ONS BLAD
Mussolini over den
Anschluss
I
8!
M
a
Rijksmiddelen
Nachtelijke aanval Het nieuwsvan heden
op Barcelona
Een noodlottige gebeurtenis kan zich beter
voordoen mét u, dan zónder
of tégen
De Rijksdag komt
bijeen
Een bomaanslag te
Jeruzalem
Geen ultimatum
aan Kowno
VLAAMSCHE ACADEMIE
OPGERICHT
De toestand te
Weenen
F ransch-Russisch
overleg
JOH. LAUWERS
PAYCLOr 3
ALKMAAR
ENKELSTUKKEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
DE BAROMETER
A
r
DONDERDAG 17 MAART 1938
aan
Incidenten te Eupen
2’
*3
De as Rome-Berlijn
behouden
Koning Leopold heeft het besluit
daartoe onderteekend
Belgische politie moet optreden
tegen nazi-betoogers
Koning Leopold naar
Eupen?
")e lichtingen *27, *28 en ’29 naar
huis gezonden
Verscheidene personen werden
ernstig gewond
Italië trekt troepen
terug uit Libye
Nieuw grensincident
Polen-Litauen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
8 BLADZIJDEN
DE KONINGIN WOONT EEN
CONCERT BIJ
De opbrengst is over Februari
byna f 23.000 meer dan
over Februari 1937
Vier uren lang bestookten
rechtsche vliegtuigen
de stad
Onmiddellyke hulpverleening
Tsjecho-Slowakye bij
een aanval
Doopplechtigheid van
Prinses Beatrix
Bevolking vlucht in de
schuilplaatsen
Het plebisciet *n helsche machine,
die in Schuschnigg’s eigen
- - - handen zou ontploffen
Over plaats en datum nog
niets beslist
Vrijdagavond 8 uur wordt
zitting gehouden
De parachute-springer James William
•prong van 10 J00 It. hoogte. kerst op
200 meter boven den grond opende h(j
•tin parachute. In ongeveer 3 minuten
en tien seconden kwam M neer.
De hoogleeraren Freud, Loewi en
Neuman gearresteerd
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 140
9.
De as RomeBerlijn
Te Warschau verbaast men zich
over verspreide geruchten
a
iiiiiiiitiiiiiiiiiiimiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiMii
6
o o
op
In
I
in
i
liepen door de straten,
De orde werd door de
i soldaten hersteld.
Het gerucht gaat, dat de Italiaansche gene
raal Bergonaoll, die bet bevel voerde over de
aanvallende troepen in Aragon, gewond la en
beide beenen aal moeten missen.
Beden
1*
10*
10*
1
1
2*
4*4
S*
9
3*
5
r
Voor ons, fascisten, zijn de granen heilig,
men discuteert er niet over, doch verdedigt
ze.
BRUSSEL, 18 Maart. (Haves) Te Eupen heb
ben zich weer incidenten voorgedaan. Twee
honderd jongelieden
roepende „Heil Hltlg
politie en eenlge sect
Het eenlge, dat vaststaat is, dat zij door
schoten uit een revolver om het leven zijn
gekomen.
alch
van
dg
ge-
Men meent te weten, dat geen nota en
geen ultimatum aan de Litausche regeering
s|jn toegesonden en in sekere kringen te
Warschau verwondert men rich over de
geruchten, die tas het buitenland verspreid
stjn over de Poolsch-Utansche betrekkingen.
BARCELONA 17 Maart. (Reuter). Vier
uur lang hebben de rechtsche vliegtuigen
hedennacht de stad Barcelona onafgebroken
gebombardeerd. Vele gebouwen in de bin
nenstad werden getroffen en dikke rookwol
ken stegen op.
BRUSSEL, 18 Maart (Havas). Verschei
dene bladen hebben gemeld, dat Koning Leopold
slch begin April nadr Eupen zou begeven. Dit
bericht ig nog niet^fflctoel bevestigd.
