van
en
VALDA PASTILLES
hei sterk antiseptische geneesmiddel
legen Verkoudheid, Keelpijn en
Rijtoer van de Koningin
Prins Bernhard
I
Nieuw schip voor
Batavierljjn
00K PRINSES ARMGARD
NAM ER AAN DEEL
„POPULAIR" EN „GOED”
ZATERDAG 5 FEBRUARI 1938
VAN WEEK TOT WEEK
Telefoon was defect!
Overal groote
belangstelling
HET GOOISCHE HOTELPLAN
VLUGGE REIS VAN EEN BRIL
Muziek-examen
DOETINCHEM WIL NIET
DEUTEKOM HEETEN
Prof. Taverne over den
naam Beatrix
Wensch van het Prin-
selyk Paar
Handelwijze van raadsleden
scherp afgekeurd
EEN PROTESTEERENDE
GEMEENTERAAD
SMAKELIJK GESCHENK VOOR
PRINSES JULIANA
Hoe in Franeker de kloKken
werden geluid
Origineele gedachte van de
banketbakkers
Het Prinselyk Paar geeft de
voorkeur aan den klemtoon
op de e
Paesagiersaccommodatiewordt
voormen van modernste
vindingen
Spoedbehandeling hg de
Spoorwegen
Door prijsreductie wil men een
verblijf in het Gooi aan
trekkelijk maken
De autotocht door Baarn en So«
was een spontane betooging
van liefde en deelneming
*i
f
Doot Soest
D.
I
de
de
Jhr. Dedel nam plaats in den auto van bur
gemeester Visser, welke nu den stoet voorafging.
te
niet
sou
van
bevolking van Baarn
wensch geëerbiedigd.
Burgemeester Visser wenschte persoonlijk H.
M. de Koningin en Prins Bernhard geluk met de
geboorte van Prinses Beatrix, terwijl burgemees
ter Van Reenen afscheid kwam nemen.
o
De tocht door de gemeente Soest werd een
even spontane en harteUJke betooging van
liefde en deelneming als die door Baarn.
De heer John Martens te Vootburg (ZB.)
is te Brussel geslaagd voor het examen mid-
delbtuu* pi&no*
s
Uiteraard passeerde men op dezen tocht door
het in sommige wijken vrij dun bevolkte villa
dorp verscheidene lanen, waarlangs weinig pu
bliek stond, doch dan waren het de bewoners
der verschillende villa’s, die zich met vlaggen
en doeken voor het huls hadden opgesteld en
die hartelijk wuivend uiting gaven aan hun
blijdschap over het passeeren van den stoet.
n opdracht van het Katholieke Comité van
Actie „Voor God" verschijnen bij de uit
geverij De Toorts te Heemstede kleine, han-
vlugschrlften, vervaardigd door bekende
Van bevoegde zijde wordt ons, naar aan
leiding van de uiteenzettingen van prof,
mr. B. M. Taverne, medegedeeld, dat zoo-
als bij de officieele geboorte-aangifte is
gebleken het prtnseljjk paar wenscht,
dat de naam van de Jonggeboren Prinses
wordt uitgesproken met den klemtoon op
de e, dus Beatrix.
Het ontwerp van het nieuwe schip is ge
maakt door Ir. E. van Dieren, raadgevend in
genieur te Rotterdam. Hoewel het nieuwe schip
in grootte en vervoercapaclteit weinig afwijkt
van de bestaande schepen van de Batavierlijn,
krijgt het schip een veel moderner voorkomen,
terwijl bet vanzelfsprekend aan de hoogste
elschen, die op het'gebied van de veiligheid aan
passagiersschepen kunnen worden gesteld, zal
voldoen.
Werkspoor NV. te Amsterdam zal de machi-
ne-installatle leveren. Voor de hoofdmachine is
de keuze gevallen op een drie-kruks compound
machine, voorzien van oüedrukkleppenbeweging,
volgens systeem Meier Mattern.
