ONS BLAD
Volkomen overeenstemming
te Londen
Het nieuw» van heden
Landverradelijke
Hitler niet naar
het Vaticaan?
Samenwerking op
defensiegebied
Tegen verstoring
der orde te Oss
4
Minister Goseling
beleedigd
en
DE BAROMETER
De H. Vader prijst
de Jezuïeten
ENGELANDS GRENS LIGT
AAN DEN RIJN
De besprekingen tusschen de Britsche en Fransche
ministers werden gevoerd in een sfeer
van onderling vertrouwen
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BRILLEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
VRIJDAG 29 APRIL 1938
1
De reactie in Berlijn
Arrestaties te Rome
M
VS
Het schot van Serajewo
De winter komt terug
s,
Het Euch. Congres te
Boedapest
DE ZWITSERSCHE
BEGROOT1NG
Overheid krijgt meer
bevoegdheden
Portugal zal Franco
erkennen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 bladzijden
W>é</dc/wr Nationale
Dagblad" gedagvaard
Ongewenschte elementen worden
Zaterdag uit de stad geweerd
Eens dragen.
Steeds wagen II
Tsjecho-Slowakije
De propaganda voor aansluiting
van ons land by Dultschland
Gedenkteeken voor den moorde
naar van aartshertog Ferdinand
In Vaticaansche kringen acht men
een beaoek thans onwaar-
schynlyk
Officieel communiqué
terughoudend
Yplendam te New York
1939
Wy zyn bereid om Franhryk,
België en Nederland te
verdedigen", zegt
Chamberlain
LONDEN, 28 ApriL Heden
ochtend zijn de FranschBritsche
besprekingen enkele minuten na de
aankomst der Fransche ministers in
Downingstreet in het kabinet van den
Britschen eersten minister begonnen.
Berlyn toont zich zenuwachtig
De defensie
Verklaringen van Daladier
en Bonnet
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 176
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bwdraagt 80 cL p.
regel. Ingezonden Mededeelinger» 40 et. O. r.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor edyerteeren b|| ebon-
nemenl wordt op aanvrage gaame door onze
Het belangrijke punt der verhou
dingen in Midden-Europa
komt eerst heden aan
de orde
«I
-
Stand «g Vrijdag 9
Verigu Mond: 7«S4
Ml
*1
NO ORDH DLL ANDSC H DAGBLAD
Mtm.
•ju bm ar sprake
IrtC
U 19M
De marechaussee te Oaa; beroep op het Amb-
met
Bonder een
van
De Londepsche
aan
is,
Prtncip
den
k
k
In de saak-Haneen ta bet O. M. la lieeger be*
reep gegaan.
Ik
4
rvlk te
•pel te
A
ik
ik
ik
k
I
1
I
De Parijsche correspondent van de Deutsche
Allgemeine Zeltung schrijft met ergernis over
„de herleefde entente cordiale" en de Frank
furter Zeltung vraagt: „Waarom dat alles, tegen
welk gevaar wil men zich beschermen?"
VATICAANSTAD, 28 April (Havaa). In
Vaticaansche kringen te Rome heeft men
den indruk, dat Hitler ter gelegenheid van
rijn bezoek aan Italië geen bezoek aal bren
gen aan Z. H. den Paan
De moeilijkheden in bet taxibedrijf te in-
sterdam. 400 chauffeurs tegen M Mei ontsla
gen.
Het Hgt In de bedoeling, neg dit jaar de Bin-
nenvaartrampenwet in werking te doen tred—
R’dam.
Sust te
6
W
57A.
?8
28
Volgens een bepaald bericht sou overeenstem
ming tot stand gekomen zijn o.m. ten opzichte
’■n het gebruik door de Brltsche luchtstrijd
krachten "van de vooruitgeschoven bases op
BTansch gebied.
