Het tweede Alcazar
Spanje
m
D
D
De avonturen van Prof je en Struis je
I
1
van den iag
I
i
i
Heldhaftige verdediging
I
Arbeidsbeperking
tan een heiligdom
F
t
DINSDAG 14 DECEMBER 1937
Stervend gefusilleerd
verrassing
Van gehuwde vrouwen
Kapitein Don Cortez, de met het
floer» van nederlaag en dood
omhangen held
WJ verilea van een hand,
een voet «C een eo*.
(Slechte koffie is niets waard, In
Brazilië wordt ze verbrand, me-
mand wil ze hebben. Zouden anders
de meest bekwame koffieproevers
zoo kieskeurig zijn, teneinde de
huisvrouwen alle voordeelen van
fijne koffie te kunnen bieden?
Koffie Hag kiest voor haar mé
lange alléén hooglandkoffie uit
de beste j>roductiestreken; boven
dien worden door het vermaarde
Hag- procédé de krachtige smaak
en het kostelijke aroma voor 100%
gewaarborgd.
Een kostelijke
I
T w w-a rtZXaTaT^in oo dit blad zUn ingevolge de verzekeringsvoörwaarden tegen p - biJ levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door p 7^0 - bU een onK»T*1 P w
AI «I «I*, /X K( Jlw |w r. n ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeeringen WV» verlies van belde armen, belde beenen ot belde oogen Vtf» doodelljken afloop «W*
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERUES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
lKERSTLICHTJES
l
L o
I
Je Leon.”
opgeloopen. mijnheer. Reeda
penfeiten
HERMAN KRAMER
n
die
de
menschen.
HOOFDSTUK VII
5
anders
1
tot beperking van den arbeid der gehuwde
vrouwen, zal worden toegejuicht door allen,
die achten, dat de man de kostwinner be
hoort te zijn van het gezin, dat de vrouw
te verzorgen heeft.
de
de
Om zes uur des morgen begon het trommel
vuur uit twee batterijen van 145 m.M. Kapitein
at de Minister van Sociale Zaken bU
den Hoogen Raad van Arbeid een
voorloopig wetsontwerp heeft inge
diend wij deelden uit de toelichting op
het voorontwerp Teeds een en ander, mee
Reeds vele dagen waren voorbij gegaan, zon
der dat zich iets bijzonders voordeed. Het succes
van de première werd oorzaak van serleopvoe-
ringen en Bella kon zich nu overdag aan haar
moeder wijden, aangezien er geen nieuwe repe
tities waren. Over het tooneel spraken zij niet.
De belde vrouwen gingen wandelen of reden
uit en Bella deed alle moeite om Weenen voor
haar moeder zoo aantrekkelijk mogelijk te ma
ken Zü bezochten musea, maakten groote wan
delingen naar mooie plekjes en in het Schön-
brunnerpark. Ongemerkt begon Ollva zich voor
dingen te interesseeren, waarin zjj tot nu toe
nooit belang had gesteld. Zoodra zjj echter be
merkte. dat men notitie van haar nam. verviel
zij onmiddellijk in haar onverschillige houding.
Oeen ongelijk bekennen! Niet toegeven, dat er
dingen bestonden, die men in zjjn gedachten en
beschouwingen kon opnemen!
Dokter Schleinz, de zenuwspeclalist, belde Bella
geregeld op. om haar te vragen, hoe het met
haar mama ging. Behalve dat hij een buitenge
woon scherpzinnig man was. beschikte hij over
een soort drogen humor, zoodat hjj in gesel
schappen een zeer gezochte persoonlijkheid was.
Nadat Bella hem namens haar moeder had be
dankt voor de prachtige bloemen, noodlgde zij
Den stervende vloog het laatste bloed duidelijk
zichtbaar naar het hoofd. Voor het eerst en voor
het laatst zou hü tot zijn overwinnaars spreken.
Zeer duidelijk zei hjj met heldere stem, op elke
lettergreep den nadruk leggend: Arriba Espana!
Hoog Spanje!
„Fuego!” Vuur! schreeuwde de officfer.
te komen drinken, Indien zijn kostbare tijd hem
dat veroorloofde. CWordt vervolgd)
gelukkig zij zou zijn, dat hij eindelijk zijn weder
helft had gevonden.
