ONS BLAD
J
Fransche Senaat brengt het
kabinet-Blum ten val
f
k.
I
I
>el
Het nieuws van heden
DALADIER formateur
Het noodweer in
de V.S.
0 VEREENSTEMMING IN DE
SIGARENINDUSTRIE
DE BAROMETER
De beteekenis van
Tremp
Chamberlain ziet
nog geen oorlog
Britache stappen
te Mexico
JOH. LAUWERS
PAVCLOP 3
ALKMAAR
BRILLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
00K SPOORFONDS
KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 9 APRIL 1938
1P1OEH
mtauk) a
ilisme
»au
c
en
12
Een valsch bericht
Franco bezet Camarosa
Tien dooden
Matusjka krijgt gratie
5
XXVXWWWIIIII llllff////////zzx
S «X
„Als gij den vrede
«*.»A
«em.
«n- n
e“ 3411.
Belangrijke schilderijen
geveild
Verscheidene werken van Neder-
landtche meestere
Brand in een arsenaal
te Pillau
Reeds 40 personen om het leven
gekomen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
14 BLADZIJDEN
De uitzichttoren, die nabij Hillegom en Lisse in de bloembollenstreek is opgericht,
geniet veel belangstelling van de bezoekers, die vanaf dit hooge standpunt de
schoonheid van de bloemenpracht kunnen bewonderen
De verplichtingen van
Engeland
Weldra sluiting van een overeen
komst met Italië
Scherpe pascontrole
aan de grens
ito
De weg naar het Oosten
vrij
De man, die aanslagen pleegde op
internationale treinen
De stuwdam by Tremp vormde een
ernstige dreiging voor Franco
„Gij hebt onze regeering
nooit gewild”
Londen verwacht, dat het onteige-
ningsdecreet ongedaan ge-
maakt zal worden
EEN EN DttTIGSTE JAARGANG No. 160
In een felle rede keerde Blum zich
l,y de verdediging van zyn
ontwerp tegen den
Senaat
VOOR SUIKERZIEKEN
VOLLEDIGE VOEDING
ygREENIGDE
Program zal ter goedkeuring aan
de organisaties worden
voorgelegd
Blum verdedigt ontwerp
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
punt»,
i
O
Een kijkje in Luchon, waar dagelijks talrijke vluchtelingen uit Spanje aankomen
—o
Blum
X,
plaatsen?
u-
U
be-
MO
tatsn,
r*uitspreken.
Stand op Zaterdag 1* aar v«.t 79X1
Vorige «tand: 7*7.4
en.
on.
it spreekgestoelte van den Se-
pnnen zetten als leder spreker,
feen inbreuk te willen maken
8ARAGO8SA, 8 April (Havas). De inne
ming van Tremp stelt de reehtaehe troepen
in staat, den opmarsch overal aan het front
van Lerida te hervatten.
Gsrdey sekte de voornaamste redenen nit
es* waarom de senaatscommissie bet ont
werp niet kan aanvaarden. „Het bepleite
systeem te doordrenkt van een geest van
gemakkelijkheid. De fundamenteele kritiek
db wjj uitspreken, b dat do inflatie de
drtfflznwht wordt van de regeeringsactie.
gedachten op 1
naat uiteen te
HU verklaarde
op de souvereinlteit van den Senaat en her
innerde er aan, dat geen grondwet een Hooger-
hute zoo uitgestrekte volmachten geeft als de
Senaat geniet.
De 700 mlllioen kub. meter water voor den
stuwdam te Tremp vormden namelijk een ern
stige bedreiging voor de troepen vsm Franco,
voor het geval de regeeringstroepen den stuw
dam* In de lucht zouden hebben laten vliegen.
Een dergelijke watermassa zou de geheele linie
der rechtschen met alle manschappen en mate
riaal hebben weggevaagd.
Na een pauze, tijdens welke de rechtschen ge
wacht hebben tot alle stuwdammen ten Noor
den van hun linies in hun handen zouden zijn,
is er aan het front van Lerida, dat thans over
een rechte lijn loopt, niets meer, dat zich tegen
een opmarsch naar het Oosten verzet.
SARAGOSSA, 8 April. (Kenter.) De troe
pen van Franco hebben Camarasa, waar
een belangrijke electrische centrale is in
gericht, bezet. De rechtsche divisie b nu
ten Zuiden van de Ebro meer dan halver
wege tuwehen Morelia en de zee.
