ONS BLAD
J
J
Regeeringsstandpunt inzake
werkloosheidsbestrijding
J
I
Openbare werken zijn noodig; verhooging
van het crediet voor het Werkfonds
tot f 60 millioen
Hodza noodigt
Henlein uit
«Een kans voor de
niet-inmenging
Het nieuws van heden
ZWARE AARDSCHOKKEN
IN INDIË
DE BAROMETER
.Generaal Cedillo
gevlucht?
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
BUIKBANDEN
ZIEKENFONDSLEVERANCIER
OOK SPOORFONDS
ZATERDAG 21 MEI 1938
tl
i
2.
3.
5.
Slecht weer aan het
6.
Varkenspest te Soest
front in Spanje
Henlein bevindt zich in
Oostenrijk
7.
8.
9.
Twee machinisten
gewond
De eiachen van Henlein
Signaal waa verkeerd gemaakt
Duitschland en het
Eucharistisch Congres
3
A
J
I
Ml
kC
«m
5
Franach-Britsche overeenatem-
ming opent de mogelijkheid
voor een accoord
Een groot aantal huizen
vernield of beachadigd
In verachillende plaataen kwam
het tot ernatige botaingen
met de Sudeten
Onrust in Brazilië. Opstandige fascisten worden door regeeringsgetrouwe soldaten
naar de gevangenis gevoerd
Kard. Pacelli bij den
H. Vader
Alt Pauaelijk Legaat op het
Euchariatiach Congrea
Kerkelijke plechtigheden in
het Berlynache biadom
voor geac hr even
Het ongeluk bij Charing
Cross
Proteat tegen Auatraliach uitvoer
verbod voor yzererta
Nog ateeda heeft men tegen ge
wapende benden te strijden
Sin Tsjoe Foe door de
Japanners bezet
==5a*
Troepen-concentratie
in Duitschland
Ongeluk in de werkverschaffing
der Maaskanalisatie
th
ia
«tmxi
Onder leiding van Amy Johnson wordt in Engeland een corps van vrouwelijke
vliegers gevormd, dat poor, bijzonder# opdrachten benut kan worden
,1
1
-1
3
J
De krijgsoperaties hebben
een traag verloop
De Italiaansche pers
gebeten op Frankrijk
Britsche ambassadeur informeert
te Berlyn
Een protest van Mgr.
O’Rourke
De „vliegende dokter**
was zoek
^xwvvwuiii
De thans verschenen Memorie van AniwoorcTaan de Tweede
Kamer in zake hei wetsontwerp tot verhooging van het crediet
voor het Werkfonds kan in hei kort in de volgende punten wor
den samengevai:
De regeering stelt zich in de M. v. A. op hei standpunt, dat
de werkloosheidsbestrijding allereerst moei worden gezocht
binnen het kader van het bedrijfsleven door opvoering van
het bedrijfsleven, doch dat, waar opvoering van hei bedrijfs
leven tijd vordert en bovendien niet alle arbeidskrachten zal
absorbeeren, openbare werken noodig zijn.
Het aangevraagde crediet voor hei Werkfonds wordt ver
hoogd met 30 millioen en gebracht op 60 millioen.
Gewezen wordt oj
fonds. Terwijl in 1$
is in de eerste 4 maanden van 1938 22,5 millioen en in de
eerste 5 maanden van 1938 37,5 millioen geblokkeerd.
Aangekondigd wordt een reorganisatie van het Werkfonds
en de werkverschaffing.
Aangekondigd wordt het in het leven roepen van een coör-
dineerende instantie voor werkverruiming.
Medegedeeld wordt, dat maatregelen in overweging zijn
om te bevorderen, dat de regeering grootere bevoegdheden
krijgt ter overwinning van weerstanden bij de uitvoering
van werkverruimirigswerken.
Voorts zijn maatregelen in overweging betreffende grootere
bevoegdheid der regeering op het terrein der arbeids-
spreiding.
Een beknopt overzicht wordt gegeven van hetgeen de regee
ring langs verschillende wegen gedaan heeft ter bestrijding
van de werkloosheid. z
Het Werkfonds zal tevens dienstbaar woeden gemaakt aan
den bouw van woningen voor groote gezinnen.
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
EEN EN DERTIGSTE JAARGANG No. 195
(ie^verhoogde activiteit van het Werk-
in totaal 17 millioen werd geblokkeerd,
DIT NUMMER BESTAAT UIT
14 BLADZIJDEN
NUTRICIA’S „CHOCOMEL”
DE FIJNSTE CHOCOLADEDRANK
NUTRICIA - ZüETERMEER
T
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
0
ministerie
aanmerkelijk
maakte.
terugtrekking
met
Onm
D
S,
tui»
Kb*.
