ONS BLAD
Londen ernstig bezorgd
Geheim Consistorie
te Rome
t
I'
I
L
I
e
Nanking in handen
der Japanners
Genève ontvangt
Italië’s besluit
Drama in de
hoofdstad
„Geen drastische
actie noodig”
Gezamenlijk optreden der mogendheden in
het Verre Oosten is noodzakelijk om
resultaten te bereiken
Het nieuws van heden
z
Wiedmann bekent
nog een moord
DE BAROMETER
- TACKi
Japansch kabinet
gewijzigd
Schacht ook uit de
Rijksbank?
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
RECHTHOUDERS
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
00K SPOORFONDS
DINSDAG 14 DECEMBER 1937
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. «3
Misdrijf in het spel?
in het
nauw
Een Joodsche autobus
beschoten
Vele krijgsgevangenen
gemaakt
Het huwelijk van den
Griekschen kroonprins
Tarieven bij de
Spoorwegen
Toespraak van den
H. Vader
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
HOTEL - CAFE - RESTAURANT
DIJJERS
De overstroomingen in
Califoraië
ADVERTENTIEPRIJZEN f
Per lossen regel 20 c., ingez. med. 40 c.
p. regel; idem op peg. één 55c. p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek. Telefoonnummer 4330
r-
Verontschuldiging aan
Engeland aangeboden
De „Normandie”
A
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Dea Haa<
Geheim
sn
ir-
o
1
van
correspondent seint ons
Boodschap van Roosevelt
X
MAGER MENU
i
1
naar
overgebracht.
iet
en
Met belangstelling wachten Britsche kringen
de reactie van het Amerlkaansche publiek af
op het tot zinken brengen van vier Amerikaan-
sche schepen.
Admiraal Soeyetsoegoe minister
van Binnenlandsche Zaken
Niet vóór Maart 1938, verklaart
zijn omgeving
Tevens wordt verklaard, dat de ontruiming
van Nanking niet beteekent, dat de tegenstand
tegen de aanvallers wordt opgegeven. De Chi-
neezen houden nog stand in de wUk Hsiakwan
tusschen de muren en den Jangtse.
TOKIO, 13 Dec. (Reuter) Tot den val
van Nanking is in belangrijke mate bijge
dragen door de Japansche oorlogsschepen,
die ondanks de mijnen en bombardementen
van de Chineesche kustbatterUen er in ge
slaagd zijn Nanking om vijf uur des mid
dags te bereiken.
In Hongarije zijn groote luchtbescher-
mings-oefeningen gehouden. Een neer
geschoten vliegtuig in een der straten
van Boedapest
VERSAILLES, 13 Dec. (Havas). De moorde
naar van Le CelleSaint Cloud, Eugen Wied
mann, heeft bekend ook nog de jeugdige Jeanne
Keller uit den Elzas te hebben vermoord. Hij
zou hierbij een medeplichtige hebben gehad.
Naar vernomen wordt, heeft Wiedmann het
HJk van Jeanne Keller, zijn zesde slachtoffer,
in het bosch van Fontainebleau begraven.
le-
he
Het zesde legioen der Vntverstteits-mUitie
heeft te Rome nieuwe vaandels gekregen.
De feestelijke uitreiking
Onze Romeinsche
d.d. 13 Dec.:
Eén en dertig kardinalen waren b(j het Con
sistorie tegenwoordig.
Vyf nieuwe kardinalen door den
H. Vader gecreëerd
Benige op den voorgrond tredende Ameri-
kaansche senatoren hebben op de volgende
wijze uitdrukking gegeven aan hun opvat
tingen betreffende het tot zinken brengen
,,n de „Panay.” Senator Borah zeide: „Ik
zie niets in de situatie, wat een drastische
•«tie zou noodig maken.”
In het Britsche Lagerhuis heeft minister
Eden onder applaus der leden verklaard, dat
de ernst der Incidenten, die zich tijdens het
weekend op den Jangtse hebben voorgedaan,
niet onderstreept behoeft te worden.
