ONS BLAD
I
Hitler verwacht volledigen
steun van Italië
I
L
Het nieuws van heden
De Fransche franc
gestabiliseerd
Minister Romme
Limburg
in
BIJ ZIJN PLANNEN IN
MIDDEN-EUROPA
Orkaan teistert
Antiochië
HANDEL MET BELGIË
VREDESOFFENSIEF DER
DE BAROMETER
.1
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
RECHTHOUDERS
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
KLEINE ENTENTE
1
VRIJDAG 6 MEI 1938
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
De vlootschouw
Völkischer Beobachter
en Arbeiderspers
Zyn
bezorgdheid
en
Dollf
moordenaars
geëerd
Op den koers van 179 per
pond sterling
Italiaansche aanval op
de Osservatore
f
Oslo-staten op 9 Mei
bijeen
De Chineezen naderen
Nanking
Zeeliedenstaking in
Frankrijk
Fransch schip door bom
getroffen
Goga door beroerte
getroffen
Het wapenembargo in
Amerika
De persen van Zwart
Front verzegeld
Amerika verloor in de eerste tien
maanden van het conflict
ISO millioen dollar
Praag moet zijn verbindingen
met Moskou en Parys
losser maken
Meer dan twintig personen
gedood
Bepaalde soorten worden
ingetrokken
Streven naar overeenstemming
vertrouwen in het Donau-
bekken wordt voort
gezet
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
De Italiaansche vloot in de haven van Napels, waar gisteren voor Adolf Hitler
een groote revue werd gehouden
Te Boekarest zijn groote volksfeesten gehouden, waaraan groepen uit geheel
Roemenië in nationale dracht deelnamen
Benige opvarenden te Valencia
licht gewond
f
3
Mogelijkheid van werkverruiming
en werkverschaffing onder
oogen gezien
Gewapend optreden in
Palestina
Secretaris van een vakbond
spoorde tot ongehoor
zaamheid aan
Oude bankbiljetten van
f. 25.-
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 182
Waarschuwing en dreigement
Sudeten-kwestie niet
van vitaal belang?
Wegens zwijgzaamheid over
Hitler’s bezoek
N00RDH0LL ANDSCH DAGBLAD
9
van
o o
De regeerings persdienst bericht:
I
daartoe
tallen
i
it
De volgende zitting van den permanenten
TT*
L
9
8tand Vrijdag 18 «wr v*: 7«3A
Vorige stand: 765.1
De vitale kwestie voor Duitschland Is, of
Praag in z(jn sfeer zal treden en rijn ver
dragen met Rusland en Frankrijk zal losser
maken en zelfs opzeggen.
MILAAN, 5 Mei (D.N.B.) De „Regime Fa*
cista” doet in een hoofdartikel een tellen aan
val op de „Osservatore Romano”, omdat het
Vaticaansche blad over het bezoek van Hitler
aan Rome zwijgt. Een dergelijk optreden, aldus
het Mllaneesche blad, doet slechts schade aan
de Kerk, „die reeds bulten de Italiaansche gren
zen in. volkomen anarchie leeft.”
.00
.00
.00
00
.00
.00
.00
.00
00
p
p
p
r
l
I
l
Sir John deelde verder mede, dat de Fransche
regeering de verzekering heeft gegeven, dat een
middel zal worden gevonden om Frankrijk geen
buitengewoon handelsvoordeel te verschaften.
De Financial News schrijft over de nieuwe de
valuatie van den Franschen Frank: Het is van
bet grootste belang, dat de nieuwe maatregel
de goedkeuring heeft ontvangen van Groot-Bnt-
tannië en de Vereenigde Staten. De driehoeks-
overeenkomst werd dlkwej-f op de proef gesteld,
doch niettemin geëerbiedigd. Dit beteekent, dat
de Fransche Franc indien noodig, den steun zou
behouden der belde andere muntsoorten.
Berlijn meent krachtens de spil te kun
nen rekenen op voiledlgen steun van. Italië.
B(j de Daitache delegatie toont men reeds
thans op dit punt volstrekt vertrouwen.
Hitler verwacht den volledigen steun van Italië
bU zijn plannen In MMden-Earopa.