(woord en Ollva
l£~«il^beduiden,
ht
iet
BNHIIIHII
^iiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiii
De invloed der Westersche zeden in China. Voorafgegaan door bruidsjonkers
en bruidsmeisje» verlaten bruid en bruidegom een tempelgebouw
--r- -■ -l. /z. -J- -1- -r-,
Langzaam maakte Ollva zich los. „Wees toch
niet zoo onbeheerscht Je verwildert!" Dan ging
zij naar haar kamer en deed de deur achter
zich op slot. Bella keek haar na en lachte ge
lukkig. Maar wat zou er met Virgilius gebeurd
zijn? Dat zou zij graag geweten hebben. Zij kon
zich niet weerhouden naar Resi te gaan, die in
haar vriéndelijke kamertje zat en bezig was een
paar dikke wollen kousen te stoppen. Op den
man af vroeg zij haar, of zjj misschien iets wist.
Of in haar afwezigheid
Resi knikte. „Zij hebben ruzie gehad heusch
als een oud getrouwd paar. Ik heb geluisterd
maar zij hebben erg deftige woorden gebruikt
en die begrijp ik zoo slecht maar mijnheer
Pretorius heeft een lange preek gehouden en
mevrouw zei niets geen woord iser over haar
lippen gekomen en dat zegt wat’ bjj haar!”
fleh Zelfs glstereulri^evreiicdsdWilfiEeh. JëlHE-
kigste uren van zijn leven, toen zij elkaar von
den, had h(j over zijn moeder gesproken en hoe
Naturlijk moest de kapitein voor tolk spe
len en Profje teekende ijverig aan wat hem
verteld werd. Zoo hoorde hjj, dat deze men
schen voornamelijk leefden van de paarden,
die In grooten getale in de vlakten rondlie
pen, in wilden of halfwllden toestand. Ze
vingen die dieren dan en probeerden ze te
dresseeren en daarna werden ze verkocht.
Profje wilde dat dolgraag eens zien.
Cortez werd de schouder verbrijzeld en toen
men hem naar beneden droeg, werd hij ander
maal in de dij getroffen. In de crypte lel men
hem naast zijn beide luitenants, die alreeds
bulten gevecht gesteld waren. Op dit oogenbllk
werd er buiten .stormen” geblazen voor een
gemengde brigade van milizanos, het bataljon
van Jean en een gereed gehouden reserve
van.... zesduizend man! Een roode aanvoer
der. dfe allen vooruitsnelt, wordt neergelegd,
maar wat baat dat? Urenlang duurt de beren-
ning. totdat opeens het schieten der belegerden
ophoudt. Zij hebben hun allerlaatste patroon
verschoten! Het is nu zes uur des avonds
twaalf uur heeft de laatste wanhopige weerstand
van een handjevol helden en heldinnen tegen
een waanzinnige overmacht geduurd!
over kunnen aanvoeren, dat bij het huidige
nog steeds zeer hooge percentage van
mannelijke werkloosheid het in elk geval
de moeite waard Is de gehuwde vrouw te
beletten zich op de arbeidsmarkt mede een
plaats te veroveren. Een gewichtiger rol
speelt hier misschien nog de psychologische
factor.
„POOR LQ WILSDORF
31
Inspectrices van den arbeid, o.a. mej. dr.
Kleerekooper, hebben Indertijd een onder
zoek Ingesteld. Bij navraag aan arbeidende
gehuwde vrouwen zou zijn gebleken, dat
velen er de voorkeur aan zouden geven in
twee ploegen te werken Inplaats van in
één ploeg. Ze hadden dan of in den voor-
of in den namiddag meer tijd om in hun
gezin nog werk te verrichten. Dus eerst zes
uur thuis en daarna acht uur in de fabriek.
De vraag leek toen reeds gewettigd, wat er
bij veel op de fabriek werkende vrouwen
nog van een gezin (in den natuurlijken zin
van het woord) was overgebleven? Ook was
het destijds al een vraag, in hoeverre de
inspectrices objectief of subjectief te werk
waren gegaan. Er was melding gemaakt
van de inzichten van gehuwde frouwen,
die wegens nood fabrieksarbeid verrichten,
maar hiermede beriep men zich op uitzon
deringen of mlnderheldsgevallen.
