w
ONS BLAD
aan
De Japanners vallen thans
Kiangsi
*6^
HP
lil
Ü*4
Br
De Kerk
en
De moord op de
missionarissen
het
communisme
I
11
Het nieuw» van heden
52
I
Massa-ontslag bij
de Gen. Motors
Protest van den
Negus
Fransche leening
DE BAROMETER
te Londen?
Laatste bolwerk
zou genomen zijn
Een verklaring van
Tokio
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BREUKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
ft
zal
Chineezen vastbesloten
tot tegenstand
I
I
i
I
i
t
De
over
r
Excommunicatie
31
J
Aanleg van een weg
naar Rusland
van
Amba Abraham
De H. Vader ontvangt
de gezanten
DIT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
Zuinigheidsactie in
Italië
~T
Brand uitgebroken in
een trein
■3
„OBservatore”
de „toegestoken hand**
WOENSDAG 29 DECEMBER 1937
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 75
„Wij willen geen geld
maar menschen**
DE JAARWISSELING
Zaterdag, Nieuwjaarsdag,
ons blad NIET verschijnen.
DE DIRECTIE
Ft
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
V
w
i^
- - 'fl
V
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
len
4
1
F'
Dwars door Azië
o
Eenige
H
i
Portbou beschoten
geapaard worden
Op het
•j
i
U.1
r
De Vereenlging too» U.K. Malo heeft te Utrecht
haar 85e algemeen» vergadering gehouden.
De Japanners richten hun aanval than, op do
Zuidelijke provincie KiangsL
De Franco-regeering heeft besloten, de alt Ne
derland gevluchte Spanjaarden cao «peedig ■»-
gelijk terug te «enden.
Algemeens achteruitgang in het
Amerikaanache bedrijfsleven
noopte er toe
Door Japansche plunderaar» weg
gevoerd en gedood
Door de Synode der Koptiache
Kerk te Cairo
De Japansche soldaten hebben in Noord-China van de koude te lijden,
manschappen warmen zich bij een vuurtje
volharden in de traditloneele politiek van be
scherming van het internationale recht".
al
In
VATICAANSTAD, 28 Dec. (Havas.) De
houding der Katholieke Kerk jegens het
communisme en meer in het bijzonder de
aan de Fransche Katholieken, toegestoken
hand", vormt het onderwerp van een hoofd
artikel in de „Oaservatore Romano" van de
hand van den directeur graaf Della Torre.
■ANGT8JAU, 88 Dee. (Havas)
Chineeaehe telegraaf -agentschap
News" meldt:
De Japanache troepen, die In Tsjefciang
atryden. «ouden xich gereed maken op drie
punten Kiangsi, de eerste provincie in het
Zuidwesten aan te vallen. Hevige gevechten
«tjn reeds ontbrand langs de Toejang, op
te KJK. ten Zuid-Westen van Hangt, ja u.
kreeg: „Wij willen geen geld, muilptef
Buiten aan de poort wachtte een \\a<
Allen werden daarop geladen, ook de
in het kamertje waren opgesloten en i
reed weg Eenige honderden meters verd
gestopt. De slachtoffers moesten eruit
Tsjengtlngfoe
Anderhalve
Voortgesette vergadering van hot RJL Werk
liedenverbond.
De General Motors ontslaan 88.8M arbeiden:
de overigen rullen slechts een gedeelte van de
week werken.
M
ca
>11
Hopei is bevrijd van Japanners, dank rij
herhaalden successen der Chineeaehe lucht
strijdkrachten.
Uit Stockholm wordt gemeld, dat vol
gens een telegram uit Sjanghai de Chinee-
sebe regeering besloten heeft lot den aan
leg van een weg door het binnenland naar
de Russische grens, ter vergemakkelijking
van het wapen- en munitie vervoer uit Rus
land naar China.
