Te lang Met als noodlottig gevolg Gouden jubileum van den R.K. Volksbond In welken rang neemt als hoof dar beider s nota GIJ KATHOLIEKE COLLEGA’S* BESCHIKT ECHTER OVER EEN ALLESZINS COMPETENTE ORGANISATIE DIE HAAB SPOREN BEEFT VEBBIEND. SLUIT U AAN! 0 '1 DE HEER V. D. AKKER ONDERSCHEIDEN X NEDERLANDSCHE R.K. BOND VAN HANDELS-, KANTOOR- EN WINKELBEDIENDEN „ST. FRANCISCOS VAN ASSISIË” MMFBKANTOOR: J«zs Layke»tr««4 12, Amsterdam (Z.) Telelaaa: 92108 em 94789 r KATHOLIEKE BEDIENDEN! HOOFD AR BEIDERS! MAANDAG 16 MEI 1938 'arm Het Werkliedenverbond Toespraak Mgr. Huibers Geschenk aangeboden Rede Deken Bot» J 4 HET TERREIN ONZER ACTIVITEIT Ondergeteekende te Handteekening ti - hebben velen Uwer zich buiten de rijen der georganiseerde vakgenooten gehouden en aldus geen daadwerkelijke belangstelling voor de groote beteekenis Uwer beroepen in onze Nederlandsche samenleving getoond. .gij ook in een der beroepen als handels-, kantoor- of winkelbedienden werkzaam moogt zijn, van beroep functie wonende (straat, plein, gracht) van den zeer belangrijken ontwikkelingsgang van het sociale en economische leven in ons vaderland! De heer v. d. Akker onderscheiden - r Geestelijk Adviseur: Rector Dr. A. A. OLIEROOK Rechtskundig Adviseur: Mr. Dr. P. J. WITTEMAN „V-.\ A Be R. K. georganiseerde arbeiders beweging overtreft de andere maatschappelijke groepen soms in menig opzicht s wtf leds oog ons >en. ist- uei- ikel kan nze oor «g. Mgr. Huibers: Ik reken op U! VOOR U. OVER U ZONDER U km Je beJrtifswadf dat het nog immer tienduizenden Uwer ontbreekt aan een redelijke salarispositie; aan algemeene rechtszeker heid; dat, in tegenstelling met de georganiseerde handarbeiders, het zich ordene^p bedrijfsleven geen rekening houdt met Uwe bijzondere omstandigheden! Op te zenden aan het Hoofdbestuur ven den Nederl. R.K. Bond van Handels-, Kantoor- en Jan Luykenstraat 12, Amsterdam (ZJ M«w». -A? »er- toe. onaf- Katholieke bedienden! B L .'11 3 T r I I I Uit de feiten is dikwijls duidelijk gewor den, dat onze katholieke georganiseerde ar beidersgroep niet alleen glansrijk de vergelij king met andere3 maatschappelijke groepen It et naar rven, haar !s 1. gezindheid. Dat was voor de hooge idealen, zeer pijnlijk. Het smart' den Bisschep, als h|j ziet wat dese ramp verwoest in sooveel gesinnen, de hoop vernietigt van Jonge menschen en ge legenheid biedt tot allerlei kwaad. Geluk kig sjjn er onder ons die alles .doen om de werkloosheid te bestrijden. De vijand maakt misbruik van het kwaad om de menschen af te trekken van het eenlgst, dat hun nog troost kan geven: het geloof. Wat hebt gij daartegen een krachtigen steun in Uw bond! sche i als ünst t op ordt g of :U«k ordt ge- dat laar zeer »Ujk een en rel- tno- ch na gi ns 1M riJ- liet Me r«- end te jen als C.- nkt oet zal :en- >C„ wij elke rm- dng ar en. fa cii ie- no len hrietus hoeft aan Zijn Kerk voor speld. dat s4 ons Zijnentwille vervol gingen zou moeten verduren. Zalig stj. die vervolging lijden om do Gerechtig heid, want hunner te hot Koninkrijk dor Hemelen.' De aansluiting bij hot R.K. Werklieden verbond is een stuk geloofsbeWdenis en dat Is vsn belsng in onze dagen, nu het anti papisme een hoog woord spreekt. Het keet weinig moeite om binnen enkele dagen die 100.000 bijeen te brengen om te protesteeren tegen het antipapisme (langdurig applaus). Men behoeft in Nederland niet bang te lijn voor gebeurtenissen sooals in het bui tenland. w|J vormen een onneembaren burcht en even goed als we het oude socia lisme tegenhielden, toen we nog niet ge schooid waren, kunnen we ook zonder twijfel bet nieuwe socialisme weerstreven. De H. K. Volksbond In het bisdom Haar lem heeft gisteren in den Bkmehopsstad sijn BU