9
ONS BLAD
Schuschnigg spreekt
in den Bondsdag
l-
I
I
„Oostenrijk blijft
onafhankelijk”
even
een
Poor het Oostenrijksche volk zijn de be
ginselen van het Volksfront
onaanvaardbaar als
dictatuur
Halifax verdedigt Het nieuw» van heden
de regeering
Ds. Niemoeller
voor zijn rechters
DE BAROMETER
Acht dooden op
Formosa
a
JOH. LAUWERS
rAYGLOP 3
ALKMAAR
BUIKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
Hl
oop
De luchtbeschermingsactie is in Engeland groot opgezet. Ook de parlementsleden
8
De arbeidswetten van
Chautemps
I
Bondskanselier dr. Kurt Schuschnigg
Een huis voor Dollfuss*
kinderen
t
7*
J1
Halifax opvolger van
u
X
rtesn-
Na de samenkomst te
Berchtesgaden
Begin volgende week
de uitspraak?
De volksstemming in
Roemenië
99.87 pct. voor de nieuwe
grondwet
Engeland bewaart het nauwste
contact met de Fransche
regeering
Wolkbreuken teisteren
Rio de Janeiro
Hitler herhaalt zijn
kolonialen eisch
Rede van den rijks kanselier
te Muenchen
Vaderlandsche front de
eenige partij
Verhouding tot de
nabuurlanden
Chineesch protest te
Berlijn
DIT NUMMER BESTAAT UIT
BLADZIJDEN
Wet op de collectieve overeen
komsten aangenomen
V*
De erkenning van
Abessinie
ra
Fe
tanking verheven, ver
klaren de getuigen
Hitler heeft te Berchtesgaden de
volledige souvereiniteit van
Oostenrijk uitdrukke
lijk erkend
Grootsche hulde voor
Schuschnigg
Da gouverneur. van de nieuwe Engelsche vlootbasis te Singapore inspecteert de
eerewacht.
li
De ontijdige publicatie der foto*o
van het prinselyk gezin in
Engelsche bladen
De Chineesche luchtmacht brengt
opschudding in het Japan-
sche kamp
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Hoe weinig er in Weenen
veranderde
Om hen in het bezit te stellen van
een klein inkomen
Ss
Kwade trouw bij een
Engelsch bureau
VRIJDAG 25 FEBRUARI 1938
EEN EN DBIT1CSTE JAARGANG No. 123
Eden?
NOORDHOLL ANDSCH DAGBLAD
MO fot
•I not
Schuschnigg gut als sljn overtuiging te ken-
ml gaan,
Halifax,
te
Ji
*'o
at
f
sou
ge-
In de
ter» in
t.
Met nadruk verklaarde *pr„ dat de Ooaten-
rUkache grondwet geen partijen en geen par-
Ujenstaat kent. Oostenrijk is een corporatief
geordende staat. Daarom is er ook geen sprake
van coalities, noch in bet politieke leven, noch
in de regeering. De grondbeginselen van bet
Volksfront zün, aldus Schuschnigg, voor Oos
tenrijk even onaanvaardbaar als bet dictato
riale bewind.
Mits deae goedkeuring verkregen wordt,
■owden wü bereid «On het feit der Itah-
aaniche verovering van Abesslnië te erken
nen als een deel, maar alleen ale een deel
van een algemeens regeling van alle taa-
schen ons hangende kwesties.
e nog
i viel,
stapte
seken.
I ge-
I men
soep
oord-
neren
door.
sljn.