De Chineezen zijn Nanking tot op elf KM. ge
naderd.
Regeling tot steunverlening aan kleine tuin
ders.
to
nde
P
P
P
Zaken
visseld
>r van
e Kn
iel usie
n ter.
Intrekking van bepaalde soorten bankbiljetten
van /U.
Bezoek van minister Romme aan Maastricht
ter bespreking van werkverruiming en werk
verschaffing.
DIENST AANBIEDINGEN, Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder de Omroeper-
rubriek 10 ct. por regel.
De Roemeensche oud-premier Goga werd door
een beroerte getroffen.
avs
btj
21
09
00
00
27
09
i-Ita-
i een
i den
itische
Holzwcber,
i terecht
LONDEN, 5 Mei (Reuter) In het Brit-
sche Lagerhuis heeft Sir John Simon mede
gedeeld, dat de Britoche regeering op het
oogenblik niet voornemens is een aanpas
sing van het Pond Sterling door te voeren.
Men heeft echter den indruk, dat de posi
tie van Duitschland te Rome weer de positie
van een vragende is. Wanneer Italië behoef
te heelt aan Duitschland vóór de regeling
der betrekkingen met Frankrijk en Enge
land vernomen wordt, dat de Spaansche
kwestie reeds besproken is heeft Duitsch
land zonder twijfel Italië nog meer noodig
voor de verwerkelijking van zijn plannen in
midden-Europa en om zijn koloniale eischen
tot een goed einde te brengen.
PARIJS. 5 Mei (Havas). De stabi-
lisatiekoers van den Franschen franc
is vastgesteld op 179 per pond ster
ling. dit komt overeen met 5 cent in
Hollandsch geld.
Berlijn wR vooral een wijziging te «o bod-
tenlandscbe tat eoonomteche politiek wm
Praag.
SINAJA, 5 Mei. (Havas.) Na de laatste ver
gadering van den permanenten raad der Klei
ne Entente van hedenmorgen is een commu
niqué uitgegeven, waarin o. m. wordt] gezegd
De drie ministers van Buitenlandscl
hebben gedétailleerd van gedachten
over alle problemen, die in het bijzo:
belang stjn voor de politiek der Kli
tente. Eensgezind kwamen rij tot de
dat zij hun pogingen moeten voortze
aanzien van samenwerking aan leder
ringswerk der Entente. -
De permanente raad heeft in het bij zonde:
aandacht gewijd aan het recente Brit:
liaansche accoord, dat hU beschouwt
element van hoog belang, dat bestemd
vrede duurzaam te behouden.
Het Dultache nl«
militaire kazerne t
de nationaal-sociall
vrijheid, Planclta ei
geering-Schuschnigg\zUn
denksteen onthuld.
(Zooals bekend warén
destijds ter dood veroord
waren bij den moord op
Pianette en Holzweber
ieeld, wijl zij betrokken
Dollfuss. Red.)
JERUZALEM, 5 Mei. (Reuter.) Groote troe-
penafdeellngen, versterkt met vliegtuigen
BOEKAREST, 5 Mei (Havas) De 69-jarige
Roemeensche oud-premier Goga is plotseling
door een algemeene verlamming getroffen. Go
ga bevindt zich op zijn slot te Ciucea in de om
geving van Cluj. Zijn toestand wekt ernstige
bezorgdheid.
Binnen zeer korten tijd zal nasr ver
trouwd wordt een groot aantal arbeiden
geplaatst kunnen worden.
Verschillende stappen
thans worden gedaan.
HANKAU, 5 Mei (Reuter) Volgens een
Chineesch legerbericht zijn de Chlneesche
troepen genaderd tot een dorp, dat óp
slechts elf kilometer van Nanking ligt.