de verschijning van Rerum Novarum was hot niet noodig ook maar lets te ver anderen In statuten of program van onzen bond, hU was de encycliek vooruit geloopen. Dat pleit voor den helderen geest en de zuivere gezindheid der eerste leiders. Na een muzikaal intermezzo sprak de Bisschop, Mgr. Huibers. Dit feest, aldus Mgr., staat in het teeken van ’n greiizenlooze dankbaarheid. Daar om dan ook had Mgr. in zijn kathedraal een H. Mis opgedragen als dank aan God, voor den overvloedigen zegen in de vijftig jaar door den R. K Volksbond in het bisdom uitgestort. Het wss geen paradewoord toen de oprichters vijftig jaar geleden tegen den Paus zeiden: „WU zijn maar eenvoudige werklieden maar sis het gaat om ons geloof, wijken wjj voor niemand". Dat is waarheid geworden. Hoe schoon is het dat gij hier nu staat om uw bisschop en uw bis schop zich thuis gevoelt onder u! (Applaus). 1 Mgr. speldde tenslotte den voorzitter, den heer v. CAkker, het Eerekruiz „Pro Eccle sia et Pontiflce” ap, belooning veer zijn ijver en goede ggzfndheld. De heer V. d. Mgr. herdacht het werk van deze geestelijke 1 leiders: Mgr. Eygenraam, Mgr. Konlngs, Mgr. Stroomer, Deken Bots, pastoor Jansen en rector Olierook. Er is niet één stand, die zoo spontaan en algemeen steeds de wenschen van den Bis schop heeft vervuld als de R. K. Volksbond. (Applaus). En toch voor de R. K. Volksbonden was de strijd het moellijkst Zij werden uitge lachen en weggelokt en als dat niet hielp ging men over tot bedreiging. Toch bleven ze pal vasthouden aan den Bisschoppelijke leiding. Het Nooit is het in die SO jaren noodig geweest, dat Haarlems bisschop moest ingrijpen in de richting of het streven van den Bond ofschoon dit toch zoo gemakkeljjk had kunnen gebeuren bij de felle stroomlngen en de groote problemen in die halve eeuw. Ek is zelfs een tijd geweest, dat zonder den steun van de Kerkelljke overheid de Volksbond niet was blijven bestaan. Toen na de geestdrift der eerste jaren velen den Volksbond gingen beschouwen als een overbodig onderdeel (den blindedarm) der katholieke arbeidersbeweging. Gelukkig is in de laatste vijf A zes jaren In deze opvatting een groote kentering gekomen. In steeds breeder kring gaat men nu beseffen, dat het herstel der maatschappij voor alles niet ligt bulten maar in den mensch. En dat de laat ste oorzaak der wereldcrisis is de mensch zon der God, de mensch, die gelooft aan geweld. Deze overtuiging, welke thans als iets nieuws wordt verkondigd, is door 50 jaar heen de bezie lende gedachte van den R. K. Volksbond ge weest. De president van het Centraal Bestuur, de heer J. L. v. d. Akker, betuigde zijn dank voor het cadeau en hoopte dat dit feest den toch reeds hechten band tusschen Centraal Bestuur en de afdeelingen nog nooit is ook maar één wan klank gehoord! nog zal versterken. Op de receptie volgde een grootache feestver- gadêrlng in hetzelfde gebouw, waaraan het R. K. klein-orkest onder leiding van den heer J. Nibbering, muzikale medewerking verleende. De centraal-presldent, den heer J. v. d. Akker, hield de openingsrede, 'waarin fifj b.m. verwel- Onze moed en geestdrift sullen groeien naarmate de tijd moeilijker wordt. Men kan one ahea afnemen, maar één ding niet: den arbeid van 50 jaar kan men niet ongedaan maken. Daarom hoog onze Volksbond, hoog ome Willem Passtoors, ai die nameloose vrienden, die den Volksbond hebben ge steund en gestuwd. Uit hun goede gezond heid zal eens groeien die maatschappij, waarin de Goddelijke liefde zal triomphee- ren. gedreven door beste krachten Aan den bond gegeven. Hun arbeid is rijk gezegend met overvloedige vruch ten. Aan God dankzeggend voor Zijn overvloe digen zegen daaraan geschonken, beloven wij hun, dat