BARCELONA, 88 Dee. (Havas) Van
regeeringssljde wordt medegedeeld, dat de
Franco-troepen ia het seminarie te Terne!
rich hebben overgegeven.
Ie
n
VATICAANSTAD. 28 Dec. (Stefani) De H.
Vader heeft de bü den H. Stoel geaccrediteerde
ambassadeurs ontvangen, die hem de Nleuw-
jaarswenschen kwamen aanbieden.
Het
„Central
te
De ring, dien de troepen van Franco om de
stad vormen, wordt lederen dag sterker aan
gehaald en in welingelichte kringen denkt
men. dat de bevrfjdlng van de verdedigers
der stad nabij 1*. De verliezen der llnkschen
zouden reeds tot 20.000 man gestegen zijn.
gen de erkenning van het
Italiaansche Imperium
Haile Selassie, de Negus van Aheauynië. heeft
geprotesteerd tegen de Inleiding tot erkenning
van de vei overing van ztfn rijk door Italië.
TOKIO, 28 Dec. (Domei). Het persbureau
van de legerafdeeling van het Japansche
hoofdkwartier heeft hedenavond een ver
klaring uitgegeven betreffende het Incident
met de „Lady Bird”.
Uit Tsinan wordt gemeld, dat Kenzo Isjida,
oe Japansche oorlogscorrespondent van de
•Asahi", vanmorgen om het leven is gekomen
b|j de ontploffing van een landmijn, waar h|j
op stapte, toen hij den Intocht van de Japan
sche troepen in Tsinan bijwoonde.
De ware vrede, de ware vooruitgang, de ware
vrijheid zijn steeds het Ideaal geweest, waarnaar
de Katholieke arbeiders streefden. Wanneer
anderen dezelfde doeleinden nastreven, kunnen
deze bereikt worden, zonder dat een bondge
nootschap daarom noodzakelijk wordt.
TOKIO, 28 Dec. (Domei). Nabij Moyi in Ja
pan Is een lading celluloid speelgoed In een
trein door een weggeworpen eindje sigaret In
brand geraakt. Twee rijtuigen werden een prooi
der vlammen en brandden geheel uit. Hierbij
liepen 41 personen brandwonden op: seven hun
ner sün aan de gevolgen overleden.
r
kc
en werden naarmate zij naar voren traden
t» jonetsteki n afgemaakt. Zoo luidt altham
bericht. Niet onmogelijk is ook. dat van revol
vers gebruik is gemaakt, daar men later op de
plek der misdaad leege hulzen van revolverpa-
tronen heeft gevonden. De misdaad geschiedde
bij een kuil, die door een ontplofte bom was
veroorzaakt, en op een heel stille plaats. Daar
na werden de lijken, zooals wij reeds bericht
ten, met petroleum overgoten en verbrand.
V
LONDEN, 28 Dec. (Havas) In verband met
de berichten, dat de staten, leden van de over
eenkomst van Oslo, de mogelijkheid van een
erkenning van het Italiaansche imperium over
wegen, heeft de Negus Halle Selassie tot de
staatshoofden van deze mogendheden het vol
gende telegram gezonden:
Hoe ontvoering en vermoor
ding geschiedden
Stand op Woensdag la «w v^.: 7734
Vurig» stand: 778A
In een offteteete verklaring wijten de Japan
ner» het Incident met de „Lady Bird" aan
slecht richt op den Jangtee.
Een bondgenootschap onmogelyk,
daar het atheïsme aan het
communisme ten grond
slag ligt
..Ik ben ongerust door het vernemen, dat op
uitnoodiglng van de Nederlandsche regeering
de staten, lid van de overeenkomst van Oslo,
in overweging zullen nemen de bezetting van
Ethiopië door Italië „de jure” te erkennen. De
Volkenbond, die onmachtig is geweest de an
nexatie tegen te houden, heeft toch ten gunste
van den vrede het beginsel van niet-erkennen
van de bezetting kunnen handhaven.
