Qe gebeurtenissen te Oss
H
1
SCHUDT UW LEVER
WAKKER
h
DE JUISTE HOOFDSCHOTEL?
HET OPTREDEN VAN DE
marechaussee
VRIJDAG 8 APRIL 1938
TWEEDE KAMER
Op eigen gelegenheic'
KATHOLIEKE 1LLÜSTRATIE
72e Jaargang No. 27
Student gestraft
UIT DE STAATSCOURANT
Onderscheiding
DE NAAM ZEGT ALLES
Landarbeiders naar
Duitschland
Strafzaak tegen fabrieks
directeur
Vrouw wilde haar man
vergiftigen
Zijn boterhammen met fyn gehakt
hoofdhaar belegd
Sproeten komen vroeg in
het voorjaar, koop tijdig een pot
Sprutol. Bij alle Drogisten.
Zaak zal waarschijnlijk tot in
hoogste instantie behan
deld worden
De kwestie aan de
Arnoud-fabriek
Mr. Goseling vermaant
tot bezinning
Een groot aantal landgenooten
heeft zich reeds aangeboden
Antwoord op de gestelde
vragen
Publieke tribune ontruimd
Nasleep van den gouddiefstal
te Utrecht
Pt f^vd-democratische interpel-
lant Drop acht opheldering
noodig
tC R E ME. El ER E N
met exquise vullingen
t D E E4 TfES
de
plaatst. Tot nader order heeft het rich van Op-
Doch ook te het niet zoo, dat zij alleen te
HT
W* aeeten lLl
bewaren
D^uvan
Van de brigade in 1935, sterk 20 man, zijn
er 4 gedecoreerd, waarvan er nog 2 In Oss zijn.
a. Zaak v. d. H.:
Opmaken van processen-verbaal ta.v. feiten,
die reeds geruimen tijd zijn verjaard en wwar-
Dultschland, en die in zorg zijn, de beslis
sing van den Minister van Sociale Zaken
kunnen inroepen.
Er bestaat tusschen deze zaak en andere za
ken geen verband. Dit zegt spr. om de sfeer te
zuiveren.
d. Onderzoekingen tegen de belde gees
telijken. In beide gevallen een uitvoerig on-
Zooals wij meldden, neeft de Haailemschc
Rechtbank den directeur van de Arnoud-fa-
briek, A. H. Baron van Hardenbroek van Am-
merstol, die wegens overtreding van de arbeids
wet terecht stond, ontslagen van alle rechts
vervolging.
De Officier van Justitie, mr. W. M. Paarde-
Door den directeur werd er vooral nog op
gewezen, dat personen, die bezwaar maken
teeen verwiizina naar werkgelegenheid in
Spr. critiseert het optreden der marechaussee
in zaken eigenlijk van clvielen aard. Men moet
Op last van den president werd de pu
blieke tribune ontruimd, omdat daar geap
plaudisseerd werd.
De
de
waarop deze Kamer (de VOORZ 1'1'1 EK ha
mert) deze interpellatie behandelt. Nu stellen
regeerlng en volk zich buiten het volk (applaus
op de publieke tribune).
extremistische wenschen en toekomstbeelden
en getroffen door het feit, dat de werkloos
heid nog steeds een groot deel van het Ne-
derlandsche volk in al zijn lagen teistert en
overtuigd, dat ,4even van arbeid” van pri
mair belang is voor een gezond nationaal
leven", heeft bet zijn gift geofferd. Sterker
en dreigender heeft pater Henricus onlangs
op een propaganda vergadering van de RK.
Staatsparty in het Gooi uitdrukking gegeven
aan dezelfde inzichten en gevoelens, toen
hij zeide niet te kunnen gelooven in een
stand van blijvend werkloosen en dat een
werklooeenleger van wel haast een half mil-
Uoen in Nederland onafwendbaar tot de re
volutie moet voeren. Dit is geen rethorische
overdrijving. De gang van zaken in Oosten
rijk heeft dat al te duidelijk aangetoond.
Het beste militaire staande leger wordt ver
lamd, wanneer het een staand leger van
werkloosen in den rug houdt.
der Goede Week. Zoo brengt de
treffende Moeder van Smarten,
van der Weyden, en is de eerste
een Calvarlë, naar den Vlaming
Er is gesuggereerd, dat op druk van hoo-
gerhand het verhoor niet is doorgezet. Spr.
komt daartegen op, o. m. op grond van een
brief van den officier van justitie van 29
Maart. Spr. heeft terdege begrepen, welke
kiemen hierin zaten. Door valschen whijn
heeft spr. zich niet van zijn plicht laten af
brengen Juist in de sfeer van het moderne
Europa. Men had anders het Wetboek van
Strafrecht en Strafvordering wel kunnen
wegbergen.
taWJpen jegens de zelfstandige rech-
en het politle-optreden. Van.de
088 «al het personeel worden overge-
vraag
tegen
Oss. Die zaak
Spr. komt tot twee zaken tegen Ossche
burgers in geestelijken dienst Daaromtrent
zijn verschillende personen gehoord, ook in
de residentie. Doch verdachte was niet ge
hoord, „omdat er geen verdachte als zooda
nig was". Van strafbare feiten is niet geble
ken. Zoo ging het o.m. om verjaarde zaken,
indien die al gepleegd waren.