wij zullen trachten hen na te volgen en dat ook wij willen blijven voortbouwen: „Voor God en Kerk, Vorstin en land.” Spr. deelde tenslotte mede, dat hulde-tele- grammen aan Z. H. den Paus en H. M. de Koningin waren gezonden. Terwijl de talrijke aanwezigen het bondslid zongen, trad Mgr. J. P. HulbeA, de hooge Be schermheer t van den bond, binnen, en werd door den heer J. v. d. Akker verwelkomd. Onze bond heeft zich van begin af aan gaay- ne aan bisschoppelijke wenschen onderworpen en onze liefste wensch is ook thans nog, dat alles wat wij ondernemen de goedkeuring van onzen Vader-bisachop zal mogen wegdragen. Dan zal ook In de toekomst onze arbeid vrucht dragend zijn en daarop Gods zegen rusten. In de kathedrale kerk droeg Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huibers, Bisschop van Haarlem, een pon tificale H. Mis op, geassisteerd door Dr. Olie rook, algemeen geestelijk adviseur, als diaken, pater Alexander, algemeen kemleider, ala sub diaken en voorts door de adviseurs der afdee lingen: rector Bokeloh uit Den Haag, rector Kuiper uit Rotterdam en kapelaan Poppen uit Haarlem. Des middags recipieerde het centraal bestuur in het gebouw St. Bavo, waarvan de zaal met door verschillende vereenigingen geschonken bloemstukken fraai was versierd. Op de zeer druk bezochte receptie o.a. door plebaan F. FUbry, Dr. Caas. Hentzen O.F.M., vertegen woordigen van het R. K. Werkliedenverbond, de Hanze, L. T. B„ „Herwonnen Levenskracht”, Centraal verband St. Jospehsgezellen. de Oraal, Bond van R. K. Woningbouwvereenlglngen, vele vakbonden en afdeelingen heeft de heer F. Keeaen uit Rotterdam, voorzitter van het Comité van Uitvoering, de groote medewerking aan het organlseeren van het jubileumfeest ge memoreerd. Na allen zijn zegen te hebben gegeven, verliet a» - jarige oud-gediende Jan Smit een speech. Hij bracht de groeten over van den mede-oprich- ter van den Bond, den heer Wessendorp, fe^ liciteerde den heer v. d. Akker met de hem verleende onderscheiding en herinnerde eraan, dat door de oprichting van den R.K. Volksbond tevens de grondslag van het R-K. Werklieden verbond werd gelegd. HIJ verheugde zich over hetgeen in de afgeloopen 50 Jaar bereikt U en memoreerde de aansporing van Jhr. Ruys z«.: „Steeds voorwaarts en in versnelden pas”. Dit laatste geldt speciaal de jongeren, die de groo te verantwoordelijkheid dragen om het werk in de toekomst voort te zetten. De eerste jaren zijn heel moeilijk geweest, want het sociaal verband, was toen iets heel nieuws of liever het bestond reeds, maar juist in kleine groepen van revolutionnalre elemen ten en juist uit dis ulterljjke overeenkomst ontstond de verdachtmaking van socialistische srs, met hun Willem Pas stoors. Jan Smit ea. hebben hun pioniersarbeid aangedurfd, omdat zjj vast geloofden in t heilig recht jan de massa, die hongerde naar be vrij- ding. lis geschiedenis heeft hen dubbel en dwars in het geluk gesteld.. Willem Passtoors en zijn vrienden hebben in een ongunstige sfeer gewerkt en dit werk vrij wel alleen moeten doen. Zeker, zij hadden ver trouwde vrienden, zooals mgr. Konlngs. die in de herinnering der oude Volksbonders met pië teit nog voortleeft (applaus), maar de stich ting en de uitbouw van den R. K. Volksbond zijn to$h goeddeels het werk geweest van de eigen menschen. Daardoor mist zijn geschiedenis iets van dat glorieuze aanzien, dat de arbeiders beweging van het aartsbisdom had verworven door een mgr. Ariëns of die voor het Zuiden genoot door een dr. Poels; maar van den an deren kant geldt speciaal van de katholieke arbeiders het eenepraedicaat: door eigen kracht omhoog (applaus). verzoakt nadar* inlichtingen omtrent het lidmaatschap van onderstaahde