BOM
AP
AP
AP
tw
AP
AP
AP
üon.
lH
Mgr. Preysing heelt kerkeljjke plechtigheden
voorgeschreven in het diocees Berlijn tijdens
het Eucharistisch Congres.
0.00
040
0.03
04$
044
000
0.02
04)3
0.10
0.00
000
0.00
0.00
OM
MO
rijk een hinderpaal vormen voor iedere mo-
gelijke verbetering der betrekkingen met Italië,
en dat het veronderstelde parallelisme tusschen
de Britsch-Itallaansche betrekkingen en de be
trekkingen tusschen Rome en Parjjs niet be
staat, omdat tegenover het leger van Franca
waarin de Italiaansche vrijwilligers heldhaftig
medestrijden, de Fransche vliegtuigen en ge
weren staan.
BERLIJN, 20 Mel. (Havas.) Z. H. Exc. Mgr
Conrad Graaf von Preysing, Bisschop van Ber
lijn, heeft in het diocesane blad alle Katholie
ken van ajjn diocees aangespoord om door het
houden van kerkelijke plechtigheden tijdens het
Eucharistisch Congres te Boedapest hun mede
leven en hun eensgezindheid te betuigen, nu zij
zelf verhinderd ziin aan het Congres deel te
nemen.
Van 21 tot 25 Mei zullen lederen dag in de
St. Hedwigs-kathedraal te Berlijn groote plech
tigheden worden gehouden.
Zondag zal Z. H. Exc. een pontificale H. Mis
opdragen, waaronder de Bisschep zelf aal
preeken,
De Italiaansche vlieger Schiona maakte
dezer dagen zlfn lOOOste vlucht over de
Alpen. De jubilaris werd na dezen tocht
op het vliegveld Tempelhof bi) Berlffn
gehuldigd.
Hevige aardschokken In Indië; een groet aantal
huizen vernield.
De niet-inmengings-snb-conunissie komt Don
derdag as. bijeen. Haar kansen zouden aan
merkelijk beter staan.
■Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer
betreffende de verhooging van het crediet van
werkverruiming.
Hak,
•11»
i .y,
Stand op Zaterdag 9 uur v.m.: 785JI
Vorige stand 78U
bedraagt 20 ct o
‘A-O
761
I
Vrjjdag werden onder de varkens van den
landbouwer Altena aan de Wleksloot te Soest
verschijnselen van varkenspest geconstateerd.
Twee varkens zjjn bezweken. Uitgebreide
maatregelen zijn getroffen om uitbreiding van
deze gevaarlijke veeziekte te voorkomen.
LONDEN, 20 Mei. (Reuter.) Uit het officieel
onderzoek naar de oorzaak van de botsing van
den underground by Charing Cross is gebleken,
dat een signaal verkeerd was gemaakt tijdens
herstelwerkzaamheden, welke in den nacht,
voorafgaande aan het ongeluk, waren gedaan.
Vrijdagavond zijn betoogingen gehouden voor
bet ^Duitscha Huis” tc Praag, waar zich gis
teren incidenten hebben voorgedaan. Tsjechi
sche nationalisten en socialisten en vele voor
bijgangers riepen: „Leve het Slavische Praag!’’
Een sterke politiemacht handhaafde de orde.
Een voorbijganger werd gewond. Na midder
nacht keerde de rust in Praag terug. In totaal
zijn dertig personen licht gewand.
Henlein bevindt zich op "het oogenbllk in de
Oostenryksche Alpen. Van verschillende kan
ten verzekert men, dat dit verblijf sedert eeni-
gen tijd reeds In het voornemen lag. aangezien
Henlein na zijn reis naar Londen behoefte had
aan rust.
Mtdedeelingen over de viering van het zilveren
jubileum van de militaire luchtvaart.
PORT DARWIN, 20 Mei. (Reuter). Giste
ren hebben drie vliegtuigen vergeefs gezocht
naar den „vliegenden dokter", dr. David King,
die met zijn piloot werd vermist tusschen
Wyndham en Victoria River Downs. Dr. King
was bij een zieke in het binnenland geroepen,
en had zich met zijn vliegtuig op weg be
geven. Heden werd hij teruggevonden, onge
deerd evenals zijn piloot, een honderdtal ki
lometers ten Noordwesten van Victoria River
Downs,
In het door Dultschers bewoonde gebied van
Fohemen hebben zich weer verschillende In
cidenten voorgedaan. Het Tsjecho-Slowaak-
sche agentschap Ceteka meldt, dat te Chomu-
tov vijf Tsjechische soldaten werden aange
vallen door zestig Dultschers. Een soldaat werd,
ernstig aan het hoofd gewond, naar een zie
kenhuis gebracht. De aanvallers namen do
vlucht. PoUtieversterkingen zijn naar de plaats
gezonden.
