ONS BLAD Hitler over verleden Minister Eden afgetreden en heden ii Franco s troepen in Teruel binnengedrongen 1 Éb 1 opge- Maria-altaar vernield Betoogingen in Oostenrijk Corporativisme in Roemenië Balans over de machtsovername" maakt en de buitenlandsche betrek kingen besproken Het nieuws van lieden OOK LORD CRANBORNE GAAT HEEN NA OMSINGELING VAN DE STAD DE BAROMETER Vele arrestaties te Jeruzalem De erkenning van Mandsjoekwo Papanin heeft de schots verlaten JOH. LAUWERS TAYGLOP 3 ALKMAAR PLATVOETZOLEN ZIEKENFONDSLEVERANCIER OOK SPOORFONDS I I I jjwxvwwwuiii in/if////////zzx Officieele kringen toonen reserve De nieuwe Roemeensche grondwet wordt heden gepubliceerd DR. COLIJN DEZE WEEK WEER THUIS Brutale inbraak in de katholieke kerk te Vaten De verdediger» lieten zich in een verbitterd gevecht ter plaatse dooden De linkschen vluchten in wanorde DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN SPORTVLUCHT IND1E— NEDERLAND Te Weenen moesten betoogende studenten door charges uiteen gejaagd worden Officieel mededeeling gedaan te Tokio. Zal Lord Halifax Eden opvolgen? NTIE 1938 I. 1123 :ent .-Motor GD Afscheidsbrief van Eden aan Chamberlain Diepgaande meeningsverschillen met minister-president Cham berlain noodzaakten Eden ontslag te nemen VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS MAANDAG 21 FEBRUARI 1938 Verschillende personen nadr het concentratiekamp Nog meer veranderingen? LONDEN, 21 Febr. De Briteche minister van Buitenland* sche Zaken, Anthony Eden, is af getreden. Ook de Onder* staatssecretaris van hetzelfde ministerie, Lord Cranborne, heeft zijn ontslag ingediend. Minister-president Chamberlain heeft beide ontslagen aanvaard. Eden is af getreden naar aan leiding van diepgaande meeningsverschillen met den premier inzake de politiek ten opzichte van Duitachland en Italië. i n- Norfolk. I Eden Oostenrijk. ▼an (Vervolg elders in dit blad) >pUi, voorge- reeds Van «•- Maria- m, kun- IJZEN. 1 voer Winter in Oost-Pruisen. Kruiend ijs aan de oevers van den Memel bü Tilsit F I op Maandag M >w vj*.: 7743 Vorige .tand: 7713 Dr. H. Colljn wordt in het begin van deze week van zijn verblijf in bat buitenland terug verwacht. Eden zal vandaag in het Lagerhuis een ver klaring afleggen, welke gevolgd zal worden door een verklaring van Chamberlain, die een verda ging van het Huis zal voorstellen. Waarschijnlijk zullen hierop debatten volgen. BALANS JAAR elawan. rg. U Fel*. e. Point ds Is of aan 178. raagd. 1—87848 BATAVIA (Aneta) De bekende sportvlie ger Roua is heden om 6.40 uur van het vlieg veld te Batavia vertrekken ten einde in sport- vliegtempc een reis naar Nederland te maken. r va.fl.- tebdam 4—89292 SARAGOSSA, 20 Febr. (Havas). Naar vernomen wordt zjjn de troepen ▼en Franco er Zondagmorgen in ge slaagd Teruel te omsingelen, waarop zij erin slaagden de buitenwijken der stad binnen te dringen. DROP. -89204 en 1938. Igdheden LEUKS >0 jaar). en brld- n dit bL NO. Bol- tboomen. 1—89170 Ie GLAS, Men heeft in een brief aan Chamberlain van den volgen Sm inbond mededeelh* gedaan van zijn aftreden als Briteeh mi nister van Buftenlandache Znkem. TOKIO, 21 Febr. (Reuter). De Duitsche zaakgelastigde te Tokio heeft het gezant schap van Mandsjoekwo aldaar officieel mededeeling gedaan van bet Duitsche be sluit tot erkenning van Mandsjoekwo. Vijf minuten na t einde van de tweede bij eenkomst bracht men van *t Foreign Office naar Downingstreet een dier roode dooaen, waar in belangrijke officieele documenten vervoerd worden. De menigte vroeg zich toen reeds af of dese doos de ontslagaanvrage van Eden be vatte. Inderdaad had Eden, na van Downlng- street vertrokken te zijn, een uur in zijn bu reau doorgebracht. Hij vertrok van daar, voor afgegaan door den detective, die hem gewoon st vergezelt. Deze droeg een pak documenten