De Nachtausgabe geeft uitdrukking aan de
hoop, dat de te Londen bijeen 'zijnde ministers
zich er van zullen onthouden „verouderde in
ternationale bepalingen te verdedigen, maar
plannen zullen ontwerpen, die dienstig zullen
zijn aan de organisatie des
oorlogsgevaar In te houden".
Minister Bonnet verklaarde den journalisten
op zijn beurt, dat vandaag de volgende punten
besproken «ün:
Italië en de Fransch-Italiaansche onderhan-
delingen, de Volkenbond, erkenning van de
verovering van Abesslnië door Italië, Spanje en
het terugtrekken der vrijwilligers, de nationale
defensie, technische en economische accoorden
tusschen belde landen.
De H. Vader sprak hiervoor Zijn dank uit en
gaf Zjjn bjjzonderen zegen voor den voortreffe-
1 Ijken arbeid, dien de Orde der Jezuïeten over
geheel de wereld verricht.
De besprekingen, die op bet «ogenblik in
Downingstreet worden gehouden, moeten ook
van belang zijn voor Nederland. BU de behan
deling van de kwestie over de geheele samen
werking en uitwisseling van de Brltsche en
Fransch luchtvloten zou Chamberlain volgens
den Londenschen correspondent van het Han
dt Isblad hebben opgemerkt:
Ook het Eerste Kamerlid Bruineman (RJC.)
had schriftelijke vragen Ingediend omtrent een
vergadering, waarop de partijleider dr. E. H. van
Rappard een toespraak heeft gehouden, waarin
hjj een pleidooi hield voor de aansluiting van
Nederland by Dultschland.
Op dese vragen hebben de mintaters het
zelfde antwoord gegeven en daaraan toege
voegd, dat taal, als hierboven weergegeven,
voor een Nederlander onwaardig en In haar
- strekking van hoogst bedenkeljjken aard ta.
Deze mededeeling werd door Salazar in de
Nationale Vergadering gedaan in een rede over
de ontwikkeling van de Europeesche politiek
Na te hebben verklaard, dat Portugal trouw
blijft aan zijn bondgenootschap met Engeland,
zelde Salazar:
Eenerzljds bestaat er een idealistische politiek,
die gelooft aan het fata morgana van den on-
deelbaren algemeenen vrede en verdragen o In
nen het kader van den Volkenbond aanprijst,
anderzijds heeft men de zoogenaamde realisti
sche politiek, die door eenlge groote successen
met een auriool omgeven Is. Ik voor my vrees
de eene zoowel als de andere politiek".
De begroetingen van Waterstaat, het Verkeera-
fonda, de Staatsmijnen en het Zuideneefonds
Mjn deer de Eerste Kamer goedgekeurd.
Lvun het Ber
liner Tageblatt is verbaasd, dat in Engeland
plotseling de opvatting uitgesproken wordt, dal
„Engeland meer goederen moet afnemen van de
kleine Balkanstaten en Centraal-Europa om te
strijden tegen den invloed van andere staten".
van de spoorwegen der omringende landen voor
pelgrims naar het Congres en verklaart, dat
het congres Zich verre zal houden van iedere
politiek.
Feesten in September te de hoofdstad ter ge
legenheid van het regeeringsjnbilenm van H.
M. de Koningin.
over propaganda voor aansluiting van ons land
bU Dultechland.
toreneo
os naar
Sydney.
s ge-
Het
tegen
kennii
)gram,
■•orden
erning
1 acht
rtydlg
wegen
steeds
netto
nen in
tegen
Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d.
28 April:
Z. H. de Paus heeft heden In een plech
tige audiëntie de paters der Sociëteit van
Jezus ontvangen, die zich ter gelegenheid
van de Generale Congregatie der Jezuïeten
orde te Rome' bevinden.
J2 <h
20
)5
IS
!S
War-
-8.80,
I 7J0
8.80.
Hoofdredacteur van „Het Nationale Dagblad**
gedagvaard wegens belesdiging van minister
Goselteg.