De Japansche minister van Buitenlandsche
Zaken, Hlrota, heeft gistermiddag een bezoek
gebracht aan den Brltschen ambassadeur
en namens de Japansche regeenng zijn die
pe spijt betuigd over het Incident met de
„Lady Bird", dat zich te Wochoe heeft voor
gedaan.
BERLIJN, 13 Dec. (Havas). Dr. Schacht
is niet voornemens af te treden als presi
dent van de Duitsche Rijksbank vóór Maart
1938, aldus wordt verklaard in de omgeving
van den rijkstankpresident.
Naar in de Memorie van Antwoord van
het Verkeersfonds wordt medegedeeld is de
opmerking, dat door verlaging van de spoor
wegtarieven het reizigersverkeer zoozeer zou
toenemen, dat de opbrengst hooger zou zijn
dan thans, in haar algemeenheid in strijd
met de ervaring, gedurende de laatste jaren
met tariefsverlaging opgedaan. Gebleken is
toch, dat de daaruit voortvloeiende vermin
dering van ontvangsten niet door een even
redige vervoerstoenemlng werd goedgemaakt.
Op 9 Januari zal het met groote
plechtigheid te Athene
worden gesloten
Jong meisje uit den Elzas zyn
zesde slachtoffer
Misdrijf te Amsterdam? Man en vrouw bewus
teloos gevonden als gevolg van gasverstikking.
Tweede Kamerlid stelt vragen aan den minis
ter van Justitie in verband met de gijzeling van
een journalist.
De werking van den Tjerimai neemt in hevig
heid toe.
LONDEN, 13 Dec. (Havas). Een felle storm
woedt in Het Kanaal. De veerbootdienst Dover
—Duinkerken is stopgezet.
Te Dover heeft de wind een snelheid bereikt
van 100 M. p. sec.
De ..Normandie" heeft door de woelige zee
geen passagiers kunnen ontschepen op de reede
le Southampton. Het schip heeft een toevlucht
gezocht in de Baal van Stockes. waar het meer
beschut ligt.
stand op Dinsdag 1» zvr v-m. T39A
Vorige stand 7«R*
SUAOLI
MOSTERD
EN AZIJN
voor
il te
voor
juü
me-
tand
TOKIO, 13 Dec. (D. N. B.) De Japansche
minister van Binnenlandsche Zaken. Babba.
is om gezondheidsredenen afgetreden. In
zijn plaats is admiraal Soeyetsoegoe be
noemd.
en
ie,
en
de
as
en
£-
ur
en
te
en
ht
ee
van
joals
nce-
ont-
snen
van
me-
r E.
Lin-
el
is
id
»i-
et
ik
te
le
id
et
aten
hter
ends
pe-
men
aan.
x>tte
ond.
ende
De
>sop,
ge
ogde
men
laan
raee,
apen
?n
n-
let
id"
tte
ne
en
en
en
ra-
en
ht
Ier
de
re-
naar
ver-
ram,
men
ildra
Verlaging brengt geen toename
van het vervoer
ilen-
idvi-
ilgen
ver-
s of
n in
bij
•alen
*rin-
en
door
den.
ade-
ings-
>ord-
DS
epu-
te
l tot
Roosevelt eischt schadevergoe
ding, aanbieden van veront
schuldiging en waar
borgen tegen
herhaling
tard-
rl te
uring
even-
laar-
mie-
■nen
van
euwe
dlo
moet
i ge
il in
ge*
moet
aaU-
Man en vrouw bewusteloos
gevonden ten gevolge
van gasverstikking
Ook van invoering van goedkoope week-eind-
retours wordt vermindering van opbrengsten
gevreesd, zoodat deze maatregel evenmin als de
voorgestelde algemeene tariefsverlaging thans
door de directie der N.S. wordt voorgestaan. De
minister blijft op de mogelijkheid van verkeers-
stlmuleering door tariefsverlaging zijn aandacht
gevestigd houden.