Het is te hopen, dat ook van liberale zij
de Instemming zal worden betuigd met de
plannen van Minister Romme. Ook De
Avondpost, die den Vrijheidsbond wéér op
het pad van mr. Borgeslus zou willen bren
gen, heeft wenschen In dien geest. Het blad,
schrijft: „Nu het kabinet deze zaak prin
cipieel gaat aanpakken en over een zoo
breed mogelijk front wil regelen, nu ver
heugen wij ons daarover en verklaren gaar,
ne, dat wij hier aan de zijde staan van den
Minister van Sociale Zaken. Tot de vrijzin
nigen, de liberalen, hebben wij over deze
zaak spoedig nog een afzonderlijk woord
te zeggen.”
„Zooals u wenscht, mijnheer.” Even later
kwam de chef met schrijfpapier en inkt aan
dragen.
Graaf Vllleberge scheen 71 oogenbllk in verle
genheid te verkeeren. HU keek naar zün mach-
tcloozen rechterarm en dan naar den chef en
vroeg tenslotte: ..Zoudt u misschien zoo goed
willen zijn....? Dan wil ik u even dlcteeren.”
„Vanzelfsprekend, mijnheer. Gaat uw gang!”
..Mjjn beste! Voor het doen van noodzakeljjke
inkoopen neb ik aanstonds zesduizend francs
noodig. Wees zoo goed en geef dit geld in een
gesloten couvert aan brenger dezes mee. Je
kunt hem volkomen vertrouwen. Ik wacht in
de zaak op zUn terugkomst, tls een kostelUke
verrassing!
Enkele oogenblikken was de chauffeur met
den brief weggezonden. Graaf Vllleberge en
mr. Brendon praatten over alles en nog wat
en ook over graaf Villeberge's verwonding. ,Jn
den wereldoorlog
jaren ben ik on
der behandeling
van de meest ge
renommeerde
specialisten.
maar van eenlgen
vooruitgang is
geen sprake! Tja,
„Wat valt er te lachen?” vroeg zü scherp.
„U zult Virgilius zün ontslag moeten geven,
mama hU wordt zeer nalatig in zjjn betrek
king. HU is vanmorgen vertrokken....”
„Vertrokken?” Het kwam er echt onbe-
heërseht uit Maar zü herstelde zich direct „Oom
Pretorius heeft je toch zeker gezegd, wanneer
hü terugkomt, niet?”
„Oom Pretorius! Vindt u elgenlük niet, dat het
afschuwelUk klinkt? Nu dan. oom Pretorius
heeft er niets van gezegd. Overigens weet ik
niet meer dan u. HU heeft toch zeker ook van
u afscheid genomen, nietwaar?”
Ollva Uep netjes in de val. „NatuurlUk, dat
spreekt vanzelf,” antwoordde zü eenlgszins ver
strooid. Toen ging zü naar de deur van haar
kamer en zei. met den knop in de hand: „Je
manieren zün er niet op vooruitgegaan, sedert je
in Weenen bent, Bella.”
..Het was aan u, lieve mama, mij in dien
tusschentüd te controleeren. U heeft er twee
jaar voor noodig gehad, eer u kon besluiten,
mün manieren aan een onderzoek te onderwer
pen.” Onwillekeurig had Bella een bitteren toon
aangeslagen.
Bruusk keerde Ollva zich om. ..Het schünt
tegenwoordig de verkeerde wereld te zün. Moet
JU mü verwUten maken? Met behulp van je
voogd heb je mü die twee jaar om den tuin
gelê'RT. JHni hebt mü doen gelnnven. d>XJejtfudle
|e geen vacantle toestond Intusschen
.Dat was ook werkelük zoo. U kunt natuur-
lük over mün studie een persoonlüke meenlng
hebben, mama, maar ik geef de verzekering,
Maar daar was het nu geen tüd voor.
Eerst moest er nu eens gegeten worden. Het
Volgens het centraal verslag der Arbeids
inspectie klom de groep fabrieksarbeidsters
van 136.000 in 1920 over 1928 tot circa
143.000 vrouwen, van wie 50.000 meisjes
beneden 18 Jaar, 80.000 boven 18 jaar en
10.000 gehuwde vrouwen, meest In de tex
tiel-, kleeding- en voedingsmlddelen-in-
dustrie.
Vergenoegd ging Bella naar haar kamer en
hield daar een lang telefoongesprek, dat in
hoofdzaak uit gegichel. gilletjes en zacht, ge
lukkig lachen bestond, maar toch bewerkte, dat
haar wangen bloosden en haar oogen straalden.