1 °P
dend.
xeerd
mpen
liever
Daarentegen zulten de Dultsche en Tsjecho-
Slowaaksche problemen en in het algemeen' de
kwesties, die van belang zijn voor Midden-
Europa, eerst morgen aan de orde komen, even
als de vooruitzichten In het Verre Oosten.
a gun-
Ijk het
ge de-
nomen
(lieden,
oeevelt
verlee-
regee-
itelllng
de be-
i een
zaken-
slt ge-
schle-
tt ere-
r mo-
glste-
nd toe
Men
voor-
bedryi
auto-
t men
is ge-
De grens van Groot-Brittannië op lucht
vaartgebied te aan den Rijn, tenminste ta
oorlogstijd. WU zijn volkomen bereid,
om Frankrijk, Bëlgië en Nederland te ver
dedigen. Verder kan te op het oogenblik niet
gaan.
htend
t van
>e be-
men
il in
orzet-
arden
locale
Steels
op
I, Re-
Ana-
De burgemeester van Oss heeft het volgende
bevel uitgevaardigd:
De burgemeester van Om, overwegende, dat
Zaterdag. 23 April 1938, door personen van bul
ten deze gemeente op indirecte en directe wijze
alhier aanleiding is gegeven-tot verstoring van
de openbare orde, gelet op artikel 219 der ge
meentewet, vaardigt het volgende bevel uit:
Op Zaterdag 30 April 1938. wordt wegens
vrees voor stoornis der openbare orde t ver
blijf binnen de gemeente Oss ontzegd aan
alle niet-inwoners dezer gemeente, ten aan
zien van wie door de politie ernstige vrees
gekoesterd wordt, dat zj) tot stoornis der
openbare orde, rechtstreeks dan wel zijde
lings, aanleiding zullen geven.
Personen, hier bedoeld, zullen na voorlei
ding voor den burgemeester door de politie
over de gemeentegrens worden geleid.
(Aldus vastgesteld en afgekondigd te Om op
Vrijdag 29 April 1938.
De burgemeester van Oss,
wg.: J. PLOEGMAKERS.
De versterking Cassillo de Villa Franca aan het front van Madrid is door de troe
pen van Franco na een kort, hevig gevecht veroverd
o.
In het korte communiqué, dat hedenmiddag
na de besprekingen der Britsche en Fransche
ministers is uitgegeven, en waarin gesproken
werd over het bereiken van volledige overeen
stemming, wordt geen melding gemaakt van de
besproken onderwerpen. Men neemt een uitge
sproken terughouding In acht ten opzichte van
de details der besprekingen.
Ik kan u intusschen verzekeren, dat wy ten
opzichte van de belangrijke kwesties, die wy be
sproken hebben en die de helft omvatten der
problemen op de agenda, gemakkelijk tot een
volkomen overeenstemming zijn geraakt.
Ik kan er niet genoeg op aandringen, dat
gij er den nadruk op legt, welk een sfeer
van onderling vertrouwen bij onze bespre
kingen aanwezig was.”
Het pauselijk staatssecretariaat heeft tot nu
nog geen aanvraag tot een audiëntie ontvan
gen. Daar er voor de aankomst van Hitler nog
slechts enkele dagen resten, wordt het steeds
minder waarschijnlijk, dat de Fuehrer een be
zoek zal brengen aan het Vaticaan.
Zooals de Britsche pers reeds herhaaldelijk
heeft aangeduid, verlangt Engeland vooral op
luchtvaartgebied een nauwe samenwerking.
Aangezien Engeland een eiland is. Is -het zeer
kwetsbaar voer aanvallen uit de lucht en deze
kunnen alleen worden tegengegaan door een
ver vooruit geschoven verdediging, met bases
op Fransch grondgebied.
PRAAG, 28 April (Reuter). De laatste dagen
wordt het geheele land door zware sneeuwstor
men geteisterd en des nachts vriest het 4 gra
den. Na een ongewone warmte In Maart is het
opnieuw winter geworden. De boomgaarden heb
ben onberekenbare schade geleden. De hoop op
een recordoogst van perziken Is verdwenen en
ruim 80 procent der abrikozenblöesems Is ver
nield. Er is weer groote vraag naar brandstof
fen.