Chamberlain herinnerde er aan, dat Groot-
Brittannië verplicht is Frankrijk en België hulp
te verleenen in geval van een niet uitgelokten
aanval, doch dat het er van af zag een der-
gelljke verplichting aan te gaan ten aanzien
„Ik vraag u slechts een weinig geduld te
hebben en nog even te willen wachten. Ik
denk niet, dat het lang zal duren of onze
overeenkomst met Italië zal worden geslo
ten en gepubliceerd.
niet mijn'woord op willen geven, tenzij ik er
volkomen van overtuigd zou zijn, dat wij onze
vrijheid op geen andere manier zouden kunnen
bewaren.
Het doel der regeerlngspolitiek is den vrede
te handhaven.
De beide pijlers van onze buitenlandsche po
litiek, aldus Chamberlain, zijn den vrede te
zoeken door vriendschappelijke bespreking en
onderhandeling en door onze gewapende strijd
krachten op te bouwen tot een peil, dat in
evenredigheid is met onze verantwoordelijkhe
den en met de rol, welke wij wenschen te
spelen bij het bewaren van den vrede. De re
geering wenscht evenmin de idee van een groo-
teren en beteren Volkenbond prijs te geven.
Ten aanzien van de bewapening verklaarde
Chamberlain, dat het aanwenden van de hulp
bronnen der natie voor de vervaardiging van
oorlogswapens hatelijk en verfoeilijk is, doch,
aldus voegde hy hier aan toe, ik kan mijn oogen
niet sluiten voor het feit, dat onder de tegen
woordige omstandigheden ter wereld wij geen
alternatief hebben dan er mede voort te gaan
daar het de levensadem van onze Brltsche vrij
heid zelf is, welke op het spel staat.
De eerste minister achfltei- noodig, dat
DIENST AANBIEDINGEN, Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder de Omroeper-
rubriek 10 et per regel.
tvlng
Ug*.
reau
Maatregelen voor steunverleening aaa kleine
traininj
voor, dn
lari’s wa.
held r|j.
trachtte
dl uit de
1 behaht
tvellingen
vraag,*
en.
n*
ike.
Onlangs is reeds een en ander vermeld over
aanstelling van lijdelijke hulpcommlezen voor
de grensbewaking.
Nader valt te melden, dat deze beambten niet,
zooals normaal, onder de belastingadministra
tie en dus onder het departement van Finan
ciën, doch onder dat van Justitie zullen reseor-
teeren, wat er op wijst, dat hun taak sulver
politioneel zal zijn.
>«e tnj«t
e maal J,.
door m-
cord, (fa;
•beterl
1 met zijn
>et lastige
s snelheid
BOEDAPEST, 8 April. (Havas). Rljksbeetuur-
der Horthy heeft gebruik gemaakt van zijn
recht tot gratleverleenlng en de doodstraf,
welke uitgesproken was tegen Silvester Ma
tusjka, die internationale treinen tot ontspo
ring heeft gebracht, veranderd in levenslangen
dwangarbeid.
Blum verliet daarop het spreekgestoelte, ter
wijl de socialisten en eenlge senatoren van de
democratische linkerzijde applaudisseerden.
Naar uit Madrid wordt gemeld hebben de rer-
geeringsbatterijen vanmorgen een hevig vuur
geopend op de rechtsche. stellingen ten Westen
der hoofdstad. Op dit front werd voort* een le
vendig geweervuur uitgewisseld.
In Estremadura is het regeerlngsoffenslef dat
uitgegaan was van de grenzen der provincie To
ledo, uitgebreid. Het ontwikkelt zich over een
front van veertig kilometer In de provincie Ca-
cere».
DE PRIJS DER ADVERIENIiEN oeorasgt Cl. p.
regel; Ingezonden Mededeelingen 40 et p. r.
BI) CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor sdverteeren Mj abon
nement wordt op aanvrage gaame door onze
Administratie verstrekt -
Een groote menigte was Vrijdag aanwezig bij
de veiling bij de bekende Londensche firma
Christies, waar 148 kunstwerken onder den ha
mer kwamen. De firma Katz te Dieren betaal
de 3000 gulnjes voor het doek van Pieter de
Hoogh „Vertrek van een bulten”, terwijl de
neer Van der Heuvel uit Amsterdam „De brief
van Eglon van der Meer (14381703) kocht
voor 1450 gulnjes.
