ONS BLAD
I -nay i
I
Plechtige verklaring van
Oostenrijks episcopaat
Poging tot moorc
Henlein eischt
verkiezingen
k-
S
Goering’s bezgfek
aan Oostenrijk
Het nieuws van heden
Uit Vaticaanstad
DE BAROMETER
Bujaraloz door
Franco bezet
NU DE „ANSCHLUSS” EEN
FEIT GEWORDEN IS
Linksche troepen
trekken terug
JOH. LAUWERS
fAÏCLOr 3
ALKMAAR
V^NKELSTUKKEN
SLEVERANC1ER
OORFONDS
De wedloop in de
bewapening
2
n
7
Journalist uitgewezen
Wijzigingen in de parti.
1
De Jamme consul”
krjjgtLdrie jaar
"iitler’s bezoek aan Italië
Luchthaven te Basra
v<
geopend
Men wrrwwnt to Berlün.
Prof, van Slogteren
onderscheiden
Droef geval in hotel te
Amsterdam
De Peter Barr Memorial Cap
is hem toegekend
Steeds meer troepen trekken
over de Ebro
De Sudeten-Duitschers beschikken
thans over 81 zetels in het
parlement
i ditler zou haar 9 April te Weenen
aankondigen
Een waarborg voor de bisschoppen
is de verklaring van Gauleiter
Bürckel over de eerlyke
lyn zyner politiek
Gaat Engeland ook zware
kruisers bouwen?
DIT NUMMER BESTAAT UIT
14 BLADZIJDEN
Z1EKENFO
OOK’/
Twee bisschoppen door
Sovjets gefusilleerd?
De plechtige verklaring
Oud-bankdirecteur in
arrest
Labour en de rede van
Chamberlain
F
■>O
Nieuwe benaming voor
Duitschland
l-
Het Concordaat met Oostenrijk
en Duitschland
Maandag zal hy te Berlyn een
verkiezingsrede houden
Duitsche en Oostenrijksche econo
misten houden besprekingen
te Linz
Zondag voorlezing in
alle kerken
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 148
Verdacht van verduistering
te Delft
11
Voorloopige hechtenis in
mindering gebracht
Man heeft zyn vrouw, die van
hem scheiden wilde,
ernstig gewond
söxwwwumi 11
VEREENIGDE KATHOLIEKEN PERS ZATERDAG 26 MAART 1938
NUTRICIA’S „CHOCOMEL"
DE FIJNSTE CHOCOLADEDRANK
NUTRICIA ZOETERMEER
M» Hitler US. MNhillm,ca mr. A. Dunselman.
p«
Poffing tot moord in een hotel to Amsterdam»
KT
>er
o o
a-
gesteld.
op fitrouille in de MiddeUandsche Zee
'to
Plechtige verklaring van bet Oeeimrtfkenbl
episcopaat.
Reuter meent te weten, dat eek Londen imu-
dere kruisen aal gaan bouwen.
Generaal-veldmaarschalk Geerfcig brengt eek
bezoek aan Oostenrijk.
De leider der Sudeten-Duiteehen in Tajeebe-
Slowakije, Henlein, eiacht nieuwe verkiezingen.
Stand op Zaterdag 1» we mm 7564
Vorige stand: 756J
die
de-
1.45
40.
100
ml
tg.
P-
u.
II-
re
rU
T
het
der
LONDEN. 25 Maart (Reuter). De nationale
raad van Labour Is heden in het Lagerhuis ge
durende twee uur In vergadering bijeengeweest.
Na de beraadslagingen werd een verklaring ge
publiceerd, waarin o.m. gezegd wordt, dat de
Labourbeweging ernstig verontrust is door de
VsnriBspig verslag der Tweede Kamer ever bet
wetsontwerp tot dekking der defensie-uitgaven.
is
de
107
ert
450
iter
en.
per
De journalist O. E. R. Geddye is van Engel-
sche nationaliteit. Sinds dertien jaar werkt hij
te Weenen als correspondent van Engelsche en
Amerikaansche bladen. Hij heeft boeken ge
schreven over Oostenrijk en het Roergebied.