De vlootmanoeuvres, die ter eere van Hitler
bij Napels zijn gehouden, vertoonden een slag
tusschen twee eskaders. Het de haven van Na
pels ultloopende eerste eskader werd door het
tweede aangevallen, dat uit de Golf van Gaëta
kwam. Toppunt der oefening was een aanval
van negentig duikbooten uit voile zee op het
uitvarende eskader. Tegelijkertijd verdwenen de
onderzeeërs onder de oppervlakte, vuurden te
gelijkertijd hun torpedo’s af en stegen tegelijk
weer op. Des middags grepen de torpedobooten
in den strijd in en drongen door de gevechts
formatie der groote eenheden heen. Kort daar
op volgde een aanval van verscheidene eska
ders bommenwerpers op de pantaerschepen. Te
gelijkertijd stegen de watervliegtuigen van alle
vliegtuigmoederschepen op.
Na de oefeningen in volle zfeekeerden de
belde pantaerschepen „Cavour” en „Cesare”
tusschen Ischia en Procida in de Golf van Na
pels terug, waar zij werden ontvangen door de
in vier colonnes opgestelde beide eskaders. Na
nog eenlge oefeningen van oorlogsschepen en
vliegtuigen zetten tenslotte alle eenheden in
twee colonnes koers naar Napels en vormden
daar een opstelling voor de vlootschouw.
Na de vlootmanoeuvres begaf Hitler zich te
zamen met zijn Italiaansche gastheeren op de
Reverello-pier aan land. Om half zeven keerde
hij daarop met den koning naar het koninklijk
slot terug.
Met grooten nadruk voegde minister
Comnen hieraan toe, dat de landen der
Kleine Entente vastbesloten zijn die kracht
uitsluitend In dienst te stellen van den
vrede en de Internationale samenwerking.
De Kleine Entente, aldus Comnen ten
slotte, Is, verre van alleen een statisch de
fensief Instrument te zijn, In werkelijkheid
een dynamisch instrument en een vredes
offensief.
en vijf toestellen werden door de troepen neer
geschoten.
De politie van Tientsin en Feiping heeft, met
het oog op de in de nabijheid aan den gang
zijnde troepenbewegingen, ultgebrelde veilig
heidsmaatregelen genomen. Talrijke personen
zjjn gearresteerd, verscheidene stadspoorten van
Peiping zjjn zelfs gesloten. Het doorgaande ver
keer wordt onder scherp toezicht gehouden.
Volgens te Nanking ontvangen berichten, al
dus het Chlneesche telegraaf-agentachap, ma
ken de Japansche troepen weer gebruik van
traangasbommen.
Naar schatting bedragen de directe Ameri-
kaansche verliezen ten gevolge van het conflict
in het Verre Oosten voor de eerste tien maan
den meer dan 150 millioen dollar.
Op 30 April is de Nederlandsch-Belglsche
contlngenteeringsovereenkomst afgeloopen.
Besprekingen. Ingeleld ten einde tot een
vernieuwing van het accoord te geraken,
konden niet tijdig tot een resultaat lelden.
Met het oog daarop zijn beide regeexin-
gen overeengekomen, de bepalingen van
de afgeloopen overeenkomst nog geduren
de de maanden Mei en Juni van kracht te
doen blijven.
De besprekingen
overeenkomst zullen
'•oortgezet.
De minister van Sociale Zaken, prof, mr
O. P. M. Romme. heeft Donderdag een
bezoek gebracht aan Maastricht en om
geving.
MADRID, 4 Mel. (Havas). Uit Valencia
wordt' gemeld,dat vanmiddag het Fransche
schip .Djenn" in de haven getroffen is door
een bom van een vliegtuig der nationalisten.
Er brak brand uit, doch het vuur kon spoedig
gedoofd worden. Eenlge opvarenden bekwamen
lichte verwondingen.
Bedoelde biljetten zijn:
De door de Nederlandsche Bank uitge
geven biljetten van f 25gedateerd op
een dag liggende tusschen 1 Januari 1890
en 9 Maart 1921 (belde data Inbegrepen).
Deze biljetten zijn alleen op de voorzijde
bedrukt De druk bestaat uit een in zwart
gedrukten tekst en gegraveerden rand: in
dien rand komt boven den tekst een
feeuwen-motief voor.
De door de Nederlandsche Bank uitge
geven zoogenaamde hulpbiljetten van
f 25.—, die den datum 1 Augustus 1914
dragen.
