ONS BLAD
voor
Blum verdedigt zijn ontwerp
de Kamer
een rumoerige zitting
Het nieuws van heden
Geheime zender
in Rusland
I
Yehudi Menuhin
DE BAROMETER
Kard. Innitzer te
Rome
De strijd in de
Ebro-vallei
Wereldexpositie
te New-York
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAB
KNIEKOUSEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
Te Split (Joego-Slavië)
is een nieuwe torpedojager, de „Zagreb" te water gelaten
Blum aan het woord
taJ,
Stemming wordt eerst
heden verwacht
Zijne Eminentie it geheel op eigen
initiatief naar Rome gekomen
De regeeringttroepen vatt besloten
ieder en meter grondt by Tor-
tota te verdedigen
Barcelona protesteert
tegen niet-inmenging
Loopende onderzoeken
niet gestaakt
zich van optporingtonderzoek
te onthouden
DJT NUMMER BESTAAT UIT
10 BLADZIJDEN
2000 GPOe-ambtenaren zoeken
reedt vier weken tevergeeft
naar den haard van de
anti-komintern-
propaganda
In een rumoerige zitting van de Fran
sche Kamer verdedigde Léon Blum zijn
jinancieeL program
Campagne der nazi’s
in Hongarije
Onze regeering wil iyt millioen
gulden voor deelneming
betchikbaar stellen
Heden op audiëntie bij
den H. Vader
Voor een verblijf van drie weken
in Nederland aangekomen
De inttabiliteit der regeering tedert
1924 it een gevolg van de
financieele inttabiliteit
De verbindingtweg naar
het Zuiden
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS WOENSDAG 6 APRIL 193^1
uLTkwartMl of M cents per week.
4tg5N.’v. Drukk. De Spaarnestad - Haarlem.
1
DE OPMARSCH NAAR
DE MIDDELLANDSCHE ZEEKUST
TORTO
o
is
regeerings-
1
maar
zijde
Stand o* Woensdag IS wr r*: 7«5J
Vorige stand: 7*84
niet
goed
Terwijl het eene monsterproces na het
andere Rusland in «panning houdt en de
aandacht van de openbaarheid voor zich
opelscht, wordt op het oogenblik in Rus
land de zwaarste ondergrondsche Strijd ge
streden, dien de Sovjets ooit beleefden.
tien der wereld „reclame” voor de
trachten te maken.
Mi andere ministers kwamen echter tusschen-
beiden. De vergadering werd hStop geschorst.
Na de hervatting der vergadering zag Creys-
sel van het woord af en Blum besteeg het ge
stoelte.
PARUS, 5 April. (Havas). Vanmiddag
beeft de Fransche Kamer een aanvang ge
maakt met de bespreking van het finan
cieele ontwerp van Blum.
talre staten. ,MUn vrienden en ik zijn vastbe
sloten de republikelnsche Instellingen te verde
digen. Als wij weigeren een régime als dat der
totalitaire staten te aanvaarden, mogen wij dan
ook niet ons laten insplreeren door bepaalde
daden dier staten? Is er van die staten geen
enkele nuttige les te leeren?"
Na zijn rede werd Blum langdurig toegejuicht
door socialisten, communisten en een aantal ra
dicalen. De vergadering werd geschorst tot half
Uen.
G ANDES A (Tarragona), 5 April. (Reu
ter.) De voorhoede van de rechtsche troe
pen is voor Tortosa aangekomen, doch het
is.niet waarschijnlijk, dat de stad onmid-
dellijk zal worden aangevallen.
Om dezen strijd te verheimelijken, en om te-
gelijktijdig misschien de leiders van deze ge
heime anti-Stalin-beweging in handen te krij
gen, set men al deze executies wellicht in scène.
Tot nog toe is men daarin echter niet ten volle
geslaagd.
Hij bezit ongeveer dezelfdr'sterkte-zte de ver
schillende Russische propagandasenders, die in
bijna alle
Sovjet-Un
De Nederlandache regeering heeft in principe
besloten, de subsidie voor deelneming aan de
Wereldtentoonstelling te New.York te verdub
belen en nader vast te stellen op 154 millioen.