HU deelde hun mede, dat besloten was tot
uitwijzing van den journalist Geddye, cor
respondent van de Dally Telegraph en de
New York Times, „wiens optreden,” zoo zeide
hij, „schadelijk is geweest voor de goede be
trekkingen van Duitschland met het bui
tenland."
PRAAG, 25 Maart (D. N. Bf.) Naar de pers-
afdeeling van de Sudeten-Duitsche partij me
dedeelt heeft Konrad Henlein met het oog op
groeiende taken op het gebied van den prin-
cipieelen rechtstrUd een bureau voor rechts
politieke contróle in de partij opgericht.
Tot leider is afgevaardigde dr. Hans Neuwirth
benoemd. Tevens is de leider der uitgeverson-
dernemlngen van de partij, Eduard Hermann
benoemd tot leider van de persafdeellng en lid
van den hoofdraad der partij.
Aan deze plechtige verklaring gaat een inlei
dend herderlijk schrijven vooraf, waarin uiteen
gezet wordt, dat deze verklaring na gezamenlijk
overleg door de OostenrUksche bisschoppen is
opgesteld.
Na gesproken te hebben over het plebisciet
dat in April gehouden zal worden eindigt dit
schrijven;
Weenen. 21 Maart 1938.
(wg.) Voor de Weensche Kerkelijke Provincie;
Kardinaal mnltzer,
Salzburg: Vorst-Aartsbisschop Waltz.
30
iet
In Passau was de
Rijksstadhouder, dr^
specialen tref
schalk
Vandaag zijn op het ministerie van Bui-,
tenlandsche Zaken te Praag de oorkonden
uitgewisseld van de op 10 November 1937
tusschen Duitschland en Tsjecho-SIowakije
tot stand gekomen betalingsovereenkomst
VATICAANSTAD, 25 Maart (Havas) De
Congregatie voor buitengewone kerkelijke aan
gelegenheden is in den loop der laatste dagen
niet voor de gewone zitting bijeengekomen. Het
gerucht gaat, dat deze Congregatie zich thans
bezighoudt met de vraag van den H. Stoel aan
Duitschland om het Concordaat tusschen Oos
tenrijk en den H. Stoel deel te doen uitmaken
van het Concordaat, dat is gesloten tusschen
Duitschland en het Vatlcaan.
PRAAG, 25 Maart (DUB.). De leider der
Sudeten-Duitschers, Henlein, heeft in de poli
tieke commissie van het hoofdbestuur derJSu-
deten-Duitsche partij een rede gehouden, waar
in hij zeide, dak de krachten der Sudeten-
Duitschers thans geconcentreerd zijn op één
enkelen polltleken wil. ZU beschikken over
lAW.eoo'ltammen en kunnen in bet parlement
beschikken over 81 zetels.
De troepen gaan voort over drie pontons de
Ebro over te steken. Er zijn reeds verschelden
divisies aan den anderen oever aangekomen.
De troepen van Franco beweren ook verder aan
zienlijken voortgang te hebben gemaakt ten
Zuiden van Huesca. ZIJ zeggen verscheiden dor
pen ten Noorden van Huesca te he)?ben bezet.
0
:he
>d-
k<-
15.
>cv
13,
15.
WU kunnen dit nog onbezorgder doen,
wijl de zaakgelastigde van den Führer voor
het plebisciet in Oostenrijk, Gauleiter
Bürckel, ons van de eerljjka, l|jn zijner poli
tiek in kennis stelde, welke politiek gevoerd
wordt onder het motto: „Geeft den Keizer,
wat des Keizers Ie en God wat Goder>toe-
komt”.
Het OostenrUksche genootschap van schrij
vers is ontbonden. Het is opgenomen in de
Duitsche organisatie. De president van de ont
bonden vereenlging is in arrest gesteld.
Ook de Rijksduitsche economische deskundi
gen o.m. RUksminister Funk, de commissaris
voor de prijzen Wagner, staatssecretaris Brink
mann van bet rjjksmlnlsterle voor Economische
Zaken e.a. zijn heden te Linz aangekomen. ZU
hebben terstond een aanvang gemaakt met de
besprekingen met de bevoegde Oostenrijksche
economische instanties.
