E.
en
5^1
iiiirli
NATIONALE PAASCHLOTERIJ
Wat is cultuur?
ALLE LOTKAARTEN
Wijziging van de
Bedrijfsradenwet
O
I
DIENSTREGELINGEN VERANDEREN
NACHTPOSTTREINEN BLIJVEN
v OVERAL IN HET LAND
VERZEND MET DE NACHTPOSTTREINEN
DE K.J.M. V. GAAT FEEST-
VIEREN
GELDIG
TOT
10
JIJ INI
ZATERDAG 14 MEI 1938
I
VAN WEEK TOT WEEK
.HOTEL
Na de doopplechtigheid
I
Luchtbescherming
FIETSERS OPGEPAST
CONFLICT VOORKOMEN
Leening gemeente Haarlem
eraf
Kerkelijk leven
IAD
Oud-minister Marchant
weder advocaat
Bezwaren worden niet
gedeeld
CLANDESTIEN STOKEN VAN
ALCOHOL
Geheime distilleerderij ontdekt
te Leens
Alleen een taxatie van de
beteelde perceelen
GEEN STEUN AAN DE
VLASTEELT
Een gasmaskerdat binnen
iedere bereik ie
SPOORWEGGIDS VOOR HET
BUITENLAND
VOOR SLACHTOFFERS VAN
GELOOFSVERVOLGING
UIT HET MAATKLEEDING-
BEDRIJF
TACHTIG MIJNWERKERS
ONTSLAGEN
Bediende pleegde
fraude
PAUSELIJKE ONDER.
SCHEIDING
z
Miniet er Romme over de «cono
mieche bevoegdheid der raden
Rector v. d. Hengel Geheim
Kamerheer
Ernstig oogletsel kan ontstaan door
gummi-snelbinders voor
bagagedragers
Het gezellige familie-hotel
met terras aan zee.
Eigen parkeerterrein.
uitgegeven sedert 27 Maart j.l. voor de Nationale Paaschloterij
BLIJVEN
en kunnen nog tot dien datum, worden ingezonden. Deze loi-
kaarien doen dan mede in de derde trekking, welke SI Juni sx
xel worden gehouden. Deze trekking betreft wederom een
niéuwe serie GEHEEL DEZELFDE PRIJZEN als op de talkaarten
staat vermeld.
Op aanvrage zijn uit een aantal ongebruikt teruggezonden
exemplaren nog lotkaarten verkrijgb. bij Postbus 2 te Heemstede
ZU BRENGEN UW CORRESPONDENTIE WELKE
S AVONDS VOOR DE AANSLUITING GEVENDE
BUSLICHTING IS GEPOST. DEN VOLGENDEN
MORGEN BU DEN GEADRESSEERDE
Ten bate van de actie „Voor God". Goedgek. bij Ministerieel Besl.
5 Febr. '38 no, 1179, 4 Apr. '38 no. 1147 en 11 Apr. '38 no. 1143
Belgieche onderecheidingen
Hertog en hertogin Adotf Friedrich
van Mecklenburg vertrokken
Bg gelegenheid van het eerete
lustrum zal een ideëele revue
worden opgevoerd
Gepoogd door brandstichting de
boekhouding te vernietigen?
1
Vraagt proiprctiu.
BWl-
D.
X
X
licht in de pijp
ime«*
lerive-
ot het niet in het belang van de bedryfsraden
zelf zou zyn om de onderhavige wijziging terug
de
de
Het
Jonge
J. M.
slaagt
puntje
laatste
■rdedl*
te aaa
s toch
hun
duurt.
Voor
rij 84
wcn-
rloren.
«11.
cul-
le om-.
Hebben
n pro-
ronnen
en het
re wel,
J Rig
or een
>g nle»
ft nee
Noor-
ezand.
I «een
*ts in
•digen.
heeren
Met ingang van 1 Juni worden op de Oran-
je-Nassaumynen wederom 80 mijnwerkers ont
slagen.
issard,
bliek*
radlo-
ezoek
leurge-
nu al
i maar
ng
twee,
i favo
ls Mi-
op hef
het
r zijn
Verschenen ia de Memorie van Antwoord
van den minister van Sociale Zaken aan de
Tweede Kamer over het wetsontwerp tot
wijziging van de artikelen 23 en 29 der Be
drijfsradenwet.