■nden
wor-
mbe-
taal-
wer-
land
kte
In-
hU
nU
Oostenrijk, aoo vervolgde Schuschnigg, wil
binnen sljn bescheiden, doch eigen grenzen, me
dewerken aan t lot van het geheele Dultsche
volk. Voor Oostenrijk kunnen geen buitenland
sche voorbeelden in aanmerking komen, eener-
sjjds omdat uit bepaalde politieke situaties ge
boren slagwoorden in beginsel slechts binnen
de grenzen van bet land van oorsprong gelden,
anderzijds echter ook omdat Oostenrijk met
de grondwet van Mei 1934 nieuwe wegen beeft
Ingeslagen, zooals zij heden ten dage slecht»
tal den dapperen vrijstaat der Portugeesen een
parallelle richting nemen.
zoo verluidde het in de Dultsche
den strijdbaren pater een spreek
verbod zou opleggen. Zooals men echter ziet,
gaat pater Muckermann rustig met zijn lezin
gen door en met gróót succes.
BOEKAREST. 24 Febr. De voor-
looplge offideele uitslag van de volksstemming
over de grondwet geeft een meerderheid van
99.87 pet. asm. Voor de nieuwe grondwet heb
ben 4288.000 kiezers gestemd en 5413 tegen.
Brittannië thans,
sterk is, kan het
dringends qpdernemen ten 'behoeve
vrede.
dat
CD
her
en
norms
^egd.
orzie-
sehen
e be-
rrees-
i zijn
De hoofdstad bood een feestelüken aanhltk.
Reeds vroeg had bet publiek zich in de om
geving van het Parlementsgebouw verzameld.
Van het gebouw self en van masten, die voor
de gevels zfjn opgesteld, wapperden enorme
rood-wlt-roode vlaggen. In dichte rijen begad
de bevolking zich naar de plaatsen, waar de
rede van Schuschnigg door middel van luid
spreker» te volgen sou zijn.
naar buiten zoowel als nasu* binnen te
waarborgen.
Ijjk met tet groote Dultsche Rijk
welzijn van het Oostenrijksche
vaderland zal strekken.
n voor-
Ikker en
il. maar
er keek.
of liet
meneer
at Ltee
stond
ner op
af wat
en. Hg
rig. In
kijkje
g door
it vab
bet
er van
nader
daar
r tuin,
onder-
ie an-
em
onmo-
1 haar
it was
-
jrtk-
dat
zijn
met
den,
lur-
Kn
gen
le?“
and
niet
der
mij
nlj.
g mo
Neen.
goed
ülebei
Abode,
had-
r sta
le nü
van
il
hoofd
en.
et ge
stelde
sn....
Philip
De bekende pater Friedrich Muckermann 8 J.
zal Vrijdag ar zooals de Reichspost mede
deelt, te Weenen een lezing houden en deze,
wijl die van Vrijdag reeds is uitverkocht, op
10 Maart herhalen. Dit lijkt niets bijzonders.
En is het tóch. Pater Muckermann is namelijk
een fel tegenstander van het Derde Rijk. Hij
wordt in de nazl-pers dag in dag uit voor den
ergsten aller emigranten en voor verrader des
vaderlands uitgekreten. Een van de elschen van
Hitler aan Schuschnigg te Berchtesgaden zou
geweest zijn,
pers, dat Mfj
«tuurde
ken.
Mg lang
ond....
idinnen
ook de
ich iet-
iu aen-
Men meent te weten, dat het Openbaar Mi
nisterie twee der belangrijkste beschuldigingen
heeft laten vallen, nX die van verraad en die
van deelneming aan een politieke of monar
chistische samenzwering. Aangenomen wordt,
dat de predikant zal worden veroordeeld tot
verscheidene maanden gevangenisstraf en dat
deze straf als ondergaan zal worden beschouwd
met het oog op het langdurige voorarrest
l
WEENEN, 24 FebrNaar het Oostenrijksche
telegraafagentschap meldt, hebben groote men-
schenmenigten na afloop van de rede van den
Bondskanselier patriottische betoogingen ten
gunste van Schuschnigg gehouden. Honderd
duizenden trokken door de straten onder het
zingen van vaderlandsche liederen en met den
kreet: „Leve Schuschnigg”.
