ONS BLAD
Italië treedt uit den Volkenbond
Mussolini spreekt
het volk toe
I -
E
ll
L
zinken gebracht
Het nieuws van heden
Delbos enthousiast
ontvangen
Amerikaansche kanonneerboot tot
Wij bunnen onze gedragslijn niet opgeven
om het spel te spelen der groote
democratieën99 j
Goebbels over de
kerken
Madrid onder
vuur
DE BAROMETER
Strenge controle
aan Spanje’s grens
De treinramp bij
Castelcary
5
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
KNIEKOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
i
MAANDAG 13 DECEMBER 1937
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Door Jqpansche vliegtuigen
gebombardeerd
Een oorlogsplan?
-
Een Arabier vermoord
De terreur in Palestina herleeft
weer
Een vergissing!
lersch schip vergaan
ROME, 11 Dec. (Reuter). In de met spanning verwachte
verklaring, die Mussolini hedenavond voor het bijeengestroom-
de volk heeft af gelegd, heeft hij o.m. gezegd:
„Ons temperament van strijders is niet in overeenstem
ming met Genève. Zijt gij het daarmede eens?” Luide kreten:
„Ja” gaven het antwoord op deze vraag.
De verijdelde aanslag
op Delbos
China roept gezant te
Rome terug
Betoogingen leiden tot
incidenten
Het aantal der geborgen dooden
bedraagt thans vijfendertig
Vier aanvallen op
Britsche schepen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
Negentien dooden op
de Panay
Gearresteerde Tsjecho-Slowaak
blijkt niet geheel normaal
i-
ADVERTENTIEPRIJZEN t
Per lossen regel 20 c, ingez. med. 40c
p. regel; idem op peg. één 55c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
Leblanc onschuldig
Regeering van Uruguay opent
handelsbetrekkingen met
generaal Franco
Vijfenvijftig overlevenden, waar
onder eenige zwaargewonden,
slaagden er in de kust
te jrereiken
Minstens 60.000 menschen bejube-
len te Belgrado de democratie
en Frankrijk
Azana over den burgerstrijd en
den Europeeschen vrede
De Aldabi loopt zwaar
tegen de rotsen
Het water in ruim 1 is gestegen
o
Xr*
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 62
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
dat zy
het
van
aan
zyn
der
is
LONDEN, 13 Dec. (Havas). Gisteravond
ter hoogte van Baly Copeland het te Belfast
thuis behoorende sa. Annagher vergaan.
Van de uit elf personen bestaande beman -
schoten. De aanvallers hadden
greppel verborgen.
De Groote Fascistische Raad in verga
dering bijen in het Palazzo Venezia te
Rome.
NA DE VERGADERING VAN DEN GROOTEN
FASCISTTSCHEN RAAD KONDIGT MUSSO
LINI ITALIES UITTREDEN UIT DEN VOL
KENBOND AAN.
Het aantal der b(j het treinongeval in Schotland
geborgen dooden bedraagt thans vijfendertig.
De Tsjecho- Slowaak, die een aanslag op Delbos
wilde plegen, blükt niet geheel normaal te zijn.
O O
PRAAG, 11 Dec. (Havas). Naar vernomen
wordt heet de Tsjecho-Slowaak die het plan
had opgevat een aanslag te plegen op mi
nister Delbos te Praag en die in verbinding
stond met den HongaArschen terrorist Ko-
loman Budai, Frans Havel.
De artillerie der regeeringstroepén heeft gis
teren en vanmorgen de beschieting der con
centraties van Francos troepen, met name in
het Noorden van de provincie Guadalajara en
aan de fronten van Brunete en Villanueva de
la Canada, voortgezet. De stellingen van den
vijand leden ernstige schade.
De Spaansche regeering is tot medewerking
aan elke internationale poging bereid. Zoodra
de Spanjaarden bevrijd zjjn van de buitenland
sche inmenging, zullen zjj prompt een eind ma
ken aan lun oneenigheden. De vrede van de
Republiek zal ook de vrede zijn van het natio
nale Spanje. Zoodra de wapenen zwijgen, zal
het Spaansche volk worden opgeroepen om zijn
wil te Uiten. Wat het beslist, zal moeten wor
den geëerbiedigd.
In de V.8. zullen een aantal nieuwe aartsbis
dommen en bisdommen worden opgericht.
De rechtsche Spaansche autoriteiten oefenen een
scherpe controle nit aan de Fransche grens.
moesten worden ge-
drievoud'.g
idr
Ing
rtw
tv.