LONDEN, 25 Maart. Ofschoon het niet
waarschijnlijk is, dat in de eerstvolgende da
gen reeds formeel een desbetreffend besluit
bekend gemaakt zal worden, bestaat er toch
reden te gelooven, aldus de diplomatieke cor
respondent van Reuter, dat ook Groot Brit-
tannlë in beginsel besloten heeft een beroep
te doen op de clausule betreffende het ver
ballen van de tonnagebeperklng voor kfufcg»
Wanneer Moskou van meening is, dat de
Japansche vlootbouw het noodlg maakt zwaar
dere schepen te bouwen voor het Verre Oos
ten, zou dit zeer wel ten gevolge kunnen heb
ben, dat Duitschland zich ook verplicht za>
voelen tot den bouw van die schepen, waaruit
weer zou voortvloeien, dat de Fransche ton
nage ook zou worden verhoogd.
In z|jn woning te Wassenaar
Delftache politie gearresteerd i
directeur Van K., die er van verdacht wordt,
zich tijdens zijn directeurschap van het bijkan
toor der Incassotaak te Delft ongeveer f 13.000
wederrechtelijk te hebben toegeëigend.
Van K. wordt ter beschikking gesteld van
de Justitie te ’s-Gravenhage.
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 ct p.
regel; Ingezonden Mededeelingen 40 ct p. t.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrekt
Openlijk kondigde hij aan, dat maatregelen
genomen zouden worden tegen persvertegen
woordigers, die tendentieuze berichten zouden
verspreiden.
De vierde kamer der arr.-rechtbank
Tijdens het gesprek, waaraan ook de ad
vocaat deelnam, trachtte de man haar van
dit voornemen af te brengen, doch toen hU
zag, dat dit niet gelukte, trok h|j plotse
ling een mes uit zijn zak en gaf Ae vrouw
een steek in den rug en den linkerpols.
Het slachtoffer zakte ineen en verloor veel
bloed.
Hoe groot de tonnage zal zijn, welke men
voor de nieuwe oorlogsschepen zal vaststellen,
zal waarschijnlijk niet bepaald worden voor de
raadplegingsperlode van drie maanden begint.
De ultelndelljke houding van Frankrijk zal
vermoedelijk bepaald worden door die van
Duitschland en Rusland, waarmede Groot Brit-
tannië bilaterale vlootverdragen heeft gesloten.
door da
oud-bank-
Volgens geloofwaardige inlichtingen zouden
dezer dagen verscheidene duiaenden Italiaan-
•che vrijwilligere uit Spanje •arasaMeerd wer
den. Het zou gewonden, herstellenden en ver
lofgangers betreffen.
Het aantal arrestaties sedert de aansluiting
bedraagt volgens offlcieele cijfers 1600, waar
van er 300 niet werden gehandhaafd. Men ver
klaart, dat de meeste arrestanten waarschijn
lijk voor 10 April in vrijheid gesteld zullen wor
den.
LONDEN. 25 Maart (DNB.) Vandaag is te
Basra de nieuwe haven voor de burgerlijke en
militaire luchtvaart geopend door den konlng
van Irak. Er is zes jaspaan de haven gewerkt.
Deze haven is voeif qngeland van bijzondere
beteekenls als verbinrangsstatton op den weg
.D&ar Bntsch-Indlë.
BARCELONA. 25 Maart. (Havas). Het
rechtsche offensief, dat sinds drie dagen
in den sector van Huesca woedt, wordt
voortgezet. Na het Zuiden van Huesca be
vrijd te hebben, gaan de rechtschen voort
met deaeUde operatie ten Noorden oer
stad.
„Na dit overleg hebben wij, bisschoppen van
Oostenrijk, ten aanzien van den geschiedkun
digen tijd, dien het Oostenrijksche volk thans
beleeft en In het bewustzijn, dat in onze dagen
het duizendjarige vurige verlangen van ons
volk naar eenheid in het ééne groote rijk der
Dultschars zjjn vervulling vond, besloten vol
genden oproep tot al onze geloovigen te
richten.