President Roosevelt heeft een boodschap
aan den Japanschen keizer gezonden, waar-
M diepe getroffenheid tot uiting
brengt over het bombdrdeeren van de „Pa-
“•y Tegelijkertijd hééft de Amerikaan-
regeering tot de Japansche regeering
den eisch gericht, dat volledige schadever
goeding moet worden betaald, verontschul
digingen aangeboden en waarborgen gege
ven, dat soortgelijke aanvallen niet her
haald zullen worden.
Het magere succes van de Brusselsche con
ferentie heeft aan het licht gebracht, hoe moei
lijk het is een dergelijke overeenstemming tot
stand te brengen.
De Amerlkaansche zaakgelastigde te Londen
beeft een bezoek gebracht aan Eden op het
departement van Buitenlandsche Zaken, ten
einde met den minister van gedachten te wis
selen over de aanvallen op Britsche en Ameri-
kaansche schepen in het Verre Oosten tijdens
bet afgeloopen weekend.
In verband met het besluit van de Italiaan
se he regeering. hebben Pilottl, adjunct-secru-
taris-generaal van den Volkenbond en zijn ka-
binet-chef Berid. alsmede Taai, lid van de
economische afdeeling. en kolonel Fier, lid vaq
de ontwajjenlngsafdeeling. hun ontslag aange
boden Zij waren als ambtenaren van de Itali-
aansche regeering bü den VolkeQjjppd gede
tacheerd. Men weet nog niet, welke beslissing
de Itallaansche ambtenaren van den Volken
bond zullen nemen.
HAIFA, 13 Dec. (Reuter). Een Joodsche auto
bus is in de nabijheid van Nazareth heftfg be
schoten. Acht inzittenden werden gekwetst:
vier van hen bekwamen ernstige verwondingen.
hnf Telefoon 117375
tfca spreekt over onze keuken
BAN FRANCISCO, 13 Dec. (D.N.B.) Bij da
overstroomingen der laatste vijf dagen in
Noord-Callfomië zijn vjjf personen om het la
ven gekomen, terwijl het aantal dakloooer. meer
dan 5000 bedraagt. In het dal van den Sacra
mento heeft zich door de overstroomingen een
vijftig KM. lang meer gevormd.
De woordvoerder van het Japansche leger te
Sjanghai heeft medegedeeld, dat de verant
woordelijke leden van de luchtmacht zullen ge
straft worden, nadat een streng onderzoek zal
zijn gehouden. HU voegde hieraan toe, dat de
verantwoordelUke vliegers zelf rapporteerden
Chineesche oorlogsbodems te hebben getroffen.
In den loop van den dag was de 15-Jarige
H. 8.. loopjongen van een apotheker, n»ar de
woning gegaan om daar een drankje af te le
veren. HU klopte aan de deur, hoorde iemand
kreunen en daarna zeggen; „Ik kan je niet
helpen.” HU ging weer terug naar zUn baas en
probeerde na schafttUd nogmaals de bestelling
uit te voeren. Ook nu kreeg hU weer geen ge
hoor, maar op zUn kloppen kwam de boven
buurman kUken, die het drankje aannam.
De buurman, die de zaak niet vertrouwde
heeft de politie van het bureau Stadhouders
kade gewaarschuwd, die een onderzoek Instel
de. Het bleek, dat de deur van de woning niet
gesloten was, doch dat de vrouw bewusteloos
er tegen lag en dat daarom de deur niet' ge-
epend kon worden. De man. die eveneens be
wusteloos was, lag verder In het vertrek. De
politie waarschuwde den O. O. en G. D„ die
de slachtoffers naar bet Binnengasthuis heeft
vervoerd.
Uit verschillende omstandigheden meent de
politie te kunnen opmaken, dat het hier geen
ongeluk betreft, doch een poging tot moord en
zelfmoord. Het is echter nog niet mogelUk ge
weest, de beide menschen te verhoeren. Wel
heeft de politie den loopjongen een verhoor
af genomen.