jr Hitler spreekt - am Eden woonde deze tweede zitting slechts vier minuten bij. Toen kwam hij naar buiten en begaf zich naar het tegenover liggende ministe rie van Buitenlandache Zaken. Eden werd door de menigte lulde toegejuicht en begroet met den kreet: „Wij willen Eden en geen pact met Italië.'" De laatste sprong der rechtschen naar Teruel heeft tot verbitterde gevechten met de blanke wapens aanleiding gegeven. De verdedigers van Teruel lieten zich ter plaatse dooden. MOSKOU, 1» Febr. (Boeder.). De vier Baseierhe peeionderaeeken Fepatrfh, Kron kel. Chirkot en Fedorof hebben anet hun geheele uitrusting de Ussehoto vertalen en hebben zich aan boord van de Ijsbrekers „Meerman" en ..Taimyr” begeren. BOEKAREST. 21 Febr. (Havas). Heden sal de Roemeensche staatscourant de nieuwe grondwet publiceeren. 1 Er wordt daarbij een einde gemaakt aan het optreden der politieke partijen; het par lementarisme in zijn huldigen vorm wordt i op.eheven en een corporatieve vertegen woordiging georganiseerd. dustiieel. 1- RX, K gefor- Strengsto gsbrleven ■am door gezonden. I b.vd.U. Walaum te Zwolle Ingeval het aftreden 'van Eden geen kabinetscrisis tengevolge heeft on dus al leen de kwestie van zijn vervanging ge steld wordt, acht men het zeker, dat Lord Halifax zijn intrede zal doen in het fo reign office. Aangezien lord Halifax geen zitting heeft in het Lagerhuis, sou dan Chamberlain de Buitenlandache politiek i in dit huis verdedigen. Voor de Roemenen van ras worden de staats betrekkingen gereserveerd. De persoonlijke in vloed van den konlng wordt versterkt. De natio nale partijen worden tevreden gesteld en de opheffing der assizen-hoven sal in staat stellen misdaden strenger te vervolgen. Deze actie heeft in het bijzonder ten doel op te treden tegen de illegale „IJzerin Garde",, Wat de minderheden betreft, worden gelijke rechten verzekerd .aan personen van andere rassen, welke sinds eeuwen op Roemeensch grondgebied wonen. Uit een persoonlijke proclamatie aan het volk van konlng Carol over de nieuwe bepalingen van de grondwet meent men te mogen besluiten, dat het de bedoeling der regeering Is de grond wet te onderwerpen aan een binnenkort te houden plebisciet. In officieele kringen wordt dit echter niet bevestigd. UN *8chta 1» alddag, ssfi®' NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD Met Inbegrip van gratis ongevallenverzeke- ring; voor Alkmaar f2.— per kwartaal of IS cents per week, voor buiten Alkmaar 1.50 per kwartaal of 20 cents per week. Ultg. N. V. Drukk. De Spaarnestad - Haarlem. In Duitachland werd een herderlijk schrijven van Mgv. ven Galen en een van Mgr. Freyzing voor gelezen. Te Jerusalem sjjn een aantal personen, die verdacht worden van met terroristen te heu len, gearresteerd. In Roemenië wordt, naar uit de nieuwe grondwet blijkt, het corporativism* ingesteld. Naar aanleiding van de rede van Hitler kwam het tot betoogingen in Oostenrijk. Do naHoaalisten zRd Teruel binnengerukt. Het Vaticaan is ernstig bezorgd ever den toe stand. ontstaan door de gebeurtenissen in Oostenrijk. De Chineeaen vernielden een Jananseben tor pedojager. De regeering te Tokio diende een wetsontwerp op de nationale mobilisatie bü den Landdag in. Papenin en de sfjnen hebben hun ijsschots ver laten en sjjn aan boord van de ijsbrekers „Moernmn" en „Taimyr” gegaan. B(j sneeuwstormen op Sachalin vonden 51 per sonen den deed. In de kerk van den H. Ignatius te Rome B da plechtige uitvaart gehouden van Kardinaal CapotoetL Memorie van antwoord aan de Tweede Kamer betreffende de vestigingswet voor industrieeio waryTen. Reorganisatie dor onderwijl steld. Drie Duitsche legervliegtuigen maken een nood landing in Friesland. Het 75-jarig bestaan van Jdriabllh- to Arnhem gevierd. installeerd?