het grootwinkel
bedrijf
en
Debat over ruilverkaveling
bedrijfsvergunning
H
bedrijf
Kleine
„overwoekeren
natlonaal-sociallstlsche
Tegen ontduiking
'van belasting
HAARLEMSCHE HANZE
r
HERINNERING AAN DEN
WERELDOORLOG
BEIDE ONTWERPEN
AANGENOMEN
DONDERDAG 19 MEI 1938
Van steiger .gestort
Aannemer ernstig gewond
JEF LAST IN VRIJHEID
ud
HEFFING OP MELKPOEDER
Voor uitvoer goedgekeurde eieren
Academische examens
Aan verwondingen bezwekeh
EERSTE KAMER
GOUDCLAUSULE-PROCES
Bedrijf svergunningenwet
LUCHTVERDEDIGING
Minister mr. M. P. L. Steenberghe
OP KOMMIES INGEREDEN
Prof. Dr. K. BELLON
GERIDDERD
Indische begrooting in
behandeling
59ste vergadering van den Cen-
tralen Raad te Den Haag
ONDER ZIJN EIGEN AUTO
GERAAKT
CONFLICT IN VISSCHERIJ-
BEDRIJF
De tribunes op den „Heldenplatz" te Boedapest in wording voor het aanstaand In
ternationaal Eucharistisch Congres.
Oplichter beleeft niet veel
pleizier van zijn misdaad
Eischen tegen de Shell in hooger
beroep
pea
pat
!en
er-
iet
da
Tewerkstelling oudere
werkloozen
De Tweede Kamer over het ont
werp tot aanvulling van rich-
tige belastingheffing
Het aantal kampen wordt
uitgebreid
di*,
sch.
uit
X
D9*
rui-
ür
De
ben
aar
un-
eg
aal
«-
tog
be-
Vijf maanden naar
Parijs
Generaal-majoor Best
commandant?
SLAPTE IN DE TEXTIEL
INDUSTRIE
*-
«g
net
vat
erd
ikt,
Het
i J6
«1-
nl-
tó.’
id-
aos
um
Stoffelijke resten van hier over
leden Serviërs naar hun
vaderland terug
Te Scheven ingen was Woensdag
nog niets veranderd
.DE PRINS NEEMT WEER
RIJLES
Verdachte krijgt in hooger beroep
anderhalf jaar
Te Katwijk
Middagvergadering
Jansen en Tilanus sluit in de week
na Pinkster en!
pa bewindsman betoogde, dat het net de
Ondanks eenige bezwaren ver
wierven zij een groote
meerderheid
CONCENTRATIE VAN RECLAME
IN HET RECLAMEMIDDEL DAT
IEDEREEN BEREIKT
de
belas tingbesparing
Dit aantal bedroeg In:
is hy naar
□f
van
der'
>01
vond
DEN HAAG, 18 Mei 1038.
November 1935:
1 Januari 1938:
1 Januari 1937:
1 Januari 1938:
van de Vaart te Mydrec
motor van zijn auto opj
hiermede bezig was, zetl
De Rljkspluimveeteeltoonsulent te Beekber
gen, deelt ons mede, dat in het tijdvak van 10
t/m 16 Mei voor uitvoer zijn goedgekeurd:
Kippeneieren: 12.720.900 versche Hollandsche
ir*.
ijs.
eten. Reeds
dddels met
In verband met het besluit van de Neder-
landsche Reedersvereenlging voor het haring-
visscherybedryf, bestond Woensdag te Sche-
venlngen groote belangstelling voor de vraag,
hoe de zeelieden op de nadere voorstellen van
de reeders zouden reageeren.
De stakers bleven echter in hun houding vol
harden en er werd nog den geheelen dag op
verschillende plaatsen gepast.
Het ligt in de bedoeling, de helling op melk
poeder, welke thans 15 cent per kg. bedraagt,
ook voor het thans aangevangen melkjaar
behoudens ingrijpende wijzigingen in de om
standigheden op genoemd bedrag te hand
haven.
In de Woensdagavond gehouden vergadering
van den raad der gemeente Vriezenveen heeft
burgemeester Albarda medegedeeld, dat de Di
rectie der N.V Jansen en Tilanus zich genood
zaakt gezien heeft haar katoenweverij in de
week na Plnksteren te sluiten.
tea,
xmz.
MM
Utez
Op
lui
er
1344 filialen.
1333 filialen
1306 filialen.
