japansche ministerraad te bijeenge
komen om zijn goedkeuring te hechten aan
een belangrijk besluit.
Naar Domei verneemt,
sluit in:
1. Japan zal zijn „kruistocht" In China
niet laten varen, zoolang de Chineesche
regeering haar anti-Japansche houding niet
herziet.
2. De Japansche erkenning van het be
wind van Tsjang Kal Sjek wordt ingetrok
ken.
3. Alle aandacht aal worden besteed aan
den ophouw van het nieuwe China.
JERUZALEM, 10 Dec.
"listen In Palestina
ook in de steden
"°®men. Gisteren 1.
«lik nabij het
.bOm
jongen, die gisteravond te Haifa door
0^ werd gewond, is vanmorgen overle-
in de laatste weken door de autoriteiten.
Lord Halifax, die eens onder den naam Lord
Irwin viee-konlng van Indië was. verklaarde
onlangs op een vergadering van den bond van
Engelsche Missiegezelschappen in Londen:
„Tijdens mijn werkzaamheid als vice-konlng
kon ik de Missionarissen aan het werk zien.
Ik leerde de vruchten van hun arbeid op mo
reel en sociaal gebied even hoog schatten als
den geest, waarmede zij hun werk verrichten.
Onder de paria’s en melaatschen. onder de
wilde stammen en Inboorlingen in de rimboe,
in de volkrijke steden zoowel als in de meeat
afgelegen bergstreken, heb ik mannen en vrou
wen gezien, die een leven leiden van dienen
en zelfverloochening, met het eenige doel de
boodschap te verwezenlijken van Hem. die wel
doende rondging. Ondanks het tragisch gebrek
aan eenheid onder de Christenen vqtbrenéen
de Missionarissen een werk, dat voor Indië van
onschatbare waarde is.”
U mensch en den burger
worden; vergeten of min
oorzaak van
In Iedere provincie is in verband hiermede
speciale oud-ljzercommissie ingesteld.
Voortaan moet iedere handelaar in oud-ljzer
vergunning van den staat hebben, om
teken te kunnen doen. Hjj, die zonder ver-
ëunning in oud-ljzer handelt, zal als een smok
kelaar worden beschouwd.
Verder moeten alle fabrieken en spoorweg-
maatschappijen opgave doen van de voorraden
oud-ljzer, die zjj in haar bezit hebben. ZIJ mo
ten deze niet van de hand doen zonder ver
dunning van den staat.
Voorts wordt erop gewezen, dat het doel van
Japans kruistocht In China is: samenwer
king tusschen de Chineesche en Japansche
naties, welke slechts kan worden bereikt door
8