organisatie. kan doorstaan, maar as zelfs In menig op zicht overtreft. (Applaus). De sociale studiedagen viÜ> oneen Volksbond zijn een luxe, welke geen andere maatschappe lijke groep van het katholieke volksdeel in ons bisdom Mch kan veroorloven. En voor lederen nieuwen docent is het een openbaring met welke geestdriftige belangstelling gedurende vier da gen die lessen daar gevolgd worden door 200 man. Al bracht het- dikwijls teleurstelling, nooit heeft men het werk opgegeven en naast de gees telijke adviseurs, die in bijna elke afdeellng zoo dapper hebben meegeholpen, hebben de oude Credo Pugno-ciubs In vroegere jaren zoo'n ge weldig groot aandeel gehad, om dat ontwikke lingswerk te organlseeren en te stuwen. Ook het kernwerk ondervond in de rjjen van den Volksbond de grootste en vurigste deelna- name en de gesloten retraite evenzoo. - Vijftig jaar is onze bond thans gegroeid. Onze standsorganlsatle heeft de Paus als de meest dringend noodzakelijke voorgehouden. Is dat niet de hoogste hulde, die we aan onze pioniers kunnen geven? De standsorganisaties moeten de karakters smeden tot ze in staat zjjn om Christus* Ko ningschap es alle cultuurgebieden binnen te dragen. Dat is onze roeping voor de toekomst. niet En bij het katholiek gemeenschapsfeest had men geen rekening gehouden met dit twee derde gedeelte. Op die uitsluiting antwoordden de arbeiders met de stichting hunner organi satie. Het was geen daad van vijandigheid te gen de gemeenschap, maar een georganiseerd pogen om een rechtmatige plaats in die ge meenschap te veroveren. Reeds aan den eersten oproep om het jubileum In alle afdeelingen kerkelijk te herdenken, werd algemeen gehoor gegeven. Het bewijst hoe groot de eenheid en samenwerking is tusschen het Centraal Bestuur en de afdeelingen. Ook de op roep voor een stoffelijk blijk van hulde werd nagenoeg algemeen beantwoord. Dit geschenk bestaat uit een nieuw ameublement voor de ver gaderzaal te Amsterdam, waarvim spr. de ‘foto aanbood. De feestrede werd gehouden door den Hoog eer». heer J. F. A. Bots, Deken van Gouda, die uitvoerig de geschiedenis van den bond naging. De wieg onzer Katholieke Arbeidersbeweging staat in Amsterdam. De aanleiding tot de stichting van den R. K. Volksbond Is een aan gelegenheid van ideéelen aard geweest. En wel hal bekende feit, dat toen het gouden priester feest van Paus Leo Xm door Amsterdams Ka tholieken werd gevierd, de toegangsprijzen zoo waren, dat onbemiddelde menschen werden uitgesloten. Dit feit werpt een typisch licht op de sfeer, waarin Europa toen leefde. Het volk was verdrievoudigd in aantal, maar het twee derde deel dat er bjj kwam, vond geen ver binding meer met den ouden kring van Inge zetenen. Men benutte hen, maar beminde hen HU feliciteerde den heer v. d. Akker en deed een beroep op de verboridsbesturen om samen werking voor het vele werkVat nog te wachten staat. Aan het slot van de bijeenkomst sprak de heer v. d. Akker een dankwoord, gericht tot den heer Flits Passtoors, wien hU beloofde het werk van z|jn vader voort te zullen zetten; tot het comité van voorbereiding, speciaal den heer Scholten en de sprekers. Naar aanleiding van een artikel van rector Drast verwachtte spr. dat spoedig een bevredigende regeling Inzake de jongeren in den bond zal tot stand komen. HU spoorde tenslotte aan het werk van het ver leden in het heden en de toekomst voort te zetten. Des avonds was In het gebouw St. Bavo een feestavond, verzorgd deer de RK. TOeneelver. Alberdihgk ThUm. kooide deken H. O. J.