Aan de passagiersaccommodatie zal bijzondere
zorg worden besteed en deze zal van de mo
dernste vindingen, die er op dit gebied bestaan,
worden voorzien.
Het comité van voorbereiding voor geweste-
Hjke propaganda in het Gooi In den vorm van
een zg. „Gootsch Hotelplan” heeft de verdere
Uitwerking der geopperde plannen besproken.
In de vergadering werd mededeellng gedaan
van de blijken van belangstelling, welke bin
nenkwamen niet alleen uit het Gooi, doch zelfs
van over de landsgrenzen. Voorts werd verslag
uitgebracht van den gewestelijken orlëntee-
rjngsarbeid terzake van de beschikbare pension
en hotelruimte en met voldoening gewag ge
maakt van den belangrijken steun, dien de
leiders der gewestelijke vervoermiddelen heb
ben toegezegd. r
De vergadering vereenlgde zich met de groote
lijnen van het plan, dat in navolging van het
Zwitsersche en het Oostenrijksche hotelplan
beoogt, de reis-accommodatie naar en in het
Gooi en den toegang tot de diverse attracties
te vergemakkelijken voor de hotelplangasten.
Men zal door belangrijke prijsreductie een
vacantleverblijf in het Gooi, door storting van
een totaalbedrag in eens, ook financieel aan
trekkelijk maken.
Besloten werd, daartoe in het leven te roepen
een rechtspersoon in den vorm eener stichting,
genaamd „Het Qooiscbe Hotelnlan”.
Gistermiddag stelde de Raad voor de Scheep
vaart een onderzoek in naar de oorzaak van
het aan den grond varen van het motorschip
„Henca” nabij Castricum op 31 November 1937.
Alvorens echter tot de behandeling van deze
zaak over te gaan hield de voorzitter, prof. mr.
B. M. Taverne, een rede naar aanleiding van
de geboorte, van Prinses Beatrix, waarin hü
uiting gaf aan de gevoelens, die den Raad voor
de Scheepvaart bezielen in deze historische da
gen. Spr. wenschte eenige aandacht te beste
den aan den naam, dien de ouders aan het
Prinsesje hebben gegeven, den naam Beatrix.
Ik mag dit doen, aldus spr. omdat, gelijk is be
kend gemaakt, deze naam uitsluitend is geko
zen om de mooie beteekenls van het woord. Van
dezen Inderdaad wonderschoonen naam is ge
kozen niet de Nederlandsche, ook niet deFran-
sche, maar de origineele Latjjnsche vorm: Bea
trix, zij, die gelukkig maakt, en nu heeft spr. ad
menigmaal dien Latijnachen naam door de mi
crofoon verkeerd hooren uitspreken. Het is niet
Béatrlx (klemtoon op eerste lettergreep), ook
niet Beatrix (klemtoon op laatste lettergreep),
maar BeAtri (met den klemtoonx op de a). De
dagbladpers heeft hier een schoone taak. Is
Voor het Badhotel, zoo vele weken het
centrum van de drukte In Baarn, stonden
wederom velen bijeen rondom den Jullana-
Bernhard-elk. Ook bij de Koningin Emma-
brug had zich veel publiek verzameld, doch
Voor het gemeentehuis stond, te midden van
de wethouders, leden van den gemeenteraad en
ambtenaren der secretarie, mevr. Van Reenen,
echtgenoot* van den burgemeester.
Door de Javalaan ging het naar de Toren
laan, waar eveneens een oorverdoovend ge
juich schalde uit de kelen der honderden school
kinderen, die met oranjevlaggetjes een kleurige
afzetting van deze fraaie laan vormden. Bijna
alle lagere scholen en de heele kleintjes van
eenige kleuterscholen stonden hier langs den
weg en vriéndelijk groetend en wuivend dankten
de Koningin en Prins Bemhard de kinderen
voor hun geestdriftige hulde. Voorbij de gedenk
naald naderde de stoet in het midden der Stad-
houderslaan de grens van de gemeente Soest.