Italianen verlaten de bureaux
den Volkenbond
In diplomatieke kringen te Londen ge
looft men, dat eenzUdig optreden niet veel
meer tot stand kan brengen dan veront
schuldigingen en beloften voor schadevergoe
dingen, benevens herhaalde verzekeringen,
dat de Incidenten niet weer sullen voorko
men. Wanneer derhalve In den huldigen
toestand een bepaalde actie noodig geacht
wordt, is men van oordeel, dat deze slechts
kan worden ondernomen, wanneer overeen
stemming heerscht tusschen alle buiten
landsche mogendheden, die vitale belangen
in China hebben.
In de groote zorgen, welke Hem omringen,
nam de H. Vader zUn toevlucht tot God, Hem
smeekende, dat HU ZUn bijstand mocht ver-
leenen en de stormen, welke de Kerk en de
maatschappU belagen, mocht doen bedaren.
Vervolgens den blik naar Europa wendend,
zeide de H. Vader met niet minder groote
droefheid te zUn vervuld door de goddelooze en
wreede gebeurtenissen in Rusland en die, welke
het ChrlstelUk leven in Dultschland bedreigen.
Het volk van Katholiek Spanje, dat Ons zoo
dierbaar Is, bevindt zich nog steeds in een
vreeselUken strtjd, ofschoon er hoop daagt op
betere tUden.
En dit, ofschoon zoovelen niet alleen parti
culiere personen, maar ook de regeeringen van
sommige landen den heiligen plicht van het
geloof veronachtzamen en roekeloos zich dur
ven verheffen tegen de, GoddelUke Majesteit.
De Paus herdacht dan het sterven van den
Armeenschen patriarch van Cllicië Avedis Pie
tro Arpiarlan; deed medcdeeling van de ver
kiezing van Mgr. Francesco Agaglanlan tot diens
opvolger, een verkiezing, welke de H. Vader om
de groote verdiensten van den uitverkorene
gaarne had bekrachtigd. Hem zou het pallium
worden opgelegd.
In het Consistorie, dat hedenmorgen om
half 11 aanving, is door ZH. den Paus een
toespraak gehouden, waarin hü. na de kar
dinalen te .hebben begroet, allereerst dank
bracht aan God voor den bUstand Hem ge
durende ZUn ziekte verleend.
Oorlogsschepen en pontonniers-
werk maakten den inval in
de stad mogelyk
Na ZUn zegen te hebben gegeven noem
de de H. Vader de namen der prelaten, wel
ke hü besloten had tot kardinaal te ver
heffen: Mgr. Gerlier, primaat van Gallic,
Mgr. Hinsley, aartsbisschop van Westmin
ster, Mgr. Pizzardo, secretaris voor buiten
gewone KerkelUke Zaken, Mgr. Piazza, pa
triarch van Venetië, Mgr. Pellegrinetti,
apostolisch nuntius In Joego-Slavië,
Alle leden der KonlnklUke familie, far
leden van de prinses en talrUke bultenlam
vorstelijke personen zullen daarbij aanwezig zün.
Kroonprins Paul zal 20 December vertrekken
om op 6 Januari met zUn bruid te Athene te
rug te zUn. Getuigen zullen zUU prins Georges
van Griekenland, prins Michaejjvan Roemenie
en prins Philips zoon van Pit* Andreas van
Griekenland. In het konlnklUk paleis zal het
huwelUk volgens protestantsche zede voltrokken
worden.
SJANGHAI, 3 Dec. (Reuter) Het Japan
sche hoofdkwartier meldt, dat Nanking -
geheel door de Japansche troepen is bezet.
Bjj Nazareth werd een Joodsche autobus be
schoten. waarbU verschillende personen ge
wond werden.
LONDEN, 13 Dec. (Reuter) De Brit-,
sche .en Amerlkaansche regeeringen
zijn steeds met elkander in verbinding
gebleven ten aanzien van het Verre
Oosten, niet alleen in Londen en Was
hington, maar ook in Tokio en
Sjanghai.
Het is waarschijnlijk, dat deze sa
menwerking nog nauwer zal worden,
nu schepen van beide landen aangeval
len zijn. Het Verre Oosten vormt thans
het ernstigste probleem, dat de aan
dacht der Britsche ministers opeischt.