1322 filialen
„Geanimeerd” waren nu en dan wel de be
sprekingen, b.v. wanneer de N. 8. B -ers hun
InterrupUe-neiglng niet konden onderdrukken,
maar ten slotte heeft de Senaat zich toch met
overgroot* meerderheid van stemmen met
's ministers voorstenen vereenlgd: de Ruilverka-
vellngswet kwam er met 31 tegen 2, de Be-
drijfsvergunnlngenwet haalde het met 35 te
gen a stemmen, Q
Omtrent de voorloopige toelating in ons land
van den schrijver Jef Last vernemen wij nader,
dat deze is geschied, zonder dat hem zijn Inge
houden papieren zijn teruggegeven, terwijl Jde
regeerlng als voorwaarde heeft gesteld, dat hij
zich van alle politieke activiteit zal onthouden.
Uit een en ander blijkt, dat de rechtspositie
van den heer Last niet geregeld is.
aanvraag-procedure nogal los zou loopen: ten
eerste moeten toch Ged. Staten de aanvraag
goedkeuren en ten tweede moeten de „rull-
verkavelaars” toch over de zaak stemmen
Aan het Voorlooplg Verslag der Tweede Ka
mer over het wetsontwerp tog aanvulling van
de wet tot bevordering van de richtlge heffing
der directe belastingen is het volgende ont
leend:
Het ontwerp-Bedrijfsvergunningenwet
iets méér tegenkanting: van serieuze en van
niet-serieuze zijde.
Serieus had de heer POLLEMA (O. H.) be
zwaren tegen de .knechting van het bedrijfs
leven zonder inmenging van het „parlement**;
hij vreesde ojn. voor Staatsvoogdij, voor Staats
socialisme.
De heer VAN BASSE VAN IJSSELT (R. K.)
bleek bezwaren van meer juridischen aard
te hebben: hij achtte het recht van beroep niet
goed geregeld en bovendien had de Tweede
Kamer verzuimd bij de sanctle-bepallngen
vast te leggen, voor welken tijd straffen zou
den gelden en tot welke bedragen.
Tot zóóver het serieuze gedeelte. Voor het
niet-serieuze zorgde, namens de N.S.B, de heer
VON BöNNINGHAUBEN, die in rhetorieke en
vaak onverstaanbare taal sprak van „een uit
vloeisel van den drang naar vernietiging”, van
een streven naar dictatuur, van een soort „Hln-
doesche ordening”, nu hier .kasten van onder
nemers zouden ontstaan”. Het slot werd ge
vormd door een commando: de minister be
hoorde de natlonaal-sociallstlsche beginselen in
zijn daden te volgen. Anders moest hij.... ver
trekken!
Vier senatoren hebben ten gunste van het
wetsontwerp het woord gevoerd en den minis
ter de beantwoording der tegenstrevende mede-
Kamerleden wel heel licht gemaakt. De heer
Kranenburg (V. D.) wilde zijn beswaren niet
prijsgeven, qm redenen van hooger belang.
De heer DE ZEEUW (8.D.A.PJ eischte een
krachtige toepassing van de nieuwe wet, en de
heer DIEPENHORST (AR.) toonde uitvoerig
aan, dat de Staat een taak heeft en welke
taafc ingeval van kapitaalsvernietiging door
Deze kampen sullen voor een deel einde Juli
en voor een ander deel ulterlijk einde Augustus
es. gereed zijn. In de kampen in de Peel zullen
arbeiden uit Maastricht gehuisvest worden ter-
wyi de aanwijzing van arbeiden voor de overige
nieuwe kampen nog moet geschieden. Echter
zal In de eerste plaats hier aan de groote centra
worden gedacht.
Als de hlervoren bedoelde kampen gereed zyn,
zullen voorlooplg, voor wat betreft de tewerk
stelling van oudere arbeiden, 19 kampen in
gebruik zijn.
Ruilverkaveling geschiedt ten prof ij te
bepaalde personen, maar ten slotte moet het
algemeen belang toch den doorslag geven
Blijvende werkgelegenheid kan een
goede gevolgen van ruilverkaveling zijn. Naast
eigendomsrechten hebben de bezitten van
gronden ook eigendomsplichten vanwege den
socialen inslag bij grondbezit.
De kosten-bepaling moet gedecentraliseerd
overgelaten worden aan plaatselijke commissies
en de Regeerlng kan geen garanties op zich ne
men.