* Sondaal van Haarlem, den voorzitter van het R. K. Werkliedenver bond, den heer De Bruin, vertegenwoordigers van de organisaties der kathoheke jeugd, zuster organisaties, R. K. Journalistenkring en KR O., mr. Verschuur, voorzitter der R. K Staatspartij, den heer W. J. B. van Llemt, wethouder van Haarlem, en den heer Jan Smit, eerelld van het Centraal Bestuur. Spr. dankte rector Olierook en de oud-advi- seurs voor den groeten steun die de Bond en de afdeelingen in de voorbUe vijftig jaren van de priesters in het bisdom hebben mogen ontvan gen. Zonder dezen steun zou de Bond nooit een zoo hoogen Woel hebben kunnen bereiken. WU voelen ons sen met het R. K. Werk liedenverbond, aldus spr., en hebben groote waar- deeiing voor de groote werkzaamheid, die het Verbond onder de eminente leiding van zijn voorzitter ook tot Steun van de standsorganisa ties ontwikkelt. Spr. hoopte dat de tegenwoordige goede ver standhouding tusschen de verschillende stands organisaties ook in de toekomst moge blUven bestaan. Als bekroning van veel van ons werk hebben wU de Staatkunde en daardoor de politieke or ganisaties noodig. Spr. wees met voldoening op het vele goede dat op dit terrein door de R. K. politieke organisaties bereikt is. WU hebben gaar ne onze volle medewerking aan de versterking Tiezer organisaties gegeven eri zeggen den nieu wen voorzitter van de R. K. Staatspartij dat hU op onzen blljvenden steun mag reke nen. Gedurende een halve eeuw heeft een zienbare rjj van eenvoudige arbeldersmenschen, liefde en sociaal recht, haar De voorzitter van het R K Werkliedenverbond, de heer A. C. de Bruyn, zeide dat de R-K. Volks bond de grondlegger is geweest van de Ned. R.K. Arbeidersbeweging. HU was het arsenaal, waaruit deze beweging heeft geput. De bond heeft de beweging een reeks menschen geschon ken die er thans een eervoilen post bezetten. De Volksbond is wel oud. maar nog levendig en heeft zich naar vorm en werkwUze aangepast. Het is van een geweldige beteekenis te beschik ken over de jeugd. In dit opzicht is de situatie hier anders dan in andere bisdommen, want hier ziet men geen jongeren, terwijl in Den Bosch duizenden groenhemden op het feest van den Volksbond aldaar aanwezig waren. In den tUd van de oprichting zUn talrijke menschen die nu een rol spelen in de socialis tische beweging, van hun geloof afgevallen. Maar In den loop van de laatste tientallen jaren Is dit niet meer voorgekomen. Medlgeen, die thans het jubileum meeviert, zal dankbaar zUn dat de bond hem te rechter tijd opving. HU ware anders wellicht óók afgevallen. Het groote werk begint pas nu. Al verga pen we ons niet aan het aantal, toch is het van beteekenis dat we een kleine 200.000 menschen achter ons hebben. Bemiddeling in geval van ontslag; afwikkeling van ontalaggevallen; uitkeering bij werkloosheid tot maximum f 5.per dag, gedurende ten hoogste 90 dagen per ultkeeringsjaar; uit keering bij overlijden tot maximum 150.irteens; gratis verpleging van leden, echtgenooten en kinderen bU t. b. c„ via de vereeniglng .Herwonnen Levenskracht”; rechtskundig advies in alle zaken de leden betreffende; belangrijke reducties op inschrijf gelden der examens van de Federatie van Handels- en Kantoorbediendenvereeniglngen in Neder land l„Mercurlus-examens"), nlet-leden 12.50, leden 4.en van de Federatie tot Uitreiking van het bedienden- en chefsbrevet voor den Nederl. Manufacturenhandel (Manufacturen- brevet) nlet-leden f 15.leden 7.50; afsluiten zoowel van individueels als collectieve contracten ten behoeve van de leden; gratis studie-adviezen, zoowel aan kantoor- als winkelbedienden; de organisatie adviseert en werkt mede aan het totstandkomen van volkomen veilig gestelde fondsen voor ouderdoms-, weduwen- en weezenverzekerlng; streed vele jaren voor het totstandkomen der wettelljk geregelde winkelsluiting; van de Werktijdenbesluiten voor de kantoren en