De politie, die hem in Praag nfet had ge
vonden, arresteerde hem te Nuestaedtl in Mo-
ravlë, waar hjj tijdschriften verkocht. Tijdens
het verhoor bleek, dat hij een avonturier is,
die niet volkomen normaal gerekend kan wor
den.
Stand op Maandag 14 ww vjm.: 744A
Vorige stand: 7473
Ik kan niet zeggen.’’ aldus dr. Goebbeia,
.wanneer wij koloniën zullen hebben, maar
ik kan wel zeggen, dat wij deze op een dag
zullen krijgen.”
vuur
Bee,
ht-
ou-
MADRID, 13 December. (Havas). Om half
acht Zondagavond heeft de rechtsche artil
lerie het bombardement op de hoofdstad
hervat. Een tiental projectielen is terecht
gekomen in de binnenstad, voornamelijk op
de Gran Via.
Het is echter in het geheel niet zeker, dat
men hiermede alle slachtoffers gevonden heeft.
De nasporingen worden Ijverig voortgezet.
De lichamen van vijf mannen en vier vtou-
wen zijn nog niet herkend. Voor zoover tot nu
toe bekend is, zijn de meeste slachtoffers Schot
ten en bevinden zich hieronder geen vreemde
lingen.
LONDEN, 11 Dec. (Reuter) Het aantal uit
den vermorzelden trein by Castelcary in
Schotland te voorschijn gehaalde lijken is
thans gestegen tot 35.
President Roosevelt heeft aan de Departe
menten van Marine en van Blnncnlandsche Za
ken verzocht hem op de hpogte te hAuden van
alle gebeurtenissen met betrekking tot
doen zinken van de Panay.
van
vóót-
de ontvangst dezer berichten niet uitlaten over
de gevolgen, welke aan deze incidenten moe
ten worden gegeven.
Het is evenwel niet buitengesloten, dat de
Britsche regeering te Tokio tegen een herha
ling van dergelijke Incidenten zal protesteeren.
Japanners brengen een Amerikaansche kanon-
neerboos tot linken; vier Japansche aanval
len op Britsche schepen.
gewond.
:n op auto-
Volgens het Duitsche Nieuws-bureau heeft
de minister er den nadruk op gelegd, dat
het natlonaal-socialisme niet vijandig staat
tegenover het Christendom.
De voorbereiding voor den groeten toe
vloed van menschen op de Piazza Venezia
was gelijk aan die op 9 Mei 1936 toen het
Italiaansche Keizerrijk over AbessteH weed
afgekondied.
HENDAYE, 11 Dee. (Havaak Vanoch
tend hebben de grenswachten van Franco
aan de internationale brug veracheidenen
Spaanachen onderdanen belet Spaanachen
bodem te betreden. Niettegenstaande hun
betuigingen van loyaliteit moesten lö te-
rugkeeren naar Frankrijk.
In een communiqué van de kanselarij van
Uruguay wordt mededeeling gedaan van de in
stelling van handelsbetrekkingen met de regee
ring te Burgos en de regeling van den consu-
lairen dienst in de door Franco bezette Spaan
sche gebieden.
Uit latere berichten blijkt, dat de betoogingen
iemand het leven hebben gekost, terwijl ver
scheidde personen gewond zijn. Slechte twee
dat hij besctmldlgd zou kunnen worden van het
niet onthullen van een misdaad. HU schijnt
inderdaad van de moordpartijen van Wiedemann
op de hoogte te zijn geweest, maar hem in geen
enkel opzicht geholpen te hebben.
Het is ook niet waar, aldus verklaarde hij,
dat de kerken zich niet vrij kunnen ontwikkelen
en dat bet Duitsche volk goddeloos is geworden.
Het gaat er slechte om. dat de geheele natie
zich door discipline een nieuwe levensbasls
schept.
BELGRADO, 12 December (Havas) De
Fransche Minister van Buitenlandsche Za
ken Delbos is hedenmorgen te Belgrado
aangekomen. BU aankomst van den trein
werd hu ba. verwelkomd door den Joego-
Slaviscfien premier Stoyadlnowitsj, met wien
hjj daarop de eere-compagnie inspecteerde.
Na een korte receptie In de salons van het
station begaf Delbos zich naar de Fransche le
gatie. Toen hU het station verliet werd hU toe
gejuicht door een menigte van minstens 60.000
menschen, die zich voor het station en langs
den weg, dien de auto van den Minister moest
volgen, had opgesteld.