Slechts de heeren Van Basse van IJssett
(R. K.) en de Voorzitter (C. H.) waren ten
slotte tegenstemmen.
AMSTERDAM. Bevorderd tot doctor in de
wis- en natuurkunde op proefschrift de heer
G. Hallie, geb. te Zaandam en tot doctor in
de letteren en wijsbegeerte op proefschrift de
heer W. Sleumer Tzn., geb. te Amsterdam.
WAGENINGEN (Landbouwhoogeschool). Pro-
paedeutisch examen mej. A. L. du Celllee Mul
ler, de heeren P. Felix, J. van Gaaien, M. A.
Geuze, G. Hamming, L. H. Hulsman, J. J. Jon
ker, A. Marls. P. J. Meereboer, K. Reinden, H.
Riem, J. A. Samson, J. C. Schiere, J. W. Sein-
horst, D. Sikkel. J. A. J. Tervoert, B. B. TJioe,
mej. A. H. van Veen, de heeren C. van de
Velde, B. Verhoeven.
Woensdagmiddag is de aannemer A. van der
Beek te Hattem van een in afbraak zijnden zes
meter hoogen steiger gestort. De man bekwam
een ernstige hersenschudding en liep verder
inwendige kneuzingen op. In zorgwekkenden
toestand is het slachtoffer naar het R. K. zie
kenhuis te Zwolle overgebracht. Men vreest
voor zijn leven.
eieren naar Dultschland. 12.237.405 naar En
geland. 807 492 naar andere landen.
Voorts 1.673.640 Hollandsche koelhuiseieren
naar andere tanden (in entrepót geplaatst).
Eendeneieren: 677.300 versche Hollanasche
eieren naar Dultschland, 567.360 naar Enge
land en 73.000 naar andere tanden.
Totaal: 25.439 437 kippeneieren en 1.316.660
eendeneieren, te zamen 26 756 097 eieren.
De rector-magnlficus van de R. K. Unlver-
«iteit te Nijmegen, prof. dr. K. L. Bellen Is,
naar de Msb. uit Brussel verneemt, benoemd
tot ridder in de Orde van Leopold L
Naar wij vernemen, is de schrijver Jef Last,
die de vorige week, toen hij uit België kwam,
aan dfe grens te Zundert door de marechaus
see werd vastgehouden. Woensdag in vrijheid
gesteld.
De heer Last heeft zich daarop naar zijn
woonplaats Amsterdam begeven.
Voor het eerst na zijn auto-ongeluk is Prins
Bernhard Woensdag weer begonnen met de rij
lessen aan de Militaire Rijschool te Amsrs-
I loert. w Jl.ll
Volgens het Handelsblad ligt het in de be
doeling van den minister van Defensie binnen
eenige dagen reeds het commando van Com
mandant Luchtverdediging in het leven te roe
pen. Generaal-majoor P. W. Beat, commandant
van de Vierde Divisie, zou voor deze nieuwe
functie in ^aanmerking komen. Als toekomstig
noemd de kolonel A. R. van den Bent, comman
dant van de brigade Grenadiers en Jagers.
Naar wij uit Katwijk vernemen, zouden daar
in den loop van den dag ongeveer 100 vlsschers
voor de haringvlsscherjj hebben gemonsterd,
zoodat de verwachting bestaat, dat de schepen,
welke aanvankelijk 11 Mei ter haringvisscherl)
ouden uitvaren, thans vandaag de haven zul-
en verlaten.
Woensdag werd in de tuinzaal van den Dieren
tuin te Den Haag de 59ste vergadering van den
Centralen Raad van de Hanze in het Bisdom
Haarlem gehouden, onder voorzitterschap van
den heer K J. M. Btumpel.
Nadat te 6 X5 uur een H. Mis was opgedragen
door rector W. Bokeloh, geestelijk adviseur van
de Haagsche afdeeling in de kerk van de H.H.
Antonius en Lode wijk aan den Boschkant, werd
de vergadering geopend met een welkomstwoord
van den voorzitter, waarna deze een alge-
meene beschouwing wjjdde aan den toestand
van den R. K. Middenstand in dezen crisistijd.
Spr. wees er op, hoe juist de laatste tijd moei
lijkheden voor de mlddenstandsbedrUven mee
brengt.
In December 1937 heeft zekere W. v. d. H. ge
durende een week gewoond in een pension aan
de Rochussenstraat te Rotterdam. De pension
houdster had een radiotoestel, dat defect was
en dat zij heel graag gerepareerd zou hebben.