De Tweede Kamer beeft aangenomen het wets
ontwerp tot uitbreiding van het Zuidersee-ge-
bied en dat tot vorming van reserve bij de
Tweeduizend G-P.Oe.-ambtenaren zoeken
nu reeds vier wéken lang naar een gehei
men sender, die naar van betrouwbare
«ijde vernomen wordt waarschijnlijk er
gens in de Oekraïne moet staan. Hjj zendt
uit op de golflengte turn dien 25 en M meter
en is ook betrekkelijk ver buiten Bmlsnds
grenzen te hooien.
tl
Kardinaal Innitzer aal heden door Z. H. den
Paus In audiëntie worden ontvangen.
Blum verdedigt zijn ontwerp voor de Fransche
Kamer.
Het is reeds voorgekomen, dat deae onbeken
de zender zich in de Russische propaganda-
uitzending schakelde en luid en duidelijk ver
staanbaar liet hooren: „Dit is weer een van de
grootste leugens, welke ooit in de wereld wer
den uitgezonden. Wanneer u den waren nood van
het Russische volk wilt leeren kennen, dan ver
zoeken wjj u, over te schakelen op de golflengte
van 35 meter. De Russische anU-komintern!”
Vervolgens gaf Blum een overzicht van den
flnancieelen toestand.
Het tekort blijft bestaan. De toestand is zoo-
*ls in het begin van de wetgevende periode van
1933. De schatkist moet in 1938 beschikken
over 40 milliard en 10 milliard voor algeheele
terugbetalingen. Aan het einde van het jaar
moet een milliard per week betaald worden,
zonder dat men kan voorzien, hoe deze lasten
verdeeld zullen zijn. De schatkist moet een toe
reikende marge hebben. Er schuilt gevaar in de
•“stabilisatie der regeering en in de bedrieglijke
oplossingen.
De instabiliteit der regeering, die sedert
1934 bestaat, is een gevolg van de flnan-
eieele instabiliteit. Er is geen ministercrisis
feweest, die niet haar grond had in een
financieele moeilijkheid.
Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d.
5 April:
k^ngen gevoerd zjjn, die tot doel hebben
overeenstemming te bereiken Lo.v. de te
genover het nationaal-socialisme te volgen
gedragslijn.
Toen hij vanochtend bjj het hoofdkwartier
kwam, zag hij, dat de troepen sedert Zondag
slechts een mijl teruggetrokken waren en da;
z(j een heuvelrug bezet houden, welke den weg
van Oandesa en Valderrobres naar Tortosa be-
heerscht. Hoewel de voorbereidingen voor het
terugtrekken bij Tortosa merkbaar zijn, schijnen
de regeeringstroepen toch besloten lederen me
ter van de Ebro-vallei te verdedigen.
steld, dat een rassen-wetgeving ingevoerd zal
worden volgens Duitsch, model.
In verband met deze nieuwe uitbarsting van
naUonaal-socialistische activiteit, die sedert den
Anschluss gevaarlijke afmetingen heeft aan
genomen, heeft de minister van Binnenland-
sche Zaken, Szell, in het Huis van Afgevaar
digden verklaard, dat de regeering vastbesloten
is wet en orde met alle beschikbare middelen
te handhaven.
De zender maakt bekend, dat de Russische
antt-Stallnisten met de beste wapens uitgerust
zouden zijn, terwijl zU bovendien de beschik
king zouden hebben over de technische hulp
middelen, die noodig zijn om een overwinning
mogeljjk te maken.
Binnenkort zou het oogenblik komen,
waarop men het signaal voor de revolutie
zou kunnen geven. Eerst zou Stalin gedood
moeten worden, om op deze wijze den weg
naar Ruslands vrijheid en binnenlandschen
vrede te openen.
Op de betreffende vragen van het
Tweede Kamerlid Wijnkoop heeft de
minister van Justitie geantwoord, dat
aan de brigade Koninklijke Mare
chaussee te Oss opdracht is gegeven
zich tot nader order van opsporings
onderzoek te onthouden.