Van Goyen’s .Riviergezicht” bracht 780 guln-
Jes op
Voor een doekje van Rembrandt, dat aen
„Paris Solr" deelde dezer dagen mede, dat
oud-Bondskanselier Kurt von Schuschnigg naar
een Inrichting voor zenuwlijders was overge
bracht. Officieel wordt thans uit Weenen mede
gedeeld, aldus de Neue Zürcher Zeitung, dat de
man, die dit bericht liet verschijnen in de Paris
Bolr, mb zekere Iwan Cohg^( pseudoniem YvtJ*
C. Franck) ia Van zijn bericht was geen woord
waar. Hij is binnen h uur uit bet Dultschs
Rijksgebied gezet.
Na Blum voerde nog Caillaux het woord,
waarop de Senaat met 223 tegen 49 stem
man het voorstel tot bespreking der artike
len van het regeeringaontwerp heeft ver-
VFOrpCDo
LONDEN, 8 April. De Britache gewint
in Mexico heeft instructie gekregen de
Mextoaansche regeering er van in kennis
te stellen, dat de Britache regeering het
onteigeningadecreet van 18 Maart beschouwt
als ongerechtvaardigd. Zy moet derhalve
formeel veraoeken de eigendommen aan de
Mexican Eagiy Cy. terug te geven.
te versekeren, is ons gereed te maken
8roor den oorlog.
Vanavond werd te Rome vernomen, dat d*
Engelsch-Itallaansche overeenkomst tegen Pa-
schen zal worden geparafeerd.
De Senaat zal thans tot* de grens der bevoegd
heden, die de grondwet hem toekent, gaan. Hjj
zal zich verzetten tegen den wil van de Kamer.
Hij zal zich uitspreken tegen een regeering, die
hij nooit erkend heeft, zelfs niet de facto. Ik
ben republikein: uit naam van het belang der
republiek doe ik een laatste beroep op den Se
naat.
LONDEN, 8 April. (Reuter.) In een te Bir
mingham gehouden redevoering heeft minister
president Chamberlain, sprekende over de En-
getech-Italiaansche onderhandelingen, gezegd
dat er thans goede hoop bestaat do oude
vriendschappelijke betrekkingen, die, totdat aU
onlangs werden onderbroken, zoo lang hadden
bestaan, dat zj) traditioneel waren geworden
tusschen onze beide landen, te herstellen.
ht» lllf“twtoordde’ dat men hem niet heeft
•tateliik. K?en’ Naar 2«n meening moet een
aigmJL°*slisslng genomen worden door het
N* aelf’ elschte bovendien
-
Het kabinet-Blum ia Frankrijk afgetreden;
Daladier belast met do vorming sssier nieuwe
regeering.
De Fatneijjke Nuntius heeft Weenen verlaten.
De beteekenis van de inmenging van Tremp
door de troepen van Franco.
Bezoek van H. M. de Koningin aan Rotterdam.
Mr. X W. Huystaga heeft per 30 April eervol
ontslag gevraagd als president der Amsterdaas-
ache rechtbank.
NEW YORK, 9 April (Havas) De wer
velstorm, die in Alabama heeft gewoed,
heeft 38 personen het leven gekost en groo
te schade aangericht.
In de staten van het Mldden-Westen
woeden hevige sneeuwstormen, waarin reeds
veertien personen om het leven zijn geko
men.
Vrijdag kwamen de partijen in de
sigarenindustrie te Utrecht in verga
dering bijeen.
Na langdurige besprekingen, welke
omstreeks des avonds half twaalf
eindigden, werd overeenstemming
bereikt tusschen de vertegenwoordi
gers van de verschillende organisa
ties over een program, dat aan de
leden ter goedkeuring zal worden
voorgelegd.
ouden man met baard en gedekt hoofd voor-
stelt, bestond zeer groote belangstelling Er
werd druk geboden. Het doekje werd ingezet
op 200 gulnjes, doch ging voor 1500 gulnjes in
andere handen over.
De firma Katz kwam eveneens in het bezit
van een schilderij van Salomon Ruysdael „Ri
viergezicht met veerboot”, waarvoor 780 gulnjes
werd betaald. Een mansportret van Rembrandt
bracht 1400 gulnjes op.
van andere landen, die verder af liggen en
waar geen vitale Brltsche belangen in dezelfde
mate bestaan, hoewel bet ónmogelijk is te zeg
gen, welke regeerlngen ten slotte betrokken zul
len zijn bij een geschil in een of anderen uit
hoek van Europa.