Het volk van Ethiopië blijft weigeren zich
te onderwerpen aan de Italiaansche overheer-
sching. Namens mijn volk doe ik een beroep
op Uwe Majesteit, opdat haar regeering zal
Omtrent het eigenlijk verloop der tragische
gebeurtenissen is thans het volgende bekend
geworden. Het was ongeveer kwart over zeven
toen men kwam zeggen dat weer eenige solda
ten of als soldaten gekleede bandieten over den
muur waren geklommen. (De misslestatie is
geheel door muren omgeven). Voor alle zeker
heid gingen de overste pater Lucien Charny en
de procurator Eugene Bertrand eens kijken aar,
de deur. Zij werden onmiddellijk gebonden en
Voorts wfjst hjj er op, dat het atheïsme
tea grondslag ligt aan het communistische
programma en dat, wanneer ook „verrach-
tingen" In den vorm rijn aangebracht, het
program toch hetzelfde blijft; d.wa. dat het
eommanteme het proletariaat wil bevrijden
niet alleen uit de economische slavernij,
maar ook uit het godsdienstige „Mjgeloof-.
Daaronf kan de Kerk onmogelfjk toetreden
tot een overeenstemming, selfs wanneer die
beperkt bleef tot sekere „practtoche ver
werkelijkingen".
De schrijver is van meening. dat de Kerst
boodschap van Kardinaal Verdier sommigen
een voorwendsel heeft geboden „om het toch
zoo heldere water van de Encycliek tegen het
•theïstische communisme te vertroebelen".
Te Sjanghai is een Chinees
gearresteerd in verband
met den aanslag op een
Japansch schip
Generaal Sji Hal Hlssoeng,- de gouverneur
van Kiangsi, heeft verklaard vastbesloten te
rijn tegenstand te bieden tot het einde aan den
Japanschen inval
40 millioen p.st. tegen gunstiger
voorwaarden dan de
vorige leening
Kroonprins Michael van Roemenie is
door zijn vader, koning Carol, benoemd
tot commandant van de nationale
jeugdorganisatie
Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer
betreffende de voorstellen In sake de Grondwets
herziening.
De woordvoerder van de Japansche am
bassade te Sjanghai neeft medegedeeld, cat
de politie der internationale concessie den
Chinees heeft gearresteerd, die van de
Soetsjau-brug een handgranaat heeft ge
worpen, ten gevolge waarvan 'n Japansche
soldaat werd gewond.
Onaanvaardbaar is een bondgenootschap,
dat de communistische massa’s zou doen
gelooven. dat het Katholicisme er in toe
stemt de waarheid te bemantelen, althans
niet te zeggen: een bondgenootschap, dat in
de oogen der Christelijke beschaving door
de onderteekening der Kerk een borg zou
beteekenen voor een niet bestaande verze
kering. omdat het communisme niet afzfet
van zijn radicaalste revolutie.
Dat het vuur onopzettelijk was, zoo ein
digt de verklaring, zal begrepen worden
door hen. die weten hoe de feitelijke toe
standen waren op het slagveld, waar ge
beurtenissen van onverwachten en buiten
gewonen aard zoo veelvuldig voorkomen.
Desondanks „betreuren w|j oprecht, dat
de huidige, ongelukkige zaak zich heeft
voorgedaan".
PARIJS, 28 Dec (Reuter). Ofschoon hier
omtrent in offlcieele kringen geen mede-
deellngen te verkrijgen zijn, doet te Parijs
h«t gerucht de ronde, dat Frankrijk bin
nenkort zal trachten, in Engeland een
nieuwe leening te sluiten, voor hetaelfde
bedrag als van die, welke Juist afgelost Is,
namelijk 40 millioen pond sterling.
