H
O
Grondwetsherziening definitief
afgehandeld
Het familiedrama
te Thorn
DE NIEUWE
CONVERSIELEENING
HAAR KINDJE gedood
THERMOGENE
OVEREENKOMST MET DE
OSLO-STATEN
DE ZES ONTWERPEN
Z. H. S. AANVAARD
Kerkdijk leven
WOENSDAG 19 JANUARI 1938
EERSTE KAMER
Regeering en drukpers
Vrij van stempelen
Onjuiste vermoedens
i
LASTIGE STROOPERS
Een hunner vrij ernstig gewond
Militaire wachtmeester raakt
overspannen
Brand te Menado
DENTIE-
DE OVERVAL OP ’N DOKTER
Kind in teil heet water gevallen
nog
EM.-PASTOOR P. BULARD t
PIJNSTILLENDE WATTEN
Het was met de „Reiger”
tferzonden
Het zenuwsloopende
wachten
Samenstelling der Haagsche
raadscommissie
De groote meerderheid der Kamer
commissie brengt hulde aan het
initiatief der Regeering
Tien jaar geëischt tegen de
ontaarde moeder
Gedragslijn by de blijde
gebeurtenis
Tegen den verdachte ontslag van
rechtsvervolging geëischt
Twee verdachten hebben
terechtgestaan
Organisatieleider der N.S.B. door
substituut-officiër van justitie
gehoord
Ondervoeding injde
hoofdstad?
Rechtszaak in verband met het
geschrijf in „De Wachttoren”
Wederom postzakje
vermist
GELD VAN CRIS1S-COMITÉ
VERDUISTERD
Anti-Japansche actie
in Indië
RUMOER ROND R£
ORKEST
OP JURIDISCHE GRONDEN
VRIJGESPROKEN
Vragen van den heer Steinmetz
aan den minister van
Sociale Zaken
Rechtsche fracties betreuren, dat
''twee belangrijke voorstellen
thans van de baan zyn
Witter dan wit
worden Uw tanden indien
De vos, die de 'passie preekt
Slot-accoord van den
minister
op de pijnlijk»
plek.bestrijdt
HOEST. KEELPUM
OJEP.RHEUMATIEK
STEKBUNKZUb'l
4
9ater Blasius O.S.B. in Duitschland
gearresteerd en later vrijgelaten
Preventieve bevoegdheid
IVOROL
I
I
t,
•r.^;
Minister Van BoeUen
„Indië Hou
1 u
speciale correspondent meldt ons:
’ach)
c*
leering.
Enkele andere leden der commissie 'konden
deze optimistische opvatting niet deelen.
A den gulden te ook het door
staat geleende geld evenredig
laan te Groente, Oud-Zevenaar
pastoor te Leerdam en Beesd.
Het stoffellik overschot, zal
doosen A
33 «n 53 cl.
ziener Pluim, in dienst van den
Heek, trof in de nabijheid van
bied een drietal Deldenaren aan.
Ridder bezig waren. Later heeft hjj van den
bult 10 gekregen.
Wegens heling vorderde de Officier van Jus
titie een gevangenisstraf van één jaar.
Door het verhoor van den anderen verdachte
kreeg men eindelijk een juist beeld van het
geen zich op het Oranjeplein heeft afgespeeld.
Het bleek, dat de gebroeders V. samen het
eerst naar, boven zijn gegaan en dat Z, en W.
buiten bleven wachten.
De heer Steinmetz heeft aan den minister
van Sociale Zaken gevraagd, of deze kennis
heeft genomen van een interview, dat heeft
plaats gehad met /nr. O. Kropman, wet
houder der gemeente Amsterdam, omtrent
i maatschappelijk werk in de hoofdstad, en
of de minister er vervolgens kennis van
genomen heeft, dat in bedoeld onderhoud
door mr. Kropman werd medegedeeld, dat
in een parochie, waarin een zeer groot aan
tal gezinnen wonen, waarvan het gezins
hoofd werkloos is, een groot percentage der
kinderen te ondervoed?
n
k
g
n
n
en
De
saam repressieve bevoegdheid
(tijdelijk
NSB’er de drukpersvrijheid
aangezien
genoeg-
verleenen
de
heid.Nl
de iQ^i
schop
nairen.
De bifrgemeester van Den Haag heeft; een
commissie van raadsleden benoemd, welke een
onderzoek zal instellen naar het conflict tus-
schen het dagelUksch bestuur van 't Residentie
orkest en den gedelegeerde van de gemeente in
het algemeen bestuur, Jhr. mr. dr. E. A. van
Beresteyn.