ROME, 16 Maart (Havas) De minister
van Oorlog beeft besloten, een aantal on
derofficieren en manschappen van de lich
tingen 1937, 1928 en 1929, die onder de wa
penen waren geroepen om het 20e en 21e
legerkorps te versterken, naar huls te aen-
den. Dese legerkorpsen liggen in Ubgre In.
ggnxisociie
Stand ep Dsnderdag wwr vjai NU
Vortgo stand; MM
M*
>5
12
*9
17
>2
1
2tt
V.
Omtrent de omstandigheden, waaronder
de familie Fey zelfmoord pleegde, tast men
nog in het Sulster. Van de rijde der politie
is nog geen verklaring gegeven.
Naar uit Salamanca wordt gemeld Is in
een offlcleele communiqué van rechtsche
zijde medegedeeld, dat de troepen van
Franco pogen Caspe geheel te omsingelen.
ROME, 16 Maart (Havas). „Wan
neer een gebeurtenis noodlottig is, is
het beter, dat xjj zich voordoet met
u, dan ondanks u of erger nog tegen
R.” In deze bewoordingen beeft
Mussolini de houding van Italië no
pens de gebeurtenissen in Oostenrijk
uitgelegd.
■Baanden later deed zich een natio-
Putach voor. Ik beval toen,
van het Boven-Adige-gebied
werden geplaatst: een daad
gezien de onvoor-
waarvan men de
Naar mr. J. C. baron Baud, kamerheer van
H- K. H. Prinses Juliana, ons mededeelde, ia
noch over den datum der «toopplechtigbeid,
noch over de kerk, waarin dese sou geschieden,
-eenlge beslissing gevallen. Wel la Dinsdag over
deze aangelegenheid In bet paleis Soestdjjk ge
confereerd. maar tot een besluit is het niet
gekomen.
geleld tot een hernieuwde poging den oorlog
te winnen. Auto’s met mannen en vrouwen van
alle politieke partijen rijden door de straten
en sporen de bevolking aan zich te verzetten.
Te Hamburg zijn proeven genomen
met een nieuw bluschmiddel tegen
oliebranden. De brandweer in actie bij
een brandende benzinetank
m de weensche boekwinkels ia thans
landkaart te koop, welke groote belangstelling
trekt, en waarop alle Dultsch sprekende gebieden
van Europa met rood zijn aangegeven, on. Elsas-
Lothaiingen, het Dultsch sprekende deel van
Zwitserland tot Bern, Zuld-Tlroi en deden van
Tsjecbo-Slowakije,
De afgezant van bondskanselier Schusch-
nlgg vroeg mty ap 7 Maart, omstreeks het
middaguur, voor den eersten keer sinds
eenlge maanden, wat ik van het plebisciet
dacht. Ik antwsrdde hem op de meest af
doende wijze, dat dat een vergissing was:
„Dese helsche machine zal in uw handen
tot ontploffing komen.”
Twee naties, waarvan de formatie en eenheid
parallel liepen, kunnen gezamenlijk opmar-
cheeren, om ons bewogen continent een nieuw
evenwicht te geven, dat tenslotte een vreed
zame en vruchtbare samenwerking der belde
volken zal veroorloven.
Door na het tot stand brengen van de cul-
tuurraden de Vlaamsche Academie in het leven
te hebben geroepen, aldus Belga, heeft de
regeering de voornaamste ontwerpen, welke in
haar verklaring aan de Kamers met betrekking
tot de cultuur- en taalvraagstukken werden
aangekondlgd, verwezenlijkt.
PARUS, 16 Maart (Havas). De Fransche
minister van Buitenlandsche Zaken, Paul
Boncour, heeft geconfereerd met den Rus-
sischen ambassadeur, Soerita, die daarbij
waarschijnlijk opnieuw heeft verklaard, dat
Rusland Tsjecho-Slowakije th geval van
een aanval onmiddellijk te hulp zal komen.