Hieraan wordt om. ontleend:
Blijkens het voorloopig verslag
mensch
hij de konlng van de
Toen nam Hare Majesteit de Koningin af
scheid van Haar gasten en twee minuten later
zette de trein zich in beweging. De Koningin
wuifde nog enkele oogenblikken Haar gaster!
na, waarna Hare Majesteit met de leden van
haar gevolg naar het paleis Noordeinde terug
reed.
de studievakken op de school,
bolleboozen werden
Ier het te voelen
oorspronkelljk-
waardoor ze
iden te beteeke-
dan deze schoolsche verstandsmenachjes
Dat de voorgeatelde wijziging van artikel
22 aal leiden tot een steeds grootare zeggen
schap van arbeidersvakbonden op een
terrein, dat alleen aan de ondernemers
moeten werden voorbehouden, kan de mi
nister nigt onderschrijven.
De vraag, door sommige andere leden gesteld.
Het dreigend conflict op de steenfabriek
..Heeswyk" te Montfoort is afgewend. De direc
tie heeft aan de steenmakers een loonsverhoo-
glng toegekend van één cent per man per 1000
verwerkte steenen. De betrokken bonden heb
ben hiermede genoegen genomen, zoodat de
dreigende staking is afgewend, alsook het even
tueel stopzetten der fabriek.
«adellik zijn er da meer geestelijke, de mln-
Indlen we voornemens zijn, onze vacantie in
het buitenland door te brengen, kunnen we
spoedig onze plannen 'daartoe opmaken. De
reisgids van de voornaamste buitenlandsche
verbindingen der Spoorwegen is verschenen.
We hebben al medegedeeld, dat het een af
zonderlijk boekje is. Het formaat is gelijk aan
dat van de twee andere gidsen, betreffende de
blnnenlandsche verbindingen en de autobus
diensten of tramwegen. Het verschil in kleur
doet de boekjes gemakkeiyk uit elkaar houden.
Het bultenlandsch spoorboekje is uiteraard dun
uitgevallen en aal in den binnenzak weinig
plaats Innemen.
Veel nieuws valt er verder niet van te ver
tellen. De tabellen zfjn weer op de gebruikelijke
wfjze ingedeeld, alle mogelijke bijzonderheden
van de Internationale treinen staan duidelijk
aangegeven, terwijl een uitgebreid register het
zoeken vergemakkelijkt.
Dezer dagen ontvingen wjj bezoek van den
heer Otter, lid der firma Otter en Groenendijk
te Heemstede, die een gasmasker demonstreer
de, dat door den eenvoud van zijn behandeling
en door zijn lagen prijs binnen ieders
bereik ligt. Het masker wordt vervaardigd in
België te Ongrée door de Soc. Beige de l’Azote.
Het masker is het eenige, dat voldoet aan de
terecht zeer strenge eischen van het gasmasker-
beslult en de invoer ervan is dan ook onlangs
bij mlnlsterieele beschikking toegestaan. De
keuring van het masker is verricht door den
technlscben leider van de Hembrug, den heer
A. J. der Weduwen, terwijl de Rubberstlchting
het rubbermaterlaal heeft onderzocht.
Het gelaatstuk wordt in 3 grootten vervaar
digd. Het is van rubber en geeft een gasdichte
aansluiting op het gelaat. In den rand van het
gelaatstuk zijn 6 metalen gespen gevulcanlseerd,
waaraan de banden van het rubberbandenstel
verstelbaar zijn bevestigd.
De oogglazen ritten in een metalen montuur,
dat, evenals de oogglazen, zprwisselbaar is. Door
middel van een schroefsluitlng worden ze, sa
men met hsfc rubber yan bet .geteatatuk, in een
metalen montuur vastgeklemd. Aan de binnen
zijde van de oogglazen liggen helderzichtplaat-
jee, welke ook verwisselbaar zijn. Aan de voor
zijde van het gasmaskergelaatstuk rit een ver
wisselbaar rubber ultlaatventlel in een, met hel
rubber van het gelaatstuk verbonden, metalen
montuur en Beschermd door een metalen dop
met bajonetsluitlng.
Aan de onderzijde van het gasmaskergelaat
stuk bevindt zich een metalen schroefvormig
aansluitstuk voor de gasfilterbus. Aan de bin
nenzijde van dit aansluitstuk is een rubber In-
laatventiel aangebracht. Tevens bevindt zich
aan de onderzijde een rubber afvoerbuis voor
het verwijderen van vocht. Dit geschiedt door
een melkbeweging.