Hier stond, omgeven door eenige notabelen, de
burgemeester van Soest, mr. W. A. Visser, den
koninklijken stoet op te wachten en hier was
ook de eenige plaats tijdens den geheelen rit
waar even halt werd gehouden.
Zooals bekend is bij K.B. aan den heer H. L.
M. Rubërt eervol ontslag verleend als burge
meester van Rijsbergen en wel met Ingang van
5 Februari.
Met voorbijgaan van de belde wethouders heeft
de Commissaris der Koninglng in Noordbra-
bant benoemd tot waarnemend burgemeester
dr. W. Brox, burgemeester van de naburige ge
meente Zundert.
De raad der gemeente Rijsbergen was Vrij
dagochtend bijeen geroepen voor het houden van
een vergadering waarbij de aftredende burge
meester, die reeds 72 Jaar oud is, afscheid van
den raad zou nemen.
Toen te tien uur de burgemeester de vergade
ring wilde openen, bleek, vermoedelijk als pro
test tegen de benoeming van burgemeester
Brox tot waarnemend burgemeester, geen der
wethouders en geen enkel raadslid aanwezig te
zijn.
De burgemeester liet hierop den secretaris de
namen van de afwezige leden voorlezen, waarna
de vergadering werd gesloten. In een hierop
volgende afscheidsreceptie voerden om. het
woord de burgemeester van Gtnneken, Jhr. mr.
Th. E. Serraris en de burgemeester van Zun
dert, dr. W. Brox, die In zeer scherpe bewoordin
gen de handelwijze van de raadsleden van Rijs
bergen afkeurden.
Baarn en
de bevolking begon pas samen te drommen
bij het naderen van de kom van het dorp.
Op den Stationsweg waren het de leerlingen
van het Baamsche lyceum, die den stoet
met oorverdoovend gejuich ontvingen, ter
wijl op den Brink het rijen dik dicht opeen
gedrongen staande publiek spontaan het
Wilhelmus aanhief.
Naar wfl vernemen heeft Was H. Müller
ew Ce. N.V„ te Betterdam. aan de N.V. Iz-
dzstrieele Maatschappij ,J>e Noord” te Al-
Maoeerdam opdracht verstrekt tot het boz-
wen van een nieww paeaagisrs en vracht
schip voer haar Botterdam Irntrndimof
(BataviertiJa).
Volgens oud gebruik ontvingen In het verle
den kraamvrouwen een reeks geschenken in den
vorm van versnaperingen, welke behalve lekker
nij. ook grootendeels beproefde versterkende en
geneeskrachtige middelen waren.
Deze geschenken, met name: een tulband, een
amandelstrik. een zakje kaneelkoekjes en een
dito met muisjes, een rol amandelpers, ’n flesch
mandelmelk (orgeade), een flesch kandeel en
een netje met eieren, werden gewoonlijk door
buren bijeengebracht en ten plattelande In een
ouderwetse!» Veluwsche sluitmand naar hun
bestemming vervoerd.
Daar het meerendeel dezer artikelen banket-
bakkersvoortbrengselen is, kwam de Neder!.
Banketbakkers Vereeniging op de origineele ge
dachte, een dergelijke maHCVblledlg volgens oud
gebruik uit te rusten.
Voorzien van een sobere bloemverslerlng ml
heden eef. vereenigtngsdeputatie dit karakteris
tieke kraamgeschenk ten paletze Soestdijk aan-
bieden*
Vrijdagmiddag maakte H. M. de Koningin vergezeld van Z. K. H. Prins Bemhard een rijtoer door Baam en Soest
Maandagmorgen weekmarkt zoo noemt
men nog altijd de verzamelplaats van eenige
kooplieden, die bijeenstaan op bet marktplein
te Franeker met opgetrokken schouders, speu
rende naar een schaap of varken.