W. v. d. H. sou daar wel voor zorgen. Hij zou
het maar meenemen naar een ouden kennis.
Zoo geschiedde. Vooralsnog koesterde men geen
argwaan tegen den num. maar toen eenige
dagen tater een radiotoestel verdween uit de
kamer van een anderen pensiongast. E. J. B.
en tegelijkertijd W. v. d. H. spoorloos verdween,
ging men hem verdenken en volgde aangifte bij
de politie. De man was echter nergens te vin
den en pas voor eenige dagen heeft men hem
te Zundert gezien en aangehouden.
De jongeman had zich Inderdaad de beide
radiotoestellen toegeëigend en ze in de binnen
stad verkocht. Met het geld was hij naar Parijs
vertrokken. Daar hield de politie hem aan. om
dat hij onbevoegd een vuurwapen droeg, waar
voor hij vier maanden hechtenlsstraf kreeg. Na
2K maand uitgezeten te hebben, werd hem de
rest van zijn straf kwijtgescholden wegens
goed gedrag. Daarover was hij blijkbaar zoo
opgetogen, dat hij op dermate enthousiaste wij
ze het huis van bewaring verliet, dat hij van
de trap viel en twee maanden in het ziekbed
moest doorbrengen.
Toen hij eenige dagen geleden voldoende
hersteld was, om zijns weegs te gaan, kreeg hij
order, binnen vier dagen het land te verlaten.
Dat heeft hij gedaan. Vla België
Nederland teruggekeerd. Nauwelijks had hij
echter voet op Nederlandsch grondgebied ge
zet of de marechaussee te Zundert ontdekte, dat
de justitie hier nog een appeltje met hem had
te schillen en zoo is hij op transport gesteld
naar Rotterdam. W. v. d. H„ die een volledige
bekentenis heeft afgelegd, is te Rotterdam in
gesloten.
hulzen, een taak van groot sociaal nut ver
richten Ook In de R. K Staatsparty is een
afaonderlijke commissie ingesteld ter beetu-
deering van het warenhuisvraagstuk. Voor alles
U hierbij een goede onderlinge harmonie noo-
dlg. aangezien de middenstand zich in een
proces van zeer snelle ontwikkeling bevindt en
uiterste krachtsinspanning ook van ons daar
bij gevraagd zal worden.
De voorzitter richtte een woord van dank
tot den oud-mlnister voor diens rede
Na verdere afwerking der agenda werd
vergadering gesloten.
De regeeringspersdlenst meldt:
Mede met het oog op de uitbreiding, wel
ke de werkverschaffing ondergaat, heeft de
minister van Sociale Zaken er zijn goed
keuring aan gehecht, dat het aantal kampen
voor oudere werkloozen wordt uitgebreid.
Was eenigen tijd geleden reeds toestem
ming verleend om nieuwe kampen te bou
wen, thans is opdracht gegeven om opnieuw
een zestal te laten maken en -wel 3 bij
Sevenum in de Peel (provincie Limburg),
1 nabij Ommen, 1 in Giethoorn, verder een
bij Hoogeveen en een bij Dlever.
Verscheidene leden, die de bedoeling van het
ontwerp toejuichten, gaven als hun meenlng te
kennen, dat de Inhoud ver boven de bedoeling
uitgaat. Het treffen van maatregelen, waardoor
aan de in de memorie van toelichting gewraak
te belastingontduiking een eind wordt gemaakt,
had de volle Instemming van deze leden.
Ernstig bezwaar hadden zij echter tegen den
tekst van de aanvulling.
Al zouden de hier aan het woord zijnde leden
de Invoering van een winstbelasting betreuren
in het algemeen reeds en in het bijzonder
nog op dit oogenbltk, nu het weerstandsvermo
gen van vele ondernemingen door de crisis is
verzwakt verre te verkiezen zouden zij zulk
een betasting achten boven de aanhangige re
geling. Bij een winstbelasting sou ten minste
het geld genomen worden van een aanwezige
winst, niet van een niet aanwezig inkomen.
De voorgestelde regeling is zóó onjuist, dat zij
zelfs kan medebrengen, dat de aanslag In de
Inkomstenbelasting stijgt naarmate het Inko
men daalt.
