De spelling-interpellatie
De roode haan kraaide
op
vele plaatsen
ICTORIA
H
steun,
NATIONALE RECLASSEERINGSDAG
Bruidspaar op
Huize Doorn
DONDERDAG 5 MEI 1938
WE ZIJN NOG EVEN VER
BRANDWEREN HADDEN
MOEILIJKE TAAK
DE JAVA VERTROKKEN
TWEE MANNEN IN HUN
AUTO VERBRAND
EERSTE KAMER
Een zet die U
honderd gulden oplevert.
I
Ingediende moties
verworpen
Eiken dag
Vonk in voorraad kapok
Boschbranden in Drente
Kapitale boerderij af gebrand
Brand op scheepswerf
TRAGISCH EINDE
Verdediging tegen klachten
Te Bussum
KATHOLIEKE DAGBLADPERS
Oude dame met haar driewieler
te water gereden
Vreeselyk verkeersongeluk op den
weg BredaTilburg
Met bijzonderen luistet werd Hr.
Ms. kruiser uitgeleide gedaan
Verhooging zal eerst 1 Juni
ingaan
VOOR GEORDENDE VRIJHEID,
TEGEN BANDELOOSHEID
r
u
INVOER PRIJSVERSCHIL
VROEGE AARDAPPELEN
in
ilj
in
et
n.
De minister acht het ónmogelijk
een voor ieder bevredigende
oplossing te vinden
Mr. Teulings geen voorzitter der
Directeurenvereeniging meer
Prinses Juliana en prins Bernhard
woonden de huwelijks
inzegening by
Boschbranden te Noord-
barge en Emmen
Over het algemeen kon uit bran
dende huizen, schuren en
loodsen slechts weinig
gered worden
een brand
De
r
I
E
DEN HAAG. 4 Mei 1938.
een
bedraagt,
en
=3
ir
In de groote hel van huize Doorn was een
86.0
86.4
r N.V. VXSZXKXUNG1BANX
Bitmeoe. im-im - amitxxdam
TtUTOOM MN*
Op het havenhoofd stonden de vier deta
chementen van de landmacht uit Amers-
B
t
I.
1
r
r
Wanneer de Regeering de nieuwe spel
ling zal overnemen? Als de nog bestaande
dubla weggenomen zijn en ook de aard
rijkskundige namen opnieuw bekeken zijn.
Met dit alles kan lntusschen nog heel wat
tijd gemoeid zijn (ook uit Oost en Weat
moeten b-v. adviezen binnenkomen).
Hoe
stten.
njjnen ongedeerd uit de pulnhoopen te
schijn kwamgn.
Op hun tocht van Soestdyk over Amers
foort naar Doorn ontmoetten Prinses Ju
liana en Prins Bernhard zeer groote en
hartelijke belangstelling. Uit alle plaatsen
langs den weg was de bevolking uitgeloo-
pen en zij stond met de schoolkinderen ter
weerszijden geschaard. De koninklijke auto
reed zeer langzaam, tot vreugde van allen,
die de Prinses en den Prins nog nimmer
in deze streek hadden gezien.
maand
Na
Totaal aantal gevallen
waarin de proeftijd eind-
dlgde <bU misdrijven)
1930
1931
1933
1933
1934
1935
1S88
1686
1707
3176
3679
3331
164
163
17.1
144
14.0
13 06
Omstreeks kwart voor twaalf sloten zich bjj
de familie op huize Doorn de gasten aan, t.w.
H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins Bem
hard, de commissaris der Koningin in de pro
vincie Utrecht, jhr. L. H. N. Bosch Ridder van
Rosenthal en mevrouw, staatsraad mr. J. B.
Kan, oud-mlnlster van Blnnenlandsche Zaken,
de burgemeester van Doorn, J. H. E. baron van
Nagell en mevrouw, K. O. L. graaf Von der
Goltz en mevrouw uit Arnhem, baronesse *O.
von Pannwitz en haar dochter, uit Bennebroek
en baron Von der Heydt uit Zandvoort.
i. Eenkiader-
er gratis bij.
ren voor geordende vrij
den dag tredend* ban
van
laid-
dier
ioog
en
De
sn
Je
r-
Bt
|e
it
sr
ir
van
om
hun
la
t
goede zet met het oog op de
Stuur ons deze advertentie in-
toe voorinlii
Woensdagmorgen om 12 uur is op huiae
Doorn het huwelijk tuaachen den tweeden
soon van den ez-kroonprins van Dultach-
land, prins Louis Ferdinand van Hohen-
sollern en prinses Kyra van Rusland plech
tig ingezegend.