Echter, zoo voegde Eden er aan toe, hoop ik,
met het oog op den ernst der kwestie, dat het
Huis mU vandaag niet om een nadere verklaring
zal vragen.
OP VAb'iENDAGEN
SPECIALE SCHOTELS
De boodschap van Roosevelt, tezamen met de
ëischen der Amerlkaansche regeering, werd
“°or staatssecretaris Huil aan den Japanschen
ambassadeur. Salto, overhandigd. Huil deelde
Saito hierbU mede, dat de president ten diep-
•te geschokt is door de berichten over het bom-
bardeeren zonder onderscheid van Amerlkaan-
•Cbe en andere niet-Chineesche schepen op den
Jangtse. HU eischte, dat de Japansche keizer
“«ërvan in kennis zou worden gesteld. Voorts
zeide Huil tot Salto, dat alle feiten betreffende
.Panay" bijeengebracht worden en binnen-
aan de Japansche regeering zouden wor-
°en overhandigd.
In de nabijheid van Sissonville (Amerika) is een oliebron in brand geraakt. Het
vuur, dat men nog niet heeft kunnen blusschen, heeft reeds elf slachtoffers
geëischt en groote verwoestingen aangericht
In een Japansch communiqué wordt medege
deeld, dat ongeveer 2500 krijgsgevangenen ge
maakt zUn buiten de muren van Nanking, ter
wijl het Chineesche garnizoen te Tsjlnkiang,
groot 20.000 man, dat zich terugtrok op Nan
king, geleldelUk verminderd was tot 3000 man,
die vernietigd werden, toen zU verschenen nabU
de achterhoede van de Japansche troepen, die
Nanking belegerden.
Japansche pontonniers hebben een brug weten
te slaan over de gracht voor de muren van
Nanking en op deze wijze zjjn de Japansche
troepen er in geslaagd door twee bressen bU de
Tsjoengsjan-poort de stad binnen te dringen.
OnmlddcllUk na het binnendringen werd de
Japansche vlag op de poort geheschen.
De Japansche artillerie en vliegtuigen hebben
het bombardement van Nanking gestaakt, op
dat niet de eigen troepen getroffen worden,
die de overblUfselen van de Chineesche bezet
ting uit de stad verdrUven.
Drie Amerlkaansche zendelingen zün ver
dwenen uit de in Japansche handen zUnde stad
Sjoeang aan den Sjansi-spoorweg.
In den nacht van 2 December waren zü voor
werken van vervulling van hun plichten uit
getrokken. Sindsdien is niets meer van hen ver
nomen. Men gelooft, dat zU vermoord zün.
Toen zü hoorden, dat dit Amerlkaansche
schepen waren, waren zü terneergeslagen. Zü
_werden gewaarschuwd in het vervolg voorzich
tiger te zün.
Toen de „Bee” op de plaats des onheils aan
kwam. vloog een Japansch vliegtuig op geringe
hoogte boven het schip.
De „Bee" heeft twaalf Europeanen aan boord
genomen; de overige geredden, aie zich op den
linkeroever van de rivier bevinden, zün nog
niet gezien.
De tankschepen „Melplng" en .Melsha” lig
gen brandend aan den steiger; de .Meian" is
aan den grond gezet.
In den Zwitsencben Bondsraad heeft
bondspresident Motta bet uittreden van
Italië uit den Volkenbond besproken. HU
zal voor de volgende week een schriftelük
rapport voorbereiden over de positie, waar
in Zwitserland door dit uittreden Is ge
plaatst. Aan een uittreden van Zwitserland
uit den Volkenbond, zoo verklaart men.
wordt daarbU niet gedacht.
Gabriele d’Annunzio, de bekende Itallaan-
sche schrüver, die een der eerste aanhangers
van Mussolini was. heeft den duce een m
enthousiaste bewoordingen gesteld telegram
gezonden, waarin hü de uittreding van Italië
uit den Volkenbond toejuicht.