Aan de uitlaatzijde bevindt zich een schroef
vormig aansluitstuk ter onderllinge verbinding
van de gasfilterbus met het gasmaskergelaat
stuk. Het is door een schroefdop met rubber
pakklngring luchtdicht afgesloten.
De gasfilterbus bestaat oa. uit een geperste
bus, bestaande uit twee deelen, welke onder
ling door een omgefelsten rand vast met elkaar
zjjn verbonden. In het ééne deel rit een rook-
en nevelfilter, in het andere deel een koolvul-
iing.
De lucht passeert eerst het nevelfilter en ver
volgens het koolfilter. De afscheiding tusschen
beide wordt gevormd door een geperforeerde
metalen plaat en een schijf linnen gaas.
Het nevelfilter bestaat uit schijven dik fil-
treerpapler^, opgebouwd volgens het Fernez-
principe.
De luchtlnlaatzijde, bestaande uit een kleine
opening in de bus, is door een rubber stop
luchtdicht afgesloten. Over de rubber stop is
een linnen strook aangebracht, welke weer door
een papieren strook, met opschriften, zoodanig
is vastgeplakt, dat na verwijdering van de rub
berstop deze niet meer in den oorspronkelijken
toestand is terug te brengen.
Totaal gewicht der gasfilterbus is 450 resp.
550 gr., het volume voor het vastleggen van
gassen 280 rep. resp. 320 cM3. en dat Ingeno
men door de actieve kool 280 resp. 320 cM3.
Het gasfilter biedt 3 uren bescherming tegen
fosgeen. 3V4 uur tegen chloorpicr&ie en 12 uur
tegen diphenylchloorarsine.
Dit biedt voldoende bescherming, want de
burgerbevolking zal nooit gedurende zoo langen
rijd een gasmasker behoeven te dragen.
Het ligt in het voornemen der Importeurs
voor de distributie de hulp te verkrijgen van de
Vereenigingen voor Luchtbescherming, opdat de
prijs van het masker niet ten behoeve van den
tusschenhandel moet worden verhoogd.
Dezer dagen hield de commissie van overleg,
bestaande uit de drie organisaties van werk
gevers in het maatkleedingbedrljfn.l. d^ Bond
van Maatkleedingbedrijven in Nederland, de
R. K. Kleennakerspatroonsbond en de Ned.
Bond van Kleermakerpatroons, een vergadering
te Utrecht.
De voorzitter en de penningmeester werden
herkozen.
De toepassing van de vestigingswet kleinbe
drijf, alsmede de oprichting van een algemeen
steunfonds maakten punten van ernstige be
spreking uit
Als leden van de bedrijfscommlssie voor de
kleermakerij treden op de heeren G. L. Dom-
hoff Jr. en Joh. Ibeltngs; als hun plaatsvervan
gers de heeren J. H. van Oostrom en Th. Jan
sen.
De Algemeene Ned. Kleermakers-patroons-
bond maakt geen deel meer uit van de com
missie van overleg.
Naar wij vernemen zullen de inschrijvingen
op de 3334 procent leening ten bedrage van
13.103.000 ten laste der gemeente Haarlem,
ten volle worden toegewezen.
te treffen.
Naar aanleiding van dit besluit werd van ver
schillende zijden bet verzoek gedaan om toch
de opbrengst van de met vlas beteelde per
ceelen door taxatie te velde vast te stellen, op
dat over de noodige gegevens beschikt zou kun-
De vraag, of in het kader van het onderhavige
voorstel de slotwoorden van artikel 15, eerste
lid, onder f, behooren te worden geschrapt, be
antwoordt de minister ontkennend.
De in de meergenoemde bijzondere wetten aan
den Bedryfzraad toegekende adviseerende be
voegdheid heeft voor den minister de aanleiding
gevormd om in de Bedrijfsradenwet de be
voegdheid van den bedrfjfsraad als orgaan ven
advies daaraan aan te passen. Hieraan te ver
binden een voorstel tot wijziging van da m dte
wet geformuleerde taak van den bedrljfsraad
als orgaan van overleg, ware naar de meenlng
van den minister een overschrijding van den
opaet der thans voorgedragen wijziging.
Verhooging of schrapping van het in artikel
2» gestelde maximum acht de minister, gelet op
den omvang van de werkzaamheden der be
dryfsraden, voorshands niet noodlg.
Blijkens het voorloopig verslag verklaarden
sommige leden tegen hetgeen wordt voorgesteld
ernstig bezwaar te hebben. Het wil den minls-
ter voorkomen, dat deze leden zich hebben laten
leiden door een in tweeërlei opelcht minder
juiste opvatting aangaande de huidige wettelijke
taak der bedryfsraden.