Wanneer men nu nog weet, dat over het al
gemeen 40% van alle veroordeelden recidi
veert en van de tot gevangenisstraf veroor
deelden ongeveer 66%, dan vormen deae ge
tallen wel het sprekendst bewijs van de bell-
'zarne werking van de voorwaardelijke ver-
oordeeling, zoowel voor de betrokkenen zelf
als voor de gemeenschap. Het reclasaeerings-
werk, waartoe ook behoort bet instandhou
den van doorgangshuizen en landkolonies en
het oprichten van werkkampen voor jeug
dige voorwaardelijk veroordeelden, kost veel
geld. Mogen de 33 samenwerkende reclas-
seeringsinstelllngen in Nederland, die geza
menlijk Zaterdag as. haar jaariyksch beroep
doen op de openbare milddadigheid, by allen
zonder uitzondering een gewillig gehoor en
een goedgeefsche hand vinden voor haar
edel werk van geestelijke en sociale barm
hartigheid.
mislukking gedoemde poging der Kamer, om
dat men weet, dat de regeering haar, indien
ze aangenomen zou worden, toch niet uitvoert.
Bovendien zullen de stemmingen onzuiver zijn.
Bjj de daarp volgende stemming (men zie
hierboven) werd de eerste, evenals de derde
verworpen met 33 tegen 4 stemmen. Alleen de
N.S.B.-ers stemden voor. De tweede motie werd
eveneens verworpen. De motie kelderde met 31
tegen 16 stemmen. Voor stemden de A. R., O H„
N. 8. B. en de heer Van Rappard (lib.).
En zoo zijn wij na twee dagen spellingsdebat
nog even ver van huis.
De oorzaak van den brand is gelegen in het
feit, dat een der lakspuiters zeer onvoorzichtig
Is geweest. Hy schijnt een lucifer te hebben
aangestoken in de nabijheid van de vele hoogst
brandbare lakstoffen (cellulose e. d.). Onmid-
delljjk vatten al deze stoffen vlam en in een
ommezien stond de lakspulterlj in lichter laaie.
De branddeuren werdén dadelijk gesloten en zy
hebben uitstekend voldaan. De brand is tot de
lakspulterlj beperkt gebleven.
Het personeel was onmiddeliyk gewaarschuwd.
In de fabriek is een soort omroep-systeem.
voornamelijk om menschen voor de telefoon
te waarschuwen. Toen de brand uitbrak, ver
zocht de directeur voor de microfoon iedereen
zoo spoedig mogelijk naar buiten te gaan en in
een minimum van tjjd was de fabriek ontruimd.
De brandschade is niet zeer groot, wel echter
de waterschade. De fabriek is verzekerd,
veel de schade bedraagt is nog niet te scni
Het bedrijf zal geen stagnatie ondervinden.
reserve-offlcier
het te
Afloop in pCt
van het totaal
gunstig ongunstig
83.8
84.7
834
Ónmogelijk is nog te zeggen, hoe de nieu
we wet er uit zal zien, maar de minister schyn.
goede hoop te hebben wij zijn zoo optimis
tisch niet met de Tweede Kamer wel tot
een ook hém bevredigend accoord te komen.
Te Heerenveen Is de ruim 70-jarige mevrouw
H van der Meulen met haar driewieler, vermoe
delijk door den harden wind, te water gereden
en verdronken.
aangrenzende
loods, welke toebehoorde aan de firma J. Kos
ter Hzn., te Groningen, waarin eveneens een
groote hoeveelheid hout lag opgeslagen. Deze
Dat er thans (nieuwe) onzekerheid zou
bestaan, kon de minister niet toegeven;
practisch zal er in toekomst geen ver
schil meer bestaan tusschen een examen-
en een regeeringsspelllng.
1
Woensdagavond laat, tegen middernacht,
te op den rijksweg Br» daTilburg. ter
hoogte van Halten, een ernstig verkeers
ongeluk gebeurd, dat aan twee menschen
bet leven heeft gekoot.
Bijna een Jaar na zijn eersten terugkeer
uit Ned.-Indlé, waar de kruiser „Java" bijna
tien jaar onafgebroken dienst had gedaan,
het was 6 Mei van het vorig Jaar, dat de
„Java" in Nieuwediep arriveerde, na in de
Straat van Gibraltar op 3 Mei door de
„Hertog Hendrik" te zijn afgelost is de
vernieuwde kruiser Woensdag van Den Hel
der voor de tweede maal naar Ned. O.-
Indië vertrokken.
Voor één dubbeltje per week sluit U
een spssrverzekering ven honderd
gulden bij do VICTORIA. Dst is nog
een» een
toekomst,
ge vil M
boek of kalender krijgt
Het was een plechtig moment, waarop de
grijze kruiser langzaam de haven uitgleed on
der de welbekende tonen van ons Volkslied.