Hedenmorgen zijn de rechtsche kruisers, dl*
het vrachtschip „Yolande" hadden gepraald,
voor anker gegaan, waarna zij het vuur openden
op het station en de bijgebouwen. De ..Almirante
Cervera” wierp bommen. Na een kwartier kozen
de belde kruisers weder zee. Het te nog niet be
kend of schade aangericht is.
Gisteren hebben de rechtsche troepen tot
tweemaal toe zonder succes de stellingen der
regeerlngstroepen ten Zuiden van de Manzana
res bü Madrid aangevallen, waarbij zij twintig
dooden verloren. De batterijen der regeerings-
troepen hebben de vijandelijke stellingen aan
het front van Madrid hevig bestookt, terwijl de
rechtsche artillerie de hoofdstad onder vuur
nam.
Men acht het evenwel zeker, dat gunstiger
’•’orwaarden verlangd worden, en dat er geen
JPeake zal zijn van het vervoer van goud naar
Gaoden als onderpand.
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 ct p.
regel; Ingezonden Mededeelingen 40 CL p. r.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren blj abgn-
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie varstrnkL
DIENST AANBIEDINGEN. Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder da Omroapar-
rnbriek 10 ct. par rngel.
Volgens het agentschap Fedus hebben giste
ren de regeerlngstroepen hun stellingen in Te-
ruel verbeterd. In den middag maaktep rij rich
meester van het Casino en van het theater
naast de Spaansche bank, alsmede van het
Theresia-klooster. De Spaansche bank en de
regeeringagebouwen staan in brand. De rege^-
ringstroepen hebben rich meester gemaakt van
een groote hoeveelheid materieel, os. aeventien
kanonnen en dertig zware mitrailleurs, alsmede
een groote hoeveelheid geweren en lichte
mitrailleurs.
Buiten Teruel waren de rechtschen actief. De
luchtmacht van Franco bombardeerde het front
van de regeerlngstroepen op verscheidene pun
ten. terwijl bovendien troepenbewegingen werden
aaargenomen.
Naar een der speciale verslaggevers van Havas
bij de rechtsche troepen voor Teruel meldt,
ging het initiatief In den strijd om Teruel gtete-
ren uit van de troepen van Franco, die dea
nachts de republikeinen op den linker- en rech
tervleugel bestookten en gisteren bezit namen
van de hoogten, welke de stad beheerschen. De
regeerlngstroepen voeren voortdurend reserves
aan om te verhinderen, dat de recEtache hulp-
coionnes zich een weg naar de stad banen.
LONDEN. 28 Dec. In het streven naar
autarkie wordt in Italië een nieuwe zuinig-
heldscampagne gevoerd. Er zal. zoo meldt de
Daily Telegraph and Morning Post", een
speciaal comité gevormd worden, dat propa
ganda zal maken voor de grootste zuinigheid
thuis en in de fabriek. In een nleuWe pers
campagne wordt er op aangedrongen, ieder
tukje staal en iedere kruimel voedsel te spa
ren. Den werkgevers wordt verzocht zuinig te
zijn met alles, van eindjes touw tot de asch
J
Deze verklaring is gebaseerd op inlichtingen,
die door een stafofficier van het keizerlijk
hoofdkwartlër in samenwerking met de Japan
sche autoriteiten ter plaatse bijeengebracht zijn.
De verklaring vormt een uitvoerig document,
waarin uiteengezet wordt, dat op 11 December
voor de Chineezen in Nanking slechts één uit
weg voor terugtrekken bleef, n.L de Jangtse.
Er hing een donkere rook op de rivier. Men
had er geen idee van, dat bultenlandsche sche
pen zich nog op den Jangtse zouden bevinden,
en had derhalve den Indruk, dat de tien groote
stoomschepen, die stroomopwaarts voeren, van
den vijand waren, weshalve bevel tot vuren
werd gegeven. De afstand was toen echter te
groot om trefkans te hebben. In den morgen
van 12 December bereikten de Japanners’Woe-
hoe. Het was mooi weer, maar mistig. Men ont
dekte toen aan den rechteroever van den
Jangtse vier groote stoomschepen, die man
schappen aan land zetten. Omstreeks negen
uur zag men, dat zwarte rook van de schepen
opsteeg. Men kreeg den indruk, dat een rook
gordijn gevormd werd. Hierop werd bevel ge
geven de schepen onder vuur te nemen. Een
der schepen voer in de richting der Japanners;
men zag toen de Brltsche vlag. Het was de
„Bee”.