Deae leden waren van oordeel, dat de redac
tie van het nieuwe tweede lid van artikel 1 in
dien zin behoort te worden gewijzigd, dat het
element van ontduiking daarin wordt opgeno
men. Geschiedt dit, dan zal de elsch van een
.aanmerkelijke’* belastlngbesparlng kunnen
vervallen.
Sommige andere leden meenden er in het
bijzonder de aandacht op te moeten vestigen,
dat een stelsel, als in het ontwerp is neerge
legd, in zijn gevolgen slechts gradueel minder
funest zal zijn dan een winstbelasting.
Verscheidene leden, die evenzeer het doel van
het ontwerp het tegengaan van belastingont
duiking met Instemming begroetten, waren
teleurgesteld, dat als middel om dit doel te be
reiken een aanvulling van de wet op de richtlge
heffing is gekozen In plaats van de Invoering
van een winstbelasting, welke zij In dezen als
het eenige efficiënte middel beschouwden.
Tegen de vennootschappen, welke het „een
weinig bont”, misschien zelfs ook tegen dia
welke het „vrij bont” maken, zal niet worden
opgetreden. Belastlngbesparende handelingen
zullen wel geoorloofd blijven, mits men daarin
maar niet al te ver gaat. Een ruime marge
voor benadeellng van de schatkist blijft open.
Een winstbelasting zou alle belastingontduiking
door middel van reserveering en daarop ge
volgde gecamoufleerde ultkeering automatisch
tegen gaan; zij sou veel biUijker werken.
Sommige andere leden konden de conclusie,
dat een winstbelasting gewenscht sou zijn, niet
tot de hunne maken; tegen een algemeens
winstbelasting hadden zij ernstig bezwaar.
Verscheidene leden konden zich In beginsel
met het stelsel van het ontwerp wel vereenigen.
I
Vrij laat in den middag werd nog een aan
vang gemaakt met de behandeling der Indi
sche begrooting. waarbij de heer VIJLBRIEF
(B. D.A.PJ heel vriendelijk begon door zijn te
vredenheid uit te spreken over de mildheid In
oordeel, dat deze minister en de nieuwe Gou-
verneur-Generaal tot nu toe toonden, doch
daarna eenige klachten uitte.
Hij klaagde over de onregelmatigheid van de
sociale wetgeving in Indlë, over toestanden op
politioneel gebied en over de nog steeds niet
opgeheven exorbitante rechten. Hjj sprak voorts
de meenlng uit, dat de afgewezen petltle-Soe-
tardjo slechts reallseeren wil. wat de Grondwet
inhoudt. Ten slotte besprak hjj de „hongerrel-
letjes", welke hij een gevolg noemde van de
gevoerde rubberpolitiek. Volgens hem vormt dit
gevolg een .schreeuwende aanktacht” tegen het
gevoerde beleid.
Dese rede eindigde dus niet zoo vriéndelijk
als zij begon.
Maar men kan ook niet al te ongeleidelijk
heelemaal uit den historisch geworden traditlo-
neelen toon vallen,
Na een bespreking van de regeerings-
maatregelen ten aanzien van de crisis en
het vormen van sociale voorzorgen in dit
verband, welke spr. puntsgewijze behandel
de, verklaarde hjj eenige reden tot gerust
stelling te mogen constateeren. Door de
voorgestelde maatregelen, aldus spr., zal de
positie van den middenstand waarschijnlijk
niet verder verzwakt worden.
Vervolgens werden verschillende Jaarversla
gen en agendapunten van hulshoudelijken aard
behandeld.
Te ongeveer half een uur werd de mor-
genvergadering gesloten en vereenigden zich
de vele aanwezigen aan een koffiemaaltijd.
Nadat In de morgenvergaderlng reeds eer.
begin gemaakt was met de behandeling der
voorstellen, werd deze In de middagvergadering
van den Cëntralen Raad van Da Hanze in
het Bisdom Haarlem voortgezet.
Op voorstel van het H. B. werd besloten het
Mikomto-bureau om te vormen in een W. V
en daarvoor als commissarissen aan te stel
len de heeren Th. M. Dresmé, L. J. A. van
Doorn, J. Bakker, Th. Hóoy en G. Glezeman
Vervolgens werden voorstellen behandeld be
treffende verschillende organisatorische aange
legenheden.