Nauwelijks waren de klanken daarvan verstor
ven, of op fort Wierhoofd werd een driewerf
„hoezee” aangeheven, dat door duizenden werd
overgenomen. Aan boord van de „Java” klonken
daarop de bootsmansfluitjes, waarop de be
manning, van voor tot achter, eveneens een
driewerf „hoezee" aanhief, zwaaiende met de
mutsen. Terwijl watervliegtuigen van De Mok
boven de Buitenhaven cirkelden, koos de .Java"
het ruime sop. Velen snelden naar den dijk, om
zoo lang mogelijk van het imposante schouw
spel getuige te zijn.
-a w- en hoort wel een* met een zekere
|\/l bitterheid beweren, dat men eerst
-L vA eej, strafbaar feit moet hebben ge
pleegd om maatschappelijk te worden voort
geholpen, dat er feitelijk meer gedaan schijnt
te worden voor strafrechterlijk veroordeelden
dan voor brave burgers, die nooit met der.
strafrechter in aanraking zijn gekomen, doch
deze wrange opmerkingen bewijzen slechts
met hoe groote toewijding de reclasseerlngs-
instellingen hun taak vervullen. Redelijk zijn
dergelijke uitlatingen niet, want zooals een
zieke of herstellende meer zorg behoeft dan
een gezonde, zoo behoeven de maatschappe
lijk en zedelijk gederallleerden meer zorg om
weer in het rechte spoor gebracht te werden
dan zij, die in dat spoor zijn gebleven en
er slechts in gehouden behoeven te worden
Soms vormt ook een zekere minachting voor
gewezen gedetineerden bjj hen, die zich open
lijk niet zoodanig misdragen hebben, dat zl)
Het is der Kamer toch ook nooit goed! moet
de minister wel verzucht hebbengeef ik aan
De Vries en Te Winkel het laatste woord, dar
wordt ik van „verstarring" beschuldigd en .wil
ik de ontwikkeling der dingen leiden, dan heet
het, dat ik alles op losse schroeven zet.
Inderdaad verkeert deze minister in de po
sitie, dat hij tegenstanders hebben en maken
moet, wélk standpunt hij ook inneemt.
Op de tweede rij vonden hun zetel de groot
hertog en de groothertogin van Mecklenburg,
oom en tante van den bruidegom, ZK.H. Prins
Bernhard, prins Friedrich, broeder van den
bruidegom, grootvorst Wladimir, broeder van de
buld, prinses Cecllie, zuster van den bruidegom,
vorstin Zu Hohenlohe, tante van de bruid en
prins Hubertus, broeder van den bruidegom.
Achter dezen zetten zich de verdere familie,
de overige gasten en de hofhouding.
Nadat het orgelvoorspel was verklonken, werd
een gemeenschappelijke zang aangeheven, dan
werd de geloofsbelijdenis gezegd en vervolgens
sprak Hofprediker Doehring de trouwrede uit.
De trouwformule van het vorstelijk paar volgde,
waarna gebed en Onze Vader. Weer knielde het
bruidspaar voor den predikant om den zegen
te ontvangen en daarop weerklonk een ge
meenschappelijke zang van dankzegging. Een
naspel van het orgel beslodfde plechtigheid.
Kort daarop begaf het gezelschap zich aan
tafel voor het gebruiken van het brulloftsban-
ket.
De jonge prinses Kyra van Rusland had haar
jongen gemaal ter linkerzijde en haar vader
ter rechterzijde. Tegenover haar zat haar
schoonmoeder. Tegenover prins Louis Ferdi
nand was de ex-keizer gezeten, met aan zijn
rechterhand H.K.H. Prinses Juliana, die aan
haar rechterzijde den vader van den bruidegom
had. Tegenover Prinses Juliana had de echt
genoot* van den ex-keizer plaats genomen met
ter linkerzijde Prins Bomhard.
Ten gevolge van de botsing vloog de groente-
auto in brand. Dadelijk snelden de rjjksveld-
wachters met de inzittenden van den Janaen-
Limburg Expres te hulp, doch zy mochten er
niet in slagen de vlammen te dooven, daar de
geheele wagen in een oogwenk in lichter laaie
stond. JNenmln konden de Inzittenden uit den
brandenden auto worden gehaald. Toen dit na
veel moeite gelukte, bleek een hunner reeds te
zijn overleden, terwijl de andere met zware
brandwonden was overdekt.
Op de ,,Java" bevinden zich ongeveer 650
manschappen, officieren en minderen uit Nieu
wediep. Van deze 650 man zjjn er 130, die vooi
de opleiding meegaan, benevens een dertigtal
adelborsten. Deze opleidlngs-schepelingen gaan
slechts mee tot Colombo, waar de ontmoeting
zal plaats vinden met Hr. Ms. „Sumatra", die
dan de Indische schepelingen aan de .Java" zal
overgeven en de adelborsten en matrozen van de
opleiding weer naar Holland zal brengen.