Plots, het blijde nieuws. In een tooverslag
verandert het aanzien der straten en ook der
markt. Vlaggen worden uitgestoken. Scholieren
komen joelend aangerend, geleidelijk wordt hst
Alles t^re'Xt’tztehin de richting van Stad-
huis. Martinitoren en Marktplein.
Een troep Jongens staat voor de gesloten
torendeur en zingt Jn naam van Oranje doe
open de poort”. Want de klok moet toch geluld.
De .groote menschen” bemoeien er zich mee.
er gaat een deputatie naar den ‘Burgemeester.
Z. Ed. Achtb. zit op .Jieete kolen”, er is nog
geen officieel bericht op het stadhuis en zonder
dat-bericht durft men de verantwoordelijkheid
niet aan.
t inmiddels elf uur geworden. Overal hoort
men voor de radio spontane uitingen van vreug
de en feestbetoon.
Nog wordt er eens beraadslaagd, dit is toch
al te gek, dan zelf maar bet initiatief genomen.
Nog even tracht een politieagent dit tegen te
houden, doch er is geen keeren meer aan en
dan. zoo vertelt De Standaard, gebeurt het won
derlijke: een bankdirecteur, een „stempelaar”,
een schoolmeester en een dokter, een schilder
en een opticien, kortom alle variaties hangen
aan de klokketouwen, zulks onder groote hilari
teit van het publiek, dat nu bevredigd is, want
de klok wordt geluid. Inmiddels kwam men op
het Stadhuis tot de ontdekking dat.... de tele
foon defect was.
Het maandblad der Ned. Spoorwegen vertelt
het volgende:
Een reiziger uit Hengelo was op zijn terugreis
van Utrecht naar Hengelo en reisde via Zut
fen, omdat hij in Goor een trein wilde over
blijven. Toen hij in Arnhem was overgestapt,
kwam hij tot de ontdekking, dat hij in den Die
sel, die hem tot Arnhem gebracht had, zijn bril
had achtergelaten. In Zutfen, waar hij even
den tijd had, deed hij hiervan mededeellng, on
der opgaaf van zijn adres. Men beloofde, indien
gevonden, zoo spoedig mogelijk opzending Dat
dit Inderdaad zoo spoedig mogelijk sou zijn, had
hij met het grootst mogelijke optimisme niet
kunnen vermoeden. Wat hem nooit gebeurd was.
gebeurde dien avond.... Zijn bril was vroeger
thuis dap hij. Station Arnhem had op verzoek
van station Zutfen het onmisbare voorwerp
onmiddellijk per expresse opgezonden en te Hen
gelo had men het direct na aankomst bezorgd.
hordnekkigste^^^^^a
HOEST
J bedoor) oogenblikkelijk bij
gebruik van aB
Griep. Moor vraag naar de
ECHTE VALDA
In Hollondtehe dooien
50
men er eenmaal aan gewend, ften naam goed
uit te spreken, dan komt de schoone beteekenls
van het woord het komt van beare: gelukkig
maken zooveel te beter uit. Daarom: de volle
lange a-klank worde goed gehoord. Dan is men
zich steeds indachtig de afkomst van het
woord. Het Prinsesje is er al in geslaagd, niet
alleen hare ouders en de geheele Vorstelijke
Familie, maar ook het geheele Nederlandsche
volk gelukkig te maken. Moge, onder Gods Ze
gen, hare opvoeding steeds in dien zin worden
geleid, opdat zU, groot geworden, en te midden
van het Nederlandsche volk levende, zich steeds
bewust zij van wat ean hare geboorte af in
haren naam besloten ligt: Beatrix: de gelukkig
makende.
Voor het raadhuis stond het publiek dicht
bijeen. Het was nog steeds met dennengroen en
oranje versierd en er voor waren twee groote
flambouwen qpngestoken.