In deze commissie hebben zitting de heeren:
W. H. Vliegen, Anth. Folmer, W. Drees, P. Jf.-
V. Quant en mr. 8. de Vries Czn.
De burgemeester heeft den heer Vliegen ver
zocht, de commissie zoo spoedig mogelijk bij
een te roepen.
ge-
voor
J
Toen dr. De Ridder wat al te hardnekkig
werd aangepakt en er bloed vloeide, heeft één
der broers dia nu terecht stond berouw
gekregen en is weggevlucht. Wel heeft hjj Z..
die buiten stond, gevraagd in zijn plaats naar
binnen te gaan, hetgeen Z. ook heeft gedaan.
V. heeft voorts een gedeelte van den buit
gekregen en ook aan de inbraak in het pak
huis aan het Smldswatet was nU schuldig. Hij
heeft daar nJ. op wacht gestaan en kreeg Sen
gedeelte van den aldaar behaalden buit.
De Officier van Justitie achtte hem schuldig
aan heling en mededaderschap eu vorderde de
zelfde straf, als waartoe de anderen veroordeeld
zijn, n.l. drie jaar gevangenisstraf.
De verdediger, mr. A. P. C. Peters, vroeg een
voorwaardelijke veroordeellng.
Mocht de rechtbank geheel een onvoorwaar-
deljjke straf opleggen, dan meende pleiter, dat
de jeugdgevangenis te - Zutphen hiervoor de
aangewezen inrichting was.
Uitspraak 1 Februari.
enuwsloopend het ononderbroken wach-
ileek Dinsdagmorgen, toen een der mi
lters die sinds 3 Januari de
||r het sein voor de saluut-
^Nbanning zijn dienst moest
Hoe
ten te
litaire
telex
schoten wegens
onderbreken.
Verschenen te het voorloopig verslag van de
vaste commissie der Tweede Kamer voor over
leg met de regeering inzake handelspolitieke
aangelegenheden, over het ontwerp tot goedkeu
ring van de op 28 Mei 1937 te Den Haag tus-
schen België, Denemarken, Finland, Luxem
burg, Nederland, Noorwegen en Zweden gesloten
'Overeenkomst tot ontwikkeling van het handels
verkeer.
WIJ ontleenen daaraan:
De minister van Sociale Zaken maakt
bekend, dat, wat de dagelUksche aanmel
ding (het stempelen) van werklooze arbei
ders betreft, in verban^ met* de te ver
wachten blijde gebeurtenis de volgende ge
dragslijn kan worden gevolgd.
Wordt het bericht bekend tijdens de bu-
reau-uren, dan kan het stempelen worden
gestaakt. Voorzoover het gemeentebestuur
den daarop volgenden dag, dus den eigen
lijken feestdag, de gemeentelijke bureaux
sluit, kan alsdan ook vrij van stempelen
worden gegeven.
DEN HAAO, 18 Januari 1938
Hedenmiddag openden zich de gordijnen
voor de laatste acte van het stuk „Voor
stellen tot het brengen van veranderingen
in de Grondwet,” waarvan de speel-duur
zich uitgestrekt heeft over een vol jaar op
enkele dagen na. Het laatste bedrijf kon
nog maar matig boeien, omdat over de
velerlei materie geen enkel door nieuwheid
verrassend woord meer kon worden ge
sproken en omdat de afloop tevoren precies
bekend was uit de tot nu toe door de ver
schillende partijen aangenomen houding.
Heel deze vergadering had dan ook meer
het karakter van een formeele plechtigheid
dan van een levende, recht-vormende par
lementaire procedure.
PALEMBANG, 18 Januari. (Aneta). Binnen
korten tijd is thans voor de derde maal een zak
je luchtpost -uit Palembang vermist. Dit zakje
werd 15 Janpari met de Reiger naar Medan ver
zonden en te daar niet aangekomen.
Maandagmiddag in den avondschemering
speelde zich een stroopersdrama af in het
jachtgebied van den heer Van Heek, wonende
te Enschede, gelegen te Woolde. De jachtop-
heer Van
het jachtge-
Het anderhalf jarig zoontje van de familie
De Geus in de Anna Mariastraat te Rotterdam,
is in de ouderlijke woning in een teil heet
water gevallen. Met brandwonder* over het ge-
heele lichaam te het kind in zgrgwekkenden
toestand naar het ziekenhuis aan den Cootein-
gel vervoerd.