Des morgens om half tien had zich de marine
commandant, Z. Exc. vice-admlraal T. L. Kruljs,
reeds aan boord begeven, om vergezeld van den
,Java"-commandant, kolonel L. F. Klaassen, de
inspectie te verrichten. Toespraken werden hier
niet bij gehouden.
Het geleek, of geheel Nieuwediep was ultge-
loopen, om van het vertrek van de „Java”, die
daar btfna een jaar aan de Buitenhaven gelegen
had. getuige te zijn. Bovendien hadden de trei
nen en autobussen uit verschillende deelen van
het land honderden belangstellenden naar de
marinestad gebracht.
Het vuur werd echter onmiddeliyk krachtig
aangepakt, waardoor de brand tot het Inwen’-
dige van het gebouw beperkt bleef.
De arbeid in de fabriek was direct na het
brandalarm stopgezet en vele employé s werkten
mede, om boeken, machines, gereedschappen
en meubilair in veiligheid te brengen.
Tegen vier uur was de brand zoover ge-
bluscht, dat geen uitbreiding meer behoefde
gevreesd te worden. Verschillende brandgevaar
lijke voorwerpen werden naar buiten gegooid,
zoodat deze niet vlam zouden kunnen vatten
Bjj deze werkzaamheden werd een der brand
weerlieden aan zijn hand gewond, een blessure
overigens van weinig beteekenis, welke hem
niet ervan weerhield nog verder aan de blus-
schingswerkzaamheden deel te nemen. Nog twee
kleine ongevallen gebeurden er. Een der em
ployes stootte, toen hy door het brandende ge
bouw liep, zijn hoofd aan een balk en mede door
den schrik viel hij flauw. Dit gebeurde even
eens met een anderen employé, die veel rook
had binnengekregen. Beiden werden in de bui
tenlucht onmiddellijk weer bijgebracht.
Van de zijde van het publiek bestond voor
dezen brand veel belangstelling.
loods kon gedeeltelijk behouden blijven,
brandweer bestreed het vuur, onder leiding
van commandant P. Ploeg, met drie stralen.
De zeer omvangrijke schade wordt oooc ver
zekering gedekt.
Inmiddels kan de wijziging van het be
staande Koninklijk Besluit niet daarop wachten.
Tot slot van zijn betoog heeft de minister
nog enkele opmerkingen over de spelling zelf
beantwoord. De school zou nu eenmaal aan de
nieuwe spelling gewend zijn en daarom zou
een nieuwe wijziging afgewezen worden. Maar
dit noemde de minister geen motief. Niet de
school heeft te beslissen maar het honger be
lang van de geheele maatschappij. Bovendien
zal er een beetje meer geestesdlscipline geen
kwaad doen. Met klem kwam de bewindsman
op tegen de dwangvoorstelling, als zouden alle
leeraren en onderwijzers voorstanders zijn van
de Regeling 1934.
Men heeft spr. verweten, dat hij om redenen
van economischen aard tot zijn besluit zou ge
komen zijn en dat een nieuwe vyzlglng toch
evenzeer den boekhandel zou treffen. Maar deze
acht de nieuwe wijziging niet zoo bezwaarlijk
Financieel» verantwoordelijkheid der regee
ring bij wijziging van spelling is volgens den
minister niet te aanvaarden. Nu en dan moe
ten er wel veranderingen komen en deze ri
sico's moeten de uitgevers dragen.
De drie moties, allen afkomstig van de N.8.B.
moest de minister natuurlijk ontraden. Bij de
behandeling der moties verklaarden echter de
heeren DE SAVORNIN LOHMAN en WOLTJKR
mede namens hun fracties voor de tweede motie
die betreffende de intrekking van alle sinds
1934 op het gebied van de spelling genomen
maatregelen te zullen stemmen.
Deze verklaringen riepen den heer VAN LAN-
SCHOT (R. K.) in het geweer. De motie noem
de hij een ydéien slag in -de lucht en een tot
Omtrent den fabrieksbrand by de Njjko te
Nijmegen vernemen wij nader, dat de schade
vermoedeljjk In de duizenden loopt. De machi
nes zijn zoodanig beschadigd, dat de fabriek,
volgens de mededeellng van de directie, pas
t«gen het einde van de volgende week weer
in bedrijf zal kunnen worden gesteld. De ar
beiders worden echter niet ontslagen, doch
kunnen aan den opruimingsarbeid gezet worden.
De brand is vermoedelijk ontstaan door het
overspringen van een vonk van den motor op
de aanwezige voorraden kapok.