Vooreerst immers meenen deze leden, dat de
bedrijfsraden zjjn ingesteld om zich uitsluitend
met aangelegenheden van SO-
laar het oordeel van den minister
De Hooge Raad heeft oud-minister mr. H. P.
Marchant beëedlgd als advocaat.
n tot
vraag-
.dnd-
htbai»
It zeer
J BB»*
Het heeft Z.H. den Paus behaard den leer-
eerwaarden heer W van den Hengel, rector van
St Jozefkweekacbool te Zeist, te benoemen
tot Zijn Geheim Kamerheer wegens zijn groots
verdiensten voor de Congregatie ven de Praten
van bet Si. Gregoriushuia.
nen worden, wanneer men onverhoopt toch nog
een regeling zou moeten treffen.
Op dit verzoek werd toen niet ingegaan, doch
waar er thans onzekerheid bestaat omtrent de
wijze, waarop de situatie op de vlasmarkt zich
aal ontwikkelen, heeft de minister alsnog goed
gevonden, dat het te velde staande gewas zal
worden geschat. Uit deze goedkeuring dient
uiteraard niet de conclusie te worden getrok
ken, dat de minister thans voornemens is we)
een steunregeling te treffen.
Als gevolg van de hiervoor genoemde beslis
sing hebben de provinciale landbouwcrisisorga
nisaties een dezer dagen aan de haar bekende
vlaatelers een formulier voor de aanvraag van
taxatie toegezonden.
Zeldzaam zacht en
als e
kring aandacht
BU gelegen
denblad ,^Del
dubbel fomi
waar een a
officieel aan
terwijl de verspreiding ook overigens Intens
ter hand zal worden genomen.
Het nummer bevat oa. een Interessante bij
drage van minister mr. M. F. L. Steenberghe.
Van den geneeskundigen en pharmaceutl-
schen hoofdinspecteur van de Volksgezondheid
ontvingen wij de volgende mededeellng:
In den laatsten tijd Is het meerdere malen
voorgekomen, dat iiersonen ernstige verwon
dingen van het oog hebben opgeloopen, door
het gebruik van zg. gummi-snelbinders ter be
vestiging van voorwerpen op de bagagedragers
der fietsen.
Bfj het sterk aantrekken van deze gummi-
snelbinders kan de metalen ring, waarmede de
snelbinder aan de fiets bevestigd is, van den
haak losschieten en kan de ring met groote
kracht tegen het oog worden geslingerd, waar
door de hiervoor bedoelde zeer ernstige oogbe-
schadlgingen kunnen ontstaan.
Om die reden wordt het publiek ernstig ge
waarschuwd, bij gebruik van deze snelbinders
met de meeste nauwlettendheid toe te zien, dat
de ring niet van den haak kan losschieten.
Met den nachttrein naar Berlijn hebben
de hertog en hertogin Adolf Friedrich van
Mecklenburg Vrijdagavond om 7 minuten
vóór zeven0 de residentie verlaten. De
Koningin deed Haar gasten tot op bet
perron van het Staatsspoorstation uitge
leide.
bezig te hoi
dalen aard,
strookt deze opvatting niet met den Inhoud dar*
bedrijfsradenwet.
Daarenboven wordt door de meerbedoelde leden
gesteld.^at in latere bijzondere wetten de
wet op het algemeen verbindend en onverbin
dend verklaren van ondernemersovereenkomstet:
1935ifcn de vestigingswet kleinbedrijf 1937 aan
de bedrijfsraden is opgedragen een taak .met
het oog op het sociale element, dat de in die
wetten bedoelde (economische) regelingen be
vatten." Ook deze meenlng kan de minister niet
deelen.
Uiteraard sou het mogelijk geweest zijn,
aanpassing van de Bedrijfsradenwet aan
genoemde bijzondere wetten in wets-technlschen
zin te doen geschieden door in artikel 23 der
Bedrijfsradenwet te spreken van adviseerende
bevoegdheid van den bedrljfsraad over „al die
onderwerpen, waaromtrent op grond van een
andere wettelijke bepaling zijn advies kan wor
den Ingewonnen." De aanpassing in den econo-
mïsch-soclalen zin zou dan echter achterwege
blijven.