Donderdag werd het bekend, dat de Konin
gin voornemens was een rijtoer te ma
ken, waarbij Zij echter wilde af zien van elk
officieel huldebetoon,
en Soestdijk beeft d
Voor de eerste
heuglijke gebeurtenis
Soestdijk heeft de bevolking
Soest, de beide gemeenten,
waar men het' meest van nabij het
heuglijk feit en de spannende dagen,
die aan de geboorte van Prinses
Beatrix voorafgingen, heeft me
debeleefd, gelegenheid gekregen te
genover H. M. de Koningin en
Prins Bernhard zelf uiting te geven
aan haar diepe vreugde over de ge
boorte van de Prinses, en op duide
lijke wijze heeft zij haar liefde voor
onze koninklijke familie gedemon
streerd.
waarin hjj de vraag stelt, of de geestelijke ont
wikkeling, ds katholieke levenasin der talrijke
kiezers wel gelijken tred houdt met hun ge-
talmatige sterkte. Hter wordt duidelijk gemaakt,
dat er iets hoogers bestaat dan de politiek en
dat de politiek, evenals elke tak van cultuur,
dit hoogere moet dienen op de bescheiden wjj-
se der” ware dienstvaardigheid.
Dat ook de kunst tot zulken dienst verplicht
is, behoort onafscheidelijk tot de katholieke
kunstopvatting, ofschoon de Katholieke Kerk in
haar groote wijsheid altijd groote vrijheid liet
aan de bezieling der kunstenaars en zich nooit
zooals de Sovjetstaat en de Naztataat, die
ook hierin nauw aan elkander verwant zijn
aan de kunstenaars opürong, hen dwingend één
bepaalde richting te volgen en één beperkt Ide
aal eenzijdig te verdedigen De Kerk laat de
kunstenaars vrij. Z|j weet wel, dat het waar
lijk katholieke gemoed ook zonder dwang zal
getuigen van de heerlijke Waarheid. De actie
„Voor God" verzamelde aldus uit de religieuze
poëzie van den katholieken dichter Jan Engel
man die toch ook wereldsche liederen schreef
een kleinen gaven bundel voor het katholie
ke volk, waarin enkele treffende nieuwe ge
dichten voorkomen. Het boekje heet „B|j de
Bron” en bevat o.m. een „Gebed om vrede",
dat, goed getoonzet, een katholieke hymne voor
onze vergaderingen en manifestaties zou kun
nen worden.
De arbeid wordt behandeld door den beken
den katholieken socioloog Max van Poll, die
vooral aandringt op de zuivering van de ge-
meenschapsverhoudingen in het arbeidsleven.
Een kort, krachtig en vurig pleidooi, dat in
weinige bladzijden aantoont, hoe de katholieken
in tegenstelling tot Marxisten en fascisten
de structuur van de arbeidende samenleving
beschouwen.
De heili^ieid van het huwelijk wordt behan
deld in een vlugschrift van dr. W. R. Huddles
ton Slater, wiens boek .Ja. ik wil" wij hier on
langs bespraken en aan degenen, voor wie het
geschreven is (d.wx. absoluut niet aan ieder
een) aanbevalen.. De brochure „God en het Hu
welijk” is voor allen geschikt. Is ze hierdoor
voor sommigen minder aantrekkelijk? Ze is
zeker niet minder nuttig voor allen. Late men
Vooral dit werkje van den populair geworden
schrijver overwegen.
•Tenslotte verscheen in dezelfde serie, die nog
voortgezet zal worden, een alleraantrekkelijkst
werkje van Annie Salomons, getiteld „God en
het Gezin”, waarin de groote gebreken van het
moderne gezinsleven scherp onder het oog
worden gezien, maar in een milden en overtui
genden stijl. Het is geen preekerig tractaatje,
zooals wij er maar al te veel kennen, het is
een gezonde, warme redeneerlng, waarin heel
goede opmerkingen staan, b.v. over de vroolijk-
heid, die ook een niet te onderschatten voor-
waarde is tot het gezinsgeluk.
Door zich aldus de medewerking van goede,
talentrijke schrijvers te verzekeren, heeft de
actie „Voor God" twee goede dingen gedaan.