Woensdagavond hebben de afdeelingen Hel
mond. Mlerlo-Dorp, Mlerlo-Hout, Deume, As
ten, Beek en Donk Aaxle-Rlxtel, Gemert en
Lieshout van den R.K. Metaalbewerkersbond
te Helmond een demonstratieve vergadering
gehouden, waarop met algemeene stemmen de
volgende motie is aangenomen:
..De R. K. Metaalbewerkers van Oost-Bra-
bant, te Helmond in groote demonstratieve ver
gadering bijeen, constateeren met de metaal
bewerkers van West-Brabant en Zeeland een
oplaaiend anti-paplsme in den lande en spre
ken zich eveneens uit voor het houden van
massa-vergaderingen van het katholieke volk,
ten einde te demonst
heid en tegen de ai
detoosheid.**
Woensdagmiddag omstreeks drie uur is brand
uitgebroken in de staatsbosschen onder Noord-
barge nabij Emmen. Personeel van het staats-
boechbedrljf, de brandweer uit Emmen en een
groot aantal omwonenden konden het vuur
door krachtig ingrijpen bedwingen, waardoor
de omvang van den brand in dit eenige hon
derden H A. groote boschcomplex beperkt bleet
tot vjjf H.A. jong bosch met gemengde beplan
ting
Des avonds tegen zeven uur werd opnieuw
brand gemeld, nu in de bekende Eknmer den
nen, een der meest gezochte uitspannlngsoor-
den van het Noorden. Opnieuw was de brand
weer met boschpersoneel en een zeer groot
aantal bewoners ter plaatse, om het vuur te
bestrijden.
Dank zij het feit, dat de sterke oostenwind
tegen den avond was gaan liggen, kon men
hier het vuur spoedig meester worden. Een
halve HA vijftienjarig dennenboech is ver
brand
lijdelijk van hun vrijheid beroofd moesten
worden, een ernstig obstakel voor een Juiste
wwardeering en een daadwerkelijken steun
aan den reclasseeringsarbeid. Aan hen, die
zelfverzekerd van eigen onberispelijkheid met
minachting meenen te mogen neerzien op
hun zwakken medemensch, zouden wij de
houding van Christus tegenover de openbare
sondaars, het maanwoord: „Wie staat, ziet
toe dat hij niet vaDe", willen voorhouden en
de vraag stellen, wat zjj zelven gedaan zouden
hebben, indien zij in gelijke omstandigheden
hadden verkeerd als zij, voor wien hun hoog
moed slechte verachting vindt?
waar-
duizenden vrijwillige krachten
heeft recht op onzen
en medewerking. Om
eenlg idee te geven van wat er op d!t gebied
wordt gepraesteerd, laten w^j hieronder en
kele cijfers volgen. Het a^ital voorlichtings
rapporten, dat omtrent aard en vroeger
leven van den verdachte aan de rechtbanken
wordt uitgebracht, is tot minstens 3000 per
Jaar gestegen. Voor de jaren 1930 tot en met
1935 gelden de volgende cijfers over het aan
tal voorwaardelijk veroordeelden en de re
sultaten, door reclasseerlngstoezicht of pa
tronage bereikt.
Woensdagmiddag half vijf Is een telle uit
slaande brand uitgebroken in een der groote
loodsen van de N.V. H. Th. Wilmink, scheeps
werven aan het Wtnschoterdiep te Groningen
Zooals gewooniyk, waren de knechten in de
open lucht bezig met het verbranden van
spaanders hout en houtafval, hetgeen geschied
de op ongeveer tien meter van de loods. Door
den sterken wind sloegen de'vlammen evenwel
over naar de loods, die een oppervlakte heeft
van 19 bij 20 meter. Binnen korten tijd stond
deze loods, die geheel gevuld was met hout
waarin zich een nieuwe motorboot bevond, in
lichter laaie. In een minimum van tjjd is zij
geheel afgebrand.
Het vuur sloeg over naar een
aterdag 7 Mei as. zal in geheel bet
land de nationale Reclasseeringsdag
worden gehouden. Onder aanvoering van
de Centrale Leiding te Amsterdam zullen
883 plaateelijke comités en collecte-leiders
in 833 gemeenten, omvattende 1067 plaatsen,
de Inzameling regelen van de gelden, die ter
goede zullen komen aan de Reclasseerlngs-
instelllngen van alle gezindten. Een groote
organisatie van een groote actie voor een
schoon sociaal en in wezen christelijk doel
dat door geheel bet Hoogwaardig Episcopaat,
door een vijftal ministers en door tal van
vooraanstaande figuren uit kerkelijke en
wereldlijke kringen in het bijzonder wPrdt
aanbevolen. De reclasseering bepaalt zich niet
enkel tot het beoefenen van het werk
barmhartigheid: gevangenen bezoeken
hen te troosten en op te beuren, om
nieuwen moed in te spreken en hen geeste
lijk rijp te maken voor een beter leven, wan
neer de gevangenispoort voor hen opengaat
en bet vrije leven in de maatschappij ben
weer aan verleidingen van allerlei aard zaj
blootstellen, zij neemt ook voorwaardelljk
veroordeelden onder haar leiding en bescher
ming om hen gedurende den gerechtelijk
vastgestelden proeftijd voor een herval en
de gevangenis te behoeden, zij verleent ont
slagen gedetineerden hulp en nazorg om «an
hen weer nuttige en eerzame staatsburgers
te maken, die recht hebben op een vrije en
behoorlijke plaats in het leven. Dat deze ar
beid onder de huidige omstandigheden, waar
in voor zoovelen, wier verleden onbesmet la.