Volgens de laatst gehouden bedrijfstelling
in 1930 bedroeg het totaal aantal kruide
nierswinkels in Nederland 38 000. Bij gebrek
aan meer recente gegevens dit getal aan
houdend komt het secretariaat van boven
genoemde vereeniglng tot de conclusie, dat
het filiaalbedrijf in levensmiddelen nog
geen 3K pCt. van het totaal aantal kruide
nierswinkels In Nederland omvat en dat het
agntal filialen van de In de hierboven ge
noemde organisatie vereenigde bedrijven op
1 Januari 1938 zelfs 33 minder bedroeg
dan drie Jaar geleden. Op grond van deze
gegevens meeht het secretariaat te moeten
protesteeren tegen termen als „overwoe
kering” van het middenstandsbedrijf.
heer VAN VOORST TOT VOORST
(R. K.) vroeg, wie zou uitmaken, of een aan
vrage tot ruilverkaveling al dan niet als drin
gend Is te beschouwen en voorspelde, dat de
kosten in vele gevallen te hoog zullen worden.
De heer VAN SAS9E VAN IJSSELT (R. K
klaagde, dat te weinig rekening wordt gehou
den met de voor het grondbezit noodlge sta
biliteit, doordat èn publiekrechtelijke licha
men én rechtspersoonlijkheid bezittende ver-
eenlglngen ruilverkaveling kunnen aanvragen,
zoodat ook niet-belanghebbenden bij den
landbouw zich met de zaak kunnen bemoeien.
Heeft de heer Hiemstra (S. D. A P.j, die
een krachtig pleidooi vóór het ontwerp lever
de, ofschoon ook hij te hooge, niet te voren
gefixeerde kosten vreesde, er toe bijgedragen
dat de bezwaren welqig gewicht in de schaal
legden? Of (en) heeft minister STEEN-
BERGHE nog bekeeringen bewerkt?
Dinsdagavond om zes uur wilde de heer J.
it met den slinger den
ang brengen. Toen hij
de wagen zich plot
seling In beweging, blijtbaar doordat de rem
was losgeschoten. De haer v. d. V. kwam on
der zijn voertuig terecht en werd ernstig ge
wond. In den loop van den avond is hij aan
de gevolgen van het ongeluk overleden.
ongewenschte vestiging of uitbreiding van on
derneming. Van een „sluiten” der bedrijven
mocht hier volgens den hooggeleerden spreker
niet gesproken worden: het gut om de-be
knotting van uitwassen.
Krachtig en meesleepend was het betoog van
den heer DE BRUYN (R.K.), die het toe Juich
te, dat de minister met dit onderwerp zoo wel
bewust ingaat tegen de oude, liberaaj-econo-
rnlsche opvattingen, tegen de economische on
gebondenheid. De Overheid Is ook hier de hoed
ster van het algemeen belang en moet nu wel
ingrijpen, zoolang de ordening alsnog te kort
schiet. 5
Minister STEENBERGHE wees in zijn ant
woord op het subsidiaire karakter der regee-
rlngsbemoeiing in deze aangelegenheid. Van de
ondernemers verwacht hij voldoende initiatief
maar mocht hij hierin teleurgesteld worden,
dan zou hij tot andere maatregelen overgaan.
De zonderlingheid van „het zoogenaamde
hier of elders opgeschreven betoog” van den
N. 8. B.-spreker typeerde de minister door ei
op te wijzen, dat deze of althans de samen
steller der rede alles by elkaar gezocht had,
wat er maar tegen het ontwerp aangevoerd was.
van welke zijde ook!
Slechts een verwrongen stel hersenen kan
de Regeerlng de bedoeling toeschryven, de
slechte ondernemers veilig te stellen ten koste
van de energieke.
By de gehouden stemming verklaarden al
leen de heeren Pollema en Ter Haar (belden
C. H.)_ de heeren Van Rappard en Van den
Bergh (belden liberaal) en de N. B. B.-ers zich
tegen.
-- y aar aanleiding van deze gegevens
|\l achten wij de volgende opmerkin-
■L gen noodzakelyk. Ten eerste hebben
deze gegevens slechts betrekking op één
branche van het wyd- en veelvertakte
grootbedrijf. Ten tweede blijkt uit deze cij
fers wel-is-waar, dat in drie Jaar tyds t
totaal aantal filialen met 23 is afgenomen,
maar ook dat het gedurende het laatste
Jaar met 17 is toegenomen. Ten derde lykt
ons het aanhouden van het totaal aantal
kruidenierswinkels van 1930 in deze rede-
neering geheel onzuiver. De crisis, welke
vele zelfstandige middenstandsbedryven
heeft vernietigd, was toen pas enkele maan
den bezig met haar sloopend werk. Het zou
ons allerminst verwonderen, indien het
totaal aantal kruidenierswinkels na vier
Jaren crisis in 1935 aanrieniyk lager zou
moeten gesteld worden dan dat van 1930,
zoodat dan het percentage filialen veel hoo
ger zou komen te liggen dan 3J4 pCt.