Over twee uur zouden zü elkaar in den schouw
burg zien hü echter ^iad vandaag al driemaal
opgebeld bedoeld wordt Robby I De naam
paste heelemaal niet bü hem. Groot, athletlsch.
met een Caesarkop en Robby! Maar zün moe
der had hem reeds als kind zoo genoemd en het
was altijd ..Robby” gebleven.
Hü moest wel zeer veel van zün moeder hpu-
In het feit, dat de vrouw door beroeps
bezigheden .verhinderd wordt de gezlnsbe-
langen naar behooren te behartigen, zag
de huidige Minister van Sociale Zaken
terecht een sociaal euvel van zoodanige
beteekenls, dat hjj optreden daartegen van
overheidswege volkomen op zijn plaats
acht. Wel is hem niet onbekend, dat het
aantal vrouwen, dat loonarbeid verricht,
betrekkelijk klein Is. Hij zou daartegen-
er een voedden De eenlge troost en toevlucht
van al die rampzaligen, die th het donker of
een schemerduister eindelooze dagen sleten
negen volle maanden lang! was een büna
zwart geworden schilderü van de Heilige Moeder
Gods, waarvoor zü telkens weer om kracht en
bescherming baden.
Een enkelen grooten vreugdedag mochten zü
beleven. De minderheid, die in het kasteel Lugar
Nuevo belegerd werd, wist, de waakzaamheid
van den vüand ten spüt, zich in het holst van
den nacht bü hen te voegen voltallig, zonder
eenlg verlies bü deze gewaagde onderneming,
waarbü men alles op alles gezet had.
De vereeniging deed overigens ongemoti
veerd de hoop op de bevrüding herleven. De
Voorzienigheid, die hun dit geluk geschonken
had, zou zich ook verder over hen erbarmen.
Men was nu met dertienhonderd zielen bü
elkaar verdedigd door 150 gewapenden.
In de ondergrondsche gewelven werden kin
deren geboren. Voor hen en voor hun moeders
was het steeds meer toenemend gebrek aan het
alleraoodzakelükste wel het ergste. Geen melk,
geen geneesmiddelen. Ook de gewone spüzen
konden slechts met mondjesmaat worden ult-
gedeeld. En....de munitie raakte ook op, bü
het afslaan der telkens weer herhaalde storm
aanvallen. Ondanks alles vervielen zü niet tot
wanhoop. Zelfs de stervenden niet zü hadden
een priester om hen in hun doodsstrüd bü te
staan en te sterken met de troostmiddelen der
Heilige Kerk.
De zon van den laten herfst bescheen slechts
•n puinhoop, waaronder in de diepte menschelüke
wezens leefden, leden en baden. Het opperbevel
van Franco kwam op de hoogte van het vreese-
lüke drama, dat zich dertig kilometer voor het
Witte front in het Roode Spanje afspeelde. Op
een goeden dag daverde een vliegtuig brullend
over hen. Het liet kleine parachutes vallen. De
volgende dagen kwamen er meer. Dra had men
levens- en geneesmiddelen, munitie en zelfs....
postduiven. De laatste hingen met samenge
bonden vleugeltjes onder aan de kleine para
chutes en de kleine ordonnansen vlogen terug
naar Cordova met dringende verzoeken
meer levensmiddelen, meer munitie, een natio
nale vlag en om Godswil! een dokter.
De dokter een edele gek! werd gevon
den. De vliegmachine wierp hem op een goeden
morgen af en eer hü sneuvelde, had hü twee
honderd rampzaligen verlichting in hun lüden
gebracht en van twee en twintig jonggeborenen,
die in het duister der catacomben ter wereld
kwamen, de oogen geopend. God hebbe zün
edele ziel!
De echo's van het gejuich, waarmee Spanje
en de wereld de helden van het Alcazar toe
jubelden, waren reeds lang verstomd, toen altüd
nog zestig helden, van wie de wereld practisch
geen notitie nam, het "heiligdom van Nostra
Senora de la Cabeza verdedigden. Er waren nog
maar zestig helden over van de honderdvüftlg!
De Rooden hadden prachtig luchtafweer
geschut gekregen en daarmee een einde gemaakt
aan de ravïtailleering door de lucht. Voor eiken
tegenslag der legers van Valencia en die
waren talrük werden de belegerden met een
extra zwaar bombardement gestraft. Zoo ging
men de maand April 1937 in. Viermaal werd in
den loop der maand het heiligdom berend
viermaal werden de aanvallers met bebloede
koppen teruggeslagen. Maar de dertigste April
bracht het einde.