De andere zaak betreft ook een Osschen
inwoner in geestelijke bediening.
4. Het is mij bekend, dat de verhouding tus
schen Kon. marechaussee en gemeentepolitie
na in 1934 en 1935 aanvankelijk slecht te zijn
geweest aanzienlijk is verbeterd onder leiding
van den vorigen opperwachtmeester en weder
ernstig is verstoord sedert de herplaatsing in
Oss van den tegenwoordigen brigadecomman
dant. Verwacht mag worden, dat de goede ver
houding zal worden hersteld door den eerst-
genoemden opperwachtmeester, die juist met
het oog daarop wordt teruggeplaatst.
De door het optreden der Kon. Mare
chaussee in het algemeen in gevaar ge
brachte rechtseekerheid zal worden hersteld
en versterkt, doordat door den betrokken
korpschef in overleg met mijn ambtgenoot
van Defensie en mjj het noodige ter ver
vanging van personeel wordt verricht.
In veel van hetgeen over het gebeurde Is
geschreven, wordt de indruk gevestigd, ab-
of het gaat tegen de door H.M. de Ko
ningin gedecoreerde brigade. DergelUke
aantijging is onbehoorlijk.
nomen of hij al dan niet cassatie zal aan-
teekenen. Het ligt echter voor de hand, zoo
deelde hij ons mede, dat, zelfs als ik me daartoe
niet gedrongen zou voelen, men mij dit van
hoogerhand zou opdragen. Het is dus wel bijna,
zeker, dat de zaak voor den Hoogen Raad zal
komen.
De senaat der rljks-unlversiteit te Utrecht
heeft, recht doende uit kracht van art. 117 der
hoogeronderwljs-wet, aan den student in de
tandheelkunde B. N. den toegang tot de unlver-
siteit ontzegd voor een tijdvak van vjjf jaar,
ingaande 24 Maart 1938, zulks in verband met
diens aandeel in den diefstal van goud uit het
tandheelkundig Instituut der rijks-universite it,
op 23 October 1937.
prijzen is voor haar werk ten deze. Bijv, had
men zich evengoed tot de gemeentepolitie als
tot de marechaussee kunnen wenden. De fei
ten in andere strafzaken hebben met deze
strafzaak niets te maken; deze staat geheel
op zlchzelve.
BU deze
Justitie,
ken
ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN
en U zult morgéns „kiplekker"
uit bed springen.
lederen dag moet Uw lever minstena een liter gal
in Uw ingewanden doen stroomen. Wanneer deze
stroom van gal onvoldoende is. verteert Uw voedsel
niet, het bederft. U voelt U opgeblazen. U raakt
verstopt. Uw lichaam Is vergiftigd en U bent
humeurig, veelt U ellendig en ziet alles somber In.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmiddelen.
U moet CARTER'S LEVERPILLETJES nefoen om
een liter gal vro te doen stroomen en U snit weer
geheel fit zijn. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on
overtroffen om de gal te doen stroomen.
Eischt Carter’s Deverpllletjes bij apothekers en
drogisten, f. 0.75.
Spr. komt tot de zaak van den dusgenaamden
bankdirecteur, die makelaar is en bezorger van
assurantiën. De aangehoudene werd vervoerd in
een zijspan van den marechausaee-motor, in
plaats van In een auto, waarom hy gevraagd
had. Op 19 Maart om 3 uur is de man gearres
teerd, om 4 uur had huiszoeking plaats. Doch
de officier van justitie wist daar niets van. Wat
de inbeslagname betreft, heeft de wachtmeester
der marechaussee op eigen gelegenheid gehan
deld. Op 28 Maart is den verdachte beteekend,
dat hy niet verder zou worden vervolgd op
grond van het voor-onderzoek. Die zaak is af-
geloopen.
De regeeringspersdienst bericht:
De directeur van den Rjjksdienst der Werk
loosheidsverzekering en Arbeidsbemiddeling
deelt mede, dat de plaatsing van groepen land
en veenarbeiders in Duitschland is begonnen.