De beer VAt/ VESSEM (NSB) heeft het niet
Verstaan, evén kort en bondig te zijn als de
rechtsche fracties. Hjj constateerde, dat, nu de
zooeven genoemde ontwerpen vervallen zijn,
eigenlijk „het merg uit de pijp" verdwenen is,
maar dit belette hem niet, nog vrjj uitvoerig
over de mérites daarvan te redevoeren en hij
kwam weer eens met de oude en herhaaldelijk
radicaal weerlegde bewering, dat de plannen
tot wering van revolutionnairen snoodeltfk ge
richt waren tegen de NSB, die, nota bene, juist
heeletnaal niet revolutlonnair zou zijn en in
princiep ook de Fransche revolutie afkeurt. Ook
de voorgenomen wijziging der Kieswet zou tegen
de NSB als kleine partij gericht zijn, en
niet minder tevens (de heer Van Vessem zag
vanmiddag weer veel spoken!) dg beoogde be
perking der parlementaire immuniteit. In ver
band met laatstgenoemd, intusschen vervallen
wetsontwerp, citeerde de NSB’er twee redevoe
ringen, welke in1924 door dm heer De
Vos van Steenwljk, thans Senaatsvoorzitter, in
de Tweede Kamer gehouden zijn en waarin
nogal forsche termen gebezigd schijnen te zijn,
wat indien er een incident ware ontstaan
de waardigheid van het parlement niet zou
hebben verhoogd. Nu voorts in officieele stuk
ken was aanvaard, dat beperking der druk
persvrijheid niet meer noodig
Nadat de heer DROOGLEEVER FORTUYN
namens de Liberalen met de uiterste bondlg-
en de 18-jarige T. C. J. V„ de broer van een
van de reeds veroordeelde verdachten, die bel
den thans voor de Haagsche rechtbank moes
ten verschijnen.
Ze legden een volledige bekentente af. W., die
eerst moest terecht staan, heeft op den uitkijk
gestaan, toen de anderen binnen met dr. De
Meent de minister niet, indien de juistheid
van het vorenstaande niet kan worden betwist,
dat er ten aanzien van de steunregeling met
spoed bepaalde maatregelen genomen behooren
te worden genomen om aan den toestand van
ondervoeding een einde te maken tot behoud
zoowel van de godsdienstige, zedelijke als van
de physleke volkskracht en wil de minister doen
nagaan, anders dan bU wijze van het nemen
van steekproeven, of er in meerdere stadsge
deelten van Amsterdam sprake moet zijn van
„ondervoeding van een groot percentage der
kinderen” en een eventueel Onderzoek ook doen
uitstrekken tot andere gemeenten?
MENADO, 18 Januari. (Aneta). In den af-
geloopen nacht te één uur brak door onbe
kende oorzaak hevige brand uit in de buurt
van den pasar, waar ruim 30 winkeltjes met
voorraden copra en i>etroleum in vlammen zUn
opgegaan. BU het aanbreken 'van den dag was
de brandweer het vuur meester. De schade be
draagt ruim 100.000 en wordt gedeeltelijk
door assurantie gedekt. PersoonlUke ongeluk
ken hadden niet plaats.
Toen 9 November van het vorig jaar de twee
schuldigen aan den roofoverval op den Haag-
schen arts De Ridder door de Haagsche recht
bank veToordeeld zUn tot elk drie jaar ge
vangenisstraf de eisch had vier jaar ge
luid was men algemeen van meenlng, dat
deze in de residentie zoo geruchtmakende zaak
ten einde was.
Dit was evenwel niet het geval. Na het von
nis bleek, dat nog twee andere personen bU de
zaak betrokken zUn geweest en het gelukte de
politie Inderdaad dese personen te arresteeren.
De Ordeningsformule in de wet achtte de
Minister geenszins onbelangrijk. We gaan voor
de bedrijven insereeren de methodiek, welke
in 1848 ingevoerd is voor het beheer van de
provinciën en de gemeenten, we krijgen een
vóórphase, waarin wij ons bezinnen over een
punt van zeer groot belang voor onze samen
leving.
Voor de rechtbank te Roermond is Dinsdag
middag de zaak behandeld tegen den 33-Jarl-
gen chauffeur W. J. R. uit Thorn, die in den
nacht van 19 op 20 November van het vorige
jaar, in een hevige gemoedsaandoening, zUn
schoonvader C., dien hU des nachts in zUn huls
aantrof, met een schop den schedel insloeg..