Aangezien de termijn van tien jaren. bedoeld
in de vijfde alinea van art 22 der Bankwet,
op 26 Juli 1938 afloopt, wordt aan houders van
de biljetten in kwestie met aandrang verzocht
deze biljetten vóór 26 Juli 1938 ter betaling aan
te bieden aan de hoofdbank van de Nederland
sche Bank N.V.. Rokin 127-129 te Amsterdam.
NAPELS, 5 Mei (Havas) De speciale cor
respondent van Havas meldt:
De besprekingen tusschen Hitler en Mussolini
zün voortgezet aan boord van de „Cavour” tij
dens de vlootschouw bij Napels. Men neemt
strikte geheimhouding in acht over 4e gedach
tenwisselingen.
De Nederlandsciie Bank N V. te Amsterdam
vestigt de aandacht op de bekendmaking, <joor
haar geplaatst In de Nederlandsche Staatscou
rant van 5 Mei 1938 met betrekking tot het
intrekken van bepaalde soorten bankbiljetten
van f 25.
WASHINGTON, 5 Mei. (Havas.) De Amerl-
kaansche staatssecretaris. Huil, zal een schrij
ven richten aan de senaatscommissie van iSii-
tenlandsche Zaken, waarin de houding der re
geering uiteengezet zal worden ten opzichte van
het embargo op wapenen voor Spanje. De com
missie zal onmiddellijk na ontvangst van dit
schrijven bijeenkomen.
Sir John Simon verklaarde, dat bet Pond Ster
ling niet zal worden aangepast. Het driezijdig
monetair accoord.
De Fransche franc gestabiliseerd op een koers
van 179 per pond sterling.
De vergadering van den permanenten raad der
Kleine Entente is geëindigd. Men zal blijven
streven naar vrede in het Donaubekken.
over een definitieve
binnenkort worden
I
ANTIOCHIË, 5 MsL (D. N. B.) Een
hevige orkaan, die met een geweldige wa
terhoos gepaard ging, heeft de stad Antio
chië geteisterd. De Orontes ig teelten de
oevers getreden en door de overstrooming
zijn tien halzen ingestort. De bewoners wer
den onder de puinen begraven en meer dan
twintig personen zijn om het leven ge
komen.
Hedenavond zjjn Hitler en de koning van
Italië door de bevolking van Napels op een
geestdriftige wijze gehuldigd en toegejuicht.
Tienduizenden personen waren bijeen op het
plein voor het koninklijk paleis. Talrijke fanfa
res speelden nationale liederen en oorverdoo-
vend was het gejuich, dat uit de menigte op
steeg, toen Hitler en de koning op het balcon
verschenen. Het gejubel nam nog toe, toen het
koningslied weerklonk. Hitler en de koning
moesten verscheidene malen op het balcon
terugkeeren. _J..4:-.
Sir John Simon voegde hieraan toe, dat de
Britache regeering met de regeering van de
Vereenigde Staten overeen is gekomen, dat de
Fransche actie niet moet worden beschouwd als
in tegenspraak met de drievoudige overeen
komst. De drie regeeiingen zijn van oordeel dat
deze overeenkomst in volle kracht blijft bestaan.
O6IX3, 5 Mei. Maandag 9 Mei as. zullen
te Oslo de gedelegeerden der conventie van Oslo
bijeenkomen, om de beraadslaging der op de
laatste te Kopenhagen gehouden conferentie
opengebleven kwesties betreffende een econo
mische samenwerking voort te zetten.
Naar Verluidt zullen o. m. ook wederzjjdsche
tarievenverlagingen aan de orde komen.
BUREAUX:
ALKMAAR. Hof 6. Telefoon 4350 en 4220
DEN HELDER, Stationsstraat 4, Telefoon 771
HOORN, Koepoortsweg 94, Telefoon 412
SCHAGEN, Molenstraat 52. Telefoon 81.
ABONNEMENTSPRIJS:
Met Inbegrip van gratis ongevallenverzeke
ring: voor Alkmaar ft— per kwartaal of
15 cents per week, voor bulten Alkmaar
f 2.50 per kwartaal of 20 cents per week.
Ultg. N. V. Drukk. De Spaamestad Haarlem.