Het grootwinkelbedrijf is immers door zUn
massale inkoopmethoden en geconcentreerde
kapitaalkracht veel sterker bestand geble
ken tegen de gevolgen van de crisis dan
het kleine zelfstandige winkelbedrijf.
Indien het grootwinkelbedrijf de beschul
digingen van de zelfstandige mi&denstands-
bedryven wil weerleggen, zal het met zui
verder en meer reëele gegevens voor den dag
moeten komen dan die, welke het thans
overlegt. Trouwens de vestigingswet op
het kleinbedryf, waaronder ook filialen val
len, werd niet heelemaal zonder grond aan
genomen.
et is tegenwoordig een vaak niet
zonder hartstocht herhaalde slag
zin geworden, dat het grootwtnkel-
en vooral de warenhuizen het
zelfstandige mlddenstandsbeurijf
en „dooddrukken”. In het
Dultschland werd
eenigen tyd lang zelfs een felle campagne
tegen het warenhulsbedryf gevoerd, maar
Heerhlj speelde een onmiskenbaar sterk
antl-semitlsme een voorname rol. Sinds
de groote warenhuizen in Dultschland tot
„Deutsche Geschafte’* zijn ge-ariëriseerd,
hoort men er niet veel meer van den stryd
tegen de groote warenhuizen. In ons tand
legt over het algemeen het antl-semitlsme
geen gewicht in de schaal ten gunste van
het zelfstandig middenstandsbedrijf en ten
nadeele van het grootwinkelbedryf. Al zyn
er belangrijke grootwlnkelbedryven in han
den van Joden; Katholieken en anderen
nemen op dit gebied evenzeer een aanzien-
iyke plaats in. De tegenstelling tusschen
het.l grootwinkelbedryf en de zelfstandige
oiiddenstandsbedryven berust zuiver op
economischen grondslag en komt voort
uit het verschil In concurrentiemogeiykhe-
den. Dat in de kringen van het grootwinkel
bedrijf uitdrukkingen als „overwoekering”
en „dooddrukken” van het zelfstandig mid-
denstandsbedryf niet gaarne gehoord wor
den, spreekt wel van zelf. Het wekt dan
ook geen verwondering, dat wy van de zijde
van de Vereeniglng van Grootwlnkelbedry
ven in Levensmiddelen eenige gegevens ont
vingen, welke moeten aantoonen, dat het
in stryd met de waarheid en de werkelijk
heid is van overwoekering op dit terrein te
spreken.
Woensdagochtend zijn in allen eenvoud uit
Nymegen van de begraafplaats „Rustoord” de
stoffeiyke resten der 89 Servische soldaten,
die hier in 1918 zyn overleden, naar hun va
derland getransporteerd.
In drie lUkauto'a, gedekt met drie kransen
niet de Zuld-Slavische kleuren, werden de roe
ten overgebracht naar het naburige Wyler, de
eerste Duitsche grensplaats, waar een compag
nie Duitsche soldaten van 150 man van het
garnizoen Wezel in een eerehaag stond opge
steld. Toen de stoet naderde, speelde een mili
tair muziekcorps enkele treurmarschen.
Namens de Duitsche regeerlng werd aan de
metalen lykklsten door den overste uit Wezel
met een korte toespraak een krans gehecht.
Nadat een vuurpeleton eenige saluutschoten
had gelost, werden de stoffeiyke resten uit de
Nederlandsche auto’s in twee Duitsche mili
taire auto’s overgebracht. De overschotten wor
den rechtstreeks per auto naar Zuid-Slavië ge
bracht.
Minister Steenberghe heeft heden
twee belangrijke wetsontwerpen in de
Eerste Kamer aangenomen gezien:
dèt, houdende nieuwe bepalingen
omtrent ruilverkaveling en dat be
treffende het beperken van de vesti
ging en de uitbreiding van bedrijven,
waarin eenige tak van nijverheid
wordt uitgeoefend.
et secretariaat dezer vereeniglng.