De opmerking, dat de bedrijfsraden voor het --
uitbrengen van adviezen over economische pro
blemen niet geoutilleerd zijn, dat zjj op econoJ0^
mlsch terrein niet deskundig zijn en op dit ge
bied dan ook geen verantwoordelijkheid zullen
kunnen dragen, heeft oen minister, als komend»
van de In het Voorloopig Verslag aan het woord
zijnde leden, verbaasd. De bedrijfsraden toch
bestaan voor helft uit vertegenwoordigers
van de werkgevers, die als bij uitstek deskundig
op dit gebied moeten worden aangemerkt. Ook
van de vertegenwoordigers der arbeiders mag
worden aangenomen, dat zy tot beoordeeling
van de aan de orde komende vraagstukken in
staat zijn.
Nationaal Verbond van Katholieke
Middenstandsvereeniglngen, de K.
V- viert, op Hemelvaartsdag In
Utrecht zijn eerste lustrum.
Deze organisatie telt ruim 150 afdeelingen
in ons land met bijna 5000 leden. Eenige dui
zenden zullen 26 Mei optrekken naar de Dom
stad, om na een kerkelijke plechtigheid bijeen
te komen in Tivoll, waar oa. Z. H. Exo. Mgr.
dr. J. de Jong, aartsbisschop van Utrecht en
verscheidene wereldlijke autoriteiten aanwezig
zullen zijn.
Het Verbond heeft de congresgedachte laten
varen en voor den middag een ideëele revue la
ten samenstellen. In den afgeloopen winter is
nl ta alle afdeelingen een gezinsprogramma
samengesteld. Als apotheose daarvan zal wor
den bpgevoerd „Het spel der oude levenswaar
den”. De tekst daarvoor is geschreven door de
letterkundigen A. J. D. van Oosten en Gabriël
Smit, de regie is in handen van den leekenspel-
lelder Jan Muller. De verschillende taferee-
len. die door K. J. M. V.-ers uit verschillende
streken van het land ten tooneele worden
gebracht, worden aan elkaar gevlochten door
verbindende voordracht van den bekenden
priester-radlo-redenaar en publicist Henrl de
Greeve.
Het spel zal een nieuwe uiting worden van
het willen en kunnen der katholieke jongeren
en mag als eeiy experiment, dat in broeden
irdiend, beschouwd worden,
van het lustrum aal het te-
Keten” In groote oplage en in
Lt verschijnen. In alle plaatsen
leelln/ bestaat, zal dit nummer
Autoriteiten worden aangeboden.
Ter gelegenheid van het bezoek van den
koning van België by de doopplechtigheid, ia
de chef van den marinestaf, vlce-admiraal J.
Th. Pürstner, die als eeredlenzt aan den
Koning was toegevoegd, onderscheiden met bet
grootkruis in de Kroonorde van België, in wel
ke orde hy reeds commandeur was.
Voorts is mr. D. J. A. baron Van Harinxma
thoe Slooten, kamerheer in buitengewoner!
dienst van H.M. de Koningin, benoemd tot com
mandeur en de kapitein W. Romswinckel,
adjudant van H. M. de Koningin, tot Officier
in genoemde kroonorde.
De onderscheidlngsteekenen zjjn ten paleize
te Den Haag uitgereikt.
te nemen, beantwoordt de minister ontkenner»!
Dat vele leden zich met hetgeen in dit
arikel wordt voorgesteld geheel konden ver-
eenlgen, vernam de minister met voldoening.
De Bedryfsradenwet behoeft geen wijziging
om vertegenwoordiging van de hoofdarbei
ders in de Bedryfsradenwet mogeiyk te
maken.
Van bevoegde zyde vernemen wy het vol
gende:
Zooals bekend is heeft de minister van Eco
nomische Zaken eenigen tijd geleden besloten
voor vlas van den oogst 1938 geen steunregeling
Men schryft ons:
De jeugdactle ten bate van het Katholiek
Comité voor Slachtoffers van Geloofsvervol
ging belooft een geweldig succes te worden.
Niettegenstaande de eerste 100.000 kaarten
reeds zyn verzonden, is de helft van de jeugd
organisaties nog niet van kaarten voorzien.
De afdeeling propaganda. Mlnrebroederstraat
llbls te Utrecht, heeft derhalve besloten de
actie te verlengen en een tweede honderddui-
zend-tal kaarten ter beschikking te stellen van
die jeugdafdeelingen, die nog geen kaarten
aangevraagd of het beschikbare quantum reeds
verkocht hebben
De heele katholieke jeugd toont door voor-
noemd succes zyn levend enthousiasme voor
deze katholieke jeugdactle by uitnemendheid.