winkels; voortdurend contact met middenstands- en grootwerkgeversorganisatles, met de coöperatieve bedrijven en met de groote Nederlandsche ondernemingen; de organisatie richt, waar mogelijk, cursussen op ter verkrijging van de noodige vakbekwaamheid (handelsonderwijs voor kan toorbedienden, cursussen voor het manufacturenbrevet enz.); voortdurend contact met overheids instanties (departement v. sociale en economische zaken, arbeidsinspecties enz.); de leden ont vangen iedere 14 dagen het orgaan „De R.K. Bediende”; de organisatie is aangesloten bij de R.K. Vakcentrale (190.000 leden) en bij de Christelijke Bedienden Internationale; Ijvert voor vervroegde winkelsluiting op Zaterdagavond en den vrijen middag In de week voor winkelperso neel, voor wijziging der wet op het arbeidscontract, waardoor den bedienden grootere rechts zekerheid wordt verschaft. Het woord van Mgr. Bottemanne: „Man nen. Nederland wacht op u!“ lo uitgekomen. Zijn juistheid bleek In de roerige dagen van 1903 toen de groote gevaren wer den overwonnen door den R. K. Volks- p bond, en In 1919, toen ons land werd be waard voor revolutie mede door de krachtige houding van dezen bond. Nooit la de bond Jn socialistisch vaarwater gekomen omdat hij steeds trouw bleef aan de geestelijke lei der en den Bisschop. Door studiedagen en lessen wordt het den arbeiders geleerd zich rekenschap van hun ge loof te geven en In hun geloof de kracht te vinden voor wat God te dragen heeft. Het mo derne heidendom richt zich niet het eerst tegen de godsdienstige organisaties, maar tegen onze opclale organisaties als den R.K. Volks bond. Alleen al dit feit moet ons overtuigen van het fatale van het streven van het mo derne heidendom. Men mag het providentieel noemen dat de bond zoo gegroeid is. Als men nu nog moest beginnen was het te laat. De Paus heeft opgeroepen tot Katholieke Actie. Veel daarvan is al in ons bisdom aan wezig; het moet alleen nog wat geordend wor den. Maar in den Volksbond is reeds georden de actie aanwezig in de kernen, klaar om met een omgezet te worden in daadwerkelijke actie. Zulke mannen moet de Bisschop hebben. Wat de toekomst ook brengt, de Bisschop is trotsch op U, vertrouwt en rekent op UI De socialistische beweging zou nooit zoo ge matigd zijn dan door den invloed van den R.K Volksbond en velen zijn van het socialisme door dezen bond afgehouden. Maar al is mis schien officieel de Invloed gering, toch wUken we voor niets en niemand als het op ons geloof aankomt (langdurig applaus). Akker betuigde sjjn erkentelijkheid veer Die drang naar een broederlijke samen leving leeft na 50 jaren nog onverzwakt voort in onze beweging. Ja meer dan ooit wordt onze beweging beheerscht door haar geloof aan de ordenlngsgedachte, waaruit hopelijk eenmaal een harmonieuze maat schappij zal opbloeien. la een bewijs van uw groot geloof, zooals dat ook tot uiting komt in retraites, congregaties enz. De beste leden van de Congregaties zjjn dik wijls de leden van den R.K. Volksbond. Als we zien hoeveel goede gezinnen er onder de R.K. Volksbonders zUn, dan zal men mU benUden Bisschop te zijn over een volk met zoo'n goede kern. De Volksbond is een behoefte van dezen tijd. Vele zaken zijn verouderd, maar het cul- tureele en Ideëele is nog steeds noodzakelijk en dat Juist wordt door den R.K Volksbond op den voorgrond geplaatst boven alle materieele kwesties. Velen, die thans georganiseerd zijn in dezen bond, waren anders ten prooi gevallen aan communisme en dergelljke. Daarom is de bond zoo broodnoodig. Het geloof wordt thsns het meest bestreden bU den werkman, daarbij gebruik makend van de ramp der werkloos heid.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1938 | | pagina 15