Wij waren evenwel van meening, aldus Cham
berlain. dat wy ons het recht moeten voorbe
houden te zeggen of wy het noodlg achten een
dergeiyken oorlog in te gaan of niet en wy
moeten dat niet overlaten aan de beslissing
van anderen, daar het geweldige gevolgen voor
ons zelf kan medebrengen.
Soms zegt men, dat, wanneer wjj krach
tiger zouden optreden, wij de wereld de
waarschuwing zouden geven, dat ar geen
oorlog moet zijn. Da* zou evenwel geen op
het spel setten zjjn van geld, doch van te
vens van mannen, vrouwen en kinderen vn»
ons eigen ra* en bloed.
Ik ban niet bereid daarin te treden en boe-
-wel in de toekomst zich de noodzakeiykheid
van een oorlog zou kunnen voordoen, zou Ik er
Tenslotte legt Abel Gardey er den nadruk
op, dat het ontwerp, zooals het ter tafel ligt,
niet in overeenstemming is in sommige op
zichten met den geest der Fransche democra
tie. Het verontrust den Franschman in zyn
aangeboren gevoel voor vryheld en initiatief.
Voorts maakt het geen gebruik van zyn ge
schiktheid tot het dienen van het algemeen
belang in de ure des gevaars.
„Wanneer het noodig is om de scherpe crisis
door te komen en de buitenlandsche gevaren
te bezweren, zal de Franschman de inbreuken
aanvaarden op de beginselen, die ons dierbaar
zjjn. Wanneer men gedurende een zekeren tyd
zich buigen moet voor de gestrengheid van
oorlogseconomie, zal het volk van Frankrijk
den moed hebben zich daartoe te dwingen.
Maar dan zal het zyn voor het algemeene wel
zijn en niet voor de doeleinden eener Ideologie.”
De conclusies van het rapport lokken lang
durig, b|jna algemeen applaus uit. De socialls-
tep. zijn vrywel de eenigen, die hieraan niet
deelnemen.
wedstryda
lp M1»rtni
zy zullen vooraameiyk te werk worden ge
steld aan de z.g. doorlaatposten aan de Neder-
landsch-Belglsche grens, waar zy een scherp*
passencontrdle zullen moeten uitoefenen en het
binnenkomen van ongewenschte vreemdelingen
beletten, isy zullen dien dienst verrichten on-
faer toezicht van de brigadecommandanten van
Ide Kon. marechaussee, die hun bevelen weer
but vangen van de betrokken dlstrlctscomman-
Idanten.
I Een en ander houdt verband met de Invasie
ban Oostenryksche vluchtelingen, die meest vla
België ons land binnenkomen en dan veelal
llangs die doorlaatposten, die slechts een deel
|van den dag bewaakt zyn.
In dit verband wordt op het oogenbllk een
ondersoek ingesteld naar Nederlanders, die oa.
op den dag van den voetbalwedstryd België—
Nederland hun Nederlandsche paspoorten voor
vry hooge bedragen zouden hebben verkocht,
teneinde vreemden de gelegenheid te geven op
deze passen, nadat zy van een ander portret en
valache stempels waren voorzien, ons tand bin
nen te komen.
Als Glutenbrood, Beschuit Meel. Havervlokken. -Biscuits.
Suikerarme melk. Room. jams, etc Vraagt prosp aan
„NUTRICIA” - ZOETERMEER
In alleplaatsen ve/tegen woord igd
De Instructies van den gezant, O'Malley,
luiden verder, dat hy moet uiteenzetten, dat
de Brltsche regeering gehoopt had. dat de
Mericaansche regeering uit eigen beweging tot
de erkenning zou komen van de onrechtvaar
digheid van haar daad, en stappen zou nemen
op eigen initiatief, teneinde de eenlge methode
toe te {tassen, die werkeiyk den toestand ver
helpen kan, n.l. teruggave van de eigendommen
aan de maatschappy, die bereid is de arbelds-
kwestle op een blliyke baste te bespreken.
BUREAUX:
- - Hof Teletoon 4530 en 4210
'uziDER Statlon»*’,aa’ ^1
HÏL Koópoortzweg 94, Telefoon 411
Molenztraat 52. Telafoon 81.
ABONNEMENTSPRIJS:
Mhearlp van gratl» ongevaltenvarrgkw-
"Sm Alkmaar ft- P»r kwartaal of
ri"8: \2°r>or weok, voor button Alkmaar
!?/m^erkwartaal o» 10 cent* por week.
i«^SKPV- Drukk Oa Spaarnestad - Haarlem
Uns*
G# hebt onze regeering nooit gewild, al-
4"i Bhun- Gy hebt daarvan nooit een ge-
*emaakt 'en thans gaat gy haar het
wru. snmogeltjfc maken. Wat zult ge daar-
*aeilT Wilt ge een verplaateizig of een
*‘«wvnfng der meerderheid?