Het was nu nacht geworden en de mannen
gingen langzamerhand allen naar hun hul
zen. De mannen van het schip geeuwden en
hadden veel zin om naar bed te gaan, maar
ze durfden er niet over spreken, zoolang
Profje nog bleef zitten. En Profje zat met
de hand voor de oogen aan zün tafeltje en
scheen diep over iets na te denken. Toen
opeens haalde hü diep en snurkend adem en
de kapitein, die hem gezelschap hield, merkte
dat Profje sliep.
Ollva snakte naar lucht, wilde iets gaan zeg-
*®n en zweeg.
Eerst na geruimen tüd begon zü- „Ik ben
voornemens, overmorgen op reis te gaan naar
Zuiden. Het meisje kan mün koffers pak
ken.”
•Js uw pas in orde en heeft u de geldkwestie
keregeld?’ Het klonk zoo onverschillig, zoo geheel
knders dan Ollva van haar dochter gewoon
was.
Heftig wendde zü zich naar Bella. „N-neen,
™t wil zeggen, ik dacht det Pretorius daarvoor
gezorgd.”
•Beeft u X hem niet gevraagd?”
muit ,ee^Ke gecopdép van aarzeling antwoordde
lui**5 ӕ,een' BUMT dat spreekt toch van zelf;
besloten t°Ch bU' t**11 er tot mÜn rels werd
r“oest Bella lachen. Het klonk zoo vroolük,
°at oilva onthutst een stap naderbü kwam.
••seaassssaeisasesessssvesssssissssssaeaesaeaaaaaavaM
die oorlog heeft wat op zün geweten!"
De terugkeer van den chauffeur brak het
gesprek af. Zorgvuldig telde graaf Vllleberge
zesduizend francs uit de enveloppe en vulde
het ontbrekende uit zün portefeuille bü- Dan
nam hü het brillanten collier en verliet, uit
geleide gedaan door den gedienstigen chef, de
juwelierszaak.
In een razende vaart schoot de wagen de
straat uit en was in een oogwenk verdwenen.
Mr. Leon Brendon stapte vergenoegd naar zün
privé-kantoor en berekende nog eens welk
winstje hü had gemaakt.
Een potloodkrabbel op zün ochtendblad her
innerde mr. Brendon eraan, dat hü zün vrouw
nog even moest bellen.
„Dag Tilly.... Nogal druk gehad vanmorgen!
Wist jü dat?.... Wa» zeg je?.... Of ik het
geld ontvangen heb?Welk geld?Een
kostelUke verrassing....? Zesduizend francs,
zeg je....? Oh. blikskaters....!!”
Nog geen tien minuten later ontving een ont
hutste mr. Leon Brendon den Inspecteur der
Süreté National.
„Ik ben het gewillig slachtoffer van een han-
dlgen bedrieger geworden. Inspecteur.” bekende
hü- -Bü heeft mü eigenhandig een brief laten
schrüven op papier met mün eigen briefhoofd,
om zesduizend francs aan den brenger te wil
len overhandigen. Dat die chauffeur er mee
naar mün eigen vrouw sou gaan, is geen mo
ment bü me opgekomen!”
dat het heel wat moeite heeft gekost en dat dit
werk den heelen mensch opelscht,”
Ollva lachte hoonend. „Om een comediante te
worden?"
Heftig viel Bella uit. .Met die verouderde,
achterlüke aanduiding denkt u mün kunst om
laag te trekken en neem mü niet kwalük
msma daarmede trekt u zich zelf omlaag en
maakt u zich belachelük. Ziezoo nu weet u het."
Haar geduld was ten einde.
..Dat Is voldoende,” waa-HSTïh
hief haar hand omhoog, als will
dat de audiëntie wasTafgeloopen. ZiJ~bg^
zich echter en zei: „Wil je zorgen dat ik
noodlge morgen ontvang, ik wil vertrekken. De
staaltjes van je gastvrijheid zün nu meer dan
voldoende.”
,.U moet een pas en buitenlandsch geld heb
ben. Dat is maar niet zoo een. twee, drie klaar.
Uw legitimatiebewüzen zün daarvoor noodig en
nog veel meer andere dingen. Dat duurt zeker
veertien dagen, als het niet langer is.”