Het slachtoffer overleed enkele uren later in
het ziekenhuis te Roermond. R. meldde zich
terstond na het gebeurde bü de politie. HU
werd naar het huis van bewaring te Roermond
overgebracht. Slechts enkele dagen heeft R. in
voorarrest moeten doorbrengen, waarna hu in
vrUheid werd gesteld.
De zaak werd met gesloten deuren behan
deld.
Nadat dr. Hulst uit Leiden, de gemeente
veldwachter uit Thorn en. <e vrouw van ver
dachte als getuigen waren gehoord, heeft de
Officier van Justitie tegen verdachte R„ die
het ten laste gelegde bekende, ontslag van
rechtsvervolging geëischt.
De rechtbank zal op 1 Februari uitspraak
doen.
Het gerechtshof bevestigde het vonnis der
rechtbank te Haarlem,'waarbU vUf Dultschers,
die reeds geruimen tUjl in Nederland wonen,
zUn vrUgesproken van een hun ten laste ge
legde beleediglng.L^i^een. volksgroep. In het
rijdschrift „De Wachttoren”, dstt uitgegeven
wordt te Heemstede, zouden zU zich schuldig
liebben gemaakt aan beleedlging van de ka
tholieke bevolking.
Op juridische gropden werden zU vrUgespro
ken.
Niet Jutet achtten deze leden het verder,
thans reeds te spreken over de mogelUkheid van
niet-verlenglng van' het ter goedkeuring aan
geboden verdrag. Op de toekomstige .ontwikke
ling van de handels-polltleke verhoudingen dient
- Sedert Vrijdagavond verkeerde men in het
BenedlctUnenklooster te MZmeBs-Vaals In
groote onrust over het uitblUven van pater
Blasius 083, die In den loop van den mid
dag per auto naar Aken was gereden, om daar
eenige zaken betreffende het klooster te rege
len. Tevergeefs wachtte men op zUn terug
keer. Alle informaties zoowel te Vaals als te
Aken bleven zonder resultaat Maandagmiddag
kreeg men eindelUk bericht uil Aken, dat Pa
ter Blasius in den loop van den middag naar
huis kon terugkeeren. De Duitsche politie had
hem op vermoeden dat hU een overtreding had
begaan, gearresteerd, aldus bericht de Maasb.
Toen echter later de vermoedens onjuist ble
ken te zUn, werd Pater Blasius op vrije voeten
gesteld.
Voorts hield Z. Excellentie met nadruk vol
dat artikel 7 van de Grondwet wel degelUk de
preventieve bevoegdheid Inzake drukpersover
tredingen verleent, welke in dit artikel te ont
kend, maar en hiermede mogen de vrees-
achtigen zich gerust gesteld voelen by de
Regeering is niet in overweging de vraag, of op
grond van artikel 7 bepaalde maatregelen ge
nomen moeten worden, behoudens natuurlijk
haar reent in bepaalde gevallen ’n tUdeUJk ver-
schUnlngsverbod uit Ce vaardigen, (dit featste
beteekent voor den Minister geen (verboden)
preventieve censuur, aangezien indlvldueele
uitingen altUd nog in andere bladen mogelUk
zullen zUn).
Doch slechts in uiterste noodzaak zal de Re
geering tot een uitoefening van haar bevoegd
heid ten deze gebruik maken.
Zonder hoofdelUke stemming werden de ont
werpen aanvaard; alleen wenschten de N. 8.
B.-ers bU alle ontwerpen, behalve bU dit be
treffende, het inkomen der Kroon en dèt be
treffende—-de onschuldige additloneele artikelen
(overgangsrecht) aanteekening van hun tegen
stemmen.
Tegen den oud-gemeente-secretaris van Huis-
sen, den 34-jarigen J. Th. M. K., die zich als
secretaris-penningmeester van het Crlsis-Comité
der gemeente HuissenMn 1938 f 415.80 had toe
geëigend eischte de JDfflcier van Justitie der
Amhemsche Rechtbank een jaar gevangenis
straf. v
Dinsdagmorgen deed ds rechtbank uitspraak
en veroordeelde den verdachte tot een gevange-
nisstraf vanzes maanden voorwaardelUk met
een proeftUd van drie jaar onder toezicht der
R. K. Reclasseeringsvezeeniglng, afd. NUmegen.
De Officier van Justitie bU de Roermond-
sche Rechtbank heeft tegen de 34-jarige
mej. K. H. L., huisvrouw J., Duitsche van
geboorte, wonende te Venlo, de maximum
straf van tien jaar, wegens poging tot
doodslag op haar twee weken oud kindje,
geëischt.