Het Spaansche ministerie heeft een wijziging
ondergaan door het wftreden van Irujo, den
minister van Justitie. Als zijn opvolger Is aan
gewezen Anso, onder-staatesecretaris aan dit
Departement. Irujo is benoemd tot minister
zonder portefeuille. Anso behoort tot de
Unksch-repuhlUelnsche party.
De vrede In Europa Is verbroken, zoo vervolg
de Azana, en de meest verantwoordelijke staats
lieden hebben erkend, dat zich in Spanje een
niet-verklaarde buitenlandsche oorlog afspeelt.
Wanneer de Republiek de onfhankelUkheid
van Spanje niet meer zal te verdedigen hebben
tegen den overweldiger, zal er weer rust groei
en in Europa.
ZU verklaarden bU hun terugkeer,
geen nadere inlichtingen hadden ontvangen,
behalve dat de grens vermoedeiyk 30 December
weer zou worden opengesteld.
Politie drong de betoogers naar het trottoir
terug, doch eenige duizenden studenten wisten
niettemin de omgeving van het Ministerie van
Buitenlandsche Zaken te bereiken, waar zy door
bereden politie met de blanke sabel werden uit
eengedreven.
HANKAU, 12 Dec. De Centrale Chineesche
.regeering heeft haar ambassadeur te Rome te
ruggeroepen Men meent te weten, dat de Ita-
liaausche regeering lang geleden om deze te
rugroeping die geen verband zou houden
met de tegenwoordige politiek van Italië ten
aanzien van de problemen in het Verre Oos
ten had gevraagd.
HU heeft deelgenomen aan den burgeroorlog
in Spanje en daar een been verloren. Zonder
middelen van bestaan kwam hij naar Tsjecho-
SlowakUe. Een huiszoeking heeft tal van ge
schriften aan het licht gebracht, o.m geco
deerde en gedoceerde brieven, gericht aan ver
scheidene personen in FrankrUk en Polen. Te
vens vond men een brief in klad, waarin Havel
aan Delbos verzocht niet naar Praag te komen,
en hem waarschuwde, dat een aanslag tegen
hem werd beraamd.
Vervolgens herinnerde de minister aan de
betrekkingen van Dultschland met Polen, Japan.
Italië. België en Hongarije. Goebbels zeide den
indruk te hebben, dat anderen bezig zijn zich
te isoleeren. „Ik denk.” aldus Goebbels, „dat
Dultschland op zUn buren een magnetische
aantrekkingskracht begint uit te oefenen."
Volgens een by van Nievelt Goudriaan te
Rotterdam binnengekomen telegram van den
se,a8voerder van het tusschen Santos en Mon
tevideo gestrande stoomschip „Aldabi” heerscht
er sedert Vrijdagmiddag ruw weer. Het schip
1°opt zwaar tegen de rotsen. Het water In ruim
1 ta gestegen. Ook on het tuannhendelr staat nu
Het is waar dat de boter zeldzamer wordt,
maar wanneer 's nachts vliegtuigen boven onze
hoofden brommen, weien wij. dat het geen En-
gelsche, Russische of Tsjechische vliegtuigen
doch Duitsche vliegtuigen zijn.
KONINGSBERGEN. 11 Dec. (D.N.B.) Mi
nister Goebbels heeft te Koningsbergen in de
.Bchlageterhalle" een redevoering gehouden,
waarin hij verklaarde, dat in Dultschland de
mannen, die lelden, slechts de voltrekkers zUn
van den volkswil. Niet de openbare meenlng
maakt politiek, doch de politiek maakt door
haar daden en successen de openbare meenlng.
Ten aanzien van het vierjarenplan verklaarde
Goebbels: „Wy wilden een uit eigen kracht
levende souvereine staat zUn. Alle offers, dia
voor het vierjarenplan
bracht, zullen door die successen
worden gecompenseerd
SJANGHAI. 13 December (Reu
ter). Naar verluidt hebben Japan
sche vliegtuigen de Amerikaansche
kanonneerboot Panay tusschen Nan
king en Woehoe tot zinken gebracht.
Het schip lag voor anker op onge
veer 28 mijl boven Nanking. De
Panay was opgestoomd teneinde even
tueel vallende granaten te kunnen
ontwijken. Hoeveel personen daarbij
zijn omgekomen is nog niet bekend.
Een tweede kanonneerboot der
Vereenigde Staten spoedt zich naar de
plaats van het ongeluk.
Bovendien hebben de Japanners Zondag
tot vier malen toe in de Chineesche wate
ren Britsche schepen aangevallen.