Ongeloovig lachte Ollva von Belamy. „On
zin, mevrouw von Wantoch heeft ook een reis
naar de Rivièra gemaakt en lx herinner mü
nog zeer goed, dat het een kwestie van een dag
was.”
„Wanneer was dat?”
„Wanneer? O, dat is lang geleden. Nog voor
den oorlog, maar
Bella proestte het uit. .Ach. mama lieve
eenlge mama 't fi werkelijk onb»-|<oni»e-n wëHi~
zich over u te ergeren. U is 'üi eerf Woord koste-
lük. U leeft op een afstandje vén eenlge kilo
meters van Weenen, als)op feemvan de wereld
Nimmer was zoo'n vrooltjk schouwspel
Nog te zien op straat en plein
Als nu er haast dagelijks meerdere
Roode achterlichtjes zijn.
Roode lichtjes, kleine vlammen.
Dansend, schietend over straat,
't Warme rood gloeit links en
rechts, en
Waar er maar een fietser gaat.
Denk er aan. 1 Januari
Hebt u het toch zeker klaar?
Wie dan zonder achterlicht fietst
Loopt dan dubbel groot gevaar:
Of hjj wordt gauw aangereden.
Of bekeurd, ge hebt geen keus.
Koop nu maar bijtijds zoo’n lichtje.
Want ge moet er tóch aan. heuscht
Doe het nu, dat is veel beter.
Moeten er zoo’n drie millioen
Op één dag bevestigd Lorden,
Nu, dat is toch haast) geen doen!
Neem een mooi rood achterlichtje,
't Staat zoo aardig, echt, 't valt mee-
Al die vroolük roode lichtjes
Geven haasteen Kerstidee!
n de juwelierszaak van de firma Brendon
heerschte de voorname nut van altüd. In
overdadige schittering lag een ongekende
weelde van bijouterieën en kunstvoorwerpen in
fün gepolijste vitrines. Voor de étalages be
wonderden voorbügangers de kleurenweelde van
diamanten, saffieren en smaragden, die er met
vcrfünden smaak gerangschikt lagen.
Een donkergelakte gestroomlünde wagen
schooi onhoorbaar naderbü en stopte voor den
ingang. De geuniformde chauffeur kwam vlug
van zün plaats en opende het portier. Een heer
van middelbaren leeftüd stapte voorzichtig uit
Zün rechterarm hing In een zwarten doek. De
chauffeur opende de winkeldeur en sloot deze
weer, toen zün heer de juwelierszaak was bin
nengegaan.
..Ik wil den chef spreken.” Jtval de bezoeker
en gaf den, bediende zün visitekaartje. Onder
een goudkroontje stond „Graaf Leon Ville-
berge”.
„Waarmede kan ik u van dienst zün?” Een
heer van middelbaren leeftüd. met een gesoig
neerd voorkomen, stelde deze vraag. Hü was
mr. Leon Brendon zelf.
„Ik heb In de llnksche vitrine een brillanten
collier opgemerkt, waarvan Ik gaarne den prüs
wil weten!”
Een oogenbllk later lag het kostbare kleinood
op de toonbank. Met zün linkerhand nam de
graaf het sieraad uit de étui en bezag het
nauwkeurig.
..Een magnifiek stukje werk.” roemde hü- „En
de prüs?”
.Achtduizend francs, münheer. In verhou
ding tot zün werkelüke waarde is het om zoo
te zeggen spotgoedkoop!" antwoordde de chef.
Een fün lachje gleed over het gelaat van den
bezoeker.
..Het is verre van mü ook maar eenlgszins
aan uw woorden te willen twüfelen. maar acht
duizend francs kan ik toch moeilük zoo'n koopje
noemen. Maar van den anderen kant wordt er
op gerekend, dat Ik het koop En Ik weet, als
de vrouw haar zinnen eenmaal ergens op heeft
gezet
Een veelzeggend hoofdknikje moest den zin
voltooien. .De moellükheld Is echter, dat Ik nu
niet voldoende contanten bü me heb.”
De bezoeker haalde een fünbewerkte maro-
cünleeren portefeuille voor den dag en telde
de bankbiljetten. RWlm vüfdulzend francs te
kort. ,Jk dacht dat ik toch meer geld bü me
gestoken had.” De linkerhand verdween op
nieuw In den borstzak, maar kwam leeg terug.
.Doet ook niets ter zake.” mompelde graaf
Vllleberge. .Beeft u misschien een stukje pa
pier voor me?”