geen werk gevonden kan ««orden, bijzonder
moeilijk moet zijn, zal men gemakkelijk kun
nen begrijpen. En deze bijzondere moeilijk
heden wettigen niet alleen den bijzonderen
Ijver, dien de reclasseeringslnstelllngen aan
den dag leggen, maar geven haar ook een
bijzonder recht op onzen actieven steun.
Het kan overigens vreemd loopen in een
Kamerdebat; niet één der sprekers in den Se
naat heeft het beleid van minister Slotemaker
de Bruine goedgekeurd, integendeel: er zijn
uitsluitend harde noten gekraakt, nu en dan
zelfs met heel groote onbarmhartigheid, maar
toen de N. 8. B. een motie indiende, uitspre-
kend afkeuring van het ministerieele spelling-
beletd, verwierf deze uitsluitend de stemmen
der voorstellers.
Van den anderen kant Is deze gang van za
ken echter ook weer niet zoo wonderlijk, de
motie droeg een te sterk politiek en anti-gou-
vernementeel karakter. Bovendien waren de
bezwaren tegen dezen minister van zeer ult-
eenloopenden aard cn liggen deze grooten deels
In het verleden.
Krachtig heeft de heer DE JONG (R. K.) de
spelllng-Marchant en het door dezen minister
gevoerde beleid verdedigd.
In geheel gelijken geest sprak ook de heer
8IKKES (8. D. A. P die geen onwettigheid
rag in de door mr. Marchant genomen maat
regelen.
Zeer onvriendelijk bejegende de heer VAN
EMBDEN (V. D.) den minister, door dezen te
wijzen op de twee échecs van Jongeren datum
het geval met de kennelijk mannelijke zelf
standigheden en dat met de herziening de.-
aardrijkskundige namen alsook door den mi
nister te verwijten, dat deze, ofschoon geen
taalgeleerde zijnde, toch maatregelen op het
gebied der spelling neemt.
Voor eenige, meer tastbare attractie zorgde
namens de N. 8. B.-fractle, de heer DE RIJKE;
hy kwam met maar liefst drie moties, waarin.
1. Het beleid der Regeering ten deze onjuist
werd genoemd;
3. De intrekking werd gevraagd van alle
maatregelen van bestuur, welke verandering
gebracht hebben In de schrijfwijze bU examen-
afleggen;
3. Voor schadevergoeding aan uitgevers werd
gepleit en schadeverhaHng op degenen, die
verantwoordelijk zijn voor de genomen maat
regelen.
Vooral de laatste wensch was begrijpelijk:
oud-minister Marchant is geen groot bewon
deraar der N. 8. B. en h(j heeft daarvan nog
wel eens ondubbelzinnig blijk gegeven. Deze
vrijmoedigheid moest hy nu maar eens boeten
met het neertellen van de noodlge millioentjes,
voor zoover de voorraad strekt! Niet onaardig
gevonden: het zweemt naar zekere Duitsche
voorbeelden.
Een actie tot schadevergoeding zou niet
kanslooa" zijn, verzekerde mr. De Ryke, die
zich echter, ook als jurist, nog wel eens ver
gist
Ondanks alles heeft de minister van Onder-
wjjs, de heer SLOTEMAKER, de verschillende
sprekers, ook in tweeden ternrijn, hoffelijk en
niet önvriendelyk beantwoord, en wel terstond
had hy schoon gelyk, toen hy verklaarde, dat
leder beleid op het gebied van de netelige
spelling-kwestie aanvechtbare kanten moet ver-
toonenj een leder moest willen constateeren,
dat de situatie uiterst moellyk is en terecht
legde de mlnlser er den nadruk op, dat het
onmogelijk zal zijn en blijven, een 7» leder be-
bevredigende oplossing te vinden.
Hoewel de brandweer groote watermassa’s op
het vuur wierp, kon zy niet voorkomen, dat
binnen een half uur de groote opslagplaats in
een rookenden puinhoop veranderd was.
Een paard is in den rook gestikt.
Alles wat zich In de opslagplaats bevond
ging verloren.
De groentenboer, de heer V., die de opslag
plaats in v gebruik had, was niet verzekerd.
De eigenaar van de opslagplaats, de heer J..
was wel verzekerd.
Een viertal perceelen kreeg aan de achter-
zyde waterschade.
Omtrent de oorzaak tast men In het duister.