Te Weenen heeft een geweldige volksmenigte
Schuschnigg voor bet gedenkteeken voor Maria
Theresia een grootsche hulde gebracht.
LONDEN, 24 Febr. (Reuter). In bet Brit-
sche Hoogerhuis is bet aftreden van Eden
behandeld.
Lord Halifax beantwoordde de verschil
lende sprekers en zette het standpunt der
regeering uiteen.
Stand ep Vrijdag ww vja.: 77XB
Vorige (taai; 27X4
Zeker.,
en den
er dan
ehecht.
meneer
u hem
rg aan
roer en
ngaap.
let van
smende
tte dat
stem-
ig allo
Met Dultschland is overeengekomen, dat
van Dultsche sfjde geen inmenging in de
binnenlandsch-politieke aangelegenheden
van Oostenrijk zal plaatsvinden.
LONDEN. 24 Febr. (Havas). Naar men meent
te weten, zou bet Britsche kabinet besloten
hebben Lord Halifax definitief tot minister
van Buitenlandsche Zaken te benoemen en den
onderstaatssecretaris van Arbeid, R. A. Butler
tot onderstaatssecretaris van Buitenlandsche
Zaken. Deze benoemingen zouden morgen
overmorgen bekend gemaakt worden.
MUENCHEN, 25 Febr. (DNB) Rljkskanaelièr
Hitler heeft Donderdag te Muenchen een vette
gehouden, waarin hij nog eens den nadruk leg
de op Dultschlands eisch inzake teruggave der
koloniën en de waarborging der Dultsche rechts
gelijkheid. Dultschland wenscht niets liever dan
vrede en begrip, doch een vrede in eere.
Spr. deed wederom felle aanvallen op de
internationale pers. Spoedig sullen wij krachtig
tegen de Joodsche hetzers in Dultschland op
treden, aoo xelde by.
Voor Nagasaki en geheel Kioesjoe werd giste
ren te 11.40 uur het alarmsignaal voor lucht
aanvallen gegeven door het militaire hoofdkwar
tier te Foekoeoka. Men had namelijk vernomen,
dat twaalf Chlneesche vliegtuigen over Hang-
tsjmi waren gevlogen in de richting van Vest-
BERLUN, 24 Febr. (Havas). De Chlneesche
ambassadeur te Berlijn heeft hedenavond zes
uur een bezoek gebracht aan het ministerie van
Buitenlandsche Zaken te Berlijn om te prótes-
teeren tegen de erkenning van Mandsjoekwo
door Dultschland.
Rudolf en Eva Dolfuss zijn Weensche huis
eigenaars geworden. Het huis BlUtengasse 5 is
te hunnen gunste aangekocht door een kleine
groep der Intiemste vrienden van den voor zijn
vaderland vermoorden kanselier. Het werd aan
de kinderen geschonken, om ben in het beslt
te stellen van een klein inkomen.
de tijd goed gebruikt wordt. Juist omdat Oroot-
-d^nk zU de herwapening,
lelijker Iets actiefs en
--j van den
Het bestuur van de Ned. Dagbladpers deelt
mede, dat de voorbarige publicatie der foto’s
van het prinselljk gezin in een aantal Engel
sche bladen niet te wijten is aan eenige fout
van hen, die belast waren met de distributie
van deze foto's aan de binnen- en buitenland
sche pers. Kwade trouw is gebleken hfer in!
bet spel te zijn. Een foto-agencschap te Lon
den heeft, niettegenstaande uitdrukkelijk !n
de Ekigelsche taal op de foto’s vermeld was, dat
zij niet vóór een bepaald uur op een bepaal
den dag verschijnen mochten. een voor
waarde, waar de Engelsche bladen zich zeker
loyaal aan gehouden zouden hebben, repro
ducties met weglating van die vermelding aan
deze bladen toegezonden. Door deze Inbreuk
wist het bureau zich een voorsprong op zijn,
bona-flde collega's te verschaffen. Den Engel-
schen bladen treft dus geen blaam. Het be
stuur zal trachten, maatregelen te nemen, dat
in de toekomst dergelljke onregelmatigheid on
mogelijk aal zijn.
sluiten voor een bevredigende ontwikkeling
Aan alle Oostenrijken werd thans de vredes-
hand geboden, ook den eerlijken strijder, die
met het wapen in de vuist met een werkelijk
geloof in het hart op de barricade had gestaan.