„Tot mün spüt beschik ik alleen over bedrukt
zakenpapier, münheer," verontschuldigde zich
de chef.
.Dat hindert niets. Mün chauffeur kan den
brief dan even wegbrengen en met het geld
terugkomen.”
afgesnedem eiland; u weet en kent niets van
wat er in de wereld omgaat maar u Is direct
persoonlük beleedlgd, wanneer het heele maat-
schappelüke raderwerk niet precies met uw
Ideeën en verlangens klopt. Indien u slechts
eenmaal per week een krant wilde lezen, zoo-
als uw daglooners doen, dan kon u niet zoo
hopeloos achterlük zün gebleven. Hoe kan zoo'n
leven u bevredigen? Op die manier moest u
toch verzuren! En als u nu nog oud en leelük
was, dan zou men X desnoods kunnen begrüpen.
Maar u Is Jong en mooi Dokter Schleinz
was direct vol enthousiasme over u.”
.Dat Interesseert mü niet.” Het moest min
achtend klinken, doch hetgeen zü er op Het vol
gen bedierf het effect: „Wanneer heeft hü dan
zoo Iets gezegd? ik kan het mü niet herin
neren.”
Onmlddellük verklaarde Bella: „Töen hü weg
ging en Virgilius en Ik hem uitlieten Virgilius
vond, dat die man voor een dokter te weinig ob
jectiviteit bezat hü was geïrriteerd."
.De dokter?" het klonk eenlgszins ademloos.
.Been Virgilius natuurlük
Iets als een bevend zuchtje, dan zei ÖUva
langzaam:
„Ik beken dat ik geslagen ben. Misschien heb
ik mü inderdaad te weinig om de wereld be
kommerd. Nu. die schade kan nog Ingehaald
worden.”
Met een Jubelkreet sprong Bella op haar af.
OimuiTzns tumr-zUJtuuuiiUg en talie haar, nn-.
danks haar afweer, zonder ophouden
.Mama moeder, lieve, schattige, eenlge
moeder, als u dat wilde ach, als u dat wilde.”
en vlerentwintfgsten November jongst
leden heeft generaal Franco, de opper
bevelhebber van het nationale Spaansche
leger, aan don Santiago Gonzalez Cortez
posthumus het grootkruis van de orde van den
Heiligen Ferdinand verleend ter herinnering
san zün heldhaftige verdediging van het hei
ligdom van Santa Maria van la Cabeza.
zün nog gëen twaalf dragers van deze al
lerhoogste onderscheiding.
Het Alcazar van Toledo en het heiligdom
van Nostra Senora de la Cabeza, kapitein
Moscardo en kapitein don Cortez twee wa
penfeiten en twee helden. Het eerste wapen
feit en de eerste held stralend In de apotheose
der overwinning; het tweede wapenfeit en de
tweede held omhangen met het sombere
floers van nederlaag en dood een nederlaag
en een dood, waaruit echter voor zün volk de
opstanding zal voortkomen. Moscardo en Cor
tes twee eenvoudige subalterne officieren, de
een van het leger, de ander van de rüks-
politie, die in Spanje geschoeid is op dezelfde
leest als bü ons de marechaussée. Beiden
schreven met hun mannen een gulden blad
zijde In het boek der geschiedenis, die gewaar
deerd zal worden zoolang nog dappere en trou
we harten In mannenborsten kloppen en man
nenhanden de wapens zullen willen opnemen
ter verdediging van hèt veege lüf van vrouw en
kind. Moscardo overwon, wist stand te hou
den totdat de bevrüders kwamen hü voert
nu als generaal een legerkorps aan tegen zün
vroegere belegeraars. Cortez sluimert in zün
graf totdat de réveille van den jongsten dag
hem van de dooden zal doen opstaan.
In de tweede helft van de gloeiend heete
Augustusmaand van het Jaar 1936 werd de
Spaansche bodem als met een brandüzer ge-
scljroeld door het drievoudig vuur van de zon,
van den oorlog en van den broedermoord. In
de dorpen, die nog niet door het kanon bestookt
werden, hielden broers en familieleden ware
klopjachten op elkaar.