De Eerste Kamer heeft de begroetingen van
Ned.-Indië en Suriname aangenomen.
(De uitvoerige toelichting is* elders In dit nummer opgenomen.)
LARDO (Texas), 21 Mei. Volgens ae
..Lardo Times” zou generaal Cedillo in een
vliegtuig uit den staat San Luis Petosi ge
vlucht zijn en op het vliegveld van Brons-
vtlle in Texas verwacht worden. Mevrouw
Cedillo en haar vier dochters zouden pet
auto reeds door Lardo op weg zijn naar
Bronsvllle.
BUREAUX:
ALKMAAR. Hof 6. Telefoon 4330 oa 4220
DEN HELDER, Stationsstraat 4, Telefoon 771
HOORN Koepoortswug »4. Telefoon 412
SCHAGEN, Molenstraat 52. Telefoon 81.
ABONNEMENTSPRIJS:
Met Inbogrlp ven gratis ongevallenverzeke
ring: voor Alkmaar ƒ2.— per kwartael of
15 cents per week, voor bulten Alkmaar
2 50 per kwartaal of 20 cent» per week.
Ultg. N. V. Drukk. De Spaamestad - Haarlem.
DIENST-AANBIEDINGENL Gevraagd of Aan
geboden, geplaatst onder de Omroeper-
rubriek 10 ct. per regel.
Fransche concessies Inzake het
der vrijwilligers in categorieën.
Het ontwerp betreffende de
der vrijwilligers uit Spanje, waarover Groot-
Brittannlë en Frankrijk het eens zijn geworden,
behelst het volgende:
DE PRIJS DER ADVERTENTIEN I
regel; Ingezonden Mede4eelingen 40-
BIJ CONTRACT AANMKKEUJKE REI
Uitvoerig tarief voor adverteeren bij
nement wordt op aanvrage gaarne door onze
Administratie verstrekt.
Aan de terugtrekkingscommissie zal een
termijn van veertien dagen gegeven wor
den, na haar aankomst in Spanje, om zich
«P te stellen. Na dezen termijn zal Frank
rijk het toezicht aan de grens der Pyre
neeën herstellen, op voorwaarde, dat tege
lijkertijd de contröle ter zee en aan de For-
tugeesche grens hersteld wordt.
Vrijdag is te Dieden in de gemeente Raven-
steln op het terrein van de werkverschaffing ag
de Maaskanalisatie een vrij ernstig ongeluk ge
beurd.
Doch- bet onklaar raken van een stoomschull
sloeg een losse zandtrelnlocomotlef op boL
HlerbU kwam de machine in botsing met O»
locomotief van een uit de tegenovergestelde
richting komenden zandtreln. Beide stokers,
die het gevaar zagen aankomen, sprongen van
de machines en bleven ongedeerd. De machinist
van de losse locomotief kreeg by de botsing
inwendige kneuzingen, terwyi die van den
zandtreln zware Inwendige kneuzingen en een
gescheurden schedel opliep.
Nadat dr. Baptist uit Megen de eerste nulp
had verleend, zijn beiden naar bet ziekenhuis
St. Anna te Oss vervoerd. Voor geen van belde
slachtoffers bestaat levensgevaar.
Het Mexicaansche ministerie van Oorlog
heeft vernomen, dat gewapende benden In San
Luis Potosl telefooniynen vernield en het trein
verkeer onmogelUk gemaakt hebben. De benden
zyn door de machinegeweren van mllltai'<
vliegtuigen beschoten.
Generaal Cedillo heeft gisteren tegenover a<
pers verklaard, dat hy niet het voornemen ge
had heeft een opstand te. doen uitbreken. Op
het landgoed van den president zou een be
spreking tusschen Cardenas en Cedillo gevoerd
zyn.
ROME. 20 Mel (D. N. B.) Z. H. Paus
Plus XI heeft heden Z. Em. Kardinaal Pacelli,
den Pauseiyken Legaat op het Eucharistisch
Congres te Boedapest, en de leden der Pauseiyke
delegatie In audiëntie ontvangen.
In de conslstoriezaal van Castel Gandolfo
heeft Z. H. 200 deelnemers aan het inter
nationaal congres voor scheikunde ontvangen,
die Hem werden voorgesteld door Nicola
Parravano, lid van de Italiaansche Academie
van Wetenschappen.