De JRü lesmiddelen hebben over
Februari opgebracht f33.378.911.
hetgeen bijna f.23.000 meer is dan
over Februari 1937, doch 2.39 mill,
minder dan de raming was. Over de
eerste twee maanden van |938 be
droeg de opbrengst f 66.719.524,
hetgeen f 2.9 mill, meer is dan over
hetzelfde tijdvak van 1937 en f4.8
millioen minder dan de raming.
Het uur is gekomen, van wat men sou
kunnen noemen de op de proefstelling van
de as. Welnu, de Duitschers weten, dat de
c 'm geen diplomatiek maaksel Is, dat alleen
doeltreffend Is voor normale gelegenheden.
doch zich vooral hecht heeft betoond In dit
ultaonderltjke uur fn de geschiedenis van
de Duitsche wereld en van Europa.
BERLIJN, 16 Maart (DJfH.) Officieel
wordt medegedeeld: De president van den
Duitschen Rijksdag, generaal-veldmaar-
achalk Goering, heeft ijsn Duitschen Rijks
dag tegen Vrijdag 18 Maart an. des avonds
8 uur bijeengeroepen.
BARCELONA, 17 Maart. (Havas.) - Br
Bpaansche regeerlngskringen wordt ver
klaard, dat het offensief van de rechtsche
troepen zijn hoogtepunt heeft bereikt bij
Caspe en Alcanlz. De opmarsch geschiedde
ever een terrein, dat geen natuurlijke hin
dernissen bood, waardoor het moderne ma
terieel van de troepen van Franco een
maximum van effect kon bereiken.
In min of meer officieuze kringen 'aan de
overzijde der Alpen heeft men mij gevraagd,
waarom wij niet tusschenbeide zijn gekomen.
Wü antwoorden, dat w|j nimmer verplichtingen
hebben aangegaan. Oostenrijk heeft ons nim
mer gewapende Inmenging gevraagd, om met
geweld zijn eigen onafhankelijkheid te ver
dedigen. Een land, dat militaire hulp noodlg
heeft tegen zijn eigen volk, is niet meer waard
zich zoo te noemen.
Hetgeen aich in Oostenrijk afspeelt Is het
bewijs van de innige aspiratie van het Ooa-
tenrUksche volk om Anschluss.
Er zijn op de wereld individuen, die zoo
oppervlakkig, zoo onwetend zijn van de
omstandigheden van het fascistische Italic,
dat zij meenen Indruk op ons te maken met
een globaal cijfer van de mlllioenen Duit-
schers, en met hun aanwezigheid aan onze
grenzen.
1
In xjjn In de Kamer gehouden redevoering
heeft Mussolini een overzicht gegeven van het
Oostenrijksche drama, waarbij hij een paral
lel trok tusschen de eenheid van Duitschland
en die van Italië.
Tijdens zjjn uiteenzetting zelde hij reeds
in Juli 1937 tegenover Schuschnlgg te heb
ben verklaard, dat de as Rome-Berlijn de
basis was der Italiaansche, politiek, en dat
de onafhankelijkheid van Oostenrijk door
Italië werd beschouwd als een zuiver Oos-
tenrijksche kwestie.
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
Met inbegrip van gratis ongevallenverzeke
ring: voor Alkmaar /l— per kwartaal ot
15 cents per week, voor buiten Alkmaar
2 50 per kwartaal of 20 cents per waak.
Uhg N. V. Drukk. De Spaarnestad Haarlem
echo bankier, baron Louis Rothschild, is ge
arresteerd
De regeerlngstroepen hebben thans verde-
diglngsstelllngen ingenomen en men mag ver
wachten, dat zij weerstand zullen bieden aan
pleuwe aanvallen, welke niet zullen uitblijven
Delegerleiding, van de regeering trok haar
troepen liever terug, dan op effen terrein
groote verliezen te lijden.
De opmarsch van Franco heeste Barcelona
H. M. de Koningin heeft Woensdagavond het
negende Dillgentia-concert bijgewoond, dat ge
geven U in het Gebouw voor Kunsten en Weten
schappen te *s Oravenhage, onder leiding van
Georg Ssell.