De advocaat maakte direct alarm, waarop
hotelpersoneel kwam toegeschoten. Onderwijl
rende de dader de deur uit, doch werd, voor
dat hij het hotel kon verlaten, door den por
tier en een assistent gegrepen. De O. G.- D.
werd ontboden en deze bracht de vrouw naar
het Wilhelminagasthuis. Haar toestand is be
vredigend. De man is in het bureau Leidsche-
plein ingesloten. Hem zal poging tot
ten laste worden gelegd. HU zal ter
ran den Officier van Justitie
Op het terrein van het paleis Soestdjjk kamt
een zwembad veor het prinselijk paar.
Voortaan is het ónmogelijk den Dultschen wil
tot ordening, gerechtigheid, medevorming voor
politieke doeleinden te misbruiken en een defi
nitieve oplossing van het nationallteitenpro-
bleem te ontwijken.
Het'is de taak van de leiding van den staat
aan den nieuw ontstanen toestand do^r een
radicale wijziging in haar tot nu toe gevolgde
politiek recht te doen wedervaren.
v De rechtschen zUn er later in den avond in
geslaagd den geheelen weg tusschen Saragossa
en Barcelona tot het dorp Bujaraloz van tegen
standers vrU te maken. Het betreft een streek
vsn 70 KM. lengte.
DIENST AANBIEDINGEN, Gavraagd of Aan-
gabodan, geplaatst onder de Omroeper
rubriek 10 ct per regel.
De regeeringstroepen zijn gedwongen Nueno
en Arascues te ontruimen. ZU trekken zich te
rug op de eerste versterkingen van San Julian
en Sabayes aan den linkeroever van de R»
Sumen, die met de Rio Guatizalema een be-
langrUke natuurlUke verdedlglngsstelllng vormt
ten Oosten van Huesca.
In den sector van den weg Saragossa-Buja-
raloz wordt de strUd voortgezet. De regeerings
troepen bieden hardnekkig tegenstand. on
danks de overweldigende meerderheid van het
materiaal der rechtschen. De verliezen der ra-
geeringstroepen zün belangrUk. De rechtschen
trekken op langs den weg naar Bujaratoe en
zUn op 15 KM van die stad aangekomen.
ZU beheerschen thans den weg van Barainn
naar Lerlda.
Te Perpignan is een aantal nationalistische vluchtelingen uit Barcelona
aangekomen. De hertog van Saragossa (links), kamerheer van ex-koning Alphons,
klinkt met den vroeger en Cortez-afgevaardigde Garcia Curain (rechts). Zij hadden
zich in het Fransche consulaat van Barcelona in veiligheid gesteld
Maandag »s. het woord zal voeren op-een
verkiezingsvergadering in het Sportpaleis
te BerlUn.
plaatsvervanger van den
Malse Horstenau, in <Nn
den generaal-veldmaar-
tenelnde hem uit naarn van de
OjpMITljksche landsregeering welkom te hee-
<?n7 Op het station in Wels waren teq verwel
koming aanwezig de landslelder der N.8D.A.P.
in Oostenrijk, minister majoor Clausner en de
Gouwleider en Landeshauptmann van Opper
OostenrUk, Elsgrüber.
Nadat Goering eenige woorden gericht had
tot de saamgestroomde menigte, begaf hU zich
naar het kasteel Liechtenegg, waar de minister
van Justitie Hueber, zUn zwager, verblUf houdt.
Na zUn bezoek aan het kasteel Liechtenegg
heeft Goering zich naar de in Wels gelegen
vliegertroepen begeven, waar hU zich met de
officieren onderhield. Vervolgens reed hU per
auto naar Leonding, waar hU een oogenbllk
toefde aan het graf van de ouders van Hitler.
Ook bracht hU een bezoek aan het ouderhuis
van Hitler, waarna hU doorreisde naar Linz.
BU zUn aankomst te Linz werd hU door de
bevolking met gejuich begroet. Van het balkon
van het stadhuis hield hu een korte toespraak.
Henlein eischt in dit verband de uitschrü-
ving van politieke verkiezingen voor alle
wetgevende en bestuursorganen.
De Fransche kruiser ,^ochu
De leider van de persafdeellng van het Duit
sche ministerie van propaganda, die te Weenen
is gedetacheerd, heeft hedenmiddag in
parlementsgebouw de vertegenwordlgers
buitenlandsche pers bijeengeroepen.