** Inbraak In katholieke kerk te Vaaen. altaar en -beeld geheel vernield. De tweede geheime sender „De Nachtegaal" te Hengelee (O.) in heelsg genomen. Staking te Iambm* hedenmorgen begonnen. Brand te Leaner. DIENSTAANBIEDINGEN. Gevraagd oi Non- geboden, geplaatst onder de Omroeper- rubriek 10 ct per regel. WEENEN, M Fabr. (Havas.) Te Weenen i In de Oostenrijksche provincieplaatsen hebben zich Zondag wanordelijkheden voor- gedaan. Tegen half tien des avonds trok een stoet van ongeveer duizend studenten langs den Ring naar de unlversltelt te Weenen, schreeuwende: „Heil Hitler, Sieg Heil”, en betoogende ten gunste van den .Anschluss". De stoet begaf zich daarop naar het gebouw van het Vaderlandsche Front. Op enkele passen afstand van dit gebouw, op het Freyungplein, stieten de betoogers op een politieafzetting. Spoedig arriveerde uit de na burige straat een honderdtal milltlemanschap- pen in uniform van het Sturmkorps, de kort geleden door Schuschnigg in het leven geroepen burgerwacht. De rechtsche troepen, die Zondagmorgen Te ruel geheel omsingeld hadden, zetten des mid dags hun opmarsch in Oosteüjke en Zuidooste lijke richting voort. Een legerafdeellng daalde af naar het dorp Puebla de Val Verde door de Stem de Camperena, met als aa van den op marsch den weg van Teruel naar Valencia. Deae weg. evenals de spoorweg van Saragossa naar Valencia, die parallel daarmede loopt, is over verscheidene kilometers afgesneden. Een andere legerafdeellng, die meer Noordelijk ope reerde, is opgerukt naar de Sierra de Guba en naar Castlllar. De troepen, die zich ten Zuid oosten van Teruel bevonden, kregen tenslotte contact met die, welke voorbij Teruel getrokken zijn, langs het Noorden; Teruel bleef daarbij in de achterhoede. De militlemanschappen, gesteund door de politie, voerden een krachtige charge uit met den gummistok en verspreidden de be toogers. Het publiek juichte hen toe, terwijl ook afkeurende kreten gehoord werden. Verder hebben eenige honderden nationaal- locialisten bij het Westerstation betoogd. Te Innsbruck is een belangrijke betooging ge houden door eenige duizenden nationaal-socla- listen, die uit verschillende plaatsen in Tirol gekomen waren. De politie bleef hier lijdelijk toezien. In officieele Oostenrijksche kringen onthoudt men zich nog van commentaar op de redevoe ring. Deze reserve toont wel, dat men niet in de rede alles gevonden heeft wat men verwacht had. In nlet-nationaal-socialistische Weensche kringen was de eerste Indruk zelfs ongunstig, aangezien het aan Oostenrijk gewijde deel hun den indruk gaf, dat hierin niet de bevestiging van de Oostenrijksche onafhankelijkheid voor kwam. Eerst bjj nader bestudeeren merkte men formules, die het bestaan van een onafhankelijk Oostenrijk en van de Oostenrijksche grondwet in «ich opsluiten. De troepen van Franco sjjn vomit het Noorden en Noordoosten meer dan tien Mle- meter de stad binnetigedrongea. Volgens een mededeeling uit Sarageem zouden de nationalisten b(j de gevechten, welke Zaterdag in de baart van Teruel zQn geleverd, verschelden duizenden gevange nen hebben gemaakt. De verliezen der linkschen aan menschep pen en materiaal zfjn volger» deae mede- deeling zeer belangrijk. De regeeringstroepen zouden zich in wan orde terugtrekken. De weg naar Valencia wordt beheerscht door de rechtschen, daar zij Mansueto hebben be set. Het ministerie van Landsverdediging te Bar celona deelt mede, dat de rechtschen Zaterdag alle offensieve middelen aanwendden bU hun pogingen zich meester te maken van het bi) Teruel gelegen Mansueto. Z|j konden tenslotte optrekken in de richting, waarin zij den aanval hadden ontketend en de helling van de Banta Barbu bezetten. Zij leden daarbij evenwel zware vorlleaen. r naar MUk* Manilla JJN Bantoe ’•ah.-Ate, B-Aires. 4 njn. Scliiv •t. 18 PebT: F*br. u tad. JERUZALEM. 