Aan toord van de Amerikaansche torpedo-
doboot Panay bevonden zich twee en zeventig
personen. Naar verluidt zijn hiervan negen
tien om het leven gekomen Dit aantal wordt
evenwel niet officieel bevestigd.
Deze beschieting van Britsche oorlogsschepen
•heeft in diplomatieke kringen te Londen een
zeer pijnlijken indruk gemaakt.
De regeering heeft slechte een kort Verslag
ontvangen van de Britsche plaatselyke autori
teiten. dat de telegrammen der persagent
schappen bevestigt.
Offlcieele kringen zijn in afwachting
vollediger inlichtingen. Zjj willen zich
Het plein en de Via del Impero waren ver
sierd met tallooze vlaggen en vier stellages
stonden opgeridht voor den gevel van het pa
leis, waar de Groote Fascistische Raad bijeen
was. Om tien minuten voor negenen werden
twee microfoons op het balcon geplaatst. Vjjf
minuten later werden de zwarthemden drie
malen opgeroepen om stilte te handhaven en
werd medegedeeld: „De Groote Raad begint te
beraadslagen.”
Om negen uur verscheen Mussolini op het
balcon, begroet door geestdriftig gejuich.
Volgens Havas heeft dr. Goebbels nog
verklaard„Wanneer men zegt, dat bet vier
jarenplan een plan voor den oorlog is, ant
woord ik: zeer zeker, natuurlijk Ie het ook.
indien noodig, een plan voor den oorlog. Het
is er niet voor ons pleister.
Een Japansch hoofdofficier te Woehoe heeft
de Britsche autoriteiten ervan In kennis ge
steld, dat htl order tuut ontvangen op alle zich
op de JangtM bevindende schepen te vuren,
hoewel hij moest toegeven, dat het vuren op
de Britsche kanonneerbooten een .«rrgiwing**
was.
PARIJS, 11 Dec. (Havas) Het verhoor van
Jean Leblanc, die van medeplichtigheid ver
dacht werd aan de moorden van Wiedemann,
heeft tot dusver niets anders opgeleverd, dan
De admiraliteit, het ministerie van Buiten
landsche Zaken en de Britsche admiraliteit
Little Zijn In kennis gesteld van deze aanval
len.
Admiraal Little is thans van Nanking op
weg naar Hongkong. Hij maakt de reis
boord van de Falmouth.
Bu de Japansche militaire autoriteiten
stappen gedaan. 4
Japansche batterijen hebben eveneens
gegeven op de Britsche kanonneerboot
welke bodem evenwel niet getroffen werd.
Voorts werd de Britsche sleepboot „Tslngtah”
beschoten.
De eerste aanval geschiedde 's morgens by
Woehoe. toen Japansche batteryen en mitrail
leurs vuur gaven op de Britsche kanonneer
boot Lady Bird.
Eén schepeling werd gedood en een officier,
zoomede een marinier gewond Aan boord van
de Lady Bird bevonden zich een Britsche con
sul en de Britsche militaire attaché.
tankschip op de Jangtse tot zinken is gebracht,
doch dne, n.l. de Mei ping, de Melhsla en de
Melan.
Den geheelen morgen heerschte in de stad
een opgewonden stemming. Herhaaldelijk
kwam 't. voornamelijk van de zijde van studen
ten, onder den kreet „Leve Frankrijk” tot be
toogingen, waarop de politie Ingreep en nieuwe
vechtpartijen ontstonden, zoo oa. voor het huis
van afgevaardigden.
Nader wordt gemeiï. dat by de aankomst van
Delbos groepen perynen van de geestdriftige
stemming gebruik trachtten te maken om be
toogingen te houden, waarmede zij wanordelijk
heden wilden uitlokken. De betoogers werden
overal weldra verspreid.
Naar vernomen wordt, zijn 55 overlevenden
van de Panay er in geslaagd de kust te be
reiken. Eenlgen van hen zijn zwaar gewond.
Volgens de tot nog toe Ingekomen berichten
bevonden zich aaA boord van het schip ojn
twee secretarissen van de Amerikaansche am
bassade te Nanking.
Tot de overlevenden behoort ook de bevel
hebber van de Panay. Hughes, die evenwel een
der beenen heeft gebroken.
Vroeg in den ochtend was de Panay reeds
door eun vuurlijn van Japansche schepen ge
varen, terwjjl het schip vluchtelingen uit Nan
king opnam.
Het »iteche oorlogsschip Bee en twee Ame
rikaansche schepen spoedden zich naar de
plaats van het ongeluk.