In vele gemeenten en landbouwstreken heb
ben zich reeais een groot aantal arbeiders voor
dit werk aangeboden. Er zijn echter nog stre
ken en gemeenten met een groot overschot aan
Spr. moet zich beperking opleggen. Spr. kan
niet alle dossiers hier gaan behandelen. Spr
zal rechtmatige belangen van individueele bur
gers en leden der brigade moeten ontzien. Spr.
mag niet lichtvaardig optreden, doch moet dat
doen zonder aanzien des persoons.
Minister Goseling, die de interpellatie -
Drop over de marechaussee te Oss heeft
beantwoord
schrift op den spiegel, een oorspronkelijk detec
tiveverhaal van Harry Meester. Menigeen aai
benieuwd zijn naar het werk van dezen jon
geren Ivans. De andere roman, Abdoel de woee
Hjngids, blijft zijn uitstekend peil handhaven.
Verder zijn er korte verhalen van Henri da
Montfreld: Slaventransport in de Roode Zee;
van Maurice Zermatten: Van een touw en een
boetekoord, en nóg een beknopte vertelling:
van Petrarcö Vargo.
Goede vertellers zijn ook aan het woord tn
de Narrenkap, die niet zuinig is met zijn ult-
gezochtenhumor, terwijl het jonge volkje tn
Okki weer alles van zijn gading vindt. Zoo
geeft de K. I. deze week bijzonder veel.
MKjg* insonovertroffénnmaken
vanaf 25 ct. per ons
(DRIESIEN
oe onbetwistbaar primair het belang
van een effectieve militaire verdedi
ging van ons onafhankelijke nationale
volksbestaan met onze cultureele en histori
sche verworvenheden ook moge zijn, dit be
lang heeft alleen dan zin, wanneer wat mi
litair verdedigd moet worden ook dé moeite
van het verdedigen waard blijft, wanneer de
militaire verdediging onze volkskracht niet
uitput, maar er de indrukwekkende uiting
van is. Het meest martiale harnas mist zijn
effect, wanneer men bij het opslaan van he*
vizier in de gebluschte oogen en het bleeke
gezicht van een gedemoraliseerden werkloose
kijkt. Het ouderpaar uit Deventer heeft dat
zeer Juist ingezien, zooals blijkt uit bet
schrijven, dat hpt aan den voorzitter van
den ministerraad richtte. „Getroffen does
den moed, waarmee zeer veel werklooaen
hun moeilijk en zenuwsloopend bestaan aan
vaarden, wetende dat voor vele hunner het
steeds moeUjjker wordt niet te vervallen in
derzoek, terwijl vaststond, dat van een
strafbaar feit geen sprake was. Verhoor van
verschillende minderjarigen. Een minder
jarige, die eerder reeds had verklaard, dat
met hem niets was voorgevallen, gehoord in
het bijzijn van den aangever, die IS straf,
vonnissen tegen zich zag gewezen en ook
bij de Kon. Marechaussee als zeer ongunstig
bekend stond. Ruchtbaarheid omtrent die
zaken.
■y y et mag wel een voorbeeldig blijk van
I I actief nationaal bewustzijn en offer-
-A A vaardige vaderlandsliefde heeten, dat
tal van Nederlanders thans spontaan en vrij
willig geldelijke bijdragen storten voor de
noodzakelijke versterking onzer weermacht
en haar middelen en voor een doelmatige
luchtbescherming. Het wellen van deze par
ticuliere bronnen is te treffender, naarmate
deze Nederlanders zakelijker d.wx commer-
cieeler zijn aangelegd en de vooruitzichten
op een onvrijwillige aftapplng door middel
van de reeds economisch dol gedraaide be-
lastingkraan nog somberder en reëeler Wor
den. Niet enkel de ernstige woorden en betoo-
gen van de regeerlng, maar sterker nog de
internationale gebeurtenissen hebben blijk
baar Indruk gemaakt zoowel op de heeren
volksvertegenwoordigers van divers gekleur
de pluimage als op het door hen vertegen
woordigde volk zelf. Over deze ontvankelijk
heid voor helaas maar al te realistische in
drukken en haar tastbare gevolgen, welke
het refrein van minister De Wilde cs. .Kr
is geen geld” metterdaad schljpt te willen
logenstraffen, kan men zich slechts verheu
gen. wy zouden ons er echter dieper en in
niger over verheugen, wanneer wij niet be
hoefden te vreezen, dat het naarstige geha
mer op het aambeeld der dwingend nood-
zakeiyke defensie-versterklng velen mlh of
meer doof zal maken voor een andere nau
welijks minder dwingende noodzakelijkheid
nJ. die van een meer systematische en min
der incidenteele, een grooter en breeder op
gezette en met meer durf gevoerde doelma
tige werkloosheidsbestrijding. Zeker, tal van
meer of minder officieele, meer of minder
verantwoordelijke autoriteiten en leiders hou
den niet op, hetzij uit overtuiging, hetzij uit
polltieken oppositiegeest, met voorhamer -
woorden te slaan ook op dit aambeeld, maar
het is toch wel teekenend, dat het voorbeeld
van het ouderpaar uit Deventer, hetwelk een
bedrag van 100 schonk voor een fonds voor
productieve werkverschaffing, tot nu toe nog
niet zóó heeft getrokken als dat van hen,
die nu reeds meer dan een halve ton bijeen
hebben gebracht voor defensiedoeleinden.