21 Febr. (Havas). De póUtle te Jeruzalem heeft verscheidene personen ge arresteerd, die er van verdacht worden als ver- Mndingslleden te zijn opgetreden tusschen ge- sapende benden en de leiders der terroristische beweging In Palestina. Tot de gearresteerde personen behooren sjeik «toesm. sjeik Hazarai, een Mohammedaansche geestelijke der gevangenis van Jeruzalem en tvee leden van de vroegere lijfwacht van moefti Hoessetnl. Zij zijn naar het concentratiekamp te Akkro gezonden. ïn de bergen van Samaria hebben politie en militairen, daarbij gesteund door vliegtuigen, gezocht naar de moordenaars van majoor Al- derson, op wien Zaterdag jj. een aanslag werd •epleëgd. Als strafmaatregel zijn 3000 stuks *®e verbeurd verklaard. Verscheidene personen *0” gearresteerd en naar Haifa gezonden, *U met de weduwe van den majoor zullen J^en geconfronteerd. Mevrouw Alderson had “J het gebeurde grooten moed betoond. Toen ay zag, dat haar man ineenzeeg, ging zjj hft stuur van den auto zitten en reed door de versperring heen. Omtrent de redding van Papanin en zijn met gezellen wordt nog vernomen, dat te half zes begonnen werd met het materiaal aan boord van de ijsbrekers te brengen. Te zeven uur was men hiermede gereed. De beide schepen ztfn ver volgens onmiddellijk naar Moermansk terug gekeerd. Door het lot werd beslist, dat Papsmln en Kronkel zich aan boord van den ijsbreker „Moerman" zouden begeven, terwijl de beide andere leden van de expeditie zich op de „Tai myr” inscheepten. Men weet niet op welk schip zich de hond van de expeditie, Vessely, bevindt. Het geheele materieel Is aan boord van de „Tai myr" gebracht. Office, waar hij van gedachten wisselde met eenige zijner rochtstreeksche medewerken. Iets meer dan een uur later keerde hy terug naar zijn collega's die om half acht weer bijeen gekomen waren en deelde mede, dat zijn besluit onherroepelijk was. Dé vraag doet zich thans voor, of de mi nisters, ole ten aanzien van de Buitenlandache politiek de opvattingen van Eden deelen. zijn voorbeeld zullen volgen. Eden zelf heeft, naar men meent te weten, alle moeite gedaan om te voorkomen, dat een kabinetscrisis uit zUn aftreden zou voortvloeien. Omtrent het verloop van de gisteren gehouden kabinetszlttlng, waarin Eden besloot af te tre den, vernemen wij nog het volgende: Nadat Zaterdag het Brltsche kabinet langdurig had vergaderd, kwamen Zondagmid dag te omstreeks drie uur de ministers wederom bijeen. Het publiek begreep, dat er wel een zeer belangrijke reden moest zijn, dat het kabinet op Zondag vergaderde. Reeds In de ochtend bladen werd melding gemaakt van geruchten, dat Eden zou aftreden. Tijdens deze kabinetszlttlng hebben de pre mier en verscheidene ministers getracht. Eden over te halen, op zijn besluit om af te treden, dat hij des morgens medegedeeld had, terug te komen. Aan het einde van de vergadering was r Eden niet overtuigd. Maar hij gaf toe nog eenige haald. De offerblokken hebben zij dezen keer oogenbllkken te zullen nadenken. Eden begaf zich to3n naar het Foreign Minister-president Chamberlain heeft tn zijn antwoord uiting gegeven aan zijn diep leed wezen en dat van zijn collega’s over Edens ontslag. De premier betreurt dit des te meer, omdat meeningsverschillen, als die welke zijn ontstaan, in geenerlei wijze betrekking hebben op de ultelndelijke doelstellingen of beginneten van de politiek. De premier eindigt met een warme dankbetuiging voor Eden's loyale en vriendschappelijke medewerking en met de verzekering, dat niets van hetgeen gebeurd is zijn bewondering voor Eden's gaven of zUn genegenheid voor Eden beeft aangetast. In de rode, die Hitler Zondag voor den Rijksdag gehouden heeft, maakt» hg allereerst de balans op over de afgeloopen jaren, en beschouwde vervolgens de verhouding van Duitschland tot het buitenland. b Hij kondigde allereerst een