Na een kort overzicht te hebben gegeven
van de positieve resultaten, die zjjn regeering
heeft bereikt, zeide Schuschnigg: Het vader
landsche front beeft thans plaats voor allen.
Naast het vaderlandsche front zal er in Oos
tenrijk geen politieke partij cn geen politieke
organisatie bestaan
Schuschnigg besloot met te verklaren: .Het
gaat thans niet om den staatsvorm, maar om
den staat, om het vaderland.
De tjjd van verdediging en afweer te voorbij.
Nu begint bet tijdperk van de aaneensluiting
en van den opbouw.'
De kanselier sloot met de woorden: „Tot in
den dood: rood-wit-rood."
PARUS, 25 Febr. (Havas). De Fransche Ka
mer heeft met 442 stemmen tegen 108 de wet op
de collectieve overeenkomsten in haar geheel
aangenomen.
De vergadering werd vervolgens verdaagd.
BUREAUX:
'ALKMAAR, Hof 6, Telefoon 4330 en 4220
MN HELDER, Stationsstraat 3, Telefoon m
HOORN, Koepoorttweg 94, Telefoon 412
SCHAGEN, Molenstraat 52. Telefoon *1.
ABONNEMENTSPRIJS:
lAet inbegrip van gratis ongevallenverzeke
ring: voor Alkmaar ƒ2.por kwartaal of
15 cents per week, voor buiten Alkmaar
2.50 per kwartaal of 20 cents per week.
Gltg N. V. Drukk. De Spaarnestad - Haarlem.
Wat de beschuldiging van een moreel in ge
breke blijven ten opzichte van Abesslnië be
treft, zeide Lord Halifax, dat, wanneer een
Britsch-Italiaansche regeling tot stand te ge
komen, de zaak de goedkeuring van den Vol
kenbond zal behoeven.
Men verwacht te taai begin der volgende waak
de eitspraak tal het proeee tegen Da Ntemdfler.
c
Fater Magister Alb. Deedkerte O.F. te Donder
dagavond te Utrecht overleden.
Do Tweede Kamer heeft Donderdag de behan
deling der Indische begroeting voertgeset.
Bjj een brand te Enschede te een driejarig jon
getje om het leven gekeuwn.
Kwade trouw van een foto-agentachap te Lon
den oorzaak van ontijdige nubiicalie» van foto’s
van het Prinselljk Gesin in Engelsche bladen
SU een ondersoek te op een scheepealoopertj te
Bolnes een veertigtal projectielen In beslag ge-
nomen
DIENST AANBIEDINGEN, Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder do Omroeper-
rubriek 10 cL per regel.
Sprekende over het onderhoud, dat hij te
Berchtesgaden met Hitler heeft gehad, zeide
spr. te hopen, dat dit een mijlpaal zal betee-
kenen In de betrekkingen tusschen de belde
landen, een mijlpaal van den Brede.
Hierboven geven wii een afbeelding van
het wapen, vastgesteld voor de nako
melingen van H. K. H. Prinses Juliana
en Z. K. H. Prins Bemhard. Het schild
voor de vrouwelijke afstammelingen is
gedekt met de koninklijke kroon, ter
wijl dat voor de mmnsettjke te plaats
daarvan twee helmen heeft
Volgens berichten uit Chineesche bron zijn
bij een luchtaanval op het militaire vlieg
veld van Talbokoe minstens 40 Japansche
vliegtuigen op den grond en een reeks lood
sen met onbekend aantal toestellen vernield.