De verklaring geeft dan een beschrijving van
de besprekingen, die gevoerd zijn tusschen den
Japansclien bevelvoerder en de Brltsche offi
cieren van de „Lady Bird".
Te Berlijn is de nieuwe Japansche gezant, Shigenori Togo, aangekomen,
station, werd Av liertcelkomd door den cAc/ pan bet Protocol
In^rerband met het werpen van handgrana
ten naar Japansche oorlogsschepen op de
‘Boetsjau heeft de politie van de International»
nederzetting besloten de bruggen over de
Soetsjau-kreek voor alle verkeer te sluiten,
wanneer Japansche oorlogsbodems de brug
gen passeeren.
Ieder stukje staal en iedere
kruimel voedsel moeten
Hiet betreurde incident met de
„Lady Bird” was te wyten
aan alecht zicht op
Ka de massa-otitslagen bij de „General Mo-
tors" zullen bij het concern nog 205 000 men
schen werkzaam zijn. Er zal slechts drie dagen
in de week gewerkt worden, tot de omstan
digheden beter worden.
Zeven dooden door onvoor
zichtigheid
Déze weg zal van de provincie Setsjoean lel
den over Lantsjau, de hoofdstad van Kansoe,
naar Hami. de eerste stad binnen de grenzen
van Slnkiang, en verder via Oeroemtsji. de
hoofdstad van deze provincie, naar de Rus
sische grens.
een groep van acht of tien man door in de
eetzaal. Een paar woordvoerders spraken goed
Chlneesch.ZIJ stelden de Chlneesche missiona
rissen gerust dat hun niets gedaan zou worden,
maar met drie geladen revolvers ging men op
den biaschop af, die alleen aan een tafel aat Htj-
werd aanstonds gebonden en geblinddoekt,
waarschijnlijk met reepen, die uit het tafellaken
gescheurd werden.* Ook de overige - Europeesche
missionarissen werden geblinddoekt en geboeid
Onder de bedreiging van wapenen konden de
Chineesche missionarissen niets doen om hun
confraters te helpen. Een i-unner zou nog gele
aangeboden hebben, waarop hij ten antwoord
hen"
lauto.
die
LUtO
lerd
•en
liet
’een
CAIRO, 28 Dec. (Havas). De heilige synode
van de Koptlsche kerk heeft Amba Abraham
geëxcommuniceerd en verklaard, dat rijn be
noeming tot patriarch van Addis Abeba door
de Italiaansche autoriteiten ongeldig te. Amba
Kyrillos blijft het eenige erkende hoofd van
de kerk van Ethiopië.
De synode bracht hulde aan Amba Kyrillos,
die weigerde rich aan de Italianen te onder
werpen.
De Egyptische regeering hoopte eerst nog de
zaak langs vriendschappelljken weg te kunnen
regelen, doch de besprekingen, welke met Rome
werden aangeknoopt, liepen op niets uit.
In, politieke kringen twijfelt men, ot de be
slissing van de synode veel resultaat zal heb
ben, behalve de opwinding van het oogenblik.
Men wijst erop, dat alle Oostersche landen een
kerk met een eigen bestuur hebben.