De Hoogeerwaarde Pater Generaal der Je
zuïeten Ledochowsky, las een betuiging van
eerbied voor het pauselijk gezag voor.
15 cant« Vet week, voor
2.50 per kwartaal of 20
Uiig. K V. Drukt De Spaamettad - Haarlem.
tt^ns hierop het
Er verluidt echter, dat volledige
overeenstemming tot stand is ge-
komen ten aanzien van het vitale pro
bleem der coördinatie der luehtetrjjd-
krachten en de coördinatie der voor
ziening van levensmiddelen en grond
stoffen, die van essentieel belang
*Ün in oorlogstijd.
De voorbereidende hoofdcommissie voor het
Internationaal Eucharistisch Congres te Boeda
pest heeft de volgende verklaring gepubliceerd:
Midden-Europa heeft sedert lang niet meer
zulk een groot feest gekend als het 34ste inter
nationale Eucharistische Congres, dat van 25
tot 29 Mei zal worden gehouden. Hongarije Is
sedert den wereldoorlog het land van vrede en
rust en thans heeft het congres alle Hongaren
In beweging gebracht. Ook nlet-katholleke
Hongaren stellen alles In bet werk om het
Congres te doen slagen. De gemalin van den
rljksbestuurder von Horthy is de opperste be
schermvrouwe van het Congres. De pauselijke
legaat aal de gast zijn van den rljksbestuurder
De geheele regeering en alle autoriteiten be
tonnen de grootste welwillendheid, vier leden
van de regeering zullen officieel het woord
voeren op het Congres.
Ook hebben de Fransche ministers met hun
Britsche collega’s niet gesproken over finan-
cieele zaken, die trouwens niet officieel op het
programma stonden.
De Dultsche openbare meening volgt de
Britsch-Fransche besprekingen met een zekere
zenuwachtigheid. De bladen wijzen er in op
schriften en commentaren op, dat de TSjecho-
Slowaaksche kwestie op den voorgrond der be
sprekingen staat. Men verbergt nauwelijks de
ongerustheid, die in Dultschland gewekt wordt
door de mogelijkheid, dat de Fransche en En-
gelsche regeeringen op dit punt een gemeen
schappelijke gedragslijn zouden aanvaarden.
ontvangen en tegenover hen o.m. het volgende
verklaard.
„Tot mijn groote spijt ben Ik aan geheimhou
ding gebonden, want wy hebben ons wederzijds
verplicht niets bekend te maken van onze be
sprekingen.
LISSABON, ^8 April (Havas). Salazar heeft
In de Fortugeesche nationale vergadering mede
gedeeld, dat Portugal binnenkort Franco er
kennen zal.
BUREAUX:
jHKMAAR. Hof 8, Telefoon 4530 on 4220
PEN HELDER, Stetlonsstraat 4, Telefoon 771
HOORN. Koepoortswog 94, Tdlofoon 411
SCHAGEN, Molenstraat 5?. Telefoon 81.
ABONNEMENTSPRIJS:
Met inbegrip van gratis ongevallenverzeke
ring: voor Alkmaar /I— por kwartaal of
bulten Alkmaar
cent» por week.
Nadat Chamberlain zjjn gasten had welkom
geheeten, zelde hy te verwachten, dat de be
sprekingen succes zullen hebben. Vervolgens
zetten de Britsche ministers In details het tot
stand komen vau het Britsch-Italiaansche ver
drag uiteen en hetgeen men hiervan In de toe
komst verwacht.