De vrouw had het kind met een deken en
kussen in bed toegedekt, met het oogmerk het
kind den verstikkingsdood te doen sterven. Een
half uur later te het kind overleden. Daar de
getulge-deskundlge, dr. Hulst, de theoretische
mogelUkheid van een andere doodsoorzaak niet
uitgesloten achtte, liet de Officier van Justitie
het primair ten laste gelegde, den doodslag,
vallen en hield zich aan het subsidiair ten laste
gelegde, ]x>ging tot doodslag.
De rechtbank zal 1 Februari uitspraak doen.
deze
niet
acht: er bhjkt uit
de Minister re
deneerde hier nog
al simplistisch rw*» 80 «n 40 ct. Doos 20 cc.
dat er geen groote
meeningsversc hil-
len bestaan.
NatuurHJk
heeft Z. Excellentie maar weer eens hard
nekkig en terecht ontkend, dat ver
schillende aanvankelijk voorgenomen bfe-
palingen tegen bepaalde partijen gericht
zouden zUn. Reeds lang vóórdat de N. 8. B.
b.v. bestond, heeft oa prof. Scholten aan
gedrongen op beperking der immuniteit.
hadden zU tegen goedkeuring van het verdrag
geen bezwaar. ZU betwUfelden^of, na mislukking
van vorige plurilaterale overeenkomsten, de
omstandigheden wel gunstig waren om met een
zoodanige overeenkomst opnieuw een proef te
wagen. Heeft Noorwegen het invoerrecht op
knoopen en schoenen niet verhoogd, Zweden dat
op druiven en België eveneens dat op schoenen
en eenige soorten olie, en bestaan er in ver
schillende landen geen voornemens aangaande
verdere verhoogingen? Heeft ook Nederland zich
niet genoodzaakt gezien het invoerrecht op
aardewerk te verhoogen?
Dient in het feit, dat zulke maatregelen zUn
genomen, niet het bewUs gezien te worden, dat
de tUden niet rUp zUn voor de verwachte han
delspolitieke ontwapening? Zou deze vraag be
vestigend beantwoord moeten worden, dan zou
den dezé leden er geen bezwaar tegen hebben,
indien het verdrag niet werd verlengd.
Dezen werden aangehouden, onder sommatie
van fouiUeerlng, waaraan deze zich aanvan
kelijk niet wilden onderwerpen, waardoor een
kleine worsteling ontstond, met het gevolg dat
de aangehoudenen het hazenpad kozen en toen
met twee schoten uit het jachtgeweer van den
jachtopzichter werden getroffen.
Zekere B. werd vrü ernstig gewond en moest
naar het ziekenhuis vervoerd worden alhier,
de beide anderen werden minder ernstig
wond en werden naar Hengelo gebracht
een nader verhoor.
Zóó schUnen de heeren VAN LAN8CHÖT
(R.K.). ANEMA (AR.) en DE 8AVORNIN
LOHMAN (CR.) het geval ook opgevat te heb
ben.
Namens de drie rechtsche Kamerfracties
volstond de heer VAN LANSCHOT met wat men
in de Tweede Kamer (de Eerste Kamer kent
dezen parlementairen uitingsvorm niet) een
Jtorte verklaring” zou noemen. Niemand zal
verwachten, aldus de spreker, dat wu hier te
rugtreden in gehouden debatten en nog weer
eens uitvoerige beschouwingen ten beste zullen
geven. lij eerste lezing te de belangstelling ge
noegzaam tot uiting gekomen.
Zich wenschende te onthouden van noode-
looee en slechts tUdroovende besprekingen,
wenschen de drie rechtsche fracties zich te
bepalen tot de verklaring, dat zü gaarne haar
steun zullen geven aan de voor haar liggende
ontwerpen onder betuiging echter van haar
spUt, dat de wetsontwerpen betreffende het
weren van revojutlonnaire vertegenwoordigers,
rfie uitsluiting van met gevangenis gestraften en
de schending van geheimen in tweede lezing
in de Tweede Kamer geen meerderheid hadden
gekregen.
poetst met
heid verklaard had, dat zijn fractie vóór
stemmen zou. heeft MINISTER VAN BOEUEN
de sprekers in t kort beantwoord; in *t kort,
want deze voorstellen waren van zUn voorgan
ger afkomstig en elders door een ambtgenoot
verdedigd, weshalve hem bescheidenheid paste.
De onderwerpen waren bovendien zoowat dood
gepraat.