ujimvucm
1^^^ heeft de InterpeUant verachu gemaakt
wwy aar nu het geenszins denkbeeldigs
\A/ gevaar bestaat, dat ons nationals
zelfbewustzijn en zelfrespect te een
zijdig en te uitsluitend op de militaire de
fensie worden geconcentreerd, hadden wy np
het menu van den komenden Kaderdag van
de RK. Staatspartij liever 'n anderen hooM-
schotel zien prijken dan „Ons nationaal be
wustzijn". Als tusschengerecht zal wel-is-
waar het probleem der z.g. kleine boeren
worden aangesneden, maar dit probleem is
slechts een onderdeel van het groote alge-
meene probleem, dat wij op den Kaderdag
gaarne als „pièce de resistance" hadden zien
fungeeren: nJ. dat van een afdoende, alzij
dige werkloosheidsbestrijding, waardoor de
zgn. „normale werkloosheid” binnen afzien-
baren tijd tot een mogelijk onvermijdelijk
minimum zou worden beperkt. Met alle waar-
deerlng voor hetgeen door de huidige Chris
telijke regeering met uitent beknepen mid
delen op velerlei gebied soms meer prin
cipieel dan practisch is tot stand gebracht,
moet het ons toch van het hart, dat wij ons
ernstig bezorgd meenen te moeten maken
voor de naaste toekomst. Hoe gelukkig wl»
ons ook achten, dat Christelijke mannen
in het huidige tijdsgewricht zich beijveren
om de in het verleden verzamelde nationale
waarden te behouden en te beschutten tegen
velerlei bedreigingen, wy dienen niet uit
het oog te verliezen, dat naast het behou
den ook het onhoudbare moet worden ge
liquideerd. Een staand leger van welhazst
een half mlllloen werklooaen in Nederland
is op den duur onhoudbaar en het is Chris
tenplicht alles in het werk te stellen dit leger
af te monsteren uit den demoraliseerenden
lediggang en aan te monsteren voor het ar
beidsproces. Vergeleken by andere landen
moge onze steunregeling voorbeeldig ge
noemd «orden, beter en doelmatiger dan de
best denkbare steunregeling is het verschaf
fen van arbeid. De R.K. Staatspartij heeft,|fe
hier een schoone taak8 te vervullen, welke ztf
niet straffeloos zal kunnen veronachtzamen
op grond van welk schijnbaar klemmend
motief dan ook.
De marechaussee is in de eerste plaats poli
tiecorps; tucht en discipline c.a. ressorteeren
onder Defensie. Iedere minister heeft speci
fieke verantwoordelijkheid. De noodig geachte
mutaties hebben de volle instemming van den
minister van Defensie. Zelfs is er beweerd, dat
er groote oneenigheid zou zijn tusschen de mi
nisters van Justitie en Defensie! (Vrooljjk-
held).
Het antwoord op de gestelde vragen luidt:
1. Niet wel is aan te nemen, dat InterpeUant
onbekend zou zijn met de in mln of meer sen-
sationeelen vorm gestelde beschouwingen in
eenige bladen, waarbij ten koste van den bur
gemeester van die gemeente en de plaatselijke
politie de activiteit der Koninklijke marechaus
see overmatig werd geprezen, met nadruk werd
gewezen op tegenstellingen tusschen beide., soor
ten politie en het gezag van het hoofd van
plaatselijke politie tegenover de in bijstand wer
kende rijkspolitie werd aangetast en ondermljnd.
Deze campagne moet naar mijn oordeel mede
ongunstig hebben gewerkt op de mentaliteit der
marechaussee.
2. Gedurende het verloop van een achttal da
gen zjjn mij die methoden geleidelijk uit ver
balen en rapporten bekend geworden. Onverwijld
ingrijpen was te meer geboden, omdat de wijze,
waarop het onderzoek in de zaak der jeugd-
werkloozenzorg had plaats gevonden, den offi
cier van justitie reeds aanleiding had gegeven
om op 15 November 1937 de brigade der Kon.
marechaussee te verbieden onderzoeken in te
stellen in zaken waarbij organen der gemeente
Oss waren betrokken, hetgeen voor de brigade
der K. M. een ernstige waarschuwing moet zijn
geweest.