Maandag heeft zich in de Wetering
straat te Amsterdam een geval van
poging tot moord en zelfmoord voor
gedaan door middel van gasverstik
king. De twee slachtoffers, een man
en een vrouw, zijn in bewusteloozen
toestand naar het Binnengasthuis
Salto stelde Huil ervan In kennis, dat hU
opdracht had gekregen van Hirota Japans
volledig leedwezen en verontschuldigingen
tot uitdrukking te brengen en mede te dee-
fen, dat de Japansche regeering zich in-
«Pande hulp te verleenen aan de overleven-
«ten van de „Panay".
"Ten slotte deelde Salto mede, dat hü vemo-
had, dat zich onder de overlevenden van
d® „Panay” 59 leden van de bemanning en 13
*luchtelingen bevinden; het totale aantal op-
**renden bedroeg naar schatting 150,
GKNËVE, 13 Dec. (Havas). De secreta-
ris-generaal van den Volkenbond heeft den
minister van Buitenlandsche Zaken van
Italië een telegram gezonden, waarin hij
mededeelt het bericht Inzake het uittreden
van Italië uit den Bond te hebben ontvan
gen.
De nieuwe minister van Binnenlandsche Za
ken, da vroegere vlootcommandant admiraal
Soeyrtsoegoe, gaat door voor een aanhanger van
de natlonaal-radicaie activistische richting. Na
tionale kringen juichen zün benoeming dafi ook
levendig toe. In het büzonder verwacht men
thans, dat de opvoeding der jeugd volgens stren
ge nationalistische opvattingen ter hand zal
worden genomen.
Alvorens de namen te noemen van de nieuwe
kardinalen, die de plaatsen Innemen van hen,
die door den dood aan het H. College zün ont
rukt. kon de H. Vader niet nalaten uitdruk
king te geven aan de zorgen, die Hem bedruk
ten.
Naar het Verre Oosten schouwend zag de H.
Vader de groote gevaren en beproevingen,
waaraan de herauten van het H. Geloof en de
bloeiende Christengemeenschap bloot stonden
en de nog grootere beproevingen, welke men
voor de toekomst moest verwachten tengevolge
van den chaos, die een natuurlük verschünsel
Is, hetwelk lederen oorlog vergezelt.
ATHENE, 13 Dec. (Havas). De Grleksche
bladen melden, dat het huwelUk tusschen
kroonprins Paul en prinses Frederika van
Hannover op 9 Januari met groote plechtig
heid in de Grleksch-orthodoxe kathedraal
van Athene zal worden gesloten.
SJANGHAI, 13 Dec. (Reuter.) De bezet
ting van Nanking door de Japanners is vrü-
wel voltooid, hoewel op somrpige punten
kleine groepen Chlneezen nog weerstand
bieden. Tsjang Kal Sjek had den teiug-
tocht der Chineesche troepen bevolen, in
overeenstemming met zün beginsel, dat geen
manschappen moeten worden opgeofferd
ter ëferdedlging van plaatsen, die niet meer
van militaire beteekenis zün.
Niet minder dankbaar is de H. Vader voor
de gelukkige resultaten der Eucharistische Con
gressen. waaraan Hü deel had genomen in den
persoon van ZUn Legaten ,a latere". Congres
sen, waarbü zulk een vrome en openlükc ge
tuigenis werd afgelegd van de liefde en den
eerbied voor den H. Vader. ZU waren schitte
rende demonstraties van geloof en Katholieke
eenheid.
Te Londen acht men alleen een gezamenlijk
optreden te Tokio doeltreffend. De reactie In
de V. 8. schijnt in dit opzicht echter niet gun
stig. y
In het Geheim Consistorie van Maandag
werden door den H. Vader vijf kardinalen ge-
crwCTu.
Schacht aon niet vóór Maart 1938 aftreden aio
president van de Dnitache Rijksbank.
De maaea-moordeneer Wiedmann beeft
een zesden moord bekend.
Men herinnert er aan, dat Hitler in zün tot
Schacht gericht schrüven bü diens aftreden
als minister voor Economische Zaken hem zün
volledige vertrouwen uitsprak.
Geen enkele wijziging heeft tot dusverre, zoo
zegt men, verandering gebracht in dezen toe
stand.