1—1 waarin nagenoeg alle filiaalbedrijven
■L -*■ in levensmiddelen zyn vereenlgd,
schrUft ons. dat in November 1935 een be
gin werd gemaakt met de administratie
van het aantal filialen der bij haar aange
sloten bedryven.
Het gerechtshof te Den Bosch wees arrest in
oe strafzaak tegen den chauffeur H. E. uit Den
die door de rechtbank te Breda was ver
oordeeld tot een Jaar gevangenisstraf ter zake
°»t hy op 3 December 1937 onder de gemeente
Bsarle-Nassau met een auto opeetteiyk den
aldaar in dienst zjjnden kommies J. Beun met
“««lat had bedreigd door, toen deze zich op
111 de^ryde0'1'1 hem 8topteeken8 6Bf-°P hen>
verhoogde hét gerechtshof
«eataSat,*** mi*nde“'
Hierna heeft oud-mlnister mr dr. T. J. Ver
schuur, voorzitter van de R. K. Staatsparty,
gesproken over het contact tusschen Overheid
en Middenstand.
Er is een opgewekt leven ontstaan tusschen
de verschillende instanties, die dit contact
onderhouden. Het lykt soms, aldus spr., moei
lijk, den middenstand te bevredigen, zooals o.a
by de tot standkomtng van de Winkelsluitings
wet bleek. By alle bezwaren hiertegen by de
invoering, na *en aanvankelyke instemxping
ingébracht, blyft echter een gunstige werking
op den duur wel gewaarborgd, als de voordee-
len er van aan zakenman en publiek eenmaal
duideiyk zyn geworden.
Ook het cadeau-stelsel is een bron van moel-
lykheden, waardoor het bijkans onmogefyk is,
met een verbod te komen.
Vooral echter de Vestigingswet voor het
kleinbedrijf is een kwastie vol moeiiyke kan
ten. Door met verstandig Inzicht en niet te
hooge verwachtingen er tegenover te staan,
zullen de resultaten ieder wel meevallen, zooals
het op den duur ook gegaan is met de wet op
da uitverkoopen. die toch aan veel zwendel
een einde heeft gemaakt.
De Vestigingswet is ter uitvoering voor een
niet gering deel aan de Middenstandsorgani
saties in handen gegeven, hetgeen voldoenden
waarborg voor de toepassing mag
vier verschillende branohéS”ataB<
de toepassing begonnen; het stagers-bakkers-,
schoenmakers-, en kantoorboekhandelbedryf.
Aan de practyk zal getoetst moeten worden,
welke bedrijven geleldeiyk voor verdere toe
passing in aanmerking kunnen komen, zy ko
men er ongetwyfeld door op een hooger ni
veau, zoowel zakelyk als moreel. De waardee-
ring voor de middenstandsbedryven als maat-
schappeiyke schakel van elementair belang,
zal toenemen. De bemoeiing van de overheid
met den middenstand zal haar o.a. stellen voor
de aspecten van het credlet-vraagstuk, vaar-
door het nader tot een oplossing kan worden
gebracht.
Ook op het punt van de afbakening der be-
drijfsgrenzen kan de Vestigingswet met de
practische eischen ontzaglijk veel goed doen
In samenwerking met de overheid kan de
middenstand, o.a. ten opzichte van de waren
in bet goudclausule-proces, aanhangig ge
maakt door een obligatie-houder als eischer
tegen de Shell als verdachte, is, naar wy ver
nemen, hooger beroep aangeteekend.
De Amstejdamsche rechtbank had. zooals
men zich zal herinneren, den elsch tot uitbe
taling op goudbasls afgewezen.
De zaak zal dus. opnieuw voor het gerecht
wogden behandeld.
Dit betreft het proces, waarby de Shell werd
aangesproken als borg voor de Bataafsche Pe
troleum Maatsclsappy. Eischer was de beer
Houtman.
Kortelings heeft Wakefield A Co. in de Epgel-
sche dagbladpers de grootste advertentie-cam-
pagne, ooit voor motorolie gelanceerd, ge
plaatst.
Reeds vorig jaar besteedde Wakefield ruim
120.000 vrijwel uitsluitend voor couranten
reclame. Het groote vertrouwen van deze
firma in dit, inderdaad iedereen bereikende
reciatnemiddel, schijnt niet beschaamd. Thans
is tenminste 't budget voor courantenreclame
nog aanzienlek verhoogd.
Ook de twee andere groote olie-campagnes,
n.l. voor Shell en Vacuum Oil, loopen in de
Engelsche couranten.