Als bijzonderheid valt nog te melden, dat,
nadat het vuur geheel gebluscht was, drie ko
nijnen ongedeerd uit de pulnhoopen te voor-
Woensdag middag is brand uitgebroken in de
N. V. Radiofabriek en Ingenieursbureau v/h.
Van der Heem en Bloemsma te Den Haag.
De brand ontstond in de lakspulterlj. Het
brandbare materiaal gaf het vuur rljieiyk voed
sel, zoodat de vlammen spoedig om zich heen
grepen en de brand zich vrij ernstig liet aan
zien. toen de brandweer weinige minuten na
de alarmeering met twee motorspuiten ter
plaatse verscheen.
Voor de vierde maal van deze maand is
brand uitgebroken te Den Helder. Na den
brand in een droglstery op Zondag, een brand
In een boerderij op Maandag en een brand in een
leegstaande woning op Dinsdag, is Woensdag
avond omstreeks half acht brand ontstaan In
een houten loods op de Rykswerf.
In de loods, het z<. mothok. was houtafval
opgeslagen. Ten gevolge van broei heeft da
voorraad houtafval vlam gevat en spoedig was
de loods gelijk een brandende fakkel.
In de onmlddeliyke nabyheid stond
brandspuithuisje van de werf en terstond heeft
dan ook de werfbrandweer met assistentie van
matroaen van de „Van Speyk", het opleidings
schip, dat op de werf ligt, met drie stralen
water gegeven. Het vuur was weldra bedwon
gen, zoodat het gevaar voor uitbreiding er
bevond zich een groot aantal houten sloepen-
loodsen In de nabyheid was geweken. De
houten loods brandde geheel af.
Ook de Heldersche polltlebrandweer arri
veerde met een motorspult, doch zy behoefde
niet handelend op te treden.
et prachtige reclasseeringswerk,
aan
zich wijden.
waardeertng
De voorzitter van de vereeniglng ,JDe Katho
lieke Nederlandsche Dagbladpers;’, mr. Frans
Teulings, heeft zyn ontslag als zoodanig aan
geboden, omdat hy het directoraat heeft neer
gelegd van de N. V. Algemeene Ultgeversnlj.
voor dag- en weekbladen, welke het Noord-
brabantsch Dagblad, Het Huisgezin te ’s Herto-
genbosch, uitgeeft.
Deze beslissing staat in verband met toene
mende werkzaamheden van mr. Teulings op
staatkundig terrein en met de hem gegeven
opdracht, tot bet ondernemen van een stu
diereis naar Nederlandsch-Indié als gedele
geerde van de R. K. Staatspartij.
Vennoedelijk door kortsluiting is brand ult-
gebrtktn in de kapitale boerdery van den heer
H. H. Nyhof, gelegen te Wiederholthuls by
Heino.
De brandweer van Heino, die spoedig ter
plaatse was, kon niet verhinderen, dat de ge
heele boerdery tot den grond toe afbrandde.
Een In de nabyheid gelegen schuur, waar o.m.
de landbouwwerktuigen stondéh, bleef behou
den.
De vrouw van den heer Njjhof, die ziek te
bed lag, kon tydig uit het huis wordgn ge
bracht. Ook het vee, dat op stal stond, kon
worden gered.
De schade, die ongeveer f 10.000
wordt dbor verzekering gedekt.
Terwyi ryksveldwachters op dat uur de op
dien weg passeerende auto’s controleerden en
Juist bezig waren den auto van den Janssen-
Limburg Expres te onderzoeken, reed een
vrachtauto, afkomstig uit De Lier (Westland),
welke geladen was met groenten, op eerstge-
noemden wagen in.
De minister van Economische Zaken heeft
ten einde de situatie op de consumptlesuudappel-
markt te vergemakkelijken, besloten de verhoo-
glng van het invoerprysverschll op vroege aard
appelen van f 3 tot f 5 per 100 K.G. niet op 16
Mei as. te doen ingaan, doch op 1 Juni a.s.
Toen volgde de verdediging tegen een lange
serie van klachten over het ministerieel beieid:
De ipinister was geen taalgeleerde, -a. maar
dat was mr. Marchant toch ook niet? Indien
alleen taalgeleerden mochten ingrijpen, zou er
niet veel kunnen gebeuren. De minister was
bovendien niet zeer onder den indruk van eens
gezindheid onder de taalgeleerden.
De verwyten ten aanzien van de beide door
den heer Van Embden genoemde échecs wees
de minister terug. Aan de totstandkoming der
herziening van aardrykskundlge namen had
hy part noch deel gehad en het was niet zyn
gehuld, dat hy geen lyst van kenneiyk manne-
lyke zelfstandigheden had kunnen krijgen.