In de zuldelüke provincie Jaen ging het bü-
sonder bloedig toe. Honderdvüitlg leden der
Ouardia Civiel trachtten zich en hun gezinnen
het leven te redden door de gemeenten te ver
laten, waar zü met enkelen in garnizoen lagen
een speciale organisatie moordde hun vrouwen
en kinderen uit, indien deze onbeschermd wer
den achtergelaten! en zü wierpen zich in
twee plaatsen, die voor verdediging geschikt
leken; in het heiligdom van O. L. Vr. van Ca-
beza, dat op een hoogte gelegen en met muren
omgeven uit een tüd dateert, waarin de mon
niken nog zoo dikwerf de wapenrusting onder
de pü droegen om elk oogenbllk tegen de Mooren
de weergang hunner muren te kunnen be
zetten. En ook nog In het vlak daartegenover
maar lager gelegen kasteel van Lugar Nuevo,
welks oude verweerde basteien met hun voet
aan een züde In den Guadalquivir staan.
Twaalfhonderd mannen, grüsaards, vrouwen
en kinderen voegden zich daar bü hen.
Enkele dagen later begon de aanvankelijk
dubbele belegering, <Ue precies negen maanden
zou duren. In het klooster-kasteel met de kapel
?*n O. L. Vr. van la Cabeza voerde de kapitein
Oortez het bevel. Hü beschikte over één mitrail
leur, honderd dertig geweren buiten
pistolen en twintig jachtgeweren,
grondbezitters hadden meegebracht.
De eerste weken wist niemand nog hoe
fronten ooit zouden loopen, maar dra bleek,
dat de belegerden een enclave in Rood Spanje
vormden en dat hen te belegeren een weinig
riskante onderneming zou zün. daar een ontzet
welhaast uitgesloten moest worden geacht.
De belegeraars bouwden methodisch hun
mitrailleursnesten, die eiken uttval onmogelük
maakten en hun artillerie begon haar breek-
üzerarbeld.
Binnen de muren leefde men het leven van
•en koortslüder in een graf. Cortez had iedereen
zün taak aangewezen. De mannen stonden met
het geweer In de hand op en achter de muren
zoolang er nog muren waren! De jongere
vrouwen hielpen bü de verdediging mee door
de wapens in orde te houden, de mannen op
hun posten van het noodlge te voorzien en de
geweren, die vrü kwamen, over te nemen. Toen
het geschutvuur de muren had weggebroken,
lagen de verdedigers languit tusschen de puin-
hoopen om de stormaanvallen, die op het onver
wachtst plaats hadden, af te kunnen, slaan. In
de crypte en de andere gewelven, In de rots der
bergvesting uitgehouwen, hadden de non-com-
battanten vele malen talrüker dan de strü-
ders een toevlucht gezocht. Onder hen waren
heel wat vrouwen, die een kind verwachtten of
maal werd aangericht en de mannen waren
net als overal, heel verbaasd, toen ze den
struisvogel ook aan tafel zagen zitten, net
jes etende van dezelfde gerechten als de
Profje was trotsch op zün be
diende en vertelde via den kapitein, wat
Struis je allemaal voor hem gedaan had.
Maar Struisje zelf had nog niet veel te ver
tellen. Hü was een beetje treurig, want hü
dacht aan het eenzame jong op het schip
en af en toe rolde er een traan langs zün
langen hals.
De stormvloed der juichende en uitgelaten
overwinnaars overstroomt den puinhoop. Den
gewonden kapitein legt men met matras en al
op een vrachtwagen en zoo rüdt men hem naar
het hospitaal te Jaen. HU heeft niet lang meer
te leven en dus neemt de krügsraad zitting rond
zün bed van smarten. Men vraagt hesn inlich
tingen aangaande de wüze, waarop hü in ver
binding met Franco bleef en vooral wilde men
de beteekenls weten van eenlge hellographlsche
teekens, die na een succes van Queipo de Llano
het Roode Opperbevel büzonder geïnteresseerd
hadden. e
Maar Don Cortez vërwaardigde zich niet zün
rechters te antwoorden en dus werd hü staande
de zitting ter dood veroordeeld.
Bü het eerste morgenkrieken trad fti den hof
van het hospitaal het vuurpeloton aan. De ka
pitein had niet lang meer te leven en men
moest zich haasten, wilde men alsnog het uur
van zün dood verhaasten.
Men bracht hem voor de geweren, op zün bed
vastgebonden en tegen den muur zette men dit
bed nagenoeg rechtop. Met bloed bevlekt stond
hü aldus voor zün beulen. De officier van het
vuurpeleton stelde hem andermaal dezelfde
vragen.