Minister Daladler wensebte den Engelschen
geluk met het tot stand komen van het ver
drag. In de Britsche opvattingen Is het tot
standkomen van dit verdrag een stap In de
richting van den algemeenen vrede In Europa,
welke het essentieele punt biyft van de Britsche
politiek. Frankryk, dat bereid was geweest deel
te nemen aan de Britsch-Italiaansche be
sprekingen, Indien Müssolinl hierin zou hebben
toegestemd, is voornemens evened!!» de normale
betrekkingen met Rome te herstellen. Dit zal
op korten termijn moeten geschieden door er
kenning van de verovering van Ethiopië.
Dit vraagstuk zal door Britsch Initiatief voor
komen op het programma van de vergadering
van den Volkenbondsraad. Met steun van zijn
Franschen collega zal lord Halifax den raad
voorstellen de leden van den Bond vry te laten
ten aanzien van dit punt.
Aangezien de overeenkomst van Rome ook
het terugtrekken van de vrywllllgers uit Spanje
voorziet, heeft lord Halifax ook deze kwestie be
sproken, teneinde den stand van het werk der
niet-lnmengingsconunlssie uiteen te zetten.
Bonnet besprak de voorwaarden, waaraan moet
worden voldaan om het terugtrekken der vry-
willigers doeltreffend te maken. Hieruit zal het
werkelyk voornemen van de Italianen biyken.
Ook zal men een bewijs vinden in de wijze,
waarop de regeering te Rome de overeenkomst
van 1936 inzake de Italianen In Tunis teil uit
voer zal brengen.
Vervolgens werd gesproken orer de techni
sche samenwerking tusschen beide landen. Lord
Halifax herinnerde aan de wederkeerige over
eenkomsten inzake de verdediging van het
grondgebied.
De Britsche regeering heeft een uitgebreid
programma van reorganisatie opgesteld
teneinde de strijdmacht te land, ter zee en
in de lucht in staat te stellen het nationaal
gebied en de verbindingslijnen te verdedigen.
DIENST AANBIEDINGEN, Gwvraagd. of Aan
geboden, itzl onder de Omroeper-
10 ct per regel
BELGRADO, 28 April (Reuter). Te Bosansko
Grahovo zal een gedenkteeken worden opgericht
voor Gravilo Prtncip, den jongeman, die in 1914
te Serajewo den Oostenrykschen aartshertog
Ferdinand heeft vermoord.
Het gedenkteeken krygt den vorm van een
gebouw met een leeszaal en andere cultureele
Instellingen. De benoodigde gelden worden door
openbare Inzameling bijeengebracht,
werd In Bosansko Grahovo geboren.
aanvregw gaarne door onze
Istratle verstrekt.
I* speciale correspondent van Havas meldt:
Daladier en Bonnet zjjn hedenmiddag cm vijf
uur op de Fransche ambassade teruggekeerd
®a de byeenkomst in Downingstreet. Daladler
Aeeft daarop de vertegenwoordigers van de pen
Zooals werd medegedeeld, heeft het Eerste
Kamerlid jhr. de Savornln Lohman (CJI.) aan
de ministers van Algemeene Zaken en van
Justitie schrifteiyke vragen gesteld omtrent
pamfletten voor een In Tlvoll te Utrecht gehou
den vergadering van de Nationaal -Rrwi.i
Nederlandsche Arbeiderspartij, in welke pam
fletten den Nederlandschen „arbeiders van het
hoofd en de vuist" met verwyzlng naar het
voorbeeld van de „Oostenryksclje kameraden”
wordt aangeraden, zich met hun „Dultsche ka
meraden” te verbroederen.
Genoemde ministers hebben
volgende geantwoord:
Naar het optreden In den laatsten tijd van de
..Natlonaal-Sociallstlsche Nederlandsche Arbei
derspartij. groot-Dultsche beweging in Neder
land”, welke overigens een i zeer geringen aan
hang heeft, wordt door de Justitie een nauw
keurig onderzoek tngesteld Mocht dit onder
zoek de voorlooplge aanwijzingen in de richting
van een of meer van de misdryven van den
eersten titel van het tweede boek van het Wet
boek van Strafrecht (misdrijven tegen de veilig
heid van den Staat) nader bevestigen, dan zul
len een strafvervolging en andere daarmede ver
bonden maatregelen niet achterwege biyven.