Wanneer Tortosa door de regeeringstroepen
zal zijn verlaten, zullen de verbindingen met
het Zuiden nog niet afgesneden zijn. Dit zal
eerst het geval zijn, wanneer de rechtschen
Amposta op de Ebro-delta zullen hebben bezet
In het communiqué van het ministerie van
Landsverdediging wordt medegedeeld, dat <id
troepen van Franco ten Noorden van LendJ
erin zijn geslaagd Menargens te bezetten.
Gistermiddag oefenden de troepen van Fran-]
co een krachtigen druk uit op het front teil
Zuiden van de Ebro, waardoor de regeeringsl
troepen gedwongen waren Morela te ontruimen]
Aan de mededeellngen van rechtsche Spaan-]
sche zijde ontleenen wij het volgende:
Het leger van generaal Moscardo is vanmid
dag voor Balaguer aangekomen.
Radio-Bilbao heeft medegedeeld, dat de troe
pen onder commando van generaal Vallino zich
vanmiddag op geweerschotafstand van Tortosa
bevqnden. De artillerie en luchtmacht van de
rechtschen zijn zeer actief geweest.
Vanavond werd medegedeeld, dat de troepen
van Franco overal in Catalonlë oprukten.
Dinsdag is te Amsterdam gearriveerd de ver
maarde jeugdige vioolvlrtuoos Yehudi Menuhin,
die zijn intrek heeft genomen in ’t Amstel Hotel.
Menuhin ontving ons mét zijn vader, moeder
en twee zusjes, terwijl de familie zich ternau
wernood had geïnstalleerd. Nijvere bedienden
waren nog bezig de koffers binnen te brengen,
toen wij de kamers betraden.
Den eersten keer, dat Menuhin in Amsterdam
kwam, het was in 1939, was hij nog een wonder
kind, dat optrad gekleed in korte broek en wit
matrozenbloesje.
Nu is hij een volgroeide jongeman geworden
van 22 jaar en behoort niet meer tot het
genre der wonderkinderen.
Als men tegenóver hem zit, ondergaat men
den invloed van deze gedachte merkbaar. Wan
neer men hem nu een vraag stelt over de waar
de van een of ander werk, telt zjjn meenlng
als een zelfstandige en niet gelijk vroeger als
een curiosum.
Menuhin is bescheiden, bedeesd zou men haast
zeggen, maar toch niet minder beslist.
„Hoe denkt u over het vioolconcert van Schu
mann?” (Men weet, dat de virtuoos dit stuk
hedenavond o.l.v. prof. W. Mengelberg zal uit
voeren).
Menuhin vindt het prachtig, vooral de tweede
Satz is llefelljk en wonderschoon van rhythme.
Het moge waar zijn, dat de orchestrate bege
leiding typisch Schumansch is, wat ruw en on
geacheveerd, het concert op zich voldoet zeer
goed. De componist zelf achtte het een vol
waardig werk, „elp vollendetes Werk”, alhoewel
mevr. Clara Schumann tegen de opvoering pro
testeerde, omdat naar haar zeggen haar vader
het minder geslaagd vond.
Wat den stijl aangaat, die houdt het midden
tusschen Brahms en Beethoven, maar toch zóó.
DIENST-AANBIEDINGEN, Guvraagd of Aan
geboden, geplaatst onder do Omroeper-
rubriek 10 ct. regel
Bjj Kon. besluit zijn aan het eere-comlté
voor de Nederlandsche deelneming aan de in
1939 te New York te houden wereldtentoon
stelling als leden toegevoegd de heeren: prof,
dr. Q. A. van Poelje, directeur-generaal van
het onderwijs en ir. A. L. W. Roebroek, direc
teur-generaal van den Landbouw.
Zjjn aan de algezneene commissie voor voor-,
noemde deelneming als leden toegevoegd de
heeren: Raden Adipati Ario Soejono, werk
zaam bij de 8ste afdeeling van het departe
ment van Koloniën, D. Hannema, directeur van
het museum Boymans. mr. W. o. F. Jongejan.
voorzitter van den Ondememersraad voor Ne-
derlandsch-Indië, Raden Mas Margono DJojo-
hadikoesoemo, werkzaam bjj de 4de afdeeling
van het departement van Koloniën, ph. Mees,
voorzitter van de Rotterdamsche Bankiersver-
eeniglng, prof. dr. B. Schrieke, buitengewoon
hoogleeraar bij de gemeentelijke universltelt te
Amsterdam.