De minister zong slechts een kort slot-ac
coord, alleen uit reverentie voor de sprekers
Ook al moge deze Grondwetsherziening op
zichzelf niet zoo geweldig belangrUk zUn, toch
is zU In psychologisch opzicht voor ons volk
van groote betee-
kente aldus de Mi
nister. HU noemde
het juist een ge
lukkig feit, dat men
herziening
belangrUk
BANDOENG, 18 Januari. (Aneta). Het
„A. L D. De^ Preangerbode” deelt mede, dat
de organteatle-lelder van de N.8.B. In Ned.-
Indlë hedenmorgen te ontboden bU den sub-
stltuut-offider van justitie In verband met
zUn anti-Japansche actie In het nummer
van het orgaan der
Zee” van 15 Januari.
Aneta kan hieraan nog^tcJievoegen, dat Ir. van
der Laaken inderdaad verhoord te. Verdere in
lichtingen zUn niet verstrekt. Echter kan wor
den gemeld, datbedoeld nummer van „indië
Hou Zee” de mededeellng bevatte, dat\wjj na-
tionaal-sociallsten, in verband met de uïiShitin-
gen van Suetsugu tegen het blanke ras. elke
relatie met vertegenwoordigers van het Jaixm-
sche volk verbreken, tot dat gebleken te, dat be
doelde uitlatingen door dat volk niet worden
onderschreven dan wel worden veroordeeld."
Deze passage was gevolgd door een aankon
diging, dat genoemd orgaan geen advertenties
van Japanners meer zal opnemen en men van
alle leden van de N. S. B. verwacht, dat zU
niet meer zullen koopen in Japansche winkels,
zich niet meer zullen laten knippen bU Japan
sche coiffeurs, zich niet meer sullen wenden tot
Japansche fotografen, enz. enz.
k,
artlke) 7 der Grondwet thans reeds
zou
verschijningsverbod), noemde
eigenlUk „af ge
schaft”, maar zeer terecht heeft de heer DE
ZEEUW (SDAP) later opgemerkt, dat de heer
Van Vessem, aldus pleitende voor de waardig
heid van het parlement en voor drukpersvrU
heid, tede vos, die de passie preekt en
hU wees op Duitschland, büna steeds een af
doende verwU^fng, al ontkent de NSB ook het
verband, als het zoo inx haar kraam te pas
komt.
NatuurlUk verklaarde ook de soclaal-demo-
craat zich verheugd over de niet-aanneming
der afgekeurde ontwerpen.
Prof. KRANENBURG (V. D.) verdedigde
de Regeering tegen het verwUt, als zoude zu
»et de indiening der herzienlngsvoorstelleu
niet van juist staatkundig inzicht getuigd
hebben. Integendeel had de Regeering zin
voor gemeen overleg met de volksvertegen
woordiging getoond, en voorname!Uk op aan
drang van het parlement ging de Regeering
ertoe over.
Intusschen was de VrUzinnlg-Democraat blij
over de verdwijning van de booze plannen ten
aanzien van de drukpersvrUheld, de te groote
verlaging van schadeloosstelling der Kamerle
den, de vervallenverklaring van het' Kamer
lidmaatschap en de beperking van „freedom" of
apeech” in het parlement. Theoretisch kan het
wel jutet genoemd worden, dat in bepaalde ge
vallen van het lidmaatschap dezulken, „die
dén tak, waarop zU zitten, afzagen”, vervallen
worden verklaard, maar practlsch was zulks
hict noodig en ook niet wenschelUk, daar het
Parlement zelf de middelen tegen dezulken
bezit.
Ook prof. Kranenburg te van oordeel, dat de
Regeering met haar Interpretatie van artikel 7
der Grondwet (drukpersvrUheld) te ver gaat,
hu waarschuwde tegen legende-vorming.
“Tjltst mogelUke vrUheid moet getolereerd
U als pionier voor de geestelUke vrU-
grondrechten van den mensch, voer-
Az£owaar Kardinaal Vertier, Aartsbte-
van>«-us, het Mekka der revedution-
ten tboneele; als Kardinaal Vertier
“ler het woord gevoerd had, zou Z. Emlnentls
ongetwUfeld zekere nauwere grenzen getrokken
hebben, dan derf VrUzinntg-democraat blUk-
haar Hef zUnl
Ten aanzien van de Nieuwe Organen wacht
te prof. Kranenburg op de daden der Re-
De groote meerderheid der commissie kon
Meh met het voorstel der regeering tot goed
keuring van het in dit wetsontwerp bedoelde
verdrag geheel vereenigen. ZU was van oor
deel, dat de totstandkoming van dit verdrag
van harte toejuiching verdient.