SAMARINDA, 20 Mel (Aneta). Te midder
nacht is de afdeellng Samarinda opgeschrikt
door een aardbeving, die eenige seconden duur
de. Er Is geen schade aangezicht.
DONGOLA, 20 Mel (Aneta) Vannacht zyn
van 00.20 uur tot 7 uur alhier ongeveer 20 aard
schokken gevoeld. De eerste werd geconstateerd
om tien minuten voor half een, was hevig en
duurde een minuut.
De tweede was nog heviger dan de eerste en
.had een duur van drie minuten. Kasten, enz.
zyn omgevallen. De menschen konden nauwe
lijks op de beenen blijven staan en vluchtten
de straat op. De nacht werd buitenshuis door
gebracht.
Te Paloe zUn ruim vijftig en te Wani acht
butsen vernield of beschadigd. Te Mamboro
zijn zeventien huisen door een vloedgolf
meegesleurd. Een Chlneeoche vrouw is ver
dronken.
MADRID, 20 Mei (Havas) In de bergen
by Cedrillas hebben zich hevige gevechten af
gespeeld. Zonder ophouden doen de rechtschen
aanvallen op Sierras de Gudar en Corbelan. Zy
pogen naar het Zuiden door te dringen, doch syn
hierin nog niet geslaagd. Twintig kilometer meer
naar het Oosten zyn de troepen van Franco erin
geslaagd vasten voet te krygen op de hellingen
van de Pennaroya, by Alcala de Ia Selva. Zy
werden evenwel in een tegenaanval van de re-
geeringstroepen teruggeslagen.
In den sector ten Noorden van Teruel zyn Be
rechtschen aangekomen ten Noorden van het
dorp Escrlche, dat zy achter zich lieten. De
Ivchtmacht en de artillerie worden weer volko
men verlamd door den terreintoestand en door
het weer. De operaties hebben een traag verloop.
Het Britsche ss. Stancroft, dat naar Gibral
tar was gebracht, verdacht van het smokkelen
van wapenen, zal binnenkort zyn reis voort
kunnen zetten. Bij onderzoek in de ruimen zyn
geen wapenen gevonden.
onnT Romelnsche middagbladen protesteeren
Phieu^ tegen de „Fransche inmenging** in
een hoofdartikel schrytt de .Tri-
De waarnemers ter zee zullen het recht heb
ben hun taak uit te voeren in alle Spaansche
havens, zoowel als op schepen, die toebehooren
•an de nlet-inmenglngsmogendheden
Wanneer met de terugtrekking geen vor
deringen gemaakt worden in den tyd van
30 dagen na het herstel der contröle. zal
Prsnkryk zijn grenzen weer open stellen.
Het bestuur der Sudeten-Dultsche party deelt
mede, dat het naast de reeds genoemde elschcn
ook het recht tot het oprichten van politie
ke organisaties verlangt, alvorens onderhande-
lingen met de regeering zullen worden ge
voerd.
De .Harodni Polltlka” schryft, dat volgens
inlichtingen uit goede bron Henlein Zaterdag
of Zondag een bezoek aan Hitler op den
Obersalzberg zal brengen.
LONDEN, 30 Mei. (RenterDe volgen
de bijeenkomst van de nlet-inmengings-
subcommlssie is vastgesteld op 26 Mei a.s.
Het schjjnt, dat de vooruitzichten op een
overeenkomst thans aanmerkelijk beter
zijn.
De gemeente Doorn gaat in beroep tegen de
niet-goedkeuring door Ged. Staten van het be-
riult tot aankoop van „Der HirMer”.
Zeven verdachten staan terecht in verband
met den gouddiefstal te Utrecht.
O O
Te Chodov had de politie eenige Dultschers.
die illegale pamfletten uitreikten, gearresteerd
Een menigte van 300 menschen wilde de arres
tanten bevryden, doch werd verspreid door de
gendarmerie, die van een gummiknuppel ge
bruik maakte. Een gendarme werd op den
grond geworpen, een andere gewond. Een be-
tooger liep verwondingen op, doordat hy viel
of in een bajonet liep. Drie Dultschers werden
gearresteerd. Ook hierheen zyn versterkingen
gezonden.
In den avond was het rustig in de stad. Win
kels en werkplaatsen waren den geheelen dag
gesloten. De fabrieken werkten, doch de mees’e
arbeiders, die lid van de Sudeten-Duitsche
party zijn, verschenen niet.