Is echter iemand dan voor zijn heele laven
onfeilbaar? Het corps is een onmisbaar orgaan,
maar in handen van de verantwoordelijke
overheid. Deze laat het zich niet uit haar han- - ----
den wringen door pogingen van anderen. Spr. “e 8*eer- groeiend, voelen, en zich af vragen
zoekt eer schuld bij hen, die het corps met mq-
teloozen eerbied overgieten. De regeerlng moet
voor evenwicht zorgen, niet het minst in het
belang der menschen zelve.
e. Gegronde verdenking van mishandeling
van een persoon, verdacht van overtreding der
Vuurwapenwet, ten einde hem tot bekentenis
te brengen.
f. In verbalen in strijd met de waarheid
verklaren, op last of met medeweten van den
officier van justitie te handelen.
De eer van het corps is niet aangetast. Dat
voelt men ook in het corps, zooals spr. heeft
ervaren. Spr. leest een desbetreffend telegram
van de eerste divisie, die dezer dagen jubileer
de. voor. Evengoed als de weermacht moet de
politie een goed apparaat zijn in handen van
de regeerlng. Anders is geen opbouwend werk
mogelijk. Krachtige, evenwichtige gezagshapal-
having erkent ook de rechten der burgers. Moge
het onderling vertrouwen ten deze in het Ne-
derlandsche volk nu hersteld zijn.
ZU koos daartoe een vreemd middel, zy
sneed zich de haren af en legde deze fyn
gehakt op boterhammen, welke de man
mee naar zyn werk nam. Zooals te
verwachten was, ontdekte de man bytyds,
welke hinderlaag zyn vrouw hem had ge
legd en ’s avonds na zyn werk deed hy
asmgifte van het geval by de politie.
Even later meldde ook de vrouw zich, die
blykbaar berouw vafi haar daden had gekre
gen. zy werd ingesloten en er wordt thans een
onderzoek Ingesteld naar de deugdelijkheid van
het door haar gekozen middel.
^>r. heeft geen behoefte aan sensatie of erb-
«t op den minister. Men bewijst geenerlel groep
een dienst door gedragingen te verbloemen. Het
feit te Oss ligt er nu eenmaal. Er was een reeks
“usdrijven, waarvan de daders in het minst
Draagkrachtig deel der bevolking leefden.- Lof en
onderscheiding is ten deel gevallen aan hen, die
oeze „misdadigers" deden vervolgen Doch nu
v ordt opgetreden tegen een groep politie, meer
onafhankelijk van plaatseiyke omstandigheden
öan de gemeentepolitie. Deze heeft niet veel tot
baarheid gebracht, wel vele vergissingen be-
«aan Hier klopt iets niet. Het is t gevoel van
rechtsonzekerheid, dat vooral aanleiding is tot
oe onrust, die deze zaak verwekt.
De minister van justitie, de heer GOSELING, landarbeiders, vooral in Groningen en Friesland,
6. De juistheid van hetgeen in deze vraag
wordt gesuggereerd kan ik in geen enkel op
zicht erkennen. Daargelaten de vraag of de
jonge opzichters der werkverschaffing, de over
treder der Vuurwapenwet, de winkelier B. èn
zelfs de assuraptlebezorger v. d. H. behooren
tot vooraanstaande kringen van Oss, die, zoo
als ook enkele bladen hebben geïnsinueerd,
thans tegen de onderzoekingen der actieve
marechaussee zouden moeten worden be
schermd, merk ik op, dat ik geen onrecht
matig optreden duld ten aanzien van eenig
persoon tot welken rang en stand deze ook
mocht behooren.
BU het eerste opslaan maakt dit nieuwe
nummer den indruk van te zUn ingesteld op
de nadering
omslag een
naar Rogier
kleurenplaat
Petrus Christus. De beschouwing over de altyd
merkwaardige Passiebloem sluit zich daarby
aan en het spreekt vanzelf, dat de Lijdens
meditatie van H. de Greevë pc., zich om Chris
tus’ Kruisdood beweegt een overweging met
diep indringende gedachten. Ook zien we nog
een bijzondere fotoreportage vzn een Mexl-
caansch volksgebruik in de Goede Week: het
„verbranden van Judas”.