Naar wjj vernemen heeft de regee
ring in principe besloten, de subsidie
voor de Nederlandsche en Neder-
landsch-Indische deelneming aan de
Wereldtentoonstelling te New-York te
verdubbelen, zoodat aan de Staten-
Generaal zal worden voorgesteld dit
subsidie nader vast te stellen op an
derhalf millioen gulden.
Surveillance- en bewakingsdiensten kunnen
ook verder op de normale wijze worden ver.
richt, terwijl het geenszins in het voornemen
ligt, de brigade Koninklijke Marechaussee te
Oss op te heffen of in sterkte te verminderen.
Van staking van loopende justitleele onder
zoeken is geen sprake. Dat eventueele klachten
ter zake van misdrijven voor het oogenblik tot
de plaatselijke politie behooren te worden ge
richt overigens een normale figuur is
juist.
Voorts verwijst de minister naar het door
den Regeerlngspersdienst verstrekte commu
niqué, uit welk stuk tevens blijkt, dat hetgeen
de brigade Koninklijke Marechaussee te Oss
beeft verricht, geenszins in het algemeen is
gedesavoueerd, integendeel.
Dat juist nu moest worden opgetre
den, ia gelijk evenzeer in het com
muniqué tot uitdrukking komt een
uitvloeisel van de omstandigheid, dat
voor kort van begane ernstige fouten
in bepaalde opsporingsonderzoeken
is gebleken.
LONDEN, 5 April. De correspondent te
Boedapest van de Dally Telegraph meldt, dat
de Hongaarsche natlonaal-soclallsten een pam
flet hebben uitgegeven, waarin felle aanvallen
worden gedaan op de regeering, wier aftreden
zjj eischen. Daranyl werd in het pamflet de
raad gegeven het land te verlaten vóór het te
laat is. Voorts werden aanvallen gericht op
graaf Bethlen en op von Kanya, den minister
van Buitenlandsche Zaken, wegens de hervat
ting van normale betrekkingen met Rusland.
Ten slotte wordt in het pamflet de eiach ge-
De omroeper, die zich op deze wUze in de of-
ficieele Russische uitzending mengt, spreekt
meestal in een gebreken, maar uitstekend ver
staanbaar Engelsch. De geheime zender geeft
overigens slechts Russische berichten. Hij wekt
de anti-Stalinistische elementen op, hun uit
houdingsvermogen niet te laten verslappen.
É-ang zou de bloedheerschapplj van den Russl-
pchen dictator niet meer kunnen duren. Tien
duizenden menschen zouden reeds den actie
leen strijd tegen het huidige regime aangebon-
pen hebben. Zij allen zouden bereid zjjn hun
keven voor de zaak te geven.
De Spaansche zaakgelastigde te Parijs,
Garner, heeft vanmiddag op-den Quaid’Or-
say een nota van zijn regeering overhan
digd, waarin wordt geprotesteerd tegen de
nlet-lnmengingspolltlek.
Blum verklaarde, dat het plan, hetwelk de
regeering met de hulp der belde Kamers wil
verwezenlijken, een geheel vormt. Men heeft
gezegd: De regeering wil vallen, zjj zal een
ontwerp vol uitdagingen indienen. Anderen
zeiden: ZU zal voorzichtige oplossingen voor
stellen. Allen hebben ongelijk gehad. Ik heb,
aldus de premier, zonder vooroordeel gewerkt.
Slechts in openhartigheid kan een oplossing
gevonden worden, Ik bekommer m(j er niet
om, of ik vrienden of vijanden behaag of mls-
haag.
Minister-president en minister van Landsver
dediging: Negrin, Buitenlandsche Zaken: Al
varez Delvayo. Binnenlandse!» Zaken: Paulino
Gomez, Landbouw: Uribe. Justitie: Gonzala
Pena, Financiën: Zaspe, Arbeid: Ayguade. Ver
keer: Glner de los Rlos, Openbare Werken:
Velao, Onderwijs: Blanco.