Zij heeft ten eerste goede en smaakrijke
werkjes laten verschijnen, die hun waarde niet
alleen ontleenen aan het feit, dat de eeuwen
oude waarheden, hoe stuntelig ook herhaald
en herkauwd, nu eenmaal niet te bederven
vallen.
Zij beeft ten tweede het vooroordeel
streden, als zouden tatentvolle schrijvers
„voor het volk” kunnen werken en als
„populair" het tegendeel moeten blijven
^oed".
Door deze twee goede daden stelde zij zich
zelf in de gelegenheid haar doel te bereiken,
nJ. den godsdienstzin te verlevendigen. Haar
werk verdient, behalve alle hulde, ook allen
steun.
maal sedert de
ten paleize
van
doch dat kon niet verhinderen, dat overal
langs de route, die gevolgd werd, spontane sym
pathiebetuigingen telkens opnieuw en vaak op
stormachtige wijze tot uitdrukking kwamen.
Te ongeveer kwart over twaalf vertrok de
stoet van het prinselijk paleis, waarvoor, even
als in de afgeloopen week, weer vele belang
stellenden stonden opgesteld, terwijl de rijks-
veldwacht voor een goede afzetting zorgde. De
stoet werd voorafgegaan door den auto van
den burgemeester van Baarn, Jhr. mr. G. O.
van Reenen, naast wlen had plaats genomen
de particulier secretaris van Prins Bernhard,
jhr. mr. C. Dedel. Dan volgden de drie hof-
auto's, groote cadlllacs, waarvan de kap
geopend was.
In den voorsten auto zat H. M. de Konin
gin, die gekleed was in een grijzen bontmantel
en een blauwen hoed droeg. .Aan haar linker
zijde zat Prins Bernhard, gekleed in donker
costume, een anjer in het knoopsgat en bloots
hoofds. In den tweeden auto zaten Prinses
Armgard en Prins Aschwln, terwijl in den derden
de leden van de hofhouding: freule Van As-
beck, hofdame van H. M. de Koningin, jhr.
De Jonge van Ellemeet, adjudant van H. M
de Koningin en kapt. De Roo van Alderwerelt
adjudant van Z. K. H. Prins Bernhard, geze
ten waren.
Lang den Amsterdamschen Straatweg ging
het in de richting van Baam. Reeds bij de Ge
neraal van Heutszlaan stond een groote me
nigte opgesteld, die de Koningin en Prins
Bemhard luide toejuichte.
De vrijwillige brandweer, gekleed in keurige
uniform en het vaandel presenteerend, vormde
een kranige eerewacht. Allerwegen was ook hier
de bevolking ultgeloopen om de Koninklijke Fa
milie toe te Juichen. Nabij de Eikenlaan ston
den de kleuters en de verpleegde kinderen van
de in de nabijheid gélegen kinderherstellings
oorden der vereeniging „Trein 828" en ook hier
stond de bevolking dicht opeen.
Door verschillende villa-lanen kwam men
weer op den grooten weg, voorbij de verpleeg
sters van het ziekenhuis, voorbij de leerlingen
van de indertijd door wijlen Koningin Emma
opgerichte Koninklijke Naaldvakschool en voor
bij de verpleegsters en verpleegden van de ka
tholieke zusterstichting „Mariënburg".
Toen was men het paleis reeds weer genaderd,
waarvoor de belangstelling van het publiek
thans nog grooter was dan bij het vertrek. De
auto’s zwenkten de oprijlaan binnen en toen de
Inzittenden uitstapten en het bordes betraden,
klonk van den straatweg nogmaals het lulde
gejuich der wachtenden, waarvoor Koningin en
Prins uit de verte wuivend en buigend dankten.