De preventieve en repressieve bevoegdhe
den van de overheid op dit stuk worden uit
gebreid in het reeds aangekondlgde ontwerp
Van wet tot wijziging en aanvulling van de
wet van 1855 op het recht van vro—iging
en vergadering, dat bereids het departement
van Justitie heeft verlaten.
Sprekend over de Spaansche kwestie vroeg
Salazar zich af, of men na het maken van een
vergelijking tusschen de positie der beide in
Spanje strijdende partyen nog kan beweren, dat
aan de eene zyde een wettige regeering en aan
de- andere zijde opstandige generaals stonden
.Na laag over dit vraagstuk te hebben nage
dacht.” zoo ging Salazar voort. ..komt het my
voor, dat wy ons schuldig zouden maken' aan
lafheid, door den geschapen toestand niet on
der de oogen te zien en er niet de onvexznljde-
lyke gevolgtrekking, erkenning van de regeering
Franco als regeering van Spanje, uit te maken.
In Vaticaansche kringen verwacht zeen dat
Hitler geen beseefc zal brengen aan het Vatiraan
Slowaküe’s eersten president, Masaryk, genoemd. De Tsjechische gezant te
Brussel.de heerr Slavick, knt»t het Unt door.
BERN, 38 April (DNB Met 39 tegen 4
stemmen en eenlge onthoudingen heeft de Eer
ste Kamer van den Standenraad heden de ont-
werpbegrooting aangenomen. Eenlge millioenen
zijn nog ongedekt.
Naar wü vernemen zal op de
wereldtentoonstelling te New
York 1939 op een terrein, groot
ongeveer 25.000 vierkante voet,
door een daartoe gevormde ex-
ploitatie-maatschappy, welke te
Amsterdam haar zetel heeft, een
expositie worden gebouwd onder
den naam „Volendam**.
Het geheel zal met haven, bot
ters, visscherswoningen, kerk,
school, vischafslag, waterpar
tijen en bruggetjes een zoo ge
trouw mogeljjke nabootsing wor
den van het echte Volendam.
Om het typiach-Nederlandsch
aspect nog te verhoogen. zullen
er ook een oud-Hollandsch raad
huis, een toren met carillon en
een molen verrijzen. Opbouw en
inrichting worden door Neder
landsche architecten verzorgd.
Nog vernemen wij, dat met de
inrichting van het officieele Ne
derlandsche Paviljoen is belast
De officier van Justitie te Gra-
venhage heeft dén hbofdredacteur
van „Het Nationale Dagblad**, den
heer Rost van Tonningen, gedag
vaard tegen Donderdag 12 Mei. ter
zake beleediging. van minister
Goseling in een artikel in dat blad
1 3 April, welk artikel was gewijd
de affaire-Oss.
i In verband hiermede merkt men verder op,
dat Hitler katholiek is en nooit door de Kerk
1, veroordeeld, terwijl bet Concordaat
Dultschland nog steeds van kracht is.
Het Is niet waarschyniyk, dat Z. H. de Paus
in verband met de houding van de nattonaal-
socialisten, ten aanzien van de Kerk, geweigerd
zou hebben Hitler te ontvangen, indien dit ge
vraagd zou zyn.
Naar Havas verder uit Rome bericht, worden
in een officieel communiqué de berichten in de
bultenlandsche pers over arrestatie van dui
zenden joden en tegenstanders van het natlo-
naal-socialistisch bewind in Italië in verband
met het bezoek van Adolf Hitler „fantastisch"
genoemd.
Wel heeft de politie een aantal „verdachte
personen” In bewaring genomen, doch alleen In
de drie steden, welke door den Fuehrer zullen
worden bezocht.
Deze maatregel, welke geheel normaal
treft niet in bet bijzonder de Joden.
de Amsterdamsche architect Paul
Bromberg.
-■!