LONDEN, 25 MKart De BerlUnsche cor
respondent van de „Times” maakt melding van
de mogelUKheid, dat Hitler op 9 April aa.
op dien datum zal hU een groote verkiezings
rede uitspreken ter bevestiging van de een
heid tusschen OostenrUk en Duitschland den
naam zal bekend maken, waaronder in den ver
volge ’t geheele land (thans voorloopig „Groot-
Duschland” gefieeten) bekend zal staan. Wel-
licht vindt men een aanwUzing omtrent de rich
ting, waarin deze nieuwe benaming gezocht
moet worden in het slot van de rede, welke
Hitler in September J.l. te Neurenberg heeft
uitgesproken en waarin hU zeide: „Es 1st
endllch erstanden, dat Germanlsche Reich
deutscher Nation” etndelUk is het verrezen
het „Germaansche ruk der Duitsche natie”.
Naar onze Weensche correspondent me
dedeelt, zal aa. Zondag 27 Maart in alle
kerken van OostenrUk een plechtige ver
klaring van het OostenrUksche episcopaat
worden voorgelezen over de houding der
Kerk tegenover het nieuwe regiem in Oos
tenrijk.
IN A
2
nlet-Engelschman is toegekend.
Deze Cup zal worden uitgereikt door Lord
Aberconway, voorzitter van de Royal Hortl-
cultural Society, en wel aan het diner ter ge
legenheid van de Narcissententoonstelling op
12 April te Londen. Prof. v. Slogteren is ult-
Senoodlgd deze onderscheiding persoonlUk in
ontvangst te komen nemen en een voordracht
te houden over zUn werk.
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
jdot Inbegrip van gratis ongevallenverzeke
ring: voor Alkmaar per
15 cents per week, voor bulten Alkmaar
2.50 per kwartaal of 20 cents per week.
Ultg. N. V. Drukk. De Spaarneztad - Haarlem.
Na dit Inleidend achrUven volgt de plechtlgr
verklaring der bisschoppen, welke luidt:
„VrU on uit innerlUke overtuiging verklaren
wü, de bisschoppen vanede OostenrUksche Ker-
kelUke Provincie, naar aanleiding van de groote
historische gebeurtenissen in Dultsch Oosten
rUk het volgende:
Met vreugde erkennen wU, dat de nat. soc.
beweging op het gebied van den natlonalen en
economischen opbouw en van de sociale poli
tiek voor het Duitsche RUk en het Duitsche
volk en met name voor de armste lagen van
het volk belangrUk werk gepresteerd heeft en
nog presteert.
Ook zUn wU overtuigd, dat door het werken
der nat. soc. beweging het gevaar van het alles
vernietigende Godlooze bolsjewisme afgeweerd
werd.
•De bisschoppen begeleiden dit werken voor
de toekomst met hun beste zegewenschèn-ën
zullen in dezen zin ook de geloovlgen opwekken.
Op den da^ van het plebisciet is het voor
ons bisschoppen een vanzelfsprekende na
tionale plicht, ons als Duitachers tegenover
het Duitsche RUk te bekennen en w|j ver-
waohtew «rak van alle geloovige christenen,
dat sU beseffen, wat »U hun volk ■chul-
Drmkt het thuis en vraagt het in cafe’s en sporlge'egenheden
LE PLAATSEN VERTEGENWOORDIGT
De vierde kamer der arr.-rechtbank te
A'dam heeft uitspraak gedaan in de straf
zaak tegen den 42-J. koopman A. de V.
bUgenaamd de „lamme consul", die terecht
heeft gestaan wegens vervalsching van
postwissels op groote schaal. De rechtbank
veroordeelde hem tot drie jaar gevangenis
straf met aftrek van den tUd in voor
loopige hechtenis doorgebracht.
De man was in Maart 1936 te ParUs gear
resteerd. HU gaf voor volkomen verlamd te zUn
en werd in een ziekenhuis opgenomen. HU
ontvluchtte en kon korten tUd later te Brussel
opnieuw worden aangehouden.
Intusschen was de strafzaak tegen hem en
zUn beide medeplichtigen door de rechtbank te
Amsterdam behandeld. De (Jamme consul” werd
bU verstek veroordeeld tot vUf Jaar gevangenis
straf.