DIENSTAANBIEDINGEN, Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder do Omroeper
robrlek 10 cL por regel
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 cl p.
regel; Ingezonden Modedeellngen 40 cL p. r.
BU CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverieeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaame door onze
Administratie verstrekt
Tijdens mijn ontmoeting met Schuschnlgg,
aldus vervolgde Mussolini, heb ik in April 1937
den bondskanselier duidelijk te verstaan gege
ven, dat de onafhankelijkheid van Oostenrijk
een kwestie is, welke in de eerste plaats den
Oostenrijkers aangaat, en dat de as Rome
Berlijn het fundament is der Italiaansche
buitenlandsche politiek.
Boncour heeft ook met den Spaanschen
ambassadeur gesproken. Volgens de laatste be
richten zouden de regeerlngstroepen er gisteren
in geslaagd zijn een gedeeltelijke stabilisatie
tot stand te brengen.
WQ zijn aoo weinig onder den indruk, dat
wU rustig toegeven, dat over eenlge Jaren de
Duitsche bevolking langs den weg der natuur,
zal zijn toegenomen tot 80 millioen zielen, ter
wijl wij dan een bevolking van 80 millioen
zullen hebben.
De tegenstand van de regeerlngstroepen werd
overal vernietigd en de rechtschen hebben het
bruggehoofd bij Alcanlz vergroot. Bij Ejulve
hebben de rechtschen een positie ingenomen,
welke het dorp beheerscht.
Een divisie cavalerie heeft gisteren een Rus-
slschen vecht wagen, drie kanonnen van IA cM.,
een ambulance en talrijke kleinere wapenen op
de regeerlngstroepen veroverd.
Na dit offlcleele communiqué van den ge
nenden staf van Franco heeft Radio Nacional
nóg een tegenspraak gepubliceerd van geruch
ten. welke in het buitenland de ronde doen
tegen de rechtsche troepen. Tegengesproken
werd, dat nieuwe buitenlandsche krachten in
het rechtsche Spanje zouden zijn aangekomen.
Reeds meer dan een jaar zijn geen buitenland
sche vrijwilligers de grenzen overgekotnen. Het
aantal buitenlandsche vrijwilligers in het recht
sche leger bedraagt Slechts vijf procent van
het totaal aantal strijders.
Verder werd ontkend dat het rechtsche Span
je concessies heeft gedaan aan het buitenland.
Ook door de Italiaansche ambassade te Lon
den is een communiqué gepubliceerd, waarin
met kracht wordt ontkend, dat opnieuw Ita
liaansche vrijwilligers naar Spanje zijn ver
trokken. Het aantal Italianen in Spanje is
verminderd, doordat velen naar Italië sijn te
ruggekeerd.
Ten aanzien van dit démenti merkt Havas
op, dat ook gesproken is van het zenden van
wapenen. De Manchester Guardian heeft erop
gewezen, dat dit op het oogenblik nog van meer
belang is dan vrijwilligers.
Loewi en
BRUSSEL, 16 Maart (Belga). Koning
Leopold van België heeft heden het besleit
tot oprichting van de Koninklijke Vlaam
sche Academie voor Wetenschappen, Let
teren en Schoone Kunsten van België on
derteekend.
enkele Onstenrijker had ons ooit gevraagd, dat
ik doen, geen enkele Oostenrijker heeft ons ooit
er\voor bedankt, dat wij bet hebben gedaan.”
/Mussolini gaf vervolgens een overzicht van
de verschillende gebeurtenissen der internatio
nale politiek, met name de totstandkoming'van
de as Rome-Berlijn. De nationaal-socialistische
beweging ontwikkelde zich in Oostenrijk snel.
Dat was het- oogenblik, waarop Italië Oosten
rijk aanried toenadering tot Duitschland te
zoeken, omdat een staat, welke zich als Duitseh-
proclameert, niet kan bestaan in een antl-
Dultschd* functie.
In zijn rede vaar da Kamer heeft MnmiNni
verklaard, dat de .Anschluss” n zuiver Oosten-
rjjksche kwesdte ta, en da* te betrekkingen taa-
schen Beme en Berlijn er nte* deer verstoord
werden.