Kwart voor zeven hield een auto met den
koninkiyken standaard voor den looper naar
de koninkiyke wachtkamer stil. De hertog
stapte het eerst uit, daarna de Koningin en
tenslotte de hertogin. De twee volgauto’s boden
plaats aan jhr. W. C. M. de Jonge van Elle-
meet, adjudant, jonkvrouwe C. M. baronesse
Van Asbeck, hofdame,» jonkheer W. Laman
Trip, adjudant l.b.d. van de Koningin, oud-
adjudant van Prins Hendrik en toegevoegd als
eeredlenst aan den hertog, en jonkvrouwe A.
baronesse Sohimmelpenninck van der Oye, hof
dame van dé Koningin en toegevoegd aan de
hertogin als ëeredlenst.
Na een kort oponthoud in de koninkiyke
wachtkamer betrad het geselschap het perron
De hertog en hertogin drukten den leden der
hofhouding de hand en liepen naar hun
wagon.
Harken! Spitten! SpuitenI Snoeienl
Zorgen dat de rozen bloeien/
Bukken, kruipen, her en der.
Heusch: je rug kan er van lusten?.
Daarom af en toe eens rusten
Bij ’t genot van Roode Ster1
NMMBJMrS
BOODE>STEB
6, 10, 13 et. per half on».
der grypbare natuurgegevens. Hiertoe behooren
b.z. de eigenschappen van de materie, de kleur,
de klank. Ook deae zyn materiaal van den
cultuurarbeid. Ons eigen begripsvermogen is
een gegeven dar natuur. Zoo is dus ook het
ordenen van kleuren en klanken, het ordenen
van onze eigen gedachten wel degeiyk culuiur-
arbeid. Schilderen, dichten, muziek maken *z
rsdelyk natuurbedwang. Het beoefenen van de
logica eveneens.
Naarmate het materiaal minder tastbaar ia,
kan men een zekere hiërarchie in de natuur
gegevens waarnemen en b.v. de bodemcultuur
achterstellen by de beoefening van de logica
om de hoogste plaats toe te kennen aan de
eigeniyke rielscultuur, doch dan maakt men
slechts eën graadverschil, geen wezensverschil
De vereenzelviging van cultuurarbeid met ar
tistieker! of wetenschappeiyken arbeid is dus on
juist. Of beter: alle bodemcultuur alle per-
sooniykheidscultuur. veronderstelt een zekere
mate van aanleg en kennis, en Is onafscheide
lijk van de menscheiyke kunstvaardigheid en
intellectualiteit.
Bedwang van de natuur is de cultuur wy
hebben dit woord, al verklaard, toen wy onder
scheid maakten tusschen het Instinctief en bal
dadig handelen yan b.v. den bengel, die de
boomen langs den weg schendt en het redeiyk
en doelmatig handelen van den houthakker.
Ook zelfbedwang is natuurbedwang.
By de doelmatigheid behoeft men echter niet
te denken aan de onmiddeliyk narekenbare
nutmatigheid. Ploegen is meestal op een an
dere wyze doelmatig dan gedichten schrijven
Toch is dichten niet minder cultureel dan ploe
gen. Integendeel.
Wat maakt hier het onderscheid?
Door zyn cultuurarbeid brengt de
tot uitdrukking, dat
schepping is. Hy legt de wet van zyn verstand
op aan al het onbewuste in de natuur. Hy
heeft lets in zich van den Schepper, naar
Wiens Beeld en Oelykenis hy werd gevormd.
Welnu: dit „scheppend vermogen” stelt hem
In staat, de natuur te bedwingen, haar doel
matig om te vormen. Hbe oorspronkeiyker nu
dit vermogen werkt, hoe duideiyker de mensch
zyn koningschap oplegt aan de dingen. Het
kenteeken van de cultuur is de styl Vandaar,
dat zy, die den styl beheerschen de kun
stenaars, de uitvinders, de ontdekkers
die het meest oorspronkeiyk arbeiden,
tuurarbeld in den hoogsten en edelsten vorm
vertoonen. De heiligen, die op ocrspronkelyke
wyze de rielscultuur beoefenen, behoooren dus
ook in louter cultureel opricht tot de meest
scheppende persoonlykheden. Trouwens een
nieuwe styl In de ascese is zeker niet van ge
ringer Invloed dan een nieuwe styl in de kunst
en gaat hier gewooniyk aan vooraf
A.