De bestuurders der Chlneesche machines
beweren dichte rookkolommen te hebben
zien opstijgen. ZU vermoeden, dat een ben-
zlnedepot in brand was geraakt.
De Chlneezen passen thans nieuwe tactiek
toe. waarbU ze stellingen verlaten en vervolgens
de Japansche troepen aanvallen In de flanken
hunner achterhoede. Het succes van deze tactiek
is bewezen langs het zuideiuk deel van den
spoorweg Tientsin—Poekau, waar de Japan
ners, uit het Westen en Oosten bestookt, ge
stuit zUn in hun opmarsch naar Soetsjau.
TOKIO, M Febr. (Benter). Volgens te
Tokio ontvangen berichten sljn bU een Chl-
neeechen luchtaanval op Formosa acht men-
schen om het leven gekomen en 29 gewond.
Hjj zeide, dat er nooit aan gedacht was, in
besprekingen tusschen de Britsche en Itallaan-
sche of tusschen de Britsche en Fransche re-
geeringen. dat, zoo er een overeenkomst tot
stand kwam, dit een andere dan een Britsch-
Italiaansche zou zUn. Er is nooit aan gedacht
er een drlemogendhedenovereenkomst van te
maken. Het resultaat van een werkelL'ke over
eenkomst aou echter Frankrijk seer welkom
zUn, met welk land Engeland het nauwste con
tact zal blijven handhaven.
Voortgaande zette Lord Halifax uiteen,
eerst na het onderhoud tusschen Eden
Chamberlain en Orandi op Vrijdag jX
scherpe meenlngsverschil tusschen Eden
Chamberlain aan den dag is getreden. Spr. zegt
niet te gelooven, dat vorderingen mogelljk zou
den zUn geweest, wanneer de zaak afhankelUk
gesteld ^ou zijn van een aanvaarding door Ita
lië van een proeftuchtmaatregel. zooals Eden
dit wiL
Het groote doel van onze buitenlandsche po
litiek, zoo vervolgde spr., moet voortdurend de
vrede zijn en wU zün niet bereid toe te staan,
dat een gelegenheid, waaruit de vrede sou kun
nen voortkomen, verloren gaat.
onderdeden omlünd. De regeerin*
staat met el haar leden onwrikhsuur
op den grondslag van de grondwet
van den eersten Mei 1934. Hasur
eerste en vanzelfsprekende plicht is
het, de osMumgeteste vrijheid en o«»-
afhankelijkheid van het Oostenrijk
sche vaderland te handhaven. Zjj be-
Het eerste en eenige punt op de
agenda, aldus begon Schdschnigg
zjjn rede, luidt: Oostenrijk.
Daannode is «Ie pabeele sabosKl
Hitler had. naar Schuschnigg verklaar
de, tijdens de bespringen uitdrukkelijk
vastgesteld, dat de Dultsche regeering de
volledige soevereiniteit van den Bonds
staat Oostenrijk erkent, en de btaneu-
landsch-poUtieke ontwikkeling in Osstsn-
rUk. soowel als de kwestie van het Oertsa-
rUkseh nstionssl-eocialteme als een sulver
Oostenrijksche aangelegenheid beschouwt,
waarop sU noch direct, noeh indirect In
vloed wil uitoefenen.
RIO DE JANEIRO, 24 Februari. (D. N. BJ
Tengevolge van zware wolkbreuken zjjn te Rio
de Janeiro talrijke hulzen Ingestort. Acht per
sonen zijn hierbij om het leven gekomen, ter
wijl velen werden gewond.