Naast deze actueele onderwerpen is er weer
allerlei stof verwerkt. Van een jaar convooi-
dienst der Konlnkiyke Marine in de Straat
van Gibraltar wordt verslag gegeven; een be
zoek aan de oase Siwa in Noord-Afrika maakt
ons bekend met een vreemd gebied; de weer
kundige schrijft over schemerbundels; Henri
van Mandele schetst een nieuwe industrie tn
ons land: de vervaardiging van wol uit melk;
de gebeurtenissen van de week worden geme
moreerd en enkele geestige foto-pagina’s bren
gen nog meer afwisseling. Achterin het blad
krijgen de dames weer haar goede wenken op
allerlei gebied.
ia een nieuwe roman begonnen: Het
i» den heer Drop en de Kamer erkenteiyk voor
zsnvraag en toestaan der interpellatie. Het
°*lle antwoord aan den heer Wynkoop op diens
’’M'n was een weg om een spoedige interpel-
te bevorderen. Spr. hecht aan de groote
’aarde hiervan in ons staatsbestel. En tegen-
OTer het Hoofd van den Staat èn tegenover de
y«Myertegenwoordiging draagt spr. gaarne de
TOzotwoordeiykheld.
8»r. vermaant tot besinning. Spr. waar-
de interpellatie en haar aoberen vorm.
-1 trachten, in Nederland nuchter-
en evenwicht in stand te
**1 de regeering zich niet
*D>renren door lichtvaardig optreden
Benoemd tot officier in de orde van Oranje-
Nasaau de heer J. D. D. Prulssen, directeur
van de Nederlandsche Bank voor Zuid-Afrika
N.V. te Amsterdam, wonende te Overveen.
In gelijken zin heeft de directeur van voor
noemden ryksdienst geschreven aan de direc
teuren der districtsarbeidsbeurzen, die de plaat-
seiyke agenten terzake zullen Inlichten.
De heer DROP repliceert. Spr. vraagt zich
af, of bepaalde feiten den minister eerst kort
geleden bekend zyn geworden. Dit acht spr. koper Overman, heeft nog geen beslissing ge
wei van belang.
Spr. zou echter willen weten, hoe de rappor
ten aan den minister zyn tot stand gekomen.
Zijn de gegevens verkregen op grond van over
leg ook met anderen dan den procureur-gene-
raal? Spr. heeft den indruk dat de procureur,
generaal een taak vervulde, die hem organiek
niet toekomt.
De heer WENDELAAR (Lib.) stemt in met
de afkeuring tegen hen die wantrouwen zaaien
tegen den minister, justitie en politie. Spr.
hoopt, dat thans volkomen recht is gedaan.
De heer ROST VAN TONNINGEN (NBB.)
zegt, dat de interpellatie volkomen aan spr.’s
verwachting heeft beantwoord. Tevoren heeft
de minister de vragen van den heer Drop ont
vangen om ze te kunnen beantwoorden Spr.
prijst de onkreukbare plichtsbetrachting der
marechaussee; minister Goseling heeft haar het
zwygen opgelegd. Spr. beroept zich op art. 4
der Grondwet. Deze Kamer heeft niet eens
harteloosheid
De VOORZITTER hamert.
De heer ROST VAN TONNINGEN zegt, dat
de marxisten zich in deze Kamer vrooiyk hebben
gemaakt over het lot van Jonge meisjes. Spr.
herinnert aan een zoek geraakt dossier In de
zaak-Van *t Sant. Spr. pryst de marechaussee,
die Oss zuiverde van Toon de Soep e.d. De heer
Drop ging de maréchaussee te lijf (daverende
vrooiykheid). Spr verzoekt den hamerenden
voorzitter dit luidruchtige gezelschap tot de orde
te roepen.
(De Voorzitter hamert opnieuw).
Spr. critiseert de herbenoeming van den bur
gemeester van Oss.
Spr. critiseert de houding van den heer Spey-
art van Woerden jegens den wachtmeester.
Spr. critiseert ook 's ministers houding jegens
de brigade marechaussee te Ou. De' houding
van den minister is een gevaar voor de rechts
zekerheid. Wie deze wenscht, eischt het aftre
den van den minister, van dit kabinet.
Spr. protesteert tegen de harteloose wijze.
of dat zoo door kan gaan. Spr. heeft zich ge
regeld laten voorlichten om k jour te blyven.
En zag zich genoopt, in overeenstemming met
den procureur-generaal, te constateerendie
brigade is op hol geslagen. Overplaatsing was
in het belang van de menschen zelve. Hun
chefs hebben In ’s Hertogenbosch van alle stuk
ken kennis genomen.
Toen zyn er verder maatregelen genomen
Tydeiyk werd eerst. Vrijdag 1 April (vrooiyk
heid), aan de menschen der brigade opsporings
bevoegdheid ontnomen, niet aan de brigade
Geenszins werd de brigade als het ware gecon
signeerd In de kazerne. Op 2 April zyn verdere
besprekingen gevoerd: inmiddels worden de
maatregelen uitgevoerd. De nieuwe brigade zal
enkele dagen ook weer opsporingsbevoegd
heid hebben. Zooals het was, mocht het niet
blyven.