Lord Plymouth heeft vanochtend een on
derhoud gehad met den Dultschen ambassa
deur en met den Sovjet-Russlschen zaakge
lastigde te Londen. De verbetering in den toe
stand is voornameiyk toe te schrijven aan de
Fransche concessies Inzake het terugtrekken
BERLIJN. 20 Mel (Havas) De Britsche
ambassadeur te Berlyn heeft hedenmiddag een
bezoek gebracht aan den staatssecretaris voor
Buitenlandeche Zaken, Welssacker, aangezien
Von Ribbentrop op het oogenbllk afwezig ‘s_ De
ambassadeur vestigde de aandacht van den
staatssecretaris op de geruchten, die de ronde
doen over troepenverplaatsingen naar de DUit-
sche grenzen naby Tsjecho-Slowakye, en'ver
zocht hem dienaangaande geruststellingen.
Men meent te weten, dat dr. Welssacker zich
beriep op generaal Keitel, die hem zou heb
ben verzekerd, dat er geen abnormale troepen
bewegingen voorgevallen zijn. Deze verzekering
in aan den Britschen ambassadeur medege-
PRAAG, 20 Mel. (Havas). Hodsa heeft
Henlein uitgenoodigd tot een onderhoud
over bet natlonaliteitenstatuut, dat thans
wordt voorbereid.
Algemeen gelooft men, dat dit onder
houd de volgende week plaats zal vinden.
DANZIG, 20 Mei. (Havas.) Tusschen den
Senaat van Danzig en den Bisschop, Mgr.
O’Rourke is een conflict ontstaan. De Bisschop
heeft by de nationaal-sociallstische autoriteiten
geprotesteerd tegen de beperkingen, welke het
godsdienstonderricht in de scholen in den weg
werden gelegd.
Aangezien het protest van den Bisschop niet
aanvaard werd, heeft hy een herderlijk schrij
ven gepubliceerd, waarin hij critlek levert op
de nationaal-sociallstische methoden. De na~
tionaal-sociallsten hebben op hun beurt du
ouders aangespoord de kinderen niet naar bet
godsdienstonderricht te zenden.
Dr-nkt het thuis en vraagt het in café s en sportge erenheden
IN ALLE PLAATSEN VERTEGENWOORDIGD
De vrijwilligers worden verdeeld In vier cate
gorieën, zulks ten behoeve van de terugtrek
king, nl. luchtvaartmanschappen, zeelieden,
stryders en technici.
Nadat het ontwerp was voorgelegd aan de
•ndere mogendheden, was de eerste Indruk in
diplomatieke kringen te Londen, naar het
«cheen, gunstig.
In Britsche kringen wijst geen teeken
eenlg verlangen om, zelfs wanneer het moge-
Ulk zou zfjn. Invloed te oefenen op de Fran-
•che houding ten opzichte van Spanje. Of-
•choon het Britsch-Itallaansche accoord opge-
tehort biyft tot de vrijwilligers teruggetrokken
•ün, meent men te Londen, dat de aanwezig
heid van Duitsche en Italiaansche wapens en
troePen in Spanje Frankrijk stelt tegenover een
ern«tig stiSateglsch probleem, dat bet alleen
*if behandelen kan.
BATAVIA, 20 Mei (Aneta). Het observatorium
te Batavia heeft om 00.42 Java-tyd een zware
aardbeving geregistreerd uit het Oost-Nbord-
Oosten, op een afstand van 2080 K M., vermoe
delijk in de Moluksche zee.
PEKING, 20 Mel (Havas) De Japansche
woordvoerder heeft bevestigd, dat Sin Tsjoe Foe
geheel door de Japansche troepen is bezet. Ook
hebben de troepen verscheidene dorpen ten
Noorden en Noordwesten van de stad ingeno
men, terwyi zy aanvallen doen op Lan Fbng
en Yoen Tsjeng, welke nog in handen van de
Chlneezen zijn.
De Japansche troepen pogen vooral een der
tigtal Chlneesche divisies, welke zich ten Oce-
ten van den spoorweg Tsln Poe bevindt, te
vernietigen. Het grootste deel van deze macht
trekt zich naar het Zuiden terug.
Verder wordt van Japansche zyde gemeld, dat
vanochtend by Lan Feng een escadrille Chi-
neesche vliegtuigen is vernietigd.
De Japansche regeering heeft krachtig gepro
testeerd tegen het vertxxi van de regeering van
Australië tot het uitvoeren van yzererts.
Naar Reuter uit Tokio verneemt, ont
kennen de Japanner! ln de meest krach
tige bewoordingen, dat Chlneesche vlieg
tuigen een aanval op Osaka en Sasebo
zouden hebben gedaan.
1*
deeld.