Te kwart voor een was de rit geëindigd en
dankbaar en opgetogen keerde de bevolking van
Baam en Soest terug naar huls of naar haar
werk, voldaan over het feit, dat de Koninklijke
Familie na dagen van angstige spanning zich
weer vertoond heeft, vol hoop binnen korten
tijd ook Prinses Juliana te mogen begroeten en
vol spanning wachtend op het tijdstip, dat de
kleine Prinses Beatrix den volks getoond sal
worden.
In zijn laatstgehouden vergadering heeft
raad van Doetinchem geprotesteerd tegen
naamsverandering in Deutekom.
De Regeering is meegedeeld, dat de raad prijs
stelt op behoud van den ouden naam.
dige vlugschriften, vervaardigd door
katholieke schrijfsters en schrijvers. Ze hebben
ge bedoeling, in desen tijd, nu allerlei vraag
stukken op allerlei plaatsen behandeld worden
m een sfeer, waaraan op zijn zachtst gezegd,
bet godsdienstige geheel en al vreemd is, de
aCest belangwekkende quaestles te belichten
met bet licht des geloofs. Hier worden dus de-
seUde vraagstukken besproken, waarmede men
glch bezig houdt in tijdschriften en dagbladen,
radlo-lezingen en toespraken voor de volksuni
versiteit, tooneelvoorstelllngen en films, de-
batvergaderingen en openbare gesprekken. Het
sUn de vraagstukken, die iedereen aangaan en
waarvoor men dan ook allentwege belangstelling
eiet, zooals b.v. het vraagstuk der hedendaag-
sche massavorming, bet vraagstuk der geslns-
versorging, bet vraagstuk van het huwelijksge
luk. het arbeidsvraagstuk, m brochures van twee
vel druks worden deze vraagstukken op popu
laire wijze toegelicht, gelijk reeds opgemerkt is
door bekende schrijvers. Het ie een gelukkige
gedachte van het comité „Voor God" geweest,
geb in ’verbinding te stellen met deze auteurs
en niet zooals vaak bij katholieke organisa
ties gebeurt alles maar zelf op te knappen
in het vermetele vertrouwen, dat het goede doel
vanzelf wel zorgen zal voor een goeden stijl.
Wie populaire en massale actie onderneemt In
ense dagen, is altijd een beetje bang voor men-
echen met werkelijk talent en denkt, dat iets,
om populair te kunnen zijn, een graadje slech
ter moet wezen dan hetgeen nu eenmaal niet
voor „de groote massa" bedoeld is. Vooral als
bet op kunstwerken aankomt muziekavondjes,
voordrachtavonden en tooneeluitvoerlngen in
oase Roomscbe localen, bewijzen bet nog maar
al te vaak stellen de organisators zich gaar
ne met het mindere tevreden in de vaste over
tuiging, dat bet betere toch geen succes zal
hebben. „Men kan den gewonen menschen toch
niet het beste voorzetten", deze gedachtengang
Ugt er altijd min of meer onbewust aan ten
grondslag en deze gedachtengang, zoo strijdig
ziet den geest der Katholieke Kerk, heeft in
«nw- kringen dikwijls veel kwaad aangericht.
De Kerk is gewoon aan alle menschen die
wij als gelijken beschouwt bet beste voor
te setten. Haar Gregorlaansche muziek is niet
voor een genootschap van bijzonder onderlegde
muziekliefhebbers, maar voor iedereen, die de
Hoogmis bezoekt. De prachtige middeleeuwache
kathedralen, thans nog de verrukking van
kunstgevoellgen en geschiedkundigen, werden ge
bouwd en versierd voor menschen, die grooten
deels niet lezen of schrijven konden. De hoog
ste sorg van de bouwmeesters en bun opdracht
gevers was echter, dat alles harmonisch, stijl
vol en waardig zou rijn. Hoe zou het anders
duidelijk kunnen spreken van Gods goedheid
en heerlijkheid? De grootste kunstenaars van
de Renaissance werden door de Pausen ultge-
noodigd om de kerken van Rome te versieren.