Al moge de practische beteekenls niet zoo groot
sUn als men wel zou wenschen, het beginsel, dat
er aan ten grondslag ligt, te jutet. Het verdrag
te een uiting van een streven naar opheffing
van handelsbelemmeringen, naar bevordering
van een vrUer ruilverkeer en te als zoodanig
niet te onderschatten, vooral van Ideéele betee-
kente. De hier aan het woord zUnde leden der
y^e^.„de—19^arlge^r1<>*.~W^rlUnaP T' conunissie meenden, dat een woord van lof voor
het Initiatief der Nederlandsche regeering niet
achterwege mag blüve».~ZU spraken de hoop uit.
dat de regeering zal trachten in deze richting
voort te gaan.
Naar hun oordeel zal 's lands belang gediend
worden, wanneer de regeering, mede piet het
oog op de mogelUkheid eener nieuwe depressie,
de handen vrU houdt om in de toekomst al die
maatregelen te kunnen nemen, die tot instand
houding van het Nederlandsche bedrUfsleven
noodig zullen blUken.
Dat enkele van de deelnemende landen ook
na het sluiten van het verdrag den invoer van
bepaalde artikelen hebben bemoellUkt, konden
de eerstbedoelde leden geenszins als een argu
ment tegen het verdrag zelf aanvaarden. Men
moge dese bemoeilUklng betreuren, het effect
van het verdrag wordt er niet door tenietgedaan.
Wat overigens het Zweedsche Invoerrecht op
druiven betreft, dit staat, hoe schadelük het ook
voor ons land moge zUn, geheel los van het
thans besproken verdrag. De verhooging is
slechts een gevolg van beëindiging van het ver
drag tusschen Zweden en Spanje, dat een laag
Invoerrecht vaststelde, waarvan Nederland
krachtens de meestbegunstiging kon profiteeren.
IndelUk is de regeering dan voor den
dag gekomen met haar sinds lang tn
■1—de lucht hangende plannen tot con
versie van de 4 pCt. staataleenlngen, waar
mede een bedrag van liefst 1700 mlBloen. is
gemoeid. Het heeft geruimen tUd geduurd,
alvorens die plannen den vasten vorm heb
ben gekregen, welken sU nu MJ de emissie
bezitten. Het niet volkomen slagen van de
conversie der Indische leeningen, thans
eenige maanden geleden, te ongetWUfeld
van invloed geweest op dien vorm, welken de
regeering voor den belegger zoo aantrekke-
lUk mogelUk heeft trachten ie maken.
Het te ten zeerste toe te Juichen, dat de
regeering 41 het mogelUke in het wérk stelt
om de mede ten gevolge van de bulten haar
wil en wenach liggende omstandigheden
van internationaal politieken aard zoo
zwaar drukkende lasten van het land eenigs-
zins te verlichten. Indien deze conversielee-
nlng slaagt, zal deze ten gevolge van de
renteverlaging met één percent het rijk een
voordeel van 17 mlllioen gulden opleveren,
voorwaar een niet te versmaden appeltje voor
de schier onleschbaar dorstige schatkist.
Voor de bezitters der 4 procentsstaataobllga-
ties, welke thans geconverteerd gaan wor
den In 3 procent rentende schuldbewUzen,
hoeveel kleine bezitters beleggen bU voor-
hun gespsmrd^ gelden in de nog altijd
meest safe fen stabiel geacht Nederlandsche
Staatspapieren beteekent deze conversie-
leening geen onverdeeld genoegen. Na de de
preciatie ijai^
hen aan den
gedeprecieerd, terwijl de onkosten voor het
levensonderhoud meer dan 5 procent zUn
gestegen. De reeds zeer hooge belastingen
kunnen niet alleen verlaagd worden, gelijk
velen na de devaluatie en de daarop ge
volgde kortstondige opleving gehoopt had-^,
den, maar verschillende sullen zelfs ver
hoogd móeten worden, terwUl er op het In
stellen van nieuwe belastingen wordt ge
zind. Onder deze weinig prettige verhoudin
gen zien de beleggers nu de rente van hun
staatsleeningen met één vierde slinken en
van 4 op 3 zakken.
et te den Nederlandschen staat niet
kwaWk te nemen, dat hU als een zui
nig huisvader of een goed koopman
het benoodigde geld zoo goed mogelUk trach»
te leenen en geen hoogere rente wenscht te
betalen dan andere, zeker niet meer credlet-
waardlge staten. Ondanks de economtes^e
crisis, ondanks de begrootingstekorten eifr
aanzienlUk verhoogde uitgaven, te ons land,
dat Oode zU dank bulten den ruïneuzen groo-
ten wereldoorlog te kunnen bHjven, vergele
ken bU andere minder gelukkige landen in
bUztaidere mate - credietwaardlg gebleven.