Voorts heeft de raad met groote aanc
het probleem der betrekkingen van de 1
ne Entente met Hongarije bestud
Eensgezind blijft de raad bij zijn we
de loopende onderhandellngen voort te
ten, welke ten doel hebben bij te drager^
tot de vestiging van een regiem van over
eenstemming en vertrouwen in het Donau-
bekken.
De Kleine Entente bevestigt voorts opnieuw
de trouw barer gevoelens jegens den Vol
kenbond. De raad heeft'geconstateerd, dat de
opvattingen der staten-leden over de houding,
die moet worden aangenomen door den Roe-
meenschen gedelegeerde, die de Kleine Entente
in den raad vertegenwoordigt, overeenstemmen.
De nieuwe Toestand aan den Donau werd ten
aanzien van de scheepvaart met groote aan
dacht besproken. Men constateerde, dat de eco
nomische raad in Boekarest een steeds vrucht
baarder activiteit ontplooit en besloot te blijven
streven naar versterking der economische on
derlinge banden.
In April zjjn vjjf en zeventig Japansche vlieg
tuigen door de Chineezen neergehaald of ver
nield, aldus meldt het Chlneesche telegraaf-
raad zal te Bied bijeenkomen, tegen het einde
van Augustus.
De Roemeensche minister Comnen heeft het
slotcommuniqué voor de pers voorgelezen er.
vervolgens een verklaring afgelegd, waarin hij
zeide, dat eens te meer gebleken is. dat de
Kleine Entente een Instelling is, welker kracht
en levensvatbaarheid zich nooit verloochend
hebben.
Vijftien verdachten hebben voor de Groning-
sche rechtbank teredht gestaan. beachaldigd
van diefstal en heling.
HAVRE, 5 Mei (Havas). Het civiele perso
neel van drie schepen van de Compagnie Géné
rale Transatlantlque, nl. de „Champlain’„Co
lorable" en de .jle de France”, Is In staking
gegaan. Reeds eenlge dagen bestond een ver
schil van meening over een vernieuwing van
kleedlngstukken. Woensdagavond kwam de se
cretaris van den bond van hotelpersoneel aan
boord van de .Champlain” en raadde den leden
van zijn bond aan te staken. Toen de comman
dant van het schip het personeel sommeerde
op zijn post te blijven, spoorde de secretaris aan
tot ongehoorzaamheid.
De commandant en de officieren van de
„Champlain” hebben uit protest het schip ver
laten en het ministerie van Koopvaardij ver
zocht te bepalen, dat in het vervolg geen secre
tarissen van vakvereeniglngen meer aan boord
mogen komen. De bond van hotelpersoneel heeft
de bemiddelingsvoorstellen van den minister
van Koopvaardij niet aanvaard om den secre
taris, die tot ongehoorzaamheid aanspoorde, niet
aan boord toe te laten. Het personeel heeft in
geheime stemming besloten te staken.
De op dit punt op het oogenblik tusschen
Praag en Berlijn aangebonden strijd wordt
voorgesteld als een locale episode van den meer
algemeenen strijd van de „mogendheden der
orde” tegen de bolsjewistische actie in Europa.
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN bedraagt 20 ct. p.
regel; Ingezonden Mededeellngen 40 Ct O. t.
BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij abon
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrekt
iuwsbureau meldt: In de
e Rossau is Woensdag voor
strijders voor de
- die door de re-
itgesteld, een ge-
Naar wij vernemen heeft de officie) van
Justitie' te Breda, naar aanleiding van een
bjj hem ingediende klacht over een per
soonlijke beleediging. verschenen tn bet
weekblad ..Zwart Front’ de persen van dit
blad doen verzegelen
Ook werd een bezoek gebracht'aan het hoofd
kwartier van Zwart Front, waar echter niets
in beslag werd gentjmen
Op het hoofdkwartier was de waarnemend
leider aanwezig, daar de leider op het oogen
blik een gevangenisstraf van drie maanden on
dergaat In de gevangenis te Breda, wegens be
leediging van ex-minister Van Schalk.
Van de zijde van Zwart Front deelt men
mede, dat het blad toch zal blijven verschijnen.