Prieto, de gewezen minister van Landsverde
diging, maakt dus geen deel meer uit van deze
regeering.
Nadat Jammy Schmidt verslag had uitge
bracht, werd onmiddellijke behandeling van
dat rapport gevraagd. Het verslag wijst op
den ernst van den toestand en verklaart, dat
de regeering genoodzaakt is een buitengewone
heffing op de vermogens boven 150.000 frank te
overwegen. (Geroep: „Dat is diefstal I”). On
der herhaalde interrupties gaf Schmidt een
opsomming van de voorgenomen maatregelen
in verband met het volmachten-ontwerp. Na
mens de financieele commissie verzocht hjj de
Kamer het ontwerp aan te nemen.
De onafhankelUke radicaal Montlgny zeide,
dat men een ware economische en sociale re
volutie wetteljjk wil organiseeren. Het ontwerp
is in strijd met het verkiezingsprogramma van
het Volksfront. De kanonnenkoopman, die tot
nog toe vUand nr. 1 van het Volksfront was, is
thans zjjn laatste hoop geworden.
Een regeering van openbaar welzijn
noodig. Mannen zjjn noodig. Blum heeft
niet de kwaliteiten om een algeheele over
eenstemming tot stand te brengen. (Ap
plaus rechtsch, protesten linksch).
De president der Spaansche Republiek heeft
Negrin opgedragen de regeering te wijzigen.
De nieuwe regeering van Negrin is als volgt
samengesteld:
De Giornale d’Italia knoopt aan de preci-
seering van de Osservatore Romano aangaande
de radio-uitzending een bericht vast van het
agentschap „La Correspondenza”, waarin het
feit dat genoemde uitzending plaats kon vin
den verklaard werd uit de afwezigheid van den
directeur van het radiostation. Herhaling van
een dergelUk feit, zou niet meer mogelUk zjjn.
WU deelen dit bericht van La Correspondenza
mede, niet om te dementeeren, dit wordt wel
haast overbodig, maar het is teekenend dat de
Giornale dTtalla, die met %een woord over de
radio-uitzending zelï repte, dit bericht thans
wel overneemt.
0
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
--
dat de omspelingen van de thema’s en ook de
thema’s op zich meer van Brahms weg hebben.
„Hebben hedendaagse!» componisten nog
voor u geschreven?”
,Ja, dezer dagen is gereed gekomen een werk
van Bloch, maar ik weet nog niet, wanneer ik
eraan zal beginnen. Er is nog zooveel te doen.
Het is violistisch prachtig."
„Wat dacht u hier nog meer te spelen?"
,Ja, een sonate van Lekeu, die heeft men hier
meen ik nog niet veel gehoord.”
Menuhin kijkt, terwUl hjj dit zegt, schichtig
rond, hoe de reactie is, of men t niet gewaagd
vindt. Maar neen, men apprecieert die daad en
het stelt hem gerust.
De virtuoos vertelt dan nog, dat hU na dit
optreden in ons land weer naar ParUs gaat
mJ», maar we blijven drie weken in Holland,
we willen de bloeiende bollenvelden zien!”
En dan gaat het terug naar Califoralë. In
September begint van daaruit de nieuwe tour-
née, die hem in 1939 weer hier zal brengen.
„Maar eerst Italië,” roept het jonge zusje, die
voor het eerst mee op reis gaat. Ja, die is be-
geerig iets van de wereld te zien. Zeker, ze zal
haar broer aan de piano begeleiden, maar voor
haar begint het leven heele nieuwe perspectie
ven te openen.
„Houd je van reizen?”
„O yes," zegt ze Amerikaansch-laconiek,
maar er klinkt iets in van die eerlijke kinder
vreugd, die in dit offlcieele milieu bedwongen I
moet worden.
Stipt Uen uur de impressario had het be
loofd wordt een eind gemaakt aan dit korte
onderhoud.
Twee legerafdeellngen rukken naar de stad
op, een afdeeling legioensoldaten langs den
grooten weg van Gandesa en een afdeeling
troepen uit Navarra langs de Ebro.
Van de afdeeling, welke van Morelia naar
de kust bU Vinazora, 35 kilometer ten Zuiden
van Tortosa, oprukt, zijn geen bijzonderheden
bekend.