Toen het Oostenrijksche drama gebeurde
meenden de tegenstanders van het fascisme,
dat zich eindelijk een goede gelegenheid had
voorgedaan om den eenen totalitalren staat te
gen den anderen op te zetten. Deze bereke
ning der democratieën, loges en derde interna
tionale was onjuist.
Woensdagavond bevatte de Telegraaf be*
bericht, dat het in het voornemen zou liggen,
ae doopplechtigheid van H. K. H. Prinses
Beatrix ongeveer 15 Mei, vermoedelijk in
Willemskerk te *s Oravenhage, te doen
schleden.
JERUZALEM, 16 Maart (Havas). In Jiet
centrum van Jeruzalem heeft een onbekende
een bom geworpen in een park van autobus
sen van Joodsche ondernemingen. Verscheidene
De .Naden m^len, dat de bekende Weea- personen werden gewond; een vrouw is er ern
stig aan toe.
De bevolking vluchtte naar de ondergrondsche
schuilplaatsen. Het geluld van de ontploffende
bommen mengde zich met het vuur van het
luchtafweergeschut, en het geluid van de am-
bulancebellen.
Dit is de zwaarste luchtaanval, dien Barcelona
tot nu toe heeft medegemaakt.
Havas meldt, dat het aantal slachtoffers twln-
tl» bedraagt. Bovendien werden omstreeks
vijftig personen gesrond.
WARSCHAU, 16 Maart (Havas). Vanmiddag
hebben president Mosclcki, Smlgly Rydz, Sklad-
kowsky, Kwlatkofsky en Beek in het kasteel
van den Poolschen president vergaderd,
welingelichte kringen verklaart men, dat Beek
rapport heeft uitgebracht over zijn reis naar
Rome en den algemeenen Europeescben toe
stand, en dat verder het gevolg van bet
Poolsch-Litausche grensincident Is besproken.
In den nacht""hebben rechtoebe vUegintgen
Bareeiena gebombardeerd.
Een nieuw grensincident beeft slch voorgedaan
tuaschen Poten en Lltanen.
De Russische ambassadeur te Partis heeft met
Paul-Boncour overleg gepleegd inzake de te
verteenen hulp aan Tsjecho-Slowaktje.
In het Britsche Lagerhuis weigerde Chamberlain
nadrukkelfjk een verklaring over Tsjecho-Slowa
kije af te leggen.
De Weensche hoogleeraren Freud.
Neuman zouden sttn gearresteerd.
Bjj een bomaanslag te Jeruzalem werden vur-
'Cheldene personen gewond.
Koning Leopold heeft het besluit tot oprichting
van een Koninklijke Vlaamsche Aeademle goed
gekeurd.
Het toezicht aan onse grenzen te veroeherpt.
De Rijksmiddelen hebben over Februari bijna
f 23.900 meer opgebracht dan ever Februari 1937.
Do vermaarde dirigent Toecanlnl in Den Bnag
aangekomen. 4
Verlaging van le klas-abonnementon bfl de Ned.
Spoorwegen.
PARUS, 16 Maart (Havas).
De Weensche correspondent van de
„Paris Soir” meldt, dat prof. Sigmund
Freud, de vader der psycho-analyset prqj.
Loewl, winnaar van den Nobelprijs, en
prof. Neuman, de bekende chirurg, die ver
leden jaar geweigerd zou hebben Hitler te
opereeren, gearresteerd zouden zijn.
Het Weensche nationaal-socialistische blad
„Telegraf” bevestigt, dat de fabrikant Reltlin-
ger en zijn dochter zelfmoord hebban gepxeegd
op zijn bezitting Jenbach. Reitllnger Is langen
tijd voorzitter van den bond van Tlroolsche
industrieelen geweest.
Ook Bayer, hoogleeraar aan de univeraltelt
te Innsbrueck en zijn dochter hebben de nand
aan zichzelf geslagen.