Vrijdagmorgen in de vroegte hebben ambte
naren van de belastingen, in samenwerking
met de marechaussee en de gemeentepolitie
van Leens (Gr.), onder leiding van burgemees
ter J. N. Spoelstra, een inval gedaan In de
woning van J. F» te Zuurdyk, gemeente Leens
dien men verdacht van het clandestien stoken
van alcohol. Inderdaad bleek dit vermoeden
op juiste gronden te berusten. Twee complete
distilleerketels en een hoeveelheid ten deele
afgestookte vloeistof werden In beslag geno
men. Tegen den stoker is proces-verbaal opge
maakt.
elen van degenen, die/tegenwoordlg zoo
\j luidruchtig en lichtvaardig hun afkeer
van „de cultuur” kenbaar maken, hebben
slechts *n vaag idee omt^eat datgene wat ze be-
riryden. Het Is voor hen zooveel als de samen
vatting van
^«r te gewooniyk door
voorbijgestreefd, niet geheel
als een krenking van hur
beid en hun gemoedsrykdom,
voor het leven toch meèrTMëi
nen
die kennis ritten te verzamelen met den ijver
,an mieren en braafjes hun best doen om by
de prysultdeeling een goed figuur te slaan.
maar die, wanneer het er op aan komt, onbe
duidende suffers blijken.
Cultuur daarmee bedoelen deze oppervlak
kige bestrijders altyd het onpractische weten
Ze begrypen niet, waartoe bet nuttig sou zijn.
En ze dulden vooral niet, dat het erkend
wordt.
Wat is cultuur? vraagt prof, de Bruyne in
rijn geiyknamig boekje. En dan antwoordt hy:
.Cultuur is het omvormen van de natuur, dank
zij den arbeid van- den geestelijk-bepaalden so-
eialep mensch, met het oog op het scheppen
van goederen, die in zlchzelve waardevol zyn
en als dusdanig erkend kunnen worden.”
Deze begripsbepaling ia strikt wetenschappe
lijk en licht ons in over onderwerp en voor
werp, stof en vorm van de cultuur Ze geeft
te kennen, waardoor de cultuur rich van andere
strevingen onderscheidt, door te zeggen, van
waar ze uitgaat en waarop ze rich richt,
waardoor ze bewogen wordt en welk materiaal
ze gebruikt.
Wy meenen echter, dat men aan de waar
de van deze strikt wetenschappeiyke definitie
niets af doet, door naast haar een meer samen
vallende formuleerlng voog te stellen, welke
dan sou luiden; „cultuur is redeiyk natuurbe
dwang*. Hierin is, dunkt ons, alles onderge
bracht, wat de aangehaalde begripsbepaling
meer uitvoerig omschryft. Immers die drie
woerden hebben leder hun afzonderlijke be-
teekenis.
Cultuur is redelijk natuurbedwang. Hier
mede is te kennen gegeven, dat alle cultuur den
arbeid van een geesteiyk-bepaald wezen ver
onderstelt. Het dier is niet cultuurvormend uit
zichzelf. Het kan den mensch van dienst zyn
by den cultuurarbeid b.v. bet paard, dat den
ploeg trekt, werkt op zijn wyze mede aan de
menscheiyke bodemcultuur maar dan is het
onderworpen aan de redelyke bedoeling van
den mensch, die de volle verantwoordeiykheid
draagt voor het werk. Ook het dier oefent een
zeker natuurbedwang uit. De leeuw bedwingt
de andere dieren door hen te verschrikken, de
by heeft Invloed op de vruchtbaarheid der
bloemen door het overbrengen van stuifmeel,
de rupsen ktanëh «m gewas ernstig, ja doo-
deiyk schaden, sommige planten putten den
bodem uit. Ten slotte verslinden de organismen
elkander In de groote stofwisseling, die het
heelal 13. De Verscheurende dieren verslinden
dieren, andere voeden rich met gewassen. In
de heele natuur is een instinctief natuurbe
dwang merkbaar, waardoor de organismey be
staan en vergaan. Maar dit is ge«n cultureele
arbeid. Hiertoe is noodlg, dat het natuurbe
dwang beantwoordt aan de doelstelling en de
werking van de rede. Ook in zooverre hy
louter door zyn dieriyke Instincten wordt ge
dreven, verricht de mensch geen cultuurarbeid.
Cultuur is vervolgens n a t u u r-bedwang.