De regeering der Vereenigde Staten zal on-
middeliyk een nauwkeurig onderzoek doen In
stellen.
Een tankboot van de Standard Oil Company
is volgens te. Washington ontvangen berichten
eveneens tot zinken gebracht
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 4330, Redactie 4220
ABONNEMENTSPRIJS!
per kwartaal voor Alkmaar f2.—
Voor buiten Alkmaar I i f 2.50
Dagblad uitgegeven door de
plV. Drukkerij De Spaamestad Haarlem
Met geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hooger
Een jonge jood, die op zyn fiets reed, werd
vanavond in Jeruzalem uit een hinderlaag be-
zich In een
In zijn eerste woorden deelt Mus
solini mede, dat Italië uit den Volken
bond treedt, „zonder spijt”. Vervol-
- gens verklaart hjj: „Het is ónmoge
lijk, dat wij onze gedragslijn opgeven
om het spel te spelen der groote
democratieën”.
De menigte schreeuwt; „Neen”. Mussolini
vervolgt: „Niets kan gedaan worden tegen een
volk, als het Italiaansche, dat in staat is tot
alle soorten opofferingen.
Wy hebben stalen wapens te land en ter zee.
maar vooral hebben wfj den heroïschen geest
van onze revolutie. Ondanks ons besluit zullen
wij de fundamenteele lynen onzer politiek, die
gaan in de richting van samenwerking en vrede,
“ïet laten varen. De geruchten, die, men leest
in de buitenlandsche pers, laten ons volkomen
«nverschUllg." i
De toespraak van Mussolini duurde In het ge- I
heel tien minuten. Uitbundige ovaties volgden
De menigte juichte nog steeds toen de muziek
het lied der zwarthemden reeds begon te spe
len. om kwart over negen duurde het gejuich
nog steeds voort. Mussolini kwam daarop weer -1
“P het balcon.
Vijf bataillons soldaten, die opgesteld ston-
den op het verlichte plein, zongen toen de
cantate der legioensoldaten en de Glovinezza
Een spreker kondigt door de microfoon aan:
-De woorden van den Duce zijn In goede
•arde gevallen, als het zaad, dat bloemen geeft
<ot het oogenblik, waarop de plant een krach
tige boom wordt”. Om vijf minuten voor half
tien begon een défilé van de vrywillige stryders
fa Afrika en Spanje.
S-A - ql
tal van doeken werden gezien met de woor
den: „Leve het democratische Frankrijk”,
„Leve de democratie," en „Leve het bond
genootschap met het democratische Frank
rijk".
De belooging ten gunste van Frankrijk
nam weldra een politiek karakter aan.
HAIFA, 12 Dec. (Havas) Gisteren heb
ben terroristen Sjeik Mohammed Halib ver
moord en verscheidene personen
Voorts hebben wederom overvallei
mobielen plaats gevonden. J
- «niiuiiii
Des namiddags hebben de Japanners drie
luchtaanvallen ondernomen op een groep Brit
sche schepen, die zich benedenstrooms
Nanking bevonden.
Tot deze schepen behoorden de kanonneer
booten Bcarm en Cricket, die het vuur uit
machinegeweren en luchtweergeschut beant
woordden.
Aan Britsche zijde was daarby geen enkel
slachtoffer te betreuren
Een groep studenten en meisjes, die op de
eerste rij stonden. Het In het Fransch de Mar
seillaise hooren. De afzetting werd verbroken
en de menigte trachtte een optocht te formee-
ren.
De nieuwe Fransche ambassadeur. Labonne
heeft vandaag zijn geloofsbrieven aan president
Azana overhandigd.
By deze gelegenheid heeft de president der
Spaansche republiek het woord gevoerd en oa.
over den lurgerstryd verklaard, dat deze tegen
over den krachtigen tegenstand van het Spaan
sche vólk, dat zUn vrijheid verdedigt, tot mis
lukking gedoemd is, doch geleld heeft tot een
verwarring in Europa, welke een bedreiging
vormt voor den algemeenen vrede.
De vertegenwoordigers van Havas werden te
gen den grond geslagen toen op 20 meter af
stand van de plaats, waar zij zich bevonden, een
bom ontplofte.
Volgens een officieel communiqué van het
ministerie van Luchtvaart te Barcelona, hebben
drie rechtsche vliegtuigen Zaterdag Barcelona
gebombardeerd, waarbij vier personen gewond
werdén.
ran
ialf
ran
tot
het
te
aar
roe.
Ift
un
ace
ar-
1S
«ter
len
>c.
LM.
tra.
'hi-
un.