Ik ben te het minst niet bevreesd voos Italië
of eenige andere mogendheid ter wereld. Ik ben
niet bang voor oorlog in dien sin. dat ik bang
ben voor een nederlaag, want ik ken den aaru
van dit land en ik weet, dat dit land nooit een
oorlog zou ondernemen. tepzU bet van meenlng
was, dat deze oorlog zoowel rechtvaardig als
onvermijdelijk Is. Ik weet ook, dat, wanneer
dit land eenmaal In een oorlog gewikkeld
zUn, het niet af sou laten voor het, zooals
woonlUk, gewonnen had
Echter, aldus vervolgde Lord Halifax, zoo
goed als leder ander verafschuw ik den oorlog,
geluk ieder mensch met geheugen, of verbeel
ding ot zelfs met gewoon gezond verstand den
oorlog moet verafschuwen wegens de ontzet
ting, die hU met zich meesleept en de verw ea
ting van menschenlevens en beschaving. Wan
neer men niet wU. dat de toestand slechter wor
de. moet men actieve stappen doen om te
trachten dezen beter te maken. Ik geloof, dat
de tUd aan den kant ,an den vrede staat, mits
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN budruagt 20 et p.
rugul; Inguzondun Mududuullngwn 40 et O. f.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvourlg tarluf voor sdverteerun bl| aboil-
nement wordt op aanvrage gsame door ome
Administratie verstrekt.
Tevens werd vastgesteld, dat de Oostenrijk-
■ehe bondsregeering haar politiek In het al
tenteen tegenover Dultschland steeds In een
zuiver princlpleele richting zal leiden, die in
•vereenstemmlng te met bet feit, dat Oosten-
■Uk tech als een sulver Dultache staat voelt
BERLIJN, 24 Febr. (Reuter). Men ver
wacht, dat In het proees tegen ds. Nte-
möller te het begin der volgende week
uitspraak sal worden gedaan, Gisteren ein
digde het getuigenverhoor en vandaag
heeft snen een aanvang gemaakt met het
laatste requisitoir en het laatste pleidooi
Schuschnigg besprak vervolgens de betrek
kingen, die Oostenrijk met zUn naburen on
derhoudt. Voorop stelde hU de vriendschappe-
hjke verhouding met Hongarije.
Oostenrijk is, aoo zeide spr., vastbesloten,
voort te gaan op den beproefden weg der pro
tocollen van Rome. Het zou onjuist zün, van een
wüzlglng In de hartelUke betrekkingen tus
schen Oostenrijk en Italië te spreken, aoosüs
den laatsten tUd meermalen In de buitenland
sche pers geschied te.
Dr. Schuschnigg verheugde er zich over, dat
de pogingen geslaagd waren, om sociale tegen
stellingen te overbruggen. HU waarschuwde
tegen de vorming van nieuwe fronten.
De tekende chirurg prof. Sauerbruch en
„Ministerialrat” Brandenburg, welke laatste In
den wereldoorlog belde beenen verloren heeft,
zün als getuigen gehoord en hebben beiden
verklaard, dat de vaderlandsliefde van ds. Nie
möller boven alle verdenking verheven te. In
rechterlüke kringen verzekert men, dat het
proces zonder incidenten verloopt.
Men zegt, dat Niemöller sou wenschen
antwoorden op de tegen hem ingebrachte be
schuldigingen en er hlerbü den nadruk op sou
willen leggen, dat de aanvallen die hü. naar
beweerd wordt, sou hebben gericht tegen de
ministers Goebbels en KerrI door hun optre
den zün uitgelokt.
Schuschnigg verklaarde voorts, dat door de
Overeen te om et. van Berchtesgaden bet vóórtbe
staan van de protocollen -van Rome In
•nkei opzicht in bet geding Is gebracht.
Voortgaande wees spr. erop, hoe na
ontspanning, die als gevolg van de acco
**n Februari 1937 was Ingetreden, de spanning
tusschen Dultschland en Oostenrijk tot Fe-
fcuarl 1938 weder voortdurend gegroeid was
was er evenwel van overtuigd, dat de thans
Betroffen actoorden alle voorwaarden in tech.