In alle eeuwen heeft de katholieke gedachte
een kunst bevrucht, die in den waren zin des
woords Jninst voor allen” was, zonder daar
om op'te houden, echte kunst te zijn. Hoe was
dit mogelijk? Doordat de katholieke gedachte
in wezen vijandig is aan den intellectueelen
hoogmoed, die het goede wil voorbehouden aan
de zoogenaamde élite en den wijn der schoon
heid eerst aan de massa schenkt, na hem te
hebben aangelengd met het water der banali
teit
Hierdoor ontstond in den nieuweren tijd een
duistere vijandschap tusschen de menschen
met goeden smaak en de menschen met goede
bedoelingen. Zulk een verwijdering is noch be
vorderlijk voor de schoonheid, noch voor den
godsdienstzin. Zij vereenzaamt de kunstenaars
en de Intellectueelen tot buitenstaanders bul
ten het algemeene leven, terwijl zjj het volk laat
hongeren naar het goede, waarop bet recht
heeft. Duidelijk wreekt zich dit verschijnsel,
nu het woord „Intellectueel" in den mond van
de propagandisten der 8ovjet-en-Nazi-systemen
tot een scheldwoord werd.
Het comité van actie „Voor God” schijnt
den zeer ernstigen WH te hebben, die tegenstel
ling tusschen de belangen der intellectueelen t
en de belangen der massa, voorzoover zij on
natuurlijk is, te doen verdwijnen. Zeker, niet
zlles wat dit comité uitgaf, stond op hetzelfde
voorname plan. In de vliegende blaadjes werd
wel eens een toon aangeslagen, die te schreeu
werig klonk. Het juiste midden vond men niet
ineens. Maar wanneer men de gruwelen be
slet, die nog in talrijke bladen aanvaard wor
den als .geschikt voor de massa”, wanneer men
de ellendige en domme devotieliedjes leest, de
«eeperlge prentjes bekijkt, die den religieuzen
sin bij het Roomscbe volk moeten vertegen
woordigen en onderhouden, dan verheugt men
sich er over, dat dit soort materiaal bij de
•«tie „Voor God” zienderoogen in onbruik ge
raakt en meer en meer wordt vervangen door
iwtgeen smaakvol en verantwoord is.
Gelukkig is het comité niet te kleinzielig.
Het wist af te stapiien van kinderachtige voor-
oordeelen, zooals b.v. de meening, dat iemand
de katholieke actie sou mogen wer
ken, indien niet volstrekt al rijn geschriften
en volstrekt al zjjn teekeningen voor volstrekt
»Ue katholieke gezinnen in elk opzicht ge-
•chikt zjjn. Wat het comité zelf uitgeeft moet
echter het katholieke publiek opvoeden en het
andersdenkende publiek overtuigen, of althans
Ml het andersdenkende publiek verkeerde op
vattingen omtrent het wezen van de Katholieke
Kerk wegnemen.
Deze actie is een religieuze actie, geen poli-
heke actie, al keert ze zich uiteraard tegen het
ïoddeloose communisme en tegen het anti-ker-
kelijke nationaalsocialisme. Toch moet ook in
bestrijding zoo dunkt ons bet reli-
8leuae accent den boventoon voeren. Men mist
dit accent op een pijnlijke wijze in een vlug
schrift betreffende den Spaanschen burger-
oorl°g, waarin weliswaar vele gruwelen worden
“Wczomd, door de linkschen bedreven, maar
•^arin och meer een politieke afkeer van de
^oden dan een waarlijk godsdienstige streving
“*ar levensverdieplng aan het woord kwam.
«*1 anders ia het gelukkig gesteld met de
•^‘“cke” brochure, die A. J. D. van Oosten
®«d verschijnen na de Jongste verkiezingen en
SF -
FIRMA TONNEMA Cit FABRIKANTEN VAN KING PEPERMUNT SNEEK
De verpakking van
KING pepermunt is hygiënisch
en doelmatig. Hoe dikwijls U ook
tablet uit de rol neemt, het resterende
gedeelte blijft een stevig geheel.