Aan het „Bulletin Cathollque de Pekin" ont-
leenen wjj de volgende bijzonderheden omtrent
de tragische gebeurtenissen te Tsjengtlngfoe’
öeheel onverwacht werd de ontvoering ge
meld van den Apostolischen Vicaris van fsjeng-
tingfoe en een belangrijke groep Europeesche
missionarissen, die zich in den centralen missie
post bevonden. De ontvoering had reeds plaaU
op Zaterdag 9 October., den dag waarop de stad
was inganomen door de overwinnende legers
ader taak het was de troepen van de Nanklng-
regeenng over de Gele Rivier terug te dringen
Over dit bericht stond iedereen verslagen. Den-
zelfden morgen, onmiddellijk na het binnentrek
ken der stad, hebben Japansche officieren eer.
bezoek gebracht aan den missiepost en hadden
zich zeer vriéndelijk onderhouden met der.
bisschop en zjjn missionarissen Maar toch, on-
mlddellijte daarna reeds en gedurende dien ge-
heelen Zaterdag waren plunderaars in groepjes
naar de residentie gekomen, waren daar bin
nengedrongen en hadden alles meegenomen
wat van hun gading was. Zij kwamen door de
poorten, over de muren, langs de daken van de
lager gelegen huizen. Zelfs hadden zij een reeds
lang dichtgemetselde poort van de mteslestatle
Ingestooten. Een officier, die een bezoek bracht,
werd ervan op de hoogte gesteld. Hij liet de
poort weer dlchtmetselen en een waarschuwing
in het Japansch aanbrengen, hetgeen niet be
lette dat de poort den volgenden dag weer ver
nield was Heel den dag bleven de plunderingen
aanhouden, ondanks de verschillende bezoesen
van Japansche officieren. Het was zeven uur
Zaterdagavond toen de ontvoering plaats vond
Het avondeten was juist begonnen en meer dan
20 missionarissen waren om hun bisschop ver
zameld. Geheel steunend op de stellige beloften
van de Japanners, had de bisschop zjjn mis
sionarissen weten te overtuigen dat zjj nieu
behoefden te vreezen. D» angst was met den dag
gegroeid bü de mogelijkheid van alle onhetler.
die zich in de gevechtslinle en op den w*g dei
krijgsverrichtingen konden voordoen. Deze
angst werd nijpende beklemming, toen na het
Reuter-bericht niets meer werd vernomen.
Met Tsjengtlngfoe was geen verbinding te
krijgen. Anderhalve maand na het gebeurde
viel er voor de buitenwereld dan ook niet mee:
aan te twijfelen of alle ontvoerden waren om
gekomen.
Naar aanleiding van dit bericht wordt van
bevoegde zijde te ’s-Gravenhage er op gewezen,
dat het Nederlandsche voorstel betrekking heeft
op een erkenning de facto, doch dat van
een erkenning da jure nimmer sprake Is
geweest.
NEW TORK. 88 Dee. (D. N. B.). He*
Amerikaanseha aatomobiclconecrn „Gene
ral Moters" heeft besloten met Ingang van
1 Januari 30.000 arbeiders en employé’» te
ontslaan. Al» motief wordt aangevoerd de
algemeene achteruitgang gedurende het af-
geloopen kwartaal in btjna alle takken van
het Amerikaanache bedrijfsleven.
i
-
BUREAUX:
«BLKMAAR, Hof 6, Telefoon 4330 en 4220
I PEN HELDER, Stotioniatraat 3, Telefoon 771
1 HOORN, Koepoort«weg 94, Telefoon 412
1- BCHAGEN, Molenstraat 52, Telefoon 81.
iT^fi ABONNEMENTSPRIJS:
Rj Met inbegrip van gratis ongevallenverzeke
ring: voor Alkmaar 2.per kwartaal <rt
75 cents per week, voor buiten Alkmaar
2.50 per kwartaal of 20 cents per week.
E llitg. N. V. Drukk. Do Spaarnestad - Haarlem.
Aan het front van Sjanst schijnen de
Japanners, na een rustperiode, de krijgs
verrichtingen te zullen gaan hervatten.
De streek ten Zuidwesten van Wei in
'A-
tii