In de omgeving van leidende Dultache per
soonlijkheden verklaart men, dat de regeling
van het Tsjecho-Slowaaksche probleem en van
de koloniale kwestie de onmisbare inleiding vor-
men tot een opening van dieper gaande onder
handellngen tusschen de groote Europeesche
mogendheden. Wat Tsjecho-Slowakije betreft
schijnt het, dat de Dultache leidende figuren
te Rome gezegd hebben: de vereenlging van
3u millioen Sudeten-Duitachers met het rijk
Is een prlncipieele kwestie. welker oplossing
niet van vitale dringendheid is voor Duitsch
land.
De „Vólkischer Beobachter" behandelt tn eei.
ernstig artikel het feft, dat de Nederlandsche
Marxistische pers, in de eerste plaats .Het
Volk” en de „Vooruit” sinds lang ongehinderd
tegen Duitschland ophitsen, hatelijke hoofd
artikelen en hatelijke leugenachtige berichten
„made in England” aan den loopenden band
publiceeren.
Na een opsomming van verschillende lepgens
verklaart de „Völkischer Beobachter”, dat dit
alles bU elkander genomen meer dan voldoen
de is om ons het recht te geven een algemeene
waarschuwing te geven. Wij vreezen. Indien de
hltsing niet wordt tegengegaan, voor een aan
zienlijke verslechtering van de goede atmosfeer,
waarin de Duitsch-Nederlandsche betrekkingen
verkeeren. Wij zien het oogenblik gekomen,
waarop ons geduld is uitgeput en men naar mid
delen moet uitzien om de Nederlandsche open
bare meening het begrip bij te brengen, dat zij
noch het Rijk er mede gediend is, wanneer
dit verachtelijke gedoe ongehinderd kan wor
den voortgezet Dat bij de afweer van dezen
aanval ook de oeconomlsche betrekkingen een
rol zouden spelen, zou dan wel onvermijdelijk
rijn.
agentschap.
Vijf en negentig Japansche vliegers zijn in
die maand gedood. Van de genoemde vijf en
zeventig toestellen werden negen en dertig
neergehaald door Chlneesche jachtvliegtuigen
of door luchtafweergeschut; een en dertig wer
den vernield door Chlneesche bommenwerpers.
Anliochië werd door een orkaan geteisterd.
Twintig personen vonden den dood.
penaiaeenngen, versterkt met vliegtuigen en
politie, hebben een begin gemaakt met een in
tensieve zuivering van een groot gebied in
midden-Palestina.
De minister werd vergezeld door den Com
missaris der Koningin in de provincie Limburg
mr. dr. W. O A. van Sonsbeeck. den voorzitter
van de Rijkscommlssle voor werkverschaffing
in de provincie Limburg, den heer Jos. Mae-
nen, den hoofdingenieur van den Provincialen
Waterstaat, ir. H. de Ronde, Ir. J. P. Wlllumler
ingenleur bij het werkfonds, mr. D. O. Draayer
directeur-generaal van de Werkverschaffing en
•eteunverleenlng, den heer Meijer de Vries
hoofdinspecteur voor de werkverschaffing en
den heer J. Martin, rijkslnspecteur voor de
werkverschaffing.
In de ochtenduren werden enkele In werk
verschaffing tot uitvoering gebrachte objecten
in de omgeving van Maastricht In oogenschouw
genomen.
Aan de grens van Maastricht hebben de bur
gemeester van die gemeente, jhr. mr. W. Mi-
chlels van Kessenlch en de wethouder
sociale zaken, het gezelschap ontvangen.
Gezamenlijk werden vervolgens In deze stad
ertkele objecten, welke wellicht door middel
van werkverruiming en werkverschaffing kun
nen worden uitgevoerd, ter plaatse bezichtigd.
Ten provlnclehulze werd in de middaguren
een vergadering gehouden van de RUkscommls-
sie voor de werkverschaffing, waarbij om. de
minister van Sociale Zaken, de Commissaris
der Koningin en het college van B. en W. aan
wezig waren. In deze bijeenkomst werden on
derscheidene werken besproken.