versterking der militaire machtsmiddelen aan; vervolgens herhaalde hij nadrukkelijk de koloniale eischen. In het conflict in het Verre Oosten koot hij de zijde van Japan en besloot tot erkenning van Mandsjoekwo. Geschilpunten met Frankrijk zijn er niet meer; met Engeland blijft slechts de koloniale kwestie hangende. Gezamenlijke besprekingen acht Hitler nutteloos. Ten aanzien van de minderhedenkwestie meent hü, dat ge weld onvermijdelijk zal blijken, wanneer ontspanning op den duur uitblijft. Hü verkbmrde den oorlog aan de internationale pers, en noemde o-a. het ge rucht over een verdeelingsplan der Nederlandsche koloniën een misdadige vervalsching. Een uitdrukkelijke verklaring over de onafhankelijkheid die algemeen verwacht werd, bleef uit. regel; Ingezonden Mededeolingen 40 ct BU CONTRACT AANMHtKEUJKi REDUCTH Uitvoerig tarief voor advefteeren bl| abon nement wordt op aanvrage gaarne doof onto AdminHtrade verstrekt. Hét kan niet in "s lands belang zf’n, dat die genen, die geroepen zijn om zijn zaken te lei den, niet vlot samenwerken; dat sfj ten volle Inzien, verschillende opvattingen te koeste ren en toch hopen, dat de geschillen zich niet zullen herhalen. Dit geldt zeer speciaal voor de betrekkingen tusschen den eersten minirter en het ministerie van Buitenland sche Zaken. Nader wordt gemeld, dat de tekst der nieuwe grondwet 24 Februari aan de goed keuring van het volk zal worden onderwor pen, De stemming zal openbaar en verplicht zijn. De nieuwe grondwet zal de regeering" de be voegdheid geven te- beslissen, dat de doodstraf, die in Roemenië is afgeschaft, zal worden toe gepast voor aanslagen en politieke misdrijven. „De gebeurtenissen der afgeloopen dagen hebben een diepgaand meenlngsverschll tus schen ons doen ontstaan over een besluit, dat van groot belang Is op zichzelf en ver-gaand wat de gevolgen er van betreft. Ik kan het parlement geen politiek aanbevelen waarmede Ik het niet eens ben. Afgezien daarvan zie ik steeds meer in, evenals gl), dat er ook verschil van opvatting tusschen ons bewtaat betref fende de actueele internationale problemen, alsmede over de methode, volgens welke wjj moeten trachten die op te lossen. DE BRIT6CHE MINISTER VAN BUITEN LANDSCHE ZAKEN, ANTHONY EDEN. EN DE ONDERSTAATSSECRETARIS CRAN BORNE ZIJN AFGETREDEN. HITLER MAAKTE IN ZUN RUKSDAGREDE DB BALANS OF OVER DE AFGELOOPEN VIJF JAAR KN BESPRAK DE BUITEN LANDSCHE BETREKKINGEN VAN HET DERDE RUK. Het is om die redenen, dat ik met groot leedwezen heb besloten, n en uw collega’s te verlaten, nut wie ik gedurende Jaren van groote moeilijkheden en spanning heb samen gewerkt. Laat mU eindigen met een persoonlijke op merking. Ik sal nooit de hulp en den raad kunnen vergeten, die gij my steeds zoo be reidwillig hebt gegeven, zoowel vóór als tij dens uw premierschap. Onze meeningsver schillen, welke z 1) ook mogen zijn, kunnen die herinneringen niet doen verdwijnen en evenmin onze vriendschap beïnvloeden." i Zondagnacht is ingebroken in de R. K. kerk te Vasen. Door het uitsnijden van een raam boven het Maria-altaar zijn de inbrekers of inbreker de kerk binnengedron gen en hebben daarbij het nieuwe Maria- altaar totaal vernield en het kostbare Ma riabeeld geheel verbrijzeld. Dit is reeds de derde keer binnen enkele Jaren dat op dezelfde plaats in dese kerk is ingebroken. Ondanks de zware ijzeren tralies, die verleden Jaar voor bijna alle ramen zijn aangebracht, is het den inbrekers toch nog gelukt de kerk bin nen te dringen. - - De daders hebben eenige collectezakjes stuk gesneden. In de sacristie hebben zl) alles overhoop ge niet opengebroken. De rjjks- en gemeente-politie doen Ijverige pogingen de daden dp te ’spbm. I l 1 dl l J KW; J ié» Lord Halifax .-t - -■ '-e -v-z

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1938 | | pagina 1