KAUNAS, 17 Maart (Havas) Van offlcleele
zijde wordt medegedeeld, dat een nieuw inci
dent zich heeft voorgedaan aan de administra
tieve lijn tusachen Polen en Litauen nabij
Trakal.
Poolache soldaten hebben een Litausch grens
wacht ontvoerd. Men wijst er op. dat dit de
derde keer is, dat iets dergelijks geschiedt.
Aanvankelijk heeft de openbare meenlng
Litauen niet de minste beteekenls gehecht aan
bet vorige grensincident, dat het leven aan' een
Poolschen soldaat heeft gekost. -.
ZÜ bleek verrast door de beteekenls, die het
buitenland eraan hechtte en de publieke opinie
werd hevig geschokt op het vernemen yan het.
overigens onjuiste, bericht uit Duitsche bron over
een ultimatum. Offlcleele kringen toonen
echter kalm. Berichten over samentrekking
Litausche troepen zijn verzinsels.
In offlcleele kringen Is men van oordeel, dat
men, door het instellen van een enquêtecommis
sie voor te stellen, blijk heeft gegeven dat men
In zijn recht is.
HU voegde hier aan toe Schuschnlgg te heb
ben doen weten, toen deze hem in kennis stelde
van zijn plan een plebisciet te houden, dat
«deze helsche machine In zijn eigen handen tot
•en ontploffing zou komen.”
Mussolini hemelde vervolgens de vriendschap
«P tuaschen Italië en Duitschland, welks aan-
wezigheld aan den Brenner op Italië geen In
druk maakt, daar, naar hU zei: „de grensen
ölacuteeren niet, zij worden verdedigd."
■Xtezer dagen aldus ging de Duce voort
*»eft rich een groote gebeurtenis voorgedaan,
»«lke de politieke kaart in Europa heeft ge
wijzigd. Oostenrijk heeftppgehouden als Staat
te bestaan en Is een deel geworden van Dultsch-
T0*1- Het 'plebisciet van 10 April zal dit vol-
wogen feit bekrachtigen.
De geboorte-acte van Oostenrijk dateert van
12 November 1918, d.wx. enkele dagen na de
“••“storting van het rijk, door de democra-
•“•he constitutie van Bauer, die verklaarde,
•te* Oostenrijk deel uitmaakte van den Duit-
■chen Staat. Toen kwamen de vredesverdragen
Ta“ Versailles en St. Germain, die Oostenrijk
JWriden onafhankelijk te blijven. Aldus is
P“‘*nriik zijn leven begonnen als onaflian-
yote Staat, onder soclaal-democratisch
••riem.
kwamen de Christelijk-socialen,
<tet was niet voldoende, en Oostenrijk werd
«nder de flnancleele voogdij van den Volken-
gesteld.
1933 nam het nationaal-sociallsme het be-
wind In Duitschland in handen; in Maart van
,lfde heeft Dollfuss rijn regeering
veiuieuwd. De strijd begon tusschen de regee-
«n de nationaal-socialistische bewering.
wordt in 1934 gedwongen een revolte
onderdrukken.
Enkele i--
B,®-aociall3tlsche
vier divisies
den Brenner
elementaire voorzorg.
PARIJS, 16 Maart (Havas) Uit Weenen
wordt aan de Excelsior gemeld, dat dr. Kuhn-
wald, de Joodsche economist, die financieel
raadsman is geweest van alle Oostenrijksche
bondskanseliers, van Mgr. Seipel tot Schusch
nlgg, hedenochtend dood In zijn woning is ge
vonden.
De Tlroolsche grootindustrieel Jenbacher,
eigenaar der Jenbacher staalfabrieken, heeft
zich door zijn dochter laten dooden, die het
wapen vervolgens op zichzelf richtte.
De concentratiekampen, die Dollfuss In Oos
tenrijk voor de nazi’s heeft ingesteld, beginnen
zich te vullen. Bedreigde persoonlijkheden, die
niet op tijd ontvlucht zijn, kunnen het grond
gebied niet verlaten. Sedert Zaterdag zijn de
grenzen vooP de Oostenrijkers gesloten.