Spr. komt tot een beantwoording meer spe
ciaal der vragen, als in het bovenstaande neer
gelegd.
De heer DROP (8D.) zegt, dat er In deze
naarheid noodig Iporingsdienst te onthouden
mnd van vroegere zaken tegen een hoofacom- ve unuiouaen.
nissaris van politie en een tweetal hoofdamb-
tenaren noodig; ook dienaangaande is er nog
feen klaarheid.
Het gaat in Oss om maatregelen tegen per-
die rechtstreeks onder het departement
Opheldering Is noodig. ook na het ge-
sonen
staan.
geven perscommuniqué.
Dzt indertyd de marechaussee te Ou ver-
itertt werd, wu noodig en werd algemeen toe-
gejuicht Allerlei verhalen hebben de ronde ge
daan over de gemeentepolitie te Oss, maar van
ernstige feiten is er niets gebleken.
Den laatsten tyd zyn er berichten ingekomen,
dat niet tegen menschen met bynamen, doch
dat ook tegen een fabrikant en een bankier werd
opgetreden. Het perscommuniqué is niet dui
delijk- Men moet uit de berichten opmaken,
dat het besluit om de brigade te Oss een deel
van haar taak te ontnemen, plotseling is ge
nomen. Er schijnt ook verschil van meening te
iljn tusschen de departementen van Justitie
en Defensie. Spr. wijst op het tweeslachtig ka
rakter der marechaussee. Een opperwachtmees
ter te ook hulpofficier van justitie. Waarom is»
nu opgetreden? Zeker niet om het geschil tus
schen twee departementen?
Uit verbalen en rapporten zou gebleken zyn,
dat bU opsporingswerkzaamheden door mare
chaussees rechtmatige belangen van burgers op
Pijnlijke wijze zjjn geschonden. Waaruit bestaat
dit en waaruit is dit gebleken? Er is pyniyke
onzekerheid in bijna elk woord van het pers
communiqué. Waarom moet de marechaussee te
Oss zich van opsporingsdienst onthouden?
verhouding tusschen gemeentebestuur en
marechaussee is in het geding. Er is verwonde
ring over de herbenoeming van den burgemees
ter nn Oes. In hoever daarvoor reden is, kan
spr. niet beoordeelen. Is de marechaussee haar
bevoegdheid tegen het gemeentebestuur te bul
ten gegaan? Hoe denkt men een verkeerden
toestand te' herstellen door de marechaussee
gedeeltelijk buiten werking'te stellen?
Spr- stelt de volgende vragen:
1. Welke a^n de niet wei te verantwoorden
uitingen in sommige persorganen, die tegen
stellingen hebben geschapen tusschen de bri
gade der Koninklijke marechaussee te Oss
eenerajjds en andere organen van bestuur en
politie anderzijds, welker aanwakkering niet’
kan worden geduld?
2 Sinds hoelang is uit verbalen en rappor
ten gebleken, dat by het opsporingsonderzoek
door de Kon. marechaussee te Oss methoden
werden toegepast, waardoor rechtmatige be--
langen van burgers op pijnlQke wyze werden
geschonden, zoodat het onverwyid geboden was’
maatregelen te nemen om het vereischte even
wicht te herstellen?
3. Welke bepaalde feiten, gebeurtenissen of
gedragingen hebben aanleiding gegeven tot het-
besluit om aan de brigade der Kon. mare
chaussee te Oss opdracht te geven zich tot
nader order van opsporingsdiensten te ont
houden?
4. Wat is den minister bekend van de ver
houding tusschen gemeentebestuur of gemeen
tepolitie en de leiding der brigade van de
marechaussee te Oss. op welk tydstlp Is een*
minder goede verhouding hem bekend gewor-
en welke maatregelen'stelt de minister
zich voor te nemen ten einde deze verhouding5
op goede basis te regelen?
5. Acht de Minister het uit een oogpunt van
algemeen justitieel beleid Juist, in omstandig
heden als die te Oss aanwezig zyn, de brigade
oer Kon. marechaussee surveillance en bewa
kingsdiensten te laten doen blykbaar ook in het
territoir der gemeentepolitie, terwyi de brigade
haar voornaamste taak, waarvoor zy destijds is
rereterkt, niet mag uitoefenen?