Zelfs de onvervaardste optimist
zal het niet wagen, te beweren, dat
de debatten over de interpellatie van
prof. Woltjer betreffende het spel-
ling-probleem eenige opheldering
hebben gebracht.
Alleen is gebleken (waartoe ove
rigens geen uitspraak der Kamer noo-
dig was geweest) dat de Senaats-
meerderheid niet terug wil naar de
spelling De Vries en Te Winkel, ook
niet als tydelyken maatregel, et) dat
de Eerste Kamer met alleen de
N. S. B.-ers als dissidenten geen
schadevergoeding wenscht te geven
aan de uitgevers, noch ook eenigen
minister financieel verantwoordelijk
wil stellen voor eventueel geleden
schade.
foort met het stafmuziekkorps van net
vytda regiment infanterie opgesteld, onder
commando vsn majoor Weber. Op de ge
wone plaats voor bet fbrt WierhooM stand
de stafmuriek van de Koninklijke Marine,
onder leiding van kapelmeester L. Leistiko%
gereed.
Het losmaken van de .Java” van den wal
verliep in de beste orde en om precies half twee
kwam er beweging in het ranke gevaarte, dat
achteruit de haven werd uitgesleept door de
sleepboot „Utrecht”, terwyi de „Nestor" uit
Umulden aan de boeg bevestigd was. om het
gevaarte in den rechten koers te houden Aan
boord klonk een hoornsignaal en direct sette
de stafmuzlek van de Konlnklyke Marine het
Volkslied in.
De beide slachtoffers zyn P. van der Lugt en
Aart van Berkel. beiden woonachtig te De Lier.
Een voorbykomende geneesheer heeft nog ge
tracht ter plaatse hulp te bieden, doch er bleet
niet anders te doen dan den zwaargewonden
man aaar het ziekenhuis te Tilburg te ver
voeren, waar ook hy spoedig overleed.
Het parket uit Breda werd onmiddeliyk van
het gebeurde In kennis gesteld en spoedig wa
ren de officier van Justitie mr. Beelen. alsmede
de polltie-deskundige Van der Schutte Olivier
op het terrein van de ramp aanwezig. De
brandweer uit Tilburg, welke lntusschen was
gealarmeerd, kon niets uitrichten, daar de auto
totaal uitbrandde. De gemeente-politie en de
marechaussee uit Gilze regelden het verkeer.
De rijksveldwacht stelt een onderzoek in naar
de oorzaak van dit ongeluk.
De beide slachtoffers van het ongeval waren
28 Jaar oud. Aart van Berkel werd dood uit den
wagen gehaald. Hy zat naast P. van der Lugt,
die den wagen bestuurde. Deae was, toen hij
uit den auto kon worden bevrijd, nog niet
overleden, doch stierf direct na aankomst in
bet ziekenhuis te Tilburg. Van der L. wee einde
kort gehuwd.
Woensdagmiddag omstreeks kwart over vyf
ontstond te Bussum brand In een opslagplaats,
welke gelegen is aan de Raadhuisstraat en de
dr. Fockstraat. Dit pand is gelegen in een zeer
dichtgebouwde omgeving.
Omwonenden waarschuwden onmiddeliyk de
brandweer, doch voor deze water kon geven,
sloegen de vlammen reeds aan alle zyden uit
de opslagplaats en had het vuur de droglstery
en bet woonhuis reeds aangetast.
De brandweer tastte met 5 stralen op de
motorspult het vuur aan. Allereerst werden
in een naast het brandende pand gelegen dro-
gistery de meest gevaariyke stoffen uit de om
geving van het vuur gehaald en werden de
vlammen, die aan den gevel van de drogisterij
lekten, bestreden. Ook op heU wqonhuls werd
onmiddellijk water gegeven. Defer den sterken
wind kwamen de brandende houtdeelen tot
ver in het centrum der gemeente terecht, ter-
wyi dikke rookwolken door de winkelstraten
joegen. Van alle zijden kwamen dan ook
nieuwsgierigen toestroomen, doch deze werden
door de politie, die de omliggende straten Had
afgezet, op behooriyken afstand gehouden.
altaar opgeslagen, waar door Hofprediker
Doehring het huweiyk zou worden ingezegend.
Naar hier schreed om twaalf uur het bruids
paar. De bruidegom was gekleed in de uniform
van reserve-offlcier van de luchtmacht, de
bruid droeg het te Parys gemoderniseerde
bruidskleed van haar grootmoeder.
Nadat zy waren gezeten namen achter hen
plaats, van links naar rechts, grootvorst Kyrill,
vader van de bruid, prinses Hermine, de echtge-
noote van den ex-keizer, de ex-keizer in groot
tenue, veldgrijs generaalsuniform, met broeden
oranje-band en ridderorden, de ex-kroonprin-
ses, moeder van den bruidegom, de ex-kroon-
prins, vader van den bruidegom, en HKH.
Prinses Juliana.