Hiermede Is te kennen gegeven, wkt aan de
rede onderworpen wordt by den cultuurvor-
menden arbeid. Het gebied is wel zeer uitge
strekt. Het is de geheele natuur. Wie een stuk
land omploegt, verricht cultuurarbeid. Wie een
telescoop richt en aldus de ver verwyderde
sterren onderwerpt aan de waarneembaarheid
door het menscheiyk oog, verricht om dezelfde
reden cultuurarbeid. De natuur is in haar ge
heel en in ai haar geledingen het materiaal van
de cultuur. e
Wy spreken van bodemcultuur en van de
cultures op Java. Hierin is nog dat oorspronke
lijke begrip van de cultuur bewaard. Immers
meestal denkt men by het hooren van het
woordje cultuur niet rechtstreeks aan den land
arbeid of aan de ambachten. Cultuur, zoo
meent men. is niet iets van de boerderij, maar
van de Landbouwhoogeschool, niet een mp-
gelegenheld van de irianters, maar een liefheb
berij 7*0 de geleerden, verbonden aan dén
Phytopathologischen Dienst Dit enge cultuur
begrip heeft enorme schade gedaan aan onze
beschouwing van het verband tusschen de ver
scheidene levensfuncties. Hierdoor is weten
schap en kunst „van het leven gescheiden*
zooals men dat noemt. Zelfs de godsdienst is
erdoor losgemaakt van de alledaagsche levens
sfeer. Men is aparte terreinen gaan scheppen,
waarvan het eene wél en het andere niet cul
tureel heette. De doodgewone meubelmaker
boort niet by de cultuur, maar de ontwerper
van nleuwerwetsche stalen meubels hoort er
»el by. Dit is een onjuiste zlenswyze. De man,
die den boom kweekt, verricht cultuurarbeid en
de man, die den boom ombakt, niet uit
dieriyke baldadigheid, maar uit doelbewusten
drang om de gegevens van de natuur in dienst
te stellen van den mensch, verricht eveneens
cultuurarbeid. Zbo ook de man, die den boom
ssagt, en de man, die meubels maakt. Overal,
waar de natuur wordt bedwongen tot dienst
baarheid aan het menschelyk inzicht, daar
heeft cultuurarbeid plaats. De monniken, die
het woeste land bewerkten, de afwatering re
gelden, de bebouwing van den akker verzorg-
den, brachten hierdoor alleen reed£ cultuur.
Doch de natuur la niet een eenvormig begrip.
1U de natuur behooren niet alleen de delfstof-
f fen, de planted en de dieren. Ook de mensch
•elf en de Intent van den mensch behoort er
toe. Ons driftenleven is natuurlijk Het vraagt
7«>elyk bedwang, wy spreken dan ook van
*te>*cultuur, van persooniykheldscultuur. Even-
*ta de bodemcultuur is dit .redeiyk natuurbe-
Woensdagavond heeft een brandje gewoed op
de zolderverdieping van een pand aan de
Nieuwe Haven te Rotterdam, waarin de kan
toren zyn gevestigd van den particulieren be
wakingsdienst „De Twee Sleutels”.
Het uitgebreide onderzoek van de politie
heeft aangetoond, dat een kantoorbediende In
het kantoor brand heeft gesticht. Hy heeft een
brandende krant neergelegd in de nabyheld
van het trapgat, waar diverse andere licht
brandbare artikelen lagen.
Omstreeks zes uur Is hy weggegaan en tegen
zeven uur is de brand uitgebroken.
Met een straal op de waterleiding heeft de
brandweer het vuur In een oogwenk gebluscht
Het onderzoek heeft verder uitgewezen, dat
deze brandstichting is geschied, omdat de kan
toorbediende sedert gerulmen tyd fraude heeft
gepleegd ten nadeele van de firma. Hy moest
van de kwitanties een lijst aanleggen. Daarop
vermeldde hy een aantal kwitanties niet. Aan
gezien ze niet op de lyst voorkwamen, bleet
toch het totaal van de lijst steeds kloppen met
het bedrag, dat op de kwitanties werd geïnd
De achtergehouden kwitanties heeft de jongen,
de 23-jarige A. J. B.. zelf geïnd. Het geld heeft
hy op zyn spaarbankboekje gezet.
Tot nu toe heeft men vastgesteld, dat er
driehonderd gulden Is ontvreemd. Het is echter
zeer goed mogeiyk, dat de fraude een veel groe
ier bedrag zal omvatten.