Vandaar dan ook dat zooveel bultenlandsch
kapitaal naar Nederland te gevlucht, de goud
voorraad van de Nederlandsche Bank zich -
sterk vermenigvuldigd heeft en het egalisa
tiefonds tot nu toe werkzkam moest zUn chi
den gulden naar beneden in plaats van om
hoog te drukken. De vergelUkenderwUs groote
credietwaardlgheid van ons land biedt den
belegger een waarborg, dien hU gaarne met
een lagere rente-opbrengst zal waardeeren
maar van den anderen kant bestaan er Bo
llede en betrouwbare belegglngsmogelUk-
heden bulten den staat om, waarbU een hoo
gere rente kafl worden gemaakt. En nu den
ken wU niet op de allereerste plaats aan be
legging in industrieën, welke bUna altUd een
groot risico met zich dftebrengen, maar aan
Hypothecaire vorderingen, waarbU vandaag
den dag gemakkelUk een rente van 4 A 4u;
procent te bedingen valt. Het nadeel, dat
hypothecaire vorderingen minder courant
zUn en niet onmlddellUk pp elk gewenscht
oogenblik verzilverd kunnen worden, is na-
tyurlUk in dese hoogere rente verdisconteerd.
m de nieuwe 3 pCts.-conversleleening
aantrekkelUk te maken ia het RUx
met een nieuwtje voor den dag ge
komen, nl. de zgn. gestaffelde rente. Na tien
Jaren aal de rente automatisch verhoogd
worden tot 3% pCt. Door deze bepaling wil
het RUk bet beswaar ondervangen van vele
beleggers tegen een leenlng met een zoo lan
gen looptijd, dat de normale rentevoet op
de kapitaalmarkt veel kans krUgt in aan-
zienlUke mate te veranderen, waardoor an
dere waardepapieren een grootere aantrek
kelijkheid zouden kunnen krijgen dan de
onderhavige staatsleenieig. veel meer dan een
schoon gebaar maakt de regeering met deze
bepaling echter niet, want zU behoudt zich -
het recht voor te allen tUde de betrokken
leening gj te lossen. Zoodra dus de normei»
-rente op de kapitaalmarkt te bedingen be-
neden de 3 pet. zou dalen, ml «U als een
goejL-en zuinig beheerend huisvader de lee
nlng aflossen om goedkooper ge]d op te
nemen. StUgt de rentevoet bovyn 3 pCt,
dan zal a<j om dezelfde redenen trachten
/het thans A 3 pCt. geleende geld zoo lang
mogelUk vast te houden. De mogelijkheid
van aflossing te allen tijde neutraliseert dan
ook volkomen het mogelUk voordeel, dat de
gestaffelde rente schUnt te bieden. Het
koerspetl van deze staatsieening zal natuur-
lUk rijzen en dalen overeenkomstig de rijzing
en daling van den rentevoet op de kapitaal
markt. Tegen dit rteico krijgt de belegger
geen enkelen nieuwen waarborg. Trouwens
op de particuliere geldmarkt loopt hij de
zelfde kansen. Al zitten er dps aan deae
conversieleening verschillende kanten, welke
haar vóór den belegger niet zoo aantaekké-
Ujk doen züp als men van zekere zijde wel
wil doen gelooven, wU mogen niet vergeten,
dat het land geld noodig heeft en dat op
eenigerlei^wuae moet dachten te krijgen.
Vrijwillige inschrijving op een staatsieening
aal door velen altUd nog prettiger worden
gevotrten dan gebrandachat te warden door
den fiscus. De gemeenschap heeft bet recht
wok van den belegger een offer in het alge
meen belang te vragen en bet is een alge
meen belang dat' deze leenlne dt> iv
Te NUmegen is overleden de emel
toor van Beesd, de zeereerw. heer
BUlard.
Pastoor BUlard werd 3 Mei 187» te Utrecht
geboren en ontving op 15 Augustus 1906 de
H. Priesterwijding. Achtereenvolgens was de
thans ontslapene assistent te Benschop, kape-
-en Bussum,