Moet de Minister niet erkennen, dat het
J*70» van rechtszekerheid kan zijn aangetast
d°oz ingrijpen op een oogenblik. dat gerechtelilk
pnoerzoek werd gedaan in andere kringen d-»r
te’olklng dan die, waarin sinds 1935 misdrijven
werden opgespoord en tot berechting gebracht
°P wolke wyze stelt hy rich dan voor de
^yyorgen voor rechtszekerheid geiykeiyk voor
«Ie bevolkingsgroepen te herstellen of te ver
sterken?
van de belangen zoo gering waren, dat, al ware
de verjarlngstermyn nog niet voltooid geweest,
een opsporingsonderzoek niet opportuun was te
achten. Arrestatie en de wijze waarop zulks ge
schiedde. Huiszoeking en in beslagneming ge
heel archief op eigen gezag. De aan deze heele
zaak gegeven ruchtbaarheid.
b. Zaak opzichters-werkverschaffing:
Ondanks mededeeling van het hoofd van po
litie van Oss, dat hem by onderzoek gebleken
was, dat het hier geen strafbaar feit betrof,
overgegaan tot arrestatie van dia twee jonge
menschen, die by voorgeleiding na vier dagen
door den Officier van Justitie werden in
vrijheid gesteld. Indien van eenig- strafbaar
feit sprake zou zyn geweest, had dit geen
hoogere waarde kunnen betreffen dan ongeveer
10,Veelruehtbaarheld, waardoor gemeente
lijke gezagsdragers volkomen ten onrechte In
een kwaad daglicht werden gesteld.
(Zie antwoord op vraag 2).
c. Onrechtmatige arrestatie In een van den
aanvang af aks civielrechtelyk te onderkennen
financieels kwestie, waarby klaarblykelyk de
bedoeling heeft voorgezeten door vryheidsbe-
rooving pressie tot oplossing der kwestie in een
bepaalde richting te beïnvloeden.
jaar geleden gebeurd zouden zyn. De kroon-
een berucht individu, dat zich' bïykêns "rappor
ten op zedeiyk gebied beestachtig gedragen
- heeft.
Wat meer inzonderheid de derde
betreft, komt spr. tot de strafzaak
een fabrieksdirecteur te
heeft haar normaal verloop. De verdachte
is in arrest en er is niet aan gedacht, hem
daaruit te ontslaan. Het vooronderzoek ie
reeds ver gevorderd. Spr. wijst op lofwaar
dige activiteit der brigade ten dese.
3. Tot de bedoelde opdracht hebben aan
leiding gegeven de volgende feiten:
tn <M gistermiddag gehouden vergadering
„n de Tweede Kamer was aan de orde de
taterpeilatte van den heer Drop over
voorloopige beslissingen ten aanzien van de
brigade der Koninkiyke marechaussee te
Om en hetgeen daarmede in verband staat.
waar zich weinig of geen arbeiders aanbieden.
In deze gemeenten zal worden nagegaan, of
gehandeld wordt in den geest van de circulaire
van den Minister van Sociale Zaken d.d. 2
Maart 1938.
Omtrent de plaatsing van landarbeiders in
Duitschland werden door genoemden directeur
kortgeleden besprekingen gehouden met de be
sturen der drie groote landarbeiders-organlsa-
ties, te weten de Roomsch-Katholieke, de Chris-
teiyke en de Moderne Bonden. Deze bonden
hebben zich bereid verklaard deze bemiddeling te
bevorderen. Daarby bestond eenstemmigheid
over de opvatting, dat het werk in den land
bouw in Duitschland alleszins geschikt is voor
ongehuwden en kostgangers en in het algemeen
ook voor gehuwden, doch dat by de plaatsing
van gehuwden rekening dient te worden gehou
den met de gezinsomstandigheden.
5. Deze voorloopige maatregel werd door
noodzakeiykheid geboden.. Een voorname taak
van de versterkte brigade ligt in de beoefening
mede der preventieve politie, het door haar
gezag en waakzaamheid voorkomen van straf
bare feiten. Het ware onjuist geweest de
brigade daarvan te ontheffen.
zaak zyn de ministers van
Defensie en Blnnenlandsche Za-
betrokken. Het heeft den burgemees
ter van Oss niet aan tact en doortastend
heid ontbroken. Met den ambtgenoot van
Defensie is er ook volledige overeenstem
ming.
Een 38-jarige werkman uit de Boerenstraat
te Den Haag is byna het slachtoffer geworden
van de haren zyner vrouw.
Het echtpaar leefde sinds geruimen tyd in
oneenigheid en dit was op het laatst zoo hoog
geloopen, dat de vrouw besloot haar man te
vergiftigen.
Wat spr. het meest getroffen heeft, is de ma
nier, waarop men minderjarigen nu heeft mee
nen te moeten hooren, over dingen die zeven
hreft.l\veroord^7en^te7den