“Orting zou'dat zeer gevaariyk zyn.
omstandigheden zyn niet meer zooals in
Utlek-01 1934' 200111111 °P financieel als op po-
rtCh».Jev:ed' 136 arbeidersklasse is zich haar
n bewust geworden. Laat my u zeggen,
«dit b*1 recht hebt beslissen. Dat
rin» -7eh00rt 406 aan de wetgevende vergade-
'oortgesproten uit het algemeen kiesrecht.
O*1 oogenbllk onderbrak Jeanneney, de
**»«ter van den Senaat, Blum onder luid
Jeanneney zeide.dat het volgen* de
het recht van den Senaat 1* in
onsthankeiykheid <yn besluiten te ne-
minister-president sal daaruit do
•wooteenite, hebben te trekken.
De uitgaven der schatkist beloopen In bet
Mieel M milliard, waarvan 35 milliard nog be-
Mzld moet worden.
Sedert twee jaar zyn de leenlngen niet meer
‘oereikend om aan de behoeften der schatkist
<e voldoen. De regeerlngen kunnen niet steeds
mor dezelfde moeiiykheden biyven staan.
Wat is de oplossing? Het wekken van ver-
door verandering der politieke orlën-
tie. In geen geval is dat een voldoende en
uvende oplossing. De oplossing, die ik aan
nt“d doe, zal morgen ongetwyteld door Ka-
en Senaat worden overgenomen en met
•roote meerderheid goedgekeurd.”
Voor den aanvang van de Senaatszittlng
bleek, dkt de omgeving van het gebouw mis.
schien nog scherper dan gisteren onder bewa
king was gesteld. Alle straten, die naar het
Luxembourg lelden, werden bewaakt door tal
i’ rijke akieelingen agenten van politie en leden
der mobiele garde, voorzien van helmen en
karabijnen.
In de wandelgangen van den Senaat heersch-
te een levendige drukte, voordat de zitting was
geopend. De opening geschiedde om vyf minu
ten over drie.
De voorzitter deelde mede, dat de regeering
«nmiddeliyk behandeling heeft gevraagd van
het financleele wetsontwerp.
Volgens het reglement zou over een uur met
de besprekingen begonnen worden. De zitting
werd daarop geschorst, teneinde om vyf mi
nuten over vier weer te worden hervat.
KONINGSBERGEN, 8 April (D.NH.) Ty-
dens werkzaamheden by de kruitladlng voor
een zware kustbattery te hedenmorgen in het
arsenaal van de marine-artUlerie te Pillau
brand ontstaan. Voor zoover tot dusverre kon
warden vastgesteld, zyn daarby tien personen
om het leven gekomen, terwyi vier arbeiders
gewond werden. Buiten het rechtstreeks
trokken gebouw is geen materleele schade van
beteekenis aangericht.
De centrale te Camarasa is de voornaamste
der centrales aan de Rlo Noguera Pallaresa.
Alle centra voor de voortbrenging van electri
sche beweegkracht voor de Catalaansche in
dustrie zyn thans in handen der rechtschen
In den Ebro-sector heerscht groote bedryvig-
heid. De troepen van generaal Alonzo biyven
oprukken en zyn acht kilom^er voorby den
Turmell-top.
Om tien minuten over half vyf betreedt Blum
a*n het spreekgestoelte. Hy verklaart, dat het
ontwerp der regeering geen denkbeeldige con
structie biedt. Het staat in verband met het
ontwerp, dat Blum reeds in Juni 1937 in het
psriement ingediend heeft en dat de Senaat
weds beeft verworpen.
De minister-president sneed vervolgens het
«igeniyke probleem aan: „Gy gaat dit ontwerp
’®wpen”, aldus zeide hy. .Maar wat zult
5* f”**11* doen? Er moet een oplossing ge-
®den worden. Welke zult gy tegenover de
PARUS. 8 April. Zooals algemeen
verwacht werd, heeft het kabinet-
Blum hedenavond zijn ontslag aan
president Lebrun aangeboden.
President Lebrun heeft Edouard
Daladier naar het Elysée ontboden
om hem te belasten met de vorming
van een nieuw kabinet.