-Toen de man naar Nederland was uitgeleverd,
kwam hU in verzet tegen het bU verstek gewezen
vonnis. ZUn lichamelijke toestand is echter
zoodanig, dat hü onmogelUk voor de rechtbank
korf verschUnen. Vandaar dat de rechtbank ter
berechting van deze zaak zitting hield in de
regentenkamer van het huis van bewaring, waar
verdachte, liggende op een be4, de behandeling-
van zUn zaak bUwoonde.
De officier van justitie mr. L. de Blecourt
vorderde bekrachtiging van het verstekvonnis
en veroordeeling tot vUf Jaar gevangenisstraf.
De rechtbank vernietigde echter het verstek
vonnis en legde een aanmerkelUk lagere straf'
op. Als verdedigers zUn opgetreden mr. Joh. K.
In een groot hotel in het centrum
van Amsterdam heeft zich Vrijdag
middag een tragisch geval afgespeeld.
Een man heeft zün vrouw, die van
hem scheiden wilde, met een mes in
den rug en linkerpols gestoken.
Twee dagen geleden vervoegde zich aan het
hotel een man, die een kamer huurde. Aan hem
viel niets bUzonders te bemerken 'en hU ge
droeg zich rustig zooals de andere gasten. VrU-
dagmorgen had hU aan den gérant gevraagd,
des middags tusschen drie en vUf uur de be
schikking te mogen hebben over een tweede
turner waar hU een conferentie zou hebben.
Dit werd gaarne toegestaan en de man kreeg
een kleine spreekkamer tot zUn beschikking.
Omstreeks drie uur vervoegde zich een dame
aan het hotel in gezelschap van den advocaat
mr. G. P. ZU vroegen naar den man en beiden
werden in den kleinen salon gebracht Hier
nam de bespreking een aanvang. Het ging over
een echtscheiding tusschen de vrouw en den
man. Beiden leefden reeds langen tUd in onmin
en de vrouw wilde de scheiding doorzetten. Dit
deelde zU den man, die het hier niet mee een*
was, duideJUk mede.
SARAGOSSA, 25 Maart. (Havas). De
rechtsche troepen hebben om vUf uur van
middag Bujaraloz in bezit genomen. Een
half uur later had een geheele divisie de
stad bezet.
HELSINGFORS, 25 Maart (Reuter) 1
€ens een door een Finsch blad gepubliceerd
Jjcht uit Moskou zUn twee bisschoppen van de'
Orteksch-Orthodoxe kerk aldaar „wegens spion-
n**e” gefusilleerd.
voorts zUn twee luthersche geestelijken uit
"Z!„?5b?ed J*™Ingrle en 6611 Dultsch geestelUke
f'"- wv—w .riiiriH
w een groep „godsdienstige agitators" uit den
weg is geruimd. ZU waren schuldig bevonden
aan het publlceeren en verspreiden van een
manifest, waarin bUdragen gevraagd werden
»oor het houden van een uitvaartdienst voor
Bbechatalasski-en. andere vnikmriiarvten?. j
De Royal Horticultural Society te Londen
heeft de Peter Barr Memorial Cup toegekend
aan prof. dr. E. van Slogteren, directeur van
het Laboratorium voor Bloembollenonderzoek
te Lisse, voor zUn werk betreffende de Nar
cissen.
Deze Cup, welke de hoogste onderscheiding
in de Narcissenwereld, werd in 1912 Inge
steld. Het is de eerste maal, dat deze aan een
met het oog op de Japansche weigering tot
het verstrekken van bUzonderheden omtrent
zUn vlootbouw.
WEENEN, 25 Maart. (DJfB.). Veld
maarschalk Goering is hedenmorgen om
negen uur in Wels in Opper OostenrUk
4 aangekomen.
ROME, 25 Maart (Havas) Hitler zal zUn
bezoek aan Italië in Mei as. brengen in zUn
hoedanigheid, van staatshoofd. Aan het station
te Rome zal hU door den konlng verwelkomd
worden.
gearresteerd. Tevens wordt uit Moskou gemeld, De konlng zal ook aanwezig zUn te Napels,
waar Hitler de Bast van den prins van Plemont
sal zUn. Mussolini zal den Dultschen RUkskan-
seller vergezellen naar Florence, waar een
groote militaire revue wordt gehouden.