Do correspondent van Reuter bij de regee-
x x, ringstroepen beeft medegedeeld, dat de regee-
Z. Em. werd aan het staUon opgewacht door ringstroepen hun stellingen in de Ebro-valir
Mgr. Hudal, den bekenden schrijver van ’t boek ten Noorden van Tortosa bezet houden,
over het Nationaal-socialisme.
Na zijn aankomst heeft Kardinaal Innitzer
met Z.Em. Kardinaal Pacelll een ondernoud
gehad dat ongeveer een uur duurde.
WU vëmemen, dat ZUne Eminentie morgen
door den H. Vader in audiëntie ontvangen zal
worden.
Nogmaals wordt bevesUgd dat Kardinaal
Innitzer op eigen initiatief naar Rome is ge
komen.
Kardinaal Innitzer is vanavond,
vergezeld van den secretaris-generaal
van de Katholieke Actie te Weenen,
Weinbacher, en zijn particulieren se
cretaris, te Rome aangekomen.
De metaalvoorraad, aldus vervolgde Blum,
tnag niet beneden het peil van thans dalen. Het
niet mogelUk zUn de uitgaven te bestrijden
™t de gewone bronnen. Er zal geleend moeten
worden, maar er is ook iets anders noodig.
Zoo is de regeering ertoe gekomen haar
aandacht te besteden aan een nieuw ere-
dletbeheer, herwaardeering van den goud
voorraad, uitbreiding van het crediet en
handhaving van den metaalvoorraad. Een
hlUvende oplossing kan slechts gewonden
worden in de ontginning der inkomsten en
4o openbare rijkdommen.
De oorlogsindustrie zou tot uitgangspunt kun-
i»en dienen voor het in beweging brengen der
hationale productie. Er kan geen sprake zün
r*0 het bevorderen eener nieuwe devaluatie: wU
F**611 iedere nieuwe monetaire onrust vermU-
Ren en om den cirkel te verbreken moet men
FeI het door ons voorgestelde stelsel van disci-
P™1* en contróle opbouwen.
L**”1 “i zeggen, dat ik contróle op de wissel-
ETr5eri beP'eit. Maar wjj vragen niets, dat niet
peenigbaar is met de driezijdige overeenkomst.
egalisatiefonds heeft niets verloren en de
R.'. nlet gedaald. WU meenen te kunnen
«••«ouwen op de maatregelen, die wU voorstel-
r voor de samenwerking «van alle belangheb-
pden. Met een regeering van nationale een-
zou alles veranderen, zal men zeggen Ik
F de gedachte van een nationale aaneenslui-
het eerst geopperd. Het is niet mUn schuld,
het er niet toe is gekomen.
M«um deelde mede, dat de werktUd verlengd
y worden en dat de arbeiders zich daarmede
■•oord verklaard hebben. Wat de volmachten
E Zeide Blum zlch verzetten tegen de
^tering van sommigen, volgens wie zUn actie
p* op het optreden van de lelden der totall-
Van niet offlcieele, maar doorgaans
zeer goed ingelichte zijde deelt men
mede, dat In Rome ook eenige vertegen
woordigers van het Duitsche episcopaat
aanwezig zouden zUn. Er zouden bespre-
Toen Creyssel van de Fransche sociale partU
het woord wilde nemen, kwam het tot woor
denwisselingen tusschen afgevaardigden van
linksch en rechtsch.
Ihuel schreeuwde iets naar de
bank, vanwaar Dormoy op heftlgen toon ant
woordde. Aan de rechterzUde werd geroepen:
„Frankrijk voor de Franschenl”
Ben aantal socialisten nam een dreigende
houding tegen de rechterzUde aan en het leek,
dat bet tot een handgemeen zou komen. Blum
ANDES.
-CORIS»
isen
OPMARSCHRCHflNB VERBINDINGSWEGEN
FRONT DER NA T^urm^ \FR0NT DER REG.
-SPOORWEGEN s s ts st
PROVINCIE GRENZEN
(ALD^RROBRES
ROOUETA).
••r/rEvrs
X PERELLOX
\£4
S.MATEQ*